LEIDSCH
DAGBLAD
EERBERICHT
Den Haag ontvangen
93ste Jaargang
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1954
No. 28295
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Leiden Giro No. 51053
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0,50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Mendès-France als
Franse tovenaar
EEN GEVAARLIJK SPEL BEDACHT.
De Franse premier Mendès-France
toont een zeldzame voortvarendheid. En
men is geneigd zich af te vragen, of
Frankrijk er niet heel wat gunstiger
voor zou staan, wanneer het hem een
jaar geleden reeds als premier had wil
len aaan vaarden!
Maar gedane zaken nemen nu eenmaal
geen keer
Na zijn belofte inzake Indo-China te
zijn nagekomen terloops zij opgemerkt
dat de regeling van Geneve thans vrij
wel unaniem wordt erkend als de
grootste nederlaag van het Westen sinds
dé afloop van de oorlog heeft hij met
dezelfde bekwame spoed zich gezet aan
de verdere uitvoering van zijn program.
In de eerste plaats heeft hit de vol
machten verkregen tot 1 April a.s., waar
mede hu de Franse financien en econo
mie wil saneren. Het vreemde daarbij is
echter wel. dat het kabinet van de
premier steunt op rechts, terwijl zijn
maatregelen, die hij denkt te nemen,
dair weinig sympathie vinden. Mendès-
France zal speciaal op meer links ge
richte partuen met de socialisten in-
ciu-s moeten steunen wil hil zijn pro
gram werkelijk doorvoeren. En dat geeft
voedsel aan de idee. dat Mèndes-France
op de lange duur zijn kabinet wel eens
zou willen reorganiseren door rechtse
elementen over boord te werpen en met
linkse, en met name dan socialistische,
san te vullen.
Voorts heeft hij het dreigend gevaar
in Tunesië bezworen door nog juist op
tijd daar het roer om te werpen en
binnenlandse zelfstandigheid te schen
ken. Dat zelfs de Neo-destour dit ern-
f.ig gemeend noemt, bewijst, dat in de
nieuwe premier een vertrouwen wordt
gesteld, dat zijn voorgangers ontbrak.
Bu h3ndig manoeuvreren in Marokko
schijnt ook daar ontspanning mogelijk.
Men ziet. Mendes-France heeft in al
deze zaken de wind in de zeilen en in
hem schijnt men de man te mogen be
boeten die Frankrijk weer het aanzien
3n hergeven, dat het verdient, maar
da* zo hopeloos te grabbel was gegooid.
Nu rest hem nog één punt; de E.D.G.!
Aan de oplossing van dit voor Frank-
ri'k zo tere vraagstuk is hij hard bezig
-n naar het zich laat aanzien, zal hij
k daarvoor een oplossing weten te vin-
en. Althans binnenslands Wel mag
en voorspellen, dat h» ten aanzien van
p EDG. de meest verbitterde strijd
hebben te voeren veel verbetener,
v. bij al zijn voorafgaande program-
n'.en, doch zoals de zaken er nu voor
aan, lijkt hem ook in deze gevaarlijke
•iterie de zege toe te vallen.
Een andere kwestie is. of het buiten-
■nd wel zo tevreden zal zün
Mendes-France heeft na langdurige
sprekingen een plan opgezet om de
DG in het Franse parlement te doen
•nnemen Natuurlijk heeft hij de op-
•s;tie daarbij concessies moeten doen.
grote vraag in hoeverre deze con-
sies dn E D.G. in wezen een ander
toet zuilen geven, is zo op het eerste
tucht nog moeilijk te beoordelen,
aarvoor is het bekend gewordene nog
vaag Weliswaar geven enkele be-
tnkingen die Frankrijk opwerpt, te
knken. doch misschien is bij nadere
llweiking daaraan nog wel te schaven,
komende conferentie van Brussel zal
onder ogen moeten zien.
Want. en dat houde men goed in het
veranderingen, die de ED.G. op-
leuw in die parlementen zou brengen
Je haar reeds ratificeerden <ook het
fderlandsei zal men niet accepteren,
"ntrnk heeft door ztin uitstel na uit-
e! de gelegenheid daartoe voorbij do?n
■»an Doeh wellicht is er wel een modus
■idi te vinden, waardoor het Franse
'reden lot de onmisbare ED.G. mo-
'.i wordt, hetzii door protocolalre
:voeeingen. hetzü langs andere weg.
Inzake de Franse deelneming zijn de
r*achtingen nog nimmer zo gunstig
Iets anders is echter het spel. dat de
anse premier met Moskou schijnt te
Hen spelen. Daaraan zitten zeer be-
■kelijke kanten voor het Westen.
In de eerste plaats is Mendès-France
'uurlijk daarbij afhankelijk van En-
land en Amerika, wier plannen hü
ikbanr doorkruist. Te Londen was.
ar blijkt, overeengekomen om de jong-
Russische uitnodigingen voor nieuwe
iferentles over Europa beleefd doch
"1st af te wijzen. Volgens Mendcs-
nce zou men soepeler moeten zijn!
eenheid wordt zodoende direct weer
Eevaar gebracht en niets is erger dan
1 Juist momenteel, nu Moskou alles
alles zet om van zijn goede wil te
bigen. men lette op de vriendeliik-
d bii het bezoek van de Labour-dele
te en de uitnodiging tot het Britse
Hement ook eens te komen neuzen
h bovendien, zou Moskou niet direct
'hten om de gang van zaken, die de
"se premier uitstippelt om te keren
bin voordeel? Mendès-France zou de
G willen gebruiken als instrument
Moskou tot andere gedachten te
eten Moskou zou en o.i. zal het
doen! de E D.G. als voorwerp
^koehandel handig weten uit te
£°chts het scheppen van een eensge-
,J° en krachtige machtsverhouding
hei Westen is in staat om Moskou
Iwni te houden. Zodra dit axioma,
ïeinig ook. wordt losgelaten, dreigt
-v) het grootste gevaar.
°arom ?.i|n wil inzake het spel van de
'u premier huiverig!
-nder een werkelijke EDG. dus
der Duitse herbewapening, is Europa
opgewassen tegen rode agressie!
Kans op buien
Bilt verwacht tot morgenavond:
fnderlijke bewolking met plaatse-
e.-selc regen- of onweersbuien Van-
„J'er en daar mist. Zwakke tot
e wind. aan de kust in hoofdzaak
1 veranderliik. Over het
•*n iets lagere mlddaetempera-
Opeemaakt te 10 uur.l
15 AUGUSTUS
op: 522 uur; onder- 20.06 uur.
20 06 uur; onder: 6 41 uur.
Meter te Katwijk te 340 uur en
bur 16 8 te 4.18 uur en 16.44
opnngHj).
Nog licns op buien
Het KNMI deelt mede:
Het weer he.eft sinds gisteren een iets
meer zomers katakter gekregen De tem
peraturen stegen in een groet deel van
het land tot 20 a 21 graden.
Er ontwikkelde zich ook enkele zomer
se regen- en onweersbuien, die plaatse-
Hik flinke hoeveelheden neerslag ople
verden
Op het vliegveld Woensdrecht bracht
een zware onweersbui 26 mm regen.
Flinke onweeisbuien kwamen ook voor
in Zuid Oost Frankrijk, waar plaatselijk
meer dan 40 mm naar beneden kwam.
De buien hangen samen met een lang
gerekt lagedrukgebied dat zich van
Scandinavië naar de Golf van Biscaye
uitstrekt De as van dit lagedrukgebied
lag vanmorgen nog ten Westen van het
Europese vasteland
Aan de Oostzijde er van bevindt zich
boven het vasteland tamelijk warme en
vocht.ge lucht, waarin de reeds genoem
de buien voorkomen
Aan de Westzijde van de as wordt
koudere en drogere lucht aangetroffen.
De kans is groot dat deze morgen in de
loop van de dag ons land z11 passeren
Voor en tijden deze passage Is er kans
op plaatselijke regen- of onweersbuien
blijft de temperatuur aan de hoge
kant. Er na nöemt de kans op buien
snel af er. worden de temperaturen wat
lager.
Prinses Wifhelmina
in Noorwegen
Prinses Wilhelmina is gistermiddag
om drie uur per vliegtuig in Oslo aan
gekomen. Zij zal tot half September met
vacantie in Noorwegen verblijven.
Weerrcpporten
Stockholm half bew. zw
Oslo nevel wil
Kopenhagen mist wii
Amsterdam licht bew. r-rt
Londen mist
Luxemburg reeen
Parlls
I Bordeaux
Grenoble
Nice
i Genéve
i Locarno
Bcrllln
Frankfort
I Mttnchen
Een van de hoogtepunten van het
bezoek van Koning Haakon was de
tocht naar Stavenisse. het dorp, dat I
tijdens de stormvloed van Februari
1953 zo zwaar werd geteisterd en
dat Noorwegen daadwerketijk heeft
geholpen door het schenken van een
aantal woonhuizen. We zien Koning
Haakon hier met het Nederlandse
Koninklijk Paar en een groot aantal
autoriteiten tijdens de rondgang
langs de Noorse woningen in de
..Koning Haakonstraat"Voorop
de Koning met de Burgemeester
van Stavenisse. de heer L. A. Ver
burg. daarachter H.M. de Koningin
met de Commissaris der Koningin
in de provincie Zeeland. Jhr Mr A.
F. C. de Casembroot.
Mendès-France weet zijn EDG-plan
in ministerraad er door te krijgen
Drie Gaullisten
InnsbrUck
I Alacclo licht bew.
1 Mallorca zwaar bew.
Nog twee bergbeklimmers
gered
Twee reddingsploegen van berggidsen
hebben nog twee Franse soldaten van
de „chasseurs alpuis" gered, die vijf da
gen lang op een klein plateau van de
Mont Blar.c hadden doorgebracht De
twee soldaten wilden Zondag een piek
beklimmen dooh werden overvallen door
een hevige sneeuwstorm Zij konden toen
niet meer vooruit noch te-ug Het pla
teau was bijna onbereikbaar
De Frame Alpenjagers zijn gewond en
zeer uitgeput.
ministers
eeliter afgetreden
Vrijwel de gehele dag heeft de Franse regering gisteren vergaderd over de
E.D.G. Tenslotte is men het eens geworden. Alleen de Gaullisten waren niet te
overtuigen en drie van hun ministers zijn afgetreden, te weten generaal Pierre
Koenig (defensiei, Jacques Chaban Delmas (openbare werken) en Maurice
Lemairc (wederopbouw). Mendès-France heeft zijn plan vrijwel zien aanvaarden.
De afgetreden ministers konden zich
niet met de besluiten van de regering
verenigen. Zij zullen voorlopig niet wor
den vervangen. Hun portefeuilles zullen
ad interim worden beheerd door Emma
nuel Temple (defensie Claudius Petit
(wederopbouw) en Bourgcs-Maunoury
openbare werken
Premier Mendès-France verklaarde na
de kabinetsvergadering tegenover de
pers, dat de regering niet slechts tot
conclusies is gekomen ten aanzien van
vraagstukken, die in Brussel zullen wor
den besproken, doch ook over waagstuk
ken van algemene internationale politiek
met betrekking tot Euroiaese problemen
De premier was zeer vermoeid, hu
scheen zo goed als uitgeput te zijn.
De Gaullistische afgevaardigden zullen
vandaag -bijeenkomen Men verwacht,
dat zu de drie andere Gaullistische mi
nisters in de regenng-Mendés-France,
die niet afgetreden zyn, uit hun groep
zullen stoten Het zijn de minister voor
Tunesië en Marokko. Christian Fouchet,
cie staatssecretaris voor de luchtvaart.
I Diomède Catroux. en de staatssecretaris
I voor de begroting. Henri Ulver.
I Men verwacht, dat Mendès-France
met steun van Londen en Washington
I op de conferentie van E.D G.-landen. die
Donderdag as. in Brussel begint, goede
kans van slagen zal hebben, evenals in
de Nationale Vergadering, die op 28
Augustus zijn E D.G -plan zal bespreken.
Het wetsontwerp waarbij bijzondere
volmachten aan de Franse regering wor
den toegekend, is in tweede lezing met
366 tegen 116 stemmen door de Natio
nale Vergadering goedgekeurd.
De Nationale Vergadering is gister
avond laat uiteen gegaan tot 26 Augus
tus Dan zal begonnen worden met het
debat over Tunesië.
Duizenden begroetten de Vorst en
Koninklijk Paar juichend
Kurhaus één weelde van bloemen
(Speciale berichtgeving)
Slechts enkele uren is Koning Haakon gisteren gast in Den Haag geweest,
maar in deze korte tijd heeft het Noorse Staatshoofd kennis kunnen nemen
van de warme sympathie, welke de Haagse burgerij hem toedraagt. Dat bleek
bij de aankomst van Zijne Majesteit in de namiddag aan het Staatsspoorsta
tion, tijdens de daaropvolgende rijtoer naar de Noorse legatie en in de avond,
toen de Koning met Koningin Juliana en Prins Bemhard van het Paleis aan
het Voorhout naar het Kurhaushotel reed, ter bijwoning van het galadiner, de
Noorse gast door het Haags gemeentebestuur aangeboden.
Hartelijk is de bejaarde monarch toegejuicht door de bevolking van de stad,
welke te zijner ere rijkelijk met vlaggen was versierd en feestelijk was ge
ïllumineerd.
Om kwart voor zes precies arriveerde
de Koninkluke trein welke uit Bergen
op Zoom was vertrokken, aan het
Staatsspoorstation. Groot was de be
langstelling zowel bij de uitgang als in
de Runstraat.
Om even half zes nam de Erewacht
bestaande uit drie pelotons Mariniers,
waarbij ingedeeld de Marinierskapel,
haar plaats, recht tegenover de uitgang
in. Onder de overkapping aan de voor
zijde van het station was een ruimte
gereserveerd voor leden van de gemeen
teraad.
De vorsteluke gasten werden begroet
door dc burgemeester en schreden on-
middellük door de ontvangstkamer naar
de uitgang. De Marinierskapel zette
het Noorse volkslied in terwijl de aan
getreden mariniers de eerbewijzen
brachten.
Onder het gejuich der saamgepakte
menigte reden de auto's langs een vrij
korte route naar de Noorse legatie aan
de Andries Bickerweg.
Andries Bickerweg wapperden aan hoge
slanke witte palen een groot aantal
Noorse en Nederlandse vlaggen
Om tien ovei zes precies arriveerde
de stoet. Koningin Juliana en Prins
Bemhard stapten uit en drukten Ko
ning Haakon de hand alvorens zij hun
tocht naar het Paleis aan het Lange
I Voorhout voortzetten. Aan de lneang
van de legatie werd de Koning welkom
geheten o a. door de Noorse gezant zijne
Exc. L. J. H Jorstad.
Saluut van vliegers
Tijdens het bezoek van Koning
f Haakon aan Stavenisse. bracht een
f formatie van 24 straaljagers een
i groet aan de hoge gasten De for-
j) matie bestond uit 12 Thunderjets
a van de Koninküike Noorse Luchi-
A macht cn 12 Thunderjets van de
J Kon Ned Luchtmacht
De Noorse vliegers zijn voor enige
f weken gestationneerd geweest op
de vliegbasis Volkel Gistermiddag
f werden ze geïnspecteerd door de
t commandant operaties van deNoorse
t Luchtmacht, gen -vl Motzfeld, die
j) daarvoor met een Dakota van de
f Noorse Luchtmacht uit Noorwegen
A was overgekomen
i De Noorse straaljager-piloten
J zijn gisteren met hun machines
f naar hun land teruggekeerd.
Grote drukte bij legatie
Aan de anders zo rustige Andries Bic
kerweg heerste reeds een uur voordat de
Noorse Koning zou arriveren, een grote
drukte.
Langs de Alexander Gogelweg en de
Nacr het Lcnge Voorhout
Om tien over half zeven gingen de
deuren van de legatie weer open en ver-
I schenen dt Noorse koning en zijn adju-
j dant. Koning Haakon werd uitgeleide
gedaan dooi de Noorse gezant Toege
juicht dooi de menigte, die inmiddels
weer wat was aangegroeid, stapte de
Koning in de auto waarvan de kap was
opengeslagen.
Op het Voornout. speciaal voor het
Kon. Paleis, nad zich reeds om half zes
een grote schare belangstellenden opge
steld. Zeer onverwacht reed om kwart
over zes de Cadillac van het Koninkluk
paar met grote snelheid voor. Koningin
Juliana cn Prins Bernhard gingen
1 het Paleis binnen. Om ongeveer tien
voor zeven arriveerde Koning Haakon,
die luide werd toegejuicht. Toen hij op
het bordes var> het Paleis door Prins
Bernhard werd welkom geheten, was
het een hartelijk „Leve Koning Haa
kon." dat boven alles uitklonk Precies
volgens het tijdschema om vijf over
acht gingen de deuren van het paleis
weer open en traden de Koninklijke
personen naar buiten.
Onder gejuich van de menigte zette
de stoet zich in beweging.
Erehaag van vissersvrouwen
Veie duizenden hadden zich op het
Gevers Deynootplein achter de afzet- i
ting opgesteld, om getuige te zijn van de
aankomst van het gezelschap aan het
Kurhaushotel. waar het Haagse gemeen
tebestuur ter ere van het bezoek van
Koning Haakon een diner aanbieden
zou.
Hier werd het gezelschap welkom
geheten door burgemeester Schokking.
Teen wandelde men tussen twee rijen
Seheveningse visservrouwen die in
haar bonte klederdracht getooid met
een Oranje kokarde, ongetwijfeld een
alleraardigste indruk maakten. Dc
prachtige illuminatie van het Gevers
Deynootplein schiep nu het langza
merhand donkerder begon te worden
een sprookjesachtige sfeer. De tien
tallen wapperende vlaggen, waaron
der de Noorse vlag domineerde, zet
ten het geheel extra luister bij.
„Wat is daf prachtig
Zelden s'ond een zo grote schat aan
bloemen in de gangen en zalen
van het Kurhaus Een tedere weelde van
rozen nauwelijks ontloken, wedijverde
met de pracht der forse gladiolen in
allerhande tinten. In de ontvangsthall
waren het weer rode bougainvilles, welke
fascineerden door hun wondere schoon
heid
In de grote zaal met aangrenzende
lounge zou men kunnen gewagen van
een lusthof, welke zeiden kan worden
aanschouwd. Duizend zachtrode rozen
dekten 't smetteloos wit van 't tafel
linnen Zij waren gegarneerd in enor
me schelpen welke afkomstig waren
uit bet bezit van het schoolmuseum.
Zeldzame schelpen, die thans een zeld
zame toepassing hadden gevonden!
Tuisen het Wedgwood servies cn het
gitdeglaswerk uit Leerdam, stonden
zilveren kandelaars waarvan de bran
dende kaarsen de sfeer schiepen, wel
ke paste bij dit voorname festiin. Oog-
betoverend was het avondtoilet, dat
onze vorstin met zoveel gratie droeg.
Het was een brocaatzïjden, ivoorkleu
rige robe, waarover de Koningin een
stola droeg van smaragdgroene kleur.
De fonkelende diadeem, de diamanten
oorhangers met bijpassend collier, en
grote broche bezet met vele brii.ianen
en diamanten vervolmaakten het toilet
onzer Koningin. Koning Haakon en
Prins Bernhard waren beiden in rok
Het oog der hoge gasten werd onmid
dellijk. nadat zij door burgemeester
Schokking in de ontvangstsaion wa
ren binnengeleid, getroffen door de
bloemdernraties „Wal is dat nrachlig
zo riep onze Koningin uit.
Allereerst werden voorgesteld de le
den van het College van B. en W. met
hun dames Daarna de overige gasten,
waarmede Koning Haakon nog niet
had kennis gemaakt Aan de maaltijd
werd o m. deelgenomen door de Noorse
gezant en mevrouw Jorstad. de minister
president en mev rouw Drees, andere le
den van de Ministerraad, de voorzitter
der beide Kameis, hoofden van Staats
colleges en er.kele militaire autoriteiten,
allen vergezeld van hun dames.
Tijdens het diner zat Koning Haakon
tussen R M. Koningin Juliana en Prins
Bernhard, Naast H M had burgemees
ter S'hokkinp plaats genomen, mevrouw
Schokking was naast de prins cezcten
Tudens het diner speelde een ensem
ble onder leiding van Chris van Dinte-
Gistermorgen woonde Z.M. Ko
ning Haakon een dienst bij in de
Noorse Zeelieden Kerk te Rotter
dam. geleid door ds A. Terjesen.
Bij het verlaten van de kerk. mid
den Z.M. Koning Haakon, rechts
de Noorse gezant in Nederland, de
heer Jorstad, links ds A. Terjesen.
ren Noorse muziek, waaronder enkele
volksdansen en werken van Grieg.
Namens de gemeente werd Z M. aan
het einde van de galamaaltud een zil
veren t.vbaksdoos aangeboden De Noor
se Koning heeft zijn naam in het Gou
den Boek der gemeente geplaatst. En
kele minuten na tienen behoorde het
diner dat een der hoogtepunten van het
bezoek van de Noorse Koning vormde
weer tot het verleden.
Duizenden bij taptoe
Na afloop van het diner, kwamen
langs de Palacestraat en de Strandweg
de in ceremonieel tenue gestoken Kon-
ninkluke Militaire Kapel o 1 v Kapitein
Rocus van Y peren en de Marinierskapel
oJ.v. G Nieuwland al musicerende aan-
marcheren om onder het licht van ze
ven schiinwerpers voor het Kurhaus een
taptoe te blazen. Vele duizpnden wa
ren op het Gevers Deynootplein en op
de Boulevard samengestroomd om dit
fraaie militaire schouwspel gade te
M an Toen de taptoe reeds een aanvang
had genomen, en de tonen van de mars
..Marching trough Georgia" tegen de
muren van hei Kurhaus werden weer
kaatst .verscheen de Noorse vorst te-
- «en met burgemeester Schokking op
het terras gevolgd door het Ned Kon.
Paar. Luide toejuichingen vielen de
hor e bezoekers ten deel en intussen
speelden de tv.ee kapels. Om tien uur
twintig weerklonk het Noorse volkslied
en vervolgens net Wilhelmus Weldra
marcheerden de belde korpsen af en be
gaf de Noorse koning zich weer naar
binnen. De belangstelling van het pu
blick concentreerde zich topn op het Ge
vers Deynootplein. waarlangs enige mi
nuter later de wagens der vorsteluke
bezoekers reden, op weg naar Amster
dam.
