LEIDSCH
DAGBLAD
Slotpliase van de besprekingen
te Washington
93ste Jaargang
DINSDAG 29 JUNI 19S4
No. 28255
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0,50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Een reeks compromissen bereikt
Nog eens een waarschuwing aan Frankrijk
(Telegrafisch van onze correspondent te Washington)
De grote vraag van dit weekeind was hoe concreet een begin zal worden
gemaakt met de Nato voor Zuid-Oost-Azië.
Churchill verklaarde aan de perslunch dat „nu onmiddellijk" begonnen zou
worden. Het begin is er dus, doch minder concreet dan de Amerikanen gewenst
hadden. De collectieve verdedigingsorganisatie zal namelijk in haar activiteit en
ledental bepaald worden door het resultaat van de conferentie van Genève.
Amerika had haast om tot een Nato voor Zuid-Oost-Azië te komen. Churchill
heeft echter in het Witte Huis kans gezien de oude wijsheid van het „haast u
langzaam" te doen aanvaarden.
Deze formulering illustreert duidelijk
de aard van het compromis, dat in diverse
opzichten te Washington is bereikt.
Verscheidene kolen en geiten werden
het afgelopen weekeinde gespaard. Eens,
na de conferentie met Roosevelt te Que
bec, schetste Churchill Engeland* relatie
tot Amerika als een laaiende vriend
schap. De eerste vraag, die hem gister
middag aan de perslunch werd gesteld,
was hoe de temperatuur tussen de twee
landen thans is. De Engelse premier
antwoordde met een enkel snedig woord:
„normaal". De goede verstaander wist
wat dit betekende: Er zijn talrijke ver
schillen in stijl en temperatuur en van
daar ook onenigheden, doch niettemin
bestaat er eensgezindheid over de fun
damentele waarden.
Beide partijen hebben water in hun
wijn gedaan. Enerzijds is het Brits Lo-
carno-plan op de achtergrond gedron
gen, anderzijds zal het Amerikaanse
initiatief met betrekking tot een Nato
voor Zuid-Oost-Azië slechts langzaam
op gang gebracht worden.
De gemeenschappelijke verklaring is
een stuk geworden,, dat getuigt van
positieve staatsmanswijsheid.
Het is geen geringe prestatie om in
een enkel document een viervoudige
steun te verlenen, te weten aan de
Franse onderhandelingspositie, aan
Duitsland's streven naar onafhanke
lijkheid. aan de EDG en aan de wen
sen van de vier landen, die de EDG-
verdragen reeds geratificeerd hebben.
Komen er geen kinken in de kabel,
dan bestaat er kans dat einde Juli ein
delijk het verbond der vrije volken in
sommige opzichten zuiverder en hechter
van constructie zal zijn. Ook dan echter
zullen de meningsverschillen in de vrije
wereld niet van de baan zijn. Ook dan
mag men verwachten dat de Britten
minder geneigd zullen zijn risico's te
aanvaarden dan de Amerikanen.
Churchill, die wellicht voor de laat
ste maal als staatsman Washington be
zocht. heeft van de gelegenheid ge
bruik gemaakt om in bewogen woor
den de pers duidelijk te maken waar
om hij cn Eden te Washington zo
verbeten gestreden hebben voor een
kalm tempo. Een vreedzaam naast
elkander leven met de Sovjet-wereld
moet namelijk serieus geprobeerd wor
den. Churchill twijfelde niet aan een
overwinning voor het Westen ingeval
van een oorlog tussen beide machts
blokken. doch het Westen zou als
overw innaar op een puinhoop staan.
Hij hoopte daarom, dat de toenade
ring op handels- en cultureel gebied
het Russische volk wat zou verande
ren en dat er eventueel na 25 jaar een
verbeterde wereld zou zijn.
Churchill sprak voor een gehoor, dat
niet in alle opzichten met zijn politieke
lijn accoord gaat. maar dank zij niet al
leen zijn geestigheid, doch ook de men
selijke warmte van zijn profetische
ernst, won hij begrip voor een politiek,
die alles wat eerbaar is wil beproeven
teneinde te voorkomen, dat de wereld
in een hels einde ten onder gaat.
HET OFFICIËLE COMMUNIQUÉ.
In het officiële communiqué wordt
o.a. gezegd:
„In deze enkele dagen van vriend
schappelijke en vruchtbare besprekin
gen hebben wtj ipresident Eisenhower
en premier Churchill i verschillende
onderwerpen van wederznds- en we
reldbelang besproken.
Wij waren het er over eens. dat de
West-Duitse federale republiek als ge
lijkwaardig deelgenooot in de gemeen
schap der Westerse landen moet worden
opgenomen, waar zij op passende wijze
kan bijdragen aan de verdediging der
vrije landen Wij zijn vastbesloten hier
naar te blijven streven en wij zijn er
van overtuigd, dat dit doel het best
kan worden verwezenlijkt tia de ver
dragen van Bonn en Pariis Wij verwel
komen de recente verklaring van de
Franse minister-president, dat een einde
moet worden gemaakt aan de huidige
onzekerheid.
Het E.D.G.-verdrag is door vier van
de zes betrokken staten, na uitgebreide
debatten, die in een periode van meer
dan twee jaar zun gevoerd, bekrachtigd.
Vanzelfsprekend zun deze landen niet
bereid hun bekrachtiging als niet gedaan
te beschouwen, of opnieuw het debat
over deze ingewikkelde zaken te openen.
De Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannlé hebben, in verband met het be-
staan van de verdragen van Bonn en
Parijs, vergaande verzekeringen gegeven,
waaronder die betreffende het beschik
baar stellen van hun strijdkrachten in
Europa. Zij hebben dit gedaan als be
wijs van vertrouwen in de N.A.T.O., de
E.D.G. en de overeenkomst van Bonr.
Het is onze overtuiging, dat een
nieuw uitstel van het in werking treden
van het E.D.G.-verdrag en de overeen
komst van Bonn een nadeliRe invloed
zullen hebben op de saamhorigheid dei-
Atlantische landen.
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Amsterdam
Londen
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Genève
ZUrlch
Locarno
BerlUn
Frankfort
München
Wenen
Inn«hrück
Rome
AUccIo
Mallorca
onbewolkt zw 2
half bew nnw 2
zwaar bew. wzw 7
geheel bew. windstil
WEERBERICHT
Iets warmer
De Bilt verwacht tot morgenavond-
Koude nacht Morgen overdag droog
er. aanvankelijk vrij zonnig weer. maar
later weer toenemende bewolking.
Zwakke, later meest matige wind tus
sen Noord-West en Zuid-West. Hogere
middagtemperaturen
(Opgemaakt te 10 uur).
30 Juni
Zon op: 4 23 uur: onder: 21 04 uur.
Maan op: 4 00 uur; onder: 21 13 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2 42 en 15.16
uur
Dit nummer bestaat uit aebt pagina'»
Wij wensen opnieuw te bevestigen, dat
wij het door Frankrijk geïnspireerde
plan voor Europese eenheid, waarvan de
E D.G. slechts een der vormen Is, en
dat zo vele beloften in zich houdt voor
het heersen van vrede en welvaart ln
Europa, krachtig blijven steunen.
Wij bespraken ook de Brits-Ameri
kaanse technische samenwerking op het
gebied der kernsplitsing. WU waren het
eens dat beide landen er voordeel van
zullen hebben, indien deze samenwer
king plaats vindt tot de uiterste grens
van hetgeen door de Amerikaanse wet
gever is toegestaan.
Behalve over deze aangelegenheden
van speciale aard spraken wii ook over
de grondbeginselen, welke bepalend zijn
voor de Britse en de Amerikaanse bui
tenlandse politiek.
Heden zal een verklaring worden uit
gegeven waarin een aantal dezer be
ginselen zal worden behandeld".
De Ver Staten en Groot-Brittannië
zullen binnenkort de Franse premier
van hun standpunt op de hoogte bren
gen
Een van de gevolgen van het uit
blijven der Franse ratificatie der
E.D.G.. waarover de Britse en Ame
rikaanse leiders zich zorgen maken, is
hel feit. dat het onmogelijk zou zijn
aan de Duitse herbewapening binnen
het Atlantisch Pact dezelfde beper
kingen op te leggen als volgens het
E.D.G.-verdrag.
Duits lidmaaatschap van de Nato is
geopperd als alternatief voor de E.D.G.,
Doch Frankrijk zou waarschijnlijk niets
willen weten van Duitse herbewapening
zender beperkende voorwaarden.
Gezien de recente „vrijlating" van
het communistische regiem in Oosl-
DuitMand door de sovjet-unie achten
dc Ver. Staten en Groot-Brittannië
het absoluut „onrealistisch" voor de
Westelijke mogendheden om te trach
ten grotere beperkingen op te leggen
aan West-Duilsland.
STUDIEGROEPEN.
Er zullen te Washington in overeen
stemming met een door Eisenhower en
Churchill aangenomen accoord Brits-
Amerikaanse studiegroepen worden ge
vormd ter voorbereiding van plannen
voor de verdediging van Zuid-Oost-
Azië
Churchill zeide nog een groot voor
stander te zijn van een geduldige,
rustige en vriendelijke bestudering an
de Russische plannen. Hij verklaarde,
dat hij nog altijd van oordeel Ls. dat
e»n conferentie op het hoorste niveau
van groot nut kan ziin, mits op het
goede tijdstip. HU waarschuwde er
echter voor. dat een mislukking van
een dergelijke eonfrrentie zeer ernstige
gevolgen kan hebben.
Londen voorzichtig optimistisch
Toekomst zal oordelen
Het is altijd de Blitse opvatting ge
weest. dat het karakter van het pact
(Telefonisch van onze correspondent d en-J? af te hanzen van het resultaat
te Londen) van Genève. Er heerst dankbaarheid dat
Over het resultaat van de conferen- 1S
tie te Washington is men te Londen
Twee gezellige opnamen van
(v.l.n.r.) Staatssecretaris John Fos
ter Dulles van de Ver. Stalen, de
I Britse Premier Sir Winston Chur-
thill, de Amerikaanse President
Eisenhower en de Engelse secreta
ris van Buitenlandse Zaken, Antho-
nvEden. die in Washington bespre
kingen voeren over dc Brits-Ame
rikaanse betrekkingen.
I Boveneen onderonsje op het
grasveld van licl Witte Huis.
j Onder: de ..zitting" is afgelopen.
John Foster Dulles is reeds opge
staan met Amerikaanse vlotheid.
Eden en Eisenhower ..verheffen"
I zich eendrachtig en Churchill puft
nog even genoeglijk na aan een van
zijn beroemde enorme sigaren
Wereldbosbouwcongres
te Wageningen
In December van dit jaar zal in In
dia het vierde Wereldbosbouweongre»
worden gehouden. Soortgelijke con
gressen werden reeds eerder gehou
den in Rome (1926), Budapest (1936)
en Helsinki (1949). De bedoeling van
dit congres is bovenal de wereldbe
volking te doordringen van het grote
belang van een goede bescherming,
behandeling en exploitatie van de
bossen, over de gehele wereld.
Dit is niet alleen noodzakelijk om aan
de jaarlijks toenemende behoefte aan
hout te kunnen blijven voldoen, maar
ook uit een oogpunt van bodembescher
ming tegen Piosie. uitdroging en over
stroming Grote gebieden b v. In China,
die vroeger tot de vruchtbaarste streken
van de wereld behoorden, ziin thans
verworden tot dorre woestijnen en kale
rotsgronden ol worden vrijwel jaarlnks
door overstromingen geteisterd, alleen
omdat de mens >n deze streken eeuwen
lang het bos stelselmatig heeft gerooid
en zodoende vrijspel heeft gegeven aan
de werking v<»n wind en water.
De bosbouwers van alle landen, die
voortdurend met deze problemen wor
den geconfronteerd, zijn reeds lang van
de noodzaak van een zorgvuldig beheer
en een doeltreffende bescherming over
tuigd.
Het congres zal speciale aandacht
schenken aan een verhoogde houtpro
ductie en een betere bescherming san
het tropische bos.
Meer dan 300 afgevaardigden uit
vrijwel alle landen van de wereld zullen
zich over deze pioblemen beraden.
Ook voor ons land is dit congres van
belang. Weliswaar behoort Nederland
tot dc bosarmste landen van de wereld,
maar juist daarom is het van belang,
dat deze bosoppervlakte met alleen in
stand blijlt. maar zo mogelijk wordt uit
gebreid en ln ieder geval zo goed moge
lijk wordt beheerd.
Als afgevaardigde van ons land zal
aan het congres deelnemen prof. dr J.
H. Becking thans hoogleraar aan de
Landbouwhogeschool te Wageningen in
de tropische noutteelt. de bosbedrufs-
regeling en de houtmeetkunde. oud
hoofd van het boswezen in Indonesië.
Hij beschikt dus over een rijke erva
ring van de bosbouw in de tropische en
in de gematigde luchtstreken.
Wil Guatemala's nieuwe regering
onderhandelen?
Opstandelingen erkennen
Dioz niet
Volgens te New York ontvangen be
richten willen dc opstandelingen in
Guatemala niets te maken hebben met
de nieuwe militaire regering van kolo
nel Carlos Diaz, opperbevelhebber van
de strüdkrachten. ingesteld na het
aftreden van president Jacobo Arbenz.
Gemeld is. dat Arbenz onder druk van
zijn leger is afgetreden, nadat de op
standelingen groie overwinningen had
den geboekt Zij zouden nog 115 km. van
de hoofdstad verwijderd zijn
voorzichtig optimistisch. Erkend wordt,
dat in een paar dagen niet alle ver
schillen konden verdwijnen, maar het
gevaar voor een \erdere verscherping
van liet Brits Amerikaanse conflict
schjjnt voorlopig te zün geweken.
Uit de officiële verklaring leidt men
,i Londen af. dat het Britse standpunt,
dat concrete stappen inzake een verde-
d'.z:ng-pact voor ZO-Azië dienen te
wachten tot het resultaat van de confe
rence van Genève bekend is. door de
Ver. Staten is aanvaard Er zal Immers
zolaci? Genève voortduurt, geen sprake
zijn ran enige fo-mele onderhandelin
gen tu sen dc betrokkenen, doch slechts
van informeel overleg tussen Engeland
en Amerika
Tegenover het f°it dat Amenka bereid
is een afwachtende houding aan te ne
men. staat waarschijnlijk dat Engeland
voorlopig zal zwijgen over het denkbeeld
van wederzijdse garanties voor een
nieuwe grens in Indo-China
Volgens sommigen komt het com
promis er op neer. dat er althans voor
het moment niets zal gebeuren, be
halve dan een bestudering van alle
eventualiteiten voor na Genève.
De bewondering voor de wijze, waarop
sir Winston Churchill het Britse stand
punt heeft vertolkt aan de pers-lunch
in Washington, is algemeen Zijn exposé
kon over de televisie geheel worden ge
volgd Zo goed als zeker was d:t ziin
laatste optreden als premier m de Ver
Staten, en daarom een historische ge
beurtenis. welke nog aan betekenis won
wegens de critieke verhouding turserf de
beid? landen.
Churchill's slagvaardige en geestige
antwoorden zullen niet nagelaten heb
ben verhelderend en kalmerend te wer
ken in een geladen politieke atmosfeer.
Niemand kan d? dingen beter zeggen
dan Churchill ook al omdat hi) door
zijn persoonlijkheid en ervaring een
overtuigingskracht bezit als geen ander,
maar hoe ver de Britse en Amerikaanse
leiders ook tot elkaar gekomen mogen
zijn, de grote vraag blijft of het Ameri
kaanse volk en het congres bereid zijn
t? voldoen aan Churchill's oproep tot
kalmte en bezinning
Of de bijeenkomst te Washington
een werkelijk succes is geweest, zal,
zo voelt men het te Londen later moe
ten blijken.
Mendès-France niet ontevreden
Frankrijk niet in vernederende
positie gedwongen
(Telefonisch van onze correspondent
te Pariisi
Dc conferentie te Washington heeft
de tegenstellingen in het Westelijke
kamp. en speciaal ten opzichte van
I Frankrük, niet verscherpt.
Dat is de voornaamste indruk, die
men zich in Parijs gevormd heeft uit
I het slotcommuniqué, dat gisteravond
door premier Mendès-France in eer.
persconferentie ls toegelicht.
I Er zijn drie problemen besproken op
deze Anglo-Amerikaanse familiereünie,
I om Churchills woorden te gebruiker.,
namelijk de atoomkwestie, het Verre
I Oosten en het Europese leger, en
'daarbij was in de laatste twee gevallen
Frankrijk direct en intiem betrokken-
Dat Parijs niet op de conferentie was
uitgenodigd, illustreerde al duidelijk de
v aardevermindermg. waaraan Frankrijk
ide laatste jaren onderhevig is geweest
j Maar in elk geval hebben Amerika en
Engeland nu vermeden Frankrijk, dat
in naam nog altijd de derde gTote
mogendheid in het Westen is. in hel
I sint-communiqué in een vernederende
positie Ie dwingen,
i Dc invloed van Churchill, en vooral
j van Eden. die vlak voer de conferentie
no? een ontmoeting met Mendès-France
hreft gehad schiint hier wel aanwijs
baar tc ziin. want Dulles demonstreert
over het algemeen minder begrip voor
ide Franse gevoelens van eigenwaarde
Ten aanzien van de noodzakelijkheid
het Europese leger zo spoedig mogelijk
te ratificeren, heeft men zich in ge
decideerde doch niet in ultimatieve
termen uitgedrukt, en een datum werd
zo niet genoemd.
Mendès-France kan daardoor verder
zoeken naar een compromis lussen voor-
en tegenstanders van de ED.G en de
eventuele mogelnkhedrn daartoe zullen
vandaag met de ministers Koenie en
Bourgès-Mannoury en morgen met mi
nister Snaak ter sprake komen
Wat Indo-China betreft heeft de
Franse premier er op gewezen dat hij
het verdekte dreigement aan Peking als
een steun beschouw t voor de onderhan
delingen. die hij met Tsjoe en lal ge
opend heeft
Zon plechtige waarschuwing van de
[meest gezaghebbende stemmen kan Pa-
j us inderdaad alleen maar ten goede
komen.
Onherstelbare beslissingen schijnen in
(Washington dus niet genomen te zijn
jen onheilspellende voornemens werden
in het slotcommuniqué evenmin gefor
muleerd
De Amerikaans-Engelse meningsver
schillen zijn misschien weer wat af-
gedekt en het slotcommuniqué zou
I men kunnen omschrijven als een para
frase over het aloude Engelse thema
..wait ana see' En enig geduld, zo mo-
:gel(jk wat vertrouwen, van de kant van
j dr grote Westerse bondgenoten ziin nu
juist de zaken, waaraan Mendès-France
op dit moment nog sterk behoefte heeft,.
I Kolonel Diaz zou te kennen hebben
gegeven, dat hij stappen wil doen om
I tot een slaken van het vuren te komen.
I In diplomatieke kringen te Washington
is men van oordeel, dat de machtsover
dracht in Guatemala een manoeuvre is
om het leger de kans te geven met de
opstandelingen te onderhanden. Over de
politieke gezindheid van de nieuwe pre
sident spreken de berichten elkaar
tegen.
In een bericht van de „New York
Times" uit Guatemala wordt gezegd, dat
de Amerikaanse ambassadeur in die
stad, John Peurifoy, op verzoek van de
Guatemalaanse minister van buitenlandse
zaken. Toriello, een bezoek heeft ge
bracht aan het presidentiele paleis Aan
de ambassadeur zou gevraagd zijn of
Amerika zijn diensten zou willen verle
ner. om verder bloedvergieten te voor
komen, indien een militaire junta de
regering zou overnemen. Als enige voor
waarde zou daarbij van Guatemalaanse
zijde gesteld zijn. dat de opstandelinger.-
I leider Armas niet moest worden toege
staan zich van de macht meester te ma
ken
Inmiddels is bericht, dat ex-president
Arbenz vandaag het land verlaat hg
gaat naar Buenos Aires en dat zun
opvolger, kolonel Diaz, voor de gehele
republiek de staat van beleg heeft af
gekondigd. Hij zou voorts de hoofden
van de burgerlijke verdediging en van
de politie vervangen hebben Diaz heeft
ccr. driemanschap ingesteld en amnestie
verleend aan politieke gevangenen.
Diaz heeft in een redevoering gezegd,
dat zijn benoeming als opvolger van
president Arbenz geen verandering van
politiek betekent. Hij zou de revolution-
naire politiek van zijn voorgangers
voortzetten.
Hij zou weerstand bicden aan „de
„indringers" totdat zij uit het land wa
ren verwijderd.
Op de eis van kolonel Armas, de lei
der der opstandelingen, dat alle commu
nisten worden gearresteerd, zou hij niet
ingaan
Dat de communistische partij verboden
zou zijn. is niet bevestigd.
De raad van de Pan-Amerikaanse
organisatie heeft een resolutie goedge
keurd. waarin werd gevraagd op 7 Juli
te Rio de Janeiro eer, vergadering van
ministers van buitenlandse zaker. der
Amerikaanse staten ter bespreking van
i beleggen
de kw
Guater
Volgens de Argentijnse persberichten
hebber de echtgenote van president Ar-
borz. haar twee zoons en hei hoofd van
ie politic asyl gezocht op de Argentijr.se
ambassade in de stad Guatemala.
Eenheden van de Kon. Ncd. Ma- .grond de kruisers ..Evertsen" en
rine hebben een officieel bezoek ge-' ..Korienaer" en de fregatten ..Van
biacht ann Oslo. I AmsteT' cn ..De Zeeuw". Op de
Foto Het Nederlandse eskader achtergrond - achter liet dok -
in de liaven van Oslo. Op dc voor-[het vliegdekschip „Karei Doorman" Hedén wordt het gesprek voortgezet.
Tsjoe en lai in Rangoon
Tsjoe en-lai, de premier van commu
nistisch China, heeft in de Birmese
hoofdstad Rangoon meer dan drie en
een half uur geconfereerd mei de Bir
mese premier. Oe noe De besprekln-
oerd n Oe noe's ambt.s-
Tijdens een plechtige bijeenkomst
in het 'gebouw van de Nederlandse
Handel Maatschappij te Amsterdam
heelt Z.K H. Prins Bernhard Maan
dagmorgen zilveren aniers uitge
reikt aan verschillende personen die
zich in het atgclopcn jaar bijzon
der verdienstelijk hebben gemaakt
Fotoprof dr G. A. van Poelje,
die werd onderscheiden voor zijn
belangrijk werk in dienst van het
Nederlands ferigdherhergwezen.
neemt dc versierselen behorende bij j
de onderscheiding in ontvangst. I
Nog geen bestands
besprekingen in Indo-China
De bespreking ever de wapenstilstand
in Indo-China. die heden zou plaats
vinden bij Hanoi, ls opnieuw uitgesteld.
De Frans-Vietnamese strijdkrachten
hebben de belangrijke post Ankhe ia
midden-Annam ontruimd, aldus heeft
het Franse opperbevel ln Saigor. be
kend jemaakt
De ontruiming past in het leader van
di heirroepp-lng der Frans-Vietnamese
st-Udirachtpn Twee weken geleden
reeds wns tot de evacuatie dl» ver
leden week in de r.acht van Donderdag
op Vrijdag werd voltooid, besloten.
