LEIDSCH
DAGBLAD
Deze week weer beslissing over
Franse kabinet Laniel
93ste Jaargang
WOENSDAG 9 JUNI 1954
No. 28238
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
16.40 per kwartaal; £2.15 per maand; £0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Molotofs laatste rede zeer
teleurstellend
(Van onze Paryse correspondent
per telefoon.)
Het Franse parlement heeft gisteren
je indo-China-debatten hervat en
caarbij hebben de beide oud-premiers
Daladier en de tegenwoordige minister
rail defensie, René Pleven, het woord
gevoerd. De zitting heeft maar èèn uur
ceduurd omdat de overige sprekers, on
der wie Mendes France, er de voorkeur
aan gaven, alvorens act woutd ie ne
men, eerst van de g-o'j rede var. de
minister van buitenlandse zaken, Bi-
dault. kennis te nemen. Bidault wordt
vanmorgen in Parijs uit Genève terug
verwacht en na dan eerst in de Kamer
commissie voor buitenlandse zaken het
Europese leger te hebben verdedigd, zal
vanmiddag zijn grote toespraak hou
den over de resultaten en perspectieven
;an de conferentie ln Genève.
Intussen heeft Daladier gisteren
nogmaals alle critiek samengevat die
•e*en het Franse indo-China-beleld uit
de laatste jaren volgens hem was in te
brengen. De Vietminh zou na Dien Bien
phoe in aantal zeer sterk zijn gewas
sen, volgens Daladier. De oud-premier
oogstte speciaal succes op de linker-
banken. waar de communisten en de
socialisten zijn gezeten.
Pleven excuseerde er zich voor op dit
voor Frankrijk zo tragisch moment een
oratio pro domo te moeten houden.
Maar de persoonlijke aanvallen, waar
hij de laatste weken had bloot ge
staan. kon hij toch niet ongemerkt la-
•en passeren. De minister achtte het1
steeds te vroeg een eindoordeel over
cc" militaire verantwoordelijkheden in-
'ake de val van Dien Bien Phoe te vel-
'-•n maar zijn persoonlijke aansprake
lijkheid stelde hij voorop. Militaire by-
londerheden kon hij ln het openbaar
geven en de voornaamste concrete
«sevens, die hij in dat verband ver
strekte, betroffen enige cijfers over de
omvang van het Franse leger en de
Franse luchtmacht in Vietnam. Het le
is in drie jaar in kracht verdubbeld
omvat nu 316.000 manschappen.
1 juni beschikte het opperbevel van
generaal Navarre, die nu is afgezet,
ir in wie de minister zijn vertrou-
toch niet bleek te hebben verloren,
661 vliegtuigen en in dat cijfer
varen de Amerikaanse „geleende" toe-
Pellen dan nog niet begrepen.
De rede van Pleven, die eveneens nog
Je inval bij het weekblad „l'Expresse"
aanroerde, werd slechts door een i ietr.
deel van de Kamer op applaus ont
haald.
Alle waarnemers zijn het er nu wel
over eens dat het van de reacilis tp
de rede, die Bidault hedenmiddag zal
houden, zal afhangen of het kabinet-
Laniel zal worden getorpedeerd. In
dien bü de replieken zou blijken, dat
Bidault het parlement niet heeft
overtuigd, dan zal Laniel, zjj het ook
tegen zijn wil, opnieuw de vertrou
wenskwestie moeten stellen, zodat
vermoedelijk dan einde dezer week
zjjn lot zal worden bezegeld.
Optimistisch was men gisteravond
in het Palais Bourbon zeker niet.
Velen hadden gehoopt op een nieuw
gebaar van de kant van Molotof, maar
zijn rede is de heftigste aanval op het
Westen, en speciaal op Amerika en
Frankrijk, geworden. Molotof schijnt
het moment nu ryp te achten voor
een nieuwe Franse crisis, waardoor de
Genecfse conferentie zal moeten wor
den onder-, zo niet afgebroken. Zo'n
crisis zou bovendien de scheuren in
het Westerse bolwerk duidelijk aan de
dag doen treden en mogelijk het aan
schijn kunnen geven aan een Franse
regering, die voor haar buitenlandse
politiek een nieuwe weg zou willen
inslaan.
Deze week zal dus blijken of de oppo
sitie tegen de regering, die onmisken
baar veld wint. aan de verlangens van
Molotof zal willen tegemoet komen.
Men mag wel aannemen, dat Bidault in
het bijzonder op de gevaren van zo'n
inwilliging zal wijzen, in de hoop de
wassende tegenstand van het parlement
nog tijdig te kunnen bezweren.
De eerste kersen
Gisteren zijn aan de veiling Septer
Tiel de eerste natuurkersen aangevoerd.
Ze werden verkocht voor ongeveer f 2.60
per kilo.
Twee doden
op onbewaakte overweg
AUTO TOTAAL VERNIELD.
Glstemiddag is op de onbewaakte
overweg tussen Leende en Sterksel een
ernstig auto-ongeluk gebeurd, waarbij
de 63-jarige heer J. Smolders en zijn
echtgenote de 65-jarige mevrouw C.
SmoldersPompen werden gedood.
De trein Roermond—Eindhoven, die
om 17.03 uur van Roermond in Heeze
moest aankomen, greep op het midden-
baanvak de auto. waarin het echtpaar
gezeten was. in het midden en sleurde
deze ongeveer 50 meter mee. De wagen
kwam totaal vernield in de ziiberm van
het spoor terecht. De twee inzittenden
werden uit de wagen geslingerd en op
slag gedood.
De trein had ongeveer drie kwartier
vertraging.
Onbestendig weer
Met ingang van 1 Juli a.s.
Verlaging Rijksleges paspoorten
Van ƒ10.- naar ƒ2.50; geldigheidsduur
wordt 5 jaar
Bü Kon. Besluit van 8 Juni 1954 is bepaald, dat de Rükslegcs voor paspoorten
zün verlaagd van f. 10 tot f. 2.50, terwijl tevens de geldigheidsduur van een pas
poort van 2 op 5 jaar is gebracht. Dit besluit zal in werking treden per 1 Juli
a.s. Deze regeling geldt uitsluitend voor paspoorten afgegeven of verlengd ten
behoeve van hier te lande domicilie hebbende Nederlanders, aldus deelt het Mi
nisterie van Buitenlandse Zaken mede.
De uitvoering van deze nieuwe maat
regel valt midden in het reisseizoen en
dientengevolge is te verwachten dat bij
het afgeven van paspoorten enig? ver
traging kan ontstaan. Het is derhalve
aan te bevelen tüdig paspoorten aan te
vragen (Zij die begin Juli naar het bui
tenland willen reizen kunnen daarom
reeds van 15 Juni af hun aanvrage In
dienen. waarna na 1 Juli het nieuwe,
c.q. verlengde, paspoort zal worden uit
gereikt! uiteraard tegen de verlaagde
prjjs).
De tot nu toe bestaande mogelijkheid
voor een echtpaar om tesamen op één
paspoort te worden ingeschreven komt
te vervallen, omdat dit geen financieel
voordeel opleverde (de leges waren twee
maal zo hoogt en wel administratieve
nadelen had. Man en vrouw zullen dus
voortaan leder een eigen paspoort moe
ten aanvragen. De mogelijkheid bestaat
Het wordt vervelend te Genève
Rode blok blijft in verzet
Gisteren zijn de negen landen, die een
oplossing trachten te vinden voor de
oorlog in Indo-Ohina te Genève weer
in plenaire vergadering bijeengekomen,
zulks op verzoek van de Sovjet-Unie
Eden was voorzitter.
Bidault, de Franse minister van bui
tenlandse zaken, zelde, dat een neutrale
commissie voor het toezicht op de wa
penstilstand. geen vetorecht diende te
Het KNMI deelt mede:
Een depressie ten Zuid-Westen van
Ierland beheerst het weer ln een groot
deel van West-Europa. Met dit lagedruk
gebied hangt samen een frontale zone.
de afgelopen nacht over ons land hebben. Gemengde bestandscommissies.
:n daarbij plaatselijk vrij veel re-bestaande uit vertegenwoordigers van
fen heeft gegeven. beide partijen, zouden ondergeschikt
Het centrum van de depressie ver
tornde vanmorgen een Noord-Oostelijke
koers en wordt morgen boven de Britse
sianden verwacht.
Aangezien de lucht in deze depressie
jnizszins onstabiel is opgebouwd moeten
mofgen enkele buien verwaoht worden.
Ooi: op iets langere termijn zijn de
rooruitzichtenonbestendig weer.
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
is;
half bew. n
nevel o
Kooenhagen zwnar bew. zo
Amsterdam tlcht
Londen
twmburg
Pulls
Bordeaux
Grenoble
Vee
Genève
Zurich
locarno
innsbrück
P.ome
Alacclo
Mallorca
-J. zzo 4 17
recen zzo 3 24 4
zwaar bew. zzw 4 20 12
onbewolkt z 5 25 1
zwaar bew. z 8 27 O
licht bew. nnw 1 22 O
zwaar bew. ono 1 26 O
licht bew. windstil 27 O
zwaar bew. ozo 1 22 O
nnbewolkt windstil 26
licht bew. ono 3 25
licht bew. windstil 24
met de keuze van India en Pakistan als
leden van de internationale commissie
van toezicht op de wapenstilstand. Deze
landen dienden echter bijgestaan te
worden door andere „werkelijk onpar
tijdige" landen. Smith zeide, dat de
Amerikaanse delegatie het voorstel van
Eden, dat de bestandscommissie zou be
staan uit de vijf „Colombo-landen".
steunde.
Smith zeide verder de mening toege
daan te zün. dat de vrede automatisch
in Laos en Cambodja zou terugkeren in
dien de binnengevallen Vietmmh-troe-
pen zich zouden terugtrekken
Naar hij meende, zou meer voortgang
gemaakt worden over de samenstelling
van een bestandscommissie, indien dë
deelnemers aan de conferentie over In-
do-China deze kwesties achter gesloten
deuren bespraken.
Een Amerikaanse woordvoerder zeide
na de vergadering, dat de communis
ten „louter afbrekend" te werk waren
gegaan gedurende de gehele bijeen
komst.
Een Sovjctrussische woordvoerder
verklaarde het „te druk" te hebben
om zich uit te laten over berichten,
dat de Sovjet-Unie nog een conferen
tie van de vier grote mogendheden in
de herfst te Berlün zou voorstellen.
KOREA
De zestien niet-communistische deel
nemers aan de besprekingen over Korea
hebben zich uitgesproken tegen een ge
heime vergadering. De groep zal aan
dringen op nog een plenaire zitting over
Korea, teneinde tc trachten ln het
openbaar aan te tonen, dat de commu
nistische plannen voor eenmaking van
Korea „onoprecht" ziin.
Deze plenaire vergadering zal waar
schijnlijk Zaterdag worden gehouden.
I Gisteravond is ZKH Prins Bertil
II an Zweden per vliegtuig in ons
land aangekomen. De Prins zal
lieden te Veenendaal met Prins
Bernhard de nieuwe fabriek van het
SKF openen.
Na zijn aankomst begeeft Prins
Bertil middenvergezeld van de
Zweedse gezant aan ons hof, Sven
Dalilman (links) en de Adjudant
van Prins Bernhard. Lu it.-Kolonel
L'. C. Geertsema, zich naar de ont
vangsthal van Schiphol.
Het te sluiten
Balkan-bondgenootschap
De Griekse minister van buitenlandse
zaken, Stefanapoulos, heeft medege
deeld. dat met de Turkse premier Men-
deres overeen is gekomen, dat in Zuid-
Slavië. Grienkenland en Turkije com
missies van vüf man. waarin politici
en militairen zitting hebben, zullen wor
den opgericht, die tot taak krijgen de
tekst te ontwerpen voor het tussen deze
drie landen te sluiten Balkan-bondge
nootschap.
De commissies zullen hun werk 25
dezer voltooid moeten hebben, waarna
zij in een der drie hoofdsteden gezamen
lijk zullen beraadslagen.
Russische stewardess zwom
vrijheid tegemoet
Een Russische stewardess, mej. Soko-
lova Stanlslava Rapoles. die zich aan
boord van een grote Sovjet-txeiler be
vond. welke in de omgeving van de Fa-
roer-eilanden met visvangst bezig was.
is ter hoogte van Thorshavn over boord
gesprongen en naar land gezwommen.
Zü was reeds eerder in Thorshavn ge
weest, namelijk als patiënte in het zie
kenhuis, waarheen zij, toen zij aan boord
ziek werd. door opvarenden van de trei-
ler was overgebracht. Eenmaal ln het
ziekenhuis zijnde, deelde zij de genees
heren mede niet meer aan boord van
het Sovjet-vaartuig te willen. Bij haar
ontslag uit het ziekenhuis dwongen op
varenden van de treiler haar evenwel
weer aan boord van het vaartuig te
gaan.
Zy mag zich ln Denemarken vestigen.
om kinderen, jonger dan 16 jaar, op he»
paspuoort van een der ouders by t®
schrijven. Tot nu toe was de leeftijds
grens hiervoor 15 jaar.
Zü. die niet over een paspoort be
schikten, doch wel over een beu-ij®
van Nederlanderschap, konden tot nu
toe in groepsverband wel buitenland
se reizen maken, mits een collectief
paspoort werd aangevraagd. Deze mo-
gelijkhcid blüft voor dit jaar nog be
staan, doch te verwachten is dat zij
met ingang van 1955 aanzienlijk wordt
beperkt. De kosten van een paspoort
worden trouwens thans zo gering, dat
het aanvragen van een collectief pas
poort practisch ook geen financiële
voordelen meer zal opleveren.
De bewijzen van Nederlanderschap be
houden hun geldigheid voor reizen naar
België en Luxemburg, maar voor reizen
naar alle andere landen kan men voort
aan beter een paspoort aanvragen, om
dat de thans nog bestaande voordelen
bü groepsreizen volgend jaar komen te
vervallen.
De kosten van paspoorten, die door
Nederlanders in het buitenland worden
aangevraagd, blijven voorlopig nog ge
lijk aan het bestaande tarief Een ver
laging dezer leges is echter ln overwe
ging.
Degenen, die nu pas een verlenging
hebben aangevraagd vissen achter het
net. Het zou gemakkelyk zyn om hen
alsnog een stempel te geven waarbij nog
eens met drie jaar extra verlengd werd.
Gehoopt wordt dat de gemeenten en
de provincies ook zullen overgaan tot
verlaging van de leges opdat een uni
forme vaststelling over de gehele linie
zal kunnen plaats vinden.
De thans aangekondigde legesverla
ging door het Rijk betekent een re
ductie van 90 9c. Immers, deed men
voorheen met een paspoort twee jaar,
wat f. 10.- kostte, thans kost een pas
poort f. 2.50 voor 5 jaar. hetgeen op
50 cent per jaar neerkomt. Volgens de
oude regeling was het f. 5.- per jaar.
WEER BERICHT
Enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlyke bewolking met enkele
Wen. plaatselijk met onweer. Matige
krachtige wind tussen Zuid-Oost en
Zuid-West. Dezelfde temperaturen of
sts lagere.
(Opgemaakt te 10 uur)
Zon op: 4.21 uur: onder: 20.58 uur.
Maan op: 15 02 uur: onder: 106 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.30 en
^04 uur. tDoodtij).
Dit nummer bestaat uit acht pagina's
missie, zoals door de Sovjetrussische
minister van buitenlandse zaken, Molo
tof, voorgesteld, waarin India. Pakistan,
Polen en Tsjecho-Slowakye zitting zou
den hebben, zou „niemand enige waar
borg geven. „De internationale com
missie van toezicht zou, Indien nodig,
moeilijkheden naar een hogere organi
satie moeten kunnen verwijzen, die op
haar beurt de kwestie aan de garanten
zal voorleggen. De garanten zouden naar
Bidault dacht, de deelnemers aan de
conferentie van Genève moeten zyn,
d.w.z. ondertekenaars van toekomstige
overeenkomsten.
De Franse minister vond. dat de ver
tegenwoordigers van het opperbevel der
beide partyen in Indo-Chlna. die de af
gelopen week te Genève bijeen gekomen
zyn. te weinig opschoten. Hy leverde
critiek op de Vietminh-voorstellen vol
gens welke de internationale commissie
van toezicht alleen tot taak zou moeten
hebben, de aanvoer van versterkingen
te verhinderen. Volgens Bidault was dit
slechts een deel van haar taak.
Pham Van Dong. de vice-premier van
Vietminh. die na Bidault sprak, zelde,
dat de Franse voorstellen voor een mi
litaire regeling niet van dien aard wa
ren. dat zy overeenstemming over een
wapenstilstand mogelijk maakten De
conferentie zou nu moeten beginnen
over politieke vraagstukken. In het bij
zonder die aangaande de onafhanke-
lykheid van de drie Indochinese staten
Dong beschuldigde de Westelüke mo-
gendheden er van, de oorlog in lnao-
China te willen „Internationaliseren"
Hij stelde het Westen, en Frankrijk ln
het bijzonder, verantwoordelijk voor het
feit, dat de onderhandelingen In Indo-
China, tussen vertegenwoordigers van
het opperbevel der strijdende partijen. I
nog steeds n;et begonnen zün. Dong
zeide ook, toezicht van de Verenigde
Naties op een wapenstilstand in Indo-
China niet te zullen aanvaarden.
Molotof. de Sovjetrussische- minister
van buitenlandse zaken, die na de pauze
sprak, beschuldigde indirect de Verenig
de Staten er van. de oorlog ln Indo-
China te willen uitbreiden Als bewys
hiervoor gewaagde hü van Amerikaanse
pogingen om een verdedigingsverdrag
voor Zuid-Oost-Azië tot stand te bren
gen, de mil tanre vüfmogendhedenbe-
spreklneen te Washington en het ver
zoek van Thailand aan de Veiligheids
raad om een waarnemingsmissie naar
Thailands grenzen met Indo-China te
sturen
De conferentie over indo-China d en-
de zowel militaire als politieke vraag
stukken Ie bespreken Molotof achtte
het „hoog tijd" de besprekingen van
politieke kwesties niet langer uit te
stellen Hij handhaafde zijn voorstel in
zake de comm ssie van toezicht
In een korle rede aan het slot van de
vergadering verklaarde de Amenkaanse
afgevaardigde, Bedell Smith, zich eens lüruentlicr en Ir C. Staf, die als nu-
Dulles: de beste tijd heeft men
voorbij laten gaan!
Om front in Oost-Azië
te vormen
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, John Foster Dulles,
heeft op zijn uekelükse persconferen
tie verklaard dat .Amerika zich a I-
1 e e n niet in de strüd in Indo-China
zal mengen, tenzij er een radicale wü-
ziging komt in de aard der commu
nistische agressie.
Er zou een nieuwe toestand gescha
pen kunnen worden als communistisch
China in dat gebied of ergens anders
in het Verre Oosten tot openlyke agres
sie zou overgaan.
IIU zei dat het aan Frankrük en de
drie verhonden staten van Indo-China
is Ie beslissen hoe lang de onderhan
delingen te Genève nog moeten du
ren. De communisten houden de zaak
daar slepende, zei hij. en vergroten
hun oorlogsinspanning in Indo-China.
Fen ernstig gesprek tussen de lie-
Henry Ca'^ot Lodge, generaal
Op de vraag wat naar zjjn mening de
beste wijze is om aan die toestand het
hoofd te bieden, zei Dulles, dat presi
dent Eisenhower meer dan een Jaar ge
leden een „verenigd optreden" met be
trekking tot Indo-China heeft voorge
steld en dat hü (Dulles) dat voorstel op
29 Maart heeft hernieuwd. Het voorstel
gold nog steeds, maar natuurlyk zou er
een tüd kunnen komen, dat het niet
meer uitvoerbaar is.
Gevraagd naar het doel van zo'n ge-
zamenlyke actie, antwoordde minister
Dulles, het ln bevriende handen houden
van zo'n groot mogelijk deel van Zuid-
Oost-Azië.
Dulles zei dat de practisehe uitvoer
baarheid van een dergelük plan van
tüd tot tüd verschilt. Wat een jaar
geleden nog uitvoerbaar was. is dat
vandaag in mindere mate. Volgens de
minister is de toestand er slechter op
geworden.
Hü noemde twee punten waarop voort
gang gemaakt is in de richting van een
verenigde actie, namelijk opheldering
omtrent de toekomstige status van dé
drie Indochinese staten Vietman. Laos
en Cambodja en het verzoek van Thai
land aan de Veiligheidsraad om een
commissie naar Zuid-Oost-Az'ë te zen-
Indisch voorstel over
Suezkanaal
Het meningsverschil tussen Groot-
Brittannië en Egypte over het Suez
kanaal berust, gelijk bekend, in hoofd
zaak op de twee volgendep unten:
1 Onder welke omstandigheden zullen
Groot-Brittannië en bondgenoten het
recht hebben weer van de bases gebruik
te maken, wanneer deze thans aan
Ecvpte worden overgedragen tb.v. oorlog
of oorlogsdreiging»?
2 De Britten wensen dat de technici,
die zij, in de eerste jaren na de ont
ruiming der bases, ter beschikking van
de Egyptische regering zullen stellen
voor het onderhoud der bases, totdat
deze taak door Egyptische technici kan
worden overgenomen, uniform zullen
dragen. De Egyptenaren willen dat deze
technici in burger gekleed zullen gaan,
„daar zy anders een herinnering aan
de bezettingsstrijdkrachten zouden zyn,
hetgeen het volk zou ergeren".
Vernomen wordt nu. dat India Egypte
een voorstel heeft gedaan voor een
oplossing van punt één Dit zou voorzien
ln het stichten van een commissie van
drie leden, die een Brit, een Egyptenaar
en een Indiër zouden moeten zijn en
die tot taak zou krygen de omstandig
heden te bepalen, onder welke Britse
(en bevriende) "trUdkrachten weer van
de Suezkanaalzonebases gebruik zouden
mogen maken.
Naar Dulles' mening is men te Ge
nève over Korea zo goed als uitge
praat. Als de communisten hun hou
ding niet grondig wyzigden. had het
geen zin verder te onderhandelen.
Over Guatemala zei Dulles, dat Ame-
ka voorstander Is van een speciale by-
eenkomst van de ministers van buiten
landse zaken der Amerikaanse republie
ken om deze kwestie te bespreken.
Meisje kroop in leeuivenkooi
Nog tijdig naar buiten getrokken
Het personeel van het thans te Ooster-
boek optredende Grand Cirque Inter
national. heeft gistermiddag een
moeilijk kwartiertje beleefd.
Tijdens het opbouwen van de tenten
voor de eerste voorstelling waren er
veel kinderen op het terrein.
In een onbewaakt ogenblik hectt toen
een 4-jarig meisje, dat in de omgeving
woont, kans gezien in de grote kooi
met leeuwen van de heer Althoff te
kruipen Het kind stond rustig ln de
kooi en streelde èén der leeuwen over
?Ün lange manen.
Toen de oppasser die door eeo der
kinderen op de gedragingen van het
meisje opmerkzaam was gemaakt, de
kooi echter wild openen om het kind te
bevrijden, becon de leeuw zo kwaadaar-
rustri van Oorlog voor Nederland dig te grommen dat men voor hei le-
herdenking van D-Day in Nor- 1™ y >n hei kind vreesde De dompteur
1 B Althoff, die inmiddels was gewaar
schuwd, riep het kind toe dat zij vooi- i
mandie bijwoonde.
zic.itig de kooi moest verlaten, omdat de
leeuw gevaarlyk was Het kind scheen
dit echter nl?t te begiypen Bovendien
was d? leeuw voor de kooideur gaan
staan, zodat men het kina niet meer
kon bereiken.
De andere leeuwen waren inmiddels
door de cpgewondzn stemming rond hun
kooi nerveus geworden en gingen heen
en weer lopen, waardoor de situatie voor
het kind st?eds hachelijker werd.
Eindelijk gelukte bet de heer Althoff
de leeuw die de toegang tot de kooi
versperde naar de achterwand van de
kooi te drijven. Daarna kon hü. ge
wapend met een geladen revolver en
een tweetand de kooi binnengaan om
4e leeuw in bedwang te houden. Het
meisje, dat was gaan huilen kon toen
"foor de oppasser uit de kooi worden
getrokken. Het had sleehls een schram
op baar been opgelopen, veroorzaakt
door een der nagels van de leeuw die
ze had gestreeld