EIDSCH
DAGBLAD
)pgewekte viering der bevrijding
r
Het Vorstelijk bezoek aan de
Rijnstreek
,93ste Jaargang
DONDERDAG 6 MEI 1954
No. 28211
B. W. Menkhoret en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No 67U35
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
I,^Vrijheid betekent
verantwoordelijkheid
Droppings op talrijke plaatsen
fn het gehele land zijn gisteren opgewekte bevrijdingsfeesten gevierd, die
Juidelijk gemaakt hebben, hoe hoog de herwonnen vrijheid aangeslagen wordt,
«rwijl tevens bleek, hoe sterk nog steeds de herinnering is aan het enthou
siasme, dat heerste, toen onze vrijheid eindelijk een feit werd.
Wij memoreren hieronder enkele dezer feesten:
„Als ooit tot uiting is gekomen wat
wij willen, is het wel op deze dag: deze
Tierde en vijfde Mei mogen nooit ver
gelen worden."
I Een donderend applaus van zeker
I tienduizend, zo niet nog meer mensen,
dreunde gisteravond over de dichtge-
pakte Dam in de hoofdstad, toen bur-
I gemeesler Arn. H. d'Ailly deze woor
den tot slot van de viering van de be
vrijdingsdag door de luidsprekers liet
I klinken. Amsterdam heeft de vijfde1
I Mei gevierd en de enorme opkomst
Wilhelmus De burgemeester herinner
de aan hetgeen 9 jaar geleden in hotel
„De Wereld" Is gebeurd. Daar kreeg ons
volk zijn vrijheid weer. Men kan zeg
gen. dat ons nog veel ontbreekt maar
letten we niet teveel op wat niet ls be
reikt en te weinig op hetgeen wel ls ver.
worven?
De burgemeester vroeg belangstelling
voor deze dingen buiten onze gezichts
kring en eiteerde de woorden van Ko
ningin Juliana: „Vrijheid aanvaarden
wil zeggen verantwoordelijkheid dra
gen". Vragen we: „Hebben we de vrij
heid aanvaard?" dan luidt het ant
woord „Ja", maar vragen we: ..Dra
gen we genoeg verantwoordelijkheid"
dan luidt het antwoord „Neen". Al
lerwegen heerst te grote lauwheid.
De burgemeester citeerde verder:
„Laten wjj allen ons uiterste best
doen. laat ons de rest aan God over
laten".
Over e
Het Is niet voldoende, dat wij
millioencn spenderen aan militaire uit
rusting in deze wereld, waarin de vrij
heid opnieuw bedreigd wordt. Indien
de jeugd de energie zal moeten op
brengen om, kost wat het kost. de Over een jnar hopen we het tienjarig
vrijheid Ie verdedigen, dan zal zij feest van de herdenking van bevrijdings-
moeten putten uit de historie, uit de dag te vieren. Moge er nog eerlijk en
strüd, de offers en de overwinning\:.n oprecht reden Zijn voor een krachtig
19101915 omwille van deze .Tijhe- beleven van een dag. waarop we onze
den. Dat
tekenis van
de viering
aldus ds F. Slomp. Je be>
de nationale feestdag, van
•an de vijfde Mei!
- Ds Slomp, als ..Frits de Zwerver" uit
ran het publiek toonde duidelijk aan.het verzet bekend, sprak aldus tijdens
dat de bevrijdingsdag in de hoofdstad een bijeenkomst van het Nationale Vi)f-
,c Mei Comité in Den Haag.
De vijfde Mei zal naar mening van
het Comité het steunpunt moeten blij
ven voor de geestelijke opvoeding /an de
komende generaties, tot vergroting van
begrip en waardering voor de tilt de
greep van het nationaal-sociallsme te
ruggewonnen geestelijke waarden.
De spreker werd ingeleid door de
voorzitter van het Comitée mr B. W.
Stomps, tevens voorzitter van de Na
tionaal Federatieve Raad voormalig ver
zet Nederland. De verzen „Holland" 'an
Marsman. „Dodenmars" van Clara Eg-
gink en „Carillon" van Ida Gerhard
Inderdaad nog niet vergeten ls.
De stad vertoonde de gehele dag een
eestbeeld. Zelden hebben in alle wjj-
n, van alle gebouwen, uit zoveel bui
en op zoveel torens de vlaggen in
top gewapperd als gisteren.
In bijna alle wijken is 's-morgens en
t-mlddags de bevrijdingsdag gevierd,
pedaal door kinderen en ouden van
lagen.
's-Avonds begon de herdenking van de
rijfde Met 1045 en tevens de viering van
het leest eerst goed. Uit alle windst re
ien van do stad marcheerden vaandel-
Iragers, muziekcorpsen met achter zich
eden van gymnastiek- en andere ver-
mgingen. alsmede burgers die er zich
in aansloten, te zamen 10.000 brandende
akkcls dragende, naar het hartje van
ens land: het Damplein.
Mr P J. Mijksenaar. leidde daar het
eest met enkele woorden
Amsterdam hoopt te
dat z|j de vijfde Mei goed
en en goed kan besluiten.
Geboeid zagen daarna de duizenden
t opvoering door de „Verenigde Spe-
jrs" van „Slaet op den trommele.' een
beserklng van Tijl Uilenspiegel door
in Lentalre jr. Daartoe was vlak voor
:t Koninklijk Paleis een provisorisch
toneel opgeslagen. I dames, de
..Slaet op den trommele" riep Joop verpiiieins
JJi„ Till TTilntncnfooAl
vrijheid terugkregen, aldus de burge
meester.
Bevrijdingsdag werd ook te Wagenin-
gen. de stad der capitulatie, opgewekt
gevierd. Er waren tal van evenementen
met tenslotte vuurwerk.
Bevrijdingsvuur
Droppings
Het was voor de derde maal op de
avond van Bevrijdingsdag, dat de radio
in het Nationaal programma een tradi
tioneel wordend evenement uitzond: het
droppingsprogramma, dat een herinne
ring wil zijn nan de voedseldroppings lil
1945
Dank zij het werk van drie boven ons
land vliegende Beech crafts van Gilze-
u Rijen met verslaggevers aan boord en
eerden tudens een pauze in de» bu-
eenkomst "edeelimeerd ,cn m eI1 steden, verdeeld over onze
eenkomst gedeclameerd. provincies, was Nederland deze avond
grote familie. Het programma
tchte" van de ene kant van het
land naar de andere en zelfs werd een
Voor hotel „De Wereld" naast het be- gesprekje uitgezonden tussen de repor-
-- -. K*,i.i,Ton vrijdmgsmonument is te Wageningen ters in twee vliegtuigen, de een boven
„Amsterdam hoopt te De» uzen. zei gisteravond het bevrijdingsvuur ontsto- Zeeland, de ander boven Ameland Daar.
ij. „dat zo de vijfde Mei goed Kan jjet vuur was (joor motorrijders uit mee werd de technische prestatie van
Nijmegen gehaald en over de Wagening- deze avond, waarin veel werd geimpro-
se Berg door athleten naar ,.De Wereld" viseerd, maar waarin alles toch volgens
gebracht. Een grote mensenmassa was de uitgestippelde grote lijnen ging, dul-
samengestroomd op het plein voor het delijk geschetst. De plaatsen, die dit
oude hotel waar op 5 Mei 1945 generaalj jaar voor een dropping In aanmerking
Blaskowitz capituleerde. Onder de aan- kwamen waren Almelo, Numegen. Roer-
wezigen bevond zich een gezelschap mond. Meppel, Zeist, Breda, Gouda,
dames, de Engelse Plattelandsvrouwen- Winschoten, Haarlem, Terneuzen cn
TTy;r.,.,r-„ 'vereniging uit Sussex, dat een bezoek Nes op Ameland. De vinders der drie
Doderer. die de rol van Tijl Uilenspiegel haC| gebracht aan een der landbouw- j parachutes, die per gemeente werden
vertolkte, aan het slot vat^ het^stuK ^uit kundige instituten te Wageningen. neergelaten, mochten do daaraan be-
Nridnt de burgemeester, mr M. de vestigde wimpels cn voedselpakketjes
Niet Gzn met de door een jeugdige houden en voor hen waren er bovendien
1 athleet aangeboden fakkel dc bevril- aantrekkelijke prijzen, bestaande uit
dingsvlam had ontstoken, zong de af- rondvuchtèn per helicopter boven de
1 deling Wageningen van Toonkunst hei bollenvelden.
n op dat ogenblik klonk boven uit het
Koninklijk Paleis het gelijknamige
.d van het carillon. Tijl Uilenspiegel
mae zich erop beroemen dat hij op de
in Amsterdam dit lied voor een
iuizcndkopplg publiek gedeclameerd
c-eft en daarbij begeleid werd door het
carillon van het Koninklijk Paleis.
Na afloop sprak de burgemeester zijn
korte rede uit waarna de plechtigheid
besloten werd met een taptoe van de
A-ns'erdamsc politiekapel en met het
Wilhelmus, dat uit volle borst door wel
haast iedereen van het publick werd
meegezongen.
Bevrijdingsmarkt
De bevrijdlngmarkt van de Haagse
cugd, rite gisteren op het Binnenhof in
Den Haag is gehouden, is een groot
succes geworden Er zijn circa 33.000 be
zoekers geregistreerd en volgens de
voorlopige lelling zal het batig saldo de
1.15 000 overschrijden.
Onder dc bezoekers bevonden zich
om. mr Jonkman, voorzitter van de
Eerste Kamer, vele leden van de Eerste
en Tweede Kamer. mevr. Drees cn het
dagelijks bestuur van de Nederlandse
Jt'icd Gemeenschap. Ook mr dr J. In 't
Veld. die In Februari j 1. voor het ee:st
in het openbaar heeft gepleit voor een
nnvoller bevrijdingsvierlng en daarbij
san een dag in het teken van de \luch-
elingenhulp dacht, bezocht de markt.
Over het resultaat toonde hij zich bij
zonder enthousiast.
Jeugd moet vrijheid
verdedigen
,De jeugd van heden moet geeste
lijk goed toegerust en paraat onze
Weerrapporten
(tin hedenmorgen 7 uurj
Stockholm licht bew.
Pirtls
Bordeaux
Grenoble
Ziirlch
Berliin"
zzv 9 12 1.3
6 14
onbewolkt
licht bew. nn» o io
licht bew. windstil 13
zwaar bew. windstil 13
licht bew. zzo 20
zwaar bew. windstil 18
licht bew windstil 17
roeen w 2 11
cell oew. nno 4 17
WEERBERICHT
Koud
verwacht
o weer met wisselende bewolking en
TOkele buien. Overwegend krachtige
»eacluke wind. (Opgemaakt te 10 u.).
7 MEI
n op 501 uur: onder: 20 13 uur.
•nan op- 8 50 utir; onder: 0.49 uur.
"oogwater te Katwijk te 6.19 en 18 50 u.
1 nummer bestaat alt 12 pagina's
Een dmlprogramma
Woerden - Bodegraven - Zwammerdam - Nieuwkoop - Zevenhoven
Nieuwveen - Ter Aar - Alphen - Rijnsaferwoude - Leimuiden -
Alkemade - Woubrugge - Koudekerk - Hazerswoude - Zoeterwoude -
Leiderdorp.
Zoals gemeld zullen Hil. de Koningin en
Z.K.H. Prins Bernhard op 20 en 21 Mei een
bezoek brengen aan de Rijnstreek, een deel
van het Zuid-Hollandse merengebied en aan
Leiden.
Koningin en Prins zullen op 20 Mei a.s. in de
morgenuren te Woerden arriveren. Gezamenlijk
zullen zij aldaar de wekelijkse kaasmarkt
die ditmaal een feestelijk karakter zal dragen
bezoeken en een korte wandeling maken langs
enkele historische gebouwen.
Daarna begeeft de Koningin zich naar Bode
graven, terwijl de Prins, die een eigen pro
gramma volgt, te Woerden achterblijft ten
einde een bezoek te brengen aan het depót
retourgoederen van het directoraat materieel
van de Koninklijke Landmacht, welke instel
ling reeds sinds 1873 te Woerden gevestigd is.
Na aankomst van de Koningin in Bodegra
ven wordt op de markt een film vertoond, die
verleden, heden en toekomst van die gemeente
in beeld brengt.
Via Zwammerdam wordt Nieuwkoop bereikt,
alwaar de Koningin in de omgeving van het
raadhuis een aantal producten van siersmeed-
kunst zullen worden getoond. Na een kort op
onthoud in het „Piashuis" aldaar, wordt de
tocht via Zevenhoven vervolgd naar Nieuwveen.
Hier wordt een bezoek gebracht aan huizï St.
Ursula.
In Ter Aar zal de Koningin de dan juist ge
reedgekomen veillnghal openen.
In Alphen aan den Rijn vindt daarop een
ontvangst ten gemeentehuize plaats, waarna ln
„Avifauna" een eenvoudige lunch zal worden
gebruikt, 's Middags brengt de Vorstin een be
zoek aan de Martha-Stichting.
Vervolgens gaat de tocht via Rijnsaterwoude
naar Leimuiden, vanwaar over de Braassemer-
meer naar Alkemade wordt gevaren. In de om
geving van het „Paviljoen ..De Braassem". waar
de thee wordt genuttigd, wordt een zen .vloot-
schouw" gehouden van zeilboten alsook een
demonstratie van waterskien. Voorts zal de
Koningin worden voorgelicht over de betekenis
van de watersport voor de gemeente Alkemade.
Opnieuw wordt de tocht per boot voortgezet,
nu met Woubrugge als doel. Van daar wordt
per auto via Koudekerk naar Hazerswoude ge
reden. alwaar een kort durend „wagenspel"
wordt opgevoerd. Tenslotte zal de Koningin te
Zoeterwoude de potterij Zaalberg Bèzoeken om
dan een slotmanifestatie te Leiderdorp bij te
wonen, waarbij haar als het ware in vogel
vlucht nog eens een overzicht wordt gegeven
van wat zij in de Rijnstreek en het merengebied
heeft gezien.
HET PROGRAMMA VAN DE PRINS
Omtrent het verdere programma van de
Prins voor die dag kan het volgende worden
meegedeeld.
Nadat Z.K.H. zijn bezoek aan het reeds ge
noemde depót retourgoederen te Woerden zal
hebben beëindigd, begeeft hij zich naar Bode
graven voor een kort bezoek aan Turkenburg's
Koninklijke Zaadhandel N.V. Vervolgens woont
de Prins een bijeenkomst bij te Alphen aan den
Rijn, waarin een uiteenzetting wordt gegeven
inzake de ontwikkeling van die gemeente als
industrieel centrum en de daarmee verbonden
problemen. Nadat aan een enkel bedrijf een
bezoek zal zijn gebracht, biedt de Industriële
Club van Alphen de Prins een ontvangst aan.
Voor de middag staat een bezoek aan het La
boratorium voor Kunstmatige Inseminatie te
Hazerswoude op het programma. In diezelfde
gemeente vindt daarna een bijeenkomst plaats
ter bespreking van problemen, die voor de ge
hele streek van belang zijn. welke gevolgd zal
worden door een bezoek aan de N.V. Vereenlgde
Touwfabrleken en dochterondernemingen te
Leiderdorp. Tot slot zal de Prins de reeds ge
noemde manifestatie daar ter plaatse bij
wonen.
Gezamenlijk begeven de Vorstelijke personen
zich dan naar Leiden. Het programma van het
bezoek aan de Sleutelstad vermeldden wij dezer
dagen.
De strijd om Uien Bien Phoe gaat
met zeer grote verhezen aan man
schappen cn materieel gepaard. Nog
houden de Fransen, geleid door de
Ijzeren Generaal De Castries stand,
doch hij elke aanval van de rebel-
len moet grond worden prijsgegeven
cn worden de verdedigers op een
klcinei stukje grond hij elkaar ge-
dreven. Slechts cèn verpleegster is
in de belegerde vesting aanwezig 1
om dc grote aantallen gewonden te
verzorgen. Het sterftecijfer onder I
de militairen is zeer hoog. toch
houdt men moedig stand, al lijkt de
strijd op het ogenblik hopeloos cn
al zijn de verliezen groot.
De foto's tonen, boventwee
soldaten dekken zich voor liet gra-
naatvuur van dc Viel Minh. Onder-
7org\'uldig wordt dc omgeving ver
kend. Aanstonds zal men aanval
openen om te trachten ren verloren-
gegaan gedeelte van de vesting te
heroveren.
H.C. te Djakarta protesteert
Nederlandse regering pijnlijk getroffen
Verbod „Wilhelmus" in strijd
niet internationale gebruiken
Prof. Hazairin: „Niet bedoeld a!s algemene maatregel"
Het ministerie van Buitenlandse Zaken deelt mede. dat „de Ho-e Commissaris
te Djakarta gistermiddag in opdracht van de Nederlandse regering bij het Indo
nesische Ministerie van Buitenlandse Zaken een nota heeft ingediend, waarin de
Nederlandse regering er blijk van geeft, zeer pijnlijk te zijn getroffen door het
door de Indonesische autoriteiten aan de Nederlandse gemeenschap te Bogor
opgelegde verbod tot het zingen van het Wilhelmus op Koninginnedag. Dit
verbod is immers in strijd met de internationale gebruiken en bovendien in strijd
met de voorschriften, welke de Indonesische regering ter zake ter kennis van de
Nederlandse heeft gebracht. De discriminatie, welke uit de genomen maatregel
blijkt, wordt in de nota niet aanvaardbaar genoemd. Van ongewenste reacties
bjj de Indonesische bevolking, waarvan officiële kringen in Djakarta blijkens
een persbericht spreken, ls nimmer iets gebleken. In de nota verzoekt de Neder
landse regering dan ook opheffing van de thans nog geldende belemmeringen
ter zake".
kan niet worden gegeneraliseerd, aldus
de minister, die nieraan toevoerde, dat
hl) de geest van de regeling kon besef
fen Hu zeide ervan overtuigd te zijn.
dat het zingen van het „Wilhelmus* op
bepaalde plaatsen moellikhed i kan
veroorzaken in verband met dc menta
liteit Jan het volk, dat nog nvt rie
geest van de revolutie ls bezield Mat.
het oog hierop en on ongewenste ge
beurtenissen van de zllde van het volk
te vermijden, dat nog sterk door senti
menten wordt beheerst, waar het het
„Wilhelmus" betreft meende Hazairin.
dat het tactisch ware dat aan het ten
gehore brengen van het Wilhelmus'
geen volledige vrijheid wordt gegeven
er. dat deze kwestie eerst met het plaat
selijke bestuur wordt opgenomen. Be
treffende het zingen van volksliederen in
het algemeen, kan Ik mtin mening nbt
zeggen, aangezien dit een kwestie is
welke tot de competentie van het Mi
nisterie van Buitenlandse Zaken be
hoort". aldus prof. Hazairin Hii besloot
met te zeggen, dat hij nog niet op ae
hoogte ls van de overwegingen van de
resident van Bogor. die hebben geleid
tot het verbieden van het zineen van
het „Wilhelmus" Minister Hazairin zal
e~ht<r het Dae ih-bestuur aldaar ver
zoeken uitleg hierover te geven.
Juin blijft bij de Nato
Een woordvoerder van de Nato heeft
medegedeeld, dat de Franse maarschalk
Juin aanblijft ais opperbevelhebber van
de cer.'rale Europese sector der Nato
De maarschalk is vorige maand door
I zijn regering u.4 zftn nat.onale mlltfaire
i func:es ontslagen wegens critcek op de
EDG
De Noord - A t'.aolrsche raad beschouwt
..h'nc^dent-Jum' als gesloten De raad
1 :s van oordeel. dat c? u.t'.a tingen van de
maar chalk over de EDG ir. strijd zijn
nvt he; standpunt, zvï.- lat doo- de
I raad me*-r dan een; is geuit Dit be
tekent. zo deelt de raad mede. dat de
maarschalk voortaan niets zal doen dat
m strijd ls met de politiek en de wensen
van de Naito.
De Indonesische minister van Binnen-
lsndse zaken, prof Hazairin. heeft naar
aanleiding van het verbod tot het zin
gen van het .Wilhelmus' in Bogor ver
klaard. dat dc dienst voor reselms var.
aangelegenheden van buitenlandse In
gezetenen op 26 Mei van hei vorig jaar
een instructie heeft uitgevaardigd, die
bedoeld was als richtliin voor de Dae-
rahhoofden Die Instructie werd uitge
vaardigd in verband met het zingen var.
het Wilhelmus" ttidens de dodenher
denking op 4 Mei dat jaar op de Kre
velden In de instructie wordt o.a. over
wogen. dat het „Wilhelmus" slechts ge
zongen mag worden op nationale feest
dagen en op officiële plaatsen, zoals in
dc woningen van de Hoge Commissaris
en de Commissarissen.
Prof. Hazairin legde er de nadruk
p. dat de instructie slechts betrek
ing heeft op de dodenherdenking en
iet bedoeld Is als algemene maal-
egel ten aanzien van het „Wilhel-
nus" als volkslied. Voorts zei hü. dat
1e uitvaardiging van de instructie ls
jeschied zonder medewelen van de mi
nister van Binnenlandse Zaken, of
an de secretaris-generaal .hetgeen
•eer wordt betreurd".
De door de „Dienst Buitenlandse In
gezetenen" uitgevaardigde regeling is
sterk afhankelijk van plaats en tijd en
Op de noodzaak van een protest dis
bovengenoemd vezen wU reeds in ons
hoofdartikel van Dinsdag J.l. (Red. L.D.).
In de bergen met als achtergrond
cn omlijsting de besneeuwde Alpen
toppen werd de President van de
Regering van het Kanton Glarus op
traditionele wijze beëdigd als zo
danig. Zeker vijfduizend belang
stellenden uit alle delen van het
kanton waren naar Glarus gekomen
om de plechtigheden mee te maken.
Dr Heinrich Heer legt in de open
lucht zijn eed op de grondwet af*
