LEIDSCH
DAGBLAD
frankrijk stelt E.D.G.-beliandeling
opnieuw uit
late Jaargang
WOENSDAG 14 APRIL 1954
No. 28193
Directeur: j. w Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltt« L No 57055
lOfdredactieB. W. Menfchorst en J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 215Q7
Crisis lijkt voorlopig afgewend
Temier Laniel heeft critici van het
,DG-verdrag verzekerd dat ook de
ieuwe overeenkomst, Maarbij de be-
rekkingen tussen het voorgestelde Eu-
opese leger cn Grool-Brittannië «or
en geregeld, door de Franse volksver-
egenwoordiging moet worden goedge-
eurd en dat zij slechts van kracht
al worden, wanneer de West-Europese
>cfensiegemeensehap officieel is in-
esteld.
-aniel heeft deze verklaring afgelegd
laar aanleiding van de protesten van
Ie Gaullistische ministers, die ver
jaarden dat een goedkeuring van de
ivereenkomst met Engeland tevens
nstemming met het EDG-verdrag zou
nhouden. Hierdoor zjjn de meningsv
erschillen in de Franse regering voor-
opig bijgelegd.
3e voorwaarden van de nieuwe over-
ïkomst tussen Groot-Brittanme en de
>G zullen heden door minister Eden
het Lagerhuis bekend worden ge
takt.
3e vier voorwaarden, die Frankrijk
it voor bekrachtiging van het op
ans initiatief tot stand gekomen plan
voor de instelling van een Europees le
ger. zun gelijk gemeld:
1. Nauwe samenwerking tussen de ln
te stellen West-Europese Defensie ge
meenschap en Groot Bnttannië.
2. Regeling van het geschil met West-
Duitsland over het Saargebied.
3. Het verstrekken van waarborgen
door de Ver. Staten, dat Amerikaanse
strijdkrachten in Europa gelegerd zul
len blijven
4. De ondertekening door alle EDG-
leden-staten van aanvullende protocol
len. welke hoofdzakelijk ten doel hebben
de eenhe.d der strijdkrachten van
Frankrijk en zijn overzeese gebiedsdelen
in EDG-verband te handhaven.
De verklaring van Laniel houdt in.
dat het debat in de Franse Nationale
Vergadering over de bekrachtiging van
hot EDG-verdrag aanmerkelijk later
zal beginnen dan de oorspronkelijk
daarvoor aangehouden datum van 18
Mei a s. Het wordt thans onwaar
schijnlijk geacht, dat de volksvertegen
woordiging de besprekingen voor Juni
e.k. zal aanvangen.
GAULLISTEN IN VERZET
Van gewoonlijk betrouwbare zijde
wordt vernomen dat de kabinetsvergade
ring van gisteren in verwarring is ge
ëindigd. Terwijl de ministers, die tegen
standers van de EDG zijn. meenden dat
in de naaste toekomst geen besluit t a v
de Britse voorstellen kan worden ver
wacht. oordelen hun collega's-voorstan
ders dat Minister Bidault voort kan
gaan met zijn op verwerkelijking der
Europese Defensie gemeenschap gericht
streven.
De Gaullistische ministers, afgevaar
digden en senatoren hebben een verkla
ring uitgegeven, waarin zij de regering
becrltlseren wegens het goedkeuren van
de overeenkomst betreffende de samen
werking tussen de EDG en Groot-Brit-
Er wordt onder meer in gezegd dat
..elke regeringsdaad, welke ten doel heeft
de instelling van een Europees leger te
verwezenlijken, zal leiden tot het aftre
den van de vijf ministers, di? aanhan
gers «of gewezen volgelingen) van gene
raal de Gaulle zijn".
Voorts wordt in de verklaring gezegd
dat de ondertekenaars ..de methoden,
gebruikt om de goedkeuring van het
kabinet voor de Britse voorstellen te
verkrijgen, afkeuren", daar hierbij vol
gens hen „gebruik is gemaakt van het
op reces zijn der Franse Nationale Ver
gadering".
Nieuw Guinea is een land voor
oniers. op elk gebied. Het is een
nd mei een primitieve bevolking,
e zal moeten worden geleid en op-
•voed: een grote en ernstige taak
ior Nederland.
De Koninklijke Landmacht in
icuw Guinea helpt bij de malaria-
■strijdingsdienst te Hotlandia.
De ..Korano" het kamponghoofd
m Dojo Lama verwelkomt een
puitplocg" in zijn woning.
Weerrapporten
CVan hedenmorgen 7 uur)
WEERBERICHT
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk veel bewolking met voor-
melijk in het Noorden van het land
latselijk wat lichte regen, later op
dringen en droog. Matige tot krachtige
langs de Waddenkust mogelijk tyde-
harde wind tussen West en Noord-
est. Vannacht geen nachtvorst, mor-
n ongeveer dezelfde middagtempera-
ren. (Opgemaakt te 10 uur).
15 April
Zon op: 5 45 uur; onder 19 36 uur.
Maan op 17 06 uur, onder: 4 26 uur
Hoogwater te Katwijk te 1.57 en 14 16
uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagtna'a
Engelse koningskinderen
liuu ouders tegemoet
Ontmoeting in Tobroek
Prins Charles en Prinses Anne zullen
vandaag met het nieuwe Koninklijke
jacht „Britannia" van het versierde
Portsmouth naar Tobroek in Noord-
Afnka vertrekken om hun ouders tege-
oet te reizen.
Het is hun eerste buitenlandse reis,
welke een afstand van bijna 4500 kilo
meter zal beslaan
Koningin Elizabeth en de hertog van
Edinburgh zijn thans toegekomen aan
het laatste stuk van hun tocht naar
Australië. Nieuw Zeeland en andere
Britse gebiedsdelen. Op 15 Mei zullen
zy met de ..Britannia" de Theems opva
ren en op grootse wijze door de Lon-
dense bevolking worden verwelkomd.
De kinderen zullen worden wegge
bracht door de koningin-moeder en prin
ses Margaret. Hun geliefde speelgoed is
aan boord' voor de prins is er zijn doe
delzak en voor het prinsesje haar poppen
teddybeer.
let nieuwe jaent, dat zo gebouwd ls.
dat het gemakkelijk als hospitaalschip
kan dienen, heeft ruim 20 millioen gul
den gekost, ruim 3 millioen meer dan
was beraamd. Dat heeft aanleiding ge-
Meer zitplaatsen in treinen
UITBREIDING MET 150
RIJTUIGEENHEDEN
De Nederlandse Spoorwegen hebben
het voornemen het park reirigers-
materiecl uit te breiden met 150
rütuigeenheden die zullen worden
samengesteld lot 30 electrische vier-
rijtuigentreinen en 15 electrische twee-
rijtuigentreinen.
De neus van deze nieuwe treinstellen
zal een andere vorm krijgen dan die van
het thans gebruikelijke type stroomlijn-
treinen en zodanig zun geconstrueerd,
dat de machinist hoger en meer naar
achteren komt te zitten Het totale aan
tal zitplaatsen in de gestroomlijnoe
electrische treinen zal door deze bestel
ling met 8 190 stijgen,
in
Verkiezingen
de Ver. Staten
De voorverkiezingen voor de later te
houden algemene verkiezingen voor het
AmerRraan«e Congres zijn cateren in de
staat Illinois begonnen Bïi deze voor-
verkiezingen kiezen de stemgerechtig
den de candidaten voor het Congres. BIJ
de op 2 November te houden algemene
verkiezingen gaat het om de bezetting
van alle 435 zetels van het Huis van Af
gevaardigden en 35 van de 96 zetels van
de Senaat. In één staat, Maine, worden
de Congresleden reeds op 13 September
gekozen De senatoren worden voor zes
jaar gekozen, de afgevaardigden voor
twee jaar.
Gewoonlijk worden 32 senatoren bij
een verkiezing aangewezen, maar dit
jaar zijn er drie zetels meer vacant
door de benoeming van senator Nixon
tot vice-president en het overlijden van
de senatoren Taft en Tobey.
In twee staten. Delaware en Connec
ticut. worden de candidaten niet bij
voorverkiezingen, maar op partijconven-
t-ies aangewezen. Na Illinois zullen op 20
April voorverkiezingen in New-Jersey
worden gehouden Acht staten zullen in
Mei. zeven In Juni, zes in Juli, elf in
Augustus erj twaalf in September hun
candidaten voor het Congres aanwijzen.
Ook zullen candidaten worden geko
zen voor verkiezingen voor vertegen
woordigende raden in staat en ge
meente Verder zullen de kiezers 34 gou
verneurs van staten, burgemeesters,
rechters en leden van schoolraden aan
wijzen.
Affaire Oppenheimer in onderzoek
gevordende fvtudme aan de universiteit
van Princeton in New Jersey De cura
toren van dit instituut hebben in eea
verklaring hun volledig» vertrouwen in
dr Oppenheimer uitgesproken
Senator McCarthy verklaarde te Phoe-
Mc Carthy komt
natuurlijk los
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft onthuld, dat presl-
I denit Eisenhower
heeft gelast, dat
een „blinde muur"
geplaatst wordt
tussen de natuur
kundige Robert Op
penheimer en elke
geheime inlichting
ov er de atoomener-
g? voor de duur
va.n het onderzoek
om veiligheidsrede
nen.
Dr Oppenheimer
is de maker van de
eer-ite atoombom I
De bekendmaking
van de- Amerikaan- I
se a toomcommissie
bevestigt het be
richt dat dr Op-
pen>he.mer is ge
schorst in zijn fiir.c
t:e van adviseur m
zaken die betrek
king hebben op de
I dit een commissie
I ls ingesteld voor
het instellen van
een onderzoek.
Eisenhower nam
ziin besluit inzake
Oppenheimer na
overleg met de ml- ■W»»!
n'.ster van defensie '■Pu"
en de directeur wk
vin het bureau ^^Br' rHg^j
in defensie-mobi- ^ÊOS k
Il<itie I-103ÊB9 i
V-'.zens de be- mryffrT
kend-matemg heeft ^HB^Hf
Oppenheimer |KR^H
zoek gevraagd. H8H
ma-na een com- ^B^EH
mi- -ie werd samen- Bgg JfvWm
vin de commiMe HBRS
is Gordon Gray, ^B^^H
oud-minister van BjTsfS m
BCflEflyH j ^^R J
president van i^HBH JBBBRBBiffl
universiteit van
Noord Oarolima. De
andere leden van de commissie zijn i nix i Arizona), dat het besluit om dr
Thomas Morgan. oud-pres:dent van de Oppenheimer te schorsen „reeds jaren
Isperrv Corpc.rat.on en dr Ward Evans. I geleden had moeten worden genomen",
hoor'.era ar aan de universiteit van Hij zei voorts over getuigen.; en te
Loyola in Ohicaz" beschikken, volgens welke Oppenheimer
Dr* Oppenheimer behoudt zijn functie lid van de communistische partij is ge-
van directeur van het instituut van ver- weest.
Y. St. en Engeland voor een pact
Zuid-Oost-Azië
voor
Linkervleugel van Labour
verbolgen
De besprekingen tussen John Foster
Dulles. Anthony Eden en sir Winston
Churchill, welke gistermiddag geëin
digd /ijn. rullen waarschijnlijk tot een
geheel nieuwe situatie in het gebied
van de Stille Oceaan triden. In prin
cipe is men het namelijk eens gewor-
ning
geven tot geruchten, dat er door de
admiraliteit allerlei nutteloze verande
ringen in de structuur van het schip
zim aangebracht Vandaar dat ln h°t
Lagerhuis aangedrongen is op een onaf
hankelijk onderzoek naar de manier, i
waarop het geld besteed is.
Buitenstaanders zijn nog niet op het
schip toegelaten en ook biizonderheden
over het interieur zijn nog geheim.
Men vond hel ongepast om deze be
kend te maken voordat koningin Eliza-
beth het schip persoonlek heeft gezien
De „Britannia" vervangt het reeds j
lang met meer gebruikte, vroegere Ko-
nlnkiyke Jacht „Victoria and Albert",
dat meer dan een halve eeuw oud is De
Koninklijke familie zelf heeft er op
aangedrongen, dat het zo economisch
mogelijk zou worden gebouwd en dal 1
overbodige luxe achterwege zou bluven
Een deel van de meubelen van de
„Victoria and Albert" is door de ..Bri
tannia" overgenomen Het jacht nie<-t
57G9 bruto ton en is 137 meter lang De
bemanning bestaat uit 271 personen D?
eetzaal kan tevens als bioscoopzaal wor
den ingericht, waar ook dieptefilms ver
toond kunnen worden. Helicopters heb
ben proeflandingen op het dek uitge
voerd
defensieve organisatie in dit deel van
dc wereld. Voor Engeland betekent dit
zo goed als zeker een ommekeer.
De Britse regering beschouwt het
resultaat der gesprekken met de Ameri
kaanse minister van buitenlandse Z3ken
dan ook als een diplomatieke triomf,
want sinds het Anzus-pact nn 1951 tus
sen de Verenigde Ftaten. Nieuw Zeeland
en Australië met uitsluiting van Groot
Brittannië leek het er op alsof de
Engelsen in het Verre Oosten hoe lan
ger hoe meer door Amerika zouden
worden overschaduwd.
Dulles liet ziin cis van een specifieke
arschuw'ing aan het adres van
Lage temperaturen
Het KNMI deelt mede:
Hogedrukgebieden hebben de afgelo
pen dagen het weer in onze omgeving
beheerst Aanvankelijk was het een ho-
gedrukcentrum boven Scandinavië, dat
ons Oostelijke winden bezorgde. Thans
ligt het belangrijkste maximum ten
Zuid-Westen van de Britse eilanden. Bij
IJsland bevond zich vanmorgen een ac
tieve depressie, die uitdiepend in Oost-
Zuld-Oostelijke richting trok. Een er
mee samenhangend frontensysteem be
woog tegelijkertijd over Schotland de
Noordzee op en veroorzaakte daar wat
regen. In de komende 24 uur zal dit
frontensysteem ook het weer ln ons
land beïnvloeden en eerst In het Noor
den. later wellicht ook ln het Zuiden
plaatselijk wat regen veroorzaken. Het
ziet er op het ogenblik niet naar uit.
dat de neerslaghoeveelheden erg groot
zullen worden De fronten worden ge
volgd door een rug van hoge luchtdruk,
die morgen voor opklaringen zal zorgen
Waarschijnlijk staat ook Vrijdag het
weer nog een groot deel van de dag
onder Invloed van deze rug van hoge-
druk.
Uit Indonesië gewezen
Ex-bedrijfsleider en zaalchef
van „Savoy Homann"
De heren Schenkel en Schouten, resp.
gewezen bedrijfsleider en zaalchcf van
het Bandocngse hotel „Savoy Homann"
die onlangs bij een grootscheepse raz
zia in Bandoeng gearresteerd werden,
hebben van het hoofd van de immigra
tiedienst te Djakarta aanzegging ge
kregen het land zo spoedig mogelijk te
verlaten.
In afwachting van hun vertrek zyn zy
overgedragen aan de immigratiedienst
te Bandoeng, doch daar men nog niet
de beschikking heeft over een speciaal
immigrantenverbiyf, zyn zy voorlopig
ondergebracht ln het politiebureau Het
hoofd van de immigratiedienst te Ban
doeng, die de reden van de uitwyzing
niet bekend kon maken verklaarde, dat
hun vermoedeiyk stadsarrest zal worden
opgelegd, zodra de definitieve datum
van hun vertrek bekend ls.
i werd dat Engeland
en de Verenigde Stalen, alsmede
andere belanghebbende mogendheden,
gezamenlijk de mogelijkheid zullen
onderzoeken van een collectief defen-
sir-svsteem voor zover Azië en de
Westelijke Pacific belrefl en nel naar
het voorbeeld van de Nonrd-Atlanti-
sche verdrags organisatie.
Eden deelde dit gisternamiddag ln het
Lagerhuis mede
Dulles verklaarde voor zun vertrek
Parys nooit betere besprekingen te
hebben gevoerd dan in de afgelopen
acht en veertig uur. (Hu is intussen ie
Parijs gearriveerd).
Het moeiliike is natuurlUk om een
gesloten eenheid te krijgen tussen de
Europese en Aziatische landen, die
huiverig zijn voor enigerlei voortzetting
van verouderd kolonialisme.
Vandaar dat Attlee een zekere reserve
toonde en onder gejuich van de Labour-
afgevaardigden de nadruk legde op de
noodzaak van volledige medewerking
der Aziatische volkeren
INCIDENT
Toen kwam het tot een ongewoon
Incident: Aneurin Bevan, dc leider
van de linker vleugel in Labour, die
als lid van het schaduw-kabinet op
de voorste oppositie-bank zit. sprong
op. drukte Attlee practisch opzü en
zeide, dat de meerderheid Tan de
Britse bevolkine. dat. wat Eden ge
zegd had. beschouwde als een zwichten
voor Amerikaanse druk.
Na deze woorden ontstond er in het
Lagerhuis een enorm lawaai. De con
servatieven protesteerden luid en er
klonk ook hoongelach, terwijl er aan
Labour-zyde verwarring heerste Bevan's
laatste woorden waren, dat de Aziati
sche leden van het gemenebest waar-
bil hij kennelyk op India doelde door
dit plan van het Westen zouden worden
vervreemd.
Eden antwoordde Ironisch dat Bevan
volkomen het recht heeft als vertolker
van de Britse opinie op te treden maar
dat anderen hetzelfde recht bezitten
Hierna volgde noe een dramatisch
ogenblik toen het Labour-lid Stanley
Evans het voor Attlee opnam, Bevan
De Christenvervolging
in Zuid-Celebes
Het lijden van de Christenen in Zuid-
Celebes is een binnenlandse aangele
genheid. aldus heeft vice-premier Wong-
ionegoro verklaard Hij zeide, dat het
een a-nationale daad zou zijn wanneer
men in deze kwestie hulp uit het bui
tenland zou vragen en voegde hieraan
toe. dat wanneer men ln deze kwestie
buitenlandse hulp wil inroepen, de In
donesische communisten dit straks ook
zouden kunnen doen en bijvoorbeeld
hulp van de Chinese Volksrepubliek of
van Rusland zouden kunnen vragen.
Mr Tamboenan. voorzitter van de
fraotie van de Christelijke Partij in het
Indonesische Parlement, zeide in ant
woord hierop „Wat wordt met het woord
a-nationaal bedoeld' Ik verzoek de vlce-
premier te verklaren, dat alle christe
nen in Indonesië a-nationaal ziin. want
hetgeen ik gezegd heb gaf uitdrukking
aan de wens van alle Cristenen". Wat
de Christenen bekend wensen te maken,
is slechts de dwang, die gewapende ben
den uitoefenen op de Christenen cm
naar e?n andere godsdienst over te gaan
waarbij degenen, die weigeren aan de
wensen van de benden te voldoen ge
dood, of gemarteld woiden. Indien de
stappen van de regering geen bevredi
gende resultaten opleveren, wensen de
Christenen de kwestie niet voor te leggen
aan een land of een natie, maar willen
zich wenden tot de hoogste Instantie,
welke toebehoort aan alle landen van
de wereld, nok aan Indonesië Daarom
is de vereelyking die mr Wongsonego-o
I trekt niet Juut en raakt de kern van de
aaak niet. aldus mr Tamboenan.
Nog n n beeld uit Nicuw-Guinca arriveerde. Dc bevolking liccft dc
Deze foto werd genomen in dr Geel- bundels massooibast aangedragen,
vinkbaai. waar de Gouvcrncmcnls- die door dc boot zullen worden mcc-
kustvaardcr ..Dc Cycloop" zojuist genomen.
kleinerende. Dit leidde opnieuw tot
tumult.
Late' hield het socialistische schaduw
kabinet een biieenkoL-st. welke mee - dan
twee uur duurde en waarin het storm
achtig is toegegaan.
Eden deed duidelijk uitkomen dat er
van een definitief plan noe geen «prake
was Engeland heeft zich slechts gp-
bonden om de mogelijkhe.d van een
defensief samengaan in de Pacific -e
bestuderen. Hij vroeg aan Bevan wat
daar voor vrkeerds in stak Tegenover
de critici, die meenden dat zij vóór de
conferentie van Geneve een of ande'e
daverende verklaring zouden aflet-gen
merkt' Eden op dat de r'ge'ine er niéer
naar verlangt dan zy dat Genéve zal
1 slaeen
Het linkse lid Desmond Donnelly ver
klaarde dat, aangezien het nog vele
maanden zou duren voordat de voor
gestelde defensie-organisatie in «"ik:ng
kon treden, het besluit een doelbewus'e
poging was om de conferentie van
Genéve t° saboteren
Daartegenove- staat de gezonde'?
opvattin? dat hie' eindelilk een noe:ng
is gedaan om de in Azie lang bedaar->
bres in de defensie tegen h-t 'T.p" a-
hstisch communt«me t" s'uiten er de p t
te dempen voor het kalf verdrop.V-»n is.
Het plan ooent het p°rspeepef r.-pt
alleen voor international actie )e?»n
het communistisch f-rorum» in Tndo-
Ch-m mar ook in Ma'akka H»' nan-rt
vooral af van de tned-w»'k ••,- - in
F'snkr-'k of w»t nla-
Het verluidt, dal de Iran-e -egerlng
haar volledige toestemming aan het
gisteren gepubliceerde communiqué
heeft gegeven.