LEIDSCH
DAGBLAD
Labour-motie over conferentie op
hoogste niveau aanvaard
Spoed sou echter thans
misplaatst zijn
Churchill brengt Labour tot woede
r (Telefonisch van onze correspondent te Londen)
Het Lagerhuis-debat over de waterstofbom, dat gisteravond gehouden werd,
Is een scherpe anti-climax geworden. In de eerste plaats leverde het practisch
geen nieuwe informaties op. Ook is het onwaarschijnlijk dat de li-bom spoedig
tot een dramatische politieke ontwikkeling zal leiden. Hoewel de regering
de oppositie-motie, waarin onmiddellijke stappen worden toegejuicht om te
komen tot een ontmoeting tussen Eisenhower, Churchill en Malenkof, aan
vaardde zonder stemming werd deze aanvaard hielden Churchill en Eden
een slag om de arm. Een ontmoeting namelijk op het verkeerde tijdstip kon
meer bederven dan goed doen.
Morrison verklaarde dat de motie
precies meende wat er gevraagd werd.
namelijk dat het diplomatieke apparaat
inderdaad onmiddellijk in werking dien
de te worden gesteld om een top-con-
ferentie op gang te brengen.
De regering maakte echter duidelijk
dat in de huidige omstandigheden niets
dient te worden geforceerd. Ohurchili
zeide dat de toestand op het ogenblik
anders is dan in Mei. toen hij zijn
voorstel voor een bespreking op het
allerhoogste niveau deed. Stalins dood
had verwachtingen gewekt, welke tot
dusverre niet in vervulling zijn gegaan.
Desniettemin was het ijs enigszins ont
dooid.
Bemoedigend was Eisenhowers actie
om tot overeenstemming te komen met
de Russen inzake de atoom-energie.
De conferentie van Berlijn heeft de
kansen op verder vruchtbaar contact
Vergemakkelijkt.
Hopelijk zal Genève een verdere stoot
ln de goede richting geven.
Deze week nog komt de ontwapenings
commissie van de Verenigde Naties
bijeen Dit is bij uitstek de plaats, waar
de Russen in volkomen vertrouwelijke
sfeer suggesties kunnen doen.
De urgentie Is door de waterstofbom
groter dan ooit.
Het dient echter aan de regering
overgelaten te worden om het geschikte
moment te kiezen voor een nieuw
Initiatief omtrent overleg aan de top.
Eden werd toegejuicht toen hij aan
het slot van het debat de verzekering
gaf. dat de regering elke kans hoe
klein ook, zal aangrijpen welke tot
resultaten kan leiden.
CHURCHILL VALT LABOUR AAN
Een anti-climax was ook dat een door
Churchill gemaakte opmerking als een
bom werkte, waardoor datgene, wat een
hooggestemd debat scheen te worden,
uiteenspatte tot een straatscène Chur
chill die Attlee hulde had gebracht voor
zijn weloverwogen en inspirerend betoog,
beschuldigde hem er later van dat hij.
toen hij premier was, Engelands recht
op inlichtingen van Amerika inzake de
atoombom had weggegooid. Op de
Labour-banken ontstond toen een zie
dende woede, waarbij minutenlang tot
OhuTdhill geschreeuwd werd, dat hij
moest aftreden, moest gaan zitten en
achterom kyken. Dit laatste namelijk
om de bedenkelijke gezichten van zijn
eigen partij-leden te zien.
Het was een hoogst onverkwikkelijk
schouwspel dat door de gehele wereld
werd gadegeslagen, want de galerij zat
vol met ambassadeurs en generaal
Gruenther, de opperbevelhebber van de
Nato, was aanwezig.
Door het tumult viel Churchills speech
volkomen in het water en toen hij ein
delijk was uitgesproken, was iedereen
onthutst.
Waarom, zo vroeg men zich af. heeft
Churchill bij een onderwerp, dat zeker
boven de partij-politiek diende te staan,
zich zo laten gaan?
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur
Eden gaf later een verklaring, toen
hij zeide hoe verbitterd Churchill was
door aanvallen in de Labour-pers op
zijn persoonlijk tekortschieten als 79-
jarige en op het falen van de regering
om in te grijpen in de waterstof-experi-
Het was de Labour-regering geweest,
die dit onmogeliik had gemaakt.
Attlee poogde de beschuldigingen
zakelijk en beheerst te weerleggen. Het
kwam. zeide hij, door de Amerikaanse
Mac Mahon-wet welke atoom-informa
ties aan banden had gelegd.
Churchill zeide dat Mac Mahon, die
hij goed kende, een eerbiedige senator
was. die hem had verteld, dat hij zijn
wetsvoorstel nooit zou hebben ingediend,
als hu afgeweten had van het bestaan
van de geheime overeenkomst tussen
Churchill en Roosevelt van 1943, die
Churchill thans voor het eerst openbaar
maakte.
Mc Mahon was ln Juli 1952 overleden,
maar hti had voor ziln dood aan Chur
chill geschreven hoe hij onder de indruk
was van de Britse budrage tot de atoom
projecten en de na-oorlogse Britse
experimenten in Australië, en dat
Amerika daarom herziening van het
verbod diende te overwegen.
De geheime overeenkomst van 19
Augustus 1943, te Quebec gesloten tus
sen Churchill en Roosevelt maakte vol
ledige uitwisseling van technische ge
gevens op atoom-gebied mogelijk. Om
redenen van doelmatige arbeidsverdeling
gedurende de oorlog zou Amerika de
atoombom maken Uitdrukkelijk werd
bepaald dat de bom niet tegen derden
zou worden gebruikt zonder elkanders
toestemming. En dat ook niet aan der
den inlichtingen zouden worden gege
ven zonder goedkeuring van beide lan
den.
In verband met de zware lasten, die
de Verenigde Staten met betrekking tot
de productie van atoombommen kreeg
te dragen, zou Engeland afstand doen
van de industriële voordelen van de
atoom-productie, behalve van dte. welke
de president van de Verenigde Staten
rechtvaardig achtte in verband met de
wereld-economie.
Atllee. tegen Churchill ingaande zeide
dat hij hem nooit de concessies aan
Amerika had verweten. Hu was daarvoor
te loyaal geweest!
Churchill's verwijt kon niet Attlee
gelden, maar de regering der Verenigde
Staten
Morrison greep in en vroeg of Attlee
de geheime overeenkomst achter de rug
van de Amerikaanse regering om be
kend zou moeten hebben gemaakt Hij
zeide tot Churchill dat deze niet wist
wat de Labour-regering had gedaan om
de Mc Mahon-wet te stoppen of te
weigeren
Churchill bleek hierop niet gemakke-
liik te kunnen antwoorden Het was een
hoogst pijnlnk moment. De socialisten
wonden zich hoe langer hoe meer op.
Op de conservatieve banken werd het
steeds killer. Sir Robert Boothby verliet
uit orotest de zaal.
Churchill zeide. dat na de oorlog de
geheime overeenkomst confidentieel zou
dienen te hebben gecirculeerd
Wie zou dat hebben moeten doen, werd
er geschreeuwd.
De socialisten juichten toen Churchill
zeide: de Amerikaanse regering!
Churchill zeide dat hij tendele de
commerciële rechten der atoomenergie
had opgegeven, maar dat de socialisti
sche regering deze weliswaar hadden
herwonnen, doch ten koste van het
recht op controle of zelfs maar op in
lichtingen inzake de militaire aspecten
van de atoom-bom ontwikkeling.
Later verzachtte Eden dit door toe te
geven dat hij niet wilde beweren dat de
ene overeenkomt, namelijk die van
Churchill, beter was dan de ander
Attlee ontkende dat er wat hem be
treft ooit van enige ruilhandel sprake Is
geweest.
Churchill heeft kennelijk het Quebec-
probleem opgeworpen als verweer tegen
de van Labour-zude op hem gedane
aanvallen en ook om de Amerikanen,
die Engeland gunstig gezind zijn, dui
delijk te maken dat Groot-Brittannie
sinds de oorlog stiefmoederlijk is behan
deld.
Engeland heeft volgens Churchill
Amerika ingehaald en voorbijgestreefd
inzake de civiele toepassing van de
atoom-energie, maar Engeland ligt ver
achter bij de Verenigde Staten èn Rus
land op het gebied van atoom-wapens
Dit zou volgens Churchill, zo luidde
het commentaar in Lagerhtiiskrineen na
afloop van het debat, de schuld zijn van
de Labour-regering.
Velen ziln van oordeel dal de wijze
waarop Churchill het waterstofbom-
28 April: één dag staking
in Frankrijk
Het Franse algemeen vakverbond,
waarin de communisten de meerder
heid hebben, heeft opgeroepen tot een
algemene staking van 24 uur in geheel
Frankrijk op 23 April De staking is be
doeld om k'-acht bij te zetten aan de
eis tot verhoging van het minimum
loon van 23 000 fr per maand tot ruim
25 000 fr
De leiders der socialistische en Katho
lieke vakbonden zijn ook bezig met de
voorbereiding van 'n stakingsactie, maar
het Is nog niet bekend, of zij zich bij
de voorgenomen staking van 28 April
zullen aansluiten communisten wil
len im deze een verenigd arbeidersfront
vormen.
debat, dal de gemoederen zo hevig be
zig houdt, voerde ernstige afbreuk aan
zijn prestige heeft gedaan en waar
schijnlijk zijn aftreden dichterbij
heeft gebracht dan ooit. Men is van
mening dat. dat hij niet alleen ge
stunteld heeft, maar bovendien de fei
ten niet beheerste en slecht geïnfor
meerd was.
Onder de uiterst somber gestemde
conservatieven heerste in het Lager
huis de mening dat Churchill volko
men gefaald heeft om Attlee's oproep
te beantwoorden dat Engeland in na
tionale eensgezindheid zal dienen te
trachten de H-bom-crisis op te lossen.
Door dit voor Churchill tragische de
bat is in de ogen van het publiek het
politiek initiatief in elk opzicht thans
aan Labour.
Alle beschikbare krachten in Bag
dad zijn gemobiliseerd in de strijd
tegen de dreigende overstromingen
van de Tigris. Door de grote en in
deze tijd van het jaar ongewone
warmte, waardoor de sneeuw in de
bergen in snel tempo dooide, trad
de gezwollen rivier builen haar
oevers en hel water bedreigde hele
landstreken. Ook in grote gedeelten
van Bagdad stond het water in de
straten.
HBS-mcisjcs uit Bagdad (voor
grond) helpen met zandzakken het
water te keren.
Het 6 meter hoge marmeren beeld
van de Heilige Louise de Marillac.
gemaakt door dc Florentijnse beeld
houwer Antonio Bcrti. is per vracht
auto naar de St. Pieter te Rome ge
bracht. De chauffeur had order ge
kregen het beeld af te leveren op
de plaats van bestemming, nl. de
negenendertigste nis in dc SI. Pie
ter. gereserveerd voor de stichtings-
heiligen van de Basiliek. Over plan-
ken reed dc zware wagen dc be
roemde trappen op cn door de
hoofdingang dc kerk in. Het was
de eerste maal dat een vrachtwagen
een bezoek bracht aan de St. Pieter;
dc strenge Zwitserse gardisten kon
den hun ogen niet geloven
Langzaam rijdt de vrachtwagen
geladen mei het beeld de trappen
op. Toeristen en Italianen volgden
de ..toer" met belangstelling.
„Melkpool" voorlopig opgeschort
Publieke opinie niet prikkelen
Thans geen „Melkvereniging West"
Van een nauwe samenwerking tussen boeren, melkverwerkende fabrieken
en melkhandelaren in het Westen des lands zal voorlopig niets komen. Beslo
ten is voorshands geen ..Melkvereniging West"' op te richten. Zulks mede. om
dat de tUd te vergevorderd is om nog een sluitende en goedwerkende organisa
tie voor het komende „melkjaar" op te bouwen.
De plannen voor een „Melkvereni
ging West" hebben met de thans zeer
aangevallen „melksanering" ln de
slijterbedrjjven niets uitstaande. Be
oogd wordt een volledige samenwer
king tussen boeren, fabrieken en han
delaren op het gebied van in- en ver
koopprijzen van eonsumptiemelk en
andere onderwerpen, die gezamenlijke
aandacht vereisen, zoals b.v. de kwali
teitsverbetering.
Men wil de individualiteit van de be
trokken bedrijfsgroepen en bedrijven
behouden, ireele en ongezonde concur
rentie buiten de deur houden, schade
lijke en improductieve strijd vermijden,
contacten verbeteren en in rust streven
De opvolging van maarschalk
Juin
De naam van de opvolger van maar
schalk Juin als bevelhebber van de ge
allieerde strijdkrachten in de centrale
sector van Europa zal, naar te Parijs
in welingelichte kringen werd verwacht,
deze week worden bekend gemaakt. De
Noordatlantische raad zou de kwestie
reeds hebben besproken op een bijzon
dere bijeenkomst. Men verwachtte, dat
de bespreking van de kwestie-Juin mor
gen zal worden voortgezet.
Foster Dulles: Rood-China neemt
deel aan strijd in Indo-Cliina
Maar nog verkapt
„De Yietminh-luchtdoelartillerie rond
om Dien Bien Phoe wordt door Chi
nese communisten bediend.
Het betreft hier 37 mm-luchtdoelge-
schut, langs radiografische weg ge
controleerd. dat ook door een wolken
dek op de Franse vliegtuigen schiet",
aldus een verklaring van de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken. John Foster Dulles, die hü voor
WEERBERICHT
Koude nacht
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met enkele verspreid
optredende buien. Vannacht op vele
plaatsen zware nachtvorst, morgen
overdag ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag. Matige tot zwakke
overwegend Noordelijke wind. (Opge
maakt te 10 uur).
7 APRIL.
Zon op: 6 03 uur: onder: 19 22 uur.
Maan op: 7.45 uur: onder: 0.15 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.46 en
18.12 uur.
bestaat uit 10 pagina's
Dc strijd is hard in Indo-China
de veroveringen van de Viet Minh-
hoepen gaan gepaard met grote
verliezen aan manschappen cn ma
terieel aan beide zijden.
In de frontlinie bewijst de heli
copter voor de aanvoer van voedsel
en voor het transport van gewonden
uit de vuurlinie, waardevolle dien
sten. Doch ook dc Rode Kruistroc-
pen. waarop - volgens een oude
wet - niet mag worden geschoten
wanneer zij hulp verlenen, worden
niet ontzien. Onze foto ts er een
bewijs van: een Rode Kruisliclicop-
ter. geladen met zwaar gewonde
soldaten, brengt de slachtoffers uit
dc frontlinie in de omgeving van
Dien Bien Phoe naar een militair
hospitaal m Hanoi. Dc Vict Minh-
troepen trachten echter, door het
leggen van een spervuur het gewon
dentransport te beletten.
de commissie voor buitenlandse aan
gelegenheden van het Huis van Afge
vaardigden heeft afgelegd.
Dulles' verklaring was bedoeld als on
dersteuning van Eisenhowers boodschap
aan het congres, waarin hij 3.510.000 000
dollar aam raagt voor de Amerikaanse
militaire i hulpverlening aan het bui-
t?nland.
Dulles deed zijn mededelingen over
Indo-China ln antwoord op een vraag
van een commissielid over het aandeel
van eommunisttsoh China in de slag om
Dien Bien Phoe.
Hij vervolgde: „Op het hoofdkwartier
van de Viclminh nabij Dien Bien Phoe
bevindt zich gen. Lie tsjen tsjoe van
hel Chinese communistische leger. Ifij
wordt bijgestaan door een aantal Chi
nese technici en militaire raadgevers.
Ook bulten het hoofdkwartier der
Vietminh bevinden zich talrijke commu-
nistisch-Chinese raadgevers bu de re
bellen.
De Vietminh beschikt over een uitg?-
breid stelsel van speciale telefoonver
bindingen. aangelegd en bediend door
Chinese communisten.
De Vletminh-trcepen rondom Dien
B en Phoe beschikken over een duizend
tal vrachtauto's voor de bevoorrading,
di? uitsluitend door Chinezen worden be
stuurd Bovendien is de helft dezer
vrachtauto's na 1 Maart jJ. door com
munistisch China aan de Vietminh ge
leverd.
Het gesehut, de ammunitie en de uit
rusting in het algemeen van de Viet
minh komen uit communistisch Chi
na". verklaarde Foster Dulles.
Dulles zeide: „Ik vind het nogal on
heilspellend"
De Amerikaanse minister besloot
met" „de Vietminn zet blijkbaar alles
op alles ln een uiterste poging om de
strudgeest der Franse-Uniestrijdkrach-
ten te breken voor de 26 dezer te Geneve
beginnende besprekJigen over het Verre
Oosten. Zu volgt thans een roekeloz:
militaire politiek
De communistische leiders hadden, zo
zeide Dulles, verklaard, dat zij de Viet
minh hielpen in een burgeroorlog, een
houding, die de Chinezen ook na het
u'tbreken van de Koreaanse oorlog had
den aangenomen.
De communisten doen bijna datgene,
waarvoor president Eisenhower vorig
jaar had gewaarschuwd, toen laatstge
noemde zeide. dat indien de vrede in
Korea leidt tot agressie elders ln Azie,
d.t zou worden opgevat als bedrog Of
schoon de communisten geen nieuwe
daden van agressie pleg?n, behoeden zij
zich alleen door de vorm waarin de hulp
naar technische en vooral kwalitatieve
verbeteringen en naar een gezonde eco
nomische ontwikkeling in het belang
van alle belanghebbenden, dus ook van
In een rapport van diverse organisa
ties wordt een sterk harmonische sa
menwerking bepleit waardoor voor de
boeren een lonende en regelmatige afzet
van melk mogelijk wordt. Voor de con-
sumptiemelklabrieken zou zekerheid van
een regelmatige aanvoer van melk uit
het eigen grondstoffengebied. alsmede
van aanvullingsmelk uit andere delen
des lands, ontstaan op een redelijke
prusbasis. Voor de melkhandelaren zou
daardoor een regelmatige voorziening
met melk en melkproducten volgen.
Voor consumptiemelkfabrieken en han
delaren zou ook een prijzenschema voor
ln- en verkoop op basis tan 'e gemid
delde kostprijs. Inclusief ondernemers
winsten. mogelijk worden.
Pryzen boven het natuurlijke niveau,
dat voortvloeit uit de verhouding en
op de Algemene Nederlandse zuivel
en melkmarkt en de natuurlijke be; i-
vloeding daarvan door de bijzondere
westelijke omstandigheden, zouden ver
meden worden.
De industrie-fabrieken zouden door de
„pooling" het voordeel krijgen, dat zij,
uitgaande van een Iets hogere grond
prijs. niet meer als concurrenten van de
consumptie melkfabrieken zouden gel
den. Het ontwerp voor de Melkvereni
ging West" voorziet in sterke waarbor
gen voor meerderheidsbesluiten en arbi
trage. Naar mening van deskundigen is
het niet zozeer een onui'.voeroaarhrid
van dit plan of een gebrek aan eensge
zindheid onder de betrokken groepen,
die tot het opschorten hebben geleid.
Men is echter kennelijk van mening,
dat de publieke opinie en de overheid
op het ogenblik door het tot stand
brengen van de samenwerking onaan
genaam geprikkeld zouden kunnen
worden, waardoor dc geesl van sa
menwerking wellicht zou bederven.
Zulks sluit niet uit, dat vraagstuk
ken rond een eventueel later op te
richten „Melkvereniging Westniet
verder door de betrokken bedrijfstak
ken en speciaal door de Alg. Ver. voor
Mefkvoorziening zouden worden be
studeerd. Het noord „opschorten''
wijst in die richting.
Eerste Amerikaanse
massa-evacuatie-oefer.ing
TEGEN LUCIITGEVAAR
Op 26 April zal te Spokane in de staat
Washington de eerste Amerlkaar.se
massa-proef-evacuatie worden gehou
den. aldus heeft vice-admlraal Damel
Barbey. het hoofd van de burgerbe
scherming in de staat Washington, me
degedeeld. Dert.igduizend inwoners zul
len zich bij het alarm uit het zakencen
trum van dc stad deels in Noordelijke,
deels in Zuidelijke richting begeven De
stad wordt hiertoe verdeeld in een Noor
delijke en een Zuidelijke sector
De evacuatie begint op het lu den tan
de sirenes en duurt tot het veilig sir-
naal is gereten Daarna brenren bu^en
de evacuè's" naar hun werk
Bi) werkelijk gevaar zouden de t>u><en
de bevolking van de stad. 165 000 per
sonen naar de heuvels ln de omtrek
vervoeren.
wordt gegeven, voor een dergelijke be-
I schuldigmg, aldus minister Dulles.
Hijzelf had gezegd, dat indien commu
nistisch China zijn leger Indo-China
laat binnenrukken, dit een reactie te
weeg zou brengen, die misschien niet
lot Indo-China beperkt zou blijven.
„Letterlijk opgevat hebben de commu
nisten nog niet datgene gedaan wat
ik heb omschreven", aldus de minis
ter.
03ste Jaargang DINSDAG 6 APRIL 1954 No. 28188
Directeur: J. W. Hennj DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN SI"S«' V No-57055
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand: f0 50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Rc-dactie: 21507
