LEIDSCH
DAGBLAD
93ste Jaargang
MAANDAG 15 MAART 1954
No. 28169
Directeur: 3. W. Honny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Waar Koningin Wilhelmina in 1945 terugkwam
Koningin Juliana onthulde monument te Eede
Talloze Zeeuwen brachten liaar hulde
„In 1945 huilden harde mannen als kinderen"
Zaterdagmorgen om zes minuten voor half elf is de Koninklijke trein waarin
lich H.M. de Koningin en haar gevolg bevonden het station Vlissingen binnen
slopen. In Vlissingen werd de Koningin op het station o.a. begroet door haar
Commissaris in de Provincie Zeeland, jhr mr A. F. C. de Casembroot; de
minister van Binnenlandse Zaken. prof. dr L. J. M. Beel; burgemeester C. Kolff
Tan Vlissingen met de wethouders en de gemeentesecretaris; de hoofdinge
nieur-directeur van de Rijkswaterstaat in Zeeland ir J. H. van der Burgt en
verscheidene autoriteiten o.a. van de politie en de Ned. Spoorwegen.
Dc Kamerheer in buitengewone dienst
van H.M de Koningin H. A. A. baron
Collot d'Escury voegde zich bij het
gezelschap van de Koningin, die zich
nadat vele der aanwezigen aan haar
«aren voorgesteld door de hal en over
het stationsplein naar de aanlegsteiger
van de Provinciale Stoombootdienst
begaf. Op het plein hadden zich honder
den Vlissingers verzameld die de
Koningin hartelijk toejuichten.
De koningin begaf zich met haar
gezelschap aan boord van een veerboot,
cie onmiddellijk vertrok
In het gevolg van H.M. de Koningin
bevonden zich mr J. C. baron Baud,
Grootofficier in speciale dienst; jkvr.
C E. B. Róell. hofdame; jhr mr A. F.
C de Casembroot en generaal mr H. J.
Kruis.
Omstreeks tien over elf arriveerde
deze boot te Breskens, waarna men zich
naar Oostburg begaf.
Om ruim half twaalf arriveerde de
Koningin te Oostburg. Aan de woning
van notaris J. Mijs, de eerste woning die
Koningin Wilhelmina bij haar blijde in
trede in 1945 bezocht, werd Koningin
Juliana ontvangen door de notaris en
het gemeentebestuur van Oostburg. Hier
verd door haar in de gevel van diens
woonhuis een gedenksteen onthuld.
Na een kop koffie te hebben gebruikt
vertrok de Koningin naar Aardenburg,
naar zij verwelkomd werd door burge
meester Sjef van Dongen. Ook de ver
tegenwoordiger van Koningin Boudewijn
van België, de Gouverneur van de pro
vincie Oost-Vlaanderen. de heer M. van
den Boogaerde. werd aan Hare Majesteit
voorgesteld. Om kwart over twaalf
arriveerde de Koningin te Eede bij het
monument.
Een jongen en een meisje, twee wees-
k.nderen boden de Koningin een grote
bos anjers aan.
Burgemeester Van Dongen hield een
ko-te toespraak Hij herinnerde er aan.
dof veler cedachten uitgaan naar 1944
ia rte moeilijke winter 19441945. waar.
tn de huizen werden verwoest, de lande-
rjen vol milnen werden gelegd en de
-Ikina werd geëvacueerd. „Wij her
reken". aldus vervolgde de burgemees
ter deeenen. die hier niet kunnen zijn.
cmdat zii voor en door de bevrijding het
kven hebben gelaten",
fin 13 Mei 1945 ging het gerucht, zo
villi* dp burgemeester verder o.m., dat
de Koningin via Eede zou terugkeren.
„Ik heb grote harde mannen zien
nenen als kinderen. Dat ogenblik, die
leriigkeer. was voor ons de bevrijding,
omdat toen Oranje en Nederland weer
Namens de bevolking sprak de bur-
remeester de sympathie, dc aanhan
kelijkheid en de wil van de bevolking
uil om Zceuwseh-Vlaanderen cn het
vaderland op te bouwen en sterker
ie maken dan voorheen.
Ilierna verzocht de burgemeester aan
de Koningin om het monument te
onthullen als symbool van de wil en
de kracht om de ophouw aan te vatten.
Nadat de Koningin het monument
had onthuld, sneelde de Aardenburger
Fanfare het Wilhelmus.
Namens de Nationale Monumentcom-
Jiissie voor Oorlogsgedenktekens werd
foor burgemeester Van Dongen een
lrans aan de voet van het monument
teleed.
Door de met dennegroen en guirlandes
wrsierde straten ging de stoet naar het
irenigingscebouw waar een originele
|&puwsch-Vlaamse koffiemaaltild werd
boden. De Harmonie uit Sluis
bracht hier Hare Majesteit een serenade.
Aan Prinses Wilhelmina werd een
telegram van hulde gezonden. Wethou
der Sturtewaegcn bracht de dank van
de Eedenaren over voor de grote eer die
hen te beurt was gevallen. Om ruim
half drie vertrok Hare Majesteit naar
dc nieuw ingedijkte Ztcuws-Vlaamse
polder de Braakman.
Burgemeester mr P. H. W. F. Teilegen
begioette de Koningin te Sluiskil. De
Koninklijke stoet ging daarna langs het
kanaal Terneuzen—Gent naar de kom
der gemeente. Bij de zeesluis werd het
aldaar in 1950 dooi Prins Bernhard ont
hulde monument voor de gevallenen in
de tweede wereldoorlog bezichtigd.
In de Raadzaal, waar de leden van
de Terneuzense gemeenteraad en vele
anderen byeen waren, sprak burgemees
ter Tellegen een welkomstrede uit,
waaraan hij de wens verbond, dat dit
„werkbezoek" binnen niet al te lange
tyd zal worden gevolgd door een bezoek,
waarop H M. zal kunnen worden begroet
op de wijze, waarop men dit in
Zeeuwsch-Vlaanderen gaarne doet.
De heer H Babber hoofd van de
afdeling Domeinen van hPi Ministerie
van Financiën en ir J. Klujjtenaar. rent
meester der Domeinen, gaven vervolgens
aan de hand van een tweetal kaarten
een uiteenzetting over de inpoldering
van de Braakman. Bijna 1400 H.A. werd
door de Rijkswaterstaat ingedijkt, waar
van ongeveer 1 000 H.A. cultuurgrond.
Hierop zullen 27 boerderijen eii een
zestal fruitteeltbedrijven worden ge
vestigd.
Na deze uiteenzetting werd de thee
gebruikt, waarna een aantal personen
aan H.M. werd voorgesteld.
Te omstreeks half vijf vertrok de
Koningin uit Terneuzen naar Klooster-
zande, waarbij zij door de duizenden,
die zich bij het stadhuis en langs de
route hadden opgesteld, luide en harte
lijk werd toegejuicht Burgemeester Tel
legen deed de Koningin tot de grens der
gemeente uitgeleide.
In het gemeentehuis van Hontenisse
te Kloosterzande. werd zij ontvangen
door de burgemeester van Hontenisse,
Graauw en Langendam en Vogelwaarde,
waar verversingen werden aangeboden.
Vervolgens begaf de Koningin zich naar
de woning van haar Kamerdienaar, A
baron Collot d'Escury te Kloo'tcrzande,
waar de maaltijd werd gebruikt.
Honderden enthousiaste inwoners van
Goes begroetten met luid gejuich onze
Vorstin, toen Zij 's avonds voor het
Goese station arriveerde vanwaar zij
per Koninklijke trein naar Soestdijk
vertrok. H.M. werd verwelkomd door
de burgemeester van Goes, mr W. C.
ten Kate, In de tweede klasse wacht
kamer nam de Koningin tenslotte
afscheid van de Commisaris der
Koningin en de leden van Ged. Staten.
Toen zij om half negen vertrok was
het perron volgestroomd met een
enthousiaste menigte, die zich ver
drong om toch maar een glimp van
de Koningin op
Gruwelijke moord te
Baarle Nassau
Op alleenwonende oude
vrouw
Zaterdagmorgen is de 67-jarige mej.
A. Martens, wonende aan de Nicuw-
straal te Baarle Nassau op gruwelijke
wjjze vermoord in haar woning aan
getroffen.
Vrijdagavond is mej. Martens, een
alleenwonende vrouw, van wie bekend
was. dat zij enig vermogen bezat, door
enkele buren bezocht. Toen Zaterdag
morgen de bakker op zijn herhaald
kloppen geen gehoor kreeg, ging hij
met enkele omwonenden op onderzoek
uit. Men vond de achterdeur niet afge
sloten. Mej. Marlens werd met diepe
snjj- en slagwondcn in dc keuken aan
getroffen. De levensgeesten waren ge
weken.
De misdaad moet zijn gepleegd met
een bot voorwerp, getuige de sneden en
andere wonden aan gezicht, hoofd en
hals.
Het bleek, dat in de slaapkamer het
fd was omgewoeld en de linnenkast
overhoop gehaald. Vermoed wordt dat
de dader (of daders) heeft (hebben) ge
zocht naar geld of geldswaardige voor
werpen.
De Rijkspolitie meent reeds aanwij
zingen in een bepaalde richting te
hebben.
Prins Bernhard doorbrak
geluidsbarrière met
,Sab
re
Motorstoring cn noodlanding bij tweede
vlucht
„Prins hanteerde toestel schitterend"
Prins Bernhard heeft Zaterdag, bij het besturen van een „Sabre"-
oefenstraaljager. sneller gevlogen dan de geluidssnelheid; ook maakte
hij een aantal loopings. Tweede inzittende was de invlieger Joe Linch.
Hij verklaarde na afloop: „Het was niet bijzonder sensationeel. Het
was zeer interessant om het overschrijden van de geluidssnelheids-
grens op de snelheidsmeter af te lezen."
De „Sabre" was gedurende 25 minuten in de lucht, waarbij de
Prins gedurende het grootste gedeelte van de vliegtijd de stuurknuppel
hanteerde. Ook bij de duikvlucht boven de Majove-woestijn, op 75 k.m.
ten Noorden van Los Angelos, waarbij de geluidssnelheidsgrens werd
overschreden, bestuurde de Prins het toestel.
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur
v "c:
v I i
S s Cc
hrtts
rdeaux
'noble
ceh. bew
geh. bew.
ceh. bew.
onbewolkt windstil
licht bow. nw 5
ceh bew. zo 5
nevel o 4
nevel no 5
nevel wzw 2
mist
mist
windstil 1 0
ir bew. windstil -1
WEERBERICHT
Minder wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zwaar bewolkt en nevelig met later
'utselijk opklaringen. Droog weer. Ma-
fot zwakke wind tussen Noord-Oost
- Noord. Overdag Iets minder koud.
(Opgemaakt te 10 uur)
16 MAART
Zon op- 6 54 uur; onder: 18 45 uur.
Maan op. 15.46 uur; onder: 5.36 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.43 en
I fit nummer bestaat uit 10 pagina's
Keizer Haile Selassi
naar Nederland
De K,iï,r van Flhiupi, Hail, Sflassi,
heeft het voornemen in de loop van dit
jaar een officieel bezoek aan Nederland
te brengen, aldus „De Telegraaf".
Prins Bernhard bracht, zoals bekend,
het vorig jaar een bezoek aan de
vorst cn werd toen officieel aan zijn
hof ontvangen.
De Keizer zal eind Mei ook een bezoek
aan de Ver. Staten brengen, waar hij
officieel door president Eisenhower zal i
worden ontvangen.
Strijd in Indo-China
WEDERZIJDSE AANVALLEN
In d? loop van de nacht van Zaterdag
op Zondag zijn V:etminh troepen
aanval cp het kamp van D.en B:en
Phoe, 300 km. ten Westen van Hanoi, 1
begonnen.
De Vietmmh troepen zyn er ln ge
slaagd twee positiestellingen van het
versterkte kamp van de post te bezet
ten doch werden verder afgeslagen
Men schat de Vietminh verliezen in j
deze nacht op 1000 deden.
Frans-Vietnamese strijdkrachten heb
ben Zaterdagochtend in midden-Viet-
nam een 1 andingsoperatie uitgevoerd en
do stad Qulnhcn bezet.
De aanval werd uitgevoerd met ver
scheidene bataljons. Onder bescherming
van de vloot en de luchtmacht gingen
de eer-te eenheden by het aanbreken
\an de dag aan land. Kcrte tijd later
rukten d? FYanse-Un;e strijdkrachten de
stad binnen Tezelfdertijd bezette de
marine he: schiereiland Foucat. dat de
toegang tot de haven van Qutnhon be
heerst.
Bij de ontscheping van de troepen
werd weinig tegenstand ontmoet En
kele kleine V.ctminh-eenheden werden
uit elkaar geslagen
Later is contaot gelegd met deze
troepen.
Zaterdagmiddag onthulde de Ko
ningin og dc plaats, waar Koningin
Wilhelmina op 13 Maart 1945 voor
het eerst na haar ballingschap weer
voet op Nederlandse bodem zette, hulling', naast H.M. de Burgcmccs-
in liet Zeeuwse plaatsje Eede liet ter van Eede. dc heer M. .4. C.
Nationaal Monument, dat de licrin- i van Dongen.
nering aan deze gebeurtenis leven
dig houdt.
We zien hier het moment der ont-
„Oudt Leyden" II
Van WOENSDAG a s. 9 uur
af kunnen de gereserveerde
exemplaren aan ons Bureau
Witte Singel 1 worden afge
haald tegen betaling van f 1,35
per exemplaar.
Franco toezending geschiedt
na ontvangst van bovenge
noemde kosten, verhoogd met
f 0,50 per zending voor porto
en verpakking.
Directie
LEIDSCH DAGBLAD
Hij verklaarde., .dat dit het snelste
vliegtuig was. dat hij ooit had bestuurd.
De Amerikaanse maatschappij, die de j
Sabres bouwt, gaf de Prins de eer het
eerste lid ener Koninklijke familie te I
ziin, dat de geluidsnelheidsgrens in een
vliegtuig had overschreden.
Joe Lynch zeide na afloop: „De Prins
vliegt goed. Hij was gedurende de ge
hele vlucht zeer kalm en hanteerde het
toestel schitterend",
j De heer J. H Kindelberger. voorzitter
i van de Noord-Amerikaanse Raad. heeft i
de Prins het lidmaatschapsbewijs van de
„Club der geluidsbarrieredoorbrekers"
overhandigd.
Later steeg de Prins weer op met
een éen-rnotnrig Amerikaans oplei
dingsvliegtuig der marine, waarbij hij
werd vergezeld door kolonel A. T.
House van de Amerikaanse Lucht
macht.
Op ongeveer 2700 meter hoogte sloeg
de motor van dit toestel af. Kolonel
House nam daarop dc besturing over
cn hij slaagde er in het toestel veilig
cn wel in de internationale luchthaven
van Los Angeles aan dc grond te zet
ten .Volgens een andere lezing zou de
Prins er /elf in geslaagd zijn het
toestel door middel van een glijvlucht
te doen landen; dc berichten dienaan
gaande spreken elkaar tegen.
Het afslaan van dc motor wordt
Auto te Amsterdam te water
Twee doden opgehaald
JAN DE CLER WAARSCHUWDE
POLITIE.
Vannacht omstreeks kwart over een
is een personenauto met twee inzit
tenden van de smalle Wcesperzijde te
Amsterdam in dc Keulse Vaart gere- j
den. De politie ontdekte eerst na drie
kwartier dreggen de op zijn kop lig- I
gende wagen. Met behulp van een i
takelwagen van de brandweer bracht
men de auto op het droge.
Voor beide tot dusver nog niet ge-
identificeerde inzitlenden. een circa
30-jarige man en een even oude vrouw,
kwam de redding evenwel te laat.
Beide slachtoffers zjjn overgebracht
naar het Wilhclmina-Gasthuis in
Amsterdam.
De radio-artlst Jan de Cler, die met
zijn wagen op de Weesperzyde reed en
uit de richting Utrecht kwam. zag als
eerste de personenauto, komende uit
tegengestelde richting, onverwachts de
vaart inrijden. Hij alarmeerde terstond
de politie, waarna zijn collega Rijk de
Gooyer met een andere burger en twee
polltie-agenten te water s|>rongen om
te pogen de Inzittenden te bevrijden.
Geen der redders is er evenwel ln ge
slaagd de auto in het water te ont
dekken
Riik de Gooyer werd door het ijs
koude water bevangen en is later ir
het ziekenhuis op verhaal gekomen.
Een dramatisch moment, vastge
legd op de plaat: redders slepen
een slachtoffer van dc vliegtuig-
ramp op liet vliegveld Singapore
j weg. Bij de landing op een van dr
I banen op liet vlieve J sloeg een 1
Constellation, met eindbestemming
Londen, over de kop. Alle passa
giers cn dc stewardess vonden bij
dit ongeval dc dood: de acht andere
bemanningsleden werden gered.
De Consteüation-ramp
bij Singapore
TWEE NEDERLANDERS ONDER DE
SLACHTOFFERS
Een woordvoerder van de BOAC heeft
meegedeeld dat 24 mannen, onder wie
een lid van de bemanning, en 9 vrouwen
bij het ongeluk met de Contellation bij
Singapore om het leven zijn gekomen.
Hun nationaliteiten zijn.
9 Engelsen, 6 Nieuw Zeelanders, 4
Australiërs. 3 Indonesiërs, 2 Amerika
nen. 2 Indiërs, 2 Nederanders, 1 Cana
dees. 1 Zuid Afrikaan, 1 inwoner van de
Fidzji-eilanden en 1 chinees.
De Nederlanders zijn dc heren G.
Hoffman en P Nieuwland.
De heer Hoffman was vertegenwoor
diger van de Borneo-Sumatra-Maat-
schappü te Kucheng in Brits West-
Borneo. Het andere Nederlandse slacht
offer, de 31-jarige P. Nieuwland, em
ployé van de BPM. was met verlof op
weg naar Nederland,
Sir Miles Thomas, de directeur
van de BOAC. die in Januari het onge
luk van de Comet by Elba onderzocht.
Is op weg naar Singapore om deze
nieuwe ramp te onderzoeken.
Een van de leden van de bemanning,
boordwerktuigkundige Carter, was
verloofd met de stewardess cn on
middellijk toen hij uit het toestel was
gekropen hielp hij bij de pogingen om
het meisje Ie redden. Het gelukte de i
redders haar uit de wrakstukken te
trekken en haar brandende kleren te
doven, maar zij overleed laler in een
ziekenhuis aan dc opgelopen
dingen.
Prins Bernhard heeft als eerste
lid van een Koninklijke Familie de
geluidsbarrière doorbroken. We
zien de Prins hier na dc vlucht, wel-
ke werd gemaakt in een TF-S6 Sa-
brc" in gesprek met zijn begeleider,
tcstpiloot Joc Lynch.
(Radiofoto)
toegeschreven aan een mankement
van de benzinetocvocrleiding.
U P meldt nog, dat officieren van de
Amerikaanse luchtmacht er zich niet
over wilden uitlaten met welke snelheid
de Snbre had gevlogen. Het enige, dat
zfj zeiden was. dat het „super-sbnisch"
gevlogen had
Lynch zat aan de stuurknuppel bij het
vertiek van International Airport, voor
de Prins Nadat het toestel tot ongeveer
40.000 voet was gestegen, nam de Prins
de leiding over om het toestel een paar
bochten te laten maken Vervolgens
ging Lynch weer achter de stuurknuppel
zitten, echter alleen om het vliegtuig
neerwaarts te richten. Onmiddellijk
daarop nam Prins Bernhard de stuur
knuppel weer, nu om door de geluids
muur heen te breken. Op een hoogte van
ongeveer 15.000 voet kwam hij weer uit
de barrière „te voorschijn
Voor deze historische vlucht had de
Prins zich uitgerust in khaki vlieg-
costuum. uit één stuk vervaardigd, met
een goudkleurige valhelm, een blauwe
shawl, een donkere vliegbril en een para
chute.
Het toestel zelf was uitgerust met een
nieuw type schietstoel, waarmede de
vliegers buiten het toestel „geschoten"
worden in geval van nood Zij zijn voor
zien van parachutes, die zich ondeiwc-g
ontplooien.
Dc Prins toonde zich zeer enthou
siast over de /eer snelle „jets", waar
mede hij had kunnen kennismaken.
„Van nu af hoop ik heel wat uren
met deze snelle straaltoestellen te
vliegen", vertelde hij. „Totnutoe had
ik in totaal ongeveer 30 uur in straal
vliegtuigen gevlogen, maar dit was de
eerste maal. .dat ik door de geluids
muur heenging.
Tcrwfjl de Prins zijn opzienbarende
prestatie verrichtte, vlogen majoor
Gerben Sondcrman en kolonel Houso
met de T-28R, het lestoestcl, waar
mede de Prins later zijn noodlan
ding zou moeten verrichten.
Prins Bernhard is voornemens van
daag een bezoek te brengen aan de
luchtbasis Edwards, waar een der 9
Flight Test Centers van de Amerikaanse
Luchtmacht ls gevestigd. De basis ligt
ongeveer 30 mijl ten Noord-Oosten van
Los Angeles in een vlak onbewoond ge
bied. De luchtmacht verrioht er proevn
met raketten en buitengewoon snelle
vliegtuigen.
De Prins genoot gisteren van een wel
verdiende rust. Hij vertoonde zich niet
in het openbaar.
