LEIDSCH DAGBLAD 93ste Jaargang ZATERDAG 13 MAART 1954 No. 28168 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Uenkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f8.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week Witte Singel 1, Lelden Giro No. 6T055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Opnieuw stilstand Europa, d.w.z. het Westen, markeert weer eens de pasl Weliswaar mag worden verwacht, dat na Nederland België als tweede land de E D G. zal bekrachtigen, maar overal elders stagneert het weer. Voor zijn be zoek aan Athene en Ankara heeft de West-Duitse Bondskanselier, Adenauer, een bezoek aan ParUs gebracht om de Fransen mede te delen dat West-Duits- land bereid was om over de Saar een receling te treffen, gebaseerd op het plan van onze landgenoot v. d. Goes van Naters. Dit betekende voor Bonn een geduchte tegemoetkoming, want in dit plan wordt gesteld de vereuropeam. sering van dit omstreden gebied! Dit houdt derhalve in. dat Bonn bereid is om de Saar los te laten als Duits gebied, hetgeen heel wat meer betekent dan erkenning van fmantiële Franse belan gen bij de Saar Bonn deed door deze geste een groots gebaar. Nog voor er een officieel vredes- I verdrag bestaat, geeft Bonn prijs een geducht wapen bij verdere onderhande- I lingen. speciaal ook gelet op de houding der oppositie in West-Duitsland. De socialisten onder Ollenhauer weigeren Immers nog steeds zich bij een dergelilke gang van zaken neer te leggen, vast houdend aan het principe: Duits is de Saar! En zelfs bij regeringspartijen van Adenauer's coalitie vindt dit principe nog wel enige weerklank, al zijn zij dan bereid om het op te geven voor de prijs van de E.D.G. Men bedenke toch dat Bonn zijn concessie doet om het Frank rijk gemakkelyker te maken om de EDG. te aanvaarden. Wanneer Ade nauer gerekend mocht hebben op waar dering voor zijn tegemoetkoming, dan heelt hij de plank mis geslagen, want Frankrijk heeft geantwoord met tegen voorstellen, waarvan de omvang nog niet bekend is gemaakt. In ieder geval is de Saar-kwestie nog niet geregeld en zo heeft Bonn tevoren een prijs betaald voor een met getroffen regeling! Natuurlijk zal de oppositie daarvan gebruik trachten te maken, maar voor Adenauer moge het een troost zijn, dat rich onder de West-Duitse socialisten lanczamerhand ook een stroming ont wikkelt, dre het met de leiding van Ollenhauer niet eens is en erkent, dat een vaste verbinding met het Westen de voorkeur verdient! Voor West-Duitsland liggen de om standigheden echter nu zo. dat het Saar- offer is gebracht en daarop kan moeilijk meer worden teruggekomen terwijl er nog niet de minste zekerheid be=taat. dat Frankrijk de E.DG. zal aanvaarden. Inwendig duurt daar im mers de strijd hardnekkig voort en bij tal van gelegenheden komt naar voren, da», de tegenstanders van de E.DG. nog altijd in het voordeel zijn, zelfs al komt dal de communisten ten goede Hetgeen Frankrijk in de eerste plaats ontbreekt, is een sterke man. geen d'dator die leiding weet te geven. Deze ontbreekt echter ten enenmale, tot grote schade van Frankrijk zelf en van het Westen. Toch zal Frankrijk de beslis sing niet te lang meer kunnen rekken, want Amerika's geduld begint uitgeput te geraken en zeker terecht. Vast staat, dat Washington de Duitse herbewape ning zal doorzetten, als Parijs dan niet wil in de EDG.. daarbuiten en we heb ben te dikwijls aangeduid, hoe Frankrijk dan In het nadeel komt. om dit nog eens nader uit te leggen. Ook ln Italië komt het E.D.G.-verdrag nu weldra aan de orde De nieuwe rege ring Scelba. die met de hakken over de sloot kwam. een meerderheid van 5 stemmen in de Senaat, van 13 stemmen in de Kamer, zal nu spoedig het ratifi catie-voorstel voorleggen. Reeds hebben de communisten verzet tot het uiterste aangekondigd en men weet, wat dit wil reggen! Scelba gaat een moeilijke periode tegemoet, doch hij schijnt met terug te schrikken voor de strijd die hem wacht. De vraag blijft slechts of hij zijn kleine meerderheid zal kunnen handhaven, vooral zo zich op binnen lands terrein onverwachte vraagstukken voordoen. In een dus aarzelend West-Europa, dat voor de grote beslissingen terug- t?lnst, schijnen thans de voorbespre- knqen te zullen aanvangen voor de tomende Geneefse conferentie over het Verre Oosten, waaraan ook Nederland «1 deelnemen voor zover het Korea betreft als deelgenoot aan de daar door de V N. gevoerde actie. Men weet. hoe reer de meningen over het Verre Oosten uiteenlopen en het is niet zonder zorg. '.at we deze conferentie tegemoet zien. Molotof is er met in geslaagd om het Westen te verdelen inzake de vraae- «ukken van Duitsland en Oostenrijk, liggen zijn kansen stukken beter en zal niet nalaten deze uit re Duiten Speciaal in Amerika wint het verzet t*:en enige tegemoetkoming aan Peking- China aan kracht, terwijl in Engeland ce neiging bestaat om zich soepel te 'men terwijl Frankrijk zich geheel op hdo-China zal toespitsen! Maar daarover een andere keer. Conflict Stevens-Mc Carthy spitst zich toe DORDTSE CVNTRALE KOST f. 115.225.000 B en W. van Dordrecht delen de emrenteraad mede. dat zich omstan- cheden hebben voorgedaan, die het izakelijk maken de tot dusverre voor t' bouw van de nieuwe centrale „Mer- vedehaven" verleende credieten aan te •lien Tot nog toe was uitgetrokken 103 850 000.—. maar tengevolge van Vigineen in bepaalde onderdelen van 1 projecten en oorzaken van meer icmene aard moet een aanvullend '••diet verstrekt worden van f. 11.375 000. O? nieuwe Dordtse centrale zal dus ln «aal f. 115 225.000.— kosten. WEERBERICHT Koude duurt voort De Bilt verwacht tot morgenavond: Untige tot krachtige Oostelijke wind. |vaar bewolkt met voornamelijk in het lilden van het land enkele opklarin- t»n. Koud en overwegend droog weer. (Opgemaakt te 10 uur). 14 MAART Znn op: 6 59 uur; onder: 18.41 uur. Maan op: 13 17 uur; onder: 4 53 uur. Hoogwater te Katwijk te plm. 11.32 uur (15/3 te 0.35 en 13.08 uur». Dit numin bestaat uit 12 pagina's en een BUvoegseL Zware beschuldigingen over en weer De Amerikaanse republikeinse senator Potter heeft te Washington verklaard, dat de senaatssubcommissie voor het bestrijden van on-Amerikaanse bedrij vigheid. welke onder leiding van senator McCarthy staat, haar voornaamste rechtskundige, de 27-jarige Roy Cohn, op staande voet dient te ontslaan, in dien de beschuldiging van Amerikaanse legerfunctionarissen juist wordt bevon den, dat Cohn heeft gepoogd speciale voorrechten te verkrijgen voor de 26- jarige David Schine, een ander lid van Mc Carthy's staf. die is opgeroepen voor het vervullen van zijn dienstplicht. Cohn heeft de openbare aanklager ter zijde gestaan in het proces tegen het wegens atoomspionnage terechtgestelde Amerikaanse echtpaar Rosenberg. Hy vervulde dezelfde rol in het proces tegen Amerikaanse communistische leiders van het tweede plap, die van samenzwering tegen de Staat weiden beschuldigd. Cohn is eerste luitenant in de Ame rikaanse nationale garde. Hii is kort geleden opgeroepen om op 12 Juni a s. voor herhalingsoefeningen te Camp Kilmer, in New Jersev, onder de wape nen te komen. De militairen in Camp Kilmer staan onder bevel van brigade generaal Ralph Zwickter, die door Mc Carthy in een „eenmanszittlne met ge sloten deuren" zijner commissie onheus zou zyn behandeld. De beschuldiging der Amerikaanse legerfunctionarissen is vermeld in een rapport, waarin voorts wordt gezegd, dat ook Ftancis Carr. hoofd van het personeel van Mc Carthy's subsommis- sie. met legcrautoriteiten over Schine heeft gesproken. Potter meende, dat de subcommissie eveneens zou moeten over wegen of ook Carr niet ontslagen moet worden. Hij voegde hier evenwel aan toe: „Ik heb vernomen, dat senator McCarthy en Roy Cohn feiten te berde willen brengen, welke ln strijd zouden zijn met het legerrapport". dig gemaakt, omdat andere pogingen tot chantage gefaald hadden. De rechtskundige raadsman van liet leger, John Adams, had hem, Mc Carthy er van op de hoogte gebracht, dat ge noemd rapport in voorbereiding was en dat het gepubliceerd zou worden, als de sub-commissie haar onderzoek tegen het leger niet zou staken. Het geheel gaf een verdraaide kijk op de toestand. De senator toonde aan de verslagge vers een memorandum, waarin Steven son aangehaald wordt als zou hij ge zegd hebben, dat de sub-commissie haar onderzoek tegen het corps verbindingen van het leger zou dienen te beëindigen en liever een onderzoek moest instellen tegen marine en luchtmacht. Op Mc Carthy's verklaring, dat daartoe geen reden was, had Adams gezegd, dat er wel genoeg onzuiverheid te vinden zou zfin en dat het leger wel voor de aan- - iizingen zou zorgen. Het memorandum vermeldt niet door ie en wanneer het is opgesteld In een ander rapport, thans van Cohn aan McCarthy, wordt gewag gemaakt De secretaris voor perszaken van het Witte Huis. James Hagerty. heeft ver klaard. dat president Eisenhower in de bladen kennis heeft genomen van de zaak-Schine, doch dat hij er zich niet over uit wenst te laten. Senator Mc Carthy heeft op een pers conferentie verklaard, dat het rapport van het leger chantage is. Hij zeide met van plan te zijn Cohn te ontslaan. Indien hu hem in dienst van de com missie zou kunnen houden. McCarthy ontkende de in het rapport vervatte be schuldiging van het pogen om onge oorloofde invloed op het leger uit te oefenen ten behoeve van Schine. Het leger had dit rapport wereldkun- fc kimt 103 jaar zijn en toch nog ong van hart en vervuld van het erlangen de wonderen van de tijd van nabij te Ieren kennen, zoals Trodolinda Fornari uit Reggio Emilia in de buurt van Bologna. Het oude moedertje, dat in een tehuis voor ouden van dagen wordt ver zorgd. zei. dat de laatste wens van haar leven was ..een echte vlucht" te De senator zeide een telegram aan Stevens, de minister voor het leger, ge zonden te hebben, waarin hij hem ver zocht de pers mede te delen dat „toen wii de benoeming van Schine op een officierspost besprakenhi|, Mc Carthy. er op aangedrongen had dat Schine als leder ander dienstplichtige behandeld zou worden. Schine. zo diende minister Stevens mede te delen, was bij het on derhoud aanwezig geweest en had zich met McCarthy's opmerking eens ver klaard. Senator McCarthy antwoordde op de vraag of hij ooit er op aangedrongen had. dat Schine in New York gestation- neerd zou worden, dat hii met minister Stevens „het soort werk" had bespro ken. dat door Schine het best verricht kon worden. STEVENS ONTKENT. De minister van het leger, Robert Stevens heeft een memorandum dat se nator McCarthy gepubliceerd heeft. I „geheel en al onjuist" genoemd. I Stevens zei- „Elke beschuldiging., dat ik. te enige tijd. er bij iemand op heb ungedronsen eon ondemek in le stel- len de departementen van ma- manning zich in veiligheid hebben we- nne. luchtmacht of defensi». in plaats [en te brengen van bet leger en heb aangeboden aan- wijzingen te verschaffen vbor een groot I aantal onzuiverheden, is volkomen on- I Volgens een woordvoerder van het juist". departement zal het onderzoek perso- nen betreffen, die gesolliciteerd hebben MEER CONTROLEURS naar betrekkingen bij het departement •a-of werknemers, wier dossiers lange tijd Het ministerie van buitenlandse z»- niet zün nagegaan, ken heeft bekena gemaakt, dat het i President Eisenhower heeft het Con- nog honderd controleurs zal aannemen I gres verzocht 900.000 dollar aan het om het onderzoek naar de loyaliteit van i departement van buitenlandse zaken zpn werknemers te bespoedigen. Het over te maken om het onderzoek te ministerie heeft reeds 226 controleurs in jfinancieren. Dit is een gedeelte van dienst. I gelden, die reeds toegestaan zijn. maken. De vliegenicrsclub van Reg gio hoorde van deze onvervulde wens. liet Teodoltnda in een ambu lance-auto naar liet vliegveld ver voeren. vanwaar zij opsteeg om een vlucht van precies tien minuten te i maken. En Teodolinda zei. toen ze weer op de grond u»as aangekomen ..Wel jammer, dat het geen straal- I vliegtuig was De strijd in Indo-China VIETMINH GAAT DIEN BIEN PHOB INSLUITEN De Franse legerleiding heeft medege deeld, dat Vietminh-atirijdkrachten ter sterkte van, naar schatting, dertig dui zend man. die Dien Bien Phoe. een Frans bolwerk ln de bergen van Zuid- West-Tonkm. omsingeld houden, het fort beginnen te naderen. In de omgeving van Dien Bien Phoe wordt hevig gevochten. Vietmlnh-geschut heeft Donderdag J1. voor het eerst sinds een maand het kleine vliegveld van het fort be schoten Franse „Bearcaf'-jagers hebben de geschuif tellingen der Vietmmh met napalmbommen bestookt, waardoor de artillerie der opstandelingen de beschie ting moesten staken. Een woordvoerder van het Franse le ger te Vient.ane. de bestuurshoofdsiad van Laos, heeft medegedeeld dat de Viet m.nh een nieuwe bevoorradmgsweg naar communistisch China heeft aangelegd, welke in de omgeving van Dien Bien Phoe begint. De nieuwe bevoorradingsw eg is veel korter dan de oude, ter lengte van vier honderd kilometer, die meer naar het Oosten, over Laitsjou. hep. I Voor het. eerst sedert verscheidene jaren heeft de Vietminh een aanval ondernomen op de verbindingen tussen Hanoi en de havenstad Haiphong De I verkeersweg en spoorlijn werden afge sneden en het verkeer lag uren lang süL Constellation bij Singapore verongelukt VERMOEDELIJK 41 SLACHTOFFERS Een Constellation van de ..British Overseas Airways Corporation" iBOAC is vanochtend bij een landing op het vliegveld Kallang bij Singapore veron gelukt en in brand gevlogen. De Constellation scheen een normale landing te maken, toen plotseling een felle steekvlam uit het toestel schoot. Aan boord bevonden zich 41 personen. Men vreest, dat er geen overlevenden zijn. hoewel het nog mogelijk is. dat een twee van de zeven leden van de be- Critiek op hoogleraarsbenoeming te Leiden Synode verwierp eenstemmig advies van theologische faculteit In Vrijzinnige Hervormde kringen, aldus de nieuwsdienst van de VPRO, maakt men zich ernstig ongerust over het feit. dat aan de Leldse Universiteit in de vacature prof. dr G. Sevenster, een orthodox theoloog dr A. J. Rasker uit Haarlem, tot kerkelyk hoogleraar is benoemd. Met deze benoeming is de Gene rale Synode der Ned. Hervormde Kerk afgeweken van het advies van de Theo logische Faculteit, dat gesteld was ten gunste van een alleszins bekwaam vrij zinnig candidaat voor deze vacature. De nieuwsdienst van de VPRO merkte nog op. dat vooral nu er in de laatste jaren in de Ned. Herv. Kerk. zowel van orthodoxe" Ills van vrijzinnige zijde steeds meer naar toenadering en weder- Vrouwen in hongerstaking Mevrouw Doria Sjafik. de 36-jarige leidster van de feministen in Egypte is in hongerstaking gegaan. ZU wil die voortzetten tot vrouwen als lid van de grondwetgevende vergadering worden toegelaten. Negen andere Egyptische vrouwen, onder wie vier journalisten, zijn even eens ln hongerstaking gegaan. Vele an dere vrouwen, ook uit Alexandrie. heb ben telefonisch meegedeeld, dat zij ook zullen beginnen. De hongerstakende vrouwen verblU- ven in het gebouw van het perssyndi caat te Cairo. Mevrouw Sjafik verklaarde tegenover Reuter: „Wij zullen het volhouden tot onze eisen zUn ingewilligd. Wij slapen vannacht op het syndicaat. Er zijn geen bedden, zelfs geen sofa. maar wij zullen ons wel redden." zijds begrip wordt gestreefd, dit symp toom van oude richtingsstrijd zeer be treurenswaardig is. Over deze benoe ming zal nog wel niet het laatste wm.d zyn gezegd. Wij tekenen hierbu' aan, dat de facul teit. bestaande uit 7 vrijzinnige en 2 orthodoxe leden, haar advies eenstem mig had uitgebracht. Het gevolg van dit besluit van de Sy node is. dat alle acht kerkelijke leer stoelen aan de verschillende universitei ten in den lande, nu door orthodoxe theologen worden bezet. Het was sedert vele jaren een tra ditie. dat op de Leidse plaats een vrij zinnig hoogleraar stond (o.a. prof. Knappert). Nu zal er dus aan geen enkele universiteit meer een vrijzinnig kerkelyk hoogleraar zijn. terwijl ruim 25°f van het aantal Ned. Hervormde kerkelyke gemeenten vrijzinnige pre dikanten beroept! Oslo Stockholm Kopenhagen i Londen i Amsterdam Brussel Parlls Bordeaux Grenoble Nice Warschau Berllln Frankfort Munchen Ziirlch Genéve Locarno Innsbrück Homo Weerrapporten ;Van hedenmorgen 1 uur» i 41 iü s s =3 ir bew. windstil -2 0 onbewolkt ono 7 zv. aar bew. ono 4 eeh. bew. windstil Aanhoudend koud weer Het KNMI deelt mede: Boven Scandinavië vormde zich de laatste dagen een nieuw krachtig hoge- drukgebied, dat zich tot op grote hoog te in de atmosfeer uitstrekt en een grote stabiliteit vertoont. Tegrlykerturi daal de de luchtdruk boven het Westelijk deel van de Middellandse Zee De luchtver- schillen namen daardoor boven West- Europa toe. VrU krachtige Oostelijke winden voerden koude uit Rusland al- komstige lucht over Polen en Duitsland naar het Westen. In deze lucht komt veel bewolking en plaatselUk mist voor waarbij ln Duitsland hier en daar zelfs enige sneeuw viel. Gistermorgen begon deze lucht over het Noorden van ons land te stromen De zon slaagde er daar op vele plaatsen niet in de mist of laag hangende bewolking op te lossen, zodat d>* max'miimtemperaturen met nogei werden dan 3 graden. In het overige dsel van het land scheen de zon volop eu kon de temperatuur nog oplopen tot ADENAUER IN GRIEKENLAND Volgens een communique over de be sprekingen tussen de West-Duitse kan selier. Adenauer en Griekse regerings- leden hebben Griekenland en West- Du.tsland vollcd.ge overeenstemming bereikt over de krachtsinspanning, die nodiz is voor de organisatie en de ver sterking van de veiligheid ln Europa en de vrije wereld. Het communiqué meldde tevens, dat binnenkort Duits-Griekse besprekingen gehouden zullen worden om een cultu rele en economische overeenkomst te be reiken. omstreeks 11 graden. In de nacht van Vrijdag op Zaterdag vloeide de koude lucht echter verder naar het Zuid-Wes ten over het land uit zodat ook daar de maximumtemperaturen een aanzlenlUke •alirts ondergaan Verwacht mag worden dat deze toestand met koude OosteiUke winden verscheidene dagen zal aanhou den. Hoog boven het glinsterende ivo Ier van dc Theems mei een schit terend uitzicht op Londen, zijn ar beider* op het ogenblik druk bezig de Victoria-toren te ontdoen van zijn steigers, die nu zullen worden I opgetrokken rond de legendarische I Big Ben (links, op de achtergrond De toren, die tijdens de bezetting I zijn stem via dc radio in de onder drukte gebieden horen liet. werd door een in dc buurt ontplofte hom nogal beschadigd en slechts provi sorisch hersteld. Het Ministerie van Openbare Werken in Engeland heeft nu cc hl er besloten de schade tc la- ten herstellen en tegelijk verweerde muurgedeelten tc laten vernieuwen. I Oud-minister Fatemi gearresteerd Naar te Teheran wordt meegedeeld, de Perzische oud-m:nlstor van bui tenlandse zaken dr Hoessein Fatemi, naar wie sinds de val van de regermg- Mossadeq werd gezocht, thans gearres teerd. By de in het begin van deze week ge houden verk.ezingen nepen enige beto gers de Perzen op hun stem uit "te bren gen op Fatemi. de leider tan de onder grondse „nationale verzetsbeweging". De oud-minister hield zich schuil sinds generaal Zahedi ln Augustus van het vorige jaar dr Mossadeq opzy zette. De regering had op het hoofd van Fa temi een p-ys van 100 000 nalen (ruim 10 000 gulden» gezet In September j.l. werd hij door een regeringswoordvoerder er van beschul digd .dat hij zich met onwettige handel bezig hield Na het aan de macht komen t an Za- hedl, was aanvankelyk gemeld, dat Fa- temt door een woedende menigte in stukken was gescheurd Bij een aanslag in 1952 op de toen malige premier, dr Mossadeq hep Fa temi ernstige verwondingen op Hij was Mcsadeqs naaste medewerker bij het nationaliseren van de Perzische olie-in dustrie. In October 1952 werd hU mi nister van buitenlandse zaken. Engelse Koningspaar wacht warme ontvangst Op 15 Mei as za'. Koningin Elizabeth bU haar terugkeer m Londen van haar tocht door het Gemenebest van meer dan 5 maanden op grootse wijze worden ingehaald. De Koningin en de hertog van Ed.n- burgh zullen me: het nieuwe Koninklijke jacht .Britannia", dat hen van Tobroek naar huls zal brengen, de Theems opva ren, waarop dan met groot ceremonieel de tocht naar het paleis vo'.gt De hele route zal worden versierd De Londenaars spreken al van een tweede kroiiingsda; Prins Charles en prinses Anne zullen hun ouders met de „Britannia" naar de M.ddellandse Zee tegemoet reizen. By de aankomst van de Koningin zal de luchtmacht een paradev'.ucht boven de nvner maken Koningin Elizabeth en de hertoe zijn thans in Noord Queensland, in het tro pische gedeelte van Australië, aangeko men Hoewel er in deze staat een km- derverlammingsep.demie heerst heeft de regering van West-Austrahë besloten geen verandering in het programma aan te brengen, zulks, na medisch advies te hebben gehoord. Er zal echter voor gezorgd worden, dat koningin Elizabeth zich niet te veel zal vermoeien. Atoomdocumenten in de V. St. vermist De republikeinse afgevaardigde Tho mas Pelly heeft verklaard, dat bij de atoominstallatie te Hanford i Washing ton). enkele documenten worden ver mist. Hy zeide op een persconferentie, dat hU o.m. een onderzoek door de com missie voor atoomenergie heeft verzocht Over de aard van de documenten is niets meegedeeld maar Pelly neemt aan, dat zij zeer geheim zyn. Pelly zeide, dat er geen aanwijzingen zijn, dat de documenten door spionnen zyn gestolen. Voor zover bekend, wordt In de instal latie te Hanford hoofdzakelijk pluto nium voor atoombommen gemaakt. Volgens niet-officiëlc berichten werd er ook materiaal, dat gebruikt is by de eerste waterstofontploffingen ln No vember 1952, vervaardigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 1