LEIDSCH DAGBLAD 52ste Jaargang DINSDAG 23 FEBRUARI 1954 No. 28152 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Mcnkhorst en J. Brouwei DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.40 per kwartaal; f2.16 per maand; f0.50 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Duitse politiechef voor Franse militaire rechtbank Oberg en Knochen verantwoordelijk gesteld voor 220.000 deportaties en bijna 1000 moorden (Van onze correspondent te Parfjs) Het heeft negen jaar geduurd, alvo- tns de man, die tijdens de bezettings- iren in Frankrijk een schrikbewind ^elt gevoerd waarnaast de Franse fïolutie geluk een kinderspel verbleekt _ioor zijn rechters gedaagd kon wor- <n Karl Albrecht Oberg en zijn slim- i> schildknaap Helmut Knochen ver fijnen thans voor een Parijse mili- ilre rechtbank, die uitsluitend uit on- «-officieren is samengesteld, en airover reohter Roynard de leiding oert. Oberg voerde eertijds de rang van ge- aal en Knochen was kolonel, en in ss-hierarchie stonden ze direct on- Himmler. Sedertdien werden ze _.;r door hun eigen landgenoten ge gradeerd en daarom zullen ze op- vernedering nu geen sterren schitteren op de kragen hunner jchters. Door de Engelsen, in wier be- dtingszone zij na de oorlog gearres- rerd zyn, werden zij al eens ter dood iroordeeld. maar die straf werd in nntig jaar dwangarbeid gewijzigd, oor hun proces, waarbij ze door Fran- i en Duitse advocaten zullen worden jestaan, is voorlopig zes weken uit dokken. Het is de afzichteluke kroon. men zeggen, die nu op de Franse .•échtigins van honderden Duitse Klogsmisdadigers wordt geplaatst. Het mtal terechtstellingen en andere sare straffen zou in Frankrijk zeker ser zijn geweest, indien niet bijna rr beklaagden zich op „Das Befelhl" iiden kunnen beroepen: het bevel van. Kure. Achter datzelfde „moedige" r endsel zullen zeker ook Oberg en ixhen zich nu op hun beurt trach- verschuilen. Zij ontvingen hun uit Berlijn van de kant van immler. Heydrich en zelfs van Hitier, intussen allen van het toneel ver- nen zijn en wier schouders door hun esere onderhorigen dus zonder let- of risico nog wel wat extra kunnen orden belast. itructle van deze beide zaken en -deportaties kan hij ook aanspra kelijk worden gesteld. Het schrikbewind van Oberg nam zijn bestiaalse vorm aan teeen het einde van de oorlog, toen de Duitsers alle over wegingen van humaniteit hadden laten varen. De SS nam toen geleidelijk de plaats in. of althans de leiding over. van de officiële Wehrmacht en zo wordt het aan Obergs invloed toegeschreven, dat de opperbevelhebber, generaal von Stulpnagel, in Parijs door zijn neef Heydrich vervangen werd. Ook in de wijzigingen in de regering van de oude maarschalk Pétain had Oberg trouwens de hand Hij heeft gewild dat Laval op nieuw naar voren trad en dat voor lu gubere figuren als de Franse fascist Darnand plaatsen in het Franse kabinet werden ingeruimd. Dat het zo lang heeft geduurd dat van het uitvoerige zondenregister van Oberg de bloedige balans kon worden opgemaakt, is zeker niet in de laatste plaats aan zijn eigen houding te wijten geweest. Alle juridische vertragingsmo- gelukheden heeft hij tot het uiterste toe uitgebuit, zeker niet In de laatste plaats in de hoop zijn hoogste straf zo nog te zullen kunnen ontlopen De wind waait zeker vandaag uit de ver- zoenende hoek. maar de mogelijkheid van een vri toch maar Koopt Rusland Indonesische rubber? De Sovjet-Unie is volgens een te Djakarta gepubliceerd officieel over zicht van de handel met de commu nistische landen bereid Jaarlijks 100.000 ton Indonesische rubber van geringe kwaliteit te kopen. Vertegenwoordigers van de Sovjet- Unie hebben deze toezegging gedaan tijdens te Amsterdam gevoerde bespre kingen met Indonesische vertegenwoor digers. De onderhandelingen hebben meer dan een jaar geduurd. De Sovjet- Unie wenste aanvankelijk uitsluitend rubber van eerste kwaliteit af te nemen. In het overzicht werd voorts meege deeld. dat Indonesië onderzoekt, welke mogelijkheden er bestaan voor het drij ven van handel met Tsjecho-SlowakiJe, Hongarije en Bulgarije. „Vrije Pers" overgenomen door „Java Post" Alle aandelen van het te Soerabaja verschijnende dagblad ..De Vrije Pers" zijn thans overgenomen cioor de Java Post", een dagbladbedrijf ter plaatse De acte van overdracht is reeds door bei de partijen ondertekend Volgens de overeenkomst blijft de oude directie voor het bedrijf nog verantwoor delijk tot eind Maart, waarna de direc tie van de „Java Post" de bedrijfsleiding zal voeren. De Vrije Pers", die thans e?n nationaal bedrijf is, zal in de Neder landse taal blijven verschijnen, aldus de directeur van de Java Po^t, de heer The Chung Sen. 'De Vrije Pers is - naar men weet Gistermiddag liecfl H.M. Koningin Juliana ccn bezoek gebracht aan de Scagramcollectic in liet Gemeente museum te Den Haag. Zoals bekend is deze tentoonstelling een collectie van de werken van een groep gese lecteerde schilders, die hun impres sies gaven van 20 Canadese steden. Hare Majesteit, die vergezeld it'as door haar hofdame. Jonkvrouwe C. E. B. Rocll. en van haar ceremonte- I meester. Jhr. D. G. de Graeff. werd I aan de ingang van het museum ont- II angen door de Canadese ambassa- \dcur. de heer Th. 4. Stone en diens I echtgenote, terwijl een kleindochter I van de Ambassadeur, de 10-jarige A net te Noycs. bloemen aanbood. Mr Th. A. Stone toont H.M. ccn schilderij van Ottawa door dc Ca- nadesc schilder Franklin Arbuckle. EngelantTs verband met de EDG Zal nauv/er moeten worden (Van onze correspondent te Londen) I De belangrijkste vraag, welke hier te Londen na de Bcrlijnse conferentie ge steld wordt, is op welke manier Enge land met de ED.G dient te worden verbonden, opdat de Fransen hun vrees, of zo men wil watervrees, tegen samen- 'door"politieke. Juridische" en"di- °-,an met de Duitsers kunnen overwin- omatieke complicaties, en ook tenge- ne" De Britse regering heeft epn ontwerp verdrag gei eed. volgens hetwelk het een minister zal aanwijzen om als waarne mer zitting te nemen in de Europese ministerraad voor defensie, alsmede waarnemers in het Europese defensie ministerie en generale staf. Volgens de Fransen zou dit nog niet ver genoeg gaan. en zal Frankrijk pas werkelijk ge rustgesteld zijn. als de Engelsen er in zouden toestemmen een zeker aantal Britse divisies op het continent te le geren. welke onder commando zouden moeten staan van het Euiopese opper bevel. Dit zou er op neer komen dat En geland practisch op gelijke voet als an dere landen zou deelnemen aan de EDG. maar zonder zelfstandige strijd krachten in eigen land op te offeren. Een dergelijke stap vart Engeland zou nodig zijn om de balans in de Franse kamer ten gunste van de ED.G. te doen overslaan. een soms manifest gebrek medewerkng. méér tijd in beslag men dan redelijk en wenselijk kan t Maar het is dan ook geen flod- cik geworden. De acte van be- huldiginc telt maar liefst 250 pagina's i hun gezamenlijke dossiers wegen j.i3 honderd kilo. Wat de beide beschuldigden ook te banner clementie aan willen voeren, het onbetwistbare feit blijft niettemin bestaan, dat het de naam van Oberg k geweest, die onder vrijwel alle af fiches en berichten inzake de Duitse vraaknemingen prijkte. De gijzelaars werden door hem voor verschijning rpeleton uitgekozen en ook de andere schrikmaatregelen droe- ren zijn signatuur. Zijn zondenregis- rat bijna 1000 terechtstellin- of beter: moorden 220.000 deportaties en talloze individuele .operaties" om verzetslieden en an dere tegenstanders tot bekentenissen le brengen. Oberg was eveneens de die de beruchte moord-expedi- ties tegen de Franse maquis organi- «eerde en onder wiens verantwoording de arbeidsslaven 35.000 in getal Duitsland geronseld werden en op transport gesteld. D? vernieling van de haven van Mar- is eveneens zijn werk geweest en de barbaarse Joden-vervolgingen Weerrapporten windstil windstil windstil EER B E R ICH T Vrij veel bewolking k Bilt verwacht tot morgenavond' '■l veel bewolking met enkele ver doe buien en plaatselijk ook opkla- :;en Matige, tijdelijk krachtige Zui- tot Zuid-Westeluke wind In het wden van het land iets hogere, elders !"Wr dezelfde temperaturen. °P?emaakt te 10 uur). 24 FEBRUARI op: 739 uur: onder: 18 09 ui ,Jr'op: 058 uur: onder' 9 17 uur »:*ater te Katwijk te 7.02 en 1919 1 nummer bestaat uit acht pagina's Over principe en methode der Duitse herbewapening heerst hier nog lang geen eensgezindheid. Het aantal voor standers van opneming van de West- Duitse Bondsrepubliek in een al of niet gereorganiseerd N a t.o-verband schijnt toe te nemen, misschien vooral om En geland de E.D Gwaar het toch in zee zal mo°ten. te laten omzeilen De Labourfractie ls gebonden aan de uitspraak van de partijconferentie, dat pas tot Duitse bewapening mag beslo ten worden als alle pogingen tot her eniging van Duitsland werkelnk heb ben gefaald. In socialistische kringen, sterker dan ergens anders, is men ge neigd Berlijn niet als het laatste woord te beschouwen, doch veeleer als een begin van een nieuw gesprek Oost en West Doch Morrison en Gaitskell behoren tot degenen, die het twaalf di visie-plan ook nu als een bittere pil aanvaarden. Dalton, met een aantal volgelingen. waaronder in de eerste plaats de Bevin-croep. ls tegen elke vorm van Duitse bewapening. Een ont wapend Duitsland dient de kern te vor men van een ontwapend Europa, is hun redenpring. Deze op zichzelf loffelijke gedachte negeert de Russische machts politiek of draait de dingen om Of er veel aanhangers zijn I Churchill ls nog niet bereid om Ber- 1 liin als een mislukking af te schrijven Zijn opzienbarende rede in Mei, toen hij een top-conferentle voorstelde, wordt thans geïnterpreteerd voornamelijk als een poging tot herstel van het Westers initiatief, nodig wegens de nieuwe si tuatie na Stalin's dood Het is niet onmogelijk dat het ge rucht van destijds juist was. n.l. dat de inmiddels geliquideerde Beria toen contact had eezocht met de Blitse re gering. Churchill drong misschien daar om aan op een conferentie. Churchill's doel was in elk geval de Russen weer aan de conferentietafel te krijgen, om langzaam maar zeker de atmosfeer te verbeteren Vandaar dat hfi. ondanks het magere resultaat van Berlijn, opti mistisch blijft. Cijfers over de Russische verdedigingsmacht De Russische marine heeft tussen de 1 twintig en vuf-en-twintig moderne kruisers, ruim 100 moderne torpedoboot. jagers, ongeveer 350 duikboten (ongeveer de helft kleine kustvaartuigen) en 2.000 kleinere vaartuigen, aldus is in het Britse Lagerhuis medegedeeld. De parlementaire secretaris van het ministerie van verdediging, Nigel Birch deelde bovendien mede. dat de Sovjet luchtmacht over ongeveer 20 000 vlieg tuigen beschikt Rusland had ook 3.000 I marine-vliegtuigen. Het Russische leeer heeft ruim 55 000 tanks waarvan 25 000 in reserve, aldus I Birch. Een dorado voor de vrouwen EEN HEL VOOR DE POLITIE Ter gelegenheid van de herdenking van de geboortedag van George Washington hebben gisteren in een groot aantal van de voornaamste Amerikaanse steden speciale verkopen plaats gehad .waarbij het kooplustige publiek voor spotprijzen illerhande artikelen van groot tot klein werden aangeboden. iren er televisie-toestellen voor 6 95 dollar, elegante katoenen jurkjes voor 19 dollarcents en bontjassen voor 7 dollar. Hoewel men erop gerekend had. dat deze sprookjesachtige aanbiedingen wel een behoorlijke hoeveelheid mensen op de been zou brengen, bleek de politie de gevolgen van de dit eendags-dorado voor vrouwen nog schromelijk onder schat te hebben. Voor het Hearn's warenhuis in 14th street te New York stond al vroeg een schuifelende menigte van meer dan 10 000 mensen te dringen. Gevolgen: verkeer lamgelegd. 25 dames wegen» flauwtes, aanvallen van hysterie en bul len behandeld door doktoren, die aan het warenhuis verbonden zijn en een kostbare grote glasdeur aan scherven De directie van dit warenhuis durfa» de deuren van het warenhuis pas een half uur na het officieel aangekondigd» tijdstip te openen, daar zij ruïneuze ge volgen vreesde bij het binnenlaten van de dringende schare. Een groot aantal politie-eenheden was de reeds aanwezige politiemannen ko men versterken en per luidspreker riep men het op koopjes beluste publiek op. toch alsjeblieft het verkeer niet langer te stagneren en naar huis te gaan. Men sprak echter voor dovemansoren. Ook het verkeer tussen de fifth en sixth avenue werd volledig gestremd Om half twaalf 's ochtends ging de politie er toe over het gehele blok verder voor voet gangers af te sluiten en de reeds wach tenden werden met groepjes van 100 tegelijk binnen gelaten. Hoewei er een aantal mensen onder de voet gelopen werden, deden zich geen ernstige ongevallen voor en de verkoop kon vrij ordelijk plaats vinden. In Washington was het beeld niet veel anders. Een nieuwe auto van oud model ging voor 99 cents naar een gelukkige koper, schrufmachines en televisie-toestellen gingen voor kleingeld van de hand. ta felwijnen werden voor 5 cents per fles I gekocht en alles werd met verbluffende snelheid uitverkocht. Hoewel er dus van een „baisse" geen sprake kon zijn, beklaagde een van de vroegkomers die de derde plaats voor een groot warenhuis bezette, zich. dat hij er niet in geslaagd was deze pracht plaats voor 6 dollar te verkopen, een prijs, die het in de vorige Jaren alt yd gedaan had. (UP.) Figl had een andere ontvangst in Wenen verdiend Zijn de Oostenrijkers te moe? (Van onze correspondent te Wenen) enkele maanden celeden door Labour Tijdens het debat dat het Lager- te Straatsburg verkondigde theorie om huis aan Berlijn zal wijden, zal hier- j een verenigd Duitsland vijf jaar ont- over mogelijk meer aan het licht kn- j wapend te houden, valt te betwijfelen men. liet tijdstip nadert dan ook voor De oud-minister van defensie, Shin- Engeland dat het niet langer over de well, bepleitte gedurende het afgelopen E.D.G. op academische wijze kan fi- weekeinde een non-agressie pact van losoferen, maar iets concreets moet vijftig jaar tussen Oost en West. bonden hebben voor het Weense ge meentehuis gedemonstreerd. Ondanks dc snijdende koude zijn er een tiendui zend arbeiders en employés opgekomen De Oostenrijkse minister van buiten- 0111 te luisteren naar een paar redevoe- landse zaken, dr Figl, heeft het staats- ringen. maar dat was dan ook alles, verdrag niet mogen meenemen. Aan Niemand had echter het gevoel dat hem heeft het niet gelegen. hier de gehele natie protesteerde. De Waarnemers hebben geconstateerd ede Rin?straat »a; afgezet. maar no- dat oe kleine Oostenrijker de Russische Gls was he' niet geweest, en terwijl de kolos Molotof niet uit het oog verloor en 1 -'«cialisten naar de tamme woorden van dat hu tot op het laatste ogenblik iede- hun leiders luisterden, haa •rije minuut heeft aangegrepen recepties, diners en tijdens iedere pauze om Molotof voor zijn standpunt te win nen. Terwijl de andere drie ministers zich in de laatste twee dagen mier van hun Russische collega gingen distan- cieren. bleef Figl zich aan hem vast klampen. Maar al die inspanningen hebben niet mogen baten. Oostenruk is. gelijk ge meld. in zijn concessie^ neel ver gegaan. Molotof was niet te bewegen Oosten- Xk zijn vrijheid te geven In Oostenrijk j zich dui zenden en nog eens duizenden andere landgenoten om maar zo snel mogelijk thuis te komen Wat namelijk het meeste opviel was de volkomen afwezigheid van de Volks partij De socialisten hebbui weliswaar verklaard dat zij de andere partijen had den uitgenodigd om aan deze demon- deel te nemen, maar de leiding den. In ieder geval, hier speelde weer die verwerpelijke partijpolitiek zo'n ster ke rol. dat deze unieke gelegenheid on benut bleef. Het parlement zal nu officieel zijn stem verheffen, maar wij rekenen er op. dat de twee grot» partijen elkaar eer.-t te lijf zullen gaan over het al dan niet deelnemen aan de demonstratie, natuur lijk tot groot plezier van de communis ten. Dan zal er een papieren protest vol gen en daarmee is het uit. En dan bekruipt ons een gevoel van angst, want wanneer er in een volk geen plaats meer is voor een grote en eens gezinde verontwaardiging, dan schijnt er ook geen kans te bestaan op een na tionaal verzet in het uur van gevaar Wanneer de Volkspartij zich van deze zaak afmaakt met een stukje papier en haar burgerlijke aanhangers in de waan laat. dat het in all? geval beter is thuis bij de kachel te zitten, dan is dit geen politieke rijpheid meer. doch vermoeid heid. Het besef dat een klein landie „toch niets kan deen" is in Oostenrijk veel te sterk en ook veel te algemeen verspreid Het dappere optreden van Figl had van de Volkspartij heeft dit weer bestre- een and?re ontvangst verdiend. „11 had mén dei? iüoop Mjcnhlk er' EiU(l<'Hjk ICPCl' CPU krClcllti<X gellli(l lilt Itlllië 'acht en daarom Ls de teleurstelline i c niet zo groot als bij teleurstelling 'oorbeeld in Zwit serland. waar men veel optimistischer is geweest. De Oostenrijker is e?n merk waardig wezen, ten minste voor onze smaak Hij schijnt er als het ware een plezier in te hebben, wanneer hij kan zeggen: zie je wel ik heb het al lang gezegd, dat het mis zou lopen. Juist bu een gelegenheid als deze kan men het olkskarakter leren kennen. Het Is heel 1 frissend dat de Oostenrijkers Scelba's regeringsprogramma lieeft perspeetief (Van onze Romeinse correspondent) Met grote nadruk heeft Scelba er op verfrissend dat de O-WWf» hetI hoola niet laten hangen an dadelijk me, j g!»4,,™ g» fff in de weet van de grondwet te verde- ilkomen beveitltd.nu Scelba het komt. Afgezien van de klei de Oostenrijkers hebben gekregen teen de brutale eisen van Melotof voor de eerste keer bekend weiden, moet men zeggen dat dit volk heel cieze conferen tie met. een lijdzaamheid en passiviteit heefi gevolgd, waarover z.ch zelfs een Nederlandse staatsburger verwondert. Figl heeft wel verklaard dat het tieve resultai 'oor dfS^Eer^ïn tT%T "gS x""*» ImensSukè™5i»" ïfftaTte™ schone belof- de regeringsbankên niet meer zulk een "Ji,.^rlvrhu";'^rie evenwichtig, krachtig en toch bezadigd f «■luid gehoord Dit was niet het ge- ten nationalistische leusen bruikelüke eenzijdige programma der christen demociaten. Uit leder woord I proefde men. dat ditmaal de sociaal- t door ziln reeerlne en het democraten en de liberalen als gelijk- gevoeï van teJeurstelUn" en i S^rec-htigden deel hebben gehad ln het verbittering tlr torn™ lsf«o£ÏÏl maar I ''"ff.,.!?0 t-.i< rorhtio.ino i-cw. r. r". - c-ri der buitenlandse politiek werd met t n kracht de trouw aan het Atlantische difPng verontwaar- pact ^vestigt! en aangekondigd Natuurlijk hebben de Oostenrijkers Gistermorgen bood dc Ambassa- binnenkort de ratificatie der EDG iTSiïiïdT "E;»^kraemfge°p5htS'tS™dfSb?'fst,ng- hJ2em£j?roer£n °m ontduikers werd aangekondigd en de BuiaS' wil namelijk de oos.e.tike grens van dit landje open houden, niet een plausibele reden vormen voor de slechts voor politieke en economische sa- groeiende klassenhaat. De regering bntage of spionnage. maar als een basis kondigt aan dat zij de strijd zal begin- voor militaire steunpunten. De Oosten- nen tegen de monopolies in de industrie rukers weten dit er. geven daarmee een en de handel. Dit is geheel in de lun bewijs van politie.ee 1 upheld d'.e bewon- zowej <jer sociaal-democraten en repu- derenswaardig is Zij hebben getoond, blikeinen als van de linkervleugel der dat zy over de nodige discipline be- i liberalen. Het probleem v. n de Jeugd 1 ,r K. ook zaj meer dan tot nu toe de aandacht hebben der regering, die ln de eerste .-delegatie niet geslaagd °T 3 l oorhout le Den Haag ztjn gcloofs- wordt. 's. tegen de hrieven aan H.M. Koningin fuliana de RT( -delegatie der uan. Dc ambassadeurDon fuan Tci- xtdor. inspecteert de ere-waclit. R.T.C. Naai verwachting Ned. Antillen er gisteren niet slaagd tot een beslissing te Unr inzake liet ontwerp-slaluut. Zü k< vandaag wederom bijeen. c hikten tijdens de confeientie daarna, want het leven gaat gewi verder en na de eerste reacties wordt er I bijna niet meer gesproken tenzij met een kwinkslag. Toch maakt deze politieke rijpheid de Indruk dat zij te rijp. te ver moeid en te wijs ls I Zeker, er heeft een openlijk protest plaats gehad, maar deze meeting is al leen uitgegaan van de socialistische par tij De socialistische leden van de vak- Scelba's rede ls. zoals verwacht, door communisten, Nenni-socialisten en neo fascisten met gehoon en luid protest ontvangen. Juist die passages, waaruit bleek dat deze regering van zins is h°t extremisme te bestrijden door het gras voor de voeten weg te maaien, wekte het meeste protest. Onze Indruk is. dat wanneer ln 1948. toen de democratie in Italic noe sterk stond, en slechts belaagd werd door een extreem-linkse groep, die toen heel wat minder krachtig was dan thans, de christen-democraten op even eerlijke wijze aan de lekenpartijen hun aandeel hadden gegeven in het regeringsbeleid, de zaken er thans heel wat beter voor zouden staan Maar er ls nog hoop De democratie moge dan ernstig verzwakt zijn. als de regering Scelba op de thans ingeslagen weg voort gaat. staat h-t gezonde inzicht van de doorsnee Itali aanse burger er borg voor dat bij vol gende verkiezingen het getij voor de extremisten van links én rechts gekeerd zal blijken. Met dit al ls het niet helemaal zeker of deze regering een meerderheid zal krijgen In het parlement hebben de der partijen enige speling, maar in ao plaats door werkverschaffing de Jonge krachten in het productie-apparaat wil Inschakelen en voorts de nadruk wil leggen op sportbeoefening door alle jongeren Een speciaal ministerie is op- eerlcht voor toneel, sport en tourisme r...v._ Dp leerplichtwet zal worden herzien ln Senaat zijn zij afhankelijk v dier voege dat het onderwijs tot het tijloze" senatoren zonder wier stem zd veertiende levensjaar regel wordt. I er niet «omen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 1