JOHN LOGIE BAIRD PIONIER en UITVINDER der TELEVISIE
Eerste openbare
demonstratie reeds in 1926
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN IIET LEIDSCII DAGBLAD - ZATERDAG 23 JANUARI 1954 - PAGINA j
van Nipkow, dat reeds in 1884 werd geregistreerd, uit door
gebruik te maken van de vindingen der radio-telephome
en telegTaphie Zijn eerste televisie-toestel was simpel, zo
simpel als geldtekort en gebrek aan practlsche faciliteiten
het maar maken konden Niettemin functlonneerde het.
tenvyl Nipkow's idee nooit verder was gekomen d;n de
tekenkamer. En toen de zaak klopte, besloot Baird. te
pogen om medewerking te krijgen voor zijn plannen Hij
plaatste een k.eine advertentie m The Times, dte eigen
lijk door ztin gewaagde onschuld'' reeds de aandacht
had moeten trekken, en die luidde:
ZIEN PER RADIO: Uitvinder van toestel, dat dit
mogelijk maakt, zoekt contact met iemand, die
hem miet met geldi wil helpen bu de vervaar
diging van modellen.
De eerste, die zich meldde, was de heer Odhams. maar
na deskundig advies te hebben ingewonnen, weigerde hij,
in te gaan op Band's aai.bod om tegen contante betaling
van f 1200.een aandeel van 20 in de opbrengst der
uitvinding te vei werven.
GRONDSLAG WERD GELEGD
Toch hielp de advertentie de uitvinder in zoverre uit
de brand, dat zij hem een aantal onderdelen en tech
nische dingen bezorgde lets later slaagde hjj er in om
met steun van de heren Selfridge (warenhuis-eigenaar)
en Day te verhui/en naar Londen. Een paar familieleden
brachten f. 5010.— bijeen en zo kon Baird zijn jonge
vennootschap ..Television Limited" op een finantiecl
gezonde basis plaat-en
Kapitein Hutchinson hielp Baird en arrangeerde demon
straties van Baird's vinding voor de leden van he' Roval
Institution ide Wetenschap) en ten overstaan van de
redactie van Thp Times ide per') Deze historische vooi-
stelhnz vond plaats op Vrydag 27 Januari 1926
GELD EN B.B.C.
Toen die proeven het succes van Baird's vinding be
wezen hadden kwam het er cp aan. geld en de steun der
Bntish Broadcasting Corporation te verwerven Geld was
nodig om de vennootschap te ontwikkelen Zonder mecie-
wrrkirg van de BBC was het uitgesloten, dat de televis.e
zou slagen Hutchinson trad nu op als promotor In 1928
werd een nieuwe maatschappij opgericht, de „Baird Inter
national Television" met een kapitaal van f 8.500000.
Baird en Hutchinson waren beiden aandeelhouders in de
nieuwe maatschappij Toer deze gereorganiseerd werd,
bood men Balrci f 1 500 000 voor zijn aandelen en een
salaris van f 120000 per jaar. Band wees het aanbod
af. omdat hy nic* wist. wat hij met zoveel geld zou moeten
doen
Nauwelijks had Baird het aanbod afgewezen of de
American Telegraph Company in New York kwam on
verwachts met de mededeling, dat zij spoedig demon
straties met televisie zou geven. Baird's monopolie, dat
hjj een jaar lang had bezeten, was hiermede ten einde.
ROE.M VERBLINDDE UITVINDER
Nu brak een periode van succes en voorspoed aan voor
de uitvinder Op vele plaatsen in Groot-Brittannië werden
demonstraties gegeven De dagbladpers was enthousiast en
iuichte de vinding toe. maar de technische pers bleet
Geldgebrek vertraagde
verwezenlijking van zijn plannen
Ki|kjes in de televisie-studio tijdens de opname
van een variété-programma, waai bij drie scènes
tegelijkertijd worden opgenomen.
I Technici controleren voortdurend de kwaliteit van
I beeld en geluid.
Millioenen mensen genieten dagelijks van de nieuwste mogelijk
heden op radiogebied, als zij gezeten zijn voor hun televisie-scherm.
Zeer weinigen weten, dat een Engelse uitvinder, John Logie Baird, de
man was, aan wiens vindingrijkheid en doorzettingsvermogen zij hun
genoegen danken. Terwijl iedereen weet, dat Marconi de „grote man"
was van de radio-telegralie en -telephome is de naam Baird eigenlijk
nooit op de voorgrond getreden En toch was Baird de „Marconi der
Televisie".
Om Baird te eren. besloot de London County
Council in 1951 een gedenkplaat aan te brenzen
in het pand Frith Street 22. waar Ba.rd in 1926
voor het eerst televisie van bewegende, levende
wezens demonstreerde. In 1952 bracht de
Bexhill-on-Sea Corporation een gedenksteen
aan in het huis in Station Road, waar Baird de
laatste jaren van zijn leven sleet, en ook zyn
geboortehuis in Helensburgh zal eerlang een
herinneringsplaquette dragen. Deze gedenk
tekenen hebben Baird opnieuw in de openbare
belangstelling gebracht. Velen zien hem nog
steeds als een vindingrijk man, die graag proe
ven nam, maar verder met zo heel bijzonder
was. Zij verliezen daarbij uit het oog dat de
eerste openbare televisie-dienst in de wereld
geschiedde met het Baird-systeem (gebroadcast
door de BBC) en dat hy. Baird. het was. die in
1928 in Long Acre de eerste televisie-zender
bouwde, op een tydstip dus, toen men buiten
Engeland pas begon te denken aan de mogelijk
heden der televisie.
Bovendien had Baird in de jaren 1926—1931
alle televisie-mogelijkheden, die w.j kenr.en. dus
buitenopnamen. filmvoorstellingen. kleu-en-
televisie en zelfs stereoscopische beelden, als
verwezenlijkbaar aangetoond, en was het aan
hem te danken, dat reeds in 1931 de eerste
„buitenopname" uitgezonden kon worden.
De bekende Dcrbv-renncn werden in dat jaar
als leicvi'ie-nummer gerelayeerd. Een uitzen
ding dus van historische betekenis, al was h-t
resultaat pover. want het was bjjna onmogelijk
de men.-en van de paarden te onderscheiden,
als men niet nauwkeurig het aantal benen
(vier loor de paarden, twee voor de mensen)
telde!
WAAROM NIET ERKEND?
Al dit pionierswerk staat op naam van Baird.
Waarom werd hy dan met, als vóór hem Mar
coni, uitgeroepen tot een der grootste uitvinders?
Waarom blept zyn naam zo in het duister ge
huld? Evenals Marconi bouwde Baird op uit
vindingen en wetenschappelijke onderzoekingen
voor hem en door anderen gedaan. Evenals
Marconi echter nam ook Balrd patente, op zyn
naam Marconi had zelfs minder vertrouwen
in zyn vinding dan Baird, maar Marconi vond
steun en geld dank zij zun helper Sir William
Preece en de Britse Pesterijen, terwijl Baird
aanvankelijk zon machtige st°un met vond.
Bo vend.en was B3ird geen .man der weten
schap' in Ce gangbare zin des woords <ai had
hy gestudeerd aan de Technische Hogeschaol
te GlasgowI. zodat zyn wooid en zijn proeven
in wetenschappeli ke kringen weinig be'-nrstei-
ling vonden.
Zonder twyfel dankte Baird zyn inspiratie
aan mannen als Shelford Bidwell. Rosing Nip
kow en anderen. Hij werkte zelfs een patent
Een tafreeltje, dat in Amerika en Engeland heel gewoon is: televisie in de huiskamer
Hij was namelijk zo overtuigd van de waarde van zyn
uitvinding, dat hij weigerde, in debat te treden met hen
die twyfel uitten. Had hy wel contact gezocht met de
mannen van techniek en wetenschap, dan had hy stel
lig belangrijke medewerkers en vrienden voor zyn vin
ding kunnen verwerven. Nu bleven zy critiseren en
afzijdig
De BBC. was aanvankelijk ook geneigd om zich a'zijdig
te houden, maar een zyner vooraanstaande mannen.
Sydney Moseley. was een overtuigd voorstander van de
te.evisie en slaagde ei in toestemming te krijgen van de
Postmas'er-Geueial tot het houden van pet-uitzendin
gen door de BBC In 1929 begonnen deze. Alleen beelden.
In 1930 Spiekende beelden In 1931 ook, en wel op 14 Juli
weid voor het eeist een toneelstuk per televisie vertoond.
The Man with the Flower his Mouth Twee jaar later
waren er geregelde BBC-televisie-uitzendingen.
CONCURRENTIE STAK IIOOFD OP
Intussen hadden Baird's concurrenten niet stil gezeten
Baird zelf was tevreden, misschien zelfs té tevreden met
cri behaalde resultaten, maar zun mededingers zette.i al
hun technisch? en andere hulpkrachten in om eigen
systemen te ontwikkelen Einde 1930 was Band's geld op
D? vp koop van televisie-toestellen was teleurstellend ee-
b.eken Baird had onvoldoende oog gehad voor nieuwe
wegen en mogelykheden. De aandelen van Band Television
Limited noteerden nog slechts twintig cent' Maar Moseley
slaagde er in zowel in New York als in Londen nieuw
p ld te vinden en het was de Britsei Gaumont-gioep die
de zaak overnam De nieuwe mat (schappij opgetrokken
op de ruines van Baird's vennootschap sloeg nieuwe tech-
nische wegen in. Ook Baird gingen nu de occn open en
h j betreurde zijn conservatisme Reeds in 1933 werden,
met de nieuwe apparaten, opnieuw demonstraties gegeven.
Toch wisten andp-c maatschappijen Baird te verdringen
met hun syst°men In 1934 behaalden zij de definitieve
overwinning Ba.rd's hoop. dat zun maatschappf toon
aangevend zou zijn op het terrein der Britse televisie,
vei vloog in rook
Nad en kwam de oorlog Baird was voortgegaan m°t het
n-rnen van proeven, maar hij beschikte over te weinig
geid en bovendien bracht de wereldoorlog me' zich. dat
publiek en overheid weinig belangstelling aan de dag
legden. Toch gaf de uitvinder In 1941 nog een d monstra'.ie
met een twee-kleuren-beeld!
NAGEDACHTENIS VERDIENT BLIJVENDE EER!
Op 11 Juni 1945 'rierf Baird, kort nadat de B BC.
te'evisie-programma's weer was gaan uitzenden. Van hel
vele celd. dal met zijn vinding maatschappij en naam
verbonden was geweest, had hij maar weinig geprofi-
tcerd Trrhn-ch moge hij dan tekortkomingen vertoond
hebben niet'.rmin was hij iemand van wie niemand iets
kwaad- zei Hii was ren rustig, vasthoudend en hoffelijk
run. d;e voortging lang, de weg. die hij voor r'e juiste
hield Anderen ziin er in geslaagd om hetere televisie-
sr sternen te bedenken, maar Baird vas de eerste televi
sie-uitvinder en He man. die de anderen er loe braeht.
onderzoekingen en uitvindingen te doen.
Alleen hierom reed* verdient Baird dus ten volle, dal
zijn nagedachtenis geëerd wordt en dat de herinnering
aan hem tenminste voortleeft in enige «tenen met
inscripties.
Copyright Discovery - Leidsch Dagblad
sceptisch Misschien maakte Baird echter Juist ln die tild
een grote fout.
