Herdenkingswoorden van ir Damme en dr Rutgers 92ste Jaargang LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 5 Januari 1954 Tweede Blad No. 28110 Uitvaart van dr Plestnan „Dienaar van grote idealen!" r In vervolge op hetgeen wij op peg. I vermeldden over de begrafenis van 'dr Plesman, zij gemeld dat na minister Algera het woord was aan dr ir M. H. Damme, oud directeur-generaal der P.T.T., die tevens sprak namens de Kon. Ned. Ver. voor Luchtvaart. „Het leven van dr Plesman, aldus ir Damme, dat ieder onzer in deze samen komst op eigen wijze aan zijn geestesoog laat voorbijgaan, is zo rijk aan inhoud geweest, hij heeft er in zo velerlei richting grote invloed in uitgeoefend en er was zo'n overvloed van daden, zo'n rijkdom aan resultaten in, dat het. hoewel kort in jaren, vruchtdragend en invloedrijk is geweest als weinige andere. i Op mijn weg ligt het hem vooral te danken en te huldigen als 'vegbereider veer -e ontwikkeling ver de luchtpost. Baar'-ü vóór de tweede were'c. oorlog dc ViHiding met Indië op de voorgrond fund maar die zich >--a de oorlog over q. gehele wereld 's gaan uitstrekken. Wy beseffen het nu nauwelijks meer Welk een diepgaande verandering de luchtpost bracht in het contact tussen dc vele Nederlanders, die in Indië werk zaam waren, en hun relaties in het moederland, en hoe belangrijk het was voor de versteviging van de toen nog zo bestendig lijkende verhouding Indië Nederland, dat deze verbetering tot at and kwam en dat een Nederlandse on derneming daarbij de eerste plaats in- ■am.. Dat wij hier in vele opzichten uit muntten boven anderen was mede te danken aan de durf waarmede Plesman de Fokker-landvliegtuigen dorst te be nutten op enkele zeetrajecten, waardoor politieke en andere moeilijkheden op land trajecten werden vermeden. Aan het PTT-bedrijf, dat van de proefvluchten af zeer nauw met de KLM samenwerkte, gaf de luchtverbin- ding bovendien de gelegenheid om. door een daarbij aansluitende tarief-politiek, die uiteindelijk Nederland en Indië tot één. als binnenland beschouwd, postaal gebied maakte, eraan mede te werken de afstand tussen het moederland en de gebiedsdelen buiten Europa zo weinig mogelijk voelbaar te maken, daardoor een van de hoge idealen dienende, de toenadering der volken, die ook Plesman steeds voor de geest zweefde en de on dergrond van zijn arbeid vormde. KLM en ptt vormden toen één krachtig ge heel in hun idealen zowel als in hun directe doelstellingen en zU bereikten een samenwerking, die rijke vruchten afwierp. Bü deze samenwerking speelden twee kenmerkende eigenschappen van Plesman een grote rol.. De ene was zijn breedheid van blik. die van de aanvang af de kleine proporties los liet, waarin zo menig Nederlander in ons kleine land bevangen blijft. Zijn van meetaf gevestigde overtuiging, dat de luchtvaart voor wereldverkeer bestemd was, deed hem reeds vroeg wereldproporties denken. Hij begreep, dat als men de evenknie wil worden van in grote landen gevestigde we- reldbedrijven, men in soortgelijke ver houdingen moet denken als zij doen. Dit leidde soms tot critiek over te grootse opzet, maar de uitkomst heeft bewezen, dat ook in dit opzicht, zijn visie de juiste is geweest. Een tweede eigenschap was zijn vast houdt ndheid en doorzettingsvermogen bij het nastreven van een eens gesteld doel. Zijn breedheid van blik kwam niet alleen tot uiting in de proporties waarin hy dacht, ze trad ook aan de dag in de breedheid van het terrein waarop hij, ook buiten 't eigen bedrijf, alles wat in 't belang van de luchtvaart in het al gemeen, steunde en bevorderde. De Kon. Ned. Ver. voor Luchtvaart, die de algemene luchtvaartbelangen in Nederland behartigt, heeft veel aan hem te danken en ik mag. namens haar, in dit uur de verzekering geven, dat ook zU de thans ontslapene in hoge ere houden. Het door hem gestichte Nationaal Luchtvaartfonds speelt nog steeds een nuttige rol op luchtvaartgebied, terwijl in tal van andere kringen zijn overtui gend en meeslepend woord de belang stelling bevorderde, die de luchtvaart behoeft om ons kleine land zijn grote plaats onder de luchtvarende naties te doen behouden. De idealen, die de grondslag voor zijn krachtige bevordering van de luchtvaart vormden, waaronder het streven naar toenadering der volkeren de voornaam ste plaats innam, deden hem ook buiten de luchtvaart ernstig zoeken naar mid delen om door Internationale samenwe: king de verbroedering der i bevorderen. Hjj was er vast van overtuigd, dat, wanneer hiervoor passende vormen zouden kunnen worden gevonden, een blijvende wereldvrede zou kunnen worden bereikt en de mensheid tot groter geluk gebracht zou kunnen worden. Ook als dienaar van de idea len zullen wij hem blijven gedenken! Naar U. mevrouw Plesman. uw kinde ren en kleinkinderen, gaat ook myn medegevoel in hoge mate uit. Een grote troost zal echter voor U de wetenschap zijn, dat U alles wat het leven van uw man vruchtbaar kon doen worden hebt gedaan op een wijze als alleen voor een toegewijde echtgenote mogelijk was. Ook ook naar U gaat dan ook ons aller dank uit Moge de invloed van Plesman, als uit zonderlijke grote figuur, lang en sterk in ons volk blijven voortleven. Plesman, trouwe en hartelijke vriend, rust in vrede!'' Dr A. A L. Rutgers, voorzitter van de Raad van Commissarissen der KLM hield daarna een rede waaraan wij het volgende ontlenen: Plesman was een krachtfiguur, een man van wilskracht en doorzettingsver mogen. een stoere werker, die zelf veel verzette en anderen hard liet werken, een geboren organisator, die een orga nisatie wist op te bouwen en zich met bekwame medewerkers wist te omringen. Maar dit alles zou niet voldoende ge weest zijn om de K.L.M. te brengen, waar zij nu staat. Plesman had bovendien nog waar devoller eigenschappen, die zelden In combinatie met de genoemde voor komen. Hij was een man met visie, met een wondervolle blik in de toe komst. met de subjectieve zekerheid van de juistheid van zijn blik op de toekomst der luchtvaart. Die visie gaf hem zijn enthousiasme voor zyn ini tiatieven voor de Nederlandse lucht vaart. De visie is hem heel zijn loop baan bijgebleven en deed steeds nieu we initiatieven geboren worden. ook andéren in zijn visie te doen delen Onvermoeid heeft hij zijn denkbeelden met suggestieve kracht op anderen over gedragen Daardoor wist hij de tiental len millioenen op tafel te brengen, waaraan de KLM haar bestaan en haar groei dankt. Daardoor ook wist hij de duizenden, die bij de KLM werken, te bezielen, om hun volle werkkracht en liefde te geven aan zijn grootse schep ping. Maar bovenal, in de veel van zich- zelf en van anderen eisende directeur bleef altijd levend de gevoelvolle en godvruchtige mens. die in het zuiver za kelijke niet onderging Velen, die gere geld met hem te maken hadden, heb ben ervaren, dat deze zakelijke omgang als vanzelf een bijzondere, persoonlijke verhouding in het leven riep. waarop thans met dankbaarheid mag worden teruggezien Met name de Kring van Commissarissen en leden van de Raad van Bestuur mag daarvan ook in dit I uur getuigen De KLM verliest onzegbaar veel in man. die voor haar stichting ijverde, haar moeilijke beginjaren doorworstelde, haar na vernietiging grootser herbouw de, haar leidde naar een wereldomspan nend bedrijf. Hoe groot dit verlies voor de K L.M. moge zijn, groter en onherstelbaarder is het verlies, dat U. mevrouw Plesman. en Uw kinderen getroffen heeft Ver gun mij, ook van deze plaats U en de Uwen de verzekering te geven, dat wij van harte met U medeleven en mede lijden Laat mij daaraan de bede mogen toevoegen, dat onze Hemelse Vadc-r wiens ondoorgrondelijk handelen met kinderen altijd Goddelijke wijsheid liefde is. U en de Uwen troosten moge. Tenslotte, zo zeide dr Rutgers, wij allen kunnen de nagedachtenis van dr Plesman niet beter eren. dan door in zijn geest te handelen, door zijn voor beeld te volgen, door in getrouwe plichts betrachting al de gaven en krachten, die God ons schonk, ten volle aan te wen den in het werk. waarvoor wij gesteld zijn. In die geest willen ook de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur voortarbelden aan de KLM het levenswerk van dr Plesman Een groot Nederlander ls van ons heengegaan, een Nederlander, die te vens wereldburger was Ziln nagedach tenis zal blijven voortleven!" Tenslotte voerde de heer J H W van der Meulen. secretaris van de onderne mingsraad van de K L M, namens het personeel van de luchtvaartmaatschap pij het woord Het K LM -koor zong vervolgens Als "k eens van d'aarde scheide. och wijk dan niet van hij", koraal 72 uit de ..Mat- theus Passion Vervolgens nam de rouwdienst een „invang. Deze werd geleid door ds P Fagel. te Brussel, de Ned. Hervormde predikant die dr Plesman leerde kennen toen deze tijdens de tweede wereldoor log door de Duitsers ..verbannen" was naar Enschede Na votum. Schriftlezing van Psalm 103 en prediking zong Jo Vincent het ..Laudate Domlnum" van Wolfgang Amadeus Mozart Dan volgde gebed, het door allen staande gezongen Gezang 300a ..Wat de toekomst brengen moge. mij geleidt des Heeren hand", en tenslotte de Bil het weggaan van de rouwstoet uit de Willemskerk speelde de cellist Co van der Beek met begeleiding van orgel: ..When you come to the end of a perfect day" van C Jacobs Bond Dr Plesman had bij ziin leven de wens te kennen gegeven dit lievelingswerk van hem ten gehore te laten brengen in een bijeen komst voorafgaande aan de teraarde bestelling. Orgelspel besloot de herdenkingssa menkomst In de stoet, die van de Willems kerk naar de Algemene Begraafplaats aan de Kerkhoflaan ging. reden, ach ter de auto waarin de kist met het stoffelijk overschot van dr Plesman rustte, talrijke auto's, die de circa 200 kransen en andere bloemstukken mee voerden. Daarachter volgden de drie auto's met de naaste familieleden van dr Plesman en enige auto's, waarin de leden van de Raad van Bestuur der K.L.M., leden van de Raad van Commissarissen der K.L.M.. de direc teuren en de onderdirecteuren van deze luchtvaartmaatschappij, velen vergezeld van hun echtgenote, hadden plaats genomen en tenslotte enkele intieme vrienden van de familie Ples- Op de Algemene Begraafplaats is het stoffelijk overschot in tegenwoordig heid van de kleine bovengenoemde groep ter ruste gelegd. Spanning over Laniels regeringsverklaring Het Franse kabinet vergadert van daag om zyn flat t» geven aan een ver klaring over de binnenlandse en buiten landse politiek, die premier Lamel mor gen in de Nationale Vergadering zal af leggen. De barometer van het Elysée stond op stormweer voor deze zitting. De minister van buitenlandse zaken Bi- daull was vastbesloten het plan van de premier te bestrijden om de kwes ties der buitenlandse politiek zo kort mogelijk af te doen. Bidault gelooft dat het leven van het kabinet alleen verlengd behoort te wor den om het Frankrijk mogelijk te maken op de a.s. Berlynse conferentie verte genwoordigd te zijn. Bidault is van mening dat in de ver klaring van de premier voorrang moet worden verleend aan internationale kwesties, daar overwegingen van buiten landse politiek Frankrijk hebben ge dwongen een kabinetscrisis te vermijden. Kringen uit de omgeving van de pre mier zeggen dat Lamel van plan is een eventuele overwinning in de Kamer te b.schouwen niet alleen als een vertrou wensvotum om Frankrijk door de Ber lijnse conferentie te helpen, maar ook als een „tweede investituur Lamel is van plan de Kamer voor te houden wat zyn half jaar oude rege ring gedaan heeft op sociaal, econo misch en financieel terrein en dat hij met een nauwkeurig omlijnd binnen lands program voor de toekomst zal ko men Teneinde complicaties in de Ka rn ?r te vermijden, waar men wat alle kwesties der buitenlandse politiek be treft hopeloos verdeeld is, is Laniel al leen maar van plan de hoop uit te spre ken op een succesvolle hervatting van het contact tussen Oost en West. er op wyzend dat Frankryk haar buitenlandse koers pas zal uitzetten na de lessen van de Berlynse conferentie bestudeerd te hebben. Stellig zal een beroep op president Vincent Auriol worden gedaan het ge schil te arbitreren Het wordt de laatste kabinetszitting, welke Auriol zal presi deren. Vandaag vergaderen de agenda-com missies van de Assemblee om het uur van de speciale zitting vast te stellen. Gelijktijdig met Laniels verklaring in de Assemblee, zal plaatsvervangend pre mier Paul Reynaud haar aan de senato ren m de Raad der Republiek voorlezen. Belde Kamers maken overuren om aanneming te voltooien van de begro ting 1954. De grote klokken in beide ka mers zijn stilgezet en de kalender sym bolisch stilgezet op 31 December - de datum dat de begroting had moeten zyn aangenomen. De socialisten en communisten heb ben duidelijk gemaakt, dat zij tot elke prijs zullen trachten het kabinet ten val te brengen. Verwacht wordt dat een uitgerekt de bat zich zal ontwikkelen na de ver klaring van de premier, hetgeen het formele of stilzwijgende vertrouwens votum zal vertragen tot later in de week. Laniel had besloten om zulk een vo tum te vragen nadat president Auriol en d.ens opvolger Coty Zaterdag IJ. zyn ontslag hadden afgewezen »Un. Press Staking Franse P.T.T.-beamten opgeheven Leiders der onafhankelyke vakvereni ging van Franse PTT-beambten hebben gisteren een onderhoud gehad met pre mier Laniel en andere ministers. De staking duurt thans dertien dagen, zy heeft geleid tot een ontwrichting van het postverkeer, er zyn reeds honderd duizenden brieven en postpakketten on- besteld. De stakers willen loonsverhoging, een grotere Kerstuitkering en in het alge meen. een verbetering hunner arbeids voorwaarden. De Franse minister van verbindingen Ferri heeft kortgeleden in de Franse Na tionale Vergadering verklaard de eis tot een grotere Kersttoeslag gedeeltelijk te willen inwilligen. Over de andere ei sen wilde hy niet onderhandelen, zolang de staking voortduurde. De besturen der onafhankelijke en communistische vakbonden hebben Maandagavond in een mededeling ver klaard: De beide vakverenigingen heb ben. overeenkomstlng de wens hunner leden, besloten de 22 December j 1. ge meenschappelijk begonnen staking op te heffen". „AFP", meldt uit Parys, dat de Franse PTT-beambten op de Parijse stations het werk reeds gisteravond hebben her vat. De economische en sociale positie van België (Van onze Brusselse corespondent) Hoe België, economisch en sociaal, uit 1953 naar het nieuwe jaar overstapt is niet met enkele woorden te zeggen, maar in het algemeen is de situatie volgens de meeste waarnemers vrij bevredigend. Er wordt niet geklaagd over gebrek aan orders, want de boekjes zijn vry aardig gevuld. De industrie moet echter werken tegen veel lagere prijzen en de inkrimping van de winst marges komt op een moment, dat men uiterst kleine voorraden opnieuw moet aanvullen. Terwyl de Belgische exportprijzen in de loop van 1953 mei circa 15 pet. dienden te worden gereduceerd, werden de prijzen van de in gevoerde grondstoffen en artikelen slechts 5 pet. goedkoper. Dat vele Bel gische exporteurs een groter volume tegen lagere prijzen aan hel buitenland konden leveren, wijst er anderzijds op. dat zij een inspanning deden om de productie te rationaliseren. In dit verband dient men zich af te vragen of dc klachten over dc „onmogelijke" Nederlandse concurrentie niet wat overdreven werden. Vrees voor Nederlandse concurrentie overdreven Men weet. dat de meeste Belgische exportbedryven een zeer uitgebreid gam ma van pioducten hebben en naar de Uvaring der speciale Beneluxcommissles uitwees, heeft alleen het goedkope pro duct van de Nederlandse concurrentie te lijden gehad. „Het ls echter zeer moeilyk", aldus zei ons een Belgisch ambtenaar. de taal van het gezond verstand te doen horen, wanneer men in sommige takken van bedrijf werkelijk toonverschillen zag van 40 tot 70 pet Bovendien ls een ar beider by U in Nederland volwassen op 23-jarige leeftyd, in België op 21 Jaar En zo zyn er veel kleinere verschillen op het gebied van de kwalificatie van de arbeid, die het grote loonverschil nog groter maken Het verheugt mij. dat men in Nederland een andere weg op wil. De betere beloning van de geschoolde Nederlandse arbeider zal uw exportpo sitie niet slechter maken", aldus ging onze Belgische zegsman verder .Ik ge loof. integendeel, dat zy zal verbeteren By een aangehouden systeem van geni velleerde en lage lonen komt de kwaliteit van het product in gevaar. En dan helpt, by een versterkte concurrentie op de wereldmarkt, de lage prijs U niet meer uit de nood". Wanneer men de basissectoren van de Belgische industrie beschouwt, ziet men dat de situatie In de kolenmijnen vpr- beterd is. ofschoon enkele niet renda bele mynen der Boi inage op langere ter- t mijn dienen gesloten te worden De ex- I port van Belgische kolen naar de landen van de KSG is echter in de loop van 1953 verdubbeld tot een tonnage van een half millioen ton pci maand Dat maakt ongeveer zes millioen ton per Jaar. terwijl de export vóór de oorlog nooit meer dan circa drie millioen ton was. De eenheidsmarkt bracht dus een gedeeltelyke oplossing voor de afzet van Belgische kolen in het buitenland. Ne derland. Frankryk en Italië zyn de grootste afnemers. Zoals overal elders is de Belgische staalproductie gedaald en dienen de pry- zen van de diverse staalproducten ge reduceerd te worden. In de jongste maanden is er echter een heropleving. In de metaalverwerkende branche wordt een modernisering en een reorganisatie van de fabrieken van rollend materiaal doorgevoeld De minister van verkeer, de oud-wethouder van de Antwerpse haven. P W. Segers. bevindt zich op het ogenblik in de Verenigde Staten. De Belgische fabrieken zullen binnen kort de fabricage aanvangen van Ame rikaanse Diesellocomotieven, die haar eigen electrische stroom fabriceren Van het grootse plan om in Belgie 1.500 kilometer spoor te electrificeren werd afgezien Men gaat zich toeleggen op de Dieselformule In de textielindustrie is de situatie gunstiger geworden, maar voornamelijk in de katoen en tricot wordt geklaagd over de lage pryzen In verband met de problemen van de structuele werkloosheid heeft het Ka- thohek Vakverbond een initiatief geno men. Een commissie van economisten redigeerde een „economisch urgentie- program", waarin o a. wordt voorgesteld leen nationale investeringsmaatschappy op te richten, welke de werkverschaf fing in de werkloosheldsgebieden zou verhelpen door het nemen van finan ciële participaties in nieuw op te rich ten of uit te breiden bedrUven. De industrie is hiertegen zeer gekant daar het een direct ingrypen van de overheid in het bedryfsleven zou bete kenen. Het debat over de werkloosheid Is in België niet uitgeput en het ziet er naar uit. dat het zal worden hervat in de verkiezingscampagne, welke waarschyn- lyk haar hoogtepunt in Maart a.s. zal I bereiken En de nieuwe regering zal in l België zeker een meer „dirigistische" Roman in de Schotse hooglanden Mill ion n air ach terrolgt trouwlustige dochter Wat zich op het ogenblik in Edinburgh afspeelt, doet denken aan een roman tische opera. In een groot hotel zit een verbolgen vader de multimillionnair Signor Antenor Patino uit Bolivië Hij en zyn vrouw hebben een hele étage van het hotel afgehuurd, welke slechts door enkele gepriviligeerden mag worden be treden. Papa Patipo briest van woede omdat zijn schone dochter, de 18-Jarlge Isa bella. er in Casablanca, waar hy haar voor de veiligheid had opgeborgen, van door is gegaan met haar 20-jarige ge liefde James Goldsmith, een te Paiys wonende zoon van een schatryke hotel eigenaar De jongeman, bemerkende dat Isabella naar Noord-Afrika was ver trokken. liet onmiddellijk uit Croydon een huurvliegtuig overkomen, een grapje dat hem 1200 pond kostte, en maakte politiek van tewerkstelling dienen te I voeren Dit betekent in feite dat zy ac- I tiever zal moeten zyn, niet dat nieuwe administraties zullen dienen opgericht I tc worden Fen rakbondlcidcr bekeek dat zeer realistisch: ..Papier zwart maken en veel rapporten redigeren over dc be strijding van dc werkloosheid, dat kan iedereen. Maar de voorwaarden schep pen, waarin een gunstige sfeer voor dr oprichting van nieuwe industrieën ontstaat, dat is wal anders." land verdw e< Morgen Woensdag) zal het paar daar reeds volgens de wet in het huwelijk mogen treden. Er ziin 200 bureaux van de Schotse burgerlijke stand, waar zij dat kunnen doen Tot nu toe schijnen Papa Patino^ nasporingen tevergeefs geweest te zyn. Hy diende gisteren bij het registratiebureau bezwaren in tegen het huwelyk. doch dit liet de ambte- naren koud Als de donkere Isabella en de lange knappe James niet voor morgenochtend 10 uur gevonden zijn. 1 kan niets hun huwelijk meer beletten Een van Isabella's Schotse advocaten, in wiens huis zij aanvankelijk verblijf hield, glimlacht Hij zegt niet te weten waar zy nu is. maar deelt veelbeteke nend mede dat hy op de bruiloft ls uit genodigd. De vader van de bruidegom zit in een hotel te Cannes en trekt met een be zorgd gezicht aan zijn pyp Hij ver klaarde. dat zijn zoons niet de gewoonte hebben toestemming voor hun huwelij ken te vragen zyn 24-jarige zoon Teddy stelde hem een paar minuten voor zijn huwelijk er van in kennis Papa Gold smith heeft Isabella slechts eenmaal ontmoet „Ik vond haar heel ere knap zeide hij maar hy vindt dat James te jong is om te trouwen Ze hadden beter nog een paar jaar kunnen wachten." Wijziging Pensioenwet CRITIEK DER EERSTE KAMER (Van onze parlementaire redacteur) Dc Tweede Kamer heeft de wijziging van de Pensioenwet enige weken ge leden zonder al te veel debat aan vaard. Maar de behandeling in de Eerste Kamer, die op 12 Januari a.s. zal plaats hebben, zal. naar hel zich laat aanzien, niet zo vlot verlopen. In het ontwerp heeft de regering gemeend tegelijk enige beperking met betrekking tot de zgn cumulatie van pensioenen aan de orde te moeten stellen Deze beperking ter zake zal worden toegepast op gepensionneerde en nog te pensionneren personen, die inkomsten gaan genieten uit arbeid in dienst van anderen dan de overheid en of uit het vrye bedryf. In de Eerste Kamer overheerst de mening, dat dit vraagstuk in dit ont werp dat slechts een incidentele wyziging beoogt aan te brengen in de bestaande pensioenwetgeving niet thuis hoon Bovendien ziet men hierin een aantasting van verkregen rechten, tenzy de beperking slechts van toepas sing zou zyn op hen. die na het in werking treden van deze wijzigingswet in overheidsdienst zouden treden. Te meer bezwaar bestaat er in de Eerste Kamer, omdat er met het aan vaarden van deze beperking wordt vooruit gelopen op een principiële uitspraak Daarnaast werd bezwaar gemaakt tegen het voorstel, de beperking terug werkende kracht te geven tot 1 Januari 1953 Het zijn enkele bedenkingen, neer gelegd in het voorlopig verslag der Eerste Kamer Er blijkt uit. dat de senatoren het gevoel hebben min of meer voor een voldongen feit te wor den geplaatst Daarvan al op 12 Januari nog wel het een en ander biyken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 3