LEIDSCH
DAGBLAD
Moskou bereid te praten
over Eisenhower's atoomvoorstel
Na tien ronden nog geen Frans
president
92ste Jaargang
DINSDAG 22 DECEMBER 1953
No. 28101
Directeur: J W Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal: f0 47 per week - Met Ingang van 1 Januari a.s. f.6 40 per kwartaal; f.0 50 per week
Witte 81ngel l. Lelden - Giro No 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21 au7
In geheime of diplomotieUe
besprekingen
Het Kremlin stelt echter enige reserves
De Sovjet-Russische regering heeft geantwoord op het voorstel van president
Eisenhower voor internationale controle van de atoomenergie en om meer bij
zonderheden verzocht,.
In haar antwoord zegt de Sovjet-Russische regering, dat een gezamenlijke
actie tot het onder internationaal beheer stellen van de atoomenergie en het lot
stand brengen van ontspanning in de internationale toestand noodzakelijk is. De
Sovjet-Unie acht het noodzakelijk, dat er een conferentie van de grote vjjf ge
houden wordt om een regeling van internationale vraagstukken te bereiken.
De Sovjet-Russische regering stemt in met deelneming aan „geheime of di
plomatieke besprekingen", zoals voorgesteld door president Eisenhower, ter be
spreking van „een aanvaardbare oplossing" voor de aloombewapeningswcdloop.
De Russische regering is evenwel van
mening, dat de doelen, welke de Ameri
kaanse president gesteld heeft, met be
reikt kunnen worden zonder het verbod
van atoom- en waterstofwapens. In dit
verband wordt gezegd, dat in de loop
van de voorgestelde onderhandelingen
„de deelnemers de plechtige en onver
korte verplichting op zich moeten ne
men. geen atoom-, waterstof- en ande
re wapens voor massa-vernietiging te
gebruiken".
„Internationale overeenkomsten aan
gaande dit vraagstuk kunnen een be
langrijke stap in de richting van een
volledige verwijdering van atoom-,
waterstof- en andere wapens voor
massa-vernietiging uit de «apenvoor-
raden van de landen zijn, tezamen
met het instellen van een strikte in
ternationale controle teneinde te ver
zekeren. dat deze overeenkomst inza
ke het verbod van het gebruik van
atoomenergie voor oorlogsdoeleinden
wordt nageleefd".
In de nota. di? aan dc Amerikaanse
ambassadeur te Moskou. Bohlen, weid
overhandigd, wordt tenslotte de hoop
uitgesproken, dat alle regeringen, die
aan de voorgenomen onderhand ?lingen
zuüen deelnemen, zich zu.len verbinden
om van net gebiuik van genoemde wa
pens at te zien
De belangrijkste inhoud van het Rus
sische antwooid werd op een speciaal
bijeengeroepen persconferentie op het
Sovjet-ministerie van buitenlandse za
ken aan de buitenlandse persvertegen
woordigers bekendgemaakt.
In Amerika zal men het antwoord
nauwkeurig bestuderen.
John Foster Dulles, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, heelt
echter reeds verklaard, dat Amerika
niet Rusland zal onderhandelen op
basis van president Eisenhowers voor
stellen betreffende de aloomenergie.
Dulles noemde het Russische ant
woord hoopvol.
Over de Russische opmerking, dat het
plan-Eisenhower als zodanig het ge-
raar van atoomwapens nog met uitsluit,
zei Dulles: ..de Sovjet-Unie schijnt de
geest van het voorstel van de president
ii.et t? hebben begrepen. Het doel is
juist een nieuwe practische basis te vin
den. waarop kan worden voortgebouwd".
Uit de toon van de Russische nota is
volgens Dulles duidelijker dan ooit ge
bleken, dat voortzetting van het open
bare debat weinig kans op succes biedt.
„Amerika zal langs nieuwe wegen, die
dc Sovjet-Unie thans aanvaardt, elke
mogelykneid tot overeenstemming on
derzoeken, en trachten het historische
plan van de president tot uitvoering te
brengen".
Sterling Colc. voorzitter van de ge
meenschappelijk» congrescommissie vour
atoomenergie, verklaarde zeer verheugd
te zijn over het nieuws. „Het is tcnmin-
Weerrapporten
ste hoopvol" zo luidde ztjn commentaar.
Walter Judd. lid van de huiscommissie
voor buitenlandse betrekkingen, ver
klaarde voorstander te zyn van onder
handelingen.
Uil goede liron te Washington ver
neemt A1P, dat reeds instructies zijn
gezonden aan dc Amerikaanse ambas
sadeur in de Sovjet-Unie, Bohlen, om
het Kremlin in' kennis te stellen van
Amerikaanse voorstellen met betrek
king tot plaats en tijd van de eerste
geheime besprekingen over de voor
stellen voor een internationale pool
voqr aloomenergie.
Verwacht wordt, dat de ontwapemngs
commissie van de Ver. Naties zal wor
den verzocht in Januari geheime be
sprekingen tussen de grote mogendhe
den te organiseren.
REACTIES
In diplomatieke kringen te Lqnden
zelde men, dat ln het Russische ant
woord teveel voorbehoud wordt geblaakt
om veel hoop te hebben op overeen
stemming tussen Oost en West over be
ëindiging van de wedloop op het ge
bied van de atoomwapenen.
De in de nota vele malen herhaalde
els van algehele afschaffing van atoom-
en waterstofbommen maakt 't onwaar
schijnlijk. dat Moskou zal meedoen aan
de pool voor atoomenergie, aldus zeide
men in diplomatiek? klingen te Londen
Verder werd opgemerkt, dat de Rus
sen meer aandacht besteedden aan de
beperkingen van Eisenhowers plan dan
aan de mogelijkheden als voorloper van
e«n grotere samenwerking lussen d?
grote mogendheden op het terrein van
de ontwikkeling van de atoomenergie
voor yreedzame doeleinden.
In Franse diplomatieke kringen is het
Sovjet-antwoord met voldoening ont
vangen. Men zei elk besluit, dat de
spanning tussen Oost en West kan ver-
mind?ren, te verwelkomen
Ook een woordvoerder van de Oosten
rijkse regeling zei, dat zyn regering het
Sovjet-antwoord toejuicht. „Elke stap
naar de vrede is ons zeer welkom. Het
schijnt ook, dat dit een goede inleiding
zal zijn tot de komende Berlijnse confe
rentie".
In West-Duitse regeringskringen
meend? men een „zekere bereidheid" om
president Eisenhowers voorstel te aan
vaarden. te ontdekken.
Men hoopte, dat men tijdens de be
sprekingen op de voorgestelde viermo-
gendhedenconferenti? te Berlijn een
„soortgelijke verzoenende Sovjet-toon"
zou horen.
1 Januari: Zenderwisseling
Met ingang van 1 Januari wordt het
KR-O- en NCRV-programma uitgezon
den via de zender Hilversum II - 293
m-ter. terwijl het AVRO. VARA en VP
RO-programma naar Hilversum I - 402
vei huist De zende.-wisseiling gaat in op
de morgen van Nieuwjaarsdag H-t
pragramma van de KRO n de Nieuw
jaarsnacht van 00 3002 00 uur wordt
dus nog over de zender Hilversum I -
402 meter uitgezonden. Het programma
van de Omroepverenigingen die de an
dere zen-der gebruiken, wordt dan nog
over de zender Hilversum II - 298 me
ter uitgezonden.
61 R.M.S.-gevongenen
komen vrij
Vóór Kerstmis zulylen 61 z.g. RMS-
gevangenen ivolgelingen van de Repuij
bliek-Zuid-MoUikkem worden vrjjsclu-
ten, aldus heeft de Indonesische minis
ter van Justitie, mr Djody Gondokoe-
oema. medegedeeld De betrokkenen
worden op het eiland Noesak.*mbangan,
een „gevangeneneiland" ten Zuiden van
Tjilatjap, in hechtenis gehouden De
minister zei, dat zij worden vrijgelaten,
r\ i i i omdat zh niet tot de actieve volgelin-
In een voorstad van Stockholm] De kamers zijn cirkeb ormig om ct n gen van de rms behoren, doch slechts
is dit nieuwe type huizen te zien. [rond trappenhuis gebouwd. Alle door anderen worden meegesleept De
Zi> zijn 3 ol 4 verdiepingen hooo. huizen zullen in velschillende W«'-hTSÏÏ?
en elke verdieping bevat 10 kamers. ren worden geverfd. lement over deze kwestie.
De Nederlandse permanente rr/-|
tegenwoordiger bij dc Verenigde I
Naties Daniel von Balluseck on
dertekent een protocol, waarin de
functies en bevoegdheden van de
Volkenbond, vastgelegd bij de Sla
vernij Conventie van 1920. worden
overgedragen aan de V.N
Achter hem staan van links naar
i echts: Constant m Stavropoulos.
hoofd van het Rechtskundig Dcpai-
tement van de' V.N.. Dr. f. Vixse-
boxse en Mr. H. Sclicltcma. leden
van dc Permanente Delegatie van
Nederland bij de V.N.
Het protocol werd aangenomen
tijdens de lopende zitting van iie
Algemene Vergadering
Franse democratie komt in geding
(Van onze Parijse correspondent per telefoon*
Het eerste tiental ronden van het congres in Versailles heeft nog steeds
geen uitslag opgeleverd en welgemoed is men heden aan nummcro elf begon
nen. Het belangrijkste voorval van gisteren was intussen de candidaatslelling
van de oud-staatssecretaris Montcl, die zich op eigen initiatief in de strijd
heeft geworpen en deswege reeds door zijn partijbestuur geroveerd schijnt te
zijn. De heimelijke bedoeling van Montel. die geen schijn van kans had op het
Elysée. was. zegt men. de aandacht op zich te vestigen als eventuele opvolger
van Herriot in diens kwaliteit van burgemeester van Lyon. welke stad hij,
Montel. in het parlement vertegenwoordigt. Zo wordt nu dus blijkbaar ook de
gemeentepolitiek in de competitie voor dc eerste magistratuur van de repu
bliek gemengd.
Het pikante van Montels deelneming
was vuoiai dat hij een partygenoot Is
van premier Laniel. die m de achtste
ronde nog maar twintig stemmen var
de eindoverwinning was verwijderd Hoe
wel Montel ongetwijfeld wel wist dat hij
de bun. het Elysée, zeker niet binnen
zou halen, is hy er niettemin in ge
slaagd de beide concurrenten Laniel en
Naegelen weer een flink stuk achterop
te brengen. Zeil verwierf Montel maar
84 stemmen terwijl er gisteren vooi
de tiende ronde 434 nodig waren en
dat kortte Lamel en Naegelen respectie-
veluk 17 en 16 punten. Laniel. die nog
altijd aan de kop staat, was daarmee
weer een flinke slap terug gezet op de
weg naar het Elysee Maar z n v rouw die
met valkenogen in de tribune de stem-I
mingen dae en nacht volgt, en z.im ver-
dere familie hebben hem 'Laniel* i
sindsdien blijkbaar opnieuw in zijn per-1
soonlijke overtuiging gestijfd dat hij van
geen wijken moet weten Laniel heeft
gisteren nogmaals in een proclamatie
uitgeroepen wat voor een voortreffelijke
Amerikaanse bases in Spanje republikein hy zich toch wei voelt
Intussen beginnen verschillende
symptomen er op te wgzen dat dit
spel toch niet onbelemmerd zal kun
nen voortduren.
Het werk aan Amerikaanse militaire
ba e>, die in Spanje zullen worden ge
bouwd. zal w aarsohynlijk niet voor vol
gend jaar op zijn vroegst kunnen oegin-
nen a'.dus is door functionarissen van
Amerikaanse marine en luchtmacht
aan de commissie van toewijzingen '.an
he: Amerikaanse Huis van Af;-vaa C:g-
leh meegedeeld Het zal twee jaar du
ren voor de eerste faze van het Spaanse
bouwprogram in „operatief gebruik" zal
z'jr. De functional! sen ramen, dat over
een periode van twee tot drie jaar 150
miilioen dollar zal worden uitgegeven.
Wij snreken dan nog met eens van de
vestimer.taire moelijkheden waarin tal
van parlementariërs zijn geraakt. De
meesten .hebben in hun onschuld ge
meend dat de gebeurtenissen hoogstens
twee dagen zouden duren ,Maar nu de
wedstryri een zesdaagse is geworden, lo
pen er heel wat heren in het voormalige
paleis der koningen met boordjes rond
die beslist niet meer zo heel proper zijn
te noemen In de winkels van Versailles
moet er geen herenpyama of overhemd
meer te krggen zyn. Maar er zyn erger i
dingen dar. dat
Voorzitter Le Troquer heeft gisteren
de uitslag van de tiende tour met zijn
sonore railiophoniue stemmen vooraf
doen gaan van een waarschuwing aan
zjjn collega's Mijn rol is het de stem
mingen te presideren, zo verklaarde I
hij. maar ik meen dat ik toch dc
plicht heb er op te wijzen dat ge be
zig zijl de staatsinstellingen van de
republiek grondig le ondermijnen
Daarop nod-cde I.e Troquer alle
verantwoordelijke partijleiders uit
vanmorgen in zijn kabinet te komen
overleggen hoe de verkiezingen nn
toch eindelijk tol een eindresultaat I
zullen kunnen worden gevoerd. Dat
dit nu echt wel gewenst is, kan moei
lijk iemand meer ontkennen. Georges
Bidaull. de minister van buitenlandse
zaken, hoorden wij gisteren als zijn
mening uiten, dat bjj zijn weten de
Franse politici nog nimmer de Duit
sers zo duidelijk in de kaart hebben
gespeeld als nu. Itel verlies dat Frank
rijk thans aan prestige lijdt, is hon
derdmaal ernstiger, zo vond Ridault.
dan de risico s. die aan tien E D.g.-
verdragen verbonden kunnen
Over de getalsverhoudingen valt mis
schien te twisten, maar in de grond van
de zaak heeft Bidault zeker geen onge-
lilk Iedereen, die over enig verantwoor
delijkheidsgevoel beschikt en geschied
kundig inzicht heeft, is dan ook wel
verplicht Bidaults opinie te onderschrii-
ven De partij der links-radicalen, waar
van de minister van oorlog. Pleven, een
WEERBERICHT
Zuid Westelijke Wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weev met plaatse
lijk mist Zwakke tot ma'ige wind lu.s-
s?n Zuid en Weit Dezelfde of iets ho
gere temperaturen
'Opgemaakt te 10 uur)
23 DECEMBER
Zon op: 847 uur. onder: 1631 uur
Maan op: 20 07 uur ander: 10 44 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5 06 en
17 22 uur.
Dit nummer bestaat uit acht pagina';
Onlusten in „Schattenberg"
RIJKSPOLITIE ZORGT OOR ORDE
'Speciale berichtgeving)
Zaterdagmiddag hebben zich in het
kamp „.Scnatienberg by Westerboró.
uniuslcn voorgedaan waarvan de gevol
gen. dank ;y net snel aauwe/.ig zijn en
iiigrypcn van de Rijkspolitie, beperkt
zyn gebleven De/e relletjes staan geheel
los van de moord, die eveneens Zater
dagmiddag in dit Ambonnezen-kamp is
i gepleegd.
I Reeds enige tyd waren spanningen
waargenomen lussen twee groepen in
het kamp. Zij die tol de er.e groep beho
ren. bemoeiden zich ook in hun vader
land wei weinig met de mensen van de
andere groep, omdat zy daarmee te veel
verschillen in politieke en godsdienstige
opvattingen Het gedwongen samenzijn
maakt de verdraagzaamheid van deze
Ambonnezen niei groter
De gehele vorige week hadden mensen
van de ene green herhaaldelijk gezegd'
„Zaterdag slaan wij er op
Niemand had echter deze opmerkin
gen serieus eenomen
De relletjes zyn intussen niet uitge
bleven, maar gelukkig Is er niet anders
dan een aantal licht gewonden De
RUkspolitip hprft ppn extra d"taehemcnt
laten aanrukken waarvan de leden de
gehele dag m het kamp patrouilleren.
Ogenschynlijk is alles weer rustig.
Pierre Montel
dei voormannen is, heeft zelfs besloten
aan geen enkele stemming meer deel tc
nemen, zolang men het niet binnens
kamers over een ernstige candidatuur
eens is geworden Men hoopt ondanks
alles, dat dit vandaag gebeuren zal.
De roep om een arbiter wordt steeds
sterker, maar de meningen wie als bc-
venpartydig bemiddelaar zal mogen
worden aangemerkt, zijn ook al weer
heel sterk verdeeld De socialisten stel
len Auriol nog alt lid als zodanig voor
en Naegelen wil onmiddellijk voor hPin
terugtreden, maar de rechtse partyen
seharen zich nog immer voor een groot
deel achter Laniel die persoonlijk trou
wens ook nog van geen ophouden wil
weten
Niettemin blijft een deel der radicalen
onder Queuille vastbesloten Laniel de
toegang tot het Elysee gebarricadeerd tc
houden. De radicalen houden twee bo-
venpartijdige arbiters in petto, te weten
Herriot en Queuille. Herriot heeft gis
teren echter voor de zoveelste maal nul
op het rekest gegeven Queuille hcuc't
zich daarentegen gaarne met graagte in
de schaduw disponibel
En zo doet zich dus het opmerkehtke
feit voor. dat na tien ronden iedereen
een bovenpartïjdige nationale bemidde
laar begeert, maar elke partij niettemin
aan de eigen keuze vast wil houden.
Het is uiteraard de uitgelezen en ge
patenteerde methode om in een de
mocratie de dictatuur voor te berei
den. Fr is misschien no; cern-t-
stel'ende fartor en dat is dat een dic
tator zich nog altijd niet heeft aange
meld. Of zou met een sterke man ach
ter de deur de vrees, die hij insmeert,
de congressisten misschien toch tot
een gezonder inzicht h»bhen fconron
hren-en" ?n e|k geval is het wel ee«i
zeer hoog srel dat deze dagen 'n Ver
se iUes werdl oen s««l. w-n»--
van nu de Franse democratie de di
recte inzet is geworden.
4K6c(4QfkR9lMCK90gcf<IQ kJWWSöf
Broedende lijster!
In een tuin aan de Gladiolenlaan
te Beverwijk liet in een haag een
lijsternest met eieren, waarop de
liister zit te broeden.
E tMMRMWoJMX» .por-s---•
Ongeveer 60 berggidsen nut
hun honden volgen momenteel on
dc Kleine Schcidcgg m In t Bcrncr
Oberland een cursus, die hen lre-t
hoc te handelen bij ongelukken of
lawines in de bergen.
Met veel moeite kon men een lm
veelheid sneeuw bijeen liatcn. de
het idee wekte van een imniatuni-
lawinc. Dc honden teren hierin hoe
zij het beste naar voorwerpen of
mensen kunnen zoeken.
Bij het eerste bevel van hun mees
ters zullen de honden opspringen
en doen wat hun werd opgedragen.
