LEIDSCH
DAGBLAD
Eerste acht leerjaren zijn vrij
Europees leger beheerst
Nato-conferentie
volledig
92ste Jaargang
DINSDAG 15 DECEMBER 1953
No. 28095
Directeur: J W Henny
Hoofdredactie: B W. Menkhoret en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 6.— per kwartaal; f 0.47 per week - Met ingang van 1 Januari a.s. f6.40 per kwartaal; f. 0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Nieuw wetsontwerp heffing schoolgeld
Lagere tarieven verdere
schooljaren
Reductie voor meerdere hinderen;
maximum collegegeld f 200.—
Bij de Tweede Kamer is ingediend een ontwerp van wet tot nieuwe regeling
van de heffing van schoolgeld (schoolgeldwet), waarvan het in de bedoeling
ligt deze met ingang van I September 1953 te doen ingaan.
Het ontwerp beoogt in de eerste plaats afschaffing van de schoolgelden
voor de leerplichtige jeugd. Aangezien het administratieve bezwaren ontmoet,
voor de bepaling van de vraag, of al dan niet schoolgeld is verschuldigd, voor
iedere leerling afzonderlijk na te gaan, of hij leerplichtig is, wordt in het ont
werp een systeem gekozen, dat vrijstelling van de betaling van schoolgeld
inhoudt voor de leerlingen van acht aaneensluitende leerjaren. Hierbij is over
wogen, dat de duur van de leerplicht in het algemeen 8 jaar is. Geen school
geld wordt dus geheven van scholen voor GLO, VGLO, en BLO, voor leer
lingen van de eerste twee leerjaren van scholen voor ULO, VHMO en Lager
Nijverheidsonderwijs en voor leerlingen van het eerste leerjaar van lagere
land- en tuinbouwscholen.
In de tweede plaats brengt het ont- schriften. Gelet op de grote verschelden-
werp voor de hogere leerjaren van de heid op dit gebied zou dit ook op
srholen voor ULO. VHMO en Lager j praktische bezwaren stuiten Het ont-
ijverheidsonderwijs. alsmede voor de werp bepaalt echte-, dat bij algemene
leerlingen van kweekscholen en van
scholen voor uitgebreid lager- en
middelbaar nijverheidsonderwijs een
niet onaanzienlijke verlaging van het
schoolgcldtarief.
In de derde plaats wordt van deze
gelegenheid gebiuik gemaakt om een
belangrijke vereenvoudiging te brengen
ln de veelsoortigheid van regelingen, die
ten aanzien van de schoolgeldheffing
voor de verschillende takken van onder
wijs thans vigeren en die over een aan
tal wetten en besluiten zijn verspreid.
Daarom is thans een regeling ontwor
pen. waarbij de heffing van schoolgeld
me' betrekking tot het Lager Onderwijs,
hn Kweekschoolonderwijs. het Voor
bereidend Hoger en Middelbaar Onder
wijs en het Nijverheidsonderwijs in een
wet volgens een uniform tarief plaats
vindt, hetgeen mede uit een oogpunt
tan administratie een grote verbetering
moet worden geacht.
Het ontwerp geeft geen voorschriften
met betrekking tot de schoolgeldheffing
bi het kleuteronderwijs en het Hoger
Onderwijs.
Wat de laatste tak van onderwijs be
treft, is een afzonderlijke wettelijke
regeling aanhangig gemaakt, liet ligt
in de bedoeling aan de hand van deze
rc-eline tot een verlaging van de
collegegelden van f. 325.- tot f. 200.-
te geraken.
Ten aanzien van het kleuteronderwijs
wordt een verlaging van schoolgeld niet
mogelijk geacht, omdat ook bij de tot
standkoming van een wettelijke iegeling
van het kleuteronderwijs de financiële
budraaen van overheidswege niet een
zodanige hoogte zullen bereiken dat de
schoolgelden voor de instandhouding
"in kleuterscholen zouden kunnen wor-
?n gemist.
Wat het landbouwonderwijs betreft,
teperkt het ontwerp zich tot de bepa
ling, dat geen schoolgeld geheven wordt
voor de leerlingen van het eerste leer-
van de lagere land- en tuinbouw
scholen. De reden, waarom het land
en tuinbouwonderwus. dat aan de niet-
leerplichtiee jeugd wordt gegeven, buiten
(ie regeling is gebleven, is gelegen in het
feit. dat een wettelijke repeline van het
lazer, zowel als van het middelbaar
landbouwonderwijs ln voorbereiding is
Omtrent de schoolgelden van avond
holen en van dag- en avondcursussen
bevat het ontwerp geen bindende voor
maatregel van bestuur voorschriften
kunnen worden gegeven, die bij de
regeling van de heffing en invordering
het schoolgeld voor avondscholen
voor cursussen in acht moeten
worden genomen. Gedacht is met name
aan het vaststellen van een minimum-
en een maximumschoolceld.
Bij de bestaande uiteenlopende rege
lingen is ook het schoolgeldtarief onge
luk
Het thans aangeboden ontwerp daar
entegen gaat uit van een uniform tarief,
dat geldt voor LO, VHMO, Kweekschool-
onderwijs en Nijverheidsonderwijs en
zowel voor het openbaar als het bijzon
der onderwijs Niet alleen verdient een
uniforme regeling uit een oogpunt van
administratie de voorkeur, doch vooral
is het gewenst, dat d'g schoolkeuze van
de ouders niet door overwegingen om
trent de hoogte van het schoolgeld mede
in worden beïnvloed.
Het nieuwe tarief is zoals ook Ihans
reeds het geval is bn het LO. het VHMO
cn het Kweekschoolonderwiis geba
seerd op de ze. schoolgeldmaatstaf,
welke aan de hand van het inkomen
en het vermogen van de schoolgeldpllch-
tige wordt vastgesteld.
Beneden een schoolgeldniaatstaf van
f. 100.is geen schoolgeld verschul
digd. Bü een maatstaf van f. 100.
bedraagt het schoolgeld f. 10.terwijl
het schoolgeld boven een maatstaf
van f. 100.regelmatig stijgt tol een
Leerrapporten
schoolgeld voor drie kinderen bij de
huidige regeling in totaal meer bedraagt
dan voor vier.
Deze inelegantie komt In het nieuwe
ontwerp niet meer voor, doordat bü
drie kinderen de reductie op 40 per
kind wordt gesteld.
Nieuw is voorts de bepaling welke
een verlichting voor de administratie
betekent dat alleen gezinsreductie
wordt verleend op een daartoe strek
kend verzoek van de sclioolgcldplich-
tige.
Het nieuwe tarief betekent ln vele ge
vallen een belangrijke verlaging verge
leken met de huidige regelingen.
Ook op het gebied ran de heffing en
dc invordering brengt het ontwerp meer
eenheid. Deze zijn thans zeer uiteen
lopend geregeld.
Ten aanzien van de kosten van dc
voorgestelde maatregelen wordt het be
drag. dat met de afschaffing en verla
ging van de schoolgelden 1-= gemoeid,
geraamd op 24.7 millioen golden.
Tenslotte kan de opbrengst van het
schoolgeld, dat geheven blijft, op ca.
2 millioen gulden worden gesteld, waar
van direct of indirect ten bate van de
gemeenten blijft ca. 0.75 millioen gulden
Hieruit blijkt, dat het ontwerp inder
daad een effectieve verlaging van lasten
voor de schoolgeldplichtigen uitmaakt.
Onderwijs en Lager Land- en Tuin-
bouwonderwijs. Voor dit nadeel dient
aan de betrokkenen compensatie te
worden gegeven.
Ten laste van de gemeenten komt als
gevolg van de thans voorgestelde maat
regelen 20 4 millioen gulden. Het bedrag
dat gemoeid ls met de bestaande com
pensatieregelingen. die komen te ver
vallen wordt voor zover het ten bate
van de gemeenten komt geraamd op
ruim 9 millioen gulden. Het ligt ln de
bedoeling voor te stellen in het gemeen
tefonds deze bedragen te storten naar
boven afgerond op 30 millioen gulden
Omtrent de wijze, waarop dat bedrag
over de gemeenten zal worden verdeeld,
zal bu die gelegenheid-tevens een rege
ling moeten worden getroffen Aange
zien oe opbrengst van het schoolgeld,
behalve van andere factoren, sterk af
hankelijk ls van de hoogte der inkom
sten- en loonbelasting en van die der
vermogensbelasting in de gemeenten,
gaan de gedachten thans uit naar verho
ging van de factor der algemene uit
kering me! een bedrag, waarin d° hoog
te dezer belastingen per inwoner tot
uitdrukking komt. De hier ontwikkelde
gedachte moet als voorlopig worden
beschouwd. Zij moet nog worden uit
gewerkt. wellicht kan bij nadere over-
weeing nog enige verfijning mogelijk
blijken.
Opp-'irortt tenslotte, dst de wmtersportracantic doorbrengen.
bovendien een onzichtbare
compensatie ontvangen, doordat zij, be
halve wat de gemeentelijke scholen en
de bijzondere scholen voor ULO betreft.
Hotel Adler verwacht H M. de
Koningin cn de vier Prinsessen op j
'8 December te kunnen ontvangen.
belast"6*1 met percept,ek0Et<:n word*n terwijl Prins Bernhard, die per auto
reist, eerst enige dagen later zal
belast.
Tot 1 September 1953 zullen
De voorgestelde regeling betekent een schoolgelden \oicens de thans geldende arriveren.
de gemeenten regelingen worden berekend, daarna Holcl Adler. ideaal gelegen, aan
Voorbereidend Hoger en Middelbaar wetsontwerp.
gelden de bepalingen van het nieuwe
Foster Dulles stelt Frankrijl
feitelijk een ultimatum
In Hotel Adler Grindelwaldzal j
de Koninklijke Familie dit jaar haat ger, zal zo vrezen wij. daar veel ver-
1-"tr mee kunnen komen.
Amerika heeft alles gedaan om
Europa te helpen, zo zeide Dulles nog,
maar van vrijwillige zelfmoordpogin
gen kon ook hij niemand weerhouden.
En hij liet toen nogmaals doorsche
meren. dat de Amerikaanse troepen
zeker niet onbeperkt in Europa zullen
kunnen blijven als Frankrijk en Duits
land de handen nu eindelijk niet eens
in elkaar slaaan. De oeripherische
strategie, de verdediging dus van
steunpunten in de voornaamste kust
gebieden \an Europa Ls zo opnieuw
een mogelijkheid geworden, waarmee
van Amerikaanse kant druk ge
schermd wordt, of, zo men wil: ge
dreigd.
Europa zou bij een overval dan niet
verdedigd worden, maar hoogstens na
een bezetting kunnen worden bevrijd.
Zo zou men de consequenties kunnen
de voet van de Wetter hom.
Het is overigens ook opgevallen, dat
Dulles een nog straffer standpunt dan
Eisenhower schijnt te willen Innemen. omschrijven, die Foster Dulles Frank-
Eisenhower zou op de Bermuda-confe- I rijk nu heeft voorgespiegeld, indien het
rent je. Bidault vagelijk hebben toege- in zijn besluiteloosheid zou volharden.
zegd. een verlenging van de looptijd j
van de Nato wel te willen overwegen. I
wanneer daarmee de taak van de Franse Aan de rede van Dulles ontlenen vvu
regering tegenover het parlement inzake veI,der nog:
de E DG. vergemakkelijkt zou kunnen Rusland maakte thans een moeilijke
worden. I 'Üd door, wanneer het onmiddelijke oor-
Dulles zag de noodzaak van zo'n geste logsgevaar w as verminderd De sovjet-
v. helemaal niet in. De EDG. is een unie had moeilijkheden met haar satel
lites lecer en Atlantische alliantie ook Europes" ondememm" en wanneer lietstaten ln Oost-Europa en was n.et
■qua tijdsduur onderling zuiverder ge- Frankrijk het ei bii zitten laat. dan moet zeker van het bondgenootschap met
|cocrdmeerd zouden zijn. het er de consequenties zelf maar van China Wat 1
aan FVankrijk eisen stelt. dragen, zo meende luj En in de grond stond zij voor
,.on VPerti„,,, minister* veeriien ï>„?eclft dc minister in nauwelijks be- I had zij zeker geen' ongdiilT' Men""kan en ontevredenheid van liet volk over het
r een veertigtal ministers veert cn dekte liewoordigen gedreigd, om een deel nllecn het gebrek aan begrip van de i tekort aan verbruiksgoederen
'en verteirenwoordiceii. is het ~tr.mem in i >euri_n o-m ui.up "-'e
landen vertegenwoordigen, is het van in souveieimteit op tc offeren. reeVtës"Cs eldhe.d van hët Fraru* pu- Dulles meende, dat de Russen alles
'ooral weer eens het I uropese leger zonder dat het er. speciaal van de an- E ^treurenwe£ Dullwmet zijn zouden doen om te voorkomen, dat op
grote mogendheden. Amerika aanklacht gisteren demonstreerde. de conferentie van vier te Berlijn v—
besprekinger
n ruil
be- j dere tw<
neerste. jen Engeland dus. garanties voor
OW Bidault. d,t tcrwille van SïïTlS»,'™™™"
alfabetische volgorde voor Frankkijk dc menwerking Hetgeen ln rondborstiger
genomen, oat. gehik *reeds in "een deeT'onzêr vo***e w°orden wel beduiden moet, dat Frank-
reciucue worot veneena du schoolbezoek ,5 n=f I |"Uk thans zowel het Europees leger als
van meer dan een kind uit hetzelfde 2» twJX» SITm hel Atlantische pact de rug zou kunnen
gezin ann een school of leerjaar, ten ^®.®^pef?. toekeren om zich de vrijheid voor te be-
aanzien waarvan krachtens dit ontwerp I J name tc noe- houden zijn partners eventueel te zoe-
schooleeld wordt geheven, of aan Pen nien. direct al in het brandpunt van ilc kpn wanrbii het dan overbodig is cr
inlichting voor Hoger Onderwijs. Deze j beraadslagingen gesteld. Hu heeft. ..oals nogmaals aan te herinneren, dat Parils
„«I, - u.. wil gisteren al schreven de noodzaak
luiiuuii., vwi i lusci wiiucovys urzoc -.11 iuj; mami ie iic nu nerenaar r-arus riin nnt «-per ppn storm v-
gezinsreductie bestaat ook thans b.j de gisteren al schreven, dc noodzaak ,n Moskou nog 3,tyd door een vriend- ^VrikL^M «ntimenten V
vet schillende, takken van onderwijs, met van een hechtere samenwerking tussen, schapsverdrag zijn verbonden. »n
Frankrijk voelt zich nog altijd een deringen worden gemaakt ten aanzien
groot, of althans volwassen, volk., dat er van de kwesties Duitsland en Oost?n-
daarom niets voor voelt zich door rijk. De Europese beschaving kon niet
Amerika, dat long is. de les te laten blijven bestaan zonder ..een Europese
lezen. Het zou zeker doeltreffender zijn gemeenschap, waarin de belangen en
geweest indien Dulles' woorden, zo die capaciteiten van Frankrijk en Duitsland
dan al moesten worden uitgesproken, onverbrekelijk zijn verbonden',
niet voor het forum van de wereldpers ..Wij zijn tot de slotsom gekomen
waren herhaald. I aldus de Amerikaanse minister, „dat een
Er woei vanmorgen door de Franse 1 Russische agressie in Europa thans
pers dan ook weer een storm van anti- minder waarschijnlijk ls dan het
dien verstande, dat bij schoolbezoek van integratie van., de Atlantische lai
twee of drie kinderen op het ogenblik I e'en naai" voren gebracht En ln iets I
25 reductie per kind wordt gegeven meer versluierde termen heeft hij de
en bij schoolbezoek van vier of meer wenselijkheid onderstreept de Nato een)
kinderen 50 per kind. zodat het I langer leven toe te kennen, zodat Euro-
llrfct bew.
or. bewoikt
nevel
windstil 9
windstil 5
windstil 11
WEERBERICHT
Plaatselijk mist
De Bilt verwacht tot morgenavond
Veranderlijke bewolking met hlei en
o en g? lichte regen Plaatselijk mist.
"akk? later matige wind uit Zuide-
j'ikt richtingen Weinig verandering in
temperatuur (Opgemaakt te 10 uur»
16 DECEMBER.
Zon op- 8 43 uur: onder 16 29 uur
'''aan op 13 21 uur: onder 3 51 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.16 uur.
Dit nummer bestaat uit acht pagin;
Het schijnt, naar de nogal
stemming tc oordelen, ws
Dulles in dc namfdag op zijn perscon
ferentie getuigenis heeft afgelegd, I
dat de Amerikaanse minister van bui-
teniandse zaken zyn Franse collega op
tamelijk ongezouten wijze van rep'ick
beeft gediend. Dulles is nog steeds van
oordeel, dat Europa, en vooral de i
Prins-Duitse verbroedering, met de
ratificatie van liet Europese leger
staan of vallen moet.
Een andere oplossing voor het pro
bleem van de Duitse her! ewajvning
zag hij niet Daarom is Delies er van
overtuigd,, dat de weigering van liet
Franse parlement, om de E.D.
de scheidene jaren celeden scheen' Het
ultrarechts "bladen zelfs de allure van I gevaar bleef echter bestaan en was te
een orkaan had aangenomen. Amerika, ernstiger door de ontwikkeling van
innige noch Frankrijk, noch het Europese le- atoomwapens in de sovjet-unie.
Engeland niet de
Kerstdagen zonder treinverkeer?
Besprekingen hadden nog
geen resultaat
van 4 shilling toe te staan en het ge
hele loonbeleid te herzien.
1 Dit voorstel van de spoorwegen is
door geen der betrokken drie vakvere-
ict 1 Na afloop van een bespreking, die nigingen aanvaard maar alleen de na-
te I gisteravond heeft plaats gevonden tus- Itionale vakverenigingen vtfn spoorw-g-
rutifircrcn. in het Westelijke kamp sen de Britse minister van arbeid en arbeiders heeft een stakingsbevel ultge-
ccn situatie zal scheppen, waarvan de dc leiders van de drie betrokken vak- Ivaardlgd. De andere twee vakverenl-
crnsl onmogelijk v.-üt tc overschat- verenigingen van spoorwegpersoneel in gingen verklaren, dat zu verder willen
ten Dit zou mnir niet gewoon een Engeland, verklaarden de laatsten, dat onderhandelen.
diplomatieke nederlaag betekenen, zo de staking door zou gaan De transoort-commissie kwam bijeen,
zei Dulles woordelijk: „Neen. de hele Churchill had zijn kabinet bijeenge- maar wenste haar aanbod niet te ver
basis van onze Atlantische gemeen- roepen om het rapport van sir Walter hogen: de leiders van de nationale vak-
schap zou er door worden ond^rmund. Monckton aan te horen. j vereniging van spoorwegarbeiders kwu-
Vnor die dramatische situatie ge-. Na de bijeenkomst van het kabinet men eveneens bijeen, maar kwamen
plaatst, zou- Amerika zijn liele bui- i die vijf kwartier geduurd heeft r.iet tot een compromis-aanbod,
(i nlandse politiek grondig moeten j werd tegen de gewoonte een verklaring
herzien en alle militaire steun en afgelegd Gewoonlijk wordt er over alle
hulp aan Europa laten varen. Zonder aangelegenheden betreffende het ka-
fn nauwkeurige datum te noemen, blnet strikte geheimhouding betracht,
waarop Frankrijk dc F.D.r,. zal mivten Naar in de verklaring wordt gezegd,
aanvaarden, liet Dulles toch wel heel zullen de besprekingen heden worden
duidelijk uitkomen, dat het Ameri- voortgezet Ook verdere zittingen van
kaanse g-duld binnen zeer afzienbare j het kabinet zullen. Indien nodig, plaats
Ün uilgpout. r,»en der circa vinden
Integendeel, zij besloten de staking
uit te breid"n tot de leden, werkzaam
bij de Londensc ondergrondse, of
schoon de looneisen van deze laat-te
groep het xoorwerp ls van aparte on
derhandelingen.
Minister Monckton zal eerst trachten
beide partijen te overreden t
nweziee journalisten is de har- De gewone Dinsdagse vergadering van over te denken Als dat miHukt zal hij
dc. b(jna agressieve .toon ontgaan, het kabinet zal., als gebruikelijk, ce- hen verzoeken de /aak voor tc
waarop Du"es zijn gramschap luchtte, houden v orden op Downingstreet 10 aan een KgerlngShof van onderzo-k.
en bet is dan ook nauwelijks overdre- De spoorwegarbeiders wensen een 15 dat het dispuut zal onderzoeken cn er
Amerikaans ultimatum j procent loonsverhoging terwijl de rapport over zal uitbrengen.
i Frankrijk te spreken!
i spoorwegen bereid zijn een verhoging
Koiiijnemlief te Den Heldor gearresteerd
Twee der dieren zijn reeds opgegeten
De politie te Den Helder heeft een
man aangehouden, die bekend heeft
alle zes met kankerscrum ingespoten
Hogere Koffieprijzen
konijnen van de arts-Róntgenoloog
uit Den Helder, tc hebben gestolen.
Drie had hu er verkocht, twee wegge
geven aan familieleden en een voor
zichzelf gehouden. Van de verkochte is
er een geheel en twee gedeeltelijk ach-
terhaald Twee waren er reeds geconsu-
meerd cn een derde kon de politie
Als beide partüen weigeren de zaak
aan een dergelijk onderzoek te on
derwerpen. zal de minister niet bü
machte ziin een staking (e voorkomen.
De staking /.nu de postdiensten «111-
leg-en die elke Kerstmis vier
vijfde van de 625 millioen brieven en
kaarten en 10 millioen pakies bezor
gen. die dan door de Engelsen worden
verzonden..
De voedselvoorziening zal in gevaar
worden gebracht, vooral wat betrpft
ris en melk. terwiil het werk in de
kolenmijnen spoedig zou stilstaan,
daar de mijnen niet over voldoende
opslagruimte beschikken.
Eisenhower waarschuwt!
In de gisteren te Amsterdam gehou- beslag nemen, toen het nog in de pan president Eisenhower heeft te m„i,
on .vergadering d, UldeAi l.s .e br.d.n, op let tem» v.n do dM ho? T"
en theepakkers
St Nicotaas is nog maar net naar colaas worden zij nn een war
Madrid vertrokken of dc Kerstma i sprookjeswereld binnengevoerd er
staat alweer voor de dear. Stilletjes wereld mei engelenhaar en kaarsje
staan dc kinderen oor de etalages] zilveren bollen en vuurrode kerst-
de Kerstvoorstellingen te brwonde-l klokken van slingers cn sterren.
ren. want meer nog dan met St. A'i- I
p.. ..«H»»»". .e v- vs.. verhouding diefstal en de mogelüke besmetting zunmógelijk is dè noodzaak te'overdrijven
van de koffieprijzen voor consumenten van de overige orie de restanten ln het d e er bestiat voor Amerikaanse W
ramlddolliile ,n»o,kln»rBlinS te- 8od,W„oord. „mal, ooi .on do SmTStetemSTmSJ X"
2.10 per half pond rellen Vüf vellen zijn door de oolltle in I juke atoomaanval
de koffiebeslag genomen: naar het zesde vel. be- Eisenhower sprak op een vergadering
de in net water geworpen bou- niet gesloten deuren van burgemeesters
restanten wordt door de politie van ongeveei 175 steden ovei nationnle
•••.-> uzciccusiemmtng is met de gedregd. verdedigingsproblemen
wereldmarktprijs, aangezien dan de De gearresleerde, die reeds eerder me' j Hij zeide. dat de Amerikaanse «tad
prijsstüging wel tweemaal zoveel had dc Justitie in aanraking is eeweest. zal van haar historische positie van steun
moeten bedragen. voor de officier van justitie te Alkmaar j in het achterland verhuisd ls naar ae
1 worden geleid. frontlinie.
sloten de koffie
wordt gebracht -PH WH
van I 2,30 per half pond ojj f. 2.40 Men j n.-...
was het er over eens dat deze verhoging ten i
io .v...„a. r
