j utl iove ii-herd enki 11 g en- expositie
'sle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 11 December 1953
Derde Blad No. 28092
lalre eeuw snaargalvanometer en
elect roca rd i ografie
Inliet Groot Auditorium van de Academie wordt morgenochtend een her-
igsplechtigheid gehouden ter gelegenheid van het feit. dat prof. dr W.
iven vijftig jaar geleden zijn ontdekking van de snaargalvanometer publi-
rde. In 1924 werd prof. Einthoven voor deze ontdekking, die de weg baande
de moderne electrocardiografie en hartdiagnostiek, de Nobelprijs voor
ologie en geneeskunde toegekend.
Tijdens de bijeenkomst in het Groot Auditorium zal het woord worden
oerd door prof. dr G. Nylin uit Stockholm, prof. dr H. C. Burger uit Utrecht
dr C. L. de Jongh uit Den Haag.
Zoals wij onlangs in het kort berichtten, wordt ter gelegenheid van dit
leum van morgen tot 10 Januari in het Rijksmuseum voor de Geschiedenis
Natuurwetenschappen aan de Steenstraat een kleine tentoonstelling gehou-
van allerlei voorwerpen en documenten, betrekking hebbend op persoon
,erk van deze grote Leidse geleerde.
Grondslag voor moderne
electrocardiografie
zich eerst onder Invloed van Don-
if hebben bezig gehouden met de
a men van het zien. wijdde prof
oven zich, na zijn benoeming tot
■raar in de physiologie aan de
Universiteit in 1885 vooral 9an
(Vtro-physiologie. zyn hoogleraars-
viel hem reeds op 25-Jarige
i deel, kort na zijn promotie
•pas voordat hij het tweede gedeelte
a,n artsexamen had afgelegd.
.teit van spieren, zenuwen en an-
er.de weefsels gaat gepaard met
ikke electrische stromen. De be-
e galvanometers bleken niet ln
c: zeer snel wisselende potentiaal-
:allen bevredigend weer te geven,
snn dan ook niet uitblijven, dat
.oven met zyn intense wetenschap-
;p speurzin na verloop van tijd
betere middelen begon uit te zien.
i le jaren van experimenteren was
.ovens snaargalvanometer in 1903
om aan de openbaarheid te wor-
pnjsgegeven.
dr li7. Enthoren, zoals dc
Mhotiwer Gemt Jan van der
hem poslliuum uitbeeldde,
ran de slakken van de expo-
in liet Rijksmuseum voor de
hchiedenis der Natuurweten
schappen.
(Foto Leldsch DagbladVan Vliet
snaargalvanometer bestond uit
sterke watergekoelde electromag-
aar bij in het magneetveld tus-
de polen een verzilverde (later
'pildel kwartssnaar was gespannen,
wakke aetie.stroom, door deze
geleid, veroorzaakte een uitwij-
ervan, die door een microscoop
honderden malen vergroot op
fotografische plaat wordt gere-
Irterd. De verkregen foto is liet
fflroc.irdiogram, die de grondslag
o de gehele moderne hartdiagno-
^rfectionncring, waarmede Eint-
- leeds zijn arbeid verrichtte, blijkt
-1 het Icit dat hij de snaargalvano-
als instrument voor de electro-
lost-Duitse actie in Berlijn?
s-Duitse communisten zijn een
nncn om toegelaten te wor-
Berlljnse minlstersconfercn-
esolutie, die gisteren door 500
geerden op een conferentie voor
■heedzame oplossing van het Duit-
TUeem" werd aangenomen werd de
bng geeist van een „al-Duitse" de-
op de ministersconferentie.
'1 Graefe, communistisch voorzit-
iri d raad van het Onst-Berliinse
üdfel Treptow zeide, dat de com-
in West-Berlijn zullr-n ageren
fvnhctd op communistische vnor-
"-■a, of het Westen dat goed vindt
.De sectorgrenzen zuller. geen
p-al voor ons zijn", verklaarde
cardiografie eerst toen aan de publici
teit bloot gaf. toen hij ook een soort
basis-registiatie had ontwikkeld, die
voorkwam, dat er in verschillende lan
den en wetenschappelijke kringen van
elkaar afwijkende registratiesystemen
zouden ontstaan. HU behoedde daardoor
dit wetenschappelijk terrein voor een
„eenheden-chaos", die thans nog op vele
andere terreinen heerst.
Het bleek al spoedig, dat het electro
cardiogram een typische vorm heeft en
dat hartafwijkingen aan de vorm der
cardlogrammen konden worden her
kend. Gedurende enkele jaren was de
appaiatuur in het Physiologlsch labora
torium aan de Zonneveldstraat door een
speciale kabel verbonden met het Aca
demisch Ziekenhuis thans Rijksmu
seum voor Volkenkunde). Zo kon men
op l1;. km afstand electrocardiogram-
men opnemen van de ziekenhuispatiën
ten.
Subtiele arbeid bracht
grote verbeteringen
Later werd de snaarsalvanometer nog
herhaaldelijk verfijnd Door de snaar in
vacuum te brengen reageerde zij sneller:
door haar dunner te maken bereikte
men dat zij reageerde op nog subtielere
stromen en wisselingen in Jtioomsterkte
dan bij de actiestromen van de hart
spieren het geval was. Nu konden o.a.
de electrogrammen worden geregistreerd
van de stromen die bU prikkeling in de
zenuwen optreden. Zij zijn van de orde
van sterkte van ongeveer één millioen-
ste milliampere
De fijnste kwartssnaartjes zijn ge
bruikt in de snaar-phonograaf, een
instrument dat Einthoven ontwierp
voor de electrische registratie van to
nen en klankrn. Deze kwartsdraadjes
hadden een diameter van ongeveer
1/25000 milimeter en een lengte van
centimeter. Men krijgt ontzag
subtiele arbeid die
loeten verrichten um
teriaal te verschaf-
beseft dat de tech-
'an laboratoria en
die tijd nog ver ach-
voor de zeld/;
Einthoven lieeft r
7ieh dergelijk mi
fen, wanneer mei
nisehe outillage
werkplaatsen i
kwartsdraad door bevestiging aan een
weg te schieten pyl tot dergelyke dun
ne draden trok.
Ook ander baanbrekend
werk
Het is onmogelijk ln enkele alinea's
een indruk van Einthoven's werk te ge
ven. Hij beperkte zich niet tot de studie
der levensverrichtingen. Van gioot be
lang is o.a. hei werk. samen met zijn
zoon uitgevoerd, over fotografische re
gistratie van ladiotelegrafische seinen
op grote afstand. Na jaien van zorg
vuldige proefneming gelukte het hun ln
1922 als eersten. Morseseinen uitgezon
den van de Malabar bU Bandoeng op
een fotografische band vast te leggen.
Einthoven's vindingrijke geest deed
ook van zich spreken door de uitvinding
van een sympathisch kompas, dat jaren
lang door de Nederlandse Marine werd
beproefd en dat later in Duitsland in
serie weid vervaardigd.
Bescheiden als hy was heeft Eint
hoven nooit naar eerbewijzen ge
streefd. maar toch zijn zij hem rijke
lijk toegestroomd. Eredoctoraten te
Kopenhagen, Stockholm. l'trecht.
Mc Carthy gaat
onverstoorbaar voort
Senator McCarthy heeft de subcom
missie voor binnenlandse veiligheid van
de Amerikaanse Senaat medegedeeld,
dat de voormalige aanklager bij de pro
cessen in Neurenberg, Telford Taylor,
niet benoembaar is in enige regerings
functie „wagens loyaliteitskwesties".
McCarthy zeide. dat Taylors dossier
gemerkt is vanwege de ongewone acti
viteiten. waarmee hij zich bezig houdt
Zolang dat dossier zo gemerkt bleef, zou
Taylor onbenoembaar blijven.
Dc senator deelde de subcommissie
yoorts mede, dat hij Taylor zou dag-
Vaarden voor een verhoor in een onder
zoek naar vermeende Sovjet-spionnagc
naar radargeheimen te Fort Monmouth
(New Jerseyi.
„Wij merker., dat hij zich zeer geïnte
resseerd heeft in het onderzoek naar
vermeende lekken in de laboratoria te
Fori Monmouth", zeide McCarthy.
Uit sommige van de betrekkingen, die
hij onderhoudt, valt af te leiden dat hij
ons waardevolle inlichtingen zal kunnen
geven, zo zei McCarthy.
In een rede, gehouden in de militaire
academie te West Point, heeft generaal
Taylor, die vorig jaar het leger verla
ten heeft om een leidende filnetie bij
kleine defensie-industrieen te Washing
ton op zich te nemen, onlangs verklaard,
dat MacCarthy nutteloos de nationale
verdediging van Amerika in het geding
zou brengen, als zijn onderzoek te Fort
Monmouth op niets uitliep.
McCarthy heeft voorts verslaggevers
medegedeeld, dat hy bereid zou zijn met
Truman te debatteren over het vraag
stuk van communisme in Amerika,
McCarthy en Truman zijn door een
studentenorganisatie van de universiteit
te Harvard tot een debat uitgenodigd.
Truman zeide in Kansas City tot ver
slaggevers. dat hij een grote achterstand
had in het beantwoorden van zijn post
en dc uitnodiging nog niet had gezier.
Hij zeide niet of hij de uitnodiging zal
aannemen.
Senator McCarthy heeft geweigerd
een getuige, die voor zijn senaatscom
missie was gedaagd, gelegenheid te ge
ven te ontkennen, dat hij voor de Sovjet
unie heeft gespionncerd. De getuige, de
vllegtuigingenieur Henry Nathan Shoi-
ket. verliet het vertrek schreeuwend en
snikkend Shoikct had geweigerd te zeg
gen of hij al of niet communist was. Hij
werd. toen hij aanhoudend poogde te
verklaren, dat hij niet had gespionneerd,
door de suppoosten naar buiten gewerkt.
Edinburgh en Aberdeen, talrijke ere
lidmaatschappen en ook de Nobelprijs
(1924) werden zyn deel.
s bij het huidige raffinement.
Een aardig stuk van de expositie
in dit verband de pijUcn-boog. wa;
mede Einthoven deze zeer fijne kwarts-Ned. Indie zijn geregistreerd Naast Té-
draden vervaardigde, door fialfvloeibaar I gevens over het sympathische kompas
De tentoonstelling geeft een indruk
van Einthoven als mens en wetenschap
pelijk werker. Men vindt er portretten,
documenten, handschriften en foto's
van het laboratorium en Einthoven met
zijn medewerkers. Ook zijn er instru
menten en toestellen waarmee hij heeft
gewerkt, o.a. vier modellen van de snaar-
galvanometer. waarvan het oudste is
opgesteld zoals daarmee vroeger electro-
cardiogrammen werden gemaakt. B'J
een der galvanometers liegen de eergtë
fptobanden. waarop Morseseinen uit
treft men herinneringen aan van Eint
hoven's optreden als deskundige ln
rechtszaken, alsook uit zijn studenten
tijd. Zyn diploma als erelid van de
Utrechtse studentenroelvereniging Tri-
De expositie ,on- waarvan hij een der oprichters was.
K en foto's getuigen van zijn activiteit ln
het verenigingsleven.
De tentoonstelling is open van 12 De
cember tot 10 Januari, op werkdagen
(uitgezonderd 's Maandags) van 10
4 uur; 's Zondags en 2c Kerstdag
11 uur. (-csloten: 's Maandags,
Kerstdag en Nieuwjaarsdag.
Twee van de snaargalvanometers,
die op de expositie te zien zijn.
Links dc uit 1915 daterende eerste
vacuum-snaargalvanomcter. rechts
dc galvanometer waarmede de eer
ste morseseinen zijn geregistreerd.
(Foto Leldsch DagbladVan Vliet)
Duitsers boekten meeste overnachtingen
O
In 1951 seer vele Amerikanen vernacht
SttlONALE PARTIJ WINT IN
SOEDAN
5'?evaardtgden voor de twee Ka-
JTa" de volksvertegenwoordiging in
zijn nu gekozen. Van de ln to-
zetels bezet de nationale unle-
;-w 46 en de Oenmmpartij 22.
i-tens zes onafhankelyken zullen
L'zep;,rtij steunen, zodat deze van
'olute meerderheid in beide ka-
:'!tekerd ls.
'JKOOP VAN VERZAMELINGEN
kV EX-KONING FAROEK
franse vendumeester Maurice
zal van 12 Februari tot 28
-954 In Cairo verzamelingen kost
ten van ex-konlng Faroek vei-
hi) op een persconferentie mee
klooft deze velling de belang-
sedert het verkopen van de schat-
'z 'nl'.an Abdoel Hamid in het be-
'o (leze eeuw te worden.
zich echter bij de verkoop een
hre vraag voor Kan men nl
onderscheidingen vin grote
7 -peclale cadeaux, welke door i
rn 'iat=hoofden aan koning j
zijn ar chonken verkopen' D?
van Ethiopië treft reeds offi-
teruggave gevraagd van het i
»*noienl bh de orde -an «Memo.
Haile Se'pssie indertijd ko-
raroek aanbood. I
(Van onze Haagse redacteur)
Een voor-oorlogs verschijnsel heeft
zich dit seizoen ook voor de eerste
maal na de oorlog voorgedaan: Duitse
toeristen in ons land stonden, wat het
aantal overnachtingen betreft, boven-
aan. Vorig jaar stonden zy in dit op
zicht nog op dc derde plaats. Oj> de
Duitsers volgen de bezoekers uit dc j
5 er. Staten. De derde plaats wordt, j
wat het aantal verbliifsnaehten he- 1
treft, ingenomen door Engelse toeris-
ten. Enkele grote steden Amster
dam en Den Haag vertonen een
ander beeld a'clus de Ver. voor Vreem
delingenverkeer.
In Den Hiag kwamen de Engelse 1
toeristen met hun aantal 1:zeemachten
rog steeds op öe eerst» plaat; terwijl in
Amsterdam de dDllartoe-rislen deze I
plaats bezetten Zij we-dem daar op de l
voet gevolcd door de G.I's, terwijl En-
g*!sen en Duitscs reep op de derde en
vierde plaats kwamen
Vele dollartoeristen niet rijk
Van d» Amerikaanse pi.spoorthou-
de-.s. dollartoeristen blijkt 12 te be
sman uit ikantoor-«bedienden en secre
taressen Als gevolg van toeristejireduc-
I e- voor vlieeiervoor over de Atlanti
sch» Oceaan is het aanm! toeristen In
1952 verzie! eken met 1951 met ruim
90 "c gestegen Wel een bewijs dat de
Amrr.kaaose t e-.sten in on- land niet
all»n behoren tot de „steenrijke" dollar-
b»z tiers. zoals de goegemeente zich die
veelal voor telt Velen vin hen hebben
ir.et de grootste moeit? het reisgeld
b'jeengespaard dat is een van de cr-n-
clus es die zich uit het voorlopige cij
fermateriaal laat trekken.
en dus naar Nederland, tot een re
cord-aantal zal oplopen.
Van 1 November al is d? devieeentce-
wyzing voor Engelse toer "en van 400
tot 500 pond verhoogd waardoor ook zij
ru.mer armslag krygen Of d.t ook een
gunstige uitwerking zal hebben op het
aantal verblijfsnachten -u Nederland
dient echter te worden afgewacht
In het algemeen echter is de ANVV
optimistisch gestemd!
Vrouw en kinderen aan dood
ontsnapt
Een vrouw en twee kinderen zijn gis
teren cp het nippertje aan de dood door
kolendampvergiftiging ontsnapt dank zij
de oplettendheid van de buren. Deze
buren bevreemdde het namelijk, dat het
by een familie te Apeldoorn zo stil was,
Zij gingen daarom op verkenning uit.
Tot hun grote schrik zagen zy. dat de
vrouw van 35 jaar en de 'wee kinderen
van 2 en 6 jaar in de huiskamer bewus
teloos op de grond lagen De vrouw en
de kinderen werden snel naar buiten
gebracht terwyl de GGD werd gewaar
schuwd Met behulp van een zuurstofap
paraat waren de slachtoffers spoedig
weer by kennis gebracht.
D? kolendamp ls vermoedelijk ont
staan door üe slechte tiek in de schoor
teen en door het feit. dat de kachel ge
heel was afgesloten terwijl er verse ko
len op lagen.
Nederlanders het meest
naar Frankrijk
Het principe van de wederkerigheid ls
bil he; Europep; toer.sme ver te zoeken
Voor Nederlandse vacant.ezaneers blijkt
Frankrijk het meest in trek (terwijl
Franse toer.-ten in Nederland wat het
aantal verblijfsnachten aangaat, pas op
de achtste plaats komenOp de tweede
plaat; komt West-Duitrinnd. gevolgd
door Zwsec-land, Italië Oostenrijk. En
geland. België en op de achtste plaats
Spanje
Zwitscr-e. Italiaanse, Oostenrijkse en
Spaanse toeristen staan ln ons land zeer
laag geclasseerd op de overnachtines-
lilst
Recordjaar verwacht.'
Door liet feit dat vermoedelijk deze
maand hel Parlement zijn eoedkcu-
ring zal hechten aan de opheffing van
de visumplicht voor Duitse bezoekers,
wordt bij de ANVV een stijging van
bet aantal Duitse ("eristen verwacht.
Blijkens gegeven* "U d» V.S. nemen
deskundigen aan dal ook h»t aantal
Amerikaanse toeristen naar Europa,
5 OORSTF.L TOT AFSCHAFFING VAN
PASSENCONTROLE AAN WEST-
DUITSE GRENS.
Een socialistisch lid van de Duitse
Bondsdag heeft aangekondigd, dat hij
bij het parlement een voorstel zal in
dienen om na de visa ook de pascon-
r:61e aan de Duitse grenzen af te schaf
fen. Vreemdelingen zouden volgens hem
voortaan zonder vertoon van paspoort
naar Duitsland moeten kunnen reizen.
De Bondsrepubliek zou daarmee een
voorbeeld geven, in de hoop dat dit
straks door andere landen zou worden
gevolgd
Dr Mommer. die het voorstel wil doen.
is lid van het Straatsburgse parlement
van de Raad van Europa. Van hem is
vorig Jaar ook het initiatief uitgegaan
voor afschaffing van de visumdwang
TERUGGEREEDD ITT HET
„PARADIJS"
De Blitse soldaat Frank Kelly, die
verleden maand terugkeerde na zeven
taar in Russische gevangenschap t?
hebben doorgebracht, heeft in een korte
verklaring voor de pers in Hannover
meegedeeld, dat hij zonder proces was
veroordeeld op een „gezochte beschul
diging" Hij zei zeventien maanden ver.
hoord te zijn en een groot aanta' malen
in hongerstaking te zijn gegaan uit
protest tegen de „wreedheden" en het
„barbarisme", waaraan hij blootstond.
De persconferentie duufde slechts een
kwartier Het had In de bedoeling ge
leeen dat Kelly na zyn verklaring vra
gen van journalisten had beantwoord,
doch de dokter die Kelly vergezelde,
achtte het. gezien diéns zwakte, raad
zamer een einde aan de persconferentie
te maken Hij had Kelly, die in een rol
stoel van en naar de persconferentie
werd gebracht, toen reeds verscheidene
malen pijnstillende middelen moeten
geven
De eerste maal dat Brisle legerdokter
opperde een einde te maken aan de
persconferentie, omdat Kelly kennelyk
tp veel pijn leed en zich te grote In
spanning moest getroosten om te spre
ken riepen vele ver*lncaevers Ja s iel
er mee uit", doch Kellv wilde doorgaan
.Ik wil vertellen over de gruwlcn
die de Russen bedrilven. wat zy doen
niet mensen uit andere landen men
sen. die dikwijls onschuldig zijn". 'O
verklaarde hij met moeite
„Mensen werden blind gemaakt, ver-
Irmd Het waren woestelingen, die dat
deden barbaren zo zei Krllv voor rlr-
finittef besloten werd de persconferen
tie te beëindigen.
Rijkspersoneel staakt in Itaüë
I Een müliocn leden van het Italiaanse
n kspersoneel zijn te middernacht voor
2i uur in staking gegaan om loonsver-
hoging af te dwingen.
Op het laatste ogenblik besloten lera
ren van middelbare scholen, voorlieden-
bij de spoorwegen, toezicht-personeel
van andere staatsdiensten en de leden
van de klpine neo-fasclstische vakbond
niet aan de staking deel te nemen.
De re?eting heeft maatregelen tegen
de leden van het ryksr>ersoneel. die
zich bij de staking zouden aansluiten,
bekend gemaakt De stakers zouden een
dag loon verspelen en een slechte aai-
tekening op hun conduitestaat krijgen.
OPENBAAR FLIRTEN TOT
„CONTRABANDE" VERKLAARD.
President Naguib van Egypte heeft
I een decreet uitgevaardigd, dat elke man.
die op straat met een vrouw flirt, op-
i gesloten moet worden.
„President Naguib merkte naar aan
leiding van dit decreet op; „sommige
onopgevoede mannen hebben zich de
gewoonte eigen gemaakt vermaak te
zoeken in het flirten met vrouwen ln
het- openbaar".
I „Dit is een symptoom van morele dis-
Integratie".
Naguib decreteerde, dat een man, die
gesnapt wordt bij het in woord of daad
I flirten, voor zeven dagen de cel ingaat.
Indien hij binnen een jaar zich weer
aan hetzelfde vergrijp schuldig maakt,
dan zal hij deze lichtzinnigheid moeten
bekoDcn met zes maanden gevangenis
straf.
In het decreet wordt nog uitdrukkellik
vermeld, dat deze straffen ook van
toepassing zullen zijn. wanneer de
vrouw, met wie geflirt werd. hierover
gen klacht heeft ingediend.
Men vraagt zich nu in Egypte af. wie
zich meer de dupe van deze nieuwe
maatregel zullen voelen: de
de vrouwen. (U.P.)
Een „verwijfde" roerganger
Op de Jongue reis van het Noorse
'schip „Luksefjell" naar Canada voer
een zekere Alfred Soudemonte mee die
I in Antwerpen gemonsterd had en die
volgens de kapitein „een van de beste
roergangers" bleek te zijn, die hij kende.
I In Ottawa kreeg Alfred slaande ruzie
met andere bemanningsleden, die hem
I „verwijfd" vonden en in het gevecht
weerde hy zich danig.
Zyn verwijfdheid'' bleek echter niet
helemaal denkbeeldig, want by de pas-
sencontróle door de Canadese douane
bleek, dat Alfred een meisje was Zy is
r.u aan boord van het Luksefjell. op weg
naar Eutopn. doch ditmaal als passagier.
Haar vader, d e te Oostende woont,
vertelde dat het altijd de wens van ziin
I d -chtei was geweest bij de marine te
komen Hij begreep echter niet. waarom
de Canadese immigratie-autoriteiten
haar hadden gearresteerd en 28 dagen
in de gevangenis hadden gehouden
Vissers en havenfunotlonarissen te
Oostende toon-den zich ln het geheel
n.et verbaasd over de avontuurlijke reis
van Jeanne .Zy z:et er uit als een jon-
1 gen cn zij w:':de altijd ln d? haven een
ih'ndje mee help?n". zo zeide zij
1 Intu en heeft de Canadese senator
Horner n de Senaat bekendzemaak'.
dat hy bereid is de passage voor Jeanne
t? betalen, als zij weer naar Canada wil.
„Hier was zeker een kans voor Canada
om een buitengewoon burger te krij-
gen", zo zei hij. Als op mijn aanbod
I wordt gea-ntwoo-d. dat het tegen de wet.
I t'?en de pasnoortb'-pa'uigen enz is. dan
I z;g ik dit d inde-daad een geval is.
w aarin de wet belachelijk is".
Door aufowiel dodelijk
getroffen
Op de Rijksweg Amsterdam—het Gooi
bij de Hnkkelaarsbrug is gistermorgen
een anto-ongeval gebeurd, dat aan de
54-jarige heer L A Everts uit Amster
dam het leven heeft gekost.
Van een vrachtauto met oplegger,
komende uit de richting Amsterdam en
geladen met een 15 tons vracht liep. ter
hoogte van de zeepfabriek „De Toren",
een achterwiel af Tezelfdertijd naderde
uit de tegenovergestelde richting een
militaire vrachtauto, die aan de voor
zijde door het losgeraakte wiel geraakt
werd Door de klap sloeg het wiel enige
meters de lucht in en kwam toen terecht
op liet dak van een derde auto, die ln
de file reed achter de auto die het
ongeval veroorzaakte.
Het dak van deze auto werd Ingedrukt,
zodat het wiel de bestuurder raakte. De
heer Everts, die alleen in de wagen zat.
verloor de macht over het stuur De
wagen reed de berm van de wee af en
kwam in de sloot terecht De heer
Everts bekwam een schedelbasisfractuur
VERSCHERPING GESCHIL IN
BRITSE SCHEEPSBOUW - EN
MACHINE-INDUSTRIE
Vertegenwoordigers van 39 vakvereni
gingen van arbeiders in Britse scheep -
,bouw- en machine bedrijven hebb- n in
een bijeenkomst te York, in No rj-En
geland besloten, dat de betrokken vak
bondsleiders 23 December a.s zullm be-
raadslagen over te nemen maatregelen
m het geschil met d» werkgevers
l o; t een eis tot loonsverhoging
1 Twee milllo-n arbeiders dezer bedrij
ven hebben verleden week deelgenomen
aan de proteststaking van 24 uur.
KAPPERS WILLEN 6'c VERHOGING
Het kapperspersoneel ln ons land wil
per 1 Januari as een loonsverhoging
van 6 inplaats van 5 Het vraagt deze
één procent meer omdat de 5 ri naar
hun mening niet van Invloed is op het
verval Daar de bed-i)fsunle h»t over t
ó»ze kwestie niet l« een-geworden met I
de werklevers, heeft de Bedrltfsunie
zich rechtstreeks gewend tot de loon-
ermmissie van de Stichting van de
i Arbeid om zodoende te trachten 6 ri- te
I verkrijgen
De werkgevers en wet knen.-rs henben
:pet plan h»t volgend laar tot een ceheel
Inieuwe CAO te komen, waarbij ook
de.kwestie van het verval, waar de
Bpdrilfsunle af zou willen, onder ogen
I zal worden gezien.
Spreiding
van loonbetalingen
De raad voor het grootwinkelbedrijf
heeft aan alle Kamers van Koophan
del In Nederland een adres gezonden,
waarin de aandacht wordt gevestigd
op de mogelijkheid de behoeften voor
ziening der bevolking te verbeteren
door spreiding van de loonbetalingen
over de gehele week.
Het publiek doet thans een groot deel
van zyn aankojien vooral op Zaterdag
middag. Hierdoor ontstaat een opeen
hoping, die niet ten goede komt aan de
wijze waarop gekocht en bediend wordt
en waardoor de distributie duurder
wordt dan nodig ls. Door wijziging te
brengen ln de gewoonte, dat de gez.il-
nen van weekloners eerst op de laatste
dag van de week over hun geld beschik
ken. zou het. naar de raad voor net
grootwinkelbdrijf meent, mogelijk zyn
een deel der aankcjïen gelijkmatig over
de week te verdelen De grootwinkelbe
drijven zouden het op prijs stellen, in
dien een zekere spreiding kan worden
aangebracht in de uitbetaling der week
lonen door grote werkgevers en zij me
nen. dat de Kamers van Koophandel de
eangewezen lichamen zyn om dn punt
onder de aandacht van het bedrijf en
te brengen, en aan de uitvoering daar
van leiding te geven.
Gouzenko zal getuigen
Igor Gouzcnko. voormalig codeerklerk
op de Sovjet-ambassade in Ottawa, is
bereid vertegenwoordigers van de Ame
rikaanse senaatssubcommissie voor bin
nenlandse veiligheid te ontmoeten. Het
is nog niet bekend wanneer of waar de
bijeenkomst zal plaats vinden
Gouzenko. die enige Jaren geleden in
Canada asyl kreeg na inlichtingen te
hebben verstrekt over een Russisch
spionnagecomplot ln oorlogstijd, leeft
onder een andere naam ergens*in Cana
da. gelyk bekend. Senator William
Jenner en Robert Morris respectieve
lijk voorzitter en raadsman van de sub
commissie voor binnenlandse veiligheid
van de Amerikaanse Senaat zijn door
dc Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Foster Dulles aangewezen
voor dit onderhoud.
Dean terug naar Amerika
Arthur Dean. vertegenwoordiger van
de V N. en Amerikaans afgezant by de
besprekingen te Panmoendjon is ge
machtigd naar Washington terug te
keren voor overleg, zo wordt van dc ziiae
van het Amerikaanse departement van
buitenlandse zak *n vernomen.
Zijn terugkeer betekende geen afbre
ken van de pogingen om een vredes
conferentie voor Korea te arrangeren
met de communisten.
Hy wordt te Panmoendjon vervangen
door Kenneth Young, een Korea-des-
kundige van het State Department
Verwacht wordt, dat Dean voor
Kerstmis naar Amerika gaat.
De communistische onderhandelaars
te Panmoendjon hebben opnieuw het
voorstel van de Verenigde Natie6. om
een politieke conferentie over Korea te
Geneve bijeen te roepen, met Rusland
als „partij verworpen.
Leendert Bakker begraven
EEN GROOT ZEEMAN
Groot was op het kerkhof te Ter
schelling-West de belangstelling, die
gistermiddag werd betoond by de begra
fenis van de Zondag il op 75-jarige
leeftijd overleden Leendert Bakker.
Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Terschellinger van geboorte en zeeman
in hart en nieren De laatste kwart
eeuw was hij secretaris-penningmeester
van de plaatselijke commissie van de
Kon Noord- en Zuid Hollandse Redding
Maatschappij en voordien gezagvoerder
ter koopvaardU bij de Stoomvaartmaat
schappij „Oostzee". Hij was voorts gedu
rende een periode van 25 Jaren voorzit
ter \an het Dirk Mentzfonds, bestuurlid
van het Willem Barendsfonds en oud-
raadslid van de gemeente Terschelling.
De burgemeester van het eiland de
beer H Wielenga schetste de grote er-
diensten van de overledene voor de ge
meenschap. de heer N Th de Booy dir.
v. d KNZHRM prees de bijzondere eigen
schappen van de ontslapene bij de ver
vulling van de belangrijke functies op
een van de voornaamste reddingboot-
posten. De overledene gaf volgens de
heer de Booy met grote vakmanschap
leiding en het hoofdbestuur heeft ziin
adviezen steeds op hoge prijs gesteld.
De Maatschappij verliest in de heer
Bakker één van haar beste vertegen
woordigers Namens de familie dankte
de heer Jan Bakker, oud-commissaris
van het Loodswezen voor de belangstel
ling.
Nekkramp in Amersfoort
Vorige week is bij het vierde escadron
depot lichte luchtdoel artillerie dat is ge
legerd in d» Prins Willem Ill-kazeme
te Amersfoort een treva! van nekkratrp
geconstateerd Onmiddellijk zijn de ver
eiste quarantine-maatreeelen genomen.
Frans eredoctoraat voor
prof. mr Petit
De Franse Staatscourant van vandaag
bevat een besluit van de Senaat van de
Universiteit van Poit-iers om aan de roc-
tor-marnificus van de R K. Universiteit
van Nijmegen, prof, mr Ch. J J M Pe
tit het eredoctoraat te verlenen.
„Staniastate" behouden
ALS CULTUREEL CENTRUM
Staniastate" te Oenkerk. het bekend#
culturele centrum m Friesland, dat voor
het culturele leven in deze provinci#
dreigde verloren te gaan. doordat de
eigenaar, het Sint Anthoniegasthuis,
het buiton. v an de hand wilde doen van
wege de te dure exploitatie, i? thans
aangekocht door jhr mr M N van Loon,
gezantschapsattaché bij het Nederlandso
gezantschap te Dublin, een afstamme
ling van het Friese geslacht van Wei-
deren Rengers
Het ligt nu »n de bedoeling te komen
tot een stichting voor de verdere uit-
boüwr van dit culturele centrum Voor
deze uitbouw worden de kasten ge
raamd op f 100 000 Door een Leeuwar
der Industrie is voor dit doel bereids
f 10 000 geschonken.
Geen bedrijfsarbeid voor
14-jarige meisjes
WETSONTWERP INGEDIEND
De Staatssecretaris van Sociale Za
ken. mr dr A. A. van Rhyn. heeft Itij
de Tweede Kamer een wetsontwerp
ingediend, waarin wordt voorgesteld
■>edri|fsirheid voor 14-jarige meisj-s
te verbieden Het verbod zal niet cel
den voor werk in de landbouw en ook
niet voor huishoudelijk werk. Als
datum van inw erkinctredinc der wet
wordt 1 Juli 1954 voorgesteld.
les van 14 jaar eer, vergunning worden
verleend um van hel arbcidsvcrbod af ie
