LEIDSCH&1>AGBLAD
Foster Dulles zeer gereserveerd
over sovjet-nota
jgrte Jaargang WOENSDAG 2 DECEMBER 1953 No. 28084
J W Hemiy DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte State' 1, Leiden - Giro No 57055
EcoldredactieB. W. Menkhorat en J. Brouwer f 6._ per kwartaal; f0.47 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Willen V.St. meer vrijheid achter
IJzeren Gordijn?
l'.Sl. trillen bondgenotengeen satellieten
Op een te Washington gehouden persconferentie heeft de Amerikaanse
sinister van buitenlandse zaken, John Foster Dulles, als zün mening te
bonen gegeven, dat hy niet gelooft, dat het Westen resultaten zou kunnen
beken in gesprekken met de sovjet-unie, tenzij de leiders van de sovjet-unie
^<0 zekere mate van vrijheid zouden toestaan achter het IJzeren Gordyn".
De Russische nota was tamelijk
duidelijk, zeide Dulles, in antwoord op
de vraag of de sovjet-unie om ophel
dering gevraagd zou worden ten aanzien
van sommige punten der nota. Er was
weliswaar geen datum in voorgesteld
en de plaats van bijeenkomst. Berlijn,
gilles weigerde te zeggen of de ver
tiring van de Britse minister van bui-
Klindse zaken, Anthony Eden, dat
air zijn mening de Verenigde Staten
jetid zouden zijn een conferentie van
yusters van buitenlandse zaken van
vier mogendheden bij te wonen,
Jüt is.
Dulles zeide. dat. ofschoon voor zo-
r hij wist, niet was verklaard, dat
d« Russische nota als geheel onaan-
tiirdbaar is, deze uitdrukking toch
i toepassing was op sommige on
derdelen van de nota, zoals bijvoor
beeld de rol. die de sovjet-unie com-
Bunisliscb China had toegedacht en
bet opheffen van de Europese De
fensie Gemeenschap en de buiten-
Uodse bases.
Deze voorwaarden, aldus Dulles, zijn
nvanrdbaar, doch dit wilde niet
;.:n. dat de Verenigde Staten niet
rëid zouden zijn om met de sovjet-
er Duitsland en Oostenrijk te
treken.
Op de vraag of de Verenigde Staten
- concessie zouden kunnen doen aan
onet-unie, in verband met de „bijna
jterische" atmosfeer,, waarin het
toottaanae volk tegenover de sovjet
staat. verwees Dulles naar zijn
ndag afgelegde verklaring: dat de
ïcenigde Staten niet voornemens zijn
de conferentietafel principes prijs
f geven.
Er was slechts één zaak in het gc-
irz aldus Dulles, waarop hij geen
moord geven kon- of de sovjet-unie
rid gevonden zou worden de volkeren
ver het IJzeren Gordijn meer vrjj-
toe te staan.
Als de sovjet-unie deze vraag ontken-
ad beantwoordde zou er na*.r zijn
niet veel kans op vooruitgong
Teen hem gevraagd werd. of hll ver
richtte dat een conferentie van minls-
an de grote vier gehouden zal
i. antwoordde Dulles dat hi) zich
i't graag aan Voorspellingen waagde.
Engeland. Frankrijk en de Verenigde
Staten wensten eerst kanselier Ade-
te raadplegen en alle opinies
Mreffende de sovjet-nota zouden op
Ecnnuda besproken worden.
was een verdeelde stad. Wenen zou
misschien een geschikte plaats zijn, of
schoon ook Wenen verdeeld was.
De Russische instemming een verga
dering van ministers van buitenlandse
zaken bij te wonen was een tastbare
diplomatieke en morele overwinning van
het Westen, maar dat wilde niet zeggen,
dat het Westen elk sovjet-voorstel zou
moeten aanvaarden zonder het eerst
grondig te onderzoeken.
Dulles weigerde in te gaan op be
richten. dat de Verenigde Staten voor
bereidselen treffen om Frankrijk het
verdere verblyf van Amerikaanse
strijdkrachten in Europa te garande
ren. als FrankrUk het E.D.G. zou
ratificeren.
Dulles weerde de critiek af. als zou
het buitenlands beleid van de Verenigde
Staten „te vriendelijk" zijn.
De entiek kwam er op neer. zeide
Dulles, dat de Verenigde Staten aan
andere landen „geparfumeerde brief
jes" zonden in plaats van hen door
dreigementen en intimidatie te dwin
gen, te handelen zoals Amerika het wil.
«De term „geparfumeerde briefjes"
werd door senator McCarthy gebruikt
in een radiorede, waarin hij Engeland
aanviel wegens de Britse handel op
communistisch China).
Dulles zeide. dat de regering van de
Verenigde Staten andere vrüe naties
als souvereine gelijken wilden behan
delen, onverschillig of zy groot of
klein, machtig of zwak zün.
Mij wees erop, dat Amerika's bond
genoten alleen betrouwbaar zijn, om
dat zij niet bereid zijn satelliet te
zyn van wie dan ook, hetzü Amerika
of Rusland.
Dank zij <}eze houding, werd de sovjet
unie weerhouden van een aanval, door
dat de mogelijkheden van krachtdadige
represailles aanwezig waren „Wij zul
len standvastig en volhardend zyn in
or.ze pogingen, overeenstemming te be
reiken over wat wU menen, dat goed
is. Wij willen een rechtvaardige verde
ling van lasten, maar wy zullen trachten
niet arrogant te zijn".
„Het feit, dat er in sommig opzicht
geen overeenstemming is, vormt geen
reden om de vriendschap op te offeren
door pogingen tot dwang, te meer om
dat zulke pogingen vruchteloos zouden
zijn".
..Aldus zijn president Eisenhower en
ik. voor ik mijn tegenwoordige functie
aanvaardde, overeengekomen omtrent
de beginselen van ons buitenlands be
leid".
Bermuda maakt zich gereed
Churchill reeds onderweg
In Hamilton, de hoofdstad van de
Bermuda-eilanden, wordt op het ogen
blik de laatste hand gelegd aan de voor
bereidingen voor de conferentie van de
regeringsleiders van de Verenigde Sta
ten. Engeland en Frankrijk, die Vrijdag
a.s. begint.
blauwe Caraibische zee De drie minis
ters van buitenlandse zaken zullen loge
ren in het op enige afstand gelegen
Castle Towers Hotel
De drie delegaties zullen ieder haar
eigen eetzaal en keukenpersoneel heb
ben.
BERMUDA, Centrum van de wereldpolitiek
President Eisenhower, sir Winston
Churchill en premier Lanlel zullen
bljjf houden in de „airconditioned Mi-
docean Golf Club, een laag., licht rood
geschilderd gebouw, dat uitziet op de
Het blijft zacht!
Het KNMI deelt mede:
Op het Noordelijk deel van de Oceaan
Je depressieactiviteit de laatste dagen
De invloed van de depressie breid-
sch tot over de Noordzee uit. waar
gisteren in het zeegebied tussen
ïotiand en IJsland heeft gestormd. In
I'rland heeft men van de depressies
'ïinlg gemerkt, want het weer hier
'si onder invloed van een boven Zuid-
gelegen hogediukg?bied Dit
iakt over Frankrijk en onze om-
eriig Zuidelijke winden, die voor de
'i ian het jaar zachte lucht blijven
«loeren In verband hiermede zullen
temperaturen de eerstkomende dag
S boven normaal blijven.
Weerropporten
(Aan lieden morgen 7 uur).
In Jajcc (foego-Slavië) heeftzijn troepen uit Triest terug te trek-
President Tito een rede gehouden Ken. op voorwaarde, dat ook Italië i
over zijn inzichten in het Triëstpro- dit zou doen. Italië zou met liet te-\ Oud-Leiden
bleem. ter gelegenheid van het 10-1 rugneinen van de troepen een be-
jarig bestaan van de Joegoslavischegin moeten maken, omdat dit land
staat. Tito verklaarde bereid te zijn, met de bezetting is begonnen.
Indonesisch Bureau voer
Westelijk Nieuw Guinea
Hit Indonesische Kabinet heeft gis
teravond, na een vergadering van zes
uur. o.m. besloten, een bureau voor
Westelijk N.c-uw-Guinea in te stellen
ter coördinatie van pogingen om Ne
derlands Nieuw-Guinca bij Indonesië
in te lijven, liet bureau komt onder
Icidiug van de minister-president.
De Indonesische Minister van Voor
lichting, Tobing. heeft medegedeeld, dat
het bureau zal be.-taan uit een ministe
riele raad or. Ier voorzitt?rschap van de
eerste minister. Het bureau zal een be
stuur nebben, dat optieedt als uitvoe
rend lichaam en bestaat, uit een voor
zitter en enkele commissarissen. Aan dit
bestuur wordt een secretariaat toeg?-
voegd.
De minister zeide o.adat dc oprich
ting van het Bureau Westelijk Nieuw-
Guir.ea in het kader ligi van de verwe
zenlijking van het regeringsprogram.
Baby door bus overreden
Zat bij moeder op fiets
Op de Haagdijk. midden in het win
kelcentrum van Breda, is gistermiddag
mevr Van Beek uit Breda met de fiets
komen te vallen. ZO vervoerde twee
kinderen, van resp 4 Jaar en 22 maan
den. De een zat achterop en de kleinste
voor op de fiets. Door nog onopgehel
derde oorzaak is mevrouw Van Beek
komen te valien op het moment dat een
stadsbus haar pascecicie De baby schoot
in de val van de fiets en kwam onder
de bus terecht Hpt kindie werd ernstig
aan het hoofd gewond Het is naai
het D.aconessenh'iis te Breda vervoerd
en daar overleden.
sprekingen worden gehouden, is toever-
i trouwd aan 240 man van de ..Welsh fu
seliers" en aan de plaatselijke militie en
politie Het omliggende terrein wordt
terdege doorzocht, maar er zijn nog geen
wachtposten rondom het clubgebouw
geplaatst
Wel zijn reeds de vlaggen van de drie
landen gehesen, de Britse vlag in het
midden
Volgens het voorlopige program zul
len de ministers van buitenlandse zaken
Vrijdagavond 'Ned tyd>, kort na de
aankomst van president Eisenhower,
hun eerste bespreking hebben. Hiprna
zullen de „grote drie" van gedachten
wisselen, v.elke bespreking Zaterdag en
Zondagochtend zal worden voortgezet
Naar men verwacht, keert president
Eisenhower Maandagavond naar Was
hington terug De Britse premier blijft
nog tot Woensdag Aan president Eisen
hower. als het enige staatshoofd, dat
aan de besprekingen deelneem:, zal c?
grootste ontvangst worden bere d Hij
zal worden begroet door honderd fuse
liers een even groot aantal Amerikaanse
militairen van de luchtbasis op Ser.nu-
da en een speciale erewacht van 21
Amerikanen, terwyi de aanwezige oor
logsschepen 21 saluutschoten zullen af-
De Britse eerste minister is omstreeks
middernacht met de minister van bui
tenlandse zaken. Eden. uit Londen per
vliegtuig naar Bermuda vertrokken
Churchill en Eden maken gebruik van
hetzelfde vliegtuig, dat kert geleden
het Britse koningspaar naar Jamaica
bracht.
Zij zijn Gander 'New Foundlandi reeds
gepasseerd.
Perzië beraadt zich
De Perzische premier Zahedi. heeft
een zestigtal prominente figuren uit het
politieke en handelsleven ontboden om
hem te helpen bij het opstellen van e:n
antwoord op de jongste Brits? non. d.c
een weg zoekt om de diplomatieke be-
trekkingen tussen de beide landen te
1 hervatten.
Herriot geen candidaat voor
Frans presidentschap
^Mhagen
windstil 4 0
zzw 2-10
windstil -0 0
WEERBERICHT
Aanhoudend zacht
Bilt verwacht tot morgenavond
«koog weer met flinke opklaringen,
ln Je na-nacht en ochtend hier en
m-5' Meest matige Zuidelijke wind
Verandering in temperatuur.
'Opgemaakt te 10 uur).
3 December
w® °P: 8 27 uur; onder- 16.31 uur
Sfn op 528 uur; onder. 14 23 uur
«ogwater te Katwyk te 103 en 13.28
nummer bestaat uit acht pagina's
Treed? ook of als
Kamervoorzitter
(Van onz? Pariise correspondent
per telefoon)
Door middel van een bijzondere
boodschap, die in sobere maar bewo
gen termen is vervat, heeft de Kamer
voorzitter Edouard Herriot gisteren be
kend gemaakt dat hü zich niet als
candidaat opvolger van Vineent
Auriol voor het presidentschap der
Franse republiek beschouwd wenst te
zien. De reden, welke hij daarvoor op
geeft zijn hoge ouderdom. Herriot
is 81 jaar geldt, volgens de bor.d-
sehap tevens als motief voor zyn
tweede beslissing: de voorzittershamer
van de Kamer volgende maand voor
goed neer te leggen.
I „Myn leeftijd en mijn g°zondhe,dctce-
I st3nd stellen mij niet langer in staat de
I werkzaamheden van de Nationale Ver
gadering zo te leiden als ik dat zeif zou
willen" zo het het in Herriot's bood-
1 schap di? eindigt met een vibrant ere
saluut aan het Franse volk, dat de
g.-jize staatsman zi'n aanhankeiykheid
en trouwe dank betuigt
I Nadat zijn boodschap door een der
vicepresidenten van de Kamer was voor
zeiezen. stonden alle ieden op om Her-
1 r:ot. d e '-edert het bezin der vierde re
publiek de zittingen op wel majestueuze
wijze heaft geleld een vlammende en
svmboMschc hu'.de te brengen Herriot.
d e momente?) rust moet houden na
een attaque, dia hem onlangs in de Ka
mer is overvallen, maar d e zich weer
v-y go-d schUn-t te herstellen, heeft in
zUn ambtswoning gisteravond ook nog
president Auriol. pr->m er Laniel, en de
bureaux van beide Kamers ontvangen,
om zyn beslissing nog eens nader to* te
lichten
Herriot een de: wijzen" der repu-
bhek had :n zijn hart stellig graag zyn
v. end Auriol ais eerste magistraat op
gevolgd De knapste professoren van de
Parn-e taculte.t hebben hem echier
eensluidend en niet kracht ontraden de
uiterst zware lasten en veran-twoorde
lijkheden op zich te nemen die mpt deze
hoogste funct'e van staatshoofd vooral
onder .1c huidige cms-tandigheden. ge
paard zullen moeten gaan Men mag
voor h-t ogenblik slechts hopen dat uit
de rangen van het parlement alsnog een
persoonlijkheid naar voren zal treden
di? "en fizuur air Herriot-, d.-t „orna
ment van de republiek" :n wier dienst
zijn hele leven was gesteld, zal blijken
te kunnen vervangen 'Herriot «::.ds
1905 burg'-me;ster van Lyon: in 1924 en
m 1934 was hy premini
Met Herriot en Auriol. die in even
dwingende bewoord .nven bij herhaling
heeft verzekerd hot Elysée deze maand
vaarwel te willen zeggen, zyn zo deen-ge
twee candïdaten geëlimineerd De
Gaulle bullen beschouwing gelaten I
die men wel als nationale figuren van
het eerste plan zou mogen aanduiden
Een van hen tweeën zou. mot bijna
gewisse zekerheid al'e ande~e gegadig
den buiten de competitie hebben Ge
plaatst Nu deze geduchte concurr- v.e
das is afgewend, wenden zich de bi.le
ken weer naar poh-tici van wat minder
indrukwekkend ferm aart van wie bekend
1 is. zonder dat nog lomand zich officieel
candidaat heeft gesteld, dat ze wel een
oogje op ho; Elysée hebben laten vallen
Min;ster Laniel en zijn vice-premier
Henri Queuille z en hun papieren sinds I
g.-teren ongetwijfeld weer duidelijk stij
gen B'dault daarentegen schynt het de
vorige week, speciaal bij de Gaulli-icn.
d:e hem aanvankelijk hun steun had
den toegezegd, tijdens de EG.G-debat
ten nu wel definitief te hebben verbruid
In ieder geval kan men nu met nog
meer zekerheid zeggen dat de wedloop
voor de hoogste twee posten des
lands: het presidentschap der repu
bliek en van de Kamer, tot 1* De
cember a.s. spannend belooft te wor
den en aan een voorspelling over de
uitslag durft zich dan ook nog nie
mand te wagen.
Vermindering Amerikaanse
troepensterkte mogelijk
De sterkte van de Amerikaanse in
fanterie zou met ingang van 1 Juli 1954
met 10 percent verminderd kunnen wor
den, aldus heeft de Amerikaanse minis
ter van d fensie op een persconferentie
medegedeeld.
Deze vermindering zou geen Invloed
hebben op de gevechtskracht van de
Amerikaanse infanterie en hoogstwaar-
schynlyk ook niet op de sterkte van d?
Amerikaanse troepen die thans in Eu
ropa gelegerd zyn.
Mm behoeft heus met tot de oudere generatie
van Leidenaars te behoren om zich te kunnen her
inneren. dat in het Noordeinde vroeger een
Kweekschool voor Zeevaart stond. Deze school,
in 1156 opgericht als ..gratis-opleiding van jon
gelingen tot den zeedienst", werd met ingang van
October 1915 omgezet in een opleiding voor
leerling-onderofficier bij de Kon. Marine en 8
jaar later weer in een voor zee-miliciens.
Met ingang van I Mei 1927 werd liet gebouw
aan deze bestemming onttrokken en diende het
achtereenvolgens als huisvesting voor de R K.
H.B.S. en als turnzaal voor diverse gymnastiek
clubs en scholen. Na dc bevrijding werd het dc
verblijfplaats van dc Mijnen-opruimingsdiensl,
terwijl het tegenwoordig een revalidatie-centrum
is van dc Sociaal Medische Dienst der Kon.
Marine.
Bij die voormalige Kweekschool behoorde een
ocfcnschip. waar de toekomstige foutjes leerden
hoe ze als katten in het want moesten klimmen
en waar bulderende bootslieden met barse bal
baarden. al dan niet gewapend met „zevenknt-
tcn' en ander drilmateriaal. dc aanstaande pek
broeken alles bijbrachten omtrent zeilen en ra's
brammen en sta gen. het leggen van knopen en
het splitsen van touwtjes.
Onze foto van vandaag herinnert aan die tijd en
ofschoon „dc staf" van dit ocfcnschip ogenschijn
lijk met dc grootste welwillendheid poseert en
zelfs krampachtige pogingen doet om een grijns
te forceren, zien de lieren er toch niet bepaald ver
trouwenwekkend en gastvrij uit. 't Is bijna alsof
ze zeggen willen: „Kom maar op. dan zullen n*e /e
kielhalen!"
(Verzameling Goedeljee-Van der Zanden),
