LEIDSCH DAGBLAD Laniel wist kabinets-crisis nog net af te wenden 92ste Jaargang ZATERDAG 28 NOVEMBER 1953 No. 28081 j^nr: i W Henny E»fd.-wlacWe: B W M enkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.— per kwartaal; f0 47 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Nieuwe zet van Moskou Vlosiou speelt zijn spel prachtig, maar iTager. ons toch af. of het Kremlin 9riet een dag te laat ls gekomen *Men weet, hoe Moskou tot dusver ca- -onsch een vier-mogendheden-conle- •e neigerde Weliswaar werd dit niet jovee! woorden gezegd, maar de ge- voorwaarden mochten als een -:fr worden beschouwd- Praotisch ge- 0-oten' de Russen zeiden niet regel- wij doen niet mee. doch zü siel- waaraan het Westen niet kon ,'ioên zonder zelfmoord te plegen. In arren moede werd toen ln het Wes- r de idee van de Bermuda-conferen- „boren Als het Kremlin dan persé iVwilde en terecht werd het jong de antwoord van Moskou op de Weste- 'iie uitnodigingen voor een bijeenkomst Lugano als zodanig opgeva t dan riiHl het Westen ziin houding maar r.fi; precies uitstippelen zonder deelne- gn» van de Rus! Doch dat was nu juist niet wat Mos- üo gaarne zag. Zo ontstond immers de w?elijkheid van een gesloten Westelijk d jn plaats van het onderling ver fde er. verscheurde Westen, zoals v»iou het maar al te gaarne waarnam. tftBswaar leek de kans op zo'n een- tmt niet al te groot, gelet op do p:; ran zaken in Frankrijk, maar ja. kunt nooit weten Zo werd in de communistische verzets- ïtratuur naast de Nato en de EDG Bermuda-conferentie opgenomen Het was vooral op Frankrijk, dat door a oesluite'.oosheid en inwendige ver- wldheid in het Westelijk kamp niet j? rol speelt, die het had kunnen spe- b, dat Moskou zijn verdere actie orga- neerde Ha lange tijd had de Franse Nationale Vsgadenng zich eindelijk eens gezet i een behandeling der buitenlandse riek. Nog wel niet om direct spijkers toppen te slaan doch uit het ver- j van zaken zou toch af te leiden welke koers Parijs in naakte toe- ins? zou gaan varen. Speciaal gold dat si: de E D.G.. die in Frankrijk nimmer j grote sympathie heeft mogen reke- c. integendeel. Zonneklaar mocht nden uiteengezet dat deze E.D G de oplossing was om het cevaar-ele- o". dat in het Franse hart sluimerde, i» wenden en tegelijkertijd te w.n- (g een Westelijke afweer tegen Mos- z-agress.e, die afdoende zou mogen reen genoemd, het b3at-te weinig. ïn- nrtmatig weigerden de Fransen om dit inzicht te komen, zelfs al ver leen zij de noodzaak. De Duitse herbewapening, in welke ra ook. blijft voor de Fransman een ïtsarlijk experiment, de gedachte daar- doet hem spookbeelden zien. die briefen rustig te slapen. Dat bleek zeer scherp bij deze behan- 1-.u der buienJaaidse polit.ek :n de as Tweede Kamer. Zelfs in het re- r:n:skasteel was er geen eenheid! Zl:= voor de meest zwakke uitspraak Europese integratie was geen be- meerderheid te formeren en de re- 12 Lamel begon aan een zijden udje te hangen. Te Den Haag mocht dan de conferen- van Klein-Europa een aanvang r.e- ib. de Franse Kamer kon n.et tot een <ur. komen en Bidault. de Franse 1.-er \an buitenlandse zaken, moest nr-iek laten gaan In zijn plaats kwam te heer Paroda, maar deze parodie heeft Hoarse conferentie reeds bij de aan- getorpedeerd. Besluiten zolider -.ckruk kunnen uiteraard met gei.o- ai worden Bidault's aanwezigheid ter slotzitting i daaraan weinig meer kunnen veran- Dc Franse politiek was volledig ln 1 vaarwater beland en de vul der ilng L-micl leek aanstaande Waar- natuurlijk de Bermuda-conferen- i althans voorlopig ook van de baan moment heeft Moskou aangegre- am een van die onverwachte zetten ..jen waarin het Kremlin zo sterk is: i d_.t stadium heeft Moskou als een Blerslag bij heldere hemel zijn hau te: zo volkomen gewijzigd en heeft het zelf het Westen uitgenodigd voor een re-morendheden-conferent ie te Bor- - Het schijnt, dat weliswaar de oude an nog wel worden gememoreerd, ■vii niet meer als eisen. Z" werd de Franse afkeer tegen de ■3G plotseling van Russische zijde ge- r-g.d en door te zwaaien met de v e- etatkel gespeculeerd op het gevoels- vr. der Fransen. m toch heeft deze onverwachte zet het door Moskou gewenste succes n opleveren: de regering Laniei is e hakken over de sloot gekomen, Z'O de vertrouwenskwestie had -;vld zo het inzake een motie, die al "i; n:g om het lijf heeft, maar niet- de weg openlaat voor een aan- ••-.a? bij de E D G. iv.l ons voorkomen, dat Moskou di? te laat is gekomen met zijn cp - zaaien van verdeeldheid geplante "i De Fran--e Kamer had geen ge- ;""r-he:j meer voor uitstel en zij miste ce moed om openlijk met het 'ic te breken, kk'emm blijft het Moskou-aanbod gevaren in zich bergen, want dit ïezrklank vinden in al d'.e knngen. -•Kij.ead propageren, dat de houding 5|" set Krem :n is gewijzigd, hoewel in practijk daarvan nog niets is ge- WEERBERICHT Toenemende wind U; Bilt verwacht tot morgenavond: Vf'wderlijke bewolking en droog maar morgenmiddag in het Noor- 11 'in het land kans op wat lichte re- 3 Matige tot krachtige langs de Wad- g'-dst later harde Zuidelijke Tot Zuld- h-e.ijke wind. Over het algemeen iets •;:t temperaturen. (Opgemaakt te 10 uur). 29 NOVEMBER t,'a °P' 8 22 uur; onder: 16 34 uur '"i cp: 0 05 uur; onder: 13 24 uur »'ïter te Katwijk te 9.22 en 2156 uur (3/11 te 10 29 en 23.56 uur - Doodtij» nummer bestaat uit 10 pagina's en een Bijvoegsel Frankrijk blijft echter even besluiteloos (Telefonisch van onze correspondent te Parijs) Het is premier Laniel dan uiteindelijk toch nog gelukt een regeringscrisis te voorkomep. De motie van het rechtse Kamerlid .Garel, waaraan dc minister president het lot van zijn kabinet had verbonden, is gisteren mei een kleine meerderheid van 275 tegen 244 stemmen aanvaard. De Gaullisten hebben zich daarbij van stemming onthouden, omdat, zoals woordvoerder verklaardp, Frankrijk na de conferentie van Den Haag ook niet die 'van Bermuda zou missen. De socialisten, zo goed als de communisten natuurlijk, stemden en masse tegen. De enige steun is dus van de centrum- banken gekomen, waarbij echter moet worden aangetekend, dat de Katholieken, dc partijgenoten van Bidault, zich slechts met duidelijke tegenzin achter dc regering hebhen geschaard. Dit. nogal povere, resultaat is bereikt na een dog, bijzonder rijk was aan verrassingen, incidenten en onvoorziene gebeurtenis- die zich zowel in de Kamer, en speciaal op de regeringsbanken, als buiten Frankrijk hebhen voltrokken. de minister van buitenlandse zaken woe dend zijn dossiers dicht geslagen me- de bedoeling, naar het scheen, zich driftig uit de voeten te maken Hij werd echten door de forse arm van Laniel nog net Intussen is zo Bidault gisteravond cm elf uur op de trein naar Den Haag kun nen stappen waar hij vandaag zal horen wat zijn collega's hebben cf Juist vooial niet hebben besloten. Medege deeld is eveneens, dat Bidault en Laniel 2 December a s naar Bermuda zullen vliegen. Voor de sensationeelste coup de theatre hadden gisteren wel de Russen gezorgd met hun nieuwe nota. waarin plotse ling zonder speciale voorwaarden een conferentie tussen de Grote Vier werd voorgesteld. Premier Laniel had morgens de til- bune beklommen om er direct al op te wijzen, dat ook in Franse ogen dit Rus sische aanbod een volstrekt nieuwe si tuatie in de internationale verhoudin gen had geschapen Het was duidelijk, dat de premier zich aan deze nota vast wilde klampen om zo zijn eigen vege lijf te kunnen redden. Zijn redenering was. dat Rusland cn Frankrijk beide naar een overeen komst lussen Oost en West wilden streven cn dat het dus van het aller hoogste belang moest helen, dat hij volgende weck op Bermuda dit stand punt tegenover Eisenhower cn Chur chill zou kunnen verdedigen. Een crisis zou van Bermuda een zui ver Engels-Amerikaanse ontmoeting maken. Een handige zet. die zijn uit werking onmogelijk kon missen, maar waarmee intussen de inzet van de de batten. dc Europa-politiek, naar een geheel ander plan werd verplaatst. Minder succes had de premier, in het bijzonder bij de Katholieken, toen hii ln het verdere verloop van zijn rede zich even omstandig als weinig elegant beriep op de woorden, die hii zelf enkele dagen eerder had gesproken, om zo een uit spraak ten gunste van zijn politiek te De premier bediende zich nu nog maar uitsluitend van de ik-stijl. die even aan Lodewijk XIV deed denken <de staat ben ik') en hij vermeed zelfs de lichtste toespeling te maken on de redevoering van Bidault. waarin alle aspecten der Europa-politiek uiteraard veel en veel uitvoeriger waren belicht. Tijdens deze passages was het Bidault dan ook wel heel duidelijk aan te 7.cn, dat hij zijn ontevredenheid niet onder de regeringsbanken wilde steken en toen Laniel het spreekgestoelte afdaalde, had Meü.-auv.) Officinl dealer voor LEIDEN en Omstreken MAREL's Autobedrijf N.V. WASSENAAR TELEFOON 2545 Door de brandende vraagstukken bul ten beschouwing te laten heeft hij zijn vingers inderdaad niet gebrand, en de afzijdigheid van de Gaullisten kunnen bekomen Hjj heeft het zo kunnen voor komen. dat er zich een antl-Europese meerderheid tegen de regering op zou stellen Maar hij ls er niet in geslaagd, tengevolge van de oppositie der socialis ten. een absolute meerderheid voor een zelfs maar omzichtige Europa-politiek achter zich te krijgen. De E.D.G. zou op dit moment zen der dc minste twijfel door de Nationale Vergadering verworpen zijn. Door de uitspraak van gisteren heeft dc regering een uitermate gevaarlijke crisis of misschien zelfs een nationale catastrophe, weten te omzeilen Niette min zijin het echter weer niets anders dan dubbelz.nnigheden, inconsequervies en halfslachtigheden. d:e aan die uit spraak ten grondslag liggen. De Katholieke Europeanen hebben een resolutie onderschreven, waarin de es sen' e!e problemen van de integratie worden verzwegen De socialisten, die Nieuwe groep Duitse krijgsgevangenen uit Rusland terug Prins Bernliard heeft gisteren een I bezoek gebracht aan de KEMA. de A'.V. tot keuring van electroniscne I materialen te Arnhem. Alvorens de Prins een rondgang maakte door dc- verschillende afdelingen gaf tegengehouden en er volgde toen* een 11U 111 meerderheid voor een Europese korte, heftige woordenwisseling tussen :'era,,;e schijnen te zijn. hebben samen beide ministers te midden der vergade- I nï?t de communisten, tegen de resolutie ring. I gehemd, vooral omdat de tekst uit de Even later ging het gerucht dat BI- I rfTh!se hoek was gekomen, dault zijn ontsla? lwd aan?e-bod?n dat De rechtse of Gaullistische, arti- aoor Laniel echter gewe.cerd zou ziin Europeanen hebber, z:ch slechts afzijcug In een g?=prek onder vier ozen mor de behouden, omdat zij hopen dat Laniel. ruzie weer v.at zijn bijgelegd maar BI- die K nog een beetje, en Bidault. d> ze dault werd. naar men beweert, voor de htlemal niet meer vertrouwen, in Eer- i vangen gezeten I Tiidens dc rond ran"de Prins ir. rest van de dac r»n spreekverbod op;e- j muda me'temin een conferentie met Het is bei eerst» transport dat uit 1 5 ronagan^ ac rrins ir, leed, waaraan hij zich over eens r et 1 commutv'stisch Rusland zullen h»!pen Diu"e-s bestaat d e alleen wn veUIg- dc commandoruimte van de bcproe heeft gehouden voorbereiden heidsredenen" tót dusverre waren vast- Vingshallcn. Intussen was het moeilijk t» ontken- Maar dat die afwezivhecd allerminst gehouden nen. dat de splitsing tussen d? pro- en welwillende neutraliteit betekent, de Volzens dc terug'-keerden bevind'1 VLIEGTUIGONGELUK BIJ PARIJS ocKktra-EUropeanen nu van uit dc Kamer Gnu .^he fractie-voorzit-ter Ohaban- „ch ,n do genoemse k unpen een groot 1 Gisteren via het kab.net ook de toppen van de Delmas hoeft dit nog eens nadrukk»li-k aantal Duit e celeerden die zich om olsteren regering, de prem er en zijn m.p^'er wil en ^onderstrepen door op te me-ken me' kernonderzoek bezig houden. Te Kassei zijn onverwachts 426 Duitse prof. dr ir. J. C. van Staveren een krijgsgevangenen uit de Sovjet-Unie uiteenzetting van de instellingen en aang komen, die in kampen te Kief., p. Worosjllofgrad en Moskou hadden ge-i wcrl.. dat hier wordt verricht. angen gezeten Tijdens dc rondgang; de Prins in bü een kerkhof in de Zui delijke omgeving van Parijs een Amen- laame weken hadden K~r-=r>oi- ->-• oe ,e..esee..en gestort. Zes personen kwamen cm het Dat men zich over de overwinning p. .y ~eh\iu infriri- z'r' sP"c:ia' -^"hooide arbooe-s 'cch- .even. Volgens oaggetuccvn begon het van Lamel, gezien vanuit een Euro- 5 tlaa n:c en incer. eu-s Z:.i verklaren, dat z:j toestel in dc lucht al uit elkaar te val- pese gezichtshoek, dan ook niet de - t--cn de buitenlandse po.c-Uek van o->d»r .dmc van Du c: -raer, tot iên Êen vleug»' viel cn het dak van een minste illusie hoeft te makrn. moge 1«50 hebber m- c-verf aar. gehe me SoiS^bJïït teSlS SSeVlO S bovendien wel blijken uit het feit. dat 1 "i-nste vvat men ook aan zo wel or.derzoeklo-cen cp hf? gebied der atoom- de premier met geen woord over het ren kan dat het fundament voor onerg.e :n de Sovc'-'i:: Daarna waren Europese leger, noch over de hope K.em-Europa voor zover dat door i z)j naar eer. quarar. a nelcamp gebracht, autoriteit of de Haagse conferentie Frankrijk moet worden geleverd, nog waar zu tot kort c--'.eden op hun vrü la- had durven spreken. steeds vooral uit drüfzand best-aait t:n? ting hebben gewacht. Russische nota stelt geen voorwaarden Zeer koele ontvangst Washington In de jongste Sovjet-nota r- bUjker,.? In WeV-Du'.island zijn de meningen zeer verdeeld. De sociali-: sche oppori-.e heeft ter stond haar bekende vermaan 3an de re- seringspar'.ljen herhaald, cat men in- dien het werkelijk tot zakendoen met de Russen zou komen bereid zal moe- ten zijn bepftalde ..Europese kevslinrs- Churchill is niet van menuiz. d-a-t het I ;deeèn" prijs te zeven Het is zonder Russ-sche voorstel de Bermuaac-onferen- mc»r duidelijk, dat daarmee de nor al- Uie op enigerlei wijze moet beïnvloeden 1 tijd door de social-.s'en bestreden ce- ei. Foster Dulles is het daarmede eens. dachten der EDO bedoeld is Het feit dat Rusland zij<n eis tot een Een geheel a:v>re toon klinkt door in voorafgaande conferentie met Peking- de reacties, di» m de hoek der rege er. oenent vsm net omcieie «ussiscne Ch.na heeft laten vallen, wordt te Lon- rlngspartiien gehoord worden Daar heet jJSrsbureau ..T.a=s" verklaard, dat de den aU een diplomatiek succes v-oor het h"t cp-cuvv 'dal d» Sovje'-un;e bedro- Sovjet-regering bereid ls de»! te nemen Westen gezien i-en zou uitkomen, wanneer zij meent aan een bijeenkomst van min s ers v ui In off.cielc Lonaense kringen heerst door haar verrassende geste de Weste- buit-enl-aindse zaken van F-ankrnk. de geen optimisme ten aanzien van het re- jj^e eenheid no- r» kunnen teren hou- Sovjet-unce, Groot-Br>?-tanmë en de Ver sultaat van een vierm-ogendheclenconfe- den E- i< -.een twijfel aan dat de leuze Stalen om te pogen tot een «nellere re- ren-t-te. ,X>e moeilijkheden zijn enorm der West-DÜi'se rcger.-g 'n de komen- gelmg van de dringendste vraagstukken groot", aldus een woordvoerder van het de weken zal zijninderdaad confere- te komen De stad Berlin zou. aldus de ..Foreign Office", doch Engel--1 - - J- nota, een geschikt» plaats voor een bjj- best doen om vorderingen, eenkomst van de ministers kunnen zijn ferent-e wordt gehouden De Soviet-unie zal echter op een oer- maken gelijke bijeenkomst de kwestie v-an het De uitgesproken koele bijeenroepen van de ministers van bui- de nota in Washington h- tenlandse zaken van Frankrijk, Groot- echter verbazing en enige BriMamrë. de Ver Sla'en, de Sovjet- gewekt. urae en de Oh.nese volksrepubliek naarjn officiële Londense kringen twijfelt I West-Diutse hoofdstad hebben voren brengen, zo werd verklaard men er geen ogenblik aan. dat de Wes- b-letd d» indruk gekregen, dat dr Ade- HH voornaamste nieuwe element m (dijken het Sovjet-v-oonstel moeten san- muer. ondanks zijn herhaalde pogingen de Sovjet-nota is, dat de vroegere eis is vaarden, dat men in Londen evenals In I ',cn m.if'e vvn een conferentie der vier. - er vallen, dat geen conferentie over Washington ziet als e«n 1 hef: geoordeeld eerri de het Westelijke „diplomatieke en mo-eie 1 Eur°Br"f aaneensluiting te voltooien, om uil-Uatief" 1 eerst daarna met de Russen aan een ta fel te gaan zitten. Onze Liclitweek- prijsvraag Aanhoudend zacht Het KNMI deelt mede: In de afgelopen dagen ls een gedeelte van een Oceaan-depressie naar Portu gal afgezwenkt. Aangezien de luchtdruk boven Z.O. Europa daarbij hoog bleef, waaiden over Frankrijk en onze omgeving Zuidelijke winden, waarmee zachte lucht werd aan gevoerd. De temperaturen stegen dan ook weer tot boven de normale waarde voor de tijd van het jaar. In Zuid- Fiankrijk kwamen zelfs temperaturen van 1519 graden voor Intussen tiok een nieuwe actieve de pressie vanmorgen over IJsland en deze storing doet de barometers in Soho'land a', voer dalen Hierdoor zal de wind mor gen weer toenemen uit Zuid-Westelijke richting. Het blijft daarbij zacht weer en aan gezien de neerslagzone van de IJsland- depressie ons land nog niet kan berei ken. blijven de neerslagkansen gering. VV eerrapporten an hedenmorgen 7 uur) Helsinki goh bcw. zzw Oslo zwaar bew. i. Stockholm geh. bew zw Kopenhagen zwaar bcw z Londen Amsterdam Grenoble Nice Warschau I Bcrliln i Klank lort Mlinchen Zilrlch Genévo I Locarno Wenen Innsbrück vrliw onb. onbewolkt onbewolkt half bew windstil -1 0 vrijw. onb. windstil 6 0 Duitsland zou kunnen worden gehou den. als niet tevens op een bijeenkomst j van Engeland. Frankrijk de V?r S'aien, de Sovjet-un.e en communi-ri -ch China I worlt gesproken over beëindiging van i de koude oorlog In de nota ontkent de Sovjet-reg-rrlng ten stelligste, dat zij geen viermogerd- hedenconferentve wenst, zoals het Wes ten u:t de Sovjet-nota van 3 November had geconcludeerd Voors wordt ontkend, dat als voorwaarde voor een viermo- gendhedenconferentie een „weerloos Europa" wondt geë_st Wel levert de nota felle cril.ek op Let 1 Europese legerverdra-, dat de „deur wijd open zal ze&ten voor herleving van Duits militarisme", en da: een deel van Europa zal opzetten tegen het an dere". waardoor zou worden bijgedragen aan „vergroting van de meningsver schillen tussen de landen van Europa" er, „vergroting van het gevaar voor nieuwe militaire avonturen' REACTIES Een woordvoerder van het Ameri kaanse m-.msterie van buitenlandse za ken heeft officieel te Washing on dc Sovjet-nota „teleurstel;;nd" genoemd Volgens hem blijkt er een „tactische te rugtocht" uit. terwijl de Sovjet-ur.ie vasthoudt aan vroeger ingenomen posi- ties Hij zei. dag ae „Sovjc-pohtiek in de verdediging :s" en dat de „vrije we reld het diplomatieke en morele initia tief bezit" Voorts beschuldigde de woordvoerder Moskou van een nieuwe poging om vorderineen op de weg naar bekracht-.ging van het Europese leger- verdcag te verhinderen. Waarnemers in Parijs verwachten, dat de Westelijke ministers van builen- I land se zaken hun Russische col.ei a. Molotof, berm volgend jaar zuilen oik- j moeten Zij betwijfelen echter, of Ber lijn als conferentieoord voor het Wes ten aanvaardbaar zal zijn Oostenrijkse functionar.ssen verklaren. I Sovjet-autoriteiten in Wenen aanhalend, i dat mogelijk in Wenen de vieimogend- hedenconferentie zou kunnen worden gehouden Engeland zal vermoedelijk .u coord gaan met Berlijn als plaats van de con- i ïerentie van vier en aal voorstellen de bespreking eind Januari of begin Fe bruari te houden zo wordt ln Londense diplomatieke kringen verklaard. I j.l. verborgen slagzin te ontdekken, t J krijgt U daartoe in dit weekeinde t nog de kans. Zorgt dat Uw oplos- J sing er a.s. Maandag óók bij is! i f Oud-Leiden Toen in 1893 deze brug in gebruik werd gi- nomen. gaf men haar dc weidse naam ..Grote Itavenbrug". De begrippen omtrent groot en klein kunnen in de loop van een kwart eeuw heel wat veranderen, want toen deze dubbele klapbrug op haar beurt in 1930 moest plaats maken voor de tegenwoordige electrische hefbrug. vonden wij ze bespottelijk klein Op dc achtergrond ziet men het kantoor van de voormalige rederij ..Dc Vol harding" die vroeger een groot aantal passagiers- en vrachtschepen in de vaart had en op de voor grond het politieposthuis. dat na 1930 onder één dak werd gebracht met dc brugwachtersvcrblijf- plaats. De spookachtige schimmen op dc voorgrond. :ijn dc vage silhouetten van eerzame -Leidcnaars. die tijdens deze tijdopname van de knappe foto- tograaf Goedcljce hun wandeling vervolgden. Merkwaardig is dat op deze foto geen enkel iij- of voertuig, zelfs geen fiets te zien is. Pro beert U eens om op dit zelfde punt nii een der gelijke foto te maken (Verzameling Goedeljee-Van der Zanden),

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1