Economische situatie op Tasmanië dwingt tot beperking immigratie 92ste Jaarerang LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 24 November 1953 Vierde Blad No. 28077 Ontdekkingsreis door vijfde werelddeel (VI) Weihouder Vander Kwaak: 'olkscredietbank moet zelfstandig blijven! figen belastinggebied houdt ook gevaren in De Leidse ..minister" van Financien, de heer D. van der Kwaak, heeft uiter- „rj «le Leidse begrotingen in zijn bezit en daaronder een zeer bescheiden «rkje. waarin de gTote staatsman Thor becke, eens lid van de Leidse Raad. z(jn „4( geeft op de plaatselijke begroting van 1847. Reeds daarin geeft deze liijisman als zijn mening te kennen, dat de gemeenten niet onder controle of ,(4.|Ü moeten komen te staan. Nu dit keer al zeer beslist de zelfstandigheid „n df gemeenten en het sluitend ma ken van een begroting sterk in het mid- j,lpunl van de belangstelling hebben gestaan, meende spreker er goed aan te ic,n met er op te wijzen. dat sinds 1847 de Colleges van B. en W. met de vraag tobben gezeten: Hoe komen wij aan een sluitende begroting. Moeten reserves eerst op? Spreker gaf vervolgens als zijn mc- - kennen, dat de techniek der fi- c verhouding niet het culmina- moet zijn voor het besturen van gemeente. De wethouder had de zc- .Ve.d. dat deze begroting is opgest?-'. een redelijk verzorgingspeil. Wij en aldus spr.. dus stelling moeten .en tegen personen cn colleges, die peil willen aantasten. Indien recht billnkheld worden betracht, weet spr. voorbaat, die er r« Hik heeft. Deze Pag is evenals vorige Jaren met zorg samengesteld. HUISVUILBELASTING Over een eventuele huisvuilbelasting tpr. kort zijn, De zaak is in onder- 4 b en W. zullen met de gemaakte -rrklncen zeker rekening houden. rV,ei is gesproken over het eigen be ing gebied der gemeenten, echter ■icr dat iemand de oplossing aan de iad deed. Voor een gemeente als Lei een eigen gebied ook gevaren n. Voor spr. is dan ook van :er betekenis, hoe wij meer verant- ielijkbeld krijgen als gemeentebe- sarders lüden "1 zeker nog een beroep op kapitaalmarkt moeten doen. De ge- =;te beschikt nog over f. 20 500.000. kapitaalmarkt is thans gunstig en •Me voordelige leningen zijn reeds ten. B. en W menen, dat het ige van 3 3 4 van het financie rs gehandhaafd zal kunnen Het efficicncy-onderzoek is een zeer werk. Dit werk staat of valt met akkundigheid en de persoonlijke ln- ■Bng van de onderzoeker. HET VOLKSCREDIETWEZEN In bet verleden was het volkscre- üelutzen speciaal gericht tegen de TOkerbcslrijding. De beer De Bree de olkscredietbank willen on- inbrengen bij Sociale Zaken. Deze ing deelde de wethouder allcr- 5t. n wy toch de vertrouwenssfeer rive- en gezinsleven niet onnodig sten. Vele gezinnen, gelukkig. ::es het nog erg om gegevens op te leggen voor een credietaanvrage. ■:e stecr worden ook de huisbezoe- afgelegd Het aantal huisbezoeken bat-te jaren sterk gestegen, maar «eer zal ti.t werk met grote voor- zheid moeten geschieden. Wat spr. vond was dit. dat de aanvragers ut zijn om hun verplichtingen na temen cn in talrijke gevallen vrijheid handelen hebben. Als er van het '.•»nde credict van f. 1 839.000 in 1952 203 moest worden afgeschre- gt dit toch wel iets. Mej. Noord- leitte voor nazorg ln de gezinnen. cit nu wel een taak voor de edirtbank' Het reorganisatie- over de bank zal spoedig worden geiend. DE VEEMARKT fet veemarktvraagst.uk is door ver- icderie leden aan geroerd. B. en W i binnenkort een keuze moeten a uit twee terreinen Enkele leden ■n de zaak zo gesteld, dat er een '•e veemarkt moet komen, omdat •erëeer dit eist. Spr. zei het anders: "n he«ft een nieuwe veemarkt no- ■n zich te kunnen handhaven als plaats cn omdat de Inrichting dit Terwul lal van andere markten *n, leeft die van Leiden sterk op. GEEN GEZINSTARIEVEN Een nieuw administratiegebouw voor de lichtfabrieken heeft de aandacht van B. en W. Binnenkort zal een beslis sing moeten worden genomen. Voor In voering van gezinstaricven voelen B. en W. niets. STADSVERWARMING Reeds van 1936 af heeft het vraag stuk van een stadsverwarmingsbedrijf de aandacht van de directie der lichtfa brieken gehad. Nog nooit heeft de di rectie zulk een afwijzend standpunt in genomen als juist de laatste jaren. Voor een stadsverwarming zyn zeer kostbare machines nodig. Voor het leggen der bulzen moet men over rechte trajecten beschikken. In Lelden is dit onmogelijk. En de kosten bedragen circa f. 400 per strekkende meter. De wethouder raadde de heer Van der Hoeven aan zijn voor stel in te trekken. Inzake betere verlichting van hei stadhuis exterieur i kan een voorstel worden verwacht. Ha verstraat en omge ving hebben de nodige aandacht. Over het Rapenburg komt een apart voorstel. De suggestie van de heer De Hosson i straatlampen vroeger uit en later aan zal worden besproken. FINANCIËLE ASPECTEN Tenslotte besprak wethouder vi der Kwaak nog even enkele finai ciële aspecten. De regering beeft meermalen bljjkgegeven, dat zU niet veel mee op heeft, dat de ge meenten over reserves beschikken. Spr. achtte het niet uitgesloten, dat nu eerst de reserves moeten worden op geteerd. In de financiële regeling zijn enkele rontruetiefouten aan de wij zen. Leiden is er steeds bij tekort ge komen. Vele gemeenten ramen eer verhoging van de algemene uitkering cn spreken niet meer van tekorten. Wjj moeten ons niet laten intimi deren door de toestand van het ogen blik. Voor een flinke aanpak cn ccn verantwoord beleid zal ook het Rijk moeten zwichten Voedsel- en landbouw organisatie der V. N. >?envoord:gers uit 68 landen ne- z"', aan de te Rome geopende ple- eniie van de voedsel- en zo atie der Verenigde Na- dircati.r-generaal der organi- rris Dodd. hzeft er in zijn ope- op gewezen, dat de kloef tus- .'leent- en goedgevoeden thans 15 da!> ooit en toch valt in somml- i fier wereld reeds een opeenho- ii v.cd.el en andere producten !r 1? nemen, welke producenten en "I verontrust. De voedselproduc- r hoofd dei bevolking heeft onge ler vooroorlogse niveau weer be- WETH. 3.V.O.KWAAK: „Z0U BAT NOG EENS WAAR WORDEN f" Mr Berger: Nivellering der lonen funest Systeem zonder waardering uit den boze Teamgeest van het hoogste belang s en i een vele gebieden te laag is voor een ■ït'.idheidstoestand en in som- ^ieicn zelfs de hongersnood na- Braziliaanse afgevaardigde. dc Midc. o.u ongeveer 60 procent «ereldbn'olklng honger lijdt en gevolg hiervan werkelijke wel- ll" de weield onmogelijk is. cnimige landen hopen dc voedsel- notten zich op. terwijl er in vele nood heerst. Hij citeerde sta- ■?-i m de VN. waaruit biykt. dat Ir.nden, waar 16 van de -^vclKing woont, ongeveer 70 1 K- totale wereldinkomen hebben. w 15 armste landen, die tezamen Mn de heift van de wcrcldbevol- :rr,vatten, minder dan een tiende '«rcldmkomen ontvangen. MITTERAND PLEVEN'S OP\ OLGLR Mitterand, die onlangs uit ^"ng-Laniel trad uit protest te- Politiek ten aanzisn van de ko- - -v tot voorzitter vun de kleine •''•ai.ne linkse radicaal-socia le prrtij «u-iion democratique et -'(.ce resistance) gekozen, ais f':l d° huidige min.ster van R't.e picven i.'1.13 1111 op dc partljconteren- <-. arie «eken geleden een resolutie -id en aangenomen gekregen '"7? aangedrongen op directe naeiingen met dc Vletminh-op- voorzitter van het College van Rijksbemiddelaars, mr J. A. Berger, heeft gistermiddag tijdens de samen komst van het Departement Arnhem van de Ned. Mij voor Nijverheid en Han del gesproken over de in de naaste toe komst te verwachten loonontwikkeling Nederland. >e vraag waar het om gaat. aldus spreker, is. ..Hoe kunnen we de welvaart an onze gemeenschap verhogen?" In de laatste drie jaren zijn in de pogingen om de welvaart omhoog te brengen, ernstige fouten gemaakt. Wij leden, al dus spreker, aan technocratie, waarin geen plaats meer voor de arbeid zou zijn, een maatschappij echter, waarin geen arbeid bestaat, is ccn onding. Ar beid geeft zin aan het leven. Welvaart is dan ook geen kwestie van een auto of televisie-apparaat, zo ver- olgde hu. we zullen ons hebben af te -ragen, wat we te winnen of te ver liezen hebben en hoe cn op welke wijze ij de mens ln ons industrialisatie- streven weer een waardige plaats zullen kunnen geven Er moet meer waarde ring komen voor elkaar, want de waar dering is door de huidige arbeidsver deling en -splitsing In het arbeidsproces in het gedrang geraakt Deze indeling is zo. zei hU. dat een arbeider niet meer het eindresultaat van zijn arbeid voor ogen staat Daarom moet naar andere wegen worden gezocht om de mens v.cer zyn waardering voor de arbeid terug te geven. Van groot belang achtte spreker teamwork cn teamgeest. zonder welke men In ccn bedrijf niets doet. Ook zou cr z.l. een loonsysteem moeten komen, dat beantwoordt aan dc waar digheid van de mens cn aan dat van teamwork. Op het ogenblik zijn wU, aldus inr Berger dooi arbeidsanalyse in staat te komen tot een juiste waardering van arbeid Het moet ni»t zo zijn, dat een goede vakman slechts weinig meer ontvangt dan de laagst betaalde werk nemer in de administratieve sector. Er nog op wijzend, dat nivellering der lonen funest is voor de arbeids productiviteit. zei hij ook. dat elk loonsvstecm zonder waarderingsele ment uit den boze Is. Verblijdend achtte bij daarom, dat men ook hier tot een tariefsysteem is gekomen,, waarbij het mogclük is grotere toe wijding en meerdere Inspanning te honoreren. Het loonsysteem dient er op gericht te zijn de mens weer te maken tot de centrale figuur in de arbeidsgemeen schap. die de techniek heeft te leiden en niet omgekeerd, aldus besloot mr Berger. Geen uitzicht op meer werk Kerkelijke geloofsstrijd werpt donkere schaduwen Nederlanders wijzen elkaar bruut deur en kerk (Van onze correspondent m Australië) In het vorige artikel (Tarmanië: eiland van bergen en baaien) zong ik een lofzang op het ten Zuiden van het Australische vasteland gele gen eiland met zijn vele baaien en groene bergen, zijn vriendelijke en behulpzame inwoners en de boomgaarden, die zich over honderden hectaren uitstrekken. De waarderende en zelfs enthousiaste beschrij ving van deze ..voorpost van het Paradijs" zou ik graag willen voort zetten. ware het niet dat de feitelijke omstandigheden, economisch ge zien. tot voorzichtigheid manen. Na een bezoek aan Hobart- en Huon-vallei, laat men zich licht verleiden tot de mening, dat duizenden nieuwe emigranten op Tasma nië een plaats kunnen vinden. In een verre toekomst ligt die gelegenheid er inderdaad, omdat de uitvoe ring van machtige hydro-electrische werken de bron vormen voor de verwachte vestiging van nieuwe industrieën. Op het ogenblik echter is cr. afgezien van de ..Zink Electrolytic Company" en de in oprichting zijnde aluminium-industrle geen vooruitzicht op oirecte vergroting van de werkgelegenheid. De bestaande industrieën weinig gevarieerd en gering in aantal hebben haar vaste kern van arbeidskrachten. Dit heeft er al toe geleid, dat een dere gedeelte van de destijds naar Dcvonport (aan de Noord Westkust geëmigreerde Neder landers deze plaats heeft verlaten en voor het merendeel naar het vasteland is vertrokken. Daar zyn zij er in geslaagd werk te vinden. In feite betekende deze verhuizing echter een nieuwe emigratie, die vele anderen, die hun voor beeld zouden willen volgen, niet kunnen bekostigen. De premier van het 400.000 inwoners tellende Tasmanië. mr R. Cosgrave. heeft mU verklaard, dat de economische omstandigheden, waarin zijn Staat ver keert. dwingen tot een beperking van immigratie. Toch. zo zei hij, willen wij graag Hollanders hebben, want zU n bekend als harde, vakbekwame werkers. Mr Cosgrave. zowel als de Tas- maanse minister voor immigratie, mr Hand, die beiden Nederland van aan zien kennen mr Cosgrave was tegen woordig bij de onthulling van het Tas man-gedenkteken in Lutjesgast en mr Hand was in Nederland krijgsgevan gene gedurende de eerste wereldoorlog beseffen héél goed. dat tussen de wens om Hollanders aan te trekken cn hun een levensbestaan te verschaffen groot terrein ligt. dat in de komen de jaren dieper zal moeten worden om geploegd Goede kansen voor boeren? De premier Is van oordcel. dat er voor bóeren-immigranten in elk geval goede kansen liggen. Of dit onder de huidige omstandigheden juist gezien is. waag ik te betwijfelen. Ik. heb slechts één Hollandse jonge boer ontmoet, die uit louter geluk, voor weinig geld een goed stuk grond <20 HA i met een eenvoudig huis heeft ge kocht. waarmee hij de grondslag zal kunnen leggen tot succes. Dit geval mag niet als maatgevend worden aan gemerkt. want werkelijk goede grond zal pas in cultuur kunnen worden ge nomen. wanneer de Tasmaanse rege ring zélf het initiatief tot openlegging neemt. pSR telt 23 leden 1 1 ,!»dering. Conferentie Wereldfederalisten (Speciale berichtgeving) Van 27 tot 29 November zal in het AMJV-gebouw te Amsterdam een inter nationale studie-conferentie worden ge houden over de herziening van het Handvest dei VN. Deze «tudieconferen- tie wordt georganiseerd door de „Youne World Federalists" (vroeger Wereld Studenten Federalisten i. ZU ls een ver volg op een te Kopenhagen gehouden congres, op welke bijeenkomst een aan tal vraagstukken aan de orde werden cesteld om de huidige VN. om te vor- Imen tot een federaal wereldbewind. Cigaret zette Circus in brand De oorzaak van de brand by het circus van Bever is thans bekend Volgens de 1 Rijkspolitie is gebleken, dat een bran dende cigaret die door een stalknecht on voorzichtig was weggelegd, de brand heeft doen ontstaan Alle dieren zijn inmiddels terecht. De drie laatste ver miste paarden zyn 15 km van de plaats van de ramp ln een weide aangetroffen. Drie paarden waren gewond: het hoge- schoolpaard van het kleindochtertje van de directeur is er het ergste aan toe. Dit dier had een wonde boven het oog. De paarden zyn gewond, doordat zy tijdens hun vlucht tegen auto's zyn gelopen. STEUN ACTIE. De Nederlandse Club van Circusvrien den heeft op zich genomen Circus van Bever, dat tot een der oudste in Ne derland moet worden gerekend, de hel pende hand te bieden De totale schade wordt geraamd op f. 150.000— maar de vervangingswaarde van het verbiande materiaal is uiteraard groter. Men acht het uitgesloten, dat voor het uitkerings bedrag van de verzekering het benodig de materiaal kan worden aangeschaft Bovendien blijken alleen de tent en de afgebrande schuur verzekerd te zijn ge weest. De stal is ook gehavend, deze kan feitelijk niet meer als winterver blijf dienst doen Over ruim vier maan den begint het nieuwe seizoen en daar om wil dc Nederlandse Club van Cir cusvrienden te Amsterdam spoedig daad werkclyke steun bieden. FAMILIEBERICHTEN ontleend aan andere bladen: Bevallen: Van HaeftenReinders. z. Hoogezand. Willemars— Veldhuis, d Adam. Verryn Stuart—Abas, d Den Haag. Knüppede Jong. z. Dordrecht. Welling—Knoef, z Borculo; Daniels— Peter, d Arnhem Gehuwd: K. Sabel en R. Dijkman, Koog a d Zaan; E Lelyveld en D. W Scholte. Den Haag! G. J Oostergetel en E. M Wilmink. Dordrecht; G Case- mier en J. Mandersloot, Groningen Overleden. P. Brugman, m. 63 J. LeeuwardenG RevneGrcot. v 71 J Beverwijk; J van Velzen. m 71 j. Bilt - hoven; A- M. J. TrostWels, v. 71 J. Initiatief van Regering Mr Cosgrave is daarin niet te kort geschoten. Zyn regering heeft een plan opgesteld om gronden ter beschikking te stellen van immigranten, die op de zelfde wijze als tot nog toe ten behoeve van Australische oud-strijders is ge beurd. een boerenbedrUf kunnen begin nen Dit wil zeggen dat als het plan wordt goedgekeurd door de Federale re- eering. ook voor Hollanders gelegen heid wordt geboden om. mits zij vak bekwame boeren zijn. zonder kapitaal op een bedryf te worden geplaatst. Die goedkeuring zal echter niet zo maar worden verleend, want zoals ik reeds in een vorig artikel schreef, ook de Victoriaanse Regering koestert der- geliike plannen Dit betekent dat de re- gering-Menzies in dc buidel zal moeten tasten, wanneer zU met de voorstellen Instemt. Intussen wordt in de Tasmaanse pers aangedrongen om liet land voor immigranten open te gooien Of en wanneer de Federale regering Toor «le ze druk zal bezn ijken, kan op het ogen blik niet worden voorzien. Zolang deze onzekerheid blijft bestaan, zijn de kansen voor «1e immigrant np bet land In Tasmanië niet groter, eer minder, dan elders in Australië. Eerst kappen: dan oogsten Ik reisde per auto van Hobart naar het uiterste Noorden van het eiland en heb dc landerijen gezien, waar tot aan de gezlchtseindei geen huis. geen boer derij valt te ontdekken Men kan zich wanen in de wijd open vlakten van het Nederlandse boerenland. Over meer dan 300 km. liggen slechts enkele kleine dorpen verspreid en graast ei het vee en de schapen, of lig gen er de bouwlanden, waar honderden nieuwe bedrijven kunnen worden ge sticht voor Intensievere bewerking en beweiding Op de berghellingen strek ken zich de onmetelyke eucalyptus wouden uit. die Tasmanië gebruikt als bronnen voor zijn hout export. Veel van het land, dat de regering voor nieuwe ..settlers" wil bestemmen, zal eerst bouwrijp moeten worden gemaakt. Er zal gekapt moeten worden om de grond vry te maken, maar dit is het begin dat aan de historie van vrijwel elk Australisch boerenbedryf is verbonden. Kleinzielige verscheurdheid De meeste Hollanders ln Tasmanlè leven in een gelukkige gemeenschap, waar zy veel missen wat in het oude vaderland een deel van hun sociale le ven vormde. De natuur en de gemak- keiykheid, waarmee de Tasmaniër zijn immigranten tegemoet treedt, zyn de enige vergoedingen daarvoor. De Tas maniër is een ruim denkend mens, die volkomen open staat om de vreemdeling te ontvangen in de vreedzame sfeer van het eiland Het is daarom niet verwon derlijk. dat hy zich gehinderd voelt door een typisch klein-Hollandse kerkstrijd, die geleverd wordt aan de Noord West kust. Hy begrijpt niets van de ver scheurdheid. die er zelfs het economi sche bestaan van de immigrant be dreigt. Wanneer Abel Tasman ooit zou heb ben vermoed, dat eens zyn nazaten in van Diemens-land zoals hy Tasmanlè eertyds doopte i de naam van de lage landen aan de Noordzee in opspraak zouden brengen, dan zou hij dn para dijselijke Tasmanië in vergetelheid heb ben laten verzinken. Wanneer Anantole France zyn be roemde „Eiland der pinguïns" nu nog zou moeten schrijven, dan zou hy het kleine plaatsje Pengiun. waar de golven van de Oceaan spoelen om de klippen voor de kust. als plaats van handeling kiezen voor zyn persiflage op deze Lilli— put-maatschappij van een paar hon derd Nederlanders op vreemde grond. Van samenwerking tussen de Hol landers in Penguin is geen sprake, van onderling begrip van eikaars no den en moeilijkheden nog minder, van vurige geloofsstrijd, van diep ge wortelde haat en van lage laster des Schade aan Nederlandse naam Ik heb mUn oor te luisteren gelegd en met tientallen Nederlanders ge sproken. De Nederlandse dominee in Penguin heeft mij verklaard, dat het beter ls dat hier, in deze streek, geen enkele nieuwe Nederlandse immi grant zich meer vestigt, niet alleen om de zeer zwakke basis, waarop er een bestaan kan worden gevonden, maar voornamelijk om hen te bewa ren voor geestelijke en morele geva- beide punten zjjn geen ver in mening, zomin bjj de do- diens geloofsgenoten als bjj schillen i Australiërs, die nooit neiging verto nen zich bezig te houden met geschil len tussen immigranten onderling, pra ten in Penguin en ver daarbuiten open lijk over de vele onverkwikkelijke kwes ties. welke zich er in het openbaar af spelen. Ik heb een vergadering van meer dan 60 Immigranten bijgewoond, waar men elkaar oijna te lijf ging. Er werd zonder een blad voor de mond te nemen de een na de andere al of niet gefundeerde verdachtmaking de ^aal ingeslingerd. Dit alles greep terug op kerkelyke verscheurdheid en persoor.- lyke vijandschap. Reeds geruime tijd hebben deze twis ten zulke proporties aangenomen, dat in wijde omtrek Australische werkge vers zich terugtrekken, wanneer een Nederlandse sollicitant onthult, dat hij in Penguin woont. De Nederlandse naam wordt hier geschaad tot over ge heel Tasmanië. Het belang van elke emigrant afzonderlijk wordt gelijkertijd tot in zyn grondvesten geschokt. Sn daarnaast grijpt de Australische over heid dit voorbeeld van een verworden kolonie-vorming aan als argument te gen elke groepsnederzetting, waarvan op zichzelf toch bewezen ls door de Kingston-groep ..Little Groningen." hoe heilzaam zy wel kan werken. Penguin: „zwarte vlek" Penguin zal ten eeuwigen dage in de geschiedenis van de Nederlandse emigratie naar Australië een zwarte vlek zjjn. Hier. op vreemde grond, die Neder landers tot een nieuw vaderland moet dienen, wijzen Nederlanders elkaar bruut de deur. Men wijst elkaar zelfs bruut de kerk! Nergens in Australië heb ik verbeten ontevreden en harde gezichten gezien dan alleen in Penguin. Deze mensen zakken elke dag. die zij hier langer vertoeven, in een poel van geestelijke en morele ellende. O. arm en rampzalig Penguin! Hillegersborg. f. h v. Middelaer. it Melbourne; O. E. Nycnhuis— Bogaardi v. 74 J Den Haag. h. Gooskens. m. 68 I j. Eindhoven; n g. den Boestert, m i Gisteravond is II.M. Koningin 5*8? g- Beutler, v. 6: J. Hui, ter r.luahclii. vcreezeld door hoor Heide; n w. Bouman. m. 85 j Utrecht ■T den Besten, m 47 J. R'dam: h J I clitgenont. dc Hertog van F.dtn- Spaan-Vcthake. v 84 J Velp. K J. t| btirgll. l'flfl het vlu veld lc l.on- Veld-Schelling, v. 74 j. Zuid Beiierland. irn ynnr linnr ivrrrl.t H Verkamman van Keulen-Blom. v. I vertrokken i oor naar creid- 72 J- Rdam. reis. Wc zien hier de vorstin op dc trap van het vliegtuig een vaarwel lot de achterblijvend en roepenin dc gang van het vliegtuig is dc Hertog zichtbaar. Telefoto

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 7