LEIDSCH
DAGBLAD
'resident Eisenhower veroordeelt
dagvaarden van zijn voorganger
32ste Jaargang
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1953
No. 28067
kccteir: J. W. Henny
jofdrtdaflti®: B W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal; f0.47 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No 57055
Telefoon Directie en Admlnlstra-tle: 25041; Redactie: 21507
ij zal liet echter niet beletten
rodent Eisenhower heeft op zijn
«tfliikse persconferentie verklaard,
hij persoonlijk gekant is tegen
dagvaarding van ex-president
nan voor beantwoording van vra-
o»er ..bevordering van een t.g.
Jixnmunistische spion",
i'fnhower reide, dat het ondenkbaar
dat iemand in Trumans positie
gillens en wetens de V.S. zou bena-
n aanzien van de dagvaarding van
jniman door de voorzitter van de
voor on-Amerikaanse acti-
i hel Huis van Afgevaardig-
een feit zonder precedent in
Ir Amerikaanse geschiedenis, zeide
f president, dat hjj het congres niet
plde critiseren. maar zijn persoonlijke
reactie ws, dat hij nooit tot een
lergelijke dagvaarding ju zijn over-
M«n-
ier. die niet erkent, dat de grote
a ran deze tijd ideologisch van aard
- een strijd van reglementering en
■rnij. tegen de vrijheidsgedachte,
top bet bestuur in de V. S. berust
I de zaken scheef, aldus Eisenhower,
iij nas het geheel eens met degenen,
reegen. dat de V S. op hun hoede
i znn voor de krachten, die het
ilien ondermijnen, maar de V S.
n:et tezelfdertijd moeten ver-
...n. wat zij trachten te verdedigen.
Linhower verklaarde voorts, dat
roert Brownell. de minister van
ie, hem enige dagen geleden had
ld. dat bepaalde feiten aangaande
nes bevordering aan het licht waren
aien. welke naar zijn mening bekend
ren te worden gemaakt. Brownell
tce zelf te beslissen, of hij hiertoe
overgaan.
Stevenson, de democratische
E van president Eisenhower bij de
.dentsverkiczingen van 1952, heeft
'ilcago verklaard, dat het dagvaar-
x-presldent Truman er. andere
aren „voor partiidoeleinden"
liöder overleg, het ordelijk onder-
i door het congres op gevaarlijke
discrediet zou kunnen brengen,
i lijn verklaring zei hij verdejr: „Ik
in tr ook bij onstuimiee politici op
illtn aandrineen het effect te over-
I. dat zulk een gebrek aan eer-
rn roekeloos optreden heeft op
)-e ambt van het nresident«rhap
de wereld, die wij moeten voor
al moeten onderscheid maken tus-
titt verkrijgen van nuttige -Inlich-
tn ln het nationaal belang en
«loze partijreclame",
tvir.an heeft cisteren verklaard, dat
.••p h°t ogenblik niet kon zee'en of
n dagvaarding om voor de
te verschijnen, gehoor zou
trmoedelijk zal er deze weck van
■r nint meer komen,
es Bvrnes, Trumans voormalige
iiter van buitenlandse zaken, thans
van Zuid-Carolra. heeft
aan een dagvaarding van
tide strekking gehoor te geven.
In een telegram aan de commissie
zei hi) dat hij het recht van de com
missie om een gouverneur te bevelen
zijn staat te verlaten niet erkent.
Byrnes heeft echter aangeboden alle
vragen te beantwoorden die men hem
toezendt of voor de commissie of een
subcommissie te verschiinen, mits deze
naar Zuid-Carolina komt
De republikeinse voorzitter van de
commissie. Harold Velde, heeft daarop
uit Washington een telegram gezonden,
waarin aan Byrnes wordt medegedeeld,
dat een sub-commissie naar Columbia
zal komen
Senator Homer Ferguson, een leidende
republikeinse figuur in de Senaat, heeft
verklaard dat. ofschoon hij geen grond
wettelijke bezwaren tegen de dagvaar
ding van Truman ziet. hij bezwaren
heeft tegen de thans genomen beslis
sing van de commissie. Hu zou er de
voorkeur aan hebben gegeven de zaak-
White in Washington bekend te hebben
laten maken, waardoor Truman het als
een erezaak beschouwd zou hebben zun
standpunt terzake uiteen te zetten. Het
invloedrijkste democratische lid van de
commissie. Francis Walter, heeft Harold
Velde, voorzitter van de commissie, er
van beschuldigd door Truman te dag
vaarden inbreuk te hebben gemaakt op
de reglementen. HU bracht in herinne
ring, dat de commissie in Juli een
nieuwe regeling had aanvaard, waardoor
geen nieuw onderzoek geopend kan
worden zonder unanieme instemming
van de leden.
Twee andere tot de democratische
partij behorende leden van de commis
sie hebben gevraagd ook de minister
van justitie Herbert Brownell. voor de
commissie te dacen om zjjn zaak onder
ede voor te leggen.
Klacht over wreedheden in Korea
Incident om de Saar
West-Duitse Bondsdag heeft „krach-
geprotesteerd" tegen het besluit van
utonteiten \an Saarland om twee
West-Duit-e Bondsdag gekozen
rlanders en de echtgenote en kin
van een het Saarlandse staats-
Khap te ontnemen.
Bondsdagafgevaardigden riepen
i'.de' toen in de Kamer officieel dit
i maand genomen besluit werd
geaeeid
t christen-democraat Krone verzocht
Klier Adenauer „er op toe te zien.
discriminerende maatregelen
den eecorrlgeerd".
vciaal-democraat Hommer noemde
Sairg'bied „een eiland van slavernij
een millioen Duitsers". Hu deed
beroep op dr Adenauer om een ein-
■e maken aan „deze ondraaglUke
J ""i zaken".
in V.N. in
Trots Sovjet-verzet
De algemene vergadering van de
V.N. heeft besloten «Ie Amerikaanse
beschuldigingen betreffende door com
munisten bedreven wreedheden in
Korea te behandelen. De vergadering
nam het besluit met 53 tegen 5 stem
men en 2 onthoudingen.
Tevoren had de Sovjet-afgevaardigde
betoogd, dait Amerika een volledig debat
in de Verenigde Naties wenste om de
Koreaanse vredesconferentie te torpe
deren.
Wysjimsky zeide „het. is geen toeval
dat deze zaak naar voren wordt ge
bracht op dit moment, nu Ameri
kaan ?e reaotionnaire kringen alles deen
wat ln hun macht tot om de Koreaanse
polit eke conferentie te dwarsbomen"
Hu zeide dat het voorbrengen van
deze aangelegenheid „kunstmatig en
tartend" is Er zijn geen wreedheden
bedreven door Noord-Koreanen en Chi
nese communisten, verklaarde Wys-
jinsky, maar afschuwelijke wTeedheden
zijn bedi-even door de Amerikaanse
luchtmacht, in de vorm van aanvallen
op de vr»d?levende bevolking van
Noord-Korea. waa-door oude lieden en
krijsgevangen Amerikanen zijn gedood
De ver' leenwoord ger van Ind a.
Kr-jm Menem. verklaarde dait Tndia
niet zal deelnemen aan enige toekom
st ze behandeling van deze aangelegen
heid. noch zal «temmen ovor enige re
solutie door welke delerotie ook vc-or-
«esi'e'd. teneinde zijn objectiveren als
voorzitter van de neutrale terugzen-
dtircimm ss:c in Korea niet te com
promitteren
ONTWAPENINGSDEBAT
De V S Groot-Brpbtanmë en Frank
rijk hebben hun bereidheid getoond,
achter eegloten deuren be?prekm7en
met dg Sovjet-unie te voeren teneinde
de impas-:e ten aanzien van het ontwa-
pen-n:>v:-aag«'uk te doorb-eken
Mot elf ande-? landen dienden zii een
gewijzigde resolutie vam deze sfekking
in bi) dg politieke commu-io der VN
De Franse afgevaa-digde Jules Moch
ontvouwde een g-de'allleerd pion voor
een comorom s tussen het Soviet-biok
en het Westen over de vraag of het op-
9"el'en van een stelsel voor doeltreffen
de internationale contróle moet vooraf
gaan aan een verbod vam atoom- en
waterstofbommen of omgekeerd Moch
zeide. dat dót plan niet zo zeeT een
voorstel was, als wel een poging om de
behandeling
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
irbew. zw 10 8 0
'EEREERICHT
Veel wind
:j°- he', f t van het land morgen
"s enige regen Matige tot
M.w? ,aan de kust tijdelijk harde
v J'el\jke wind. Weinig verande-
•n temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur).
13 November
7.5fi uur; onder- 16 52 uur.
n °P i33i uur; onder; 23.05 uur.
L. aler te Katw-Uk te 7.0S en 19.28
r beslaat uit 12 pagina's
Mossadeq ziek mcar met
groot uithoudingsvermogen
Moseadeqs verdediger, kolonel Bozorg-
mehr. heeft ondanks het beledigends
optreden van zijn cliënt, die hem zelfs
een vuistslag toediende, de competentie
van het hof bestreden. Volgens hem
moest de ex-premier terechtstaan voor
een burgerlijk hooggerechtshof In-
plaats van voor militaire rechters, zo
als nu het geval is. „De politieke aan
klachten moeten worden behandeld
door een burgerjury", zo verklaarde hij.
Voorts meende kolonel Bozorgmehr.
dat de Madjlis <de Perzische Tweede
Kamer' eerst moet uitmaken of dr
Mossadeq soms nog premier van Per-
ziè is.
Moasadeq schiint met ziin verdediger
intussen weer op goede voet!
Mossadeq. die verklaarde een ziek
man te ziin. bhikt een bewonderens
waardig uithoudingsvermogen te bezit
ten. HU heeft reeds meer dan tien uur
gesproken bu zijn uiteenzetting over de
bevoegdheid van het hof. welke hU be
twist. en verklaarde, dat hti nog drie
dagen het woord zal voeren. Daarna
zou hij de zittingen van het hof niet
mepr binvonen. zo zei hij
Mossadeq vervolgde- .Fnceland en
de „Anglo-Iranian" ziin degenen, die
Perzie In moeilUkheden hebben ge
bracht
Ik word van vele misdrUven be
schuldigd, doch ik beging er maar één:
Ik weigerdp de wensen van vreemde
lingen zonder mee in te willigen. Ik
maakte, dat zij hun handen van onze
nationale hulpbronnen moesten terug
trekken".
Hierop viel generaal Moehbeli. voor
zitter van het hof. de oud-premier in
de rede met de opmerking ..U haalt
dingen aan die niets met de zaak te
mav-pn hebben"
Mossadeqs antwoord was- „Ik zal niet
moer voor het hof verschonen en in
dien u mii. met de handboeien aan.
zou willen voorgeleden, zal ik geen
woord spreken".
De patrouilles van de police en de
militaire wachtposten Ln Teheran zijn
heden versterkt met het oog op een op
roep van communisten en aanhangers
van Mossadeq voor een algemene sta-
or.i'nvapenLn.gs-comrrv sste bü haar werk
te helpen. Het Franse plan voorz.et in
een vermindering of een verbod in sta
dia. waarbU telkens door een interna
tionaal oreaan moe<t worden nec'-aan,
of de bepalingen worden nageleefd.
TUNIS-RESOLUTIE VERWORPEN
De resolutie, waarin wordt aange
drongen op het houden van directe
onderhandelingen tussen Frankrijk en
Tunesië „teneinde het recht van het
Tunesische volk op zelfbeschikking te
verwezenlijken", heeft in de algemene
vergadering der V.N. niet de vereiste
twee drrden van het aantal stemmen
behaald.
De verhouding was 31 t'?en 18 «tem
men bU 10 onthoudingen Dut betekent,
dit de a!r?men? vergad«r r.g. evenals :n
het g-eval-Marokko. b?-lr4«n heeft, geen
besluit, inhoudende klachten togen het
Franse bewind, te aanvaarden Zoals
bekend, heeft Fran kruk het debat ge
boycot.
Dc door Leiden geadopteerde Zuid
hollandse gemeente Nieuwe Tong
is reeds sinds enige tijd droog
gevallen. Ook daar is men onmid
dellijk begonnen met de opbouw
van het sterk beschadigde dorp.
Aan de rand van het dorp
bouwt men lange rijen stenen wo
ningen. die straks, voordat de winter
invalt, dc nog terugkerende évacué's
een onderdak zullen bicden.
(Luchtopname ANP-foto)
k-TLg, welke zou moeten samenvallen met
het laatste deel var het proces tegen de
ex-premier
De 72-jartce ex-premier heeft cite
ren zun lange verdeiiglr-rsrede geem-
dird Daarop klap'e Mossadeq zü-n
boekje met aantekeningen dfch' sloeg
er op met zijn vu-.st en verklaarde Ik
zal niet meer spreken"
Toen de openbar? aanklager brigade
generaal Az«mideh zijn rede begon,
vouwde Mossadeq demonstratief zijn
a-men over elkaar legde er ziin hoofd
op en deed of hij sliep Azemodeh noem
de de ex-premier verscheidene ma'en
een .verrader", opstandeling" en .ko
miek" Zijn spotternijen waren „leuker
dan die van Charlie Chaplin", zo ver
klaarde hu
Doodstraf tegen
Mossadeq geëist
Tegen de voormalige Perzische
premier dr Mohammed Mossadeq
is in het proces, dat thans te Tehe
ran tegen hem wordt gevoerd, de
doodstraf geëist.
De heer Louis de jong. bekend als
redacteur en omroeper van Radio
Oranje te Londen tijdens dc oorlog,
is te Amsterdam met lof gepromo
veerd tot doctor in tic letteren en
wijsbegeerte.
Onder de vele belangstellenden bij
deze plechtigheid, bevond zich Prof.
Mr P S. Gerbrandv. die in Londen
premier was van liet in M'ci 1940
naar Engeland uitgeweken Neder
landse kabinet.
Prof. Gcrbrandy biedt Dr De long
(geheel links) zijn gelukwensen
aan.
Geen verslapping tegenover
Neo-Fascisme
Indiscretie inzake Velser-affaire wordt betreurd
Aan de Memorie van Antwoord van
de Minister van Justitie ontlenen wU
inzake het Neo-Fasclsme het volgende.
Dat er bij de Minister sprake zou rijn
van een verslapping van de activiteit
ten opzichte van het nog altijd van
nationaal-socialistische- zijde dreigen
de gevaar, meent hij. onder verwijzing
naar de recente op zijn instigatie ge
nomen maatregelen, met de meeste I
stelligheid te kunnen tegenspreken.
Welke maatregelen genomen zullen
worden ter bestrijding van het neo-
fascisme zal in de eerste plaats afhan
gen van het uiteindelijke resultaat van
de tegen enkele leiders van de „Natio-
naal-Europese Sociale Beweging" inge
stelde strafvervolging Indien de rech
terlijke beslissing, volgens welke op deze
beweging het besluit ontbinding land-
verraderlijke organisaties van toepas
sing is en zii dus als een verboden ver
eniging moet worden aaneemerkt. ln
hoogste instantie mocht worden be-
vestlgd. zal aan de hand van genoemd j
besluit uiteraard strafrechtelUk worden t
opgetreden tegen hen. die niettemin
zouden voortgaan met deelneming aan
deze of soortgeluke organisaties.
Zou daarentegen het resultaat van de
ingestelde strafvervolging tenslotte
negatief zjjn. dan zal de Minister niet
na'iten de totstandkoming van nodige J
wijziging c.q. aanvulling van de be-
staande wettelijke voorschriften te
bevorderen, teneinde te voorkomen.
dat dergeliike organisaties zich onge
stoord zouden kunnen ontwikkelen.
Het enkele bestaan van fascistisch
getinte orranNaties, hoe klein ook.
moet na het tiidens de bezetting van
nationaa'-soeia'lstlsehe zijde aan het
Nederlandse volk tnpgehrachte leed als
een onduldbare uitdaging worden be
schouwd.
geven Is hoeveel eenvoudige lieden
feit, dat deze lieden zich voor de
vijand in hoge administratieve func
ties dan wel voor propagandistische
en dergeliike doeleinden hebben inge
zet. waarbij niet bij benadering aan «e
door hun voorbeeld of activiteit tot
landsverraderlijke handelingen zijn
gebraeht. ligt z.i. een even strafwaar
dige mentaliteit ten grondslag als bjj
de overgrote groep der politieke de
linquenten met een overwegend cri
minele inslag.
Of thans reeds een voldoende basis
aanwezig is voor het instellen van straf- i
vervolgingen tegen andere personen.
terzake van deelneming aan een krach
tens bovengenoemd besluit verboden
organisatie, wordt zorgvuldig onder
zocht. In dit stadium kunnen hier
omtrent. mede met het oog op het
opsporingsbelang eeen verdere medede
lingen worden gedaan.
Oud-politieke delinquenten, di hetzij
door deelneming aan bepaalde organi
saties hetzfi op andere wijze b'.iik geven
van een onveranderde mentaliteit, zullen
bij de Minister geen medewerking vin
den bit eventuele pogingen om te worden
hersteld in de rechten, waaruit zu bij
beslissing van een orgaan der bUzondere
rechtspleging zijn ontzet.
Het aantal werkelijk in de strafee-
stichten verbiyvende politieke gedeti
neerden nagenoeg alle langgestraften
bedraagt thans 616 personen Hier
onder bevinden zich een twaalftal lie
den. van wie raar het oordeel van
Minister zou kunnen worden aangeno
men, dat zij wegens zuiver politieke
feiten zijn veroordeeld.
De Minister is niet voornemens het
verlenen van een amnestie aan laatst
genoemde kleine groep politieke de
linquenten te bevorderen. Aan het
De Minister meent, dat er geen aan
leiding bestaat terug te komen op de
zaken Menten en Sehallenberg.
Voorts deelt hU de opvatting dat de
openbaarmaking van stukken omtrent
een gerechtelijk onderzoek, dat niet of
nog niet tot een vervolging heeft geleid,
in het algemeen ongeoorloofd is Wat
dit laatste betreft meent hu nog verder
te moeten gaan: HU ls van oordeel, dat
openbaarmaking van de inhoud van
strafdossiers, gelet op het vertrouwelijk
karakter daarvan ook overigens ln het
algemeen niet toelaatbaar is.
De Minister betreurt de indiscrete
publicaties over de z.g. Velser-affaire,
in het bijzonder hetgeen onbrvoeg-
delijk bekend is gemaakt over de in
houd van het rapport der Coi-mi«ie,
welke deze zaak destijds in opdracht
van de toenmalige Minister van Justi
tie heeft onderzocht.
Mede naar aanleiding van de bewering
van de in het voorlopig verslag bedoelde
persoon, dat de Minister de verbüjfo'aats
zou kennen van Meine Pot. is op basis
van artikel 189 van het Wetboek van
Strafrecht ren gerechtelijk vooronder
zoek ingesteld tegen een onbekende
dader. Daarbij Is bedoelde persoon als
getuige gehoord. BU dit onderzoek is
niet gebleken, dat die persoon inder
daad. zoals hij heeft beweerd, van de
verblijfplaats van Meine Pot op de
hoogte was.
De Bermuda-con'erentie
Men verwacht, dat Churchill de reis
naar de Bermuda-eilanden aan boord
van een oorlogsschip der Britse thuls-
vloot zal maken
Van gewoonlijk betrouwbare zijde
wordt vernomen, dat de geneesheren van
de premier hem een maand gpleden
hebben aangeraden in de winter een
scheepsreis naar zonniger oorden te
maken.
Churchill: „meest bewonderde
man
HULP VOOR EDEN
De Britse premier Churchill heeft lord
Reading benoemd als tweede minister
van staat voor buitenlandse zaken, tcn-
eind» de werkzaamheden van minister
Eden te verlichten. Tot dusverre was
lord Reading onderminister.
De andere minister van staat. Selwyn
Lloyd, leidt op het ogenblik de B-itse
delegatie bU de Ver. Nateis.
Het Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie heeft onlangs alleen
aan mannen, over het gehele land ver
spreid en uit alle lagen van de bevolking,
de vraag gesteld
.Welke van alle nu levende mannen,
leden van de Koninklijke familie niet
meegerekend, bewondert u liet meest?"
Hier zUn de tien volgens de uitkomst
van het onderzoek meest bewonderde
mannen;
Churchill 15"'-: dr Drees 13^; Presi-
d<nt Elsenhower 6"-; Jan van Zutfen
Albert Schweitzer 3";; Paus Pius
XII 21Adenauer 2" oud-minister
Lieftinck 21: Einstein H Abe Len
stra 1%.
Churchill, die Jarenlang de eerste
plaats heeft ingenomen onder de meest
bewonderde mannen, doch dezp liet
vorige jaar moest afstaan aan dr Drees
heeft kans gezien de eerste plaats toch
weer te halen met een stiiging ln po
pulariteit van 51, terwijl dr Drees met
een daling van 41 weer op de tweede
plaats kw am te staan op dc derde plaats
gevolgd door president Eisenhower, die
vorig jaar op de tweede plaats kwam
met 121.
„Ome Jan van Zutfen" komt ditmaal
voor het eerst op de lUst van de meest
bewonderde mannen voor. en wel met
61 Paus Pius XII en oud-minister Lief
tinck staan reeds Jaren op de lust van
dc meest bewonderde mannen, terwijl
Adenauer er dit jaar voor het eerst op
staat, evenals Einstein
Abe Lenstra, die vorig Jaar op de zesde
plaats stond met 31 is in populariteit
gedaald en staat nu op de tiende plaats
met 1%.
Filmsterren werden door 21 van alle I
orden-raagde mannen het meest be- i
w onderd.
De Britse hoge commissaiis ln Wcst-
Duitsland. sir Millar, heelt Bondskan
selier Adenauer de verzekering gegeven,
dat de Bondsregering op de conferentie
op Bermuda in alle kwesties betreffende
Duitsland en Europa volledig zal wor
den geraadpleegd.
De leider der socialistische oppositie
in West-Duitsland. Ollenhauer. ver
klaarde zich ingenomen met de voor
genomen besprekingen Hn hoopte ech
ter. dat deze niet betekenen, dat het
Westen zijn pogingen om met de Russen
van gedachten te wisselen over Duits
land. heeft opgegeven.
Volgens het Franse blad ..Le Figaro"
is er in het Franse parlement Iets ge
zegd over het doen vallen van het kabi-
net-Laniel om te verhinderen, dat La-
niel volgende maand de conferentie op
de Bermuda-eilanden buw'oont.
Het blad maant de regering haar
standpunt ten aanzien van de uitnodi
ging voor de conferentie te wljz'gen.
Een conferentie van de grote drie dient
pas te geschieden na de verkiezing van
een president in December, aldus „Le
Figaro".
Overwinning voor Eisenhower
De republikeinse candidaat heeft de
tuivsentUdse verkiezingen in Califonve
voor een zetel in het Huis van Afge
vaardigden gewennen De einduitslag
luidt: G'enard Lipscomb 'republikein)
42 880 stemmen. George Arnold (demo
craat i 34 545 stemmen.
De republikeinen behouden dus in het
Huis een meerderheid van 3 stemmen.
