LEIDSCH
DAGBLAD
Bermuda-conferentie
zeer verschillend begroet
92ste Jaargang
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1953
■to. 28066
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal: f0.47 per week
Wit/te Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Reserves inzake
Bermuda
Toen Moskou de uitnodiging voor een
virr-mogendheden-oonferentle te Lugano
met beslistheid afwees, ook al werd deze
conferentie met geen woord genoemd,
toen rees natuurlek direct de vraag, hoe
het Westen daarop zou reageren.
Welnu, het antwoord is gekomen! De
destijds door ziekte van sir Winston
Churchill afgezegde bijeenkomst op de
Bermuda-eilanden zal nu begin vol
gende maand doorgang vinden. Eisen
hower. Churchill en Laniel zullen met
hun drieën de door de Moskouse weige
ring verstarde positie gaan doornemen,
ieder vergezeld door hun minister van
buitenlandse zaken, dus Foster Dulles.
Eden en Bidault
2o op het eerste gezicht zou men
derhalve geneigd zijn aan te nemen,
dat het Westen thans zonder meer de
consequentie zou gaan trekken uit de
weigering van het Kremlin. Moskou
heeft geen lust aan de groene tafel
plaats te nemen, stelt integendeel eisen,
OiC eenvoudig zelfmoord /ouden bete
kenen voor het Westen. En toch moet
men verder, dat is nu eenmaal niet an-
ders
De directe consequenties zouden moe
ten zijn een voortzetting van de Westerse
politiek zonder Moskou, dat het buiten
or deur blijven staan immers geheel aan
nchzelf heeft te danken.
Het wil ons echter voorkomen, dat de
z.iken niet zo eenenvoudig liggen en dat
men goed zal doen. om de nodige re
serve in acht te nemen.
Helaas'
Duidelijker dan Moskou het thans
heeft uitgedrukt, kan het Kremlin moei
lijk spreken. Molotof heeft immers on
omwonden verklaard, dat een doorzetten
•■an de Europese Defensie Gemeenschap
een niet te overbruggen beletsel vormt
voor besprekingen over het na acht ja
ren nog steeds niet opgeloste Duitse
vraagstuk. En aan de andere kant Is
eien duidelijk. dat het Westen de E.D.O
rvcn noodzakelijk oordeelt als dagelijks
brood en deze thans wil doorzetten, het
koste dan wat het kost.
Hef is een zuivere kwestie van zelf
behoud. nicer dan ooit nodig geworden
door de besliste afwijzing door het
Kremlin om ernstig over een regeling
tc nratcn.
Zo op het oog liggen de stukken dus
pasklaar oo tafel
Eu toch zijn wij niet geheel gerust'
Het is Churchill gewees'. die de Ber-
I muda-conferentie weer heeft geenta-
mcerd en het is bekend genoeg, dut de
je premier nog altijd niet heeft af-
en van zijn idee van een conferentie
en Oost en West op het hoogste ni-
i. dat hij integendeel aan dit denfc-
d zun ganse hart bij voortduring
bluft verpanden.
Wie de berichten over de aankondi-
nne van de Bermuda-conferentie nauw
keurig heeft gevolgd, zal direct ziin ge
stoten op nuanceringen tussen Washing
ton, Parijs en Londen, die te denken
geven.
Pariis staat zeer dicht bii het Ameri
kaanse standpunt. De Fransen zien
Hiikbaar volledig in. dat de Russische
tigering dwingt om voort te gaan en
dat. al blilft Frankrijk in zeker ODzicht-
huiverig, de zure appel van de E.D.G.
irrorberd zal moeten worden. Gebeuren
er geen onverwachte feiten meer. dan
mag na de presidentsverkiezing in De-
I ember a s inderdaad de ratificatie van
de EDO. door Frankrijk worden ver-
vacht. Waartoe Engeland zelf aanzet,
nt. en dat houde men vooral in het
ook Ion den staat on doorzetting
i deze EDG. als sluitstuk van de
ruropesc veiligheid Niet voor niets heeft
het daarom ruimere verbondenheid
daarmede aanvaard, al blijft het offi
ciële deelneming weigeren!
Washington doet de meest forse taal
Wen. Moskou wil niet praten, welnu,
din gaan we verder zonder Moskou hij
de regeling van de vraagstukken, die
Furona bliivend verscheuren. On eigen
I houtje en in overeenstemming met de
rnn-arressie-plnnnen.
Maar Londen disfancieert zich direct
vin de Washingtonse plannen. Zeer voor-
nrht'.g weliswaar, maar toch klink uit
de Londensc berichten reeds vrij dui-
ddiik, dat Londen nog niet direct toe
is aan beslissingen zonder Moskou!
Plannen voor een regeling van
Duitse vraagstuk buiten de Russen
'orden blijkbaar ln Washington
kresterd. heet. het
De Britse politrék is momenteel
Naar verluidt, zal sir Winston
Churchill waarschijnlijk op 1 Decem
ber per vliegtuig uit Londen naar Ber
muda vertrekken voor de conferentie
met president Eisenhower en premier
Laniel. die van 4 tot 8 December al
daar zal worden gehouden. Men ver
wacht dat de drie regeringsleiders el
kaar in de weelderig ingerichte Mid-
Ocean-elub zullen ontmoelen.
Sir Winston werd door de aanhan
gers van alle partijen hartelijk toe
gejuicht toen hij de conferentie in het
Lagerhuis aankondigde.
In antwoord op vragen inzake nadere
bijzonderheden verklaarde de eerste mi
nister. dat het desbetreffende commu
nique door de betrokken mogendheden
met zorg was opgesteld en dat hij er zl.
voor het ogenblik niets aan diende toe
te voegen. (In de bekendmaking werd
ten aanzien van de onderwerpen
-w-9 j 1**1.1** 1 landse zaken te Lugano van de hand
Engeland juicht bijeenkomst toe
dat sir Winston er bij de V.S. en Frank-
lende kwesties van gemeenschappelijk
belang voor de drie mogendheden zul
len worden besproken"!.
V.N. te New York.
niet definitief ln de EDG. Is opgeno-sidentszetel van Vincent Auriol, die zl]
men. wellicht tenslotte Frankrijk zal belde nog steeds zo vurig begeren
overvleugelen. Terwijl Amerika 'en Engeland het
I Frankrijk wellicht moeilijk zullen maken
Frankrijk in moeilijk parket
Onze Parljse correspondent telefoneert i ooit aandringen op een Westelijke acne,
ons. in welke vorm dan ook, om de oorlog in
Parijs is er allerminst verrukt over Indo-China tot een einde te brengen, of
dat. op aandrang van Churchill, de in leder geval daar tot een bestand te
conferentie lussen de Grote Drie nu komen Naar verluidt, hebben do Fran-
toch plotseling van 4 tot 8 December sen zich slechts op deze voorwaarde
as. op de Bermuda-eilanden plaats bereid verklaard, naar Bermuda -
zal vinden.
rjjk nog eens op zal aandringen, een by- I opzet van het Bermuda-beraad, dat L
eenkomst met Malenkof te beleggen als men hier tc ParjjS eclst als de „confe-
een laatste poging om de impasse te rentie van de goede hoop'" begroette, is
doorbreken, voordat Oost en West ten nu m de eerste plaats Frankrijk weer
Met name weigerde sir Winston te aanzien van Europa hun eigen weg gaan op Engels-Amerikaanse spoor te
antwoorden op een vraag, of hij hoop- Zoals bekend, hebben Amerika en brengen. Dat wil zeggen: Frankryk ver
te dat de bijeenkomst op Bermuda zal Frankrijk zich tot dusverre weinig ent- p]lchten het Europese leger goed te keu-
leiden tot een conferentie op het hoog- housiast voor een dergelijke bespreking ren ofwel het te doen berusten in een
stc niveau met premier Malenkof, zo- getoono Duitse herbewapening buiten het raam
als hü zelf in Mei j.l. heeft voorge- Do verkla. mg van minister Dulles van van dP EDG
steld. Hij zeide ook niet meer werk op Maandag, dat de ..«note drie onafhan- jn dat verband zijn de uitlatingen van
zich tc kunnen nemen door in te gaan *iellJ'cl v®n Rusland besluiten inzake Adenauer veelzeggenddie aan een Ame- -- -
op een socialistisch voorstel om op zijn Duitsland zullen nemen, wordt in k>e- nlcaans journalist verklaard heeft dat eInde ,e onderzoeken, «t-1». andpint
heen- of terugreis het woord te rich- paalde kringen te Londen gezien als een hpt vcrdrag van Bonn W3arvan Duits- de nieuwe Russische reger.n: innam
ten tot de algemene vergadering der aanwijzing, dat de V£ er op allien aan- land 71jn vo])e SOuvf«-einiteit tc ier- 'en a.'lriz'en van de belangr:ré e -
York. diineen, aan West-Duitsland vrijwel al- warhten heeft ook eventueel zonder de ties, die de communis ische var. oe nre..
gehele souvereiniteit te verlenen, ook al Franse ratificatie in werking zou kunnen communistische wereld seh°:cicn Zoals
treden. Een opvatting, die hop vreemd bekend zagen cic VS in een dergelt'ke
ook, door Foster Dulles schijnt tc wor- bespreking weinig heil Nu zal het gaan
komen.
Washington koestert
verwachtingen
In officiële kringen te Washington
wordt de conferentie van veel gro'er
belang beschouwd dan die. welke
oorspronkelijk in Juni zou worden
gehouden.
Toen was het hoofddoel het beriurré-
jn van de mogelijkheid van ren be
spreking met premier Malenkof
Volgens gezaghebbende klingen te is het Euiopcse-legcrverdrac nog
Londen is het initiatief voor de confe- j bekrachtigd. Het schijnt, dat de Britse
rentie uitgegaan van Churchill in een I eerste minister welwillend tegenover dit
telefoongesprek met president Eisenho- plan staat. Men verwacht, dat Frank-
wer. nadat de Sovjet-Unie een week ge- rijk zich echter krachtig tegen een der-
I leden de Westelijke uitnodiging inzake gelijk voorstel zal verzetten uit vrees.
spieking alleen gezegd, dat „verschil- een bespreking der ministers van buiten- I dat een vrij West-Duitsland, dat nog
(Luchtopname ANP-fotoI
er-strekkende verplichtingen op hun
schouders zouden kunnen nemen. Bo
vendien weet iedereen dat het parlement
dat volgende week een debat over de
Europese polit.ek begint, op dit moment
eveneens dermate door die presidents-
Ex-president Truman voor
commissie van on-Amerikaanse
activiteit gedaagd
Met oud-minister Byrnes en
zijn adjudant
Een lid van de commissie, een demo
craat. zeide dat ook James Byrnes,
president Trumans minister van
buitenlandse zaken, in deze zaak zal
worden gehoord.
ZÜ zullen be«den Vrijdag moeten ver
schijnen.
Dc bevolking moet vóór dc winter
onder dak. Noodwoningen aan de
rand van Zicrikzee.
Fen lid van de commissie voor nn-
Amerikaanse activiteit van het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft verklaard, dat de commissie Generaal majoor Harry Vaughan,
president Truman voor de commissie Trumans voormalige militaire adjudant,
heeft gedaagd om hem te ondervra- zal ook moeten verschijnen voor zowel
gen over Harrv Dexter White, die de commissie voor on-Ame ikaanse
beschuldigd wordt een Sovjet-
spion geweest te zijn.
Saargcbied aanvaardt
conventies met Frankrijk
De wet met betrekking tot de nieuwe
- conventies met Frankrijk is in eerste
ren halfslachtigheid, die weinig is te lezing door het parlement van het
bewonderen. Aan de ene kant erkenning Saargebied goedgekeurd Dc conventies
van de noodzaak om de bewapening zljn 0p 20 Mei in Pariis getekend en
thans te voltooien, aan de andere kant aan jlet elIld Van de afgelopen week
mreeling om Meskou voor het hoofd te door de Franse Nationale Vergadering
t"'»n en een vasthouden aan idea'*>n. I geratificeerd
d" door Moskou zelf zijn getorpedeerd j Alleen de drie communistische afge-
»"s al wordt dit toegegeven! vaardigden hebben tegen de conventies
Voor de West-Duitse Bondskanselier.
d' Adenauer, is de gang van zaken
volledige bevestiging van de door hem
s'«ds geuite veronderstellingen. D?
Dritse zelfstandigheid komt meer en
fret naderhii. ook al zal de Duitse cen-
t";d voorlorlg nog uitbleven, omdat
Moskou het offer van prijsgeven van
n-Kt-Duitschlnnd niet wil brengen, ten-
teren een prijs, door het Westen niet
re betalen.
laat ons hopen, dat de Bermuda-con-
ffrentie in staat zal bltiken dc eenheid
"*J> het Westen te accentueren, een een-
'.d waaraan trots alle verzekeringen
"""•renteel nog wel zo het een en ander
ontbreekt.
WEERBERICHT
Veel bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond'
Over het algemeen veel bewolking.
"vaar overwegend droog weer. Matige 5e'ïl".
'ot krachtige Zuid-Westelijke wind. StooKtioim
I ilSr s nachts, overdag ongev
"«elfde temperaturen als vandaag.
'Opgemaakt te 10 uur).
activiteit als de subcommis
b nnenlandse veiligheid van de Senaat.,
Byrnes zal worden ondervraagd over
wat hij »ch van de zaak herinnert
Byrnes heeft Maandagavond verklaard,
dat hij zich het document van het
federale recherchebureau iF.B.I.i her
innert en ook dat hij erover cesproken
heeft met Truman in het begin van
1946. toen White was bevorderd
Truman is uit hoofde van zijn vroeger
presidentschap niet onschendbaar voor
wat betreft een dagvaarding door een
congrescommissie.
Truman wordt er van beschuldigd
White bevorderd te hebben nadat het
federale recherchebureau had bewezen
dat White tn verbinding stond, met een
Sovjet-spionnage-organisatie
Een bode van de commissie bracht
Begroting
Binnenlandse Zaken
goedgekeurd
cT O
Alle pensioenen 1 Januari
omhoog
(Van onze parlementaire redacteur»
Dc Tweede Kamer heeft gisteren
z.h.s. de begroting van Binnenlandde
Zaken goedgekeurd. Tegen waren de
communisten.
schijnt tv. c i
den gedeeld. om bepalen
het Westen moet - --
oorspellen de bedoelingen, die men sovjet-Unie ln antwoord op dc Weste-
hier Engeland en Amerika n Bermu- lljke nota s lnzake PPn bueenkomst van
da toeschruft, al heel weinig goeds de Vier ministers van buitenlandse zaken
voor Parijs, de conferentie wordt voor Lucano haar bedoehn-en en eiren
Frankrijk nog onaantrekkelijker door ,en aanzien van Europa als A-.é
de datum, die er voor bepaald werd. nccft kenbaar gemaakt Vooral de R <-
Sedert enkele maanden werden alle i sische verklarine dat het Westen moet
beslissingen van enig werkelijk belang beginnen met het opgeven van de stcl-
in Frankrijk geblokkeerd, zoals men seis voor wederzijds? b»veilieing heeft
weet, door de presidents-verkiezingen. I gemaakt, dat de Amerikaanse leide-s
die omstreeks half December plaats zul- thans meer voelen voor een conferentie
len moeten vinden Men ziet hier slecht der Westelijke ..Grote Drie",
hoe Laniel en Bidault. die ln elk geval
einde dit jaar af zullen moeten treden.
Bonn zeer tevreden
De Britse hoee commissaris, sir Fre
derick Hover Millar heeft dr Adenairer
eisteren officieel van de conferentie in
kennis gesteld
In politieke kringen iuicht men deze
wel heel moeilijk tot
kunnen komen, die Laniel
Bermuda als ruggesteun
dienen.
Laniel heeft al enige maanden eer
invitatie van Eisenhower op zijn bu
reau liggen om in Washington een?
met hem te komen praten. Vanwee*
zijn wankele positie heeft de Frans*
minister-president nooit aan dat ver
zoek gevolg gegeven.
is. dat Moskou bii vier-mozenoheden-
kunnen besprekingen over Duitsland, als punt ie
bil paaltje komt. niet geïnteresseerd is,
I wordt het zo vindt men. tijd dat de
i specifiek Westelijke politiek ten op-
i zichte van Duitsland weer eens e»n
stap verder komt Door hun sfinx
achtigheid b—eiken de Soviets alnri
weer dat de Westelijken op twee gedach
ten gaan hinken
Nu zelfs de grootste ontimiri be sic-
De conferentie van Londen tussen de pff1 moet hebben dat de Sovjets Lucano
dile ministers van buitenlandse zaken I niet mooi genoeg vinden mort in Duire-
heeft, voornamelijk alweer om diezelfde land weer hoog nodie e_nige orde op de
reden, eeen enkel resultaat opgeleverd zaken
Daa-om vraagt men zich hier af hoe
Bermuda wel enige stap in voorwi
richting genomen zou kunnen worden
Dat zal inderdaad alleen mozehjk zun.
indien Eisenhower en Churchill Frank
rijk met geweld daartoe zouden bewe
gen En van dat Engels-Amerikaanse
voornemen houdt men zich hier ln Pa
rijs dan ook algemeen overtuigd.
'orden gesteld De hoop op r
moeendheden conference heeft er
nameli'k toe geleld dat de souveremife.t
van d? Bondrrepubllfk. die Acrén-v <w
7.iin landgeroten al zo lang beloofd
heeft, nog -altlld geen feit is. D"re fou-
vereiniteit zou ineaan op het moment
dat de Europese Defensie G?meen«c'"<n
realiteit geworden zou ziin. Vooral h-t.
Lugano-complex heeft er echter toe
Mrff Europos»
Men kan er daarom wel inkomen dat biicedraeen dat h»f
Lamel en Bidault nu al lood in hun Defensie Gemeenschap in h-t laatst
schoenen voelen als zij maar denken aan halfjaar weer eens helemaal niet
de vierde December, temeer daar zij dan gegaan is.
rlOt
alles
de Ber-
Bij de replieken heeft minister Beel
nog medegedeeld, dat deze week een
eerste bespreking zal worden gevoerd
over de verhoging van de wedden en
ambtstoclagen van burgemeesters
Wal Bonn dus
muda-conferentie verwacht, is d.at,
hoe het ook met de E.D.G. wordt. 'Ie
Bondsrepubliek eindelijk de in de
Duits-geallieerde verdragen toegezeg
de souvereiniteit krijgt.
Het heet. dat Churchill op de Ber
muda's het voorstel zal doen
wachttoren omtrrnl "een ütömdlnt Duitil.nd d.rect in de Nnto op ,o
van het Remeentcliilc belastinvaebied, nemen. In Bonn heelt men ao iets tot
aldus dr Beel. moet men niet al te hnoe """""'it, £'™Z
mS"te h?bbenn"ndït'rvtir"dc Ihtra.t.né "MW Ümmi tpoedie aee: boVs
tan de bloKploeier, torn de besohetn.me
van ult- "T.rSJiS'S ,e Bonn dat
gaven nodig aal ipn )4e hereniging van Duitsland nu «eer
Tenslotte heeft de minister nog me- volledig op de achtergrond is gekomen,
degedeeld. dat het streven er op ge- Men weet echter waaraan dat liet Pe
richt is. alle verhogingen van pen- Sr.J-ts houden naar uit de nota un
ook van de Indische pen- 3 Not ember gebleken is zelfs de sch'n
op 1 Januari 1954 te doen niet meer op. dat zij die hereniging
willen!
Oud-Leiden
gestemd, die voorzien in een monetaire. „I --
economische en douane-unie met Truman de dagvaarding in diens ka-
Frankrijk en waardoor het Saargebied mers in het Waldorf-Astoria hotel te
diplomatieke en consulaire vertegen- New-York.
woordigingen kan vestigen en interna- De federale minister van ]usUue.
tionale overeenkomsten kan aangaan. Herbert Brownell. heeft verklaard dat
Frankrijk zal verantwoordelijk zijn t hij zal voorstellen het congres in cic
voor de verdediging van het Saargebied volgende zitting te vn.wn Vywiismate-
In afwachting van de internationale rlaal
overeenkomsten op dat gebied, en kan.
na de regering geraadpleegd te hebben
„een staat van crisis" ln het Saargcbied
proclameren.
De wet zal Vrijdag aanstaande in
tweede lezing worden behandeld.
Weerrapporten
an herlcnniiirgen 7 uur).
ZW' 10 8 0 1
12 NOVEMBER.
Londen
Amsterdam zwa:
I Bruseel zwaï
l Paros
Nice
Warschau
Berllln
agen bcwljsmatc-
ifgeluisterde "telefoongesprek
ken te legaliseren teneinde hem te hel-
pen tegen subversieve activiteit
Tot dusverre kan bewijsmateriaal,
verkregen door telefoonleidingen af te
tappen, niet als bewijs worden overge
legd in rechtszaken.
In een rede te New York heeft Tru
man het intussen belachelijk genoemd,
te suggereren, dat hjj tijdens zijn pre-
sidentschap slap tegen communisten is I
opgetreden. Hij zeide echter altijd er
naar gestreefd te hebben, de rechten j
van het individu te beschermen Ik
heb altijd gepoogd de lage hartstochten
van onverdraagzaamheid en haat te j
beteugelen, die kunnen worden uitgebuit
door gewetenloze demagogen'
.De belangrijke maatregelen, welke
wij op het gebied van de buitenlandse j
I politiek hebben genomen om de com-
I munistische agressie in het buitenland
I te stuiten en de stappen, die wil op bin
nenlands gebied hebben gedaan om de
wetten tegen spionnage. sabotage en
ondermijnende activiteit toe te passen.
I vormen het bewijs, dat ik onophoudelijk
heb geageerd teeen al onze vijanden in
binnen- en buitenland", aldus de oud-
i1 -o S2i President.
-t' hbo uur uiiuci «w.-i.» uui au ii,ii
«oogwater tc Katwijk te 6.20 en 18 39 u.
t "umme[ bestaat vit acht pagina's, nomc
Dr secretaris van de voormalige pre
sident heeft medegedeeld, dal Truman
g-tioor zal geven aan de oproep om
voor de commissie te verschijnen.
Deze foto. ons welwillend afgestaan door de lieer
C. Chrislioansc. Hogcwöcrd 33. is nu eens niet
ongeveer 50 jaar oud. zoals de meeste in deze
serie, doch nauwelijks 30 jaar. En toch is de
situatie Ier plaatse van dc opname zodanig dras
tisch veranderd, dat wij niet hebben geaarzeld dit
plaatje op te nemen. De drie huizen, welke lot
I!l24 Int begin vormden van dc Hogcwoerd en
die U hier op de foto ziet. werden in dat /aar
afgebroken ten behoeve van dc aanleg van de
Korcvaarslraat. In aansluiting daarop volgde vier
jaar later dc overkluizing en verbreding van het
Gangetje. Dc tram reed toentertijd op dit traject
nog op enkel spoor.
