23.57 :„PHOENIX 4" AAN GROND
koningin zag op de „Breezand" toe
12ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 7 November 1953
Tweede Blad No. 28Ö63
met de eerste hoogloclende stoomfluit
bij. Minutenlang hield het aan! Overal,
op schepen, de caissons en op de dijk
vlamden de fakkels van de filmmannen
op De dijkwerkers juichten. Men druk
te elkaar de hand. En op het sluitcais-
son gingen rode lampen aan en zag
men kleine zwarte figuren naar een
Het storten van Je stenen, opdat de
caissons stevig zullen liggen, en het
water er geen vat op zal hebben.
Onmiddellijk, nadat de vierde cais
son hit stroom gat bij Ou werker k
had afgesloten, beklommen de wer
kers het gevaarte om hun verdere
bijdrage te leveren in de voltooiing
van de gigantische arbeid.
ege voor Wout Zanen en de zijnen
Enthousiast-juichende dijkwerkers
(Speciale berichtgeving)
I In vervolge op het verslag op pagina I vernemen wij:
I De avond kwam!
I De natrium lampen in de hoge torens wierpen tezamen voor 27.000 kaarsen
p een oppervlakte van 300 bij 300 meter met het gat als middelpunt,
was moordend snel. Weinig diepgang hebbende scheepjes met
sterke machine konden zich erin wagen. De beide Spidoboten Princesse-
en Regentesseplaat, die met honderden officiële belangstellenden tegen
voor het gat aankwamen, deden aanvankelijk een poging om de kom
te lopen. Maar de Princesseplaat, die snel en glad door de stromen
zwaaide reeds aan het begin van de kom af en de kapitein riep zijn
op de Regentesseplaat toe dat er een „poeier" van een storm stond
hij het voorlopig niet waagde om binnen te lopen. Beide schepen zoch-
heil buiten en bleven tot kwart over negen.
bleek de ebstroom tot een snelheid van 2 meter per seconde te zijn
Het water leek direct veel rustiger dan in het begin van de avond
allen die terzijde van de kolkingen konden komen het enerverende
van water, dat fel gekleurd door het natrjumlicht beangstigend
voortjoeg, kon gadeslaan.
9 uur vulden de zijkanten van de
talrijke bootjes. Daar wa-
van Ouwerkerk, die met
Inaar de dijk waren gekomen om
weten of hun polder deze
J droog zou komen Daar wa-
langstelienden uit Zierikzee en
eilanden, burgemeesters uit Zee-
Waterstaatsmensen en niet te
de dijkwerkers die bij de slui-
nodlg waren maar op de oude
sn gereserveerd plaatsje kregen,
kom tussen de dijken gaf het
beeld van de drukbevaren ri-
zien Rechts vooruit lagen de
ezonken caissons, gemarkeerd
lichten. Daartussen gaapte
afstekend in de zee van licht het
iengedeelte van het gat. Kleine
motorboten waren bezig met het
van de stroomsnelheid en het
van de bodem. En zij brachten
grootste felheid al uit de stroom
Keken het verheugende bericht
met van plaats waren
en de drempel behoudens
kleine plooien die de stroom erin
trokken, stand had gehouden
voelde liet de halve slui-
hlermcde reeds gewonnen.
nor kwam de Breezand van
Rijkswaterstaat in de kom aan. De
zich aan boord. Tot
behoorde ook minister-
W. Drees. de ministers
witte en de Commissaris van
Koningin in Zeeland, jhr mr A. T.
fasembrnot. ir A. M. G. Maris, di
van Verkeer en Wa-
en de secretaris-generaal mr
ek daar oen inmense indus-
aan een grote rivier badend in
'ee van licht, en druk bevaren,
it ile caisson lag gereed om schar
end aan de 's morgens geniaalste
rni\ (p worden verbonden en
den bakken met klei en stortsteen
oor anker om direct na de
"'int hun lading teren
i nadat de zinb-
ren verzonken.
'Kart voor tien begon de sluiting
a id van de stroom 80 cm per
meldden de peilboten. De
diongen de Phoenix 4 naar
'i i'. loen tien minuten later
'j lr°omstcrkte reeds tot 60 cm
omen Het scharnier werd ge-
0m 10 uur 49 begon de draalen-
wccing van rle caisson De sluiting
ingezet Sleepboten schaarden zich
Een kleine sleper zette zijn keel het
eerst open. En of men gespannen daar
op had gewacht zo viel op de seconde
die grote vloot daar voor Ouwerkerk
punt lopen. Wout Zanen moest handen
drukken Het laatste stroomgat was be
dwongen na veel tegenslag, veel moeite
maar ook veel en zeldzaam geluk, hand
in hand gaand met koele berekening.
Voor Schouwen Duiveland waren die
laatste minuten van de zesde November
Na afloop van dc sluitingswerkzaam
heden heeft H.M. Koningin Juliana
zich in een kajuit van de „Breezand"-
onderhouden met een aantal personen,
die zeer nauw bij de sluitingswerkzaam
heden zijn betrokken geweest. Het wa
ren de professoren Thijs,e en Jansen,
de aannemers ir van der Kroll. W. van
Zanen. C. van der Hoeven sr en C van
der Hoeven jr, de ingenieurs van de
Rijkswaterstaat Glazema, van de Bout
en de Vlieger en de burgemeester van
Nieuwerkerk. Ook de minister-president,
dr Drees en de minister van Verkeer en
Waterstaat, de heer Algera. onderhiel
den zich met dit gezelschap.
In de kerken van diverse Zeeuwse
plaatsen zullen vanavond en morgen
plechtige dankdiensten gehouden wor
den.
Het was om 11 uur 17 dat de deur
voor Schouwen Duiveland dichtsloeg.
De caisson sloot met zijn kanten op de
reeds geplaatste aan Maar onverstoord
ging het werk door. bleven de sleep
boten het gevaarte aandrukken en werd
de vergrendeling van staaldraden aan
gebracht.
Koppig zette de eb echter tegen alle
verwachtingen in nog door.
Maar om 11 uur 25 werd liet Wout
Zanen blijkbaar te erg en achtte hg
het verantwoord de sluiting te vervol
maken. 11 uur 25: afsluiters open!
Elke drie minuten zonk de caisson j
een meter. Soms helde het gevaarte
naar de polderzgde over om zich i
te herstellen en aan de andere zijde
slagzij te nemen. Tergend langzaam
leek dit zinken te gaan.En einde
lijk kwam het verlossende bericht dc
vloed zet in. er staat nu huiten drie
centimeter meer water dan binnen!
Vliegtuigen cirkelden in de donkere
lucht hoven het gesloten gat. Een pa
rachutefakkel zei te alles in een hel
licht. En het was om drie minuten
voor middernacht toen Wout Zanen
..n en begonnen te duwen
ii' Zanen die boven op het ge-
r era! iegelijk was lid ziin wal-
laiKies werken.
er*'rr>0ITi nam slechts langzaam
Jv'Hi hel draaiende caisson nog
fserstand. Men zag de Phoenix
Wuezwnaien Maar din en-
r'i!fn later zotte de diaalende
*rpt 1,1 Even voor 11 uur
beweging versneld Als vluch-
slecht weer kwamen alle
Gle nn- in de poldpr waren
Mr buiten stomen Zij wilden
'-"dot.- n raken. Alloon een peil-
Gistermorgcn om elf uur is de derde1
Pliocnixcaisson in liet dijk gat te
Ouwerkerk op haar plaats gevaren.
Het invaren en laten zinken verliep
zonder moeilijkheden Enorme kra-1
tien zijn onophoudelijk bezig met
het storten van tonnen keilccm uit
bokken achter liet dijkgat waar over
een aantal uren de vierde en laatste
caisson zal worden geplaatst.
De derde caison is zojuist inge
bracht (derde van links). Het vierde
caisson (thans nog eerste van links)
werd 'gisteravond laat in het gat
gevaren Links van de caisson dc
Schelde, rechts de polder.
Ouwerkerk 9 maanden zorgenkind
Sluiting op "t laatste nippertje'.
Dank zij onvermoeid zwoegen
(Speciale berichtgeving)
Negen maanden en /.es dagen heeft het zeewater tweemaal per dag door
de dijk bij Ouwerkerk de Vierbannenpoldcr in- en uitgestroomd. Nu is de vloed
beteugeld. De dgk is hier in het Zuiden van Duiveland dicht, het laatste
werk dat moest geschieden om het overstroomde land weer af te sluiten van
de zee. Ouwerkerk is achteraf het grote zorgenkind van Waterstaat en aan
nemers geworden. Het gigantische gat bg Schelphoek. welks sluiting de
grootste stunt van dc waterbouwkundigen werd geacht, was een lief karweitje
vergeleken bij dc gaten, die de stormvloed bij Ouwerkerk in de zeedijk sloeg
en die. tegen de verwachtingen in. koppig weerstand boden tegen alles w il
onze dijkbouwers aanwendden om de dijk weer dicht te maken.
sluiting I rampnacht ten Zuiden van Ouwerkerk
De eerste grote poging
gelukte slechts ten dele. Het Oostelijke
gat gaf nl. geen krimp Het verzwolg
gulzig het landhoofd van caissons. De
sluiting was mislukt.
Nu. op het allerlaatste nippertje,
eigenlijk niet ..vijf voer twaalf" maor
„vijf over twaalf cezien het feit. dat
de dijk, gaten die weldra diep uit-
schuurden en gevaarlijke stroonigaten
werden, die per tij 40 millloen kubieke
meter water verwerkten.
Deze breuken zonder meer te her
stellen bleek niet mogelijk
Waterstaat besloot buitendijks
we nu reeds in dc beruchte stormmaand J het gors te maken.
Novembei zitten is de sluiting tot
stand gekomen
Er is enorm gewerkt, onder moeilijke
omstandigheden, met pech en tegenslag
Plannen moesten worden gewijzigd, op
korte termijn, maar toch dcgclgk en
met een kans op slagen De tijd was
kiap toegemeten, te krap vreesde mc-n
dikwijls. Toen kwam Octob-r met rustig
weer te hulD. Men verlichtte het sluit
gat om ook des nachts te kunnen door-
TWEE GATEN.
Twee gaten sloeg de stormvloed in de
i twee sluit
gaten zouden worden uitgespaard, die
vrijwel gelijktijdig met caissons zouden
moeten worden gesloten.
De afsluitdijk kwam gereed. Het sluit
gat West kon op 26 Augustus onder on
gunstige omstandigheden en bij sterke
Westenwind met caissons worden ge
blokkeerd. Het w.-s een dubbeltje op
zijn kant Caissons verzakten, maar
men stapelde in arremoede er meer van
deze betonnen gevaarten op en het gat
kv.am dicht Dc sluiting van het Oost
gat mislukte.
Op 25 Augustus des avonds om 6 uur
zi.kte het Oostelijke landhoofd plotse
ling in de diepte weg. Nog even dacht 1
men het gat snel te sluiten met een 1
Phoenix-caisson. maar bij onderzoek
bleek, dat het bezinkwerk sterk had ge-
leden. Men gaf, dit plan op
NIEUW PLAN.
Het mislukken van de sluiting van
het Oostgat, dat men de naam Brok-
ktr.gat gaf, had nog een ernstig gevolg.
Men kon er niet meer aan denken op
nieuw te pogen dit gat te dichten omdat
de resten van de caissons en de ver
nielde bezinking zulks onmogelijk maak
ten. O? braintrust van Waterstaat
kwam weer in het geweer en ontwierp
op korte termgn een ander plan. geba
seerd op het sluiten van het oorspron
kelijk Oostgat met vier Phoenix-cais-
sons.
Voor men hiertoe maatregelen ging
teffen was het nodig ter weerszijden van
beide gaten twee dammen op te spuiten,
die de verbinding zouden vormen tussen
de oude dijk en de nieuw gemaakte af
sluitdijk. waardoor werd voorkomen dat
ongewenste stromingen zouden optreden
in het oorspronkelijke Westgat
Die dammen kwamen gereed.
I Met het uitbouwen van landhoofden
I reduceerde men het Oostgat tot 180 me
ter breed.te In en voor dit gat werd
r.iet minder dan 80 000 vierkante meter
zinkwerk naar de bodem gezonden, ver-
I zwaard met 100 000 ton stortsteen. die
I een hechte basis moesten vorken oor
de vier Phoenix-calssons.
Al dit werk kwam dezer dagen ge
reed. dank zij het onvermoeid zwoegen
van een leger dijkwerkers, die ook de
nachten door in touw bleven en de
Zondagen doorwerkten.
En het is gelukkig niet tevergeefs
geweest!
Achter de afsluiting van dc Phoe-
nixcaissons zal nu een rlngkade wor
den gemaakt, die het gat definitief en
zonder kan< on onderloopsheid zal
afsluiten.
Bezwaar tegen hechtenis
van De Baat
De Frankfortse advocaat Henry Or-
mond heeft een bezwaar tegen de in-
hechtenis neming van de Nederlandse
chauffeur De Baat ingediend en tege-
lgkertjjd medegedeeld, dat de fam.he
van De Baat een borgtocht van 5 000
Ma-k wil betalen, ind.en het gerecht te
Koblenz ontvluchting vreest
Er is nog geen beslissing naar aanlei
ding van de stap van Ormond genomen
De Baat is naar men weet. 24 October j
bij het afdalen van een helling bg j
Neustadt op een file auto's ingereden,
waarbij zes personen de dood vonden.
Columbusmaakt slagzij
50 MIJL N.W. VAN TEXEL
Het Nederlandse m.s. „Columbus"
heeft een S.O.S.-seln uitgezonden,
waarin om assistentie wordt verzocht.
Het schip bevindt zich ongeveer 50
mijl Noord-Westelijk van Texel.
De Columbus maakt zware slagzij en
verkeert in nood.
De reddingboot Brandans vain Ter
schelling en de sleepboot „Holland" van
de fa. Doeksen zijn ter assistentie uit
gevaren.
Het ms Columbus is eigendom van
de fa. Wagenborg te Delfzgl Het schip,
dat 499 brt meet, is m Augustus 1P52
bh de NV Scheepswerf Foxhol v.h.
gc-br. Muller te Foxhol te water gelaten.
Enkele schepen, die zich in de buurt
van de „Columbus" bevinden, hebben
aan Scheven meen Radio hun positie op
gegeven De „Siaroe". die zich op een
afpand van 13 mijl van de Columbus
bevindt, seinde om 9 45 uur Ned. Tijd
bij het in nood verkerende schip te kun
nen arr.veren In de omgeving zijn
voorts de „Ckab Cgatoab" <op 50 mijl i
de ..Thalamus" (op 25 mijl), de „Baden"
(op 35 mijl) en de ..Sugar Producer" (op
10 mijl)
Kapitein van de „Columbus" is de
heer R. Oldenborger uit Apptng-edam
De bemanning bestaat uit 10 koppen.
Volgens de eigenaar van het schip,
het oargadoorsbedrijf Wagenborg te
Delfzijl, was de „Columbus" met een la-
d"ng kolen onderweg van Boston (in
Engeland) naar Zweden. Hot schip is
verzekerd
Minder studenten te Delft
Het aantal ingeschrevenen aan de
Technische Hogeschool te Delft bedraagt
thans voor de cursus 1953-1954 4508 te
gen 4625 op hetzelfd» tijdstip in de vo
rige cursus. De grootse daling is te lien
bij hen die voor civiel-lngenieur stude
ren. want hun aantal daalde van 736 tot
657. Een stijging viel waar te nemen bij
de vliegtuigbouwkundige ingenieurs van
142 op 174en de natuurkundige inge
nieurs (van 304 op 315).
Het aantal nieuw ingeschrevenen voor
het studiejaar 1953-1954 bedraagt 665
tegen 589 een jaar geleden. In alle stu
dierichtingen is een kleine daling waar
te nemen, doch een opvallende uitzon
dering maakte de studie voor vliegtuig-
bouwkunde: vorig'Jaar werden daarvoor
i 59 studenten Ingeschreven.
Jongens leverden fietsendief
over
ZIJN GEJAMMER HIELP NIET
Eergisteravond zagen twee jongens
ai? over het Hofwijckplein te Den Haag
fietsten, een man over zijn rijwiel ge
bogen staan, die grote belangstelling
aan de dag legde voor een flets, die
daar voor een café stond
Na enige tijd verdween de man op
zijn eigen fiets, doch de Jongens bleven
kijken. Kort daarna kwam de man te
rug. maar nu zonder flets.
Hij stapte op het rijwiel toe, dat voor
h?t café stond en reed er snel mee weg.
De jongens begonnen daarop een ach
tervolging over de Weteringkade en de
Binckhorstlaan. Op deze laan ontmoet
ten zij drie andere jongens, die zij toe
riepen aan de jacht mee te doen. waar
aan deze direct gevolg gaven.
Op een gegeven ogenblik omsingelden
de jongens de dief, die hevig begon te
jammeren. Hjj zelde heel arm te zfjn,
kinderen te hebben en bereid te zijn om
het rijwiel af te geven, mits de jongens
hem maar lieten gaan.
De knapen voelden daar niets voor
en gingen met de flets naar het politie
bureau Huygenspark. Zij vertelden wat
er aan de hand was. Een politleleep
rukte daarop uit en nam op de Binck
horstlaan de ..arrestant' van de drie
jongens over. Het bleek een fabrieksar
beider uit Voorburg te zijn.
Door muis auto verdiend
Het was in een café in het Wcst-
faalse dorp Straelen. dicht bij de
Nederlandse grens, dat eer muisje
zijn weg zocht door de gelagkamer
naar zijn holletje ergens onder een
plint. Op het laatste ogenblik ech
ter werd het beestje opgemerkt
door een der stamgasten, die hier
een gelegenheid zag om zijn han
digheid te vertonen en met een
snelle greep het diertje te pakken
wist te krijgen. De andere aanwe
zigen staken hun waardering voor
deze prestatie niet onder stoelen of
banken en er was er een. op nog
meer sensatie belust, die de mui
zenvanger uitdaagde: „Als je dat
beest levend opeet, krijg jij mijn
De uitgedaagde keek eer.s door
het raam om zich ervan te verge
wissen dat de uitgeloofde prijs er
werkelijk stond. De wagen was
inderdaad de moeite waard, vond
hij en zonder verder te aarzelen
verzwolg hij het muisje. De auto
werd hem. en de voormalige eige
naar verzocht alleen er mee naar
huis gebracht te worden, hetgeen
geschiedde
Zeer onvolledige
vermenigvuldiging
In bijgaande vermenigvuldiging zijn
alle cijfers op één na vervangen door
punten. Slechts een 9 in het product is
gegeven. Bovendien is er nog een ge
geven: het product is een zesde mocht.
hi et behulp van die gegevens kan de
enige oplossing worden gevonden. Hoe
luidt deze vermenigvuldiging in cijfers?
Oplossingen onder het motto „Ver
menigvuldiging" dienen voor Woens
dag a.s. te 9 uur v.m. in het bezit te
zijn van de redactie. Onder de goede
oplossingen stellen wg een eerste prijs
van f. 5.en twee prijzen van f. 2.50
beschikbaar, waarnaar alleen abon-
né's kunnen mededingen.
Oplossing Kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1. abominabel - bagage;
2. regenboog - diner; 3. distel - nakij
ken: 4. netto - rudiment: 5. dragonder
- Saba: 6. gieter - profiteur; 7. lor -
particulier; 8. zwendel - toneel.
Verticaal: 1. broodnodig - alzo; 2.
magistraat - ruw: 3. onnuttig - roepen;
4 Bijbel - renpaard; 5. legende - dartel;
6. badkamer - facet; 7. genaken - ste
len; 8. garantie - borrel.
De eerste prijs van f. 5.werd toe
gekend aan de heer A. Schouten,
Schclpcnkade 6 te Leiden, de prijzen
van f. 2.50 aan mevr. C. D. Schuur-
mans—Keijzer. Prins Bemhardlaan 25
tc Ocgstgeest en de heer H. de Vries,
Margrietstraat 2 te Leiden.
De prijzen J'-naars toe
gezonden.
