LEIDSCH DAGBLAD Moskou brengt kwestie Triest voor V eiligheidsraad 12ste Jaargang WOENSDAG 14 OCTOBER 1953 No. 28042 >irecteur: J. w aaM DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN s"W u'""n G1™ N» 57055 loofdredactleB. W. Menkhorst en J. Brouwer f6.— per kwartaal; f0 47 par week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 kZuid-Slavië wenst geen sovjet-steun De Rus Wysjinski heeft de huidige voorzitter van de Veiligheidsraad, de Deen Borberg. verzocht om bijecnroe- ping van de raad ter benoeming van een gouverneur voor liet vrije gebied s van Triest. Het verzoek van de Sov jet-afgevaardigde ging vergezeld van een resolutie, waarin de Sovjet-Unie voorstelt de Zwitserse kolonel Flucki- ger tot gouverneur te benoemen. In de Sovjet-resolutie wordt voorts gevraagd om zonder verwijl een voor- jlopige bestuursraad voor het vrije ge bied van Triëst. in overeenstemming met de bepalingen van het Italiaanse vredesverdrag, in te stellen en het per manente statuut voor het gebied binnen drie maanden na benoeming van de gouverneur van kracht te laten worden Het Italiaanse vredesverdrag, dal voor- I zag in het instellen van een vrij gebied van Triëst, droeg de Veiligheidsraad de verantwoordelijkheid op voor de onaf hankelijkheid van het gebied en de be noeming van een gouverneur. De raad aanvaardde deze verantwoordelijkheid in 1947, doch de Ver. Staten, Frankrijk, Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie kon den geen overeenstemming over de ver schillende candidaten voor de post van gouverneur bereiken. De Sovjet-Unie had bezwaar tegen zo goed als alle Wes telijke candidaten. Kolonel Hermann Fluckiger was indertijd door Groot- Brittannië voorgesteld. Hij is een voor malige Zwitserse gezant in Moskou. In 1949 trachtte de Sovjet-Unie de kwestie van benoeming van een gouver neur weer aan de orde te stellen door Fluckiger voor te stellen, doch dc Wes telijken antwoordden toen, dat door het lange uitstel Zuid-Slavië in staat was geweest in de zone „b" van Triëst een vorm van politiestaat in te voeren, die instelling van een onafhankelijk demo cratisch vrij gebied onmogelijk maakte. De Sovjet-resolutie werd toen verwor- pen. De kweslie-Triëst staat reeds op dc agenda van de Veiligheidsraad. De Vei ligheidsraad zal morgen bijeenkomen. De raad is begin December voor het laatst bijeen geweest. Toen werd een verzoek van de Arabisch-Aziatische groep om de kwestie-Marokko op de agenda te plaatsen, verworpen. Van Zuid-Slavische zijde wordt alles gedaan om de voorgestelde vier-mogend- heden-conferentie te doen slagen. De vertegenwoordigers te Londen en Wash ington hebben door contact op te nemen met Eden en Dulles daarvoor gepleit. Zuidslavische studenten zijn gisteren de leeszaal van de Britse ambassade te Belgrado binnengedrongen. Zij namen alle tijdschriften en kranten mee en ver brandden deze op straat. Dë Zuidslavische chef van het protocol Woedende Joego-Slaven hebben de overeenkomst aangaande Triëst met Engeland en de V'.S. ..begra- naar aanleiding van dc laat ste gebeurtenissen in verband met de felbegeerde havenstad. Tijdens dc ..begrafenis". (Telefoto) Lijkje van vermiste Amerikaanse meisje gevonden Het lijkje van de 3-jarige Anna Mosher. die sedert Zondagmiddag werd vermist'. Is Maandagavond in een ver laten put op korte afstand van het ouderlijke huis gevonden. Het meisje was door zand bedolven. De eigenaar van de put verklaarde, dat hii Zondagavond nog heeft vastge steld. dat de planken, die de put afdek ken, op haar plaats lagen. Maandag avond zag hij echter, dat de planken verplaatst waren, en de put veel ondie per was geworden. Hij groef het verse zand uit de put en ontdekte de blonde haren van het kind. waarna hij onmid dellijk de politie waarschuwde. Na medisch onderzoek is komen vast t.e staan, dat het meisje door verstik king om het leven is gekomen Aange nomen wordt, dat zü al spelende in de put is gevallen. Weerrapporten (Van hedenmorgen 7 uur) WEERBERICHT Noordelijke wind De Bilt verwacht tot morgenavond: Aanvankelijk nog zwaar bewolkt met plaatselijk regen of motregen. Morgen overdag droog weer en enkele versprei de opklaringen. Matige en vooral langs de kust nu en dan krachtige Noordelijke wind. Vrij koud. (Opgemaakt te 10 uur). 15 OCTOBER Zon op: 7.04 uur; onder: 17.47 uur. Maan op: 1438 uur: onder: 22.33 uu Hoogwater te Katwijk te 7.22 en 19.45 u. Dit nummer bestaat alt acht pagina's verklaarde, dat de veiligheid van de Britse en Amerikaanse leeszalen niet zonder uitzonderingsmaatregelen te ne men kon worden gegarandeerd. Deze uitzonderingsmaatregelen zijn reeds het onderwerp van bespreking tussen ver tegenwoordigers van de ambassade en het Zuidslavische ministerie van buiten landse zaken. Radio-Triest heeft een boodschap van generaal Winterton, de geallieerde mili taire commandant, uitgezonden, waarin alle politieke bijeenkomsten en demon straties en optochten tijdelijk worden verboden in Triest en de zone a. welke onder Brits-Amerikaanse bestuur staan. Zuidslavische regeringsfunctionarissen hebben nadrukkelijk tegenspraak gele verd op door Italiaanse bladen gedane veronderstellingen, volgens welke dc Sovjetrussische protestnota's aan de Britse en Amerikaanse regering inzake het besluit over Triëst de uitkomst van Sovjetrussisch-Zuidslavische samenwer king zouden vormen. Het onderhoud, dat dc Russische am bassadeur in Belgrado, Valkof, Maan dagmiddag met Bebler. de Zuidslavische onderminister van buitenlandse zaken, heeft gehad, geschiedde op Valkof's ver zoek cn heeft slechts tien minuten ge duurd, aldus de Zuidslavische medede ling Bij dit onderhoud was Triëst niet ter sprake geweest Zuid-Slavië verwacht, aldus maakt men van genoemde zijde duidelijk, dat de Sovjet-Unie zal pogen Zuid-Slavie in verlegenheid te brengen door haar steun in de kwestie-Triest aan te bie den. maar de Zuidslavische regering wenst duidelijk te verklaren, dat zii geen Sovjetrussische steun in deze zal „Factoren" voor zelfbestuur Zoals werd gemeld heeft verleden seek de beheerschapscommissie der V.N. met 27 tegen 23 stemmen een re solutie aangenomen, waarin een aantal factoren wordt genoemd die moeten be slissen. wanneer een afhankelijk ge bied beschouwd kan worden, zelfstan digheid te hebben verkregen. Daarin wordt o.a. gezegd: het be trokken gebied moet in internationaal opzicht verantwoordelijkheid dragen. Het moet verkiesbaar zijn voor het lidmaatschap der Ver. Naties. Het ge bied moet zelfstandig rechtstreeks in ternationale betrekkingen in de m?est uitgebreide zin onderhouden met ande re landen en met Internationale instel lingen en zelfstandig kunnen onderhan delen over internationale verdragen, deze kunnen teken?n en ratificeren. Op het gebied der defensie dient zulk een gebied het souvereine recht te heb ben, in zijn eigen nationale defensie te voorzien. Dc bevolking dient volkomen vrijheid hebben, de regeringsvorm te kiezen di? zij wenst. Er mag op het bestuur geen toe zicht of Inmenging bestaan door de re gering van een andere staat. Ook ln economisch-, sociaal en cultureel op licht dient algehele vrijheid te bestaan D? bevolking moet vrijelijk en op de mocratische wijze ln de gelegenheid zijn. een regeringsvorm te kiezen of een wijziging daarin kunnen aanbrengen en vrijelijk kunnen kiezsn tussen verschil lende mogelijkheden, daaronder begre pen de volkomen onafhankelijkheid, op ce grondslag van het recht van zelfbe stemming. Daarnaast wordt nog een aantal fac toren opgesomd, betrekking hebbend op de binnenlandse politieke en economi sche organisatie der gebieden i wetge ving. verkiezingen, positie van minder heden. politiek? ontwikkeling, staatsbur gerschap, benoembaarheid tot ambten De zetelverdeling in het nleawe Noorse parlement luidt, op grond van de zo goed als complete uitslagen: socialisten 78 zetels ide absolute m erderheidi. conservatieven 26, liberalen 15, agrariërs 14, christelijke volkspartij 14, commu nisten 3, totaal 150. De voorlopige uitslagen van de enkele nog ontbrekende districten in het hoge Noorden doen verwachten, dat in deze verdeling geen wijziging zal komen. De commissie van de Verenigde Naties, die een onderzoek heeft Ingesteld naar de rassenpolitiek in Zuid-Afrtka, is van mening, dat het hier een probleem be treft dat internationale zorg behoeft. De commissie heeft een rapport van 400 pagina's gereed, dat pas zal worden gepubliceerd, nadat het ter beschikking van dc leden der V.N is gesteld. Zoals bekend, weigert Zuid-Afrika de commissie te erkennen. Naar aanleiding van het bezoek, dat de Indische minister-president. Nehroe voornemens is aan de Unie van Zuid- Afrika te brengen, heeft het Zuidafri- kaanse parlement op voorstel van de minister van Verkeer een amendement goedgekeurd waardoor vertegenwoordi gers van buitenlandse regeringen worden uitgezonderd van de bepalingen omtrent apartheid voor blanken en niet-blanken. Westerse „grote Brits initiatief Volgens kringen, die in nauwe ver binding staan met het Franse ministerie van buitenlandse zaken, zullen de Britse. Franse en Amerikaanse ministers van buitenlandse zaken in het komende •eekeinde te Londen beraadslagen over internationale vraagstukken. De bijeenkomst zal worden bijgewoond door Anthony Eden (Gr.-Brit tannic), Georges Bidault 1 Frankrijkl cn John Foster Dulles (Ver. Staten). Zij zal Vrüdag a.s. beginnen cn. naar ver wachting, twee dagen duren. De beraadslagingen worden gehouden op Brits initiatief. Volgens Parijse diplomatieke kringen zal in hoofdzaak worden gesproken over de jongste notawisselmg tussen Moskou Droog weer Het KNMI deelt mede: Gedurende de laatste paar dagen was het weer in ons land gekenmerkt door fraai en zacht herfstweer. Hoewel de bewolking na een zeer zonnig weekeinde in de loop van Maandag ging toenemen liepen de temperaturen tengevolge van de aanvoer van zachte lucht uit het Zui den nog verder op. De hoogste maxima werden gisteren bereikt in het Zuid-Oosten van het land waar temperaturen van 22 graden wer den gemeten. Aan dit zachte weer is nu een einde gekomen, doordat koudere iuchtmassa's, die met krachtige Noorde lijke winden over de Noordzee naar het Zuiden worden getransporteerd, ons land beginnen binnen te dringen. Het verdrijven van de zachte lucht, die zich boven onze omgeving bevond, ging van morgen plaatselijk gepaard met wat lichte regen, die niet veel te betekenen had. Wat de regenval betreft: ons land is er de laatste dagen wel goed afgeko men vergeleken bij Engeland en Frank rijk. waar hoeveelheden van omstreeks 30 mm werden afgetapt. Ook gedurende de komende paar dagen zijn de neer- slagkansen gering Nabij Schotland be vindt zich namelijk een gebied van hoge luchtdruk, dat zich in Oostelijke richting beweegt en dat het weer in ons land zal gaan beheersen In verband hiermee mag op wel is waar wat kouder maar toch droog weer gerekend worden, waarbij in de volgende nachten weer een kans op nachtvorst bestaat. drie" Vrijdag bijeen en het Westen over Duitsland en Oostenrijk en met name over de Russi sche weigering om in te stemmen met het houden van een vier-mogendheden- conferentie te Lugano Ook het vraagstuk-Triëst dat eerst aan de orde kwam, toen reeds van ge dachten werd gewisseld over het houden van Brits-Frans-Amerikaanse bespre kingen zal worden behandeld Men verwacht in diplomatieke krin gen voorts dat de ministers van gedach ten zullen wisselen over de vorderingen in de beraadslagingen tussen de „Wes terse grote drie" over het voorstel om dc Sovjet-Unie veiligheidswaarborgen te verschaffen. Dit voorstel is afkomstig van sir Winston Churchill, de Britse premier heeft reeds in Mei j 1. verklaard dat het noodzakelijk was Rusland en Duitsland wederzijdse waarborgen tegen een aanval door de andere partij te geven. Men verwacht ook. dat de diie ministers de tekst van het Westerse antwoord op de Russische nota van 28 September JIdie te Londen door Westerse deskundigen is opgesteld, zul len goedkeuren In deze nota stelde de Sovjet-Unie een bijeenkomst van Britse, Franse. Russische en Amerikaanse ministers voor om te beraadslagen over Duitsland en van vertegenwoordigers der „grote vijf" dezelfde mogendheden en com munistisch China ter bespreking van de spanning in de wereld. Men meent, dat de Sovjet-Russische minister van buitenlandse zaken Molotof in het Westerse antwoord wordt uitge nodigd 9 November a s. een bueenkomst te Lugano, in Zwitserland, bij te wonen In recente berichten uit Parijs wordt medegedeeld, dat een gedeelte van het Franse kabinet een bijeenkomst met ver tegenwoordigers van communistisch China voorstaat. Sinds 1 Februari van dit jaar. toen het in de ram/macht op het strand van Schouwen liep. ligt liet Finse stoomschip ..Bore VI". vast op de kust van dit Zeeuwse eiland. L)e Bore VI heeft tijdens dc eerste tijd na dc ramp grote diensten bewezen. De radio-installatie van het schip vormde in dc nacht van 31 anuari op 1 Februari de enige mogelijkheid om uit het rampgebied berichten door te geven. Nog geruime tijd liccft de radio van dc Bore VI dienst gedaan als centraal punt voor de verbindingen met dc buiten wereld. Thans tracht men onder het schip ren slede aan te brengen, ten einde het naar zee te kunnen slepen. Deze luchtfoto toont het schip, dat nkclc tientallen meters hoog op het I strand ligt. Weer oplaaiende gevechten in Atjeli Wapens van Japans model Het gebied .Meoereoedoe aan dc Oostkust van Atjeh is verleden week Vrijdag 's ochtends om 5 uur plotse ling aangevallen door een bende, die o.m. gewapend was met 8 brenguns en verscheidene mortieren. Een hier op volgend gevecht tussen de bende enerzijds cn de politie en mobiele bri gade anderzijds duurde 13 uur, waar na de laatsten moesten terugtrekken in de richting van Bireoeen. De mo biele brigade en de politie verloren voorzover bekend, 3 doden, terwijl 3 van hen gewond werden. Zaterdagavond heeft een bende bij Takengeoen in het binnenland een grote brand gesticht, waarbij 34 hulzen ver loren gingen. Volgens een militaire woordvoerder hebben er de laatste tijd verscheidene gevechten plaats gehad in het gebied van Bireoen, waartegenover in Groot-Atjeh de activiteit van de bende veminderde. De militaire woord voerder zei verder, dat de wapens, die op de benden gevonden worden, voor een groot deel van Japans model zijn. Er zijn ook zeer oude mortieren aange troffen. Een Atjeher, die in de Nederlandse I tijd. In de Japanse tijd en in de eerste dagen van de Indonesische revolutie in Atjeh overheidsfuncties bekleedde, heeft i verklaard, dat de centrale regering tot I nu toe geen houvast heeft met betrek king tot de ontwikkelingen in Atjeh, omdat zij niet over Atjeh-kenners be schikt. Hij betoogde, dat naast maat regelen om met wapens op te treden, voorlichting noodzakelijk is. „omdat de bevolking is misleid door onruststokers, die de waarheid verdraaiden. Zil ver klaarden namelijk, dat de Republiek In donesia tegen de Islam zou zijn en dit heeft de bevolking doen ontvlammen. De regering heeft, daarom de steun no dig van de Oelama's «godsdienstleraren) en kenners van de adat en geschiede- nis van Atjeh". Inmiddels verschijnen in Kotaradja geen kranten meer, omdat de twee be staande bladen „Gelora Massa" en „Tegas" financiële moeilijkheden heb ben. De voorlichtingsdienst zal nu ge stencilde mededelingen uitgeven. Minister Mansholt naar Suriname De minister van Landbouw. Visserij en Voedselvoorziening. S. L. Manshoit. zal zich Zaterdag naar Suriname begeven voor een bestudering van de landbouw aldaar. In Suriname zijn grote ontgin ningen gaande met uitgebreide cultuur technische werken, die minister Mans- holt in ogenschouw gaat nemen. Hij verwacht daarbij tevens nader inzicht te kryggn in de mogelijkheden van vestiging van Nederlandse boeren in de nieuw ontgonnen gebieden. De Minister begeeft zich eerst voor een kortstondig bezoek aan Noord-Amerika met dè „Noordam" van de Holland-Amerika Lijn. De directeur van de cultuur-tech nische dienst, ir F P Mesu. zal de Minister bij het bezoek aan Suriname vergezellen, maar daartoe rechtstreeks naar Suriname reizen. Oud-Leiden Postbeambte dodelijk aangereden De 17-jarige hulptelegrombesteller R P. J. Schuren, die gisterochtend op het Stationsplein te Amsterdam bij het le digen van een trambus achter lijn 1 bekneld raakte doordat een remmende wagen van lijn 2 over boombladeren doorgleed ls vannacht in het OL.V Gasthuis aan zijn verwondingen bezwe ken. Nobelprijs voor letterkunde voor Churchill De Zweedse academie heeft voorlopig besloten s..- Winston Churchill d:t jaar de Nobelprijs voor letterkunde toe te kennen Na de officiële verga.der.Tig van de academie op Donderdag as. zal j officieel de toekenning van de prijs wor- j den bekendgemaakt. De leden van de academie hopen, dat sir Winston in December in staat zal zijn om naar Stockholm te komen om d» prijt u.t handen van koning Gustaaf Adolf in ontvangst te nemen Churchills voornaamste mededinger voor deze prijs was de 51-jarige IJs landse schrijver Halld-r Laxness Ook de naam van de AmerJtaan Hemingway zou zijn genoemd. Huiszoekingen in Brits-Guyana De politie heeft gisteren bij huiszoe- kingen bij leiders van de progressieve volkspartij m Guyana documenten ge vonden, die de partij verbinden met In ternationale communistische organisa ties als het wereldverbond van vakver enigingen en do jeugdafdeling van dit verbond, zo word: gemeld. Voorts was gebleken dat kort voor de inval veel documenten waren vernie tigd. Dr Jagan verklaarde, dat de invaller een on terende actie van do Britse re gering" was. Men tracht nu bewijzen te vinden voor een samenzwering, die nooi bestaan heeft zo zei hij Rhee wacht tot eind Januari President Rhee van Zuid-Korea heel tegenover een Amerikaanse correspon dent verklaard, dat htj zijn vrijheid vai handelen zal hebben herkregen, als eint Januari 1954 nog geen enkele actie za' zijn ondernomen, die leidt tot de vreed zame vereniging van Korea. In dat geval zou hij de Ver. Staten er de Ver Naties andere methoden van vereniging voorstellen, zo Voegde de president hieraan toe President Eisenhower heeft een per soonlijke boodschap gestuurd aan presi dent Syngman Rhee. waarin hij deze verzoekt dc grootst mogelijke gematigd heid te betrachten, om de taak van de neutrale terugzendingscommissie te vergemakkelijken. Het ligt - gelijk reeds aangekondigd - in de bedoeling van Prins Bernhard volgende week Dinsdag. 20 October, een bezoek te breng?n aan de 753ste Zuid Laarder paardenmarkt en de Landbouw- bcurs. Reeds eerder brachten wij in deze sa ie een foto van de stenen koren molen ,.d'Oranjeboom", welke van 1734 tot 1903 stond op de Vestwal ter plaatse waar zich thans het in 1924 onthulde 3 October-monument bevindt. Destijds betrof het een foto van dc molen temidden van dc omgeving; dit keer zendt de lieer M. Geerlof uit dc Sopliiapoort ons bovenstaande fraaie opname, welke duidelijk dc sierlijke lijnen van dit bouwwerk doet uitkomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1