LEIDSCH
DAGBLAD
Tito stelt vier-mogendheden
conferentie inzake Triest voor
92#te Jaargang
DINSDAG 13 OCTOBER 1953
No. 28041
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 6.per kwartaalf 0 47 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Het Kremlin protesteert tegen
Westelijk besluit
Joego-Slavlë heeft aan Groot-Brit-
tannië de Verenigde Staten „recht
streekse onderhandelingen'' met deel
neming van Italië voorgesteld „om de
bedreiging van de vrede, welke uit de
huidige toestand zou kunnen voort
komen, uit de weg te ruimen."
Onderminister Bebler zond voorts een
brief aan de secretaris-generaal van de
Ver. Naties, Hammarskjoeld. waarin
werd verklaard, dat het Brits-Ameri
kaanse besluit om de geallieerde troepen
uit Triest terug te trekken een „zeer
crltleke toestand" heeft geschapen.
Als dc voorgestelde viermogcndlie-
denconferentie zou mislukken, aldus
deze brief van Bebler, zou Zuid-Sla-
vië de zaak voor de Ver. Naties bren
gen als éen kwestie, die „de vrede en
de internationale veiligheid bedreigt."
Groot-Brlttannlë en de Ver. Staten
zijn spoedbespreklngen begonnen naar
aanleiding van Tito's dreigement om de
zone „A" van Triest- binnen te trekken
als Italië zou trachten deze te bezetten.
In Londen gelooft men, dat het Brits-
Amerikaanse overleg zal lelden tot een
scherpe waarschuwing aan Tito, dat elke
toevlucht tot geweld ernstige gevolgen
zou kunnen hebben.
In de Zuid-Slavische nota aan Groot-
Brittannië en de Verenigde Staten werd
verklaard, dat Zuid-Slavië gedwongen
was tenuitvoerlegging van het geallieer
de besluit om de zone „A" van Triest
aan Italië over te dragen, te beschouwen
als 'n aanvalsdaad van Italië. Zuid-Sla-
vie zou verplicht zijn zijn rechten en
nationale belangen met alle ter beschik-
klngstaande middelen te verdedigen. In
de nota werd gezegd, dat de recente
Italiaanse militaire demonstraties aan
de Zuidslavische grens, vergezeld gaande
ven incidenten en schendingen van het
Zuidslavische luchtruim, direct verband
hielden met het geallieerde besluit.
Een conferentie van Groot-Brittannie.
de Verenigde Staten. Italië en Zuid-Sla-
vië. als voorgesteld, zou echter geen zin
hebben, aldus de nota. als in die tussen
tijd het Brits-An erikaanse besluit ten
uitvoer werd gelegd.
In Italiaanse kringen heeft men het
Zuid-Slavische voorstel voor een vier-
mogendheden conferentie een nieuw
voorbeeld van de Zuid-Slavische vertra
gingstactiek genoemd, aldus verluidt In
een door liet Italiaanse ministerie van
buitenlandse zaken uitgegeven commen
taar. „Zuid Slavië wisselt diplomatieke
nota's af met bedreigingen in de hoop,
dat een van beide methodes, of beide,
onder de geallieerden onenigheid zal
veroorzaken, waaruit Belgrado profijt
zal kunnen trekken." aldus dit com
mentaar.
MOSKOU PROTESTEERT
De Sovjet-Unie heeft in een nota
aan de Ver. Staten en Groot-Brittan
nie geprotesteerd tegen het besluit om
de zone „A" van Triest aan Italië over
te dragen. De schending van het vre
desverdrag wordt geheel op rekening
van beide landen geschoven.
De nota brengt in herinnering, dat
het Italiaanse vredesverdrag voorziet in
een neutraal, gedemilitariseerd vr(j ge
bied van Triest, dat bestuurd zou wor
den door een gouverneur, die is be
noemd door de Veiligheidsraad van de
Ver. Naties.
De Sovjet-Unie beschuldigt de Ver.
Staten en Groot-Brittannië ervan van
Triest een „onwettige Brits-Amerikaan-
se militaire en marinebases te hebben
gemaakt, die een belangrijke rol speelt
in de militaire plannen van het agres
sieve Noordatlantische blok". ZU ver
werpt in de nota de Brits-Amerikaanse
verklaring, dat het onmogelijk was ge
bleken overeenstemming met de andere
ondertekenaars van het Italiaanse vre
desverdrag te bereiken over het Instellen
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
lanent regiem voor Triest
n het vredesverdrag.
De Sovjetrussische ambassadeur te
Belgrado., Wasili Valkof, is gistermiddag
op zijn verzoek door Bebler. de Zuid-
Slavische onderminister van buitenland
se zaken, ontvangen
POPOVIC SPREEKT MET DULLES
De Zuidslavische minister van buiten
landse zaken. Popovic, heeft te Was
hington een, naar hij zei, „vruchtbaar"
onderhoud gehad met zijn Amerikaanse
ambtgenoot, Foster Dulles. Hij verklaar
de Dulles te hebben meegedeeld, dat de
toestand werkelijk ernstig was, doch dat
hij hoopte, dat door gezamenlijke in
spanning de situatie zonder wapenge
weld zou kunnen worden verbeterd.
WEDEROM DEMONSTRATIES IN
BELGRADO
Demonstranten hebben gistermorgen
de Britse en Amerikaanse leeszalen in
Belgrado bestormd. Het hoofd van het
voorlichtingsbureau der Amerikaanse
ambassade, King, werd door de betogers
aangevallen. Hij moest met een gebro
ken neus in het ziekenhuis worden
opgenomen.
De demonstranten verscheurden de
Britse kranten en folders, en maakten
zich met een grote hoeveelheid nieuws
bulletins, die dagelijks door de ambas
sades worden uitgereikt, uit de voeten.
Kort na de inval in de Britse leeszaal
verscheen de Zuidslavische politie, die
een cordon om het gebouw heeft getrok
ken.
De Amerikaanse zaakgelastigde te
Belgrado. Woodruff Walmer. heeft bij
de Zuidslavische onderminister van
buitenlandse zaken, Bebler. een protest
ingediend.
Een Zuidslavische woordvoerder ver
klaarde. d«<t de bereidheid van de Zuid
slavische politie om Britten en Ameri
kanen te beschermen wel bleek uit het
feut, dat sedert Donderdag vijftig Zuid
slavische politiemannen In ziekenhuizen
moesten worden opgenomen, die ver
wondingen hadden opgelopen by pogin
gen om de openbare orde te handhaven.
Voor het eerst sedert verleden week
het Brits-Amerikaanse besluit werd be
kendgemaakt hebben studenten in
Triest een pro-Italiaanse betoging ge
houden. De betog'-rs trokken op n.-.ar
het stadscentrum Zij zwaaiden met Ita
liaanse vlaggen en zongen Italiaanse
volksliederen.
De evacuatie van gezinnen van Britse
en Amerikaanse strijdkrachten in de
zone „A" zal tegen het einde van deze
week beginnen Vele Amerikaanse offi
cieren zijn reeds begonnen hun auto's
en een deel van hnn huisraad te ver
kopen.
Luldens een bericht van het Zuid-Sla
vische blad „Borba" hebben zich Zon
dag 1500 Slnvenen uit de zone „B" ge
meld ais vrijwilliger voor het Zuidsla
vische leger. Gisteren bedroeg hun aan
tal 2500.
Onze Romeinse correspondent meldt
ons nog:
Wy zijn er zeker van, dat menigeen In
Italië een zucht van verlichting heeft
geslaakt, toen bekend werd, dat de stad
Triest en zone A van de vrijstaat aan
Italië zullen worden toevertrouwd op
dezelfde wijze waarop Joego-Slavtë zone
B bestuurt.
Niet dat deze oplossing zo ideaal is.
verre van dat. maar liet ziet er nu ein-
delyk naar uit, dat Italië te zyner tyd
indien tenminste het besluit van de
grote twee effectief wordt weer deel
kan nemen aan de wereldpolitiek, zon
der in al haar bewegingen te worden
belemmerd door het vraagstuk-Triëst.
Misschien kan de Italiaanse politiek
zich nu binnen afzienbare tyd wat vrijer
bewegen De eerste maanden zullen ech
ter verre van rustig zijn. daar Tito deze
beslissing van Washington en Londen
niet accepteert. Voor hem, zo goed als
voor die Italiaanse regering, is het pro
bleem-Triest een prèstige-kwestie ge
worden en dictators waken met felle ja-
louzie OTer hun prestige Dat Tito uit
ergernis over dat feut, zyn verhouding
|i |1
Jê h,
Helsinki mist
Oslo mist
Stockholm mist
Kopenhagen onbewolkt
Londen regen
Amsterdam half bew
P arils regen
Bordeaux geh. bew.
NlOe reeen
Warschau licht bew.
Berlitn onbewolkt
Frankfort nevel
München mist
Zürlch mist
Wenen zwaar bew
windstil 4 0
11 ids 111 15 15
WEERBERICHT
Tijdelijk regen
De Bilt verwacht tot morgenavond
Zwaar bewolkt met tijdelijk regen.
Overwegend matige wind uit uiteenlo
pende richtingen Lagere mlddagtempe-
raturen. (Opgemaakt te 10 uur).
14 OCTOBER
Zon op: 7.02 uur; onder: 17.49 uur
Dit nummer bestaat alt acht pagina's
tot Moskou zal herzien, is mogelijk,
maar zegslieden te Rome, die de huidige
toestanden in de Balkan goed kennen,
achten dat vrijwel uitgesloten Wel me
nen zij, dait er een verkoeling zal ont
staan tussen Joego-S'.avië enerzijds en
de Angel-Saksische landen anderzijds.
In Italië zijn eigenlyk alleen d*.e groe
pen, die het dachtnt by de regering
jtian. ingenomen me! het besluit van
Washington Men had d:t niet ver
wacht: htt wachten was cp een ant
woord op Pella's ncta over het voorge
steld? plebisciet. Hoewel de no'a van
Washington liet doorschemeren, dat zo
wel Amerika als Engeland menen nu
aan hun plicht te hebben voldaan en de
verdane oplossing van het vraag-ruk aan
de beide doreet betrokken landen wil
len overlaten, hoort men in Italië reeds
praten over een eerste, hoopvol stem
mende slap op weg tot verwezenlijking
der geallieerde beloften van 20 Maart
1948.
Er zijn dus groepen die verwachten
of veinzen te venvachten, dat de geal
lieerden zullen voortgaan voor deze
zaak te yveren en büv. het Italiaanse
voorstel tot het houden van een ple
bisciet bij Tito nogmaals zullen beplei
ten Anderen vrezen dat nu binnen af
zienbare tyd de vrUstaat zal ophouden
te bestaan, doordat Tito eenvoudig zone
B zal inlijven en Italië zyn voorbeeld
volgen zal wat zone A betreft En dan
is zone B „voor goed" verloren
Vooral de communisten achtten de
nota van Washington een jobstijding.
Zij zyn, evenals Moskou, voorstanders
van een onafhankelyke vrijstaat, niet
langer verdeeld in zones en zonder
vreemde bezettingstroepen.
Daar zijn we nu stellig verder dan
ooit van af.
Tito is in die kringen nog steeds „de
verrader" en z\j hadden gehoopt, dat
hij door de V N. of door de grote drie
gedwongen zou zyn geworden zijn bezet
tingstroepen uit zone B terug te trek
ken De Italiaanse communisten weten
heel goed, welk een verlies aan prestige
dat voor Tito betekend zou hebben.
PARIJSE INDRUKKEN
Onze Parijse correspondent telefo
neert ons:
Men acht het te Parys waarschijnlijk,
dait de Engelsen, die over het algemeen
goede relaties met Belgrado hebben on
derhouden (Londen is de enige West-
Europese stad, waar maarschalk Tito
tot dusverre officieel ontvangen werd)
zullen trachten de uitvoering van hun
beslissing, welke vooral Washington
heeft doorgedreven, op de lange baan te
schuiven.
Al neemt men hier het dreigement
van Tito om op de Italianen los te slaan,
zodra die in de zone A maar een voet
zouden durven zetten, met een korrel
zout, toch wenst men het gevaar nu
de vrede in deze explosieve stad op
nieuw zou kunnen worden bedreigd
niet te onderschatten.
Aanvankelijk moet Parijs hebben over
wogen zyn diensten van bemiddeling
aan te bieden, een aanbod, dat in Bel
grado wel in goede aarde zou zijn geval
len. Men is op dat voornemen nu ech
ter weer teruggekomen, nadat Tito zelf
een conferentie heeft voorgesteld. Dat
Frankryk, als een der Westelijke grote
drie, ook buiten dat beraad zal worden
'gehouden, moge wat bitter zyn voor de
nationale eigenliefde, ook in die „verne
dering" kan men zich hier wel schikken
nu het vraagstuk-Triëst, in het bijzon
der door de Amerikaanse diplomatic, in
een impasse is geraakt, waaruit nle-
Eiand voor het moment nog een uitweg
ziet Zo biyven dié zorgen tenminste Fa-
rijs dan eens gespaard
„Boerenoorlog" in
iiiitltlen-F rankrijk
Het gaat er gemoedelijk toe
republikeinse garde waren In de weer
om de barricades op te ruimen, die overi
gens onmiddeliyk weer werden opge
bouwd. Op sommige plaatsen mocht
verkeer passeren, mits men zelf de
De boeren in 14 departementen
midden-Frankryk hebben gisteren
honderden plaatsen barricades opgevvor- sperringen weghaalde. Op andere punten
pen als protest tegen de pryzenpolitiek lieten de demonstranten zelf zo m
der regering. De betrokkenen zeggen, dat dan de auto's passeren, nadat zij
vergelijking met het vorige jaar
30 tot 40 procent minder voor hun vee
krijgen, terwijl de kleinhandelsprijzen
slechts met tien procent zyn gedaald.
De nieuwe regeringsvoorstellen van
vorige week om grote hoeveelheden
vlees op te kopen, de pryzen van zuivel
producten vast te stellen en de distribu
tie te vereenvoudigen, schijnen bepaalde
kringen te hebben bcvredird De demon
straties waren dan ook niet zo groot
scheeps als men aanvankelijk had ge
vreesd.
Het enige incident, waarvan melding
wordt gemaakt, deed zich voor bij Nevers
in het departement Nievre, toen de beto
gers slaags raakten met, de politie, die
een barricade wilde afbreken. Een der
demonstranten werd aangehouden. Doch
er werd niemand ernstig gewond.
Overigens ging het er zeer gemoede-
ïyk toe. Communistische burgemeesters,
pastoors, landarbeiders en arbeiders
hielden, schuilend onder hun paraplu's
in de stromende regen, broedeiyk de
wacht by de wegversperringen van
landbouwmachines en boomstammen.
Talrijke afdelingen van de politie en de
chauffeurs vlugschriften hadden uitge
reikt, waarin het standpunt der boeren
werd uiteengezet.
In andere delen van het land zullen
de landbouworganisaties later in de week
beslissen, welke maatregelen zij zullen
Over enige dagen zal het toneel van
de strijd zich naar het parlement ver
plaatsen. waar premier Laniel de land
bouwpolitiek van zyn regering zal moe
ten verdedigen. Hoewel de jongste
regeringsmaatregelen bij sommigen in
goede aarde zijn gevallen, zal het de
eerste minister moeiiyk vallen, het allen
naar de zin te maken, wil hy' zijn politiek
om de kosten van het levensonderhoud
te drukken teneinde de arbeiders tevre
den te stellen, niet in gevaar brengen.
(Luchtopname ANP-foto) mige. dat nog moet worden geslo-
Dank zij de gezamenlijke krachts
inspanning van ingenieurs, aanne
mers en arbeiders zijn thans alle
gaten, die in of na de rampnacht
van 1 Februari 1953 in onze dijken
zijn geslagen, op één na gedicht-
Het stroomgat bij O uw erker k is het
ten.
Bij Burglisluis werken 12 pompen
met een capaciteit van 50 M3 per
minuut elk. op volle kracht, om
Schouwen zo spoedig mogelijk
droog te krijgen. Acht van de 12
pompen.
V.S. krijgen bases in Griekenland
In Nato-verband
De Griekse premier, veldmaarschalk
Papagos, heeft medegedeeld, dat Grie
kenland en dc Ver. Staten een over
eenkomst hebben getekend. welke
Amerikaanse strijdkrachten veroor
looft gebruik te maken van Griekse
vloot- cn luchtbases.
In een Grieks-Amerikaanse bekend,
making wordt verklaard dat de over
eenkomst is gesloten op basis van arti
kel drie van het Noordatlantische ver
drag.
In dit artikel wordt voorzien in het
instellen ener verenigde strijdmacht,
met een centrale legerleiding.
In de overeenkomst worden de Ver.
Staten gemachtigd van Griekse wegen
en spoorwegen gebruik te maken of
nieuwe aan te leggen.
De Verenigde Staten zullen het recht
hebben Amerikaanse strijdkrachten in
Griekenland te legeren, die toegang
zullen verkrijgen lot en zich vrijelijk
zullen mogen bewegen over Grieks
grondgebied en Griekse wateren.
De in Griekenland te legeren Ameri
kaanse eenhed?n zullen dezelfde rech-
Itn hebben als Griekse legerafdelingen
In Amerikaanse regeringskringen wil
de men niet de sterkte meedelen dei
naar Griekenland te zenden Amerikaan
se eenheden. Wel werd gezegd dat aan-
vankeiyk slechts weinig militairen
hoofdzakelyk specialisten en technici,
zullen worden g;zonden.
De Griekse marinebases, die thans ter
beschikking komen van Amerikaanse
oorlogsschepen, zullen ook door oor
logsbodems van andere staten-Nato-le-
den kunnen worden gebruikt.
Nader wordt nog uit Washington ge
meld, dat het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken in een verkla
ring onder meer zegt„De overeen-
Fatale vergissing bij operatie te Hilversum
Vrijspraak geëist legen arts en verpleegster
In verband met de ongeregeldheden Sutherland Hooglanders verscheept
in Brits Guyana, worden de Icdenlnaar de Britse Kolonie,
van het eerste bataljon Argyll en
Formaline inplaats van
aether
De Procureur-Generaal bij het Ge
rechtshof te Amsterdam, mr VV. P.
Bakhoven, heeft gistermiddag tegen
een Hilversumse arts en een kraam
verpleegster. die door de Rechtbank
er van waren vrijgesproken, dat het
aan hun schuld te wijten zou zijn ge
weest, dat 'n vrouwelijke patient door
toediening van formaline in plaats van
aether tijdens de narcose was gestor
ven. bevestiging van het Rechtbank-
vonnis geëist. De Officier van Justitie,
die tegen de arts 14 dag. n en tegen
de verpleegster één week voorwaarde
lijk had geëist, was van het vonnis in
hoger beroep gekomen.
Het Hof hoorde alle getuigen, die ook
in eerste instantie voor de Rechtbank
verklaringen hadden afgelegd. In de
nacht van 16 op 17 November van het
vorig jaar moest de arts, verbonden
aan de R K. Ziekenverpleging te Hilver
sum, by een 22-jarige vrouw een kunst
verlossing toepassen Op een gegeven
ogenblik had hy de hulp van de hoofd
verpleegster nodig, die de narcose toe
diende. Bovendien was een der andere
assisterende verpleegsters uitgevallen.
De kraamverpleegster werd gehaald, en
kreeg opdracht het toedienen van aether
voort te zetten. Het werd een langdurige
operatie en op een bepaald moment
waren de twee flacons aether, die voor
de operatie waren klaar gezet op, De
hoofdverpleegster (die tot een week
voorwaardelijk is veroordeeld) gaf de
omloopzuster opdracht een nieuwe fles
te halen. Deze kon echter niets vinden
in de naby gelegen kamer en deelde dit
aan de hoofdverpleegster mede. die toen
zelf met haar de operatiekamer verliet
en uit een kast twee flesjes nam.
Een daarvan was half gevuld met
heldere vloeistof, maar droeg geen
etiket. Het tweede flesje, droeg het
etiket narcose-aelher. Beide flesjes gaf
zij de kraamverpleegster in handen.
Uit het flesje zonder etiket, dat for
maline bevatte, had de kraamverpleeg
ster zo vertelde zij voor het Hof
wat van de vloeistof over gedaan ir
een druppelflesje en hieruit de nar
cose onderhouden. Zij kreeg een prik
keling in ogen en keel en liet het flesje
aan de inmiddels met een nie
flacon aether teruggekeerde omloop-
zuster ruiken. Deze zeide toen. „wat
een rare lucht, doe weg dat flesje"
De arts werd na de operatie over
voorval ingelicht en had terstond
deelde hy het Hof mede de nodige
maatregelen getroffen. Helaas was na
twee dagen de vrouw, wier luchtwegen
door de formaline zwaar waren bescha
digd, overleden.
Twee als getulge-deskundigen gehoor
de medici verklaarden voor het. Hof, dat
by een dergelijke operatie geen narcotl-
seur nodig is. zulks geschiedt slechts bij
hoge uitzondering. De arts neemt geen
speciale maatregelen, doch vertrouwt
geheel bij dergeiyke zaken op de ervaren
verpleegster Een hunner merkte ten
aanzien van de verpleegster op. die geen
ervaring had in het toedienen van
narcose, dat het ongebruikeiyk is als
een hoofdverpleegsterHets aangeeft, een
zuster dan nog eens gaat controleren of,
zoals in dit geval, het flesje inderdaad
de juiste vloeis'of bevat, zy mocht er
op rekenen, dat de inhoud der flesjes
door de hoofdverpleegster was gecon
troleerd Een eveneens als getuige-des-
kundige gehoorde opera tieverpleegster
uit Amsterdam bevestigde deze medede
ling. Beide medici waren van oordeel,
komst heeft ten doel de veiligheid in
het Noordatlantische gebied te vergro
ten en het handhaven van vrede en
veiligheid in de wereld te bevorderen,
door het opnemen van de Griekse
weermacht binnen Nato-verband te ver
gemakkelijken.
De Griekse strijdkrachten zyn in de
afgelopen vyf jaar met Amerikaanse
hulp opgebouwd. De thans gesloten
overeenkomst weerspiegelt het Ameri
kaans-Griekse streven om gezamsnlyk
aanvalsdaden tegen te gaan.
Het motortje, dat Mejuffrouw Tomi
Abboud toont, is te zien op de
Nationale Ijzerwaren tentoonstel
ling te New York. Het motortje, dat
werkt op een batterij, heeft genoeg
kracht om 2.2 kg op te tillen.
Opening Indonesische
parlementszitting
De voorzitter van het Indonesische
Parlement, de heer Sartono, heeft gister
ochtend te Djakarta de vierde zitting
van dit jaar van het Parlement geopend.
121 leden van het Parlement woonden
deze opening by. Voorts waren er ver
schillende ministers en de voorzitter van
het Hoge Gerechtshof, mr Wirjono. en
de Procureur-Generaal, mr Soeprapto,
aanwezig In een toespraak tot het
Parlement zeide de heer Sartono, dat
er nog veel vraagstukken zijn, die de
aandacht van het Parlement vragen,
namelijk overeenkomsten voor de defen
sie het herstel van Je veiligheid de
verwerkelijking van de regionale auto
nomie, de kwestie Atjeh, dc Indonestsch-
Nederlandse Unie en de bilaterale over
eenkomst met Japan.
dat de verdachten geen tekortkomingen
konden worden aangerekend
De arts en de kraamverpleegster ver
klaarden zich geen van beiden schuldig
te voelen aan de noodlottige afloop der
operatie.
De Procureur-Generaal zeide in zijn
requisitoir, dat hy zich met het recht-
bankvonnis kon verenigen. Ook hy acht
te bij geen der verdachten grove schuld
aanwezig en memoreerde, dat volgens
de getuige-deskundigen de arts by een
dergelijke operatie de verantwooiuelnk-
heid voor de narcose op zich kan nemen.
Wel vond hy. doch dit was in deze zaak
niet aan de orde. het zonder controle
aan de kraamverpleegster geven van de
flesjes door de narcosezus'er die ver
oordeeld is een ernstige tekortkoming.
De beide raadslieden «loten zich bil het
•equisitoir aan. Het Hof zal op 22 Octo
ber arrest wijzen.