LEIDSCH DAGBLAD Tito stelt vier-mogendheden conferentie inzake Triest voor 92#te Jaargang DINSDAG 13 OCTOBER 1953 No. 28041 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 6.per kwartaalf 0 47 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Het Kremlin protesteert tegen Westelijk besluit Joego-Slavlë heeft aan Groot-Brit- tannië de Verenigde Staten „recht streekse onderhandelingen'' met deel neming van Italië voorgesteld „om de bedreiging van de vrede, welke uit de huidige toestand zou kunnen voort komen, uit de weg te ruimen." Onderminister Bebler zond voorts een brief aan de secretaris-generaal van de Ver. Naties, Hammarskjoeld. waarin werd verklaard, dat het Brits-Ameri kaanse besluit om de geallieerde troepen uit Triest terug te trekken een „zeer crltleke toestand" heeft geschapen. Als dc voorgestelde viermogcndlie- denconferentie zou mislukken, aldus deze brief van Bebler, zou Zuid-Sla- vië de zaak voor de Ver. Naties bren gen als éen kwestie, die „de vrede en de internationale veiligheid bedreigt." Groot-Brlttannlë en de Ver. Staten zijn spoedbespreklngen begonnen naar aanleiding van Tito's dreigement om de zone „A" van Triest- binnen te trekken als Italië zou trachten deze te bezetten. In Londen gelooft men, dat het Brits- Amerikaanse overleg zal lelden tot een scherpe waarschuwing aan Tito, dat elke toevlucht tot geweld ernstige gevolgen zou kunnen hebben. In de Zuid-Slavische nota aan Groot- Brittannië en de Verenigde Staten werd verklaard, dat Zuid-Slavië gedwongen was tenuitvoerlegging van het geallieer de besluit om de zone „A" van Triest aan Italië over te dragen, te beschouwen als 'n aanvalsdaad van Italië. Zuid-Sla- vie zou verplicht zijn zijn rechten en nationale belangen met alle ter beschik- klngstaande middelen te verdedigen. In de nota werd gezegd, dat de recente Italiaanse militaire demonstraties aan de Zuidslavische grens, vergezeld gaande ven incidenten en schendingen van het Zuidslavische luchtruim, direct verband hielden met het geallieerde besluit. Een conferentie van Groot-Brittannie. de Verenigde Staten. Italië en Zuid-Sla- vië. als voorgesteld, zou echter geen zin hebben, aldus de nota. als in die tussen tijd het Brits-An erikaanse besluit ten uitvoer werd gelegd. In Italiaanse kringen heeft men het Zuid-Slavische voorstel voor een vier- mogendheden conferentie een nieuw voorbeeld van de Zuid-Slavische vertra gingstactiek genoemd, aldus verluidt In een door liet Italiaanse ministerie van buitenlandse zaken uitgegeven commen taar. „Zuid Slavië wisselt diplomatieke nota's af met bedreigingen in de hoop, dat een van beide methodes, of beide, onder de geallieerden onenigheid zal veroorzaken, waaruit Belgrado profijt zal kunnen trekken." aldus dit com mentaar. MOSKOU PROTESTEERT De Sovjet-Unie heeft in een nota aan de Ver. Staten en Groot-Brittan nie geprotesteerd tegen het besluit om de zone „A" van Triest aan Italië over te dragen. De schending van het vre desverdrag wordt geheel op rekening van beide landen geschoven. De nota brengt in herinnering, dat het Italiaanse vredesverdrag voorziet in een neutraal, gedemilitariseerd vr(j ge bied van Triest, dat bestuurd zou wor den door een gouverneur, die is be noemd door de Veiligheidsraad van de Ver. Naties. De Sovjet-Unie beschuldigt de Ver. Staten en Groot-Brittannië ervan van Triest een „onwettige Brits-Amerikaan- se militaire en marinebases te hebben gemaakt, die een belangrijke rol speelt in de militaire plannen van het agres sieve Noordatlantische blok". ZU ver werpt in de nota de Brits-Amerikaanse verklaring, dat het onmogelijk was ge bleken overeenstemming met de andere ondertekenaars van het Italiaanse vre desverdrag te bereiken over het Instellen Weerrapporten (Van hedenmorgen 7 uur) lanent regiem voor Triest n het vredesverdrag. De Sovjetrussische ambassadeur te Belgrado., Wasili Valkof, is gistermiddag op zijn verzoek door Bebler. de Zuid- Slavische onderminister van buitenland se zaken, ontvangen POPOVIC SPREEKT MET DULLES De Zuidslavische minister van buiten landse zaken. Popovic, heeft te Was hington een, naar hij zei, „vruchtbaar" onderhoud gehad met zijn Amerikaanse ambtgenoot, Foster Dulles. Hij verklaar de Dulles te hebben meegedeeld, dat de toestand werkelijk ernstig was, doch dat hij hoopte, dat door gezamenlijke in spanning de situatie zonder wapenge weld zou kunnen worden verbeterd. WEDEROM DEMONSTRATIES IN BELGRADO Demonstranten hebben gistermorgen de Britse en Amerikaanse leeszalen in Belgrado bestormd. Het hoofd van het voorlichtingsbureau der Amerikaanse ambassade, King, werd door de betogers aangevallen. Hij moest met een gebro ken neus in het ziekenhuis worden opgenomen. De demonstranten verscheurden de Britse kranten en folders, en maakten zich met een grote hoeveelheid nieuws bulletins, die dagelijks door de ambas sades worden uitgereikt, uit de voeten. Kort na de inval in de Britse leeszaal verscheen de Zuidslavische politie, die een cordon om het gebouw heeft getrok ken. De Amerikaanse zaakgelastigde te Belgrado. Woodruff Walmer. heeft bij de Zuidslavische onderminister van buitenlandse zaken, Bebler. een protest ingediend. Een Zuidslavische woordvoerder ver klaarde. d«<t de bereidheid van de Zuid slavische politie om Britten en Ameri kanen te beschermen wel bleek uit het feut, dat sedert Donderdag vijftig Zuid slavische politiemannen In ziekenhuizen moesten worden opgenomen, die ver wondingen hadden opgelopen by pogin gen om de openbare orde te handhaven. Voor het eerst sedert verleden week het Brits-Amerikaanse besluit werd be kendgemaakt hebben studenten in Triest een pro-Italiaanse betoging ge houden. De betog'-rs trokken op n.-.ar het stadscentrum Zij zwaaiden met Ita liaanse vlaggen en zongen Italiaanse volksliederen. De evacuatie van gezinnen van Britse en Amerikaanse strijdkrachten in de zone „A" zal tegen het einde van deze week beginnen Vele Amerikaanse offi cieren zijn reeds begonnen hun auto's en een deel van hnn huisraad te ver kopen. Luldens een bericht van het Zuid-Sla vische blad „Borba" hebben zich Zon dag 1500 Slnvenen uit de zone „B" ge meld ais vrijwilliger voor het Zuidsla vische leger. Gisteren bedroeg hun aan tal 2500. Onze Romeinse correspondent meldt ons nog: Wy zijn er zeker van, dat menigeen In Italië een zucht van verlichting heeft geslaakt, toen bekend werd, dat de stad Triest en zone A van de vrijstaat aan Italië zullen worden toevertrouwd op dezelfde wijze waarop Joego-Slavtë zone B bestuurt. Niet dat deze oplossing zo ideaal is. verre van dat. maar liet ziet er nu ein- delyk naar uit, dat Italië te zyner tyd indien tenminste het besluit van de grote twee effectief wordt weer deel kan nemen aan de wereldpolitiek, zon der in al haar bewegingen te worden belemmerd door het vraagstuk-Triëst. Misschien kan de Italiaanse politiek zich nu binnen afzienbare tyd wat vrijer bewegen De eerste maanden zullen ech ter verre van rustig zijn. daar Tito deze beslissing van Washington en Londen niet accepteert. Voor hem, zo goed als voor die Italiaanse regering, is het pro bleem-Triest een prèstige-kwestie ge worden en dictators waken met felle ja- louzie OTer hun prestige Dat Tito uit ergernis over dat feut, zyn verhouding |i |1 Jê h, Helsinki mist Oslo mist Stockholm mist Kopenhagen onbewolkt Londen regen Amsterdam half bew P arils regen Bordeaux geh. bew. NlOe reeen Warschau licht bew. Berlitn onbewolkt Frankfort nevel München mist Zürlch mist Wenen zwaar bew windstil 4 0 11 ids 111 15 15 WEERBERICHT Tijdelijk regen De Bilt verwacht tot morgenavond Zwaar bewolkt met tijdelijk regen. Overwegend matige wind uit uiteenlo pende richtingen Lagere mlddagtempe- raturen. (Opgemaakt te 10 uur). 14 OCTOBER Zon op: 7.02 uur; onder: 17.49 uur Dit nummer bestaat alt acht pagina's tot Moskou zal herzien, is mogelijk, maar zegslieden te Rome, die de huidige toestanden in de Balkan goed kennen, achten dat vrijwel uitgesloten Wel me nen zij, dait er een verkoeling zal ont staan tussen Joego-S'.avië enerzijds en de Angel-Saksische landen anderzijds. In Italië zijn eigenlyk alleen d*.e groe pen, die het dachtnt by de regering jtian. ingenomen me! het besluit van Washington Men had d:t niet ver wacht: htt wachten was cp een ant woord op Pella's ncta over het voorge steld? plebisciet. Hoewel de no'a van Washington liet doorschemeren, dat zo wel Amerika als Engeland menen nu aan hun plicht te hebben voldaan en de verdane oplossing van het vraag-ruk aan de beide doreet betrokken landen wil len overlaten, hoort men in Italië reeds praten over een eerste, hoopvol stem mende slap op weg tot verwezenlijking der geallieerde beloften van 20 Maart 1948. Er zijn dus groepen die verwachten of veinzen te venvachten, dat de geal lieerden zullen voortgaan voor deze zaak te yveren en büv. het Italiaanse voorstel tot het houden van een ple bisciet bij Tito nogmaals zullen beplei ten Anderen vrezen dat nu binnen af zienbare tyd de vrUstaat zal ophouden te bestaan, doordat Tito eenvoudig zone B zal inlijven en Italië zyn voorbeeld volgen zal wat zone A betreft En dan is zone B „voor goed" verloren Vooral de communisten achtten de nota van Washington een jobstijding. Zij zyn, evenals Moskou, voorstanders van een onafhankelyke vrijstaat, niet langer verdeeld in zones en zonder vreemde bezettingstroepen. Daar zijn we nu stellig verder dan ooit van af. Tito is in die kringen nog steeds „de verrader" en z\j hadden gehoopt, dat hij door de V N. of door de grote drie gedwongen zou zyn geworden zijn bezet tingstroepen uit zone B terug te trek ken De Italiaanse communisten weten heel goed, welk een verlies aan prestige dat voor Tito betekend zou hebben. PARIJSE INDRUKKEN Onze Parijse correspondent telefo neert ons: Men acht het te Parys waarschijnlijk, dait de Engelsen, die over het algemeen goede relaties met Belgrado hebben on derhouden (Londen is de enige West- Europese stad, waar maarschalk Tito tot dusverre officieel ontvangen werd) zullen trachten de uitvoering van hun beslissing, welke vooral Washington heeft doorgedreven, op de lange baan te schuiven. Al neemt men hier het dreigement van Tito om op de Italianen los te slaan, zodra die in de zone A maar een voet zouden durven zetten, met een korrel zout, toch wenst men het gevaar nu de vrede in deze explosieve stad op nieuw zou kunnen worden bedreigd niet te onderschatten. Aanvankelijk moet Parijs hebben over wogen zyn diensten van bemiddeling aan te bieden, een aanbod, dat in Bel grado wel in goede aarde zou zijn geval len. Men is op dat voornemen nu ech ter weer teruggekomen, nadat Tito zelf een conferentie heeft voorgesteld. Dat Frankryk, als een der Westelijke grote drie, ook buiten dat beraad zal worden 'gehouden, moge wat bitter zyn voor de nationale eigenliefde, ook in die „verne dering" kan men zich hier wel schikken nu het vraagstuk-Triëst, in het bijzon der door de Amerikaanse diplomatic, in een impasse is geraakt, waaruit nle- Eiand voor het moment nog een uitweg ziet Zo biyven dié zorgen tenminste Fa- rijs dan eens gespaard „Boerenoorlog" in iiiitltlen-F rankrijk Het gaat er gemoedelijk toe republikeinse garde waren In de weer om de barricades op te ruimen, die overi gens onmiddeliyk weer werden opge bouwd. Op sommige plaatsen mocht verkeer passeren, mits men zelf de De boeren in 14 departementen midden-Frankryk hebben gisteren honderden plaatsen barricades opgevvor- sperringen weghaalde. Op andere punten pen als protest tegen de pryzenpolitiek lieten de demonstranten zelf zo m der regering. De betrokkenen zeggen, dat dan de auto's passeren, nadat zij vergelijking met het vorige jaar 30 tot 40 procent minder voor hun vee krijgen, terwijl de kleinhandelsprijzen slechts met tien procent zyn gedaald. De nieuwe regeringsvoorstellen van vorige week om grote hoeveelheden vlees op te kopen, de pryzen van zuivel producten vast te stellen en de distribu tie te vereenvoudigen, schijnen bepaalde kringen te hebben bcvredird De demon straties waren dan ook niet zo groot scheeps als men aanvankelijk had ge vreesd. Het enige incident, waarvan melding wordt gemaakt, deed zich voor bij Nevers in het departement Nievre, toen de beto gers slaags raakten met, de politie, die een barricade wilde afbreken. Een der demonstranten werd aangehouden. Doch er werd niemand ernstig gewond. Overigens ging het er zeer gemoede- ïyk toe. Communistische burgemeesters, pastoors, landarbeiders en arbeiders hielden, schuilend onder hun paraplu's in de stromende regen, broedeiyk de wacht by de wegversperringen van landbouwmachines en boomstammen. Talrijke afdelingen van de politie en de chauffeurs vlugschriften hadden uitge reikt, waarin het standpunt der boeren werd uiteengezet. In andere delen van het land zullen de landbouworganisaties later in de week beslissen, welke maatregelen zij zullen Over enige dagen zal het toneel van de strijd zich naar het parlement ver plaatsen. waar premier Laniel de land bouwpolitiek van zyn regering zal moe ten verdedigen. Hoewel de jongste regeringsmaatregelen bij sommigen in goede aarde zijn gevallen, zal het de eerste minister moeiiyk vallen, het allen naar de zin te maken, wil hy' zijn politiek om de kosten van het levensonderhoud te drukken teneinde de arbeiders tevre den te stellen, niet in gevaar brengen. (Luchtopname ANP-foto) mige. dat nog moet worden geslo- Dank zij de gezamenlijke krachts inspanning van ingenieurs, aanne mers en arbeiders zijn thans alle gaten, die in of na de rampnacht van 1 Februari 1953 in onze dijken zijn geslagen, op één na gedicht- Het stroomgat bij O uw erker k is het ten. Bij Burglisluis werken 12 pompen met een capaciteit van 50 M3 per minuut elk. op volle kracht, om Schouwen zo spoedig mogelijk droog te krijgen. Acht van de 12 pompen. V.S. krijgen bases in Griekenland In Nato-verband De Griekse premier, veldmaarschalk Papagos, heeft medegedeeld, dat Grie kenland en dc Ver. Staten een over eenkomst hebben getekend. welke Amerikaanse strijdkrachten veroor looft gebruik te maken van Griekse vloot- cn luchtbases. In een Grieks-Amerikaanse bekend, making wordt verklaard dat de over eenkomst is gesloten op basis van arti kel drie van het Noordatlantische ver drag. In dit artikel wordt voorzien in het instellen ener verenigde strijdmacht, met een centrale legerleiding. In de overeenkomst worden de Ver. Staten gemachtigd van Griekse wegen en spoorwegen gebruik te maken of nieuwe aan te leggen. De Verenigde Staten zullen het recht hebben Amerikaanse strijdkrachten in Griekenland te legeren, die toegang zullen verkrijgen lot en zich vrijelijk zullen mogen bewegen over Grieks grondgebied en Griekse wateren. De in Griekenland te legeren Ameri kaanse eenhed?n zullen dezelfde rech- Itn hebben als Griekse legerafdelingen In Amerikaanse regeringskringen wil de men niet de sterkte meedelen dei naar Griekenland te zenden Amerikaan se eenheden. Wel werd gezegd dat aan- vankeiyk slechts weinig militairen hoofdzakelyk specialisten en technici, zullen worden g;zonden. De Griekse marinebases, die thans ter beschikking komen van Amerikaanse oorlogsschepen, zullen ook door oor logsbodems van andere staten-Nato-le- den kunnen worden gebruikt. Nader wordt nog uit Washington ge meld, dat het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken in een verkla ring onder meer zegt„De overeen- Fatale vergissing bij operatie te Hilversum Vrijspraak geëist legen arts en verpleegster In verband met de ongeregeldheden Sutherland Hooglanders verscheept in Brits Guyana, worden de Icdenlnaar de Britse Kolonie, van het eerste bataljon Argyll en Formaline inplaats van aether De Procureur-Generaal bij het Ge rechtshof te Amsterdam, mr VV. P. Bakhoven, heeft gistermiddag tegen een Hilversumse arts en een kraam verpleegster. die door de Rechtbank er van waren vrijgesproken, dat het aan hun schuld te wijten zou zijn ge weest, dat 'n vrouwelijke patient door toediening van formaline in plaats van aether tijdens de narcose was gestor ven. bevestiging van het Rechtbank- vonnis geëist. De Officier van Justitie, die tegen de arts 14 dag. n en tegen de verpleegster één week voorwaarde lijk had geëist, was van het vonnis in hoger beroep gekomen. Het Hof hoorde alle getuigen, die ook in eerste instantie voor de Rechtbank verklaringen hadden afgelegd. In de nacht van 16 op 17 November van het vorig jaar moest de arts, verbonden aan de R K. Ziekenverpleging te Hilver sum, by een 22-jarige vrouw een kunst verlossing toepassen Op een gegeven ogenblik had hy de hulp van de hoofd verpleegster nodig, die de narcose toe diende. Bovendien was een der andere assisterende verpleegsters uitgevallen. De kraamverpleegster werd gehaald, en kreeg opdracht het toedienen van aether voort te zetten. Het werd een langdurige operatie en op een bepaald moment waren de twee flacons aether, die voor de operatie waren klaar gezet op, De hoofdverpleegster (die tot een week voorwaardelijk is veroordeeld) gaf de omloopzuster opdracht een nieuwe fles te halen. Deze kon echter niets vinden in de naby gelegen kamer en deelde dit aan de hoofdverpleegster mede. die toen zelf met haar de operatiekamer verliet en uit een kast twee flesjes nam. Een daarvan was half gevuld met heldere vloeistof, maar droeg geen etiket. Het tweede flesje, droeg het etiket narcose-aelher. Beide flesjes gaf zij de kraamverpleegster in handen. Uit het flesje zonder etiket, dat for maline bevatte, had de kraamverpleeg ster zo vertelde zij voor het Hof wat van de vloeistof over gedaan ir een druppelflesje en hieruit de nar cose onderhouden. Zij kreeg een prik keling in ogen en keel en liet het flesje aan de inmiddels met een nie flacon aether teruggekeerde omloop- zuster ruiken. Deze zeide toen. „wat een rare lucht, doe weg dat flesje" De arts werd na de operatie over voorval ingelicht en had terstond deelde hy het Hof mede de nodige maatregelen getroffen. Helaas was na twee dagen de vrouw, wier luchtwegen door de formaline zwaar waren bescha digd, overleden. Twee als getulge-deskundigen gehoor de medici verklaarden voor het. Hof, dat by een dergelijke operatie geen narcotl- seur nodig is. zulks geschiedt slechts bij hoge uitzondering. De arts neemt geen speciale maatregelen, doch vertrouwt geheel bij dergeiyke zaken op de ervaren verpleegster Een hunner merkte ten aanzien van de verpleegster op. die geen ervaring had in het toedienen van narcose, dat het ongebruikeiyk is als een hoofdverpleegsterHets aangeeft, een zuster dan nog eens gaat controleren of, zoals in dit geval, het flesje inderdaad de juiste vloeis'of bevat, zy mocht er op rekenen, dat de inhoud der flesjes door de hoofdverpleegster was gecon troleerd Een eveneens als getuige-des- kundige gehoorde opera tieverpleegster uit Amsterdam bevestigde deze medede ling. Beide medici waren van oordeel, komst heeft ten doel de veiligheid in het Noordatlantische gebied te vergro ten en het handhaven van vrede en veiligheid in de wereld te bevorderen, door het opnemen van de Griekse weermacht binnen Nato-verband te ver gemakkelijken. De Griekse strijdkrachten zyn in de afgelopen vyf jaar met Amerikaanse hulp opgebouwd. De thans gesloten overeenkomst weerspiegelt het Ameri kaans-Griekse streven om gezamsnlyk aanvalsdaden tegen te gaan. Het motortje, dat Mejuffrouw Tomi Abboud toont, is te zien op de Nationale Ijzerwaren tentoonstel ling te New York. Het motortje, dat werkt op een batterij, heeft genoeg kracht om 2.2 kg op te tillen. Opening Indonesische parlementszitting De voorzitter van het Indonesische Parlement, de heer Sartono, heeft gister ochtend te Djakarta de vierde zitting van dit jaar van het Parlement geopend. 121 leden van het Parlement woonden deze opening by. Voorts waren er ver schillende ministers en de voorzitter van het Hoge Gerechtshof, mr Wirjono. en de Procureur-Generaal, mr Soeprapto, aanwezig In een toespraak tot het Parlement zeide de heer Sartono, dat er nog veel vraagstukken zijn, die de aandacht van het Parlement vragen, namelijk overeenkomsten voor de defen sie het herstel van Je veiligheid de verwerkelijking van de regionale auto nomie, de kwestie Atjeh, dc Indonestsch- Nederlandse Unie en de bilaterale over eenkomst met Japan. dat de verdachten geen tekortkomingen konden worden aangerekend De arts en de kraamverpleegster ver klaarden zich geen van beiden schuldig te voelen aan de noodlottige afloop der operatie. De Procureur-Generaal zeide in zijn requisitoir, dat hy zich met het recht- bankvonnis kon verenigen. Ook hy acht te bij geen der verdachten grove schuld aanwezig en memoreerde, dat volgens de getuige-deskundigen de arts by een dergelijke operatie de verantwooiuelnk- heid voor de narcose op zich kan nemen. Wel vond hy. doch dit was in deze zaak niet aan de orde. het zonder controle aan de kraamverpleegster geven van de flesjes door de narcosezus'er die ver oordeeld is een ernstige tekortkoming. De beide raadslieden «loten zich bil het •equisitoir aan. Het Hof zal op 22 Octo ber arrest wijzen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1