LEIDSCH
DAGBLAD
92ste Jaargang
DONDERDAG 1 OCTOBER 1953
No. 28032
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menfchonst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal; f0 47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Politieke commissie der V.N. stelt
agenda op
Korea achteraan
De politieke commissie uit de alge
mene vergadering der V.N. is gisteren
onder voorzitterschap van de Belg Fer-
nand van Langenhove voor het eerst
bijeengekomen.
De Russische afgevaardigde Wysjins-
kv drong weer aan op een hervatting
van het debat over de komende poli
tieke conferentie inzake Korea. Zoals
bekend, heeft de Sovjet-Unie reeds twee
(vergeefse) pogingen gedaan om de VN
te bewegen, dit debat te heropenen, om
dat zij van mening is, dat vier neutrale
Aziatische landen India, Pakistan,
Birma en Indonesië aan de genoemde
conferentie moeten deelnemen. De al
gemene vergadering heeft echter een
maand geleden besloten, zich alleen te
laten vertegenwoordigen door de leden-
staten, die troepen naar Korea heb
ben gestuurd, en door Zuld-Korea. Ook
werd overeengekomen dat de Sovjet-
Unie met communistisch China er
Noord-Korea aan de besprekingen kon
den deelnemen, indien de communisten
zulks wensten.
De Columblaanse afgevaardigde,
Echeverri-Cort.es. stelde zich lijnrecht
tegenover Wysjlnsky. Naar zijn mening
had het geen zin om de Koreaanse
kwestie te gaan bespreken voor de vast
gestelde datum voor de polileke con
ferentie 28 October. Hij stelde voor
de kwestie-Korea als laatste punt op
de agenda te plaatsen.
Volgens hem zou de volgorde moeten
zijn: Marokko. Tunesië, verbod van bac
teriologische wapens, de Birmaanse
klacht tegen nationalistisch China, ont
wapening. maatregelen voor het afwen
den van de dreiging van een nieuwe
wereldoorlog en Korea.
Wysjinsky had zyn voorstel om al
lereerst over Korea te gaan praten nog
gemotiveerd door te wijzen op de hui
dige moeilijkheden ten aanzien van de
voorgestelde politieke conferentie.
Volgens hem zou een debat er toe kun
nen bijdragen, deze geschillen uit de
weg te ruimen. De Australische afge
vaardigde Spender steunde hem In zo
verre. dat hij een amendement op het
CoIumbiaanse voorstel indiende, volgens
hetwelk de politieke commissie bevoegd
heid krijgt, het Koreaanse vraagstuk
te behandelen, zodra zij de tijd hiertoe
rijp acht.
Wysjinsky verzocht voorts de door
hem ingediende resolutie inzake ..maat
regelen voor het afwenden van de drei
ging van een nieuwe wereldoorlog" als
tweede punt te behandelen. Deze reso
lutie houdt o.m. een aanbeveling in om
alle m^itaire bases in het buitenland te
ontmantelen. Bespreking van dit punt
was volgens de Russische afgevaardig
de. te meer nodig „nu de VS. met fas
cistisch Spanje een overeenkomst voor
luchtbases hebben gesloten".
TROTEST TEGEN „VERZETS"FILM.
Hot hoofdbestuur van de Ned Ver
eniging van ex-politieke gevangenen uit
de bezettingstijd deelt mede. dat het
zeer ernstige bezwaren heeft tegen het
verfilmen van een gedeelte van de ver
zetsstrijd uit de jaren 19401945. wan
neer het de duidelijke bedoeling is de te
vervaardigen film met te doen strekken
els document voor het nageslacht, doch
ah speelfilm in de handel te brengen.
Dit. kan niet beantwoorden aan wat het
do?l van zulk een film moet zijn, het
doen aanschouwen van de diepe ernst
van het gepleegde verzet Het hoofdbe
stuur is van oordeel, dat het blij
vend besef van deze diepe ernst door
hei vervaardigen van een film in de
sfeer van Hollywood allerminst is ge
diend
Bedoeld wordt de film „The true and
the brave".
Een ex-patiënt, die weigerde zünver-
p'.cgingskosten te voldoen, heeft een
bomaanslag gepleegd in het Weense
algemene ziekenhuis, waardoor behalve
hijzelf nog een persoon om het leven
kwam, terwijl verscheidene werden ge
wond.
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 i
Helsinki
Oslo
siockholm
Kopenhagen
Londen
Amsterdam
Brussel
ParUs
Bordeaux
Nico
Warschau
Berlijn
Franfort
MUnchen
Zurich
Wenen
Rome
mis;
regen
motregen
onbewolkt r
vlndst II 8 6
Het CoIumbiaanse voorstel inzake de
volgorde dea- agendapunten werd ge
steund door Cabot Lodge (V.S.), Sel-
wyn Lloyd (Engeland) en Unden (Zwe
den). met dien verstande, dat laastge-
noemde zich ook voorstander verklaar
de van het Australische amendement.
Met 48 stemmen tecen 6 en 5 ont
houdingen werd besloten het debat
over Korea uit te stellen.
De Australische motie werd met 49
stemmen tegen 7 stemmen en 4 ont
houdingen goedgekeurd. De agenda
werd vastgesteld als door Columbia
voorgesteld.
De Sovjet-Unie heeft meegedeeld, dat
zi) de Veiligheidsraad zal verzoeken, de
aanvragen van veertien staten, waar
onder enige communistische, voor het
lidmaatschap der V.N. opnieuw in be
handeling te nemen. Zij zal dit doen
door middel van een ontwerp-resolutie,
welke morgen bij de speciale politieke
cómmissie zal worden Ingediend. De be
trokken landen zijn: Albanië, Buiten
Mongolië, Bulgarije, Roemenie, Honga
rije. Finland, Italië. Portugal. Ierland,
Jordanië. Oostenrijk, Ceylon, Nepal en
Libye.
WEERBERICHT
Droog weer
De Bilt verwacht tot morgenavond-
Droog weer met verspreide opklarin
gen Vrij krachtige tot matige Zuid
westelijke wind. Weinig verandering in
temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur)
2 OCTOBER
Zon op: 6 42 uur: onder: 18.16 uur.
Maan op: 031 uur; onder: 16.17 uur.
Hoogwater te Katwijk te plm. 11.16
uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Stevenson heeft belangrijke
brief bij zich
VAN CHURCHILL OF NEHROE?
Stevenson, de in 1952 verslagen demo
cratische candidaat voor het Ameri
kaanse presidentschap, heeft verklaard,
dat hij president Eisenhower heden een
boodschap van een belangrijke staats
man zal overhandigen.
Stevenson, die gisteren, voordat hij bij
president Eisenhower verslag zou uit
brengen over zijn wereldreis, een pers
conferentie te Washington hield, wilde
ïaam van de belangrijke staatsman
noemen, wel zeide hy. dat de bood
schap in het Engels was gesteld.
De twee belangrijkste Engels spreken
de Staatslieden, die Stevenson op zijn
heeft gesproken, zijn de Britse eer
minister, Churchill, en zijn Indi
sche ambtgenoot. Nehroe.
Stevenson zeide, dat Churchill hem
had gezegd voorstander te zijn van di
recte besprekingen met de nieuwe lei
ders van de Russische regering.
Volgens Stevenson diende men om
at het onmiddellijke doel van de nieu
we Russische leiders is, de Russen rede
lijke garanties voor hun veiligheid te
ge\cn Indien dit door de Russen wordt
verworpen, is in elk geval tot uiting ge
komen. dat de Verenigde Staten hun
best hebben gedaan om de spanningen
te verminderen.
Het dagelijks bestuur van het West-
Duitse vakveibond heeft in een commu
nique de beschuldiging, als zou het ver
bond zich op politiek gebied bewegen,
van de hand gewezen en de nadruk ge
legd- op de noodzaak om de eenheid in
de vakbeweging te handhaven Het be
stuur reageerde hiermee op aanspraken
van niet-socialistischc zijde op meer
zeggenschap in de leiding van het ver
bond. De niet-socialistischc vakbonds
leden voornamelijk de katholieken
meenden deze aanspraken te kunnen ba
seren op het feit. dat de CDU. by de
bondsdagverkiezingen de overwinning
heeft behaald, terwijl huns inziens het
vakverbond zich in de veikiezingsstryd
had gemengd door zyn leden op te roe
pen te stemmen voor een „betere Bonds
dag".
In het communiqué van de DGB wordt
nog gezegd dat de vakverenigingen niet
langer haar leden op doeltreffende wyze
zouden kunnen vertegenwoordigen, in
dien zy zouden wyken voor druk van
buiten af.
SOCIALISTISCHE
MINDERHEIDSREGERING IN
DENEMARKEN
De Deense kabinetsformateur de so
ciaal-democraat Hedtoft, heeft een min
derheidskabinet van louter sociaal-de
mocraten gevormd, nu de radicale party
geweigerd heeft met de sociaal-demo
cratische party een coalitieregering sa
men te stellen.
Dit houdt in, dat de sociaal-democra
tische regering van Hedtoft geen ver
reikende maatregelen kan nemen, om
dat zij geheel afhankelijk is van de
steun van niet-sociallstische partyen.
H.M. Koningin Juliana heeft giste
ren een bezoek gebracht aan Zee
land. De Koningin arriveerde op
Diuvcland per hef schroef vliegtuig
van de Kon. Ned. Marine - con
Sktkorski S 55. een van de helicop
ters. die onlangs door de V S. aan
Nederland werden overgedragen.
Allereerst begaf H.M. zich naai
Nieuwerkerk.
Aldaar staan grote stukken land nog
onder water. HM. droeg zware
rubberlaarzen, en waar dat nodig
was. waadde zij door het water.
Naast H.M. de Koningin de Com
missaris der Koningin in de Pro
vincie Zeeland. Jhr Mr A. F. C. de
Casembroot.
WILHELMSHAVEN
EUROPESE AXOOTBASIS?
De autoriteiten van Neder-Saksen heb
ben van het bureau van de West-Duitse
verdedigingscommissaris Thcodor Blank
de mededeling gekregen, dat Wilhelms-
haven waarschijnlyk in gebruik zal
worden genomen door de vlooteenhc-
den welke de eventuele West-Duitse
bijdrage aan de Europese verdedigings
gemeenschap zullen vormen.
Professor Piccard wil nog I
dieper duiken
Professor Piccard, die gisteren 3150
nieter in de Middellandse Zee is afge
daald. heeft verslaggevers medegedeeld,
dat zyn proeven nog maar pas begon
nen waren. „De wetenschap kent geen
grens", aldus de 69-jarige Zwitserse
hoogleraar. Piccard zeide, dat. zodra
zijn duiktoestel is nagekeken, hij en zyn
zoon Jacques hun proeven zullen voort
zetten.
Op een persconferentie aan boord
van het Italiaanse oorlogsschip „Feuice" 1
zeiden prof Piccard en zyn zoon. dat
op de bereikte diepte de duisternis vol
komen is. Kleine lichtjes in deze
duisternis bewezen, dat er een of
andere vorm van leven voorkomt.
Ook vertelden de beide Piccards, dat
er geen grote temperatuursschommelin-
gen zijn opgetreden in hun cabine
tijdens de duik
Later vertelde Jacques Piccard. dat
men op de duik van gisteren niet was
uitgerust voor uitgebreid wetenschap
pelijk onderzoek, maar by de aanstaande
duiken zal men meer gegevens trach
ten te verzamelen
Het bestuur van de kleine havenstad
Castsllamare di Stabla aan de golf van
Napels, waar professor Piccard de laat
ste zes maanden heeft doorgeoracht,
heeft besloten de professor en zijn zoon
tot ereburgers van de stad te maken.
Labour's eenheid een illusie?
Kloof tussen bestuur en partijmassa blijft
(Van onze correspondent te Londen)
De glimlach in Margate verdween,
toen het resultaat der bestuursverkie
zing werd bekend gemaakt. Elk jaar is
?en sensatie, omdat de Bevan-groep
steeds meer op groter aanhang blykt te
bogen. Elk jaar viel er een mannetje van
rechts uit het bestuur en kwam er een
m-aanhanger bij. Vorig jaar was
niemand minder dan de veteraan Her-
bert Morrison het slachtoffer, die thans
het resultaat van een vrye stemming wel
aandurfde, maai er op het laatste ogen
blik voor terugdeinsde om een overwin
ning te behalen op de bejaarde cn al
gemeen geziene Arthur Greenwood: Nu
[reedt Morrison zonder stryd als plaats-
•rvangend partijleider in het bestuur.
Het zou inderdaad een nieuwe sensa
tie zyn geweest als de Bevan-groep
thans alle zeven zetels, welke door de
plaatselijke partyafdelingen worden ge-
koren. zou hebben bezet.
Vorig jaar veroverden de Bevanianen
de zesde zetel, thans werd hun storm
loop gestuit, hoewel ze in stemmenaan-
tal opnieuw stegen. James Griffiths, de
Welshman, die na de oorlog de nieuwe
sociale verzekeringen Invoerde, hand
haafde zich als enige van de oude garde
op de zevende plaats. Het nieuwe succes
de linkervleugel is een nederlaag
de orthodoxe leiders, die een groep
bekwame Jongeren naar voren hadden
geschoven, die wegens hun politieke toe
komst de grootste concurrenten voor
3cvan zyn, nl Hugh Gaitskell. kanselier
an de schatkist in de Labourregering.
en de oud-minister James Callighan. In
het Lagerhuis vormen zij met enkele an
deren van hun generatie Attlee's trouwe
adjudanten.
De Bevangroep blijft in het partybe-
stuur echter verre in de meerderheid,
omdat dit in secties is verdeeld. Over
eenkomstig het federatieve karakter van
de Labourparty, waarin de vakbonden
met hun machtige aanhang en hun col
lectieve stemmenaantallen ten slotte de
■as zyn en blyven.
De zeven genoemde zetels vormen het
bestuursdeel. dat buiten het bereik van
de vakbonden valt. De Bevangroep in
het bestuur staat echter tegenover een
erzwaard tegenwicht door de verkie
zing van enkele leden in de andere sec
ties. die als felle critici van Bevan be
kend zyn. Dat neemt niet weg. dat de
bestuursverkiezing bevestigde, dat de
Labourparty uit twee helften bestaat, nl.
ric behoudende vakbewegingshelft al
zyn een aantal ten dele onder commu
nistische invloed staande bonden pro-
Bevan en het actieve deel der gewone
partyleden die steeds sterker onder
evans invloed blyken te staan.
Figuren als Attlee en Morrison, die
krachtens hun functies ln de parle-
mentsfractie van het bestuur deel uit
maken en die zelf niet uit de vakbewe
ging voortkomen, dreigen daardoor poli
tiek gesproken in de lucht te komen
hangen.
De vakbewegingshelft van de party
wenst geen nieuwe radicale experimen
ten op het stuk der nationalisatie en is
tevreden met de strijd voor het behoud
en gestadige uitbreiding van hetgeen in
een halve eeuw op sociaal gebied ver
overd is.
Bevan. met de schare die hem volgt,
wil zo snel mogeiyk naar een socialis
tische staat, om. zoals hy zegt, het com
munisme het gras voor de voeten weg
te maaien.
Maar Bevan. hoe intelligent hij ook is.
heeft een allesbehalve klaar denkbeeld
van hoe de democratische variant op
het communisme eruit zal i
Ook zyn Ideeën blyken
Generaal Matthew B. Ridgway
(links) wenst Generaal John E.
Hult een goede reis. terwijl de
laatste wacht op het vliegveld van
Washington, op de machine naar
Tokio. Hult is de nieuw benoemde
opperbevelhebber in het Verre Oos
ten. Hij is de opvolger van Generaal
Mark W. Clark.
jutten UHJM'II eilin.* v
meer dan verouderde leuzen, welke niet I p^v1enl;l
meer opgaan in een moderne industrie ,apJ
staat ais Engeland, zeker niet wanneer
ze haastig en ondoordacht op de prac-
tyk zouden worden getoetst.
Dat is de les, die Labour thans moei-
ïyk aan het leren is
(Ingez. Med.-adv.)
H.M. bracht ook een bezoek aan het
zojuist drooggevallen Oosterland.
waar zij de jeugd, speciaal van
Paleis Soestdijk meegebrachte witte
konijntjes gaf. waarmee de kinde
ren - naar men hoopt - weer een
nieuwe ..veestapel" zullen kunnen
opzetten.
H.M. temidden van de dankbare
jongens en meisjes, die in aanmer
king kwamen voor een wit konijn.
Eisenhower:
Amerika wil geen oorlog
President Eisenhower heeft op een
persconferentie ontkend, dat de Ame
rikaanse buitenlandse politiek vechtlus
tig of impulsief zou zijn en dat zij zou
getuigen van een verloren vertrouwen
in de mogeiykheid van een vreedzame
oplossing van de geschillen tussen Oost
en West. Het departement van buiten
landse zaken zou elke gelegenheid waar
nemen om de spanning in de wereld te
verminderen. Het hoe en wanneer van
een conferentie der grote mogendheden
was echter een lastige zaak. Hierover
was nog geen vast besluit genomen.
Het tot ontploffing brengen van een
waterstofbom m de Sovjet-Urne noemde
de president van grote betekenis voor
de wereld. Amerika wil daardoor liever
dan ooit de bedoelingen van de Sovjet-
Unie en de met haar verbonden landen
kennen, teneinde door onderhandelen
een toestand te kunnen bei-eiken, waar
in iedereen vertrouwen zou kunnen heb
ben.
De president zal zyn gedachten laten
gaan over de internationale toestand en
de middelen om daar verbetering in te
brengen. Daarna stelt hy zich voor het
Amerikaanse volk openhartig de feiten
cn zijn conclusies mede te delen. Ame
rika wil geen oorlog, die de slechts mo-
geiyke oplossing van moeihjkheden is.
Het verenigde vakverbond van de
Britse arbeiders in de machine-industrie
heeft op het congres van de Labour
party te Margate een resolutie inge
diend. waarin het verdrag tussen Ame
rika en Spanje wordt veroordeeld.
In de resolutie, die morgen door het
congres zal worden besproken, wordt
grote bezorgdheid uitgesproken over
deze overeenkomst, die, aldus wordt ln
de resolutie gezegd, „naar wy geloven,
ernstige twyfel zal werpen op de verze
keringen. dat de Nato geen agressief
verbond is".
De resolutie zal door vier andere vak
organisaties worden gesteund.
By een stemming over een voorstel
voor een radicalere gedragsiyn op het
gebied van de nationalisatie heeft het
congres dit voorstel met 4.990.000 tegen
1 797 000 stemm?n verworpen
Ook voorstellen, waarin gezegd wordt,
dat de gehele bewapenlngstndustrie en
de fabrieken, die vliegtuigmotoren
Havenstaking
aan Amerikaanse Oostkust
Te middernacht gingen de havenar
beiders van twaalf haven* aan de Oost
kust van dc Verenigde Staten m sta-
iii-i. De havens zijn New York, Port-
elijks -andBoston, Providence, New Londen,
Bridgeport. Wilmington.
Chester. Baltimore en
Hampton Roads. De stakers eisen loons
verhoging en andere verbeteringen
De werkgevers van de New Yorkse
haven hebben een ultimatum van de
vakvereniging van havenarbeiders, die
kortelings uit de vakbond AF L. is ge
stoten. van de hand gewezen De werk
gever; deelden tegelijkertyd mede. dat
zii president Eisenhower om toepassing
van de bepalingen van de we>t-Taft-
Hartley zouden verzoeken om de staking
tachtig dazen te doen opschorten Deze
ti'osperiode zou dan gebruikt moeten
worden om te trachten alsnog tot een
oplossing te komen.
Onderwijl duurt de strijd voort tus
sen de uit de AF.L. gestoten vakvereni
ging. die weigerde zekere als misdadig
bestempelde elementen uit haar geledo
ren te verwijderen, en de door de A F L.
nieuw opeerichte vakvereniging Deze
laatste heeft thans aangekondigd, dat
zij van plan is by referendum onder de
havenarbeiders te doen uitmaken, wel
ke van de twee vakverenigingen hen
werkeiyk vertegenwoordigt.
DWANG OP UITGEWEKEN OOST-
DUITSE BOEREN.
De uitgeweken Oostdultse boeren, die
niet voor 15 October naar hun lande
rijen terugkeren, zullen hun bezit ver
liezen, aldus een voorstel van de Oost-
duitse „socialistische eenheidsparty"
<SED i
Volgens Westberlynse functionarissen
hebben sinds November van het vorige
Jaar bijna 20.000 Oostduitse landbouwers
met hun gezinnen de wyk naar het Wes
ten genomen, om niet te worden inge
schakeld by collectieve bedrijven Van
dit aantal zyn slechts 3.000 boeren te
ruggekeerd. nitttegenstaande de belofte
van de Oostduitse regering, dat de be
trokkenen hun bedryven zouden terug-
krygen en economische steun zouden
ontvangen, wanneer zy terugkeerden.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|
Warmondertol
gaat verdwijnen
OVEREENSTEMMING OVER
BETREKKELIJK GERINGE
AFKOOPSOM.
Een van de beruchtste van de
schaarse in ons land nog resteren
de verkeerstollen, namelyk het War-
monderhek. gaat binnenkort ver-
dwynen. Nadat jarenlang gepoogd
is door juridische listigheden deze
ergernis voor het verkeer naar een
der belangrykste watersportcentra
in het Westen des lands waardeloos
te maken en zodoende een lang
zame dood te laten sterven. Is thans
overeenstemming bereikt over af
koop van de tolrechten. Vroeg de
eigenaresse van de tolrechten aan-
vankelyk een bedrag van een mil-
hoen gulden, in de Raad van War
mond is gisteren medegedeeld dat
de belanghebbende partijen elkaai
gevonden hebben op een bedrag
van rond drie ton. Vele maanden
lang is over deze afkoopsom onder
handeld
By het verdwynen van de tol zal
tevens de brug, waarby de tol ge
plaatst was. worden verbeterd, zo
dat Warmond in alle opzichten een
goede toegangspoort krygt.
Illlllllllllllllllllllllllllllillllll
minimum
DE WATERSTOFBOM
De
zitter van de Amerikaanse
nationale commissie voor atoomkracht,
Strauss, heeft verklaard te geloven, dat
de Sovjet-Unie eerder met "de ontwik
keling van een waterstofbom is begon
nen dan de Verenigde Staten.
De Sovjet-Unie was hier toe in staat
gesteld door „spionnage en verraad
Strauss achtte het een gelukkige om
standigheid, dat Amerika ln 1950 met de
ontwikkeling van de waterstofbom was
begonnen, want doordat de Sovjet-Unie
kleinere industriële bedryven heeft dan
vliegtuigrompen maken, dienen te wor- Amerika, kon zy pas negen maanden
den genationaliseerd, werden door het i later dan Amerika de eerste Droeven
congres verworpen. met een waterstofbom nemen.