Kon. Nederlandse Schouwburg
Terug op de schoolbanken
Waar gaat dat heen?
ONS SPANNEND HONDEN-VERHAAL
Boef je neemt de benen
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN IIET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1933 - PAGINA 4
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand
Terug op de schoolbanken zijn de grote en de kleine jeugd.
Op de middelbare scholen wordt weer volop gewerkt, de
lokalen van de grote school en het kleuterklasje zitten vol.
Er wordt gezwoegd, geklad en geleerd. En nieuw nog is de
bekoring van het jonge schooljaar. Nieuw ook de kleertjes,
waarmee de jeugd een hogere klas, een nieuw semester en een
nieuw jaargetijde ingaat, nieuw, warm, practisch en aardig.
onrechte de ouderen uit te sluiten),
ls een ensemble, dat bestaat uit een
zwarte, geribde wollen trui met lange
mouwen en een rolkraag. alsmede een
overgooier van geruite stof in zwart
en een lichtere kleur De overgooier.
die een ronde, ruime halsopening heeft,
kan zowel van wollen stof als van
vtyella worden gemaakt. Het klokken
de rokje is op de heupen aan het lijfje
gerimpeld. Het modelletje heeft een
knoopsluiting op de rug. die tot op
heuphoogte doorloopt
Als tweede een Zondags jurkje van
donkergrijze wollen flanel, waarop het
gladde, afgeronde kraagje van cham-
pagnekleurige of goudbruine fluweel is
Het jurkje heeft overhemdmouwen met
een polsboordje, die naar moderne
trant even onder de schouder rond en
glad zijn ingezet Het lijfje vertoont
afstaande borstzakjes, die aan het
voorpand zijn geknipt De sluiting van
kleine donkere parelmoeren of stof-
knoopjes loopt tot op heuphoogte dooi
en het vierbaanse, klokkende rokje is
op zy lichtelijk gerimpeld
Vervolgens een deux-pieces. die zo
wel voor de allerkleinste als voor gro
tere meisjes geschikt is en die bestaat
uit een zwart wollen) plooirokje en
een los. recht jak van (havanakleurige
of reebruine) wollen stof. waarop een
kraagje en manchetten van zwart flu
weel Vanzelfsprekend zyn andere
kleurencombinaties mogelijk en voor
het jakje, dat zevenachtste mouwen
heeft, kan evengoed effen als gepa
troneerd materiaal worden gebruikt.
Het vierde figuurtje draagt een en
semble dat eveneens talloze combina
ties mogelijk maakt. Twee daarvan
zijn bijvoorbeeld: le. over een witte
popeline blouse met lange mouwen een
getailleerde bolero (met dubbele knoop
sluiting en driekwart, rechte mouwen)
van fijn zwart ribfluweel, en daarbij
een rokje van Schots geruite stof. van
tweed of van effen wollen materiaal.
2e. bij een soortgelijke witte blouse
een jakje en een rok van hetzelfde
materiaal welk dan ook eventueel
met een bolerokraag van contrasteren
de stof.
Van de figuurtjes rechts onderaan
draagt het kleinste een klassiek en
eenvoudig jurkje, dat van viyella of
soepele wollen stof kan worden ge
maakt. of deze gepatroneerd is dan wel
effen. Het jurkje heeft een ronde
schouderpas die door de aangeknipte
lip van het voorpand (waarop een
dubbele knoopsluiting) wordt onder
broken. Het rokje en de pofmouwtjes
zijn aan het ronde schouderstuk ge
rimpeld. Het kraagje kan naar ver
kiezing van hetzelfde materiaal, van
fluweel of van witte katoenen piqué
worden gemaakt.
Tenslotte een even simpel als klas
siek modelletje'van moderne allure:
ook dit is geschikt voor meisjes van
zeer uiteenlopende leeftijden. Het is
gemaakt van Schotse wollen stof en
heeft een kraagje van witte piqué De
boord van de laag ingezette lange
mouwen is gebreid van zwarte wol en
van dezelfde zwarte wol is de franje-
garnering die op het klokrokje de rich
ting van de schuin verwerkte ruit
volgt.
J. V.
TEANTWERPEN ÏOO" JAAR
Voortdurende wisselwerking met het
Noord-nederlondse toneel
Een permanente cultuurprestatie
„Vlaamse volkstoneel''
vele artisten van de K.N.S. vóór cn na
de eerste wereldoorlog naar Nederland
uitweken en er schitterende carrières
aan het Nederlandse toneel maakten,
terwijl Nederlanders te Antwerpen
speelden of regisseerden.
Ennieuw, warm, practisch en
aardig zijn ook de modelletjes, die we
vandaag hierbij afbeelden. Nieuw om
dat ze. alhoewel klassiek en helemaal
niet apart of opzichtig, toch even een
reflectie zijn van wat Moeder's jongste
mode inhoudt zij het door middel
van een detail, zij het door de kleur
Voor de Jeugd
Beste raadselnichtjes en -neefjes.
Wat een herfstweertje deze week. Het
najaar heeft nu wel goed ingezet' On
danks de kou bulten beeft dit weer ook
wel weer zijn voordeel: al de knusse
avonden ln het vooruitzicht, met gezel
lige werkjes, die Je thuis kunt doen. En
natuurlijk ook de raadsels'
Ik zag tot mijn vreugde, dat weer velen
van Jullie het kruiswoordraadsel goed
konden oplossen, dus dat ls gelukkig
niemand verleerd In de lange vacantle!
Wie maakt een nieuw raadsel ln dit
figuur? Beproef Je krachten er op.
Stlentje KUhn Hartelijk dank
voor Je Ingezonden raadsel 1
Hannle van Duren Heeft de
collecte veel opgebracht? Wat leuk. dat
Jullie ook op de tentoonstelling zijn
geweest, al hebben Jullie de feestelijk
heden voor de 30.000ste bezoeker niet
meer gezien.
Jannle van Veen Ik vind het
erg leuk. als Je probeert wat ln het
Frans te schrijven: dus volgende week
verwacht Ik een paar zinnetjes van je!
Hartelijk dank voor de raadselvoorraad.
Ineke Nleboer Dit ls dus'ook
je laatste Jaar op deze school 1 Hartelijk
dank voor je raadsel.
JanWortman Wat fijn. dat
Jullie op het land nog zo van het mooie
weer van vorige week hebben kunnen
profiteren Het ls nog een heel werk. om
alles op tijd ln orde te krijgen l
Cor van der Graaf Het lijkt
me een spannend spel. dat Jullie ln de
Leldsche Hout gedaan hebben Een
spookachtig gezicht, al die lichtjes.
OlgaDerks Je had dus ln plaats
van zelf spelen Ineens een hele taak te
vervullen: erg lcukl Hoe gaat het met
Je Moeder?
Trudy de Wolf Dat ls dus hard
werken voor Jel Wat een prachtig
cadeau heb Je zo maar gekregen.
AnnewouterHeymans Er
waren dus veel feestelijke dagen ln het
kamp waar Je geweest bent. Je zusje
heeft mooie dingen gekregen.
Bram Lagas Ja. twee prettige
en nuttige dingenverkeer en zwemmen.
Jaapje Lagas Ja drie October
Dadert al weer Fyn vooruitzicht!
Rla Post Een dubbel feest dus.
twee Jarigen! Ja. ik hoop met Je mee
op mooi weer voor drie October. Vooral
voor optocht en vuurwerk.
Bennie Olivier Wat leuk, dat
1e dit boekje met al de bekende versjes
hebt gekregen. Is de pop al af? Wat
voor kleur neb Je hem geverfd?
Tlnle Olivier Jullie werken
dus wel samen: de één maakt de pop.
en de ander de kleertjes! Ik kan me
voorstellen, dat Je het raadsels oplossen
Ir. het begin nog een beetje moeilijk
vindt, maar Je leert het wel op den
duur en vaak heel gauw.
Joke Olivier Ik kan Inderdaad
of de combinaties van materiaal en
tint Het zijn modelletjes, die bestemd
zyn voor al die meiskes, die in kleuter
klas of grote school handigheid en
kennis opdoen
'let van Schalk Hartelijk dank
>r Je vele Ingezonden raadsels: ze wa-
i uitstekend. Ik kan ze best gebrul-
Loes van Weesel Wat een
pracht cadeau heb Je gekregen! Is het
een sportflets? Dat leek me wel uit de
beschrijving.
Hcnny v d Pluym Gelukkig
wat betere berichten. Ik hoop. van gan
ser harte, dat het zo voort mag gaan.
en Je Moeder weer thuis mag inden als
je uit school komt. Groet Moeder har
telijk van ml), en wens haar beterschap.
Dat was het -
(Van onze Brusselse correspondent)
Op 6 October zal het een eeuw ge
leden rijn dat te Antwerpen het ...Na
tionaal Toneel van Antwerpen",
voorloper van de huidige Kon. Ne
derlandse Schouwburg, werd opge
richt.
Het culturele leven van de Schelde-
stad werd voor die tijd beheerst door
het „Theatre Royal", dat opera's, uit
sluitend in het Frans, opvoerde. Het
Jaar 1853 was het begin van de Vlaam
se Beweging, van het romantisme van
Hendrik Conscience, zij het dan dat
toen reeds zeer gematigde „Flamin
ganten" in de gemeenteraad van de
Scheldestad zetelden.
maar weer met het oplossen en breng
nog wat vriendjes en vriendinnetjes mee
voor onze raadselkring Allen hartelijk
gegroet door Jullie raadseltante en tot
\olgende week.
Mevrouw M. J. BOTERENBROOD
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen; de
groteren (1116 jaar) vijf. de
kleineren (711 jaar) drie coede
oplossingen. Naam. leeftijd en
adres onder de goede oplossingen.
Op de enveloppe de aanduiding:
„Raadsels". Inzenden naar
Bureau Leidsch Dagblad, of naar
STALJONGEN LEGDE DE
GRONDSLAGEN
Het Nationaal Toneel van Antwer
pen ontstond onder de machtige im
puls van een avontuurlijke jongeman,
namelijk de te Ryssel. uit Vlaamse
ouders geboren Victor Driessens. Zijn
vader was kapper. De jonge Victor be
gon zyn carrière als staljongen, later
clown in een rondreizend circus. Over
die Victor Driessens en de meest voor
aanstaande acteurs, actrices en direc
teuren van de Nederlandse Schouw
burg. heeft de criticus Lode Monteyne.
een uiterst boeiend werkje „Medaljons".
geschreven dat de Nederlandse kunst
historici vooral interesseert, omdat zo-
JJ.
Wasstraat 38. tot uiterlijk Dins
dagmorgen 9 uur.
I. (Ingezonden door Sanda Schou
ten). Op de kruisjes komt van boven
naar beneden de naam van een sprook
je te staan,
lx.-.. 1. sieraad.
2. x 2. rivier in Duitsland.
3. x 3. jongensnaam.
4. x 4 wapen.
5. x 5. kledingsstuk.
6. x 6 karakter.
7 soort Jas.
8. pret.
9. zwemvogel.
BEKENDE NAMEN
Magda Janssens is wel de meest be
kende Vlaamse actrice m Nederland,
en Hubert Laroche en Marie Ver-
straete hebben met Willem Rovaards
samen gewerkt toen België in 1914—
1918 bezet was. De zoon. Ben Royaards,
is thans een der meest gevierde re
gisseurs van de K.N.S. en zó is
er steeds een wisselwerking geweest
tussen de K.N.S. en het Noord Neder
landse toneel.
Gustaaf Lauwenberg en Adnaan van
der Horst zyn eveneens klinkende na
men uit die periode. Laroche cn Van
der Horst zijn de vernieuwers geweest
van de Antwerpse toneelschool, lang
vóór Oscar de Gruyter met zyn revo-
8. x
II. (Ingezonden door Nelly Heems
kerk). Met een m ben ik een klem
diertje, met een b een drank, met een
k een spleet, met een w een zeeplant
III. (Ingezonden door Adriaan Jan
sen). Ik ben een gezegde van 24 letters,
dat speciaal voor de raadselkrant be
stemd is. 5. 13. 24. 10. 7 deel van een
plant: 4. 12. 19 aanwijzend voornaam
woord: 21. 22. 16. 6. 8, 11 raar; 18. 2. 8
mak: 17. 20. 9. 14 vogel: 1. 23. 17 veilig
heidsmiddel: 1. 3, 15 knaagdier.
IV. (Ingezonden door Bram Marks).
Voor wie mort ieder snel de hoed af
nemen?
V. (Ingezonden door Hannie Roman)
Verborgen plaatsen. 1. daguo (Zuid-
Holland): 2. aenevnedla (Utrecht);
3. daemvne (Groningen); 4. loenv
(Limburg); 5. vatorzond (Noord-Hol
land).
VI (Ingezonden door Willie Jansen).
In de hokjes komt van boven naar be
neden cn van hnks naar rechts het
zelfde te staan.
13 3 4
BEWERKT DOOR
FANNIE CREMER
i prettige oefening!
ga" Je dus
-"t vast e
r Ik ben biy
J. :r de zieke. Ver-
e beterschap voor haar.
Marjan Wilschut Dank voor
Je Ingezonden raadsel
Ineke Nleboer Nog ccn briefje
voor jou want Inderdaad had lk Je
briefje van vorige week t-
begrijp r— "g
daar Ik l...r.
brief het weer wat goed maakt! Je raad
sel heb Ik dus ook
mag best
erg leuk!
Jannie van Veen Voor Jou
geldt dus hetzelfde als bij Je vriendin
netje Je bent dus evenmin vergeten. Je
raadsels van vorige week heb lk geluk
kig wel ontvangen!
Nelly Heemskerk Ja we kun
nen merken, dat we al meer naar het
winterseizoen toegaan! Maar Je hebt
gezellige werkjes thuis te doen.
i raadsel inzenden.
38. Een lelijke streek
Aan l einde van ccn heet smal wegje,
kon Boefje ineens niet verder gaan
Wie riep daar achter 't distelhcgje?
Zijn haren gingen cr van staan
Hij hoorde zacht cn klagend huilen:
..Oh. help mij toch! Oh. maal: mc vrij!"
Hij dook. zijn buikje tegen de aarde
cn kroop voorzichtig naderbij.
Toen zag hij 't haasje, stil gebleven
Het zat gevangen in een strik!
Hij zag zijn lepcloortjes beven...
Hij zag zijn oogjes vol van schrik.
..Bah. wat ccn lage streek", dacht Boefje.
..zo'n strik te spannen in het bos".
Hij riep: ..blijf even rustig, haasje,
cn mondje dicht, ik maak je los.
Niet huilen. Straks hoort jou de jager.
Dat stokje haal ik er wel uit.
Niet rukken. Houd je kopje lager,
ik haal de lus over je snuif'.
En ja... na enkele minuten,
had hij het haasje heus bevrijd.
Dat zei: ..ik heb jou uitgescholden,
maar nou heb ik verschrikkelijk spijt.
Wat kan ik voor je doen. lief hondje
Maar Boefje bromde: ..wat gemecnf'
Hij beet de stok in duizend stukjes
en scheurde al het draad van één.
..Dat doen wij dieren niet. lie haasje,
zo'n strikje zetten in de grond?"
..Nee!" zei de haas. 'k ben ook veel banger
voor mensen nog dan voor ccn hond.
Nou zal ik jou tot dank eens zeggen,
waarheen jóuw baasje is gegaan:
ik zag licm straks, achter dat weiland,
vlak bij een struik met rozen staan".
..Ik dank je wel", zei Boefje. ..haasje!
Let jij nu voortaan op de strik".
En toen was hij. op weg naar 't baasje,
verdwenen in ccn ogenblik.
1. Jongensnaam: 2 plaats in Gelder
land, 3 pctroleum-maatschappij; 4.
deel van het werkwoord stollen.
VII (Ingezonden door Time Jan
sen' Myn eerste is een biljartstok;
mijn tweede het omgekeerde van een
deel van het lichaam, myn derde
bevindt zich in iedere huiskamer; myn
geheel is een meubelstuk van 't ver
trek. waar Mczder kookt.
VIII Op de puntjes komen de vol
gende woorden te staan, zodat elk
volgend woord gevormd wordt door
het vorige met een letter te vermeel -
deren of te verminderen (na de helft).
(\olgende week: Eindelijk getondeuj.
1. klinker; 2. lengtemaat 3 ogenblik;
4 paar: 5. meubelstuk. 6. meisjes
naam; 7. leert men op school; 8. mu
zieknoot tof boom); 9. medeklinker.
der raadsels uit het vorige
1. Horizontaal 1 humor: 6. iep: 8
ent; 10 Ah: 12. es. 14 om, 15.
Eia. 17. waranda: 18 aas. 19 ia;
21. om; 22 ide<m>: 24. Opa; 25.
lid; 26 skiën Verticaal: 2 uit;
3 me. 4. Opa; 5 leeuwerik. 7.
timmeren: 9. N.S.: 11. L.O.: 15.
praal. 1. Era; 16. Ans: 20. AD;
21. op: 23. elk: 24. ode; 26. li.
2. Wormerveer.
3 regenjas: ja. eens, gras.
4 koffiemolen
5. 1. Ata; 2. tor; 3 arend; 4. nee; 5.
deken; 6. Ede. 7. nek.
6. paal. zaal. baal. taal
7. 1 Rapenburgen 2. Vismarkt; 3.
Hooigracht. 4. Steenstraat; 5.
Wasstraat.
lutionnalre
startte
De periode 18531914 is die van het
ongekunstelde, rauwe Vlaamse roman
tisme. Maar zoals Firmln Moriter. de
huidige directeur van de K.NS. te
Antwerpen het ons zo smakelijk ver
telde: „Dat was een tyd voor de ar
tisten"!
lijk Vlaams declameerde, werd na de
Victor Driessens. die een afschuwe
lijk Vlaams declameerde, werd na de
vertoningen opgewacht, luide toege
juicht door bewonderaars en door hen
naar huis gebracht.
Met pathetische grootspraak werd
Victor de Vlaamse Fréderic Lemaitre
genoemd en toen hy tot directeur
van de Nederlandse Schouwburg
werd benoemd cn enkele Antwerpse
journalisten schreven dat Driessens
het Vlaamse dialect zou inburgeren, re
pliceerde niemand minder dan J. A.
Alberdingk Thijm, dat deze vrees on
gegrond was en ..dat de door de
Vlamingen gesproken" gemiddelde
Nederlandse tongval lang niet zo
storend werkte als het plat Haags,
Haarlcmmerdijks of Joden-Brec-
straats van vele Hollandse spelers!..
„SANTÉ, ZATTE ROS"!
Firmin Mortier vertelde ons dat dc
KNS. binnenkort enkele stukken uit
de romantische periode opnieuw ten
tonele gaat voeren, o.a. „De twee ve
zen". „De orgeldraaister", en „De
Bloednacht van Venetië"!
Hoe het publiek in die tijd mee
leefde: Julie Verstraete speelde in
..De twee wezen" de rol van de aan
de drank verslaafde vrouw Fro-
chard cn toen zij dc fles aan de
mond bracht, luchtte een veront
waardigd toeschouwer zijn walging
in de kreet: „Santé, zatte ros!" Julie
reisde met Driessens door geheel
Nederland.
Hubert Laroche behaalde grote suc
cessen als de Cyrano de Bergerac ia
het Nederlandse Toneel van Amstei-
dam. Hy was er de ..concurrent" van
Louis Bouwmeester, die als Shyloek
zijn grote successen beleefde. De doch
ter. Marie Verstraete, speelde in het
gezelschap Kreukniet Mutters en
Co te Amsterdam gevestigd in dc
„Salon des variété's" later bij de ge
broeders Van Lier en te Rotterdam
bij Alex Faesscn.
Een werkelijk Europese faam kreeg
de K.N.S. toen in 1929 Oscar de Gi uv-
ter de leiding nam en dat deed op re-
volutionnaire wijze. Hij schafte het
sterrensysteem af en onderwierp iedere
speler aan de ijzeren discipline van de
regisseur. Zijn leermeester was Aric
van den Heuvel de in 1860 te Rotter
dam geboren regisseur, die in Vlaan
deren werkte.
Een band met dit verleden zal over j
enkele maanden opnieuw worden ge
legd. Magda Janssens zal te Antwer
pen optreden met het Rotterdams To- I
neel in „Living room" van Ko Arnold!.
Firmin Mortier kan thans met trots I
wijzen op een K.NS.-troep van 42 al
tisten. die als nationaal toneel van I
België van de Belgische regering dc I
opdracht kreeg „het goede toneel in I
Vlaanderen te bevorderen".
Het theater aan de Antwerpse I
Giaanmarkt krijgt van de staat een I
subsidie van 6 millioen frs. per jaar. I
De stad onderhoudt kosteloos de ge- I
bouwen en geeft bovendien 2.5 millioen I
frs. subsidie.
Alle artisten werken 6 tot 8 maan- L
den en hebben een contract van 12 I
maanden, met een maximum-wedde
van f. 1200 per maand. De K N S. heeft I
zyn eigen atelier voor het vervaar- I
digen van décors en costumes: de ra
dio zendt fragmenten uit. Ieder jaar
reist een groep in dc Kongo en Zuid
Afrika.
Zonder enige overdrijving mag
den gezegd dat de K.N.S., de Ko
ninklijke Nederlandse Schouwburg
van Antwerpen, een permanente
cultuurprestatic is. waarop Noord ei
Zuid terceht trots mogen zijn. Hol
landers en Vlamingen bewijzen in
de Scheldestad. dat de Nederlandse
cultuur in het nieuwe Europa een
onvervreemdbaar levensrecht heeft.
HILARITEITEN
In Amerika in de staat Nevada
wonderden de automobilisten zich al
lange tijd over dc borden „Gevaar
lijk-langzaam rijden", die langs een
groot deel van ccn bepaalde «p:
stonden Niemand kon ontdekken
waar dat gevaarlijk eigenlijk op
sloeg Dc weg liep gewoon recht toe
recht aan. er werd niet op gewerkt,
er waren geen gevaarlijke kruisingen
enz. Tenslotte waarschuwde enkele
bestuurders de politie. Deze heelt de
zaak onderzocht en is er eindelijk
achter gekomen hoe de vork ln dc
steel zat. Dc schuldigen waren een
stel opgeschoten jongens uit de buurt,
die de borden uit een opslagplaats
van wegwerkers hadden gehaald. Dc
knapen wilden rustig op le straat
weg spelen en hadden er geen sin
in al te veel door het verkeer ge
hinderd te worden11