LEIDSCH
DAGBLAD
Malenkof: de sovjet-unie lieeft ook
de waterstofbom
92ste Jaargang
MAANDAG 10 AUGUSTUS 1953
No. 27987
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ffl.— per kwartaal: f0.47 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
)uverwachtc uiteenzetting over de
sovjet-politiek
Voortzetting van vredes-propaganda
Premier Malenkof heeft Zaterdagmiddag In de vergadering van de opperste
gorjei onverwacht een grote rede gehouden. Hy verklaarde, dat de Verenigde
Stalen niet langer het monopolie van de waterstofbom bezitten.
Reeds lang bezaten de Ver. Staten niet meer het monopolie van de atoom-
ui. doch Amerikaanse leiders troostten zich met de verklaring, dat zij nu
n betere bom vervaardigden dan de sovjet-unie dc waterstofbom, aldus
verklaarde de sovjet-premier. Ook dit is onjuist geworden.
bliek, die de haar toekomende plaats in
dc Ver. Naties diende
Malenkofs verklaring over de water-
ttolboni werd door de aanwezigen met
luid gejuich begroet.
Hij noemde het Noordatlantisch blok
liet voornaamste gevaar voor de wereld
vrede en beschuldigde de Ver Staten
i „atomlsche chantage". De sovjet-
politiek van vrede door ondcrhandelin-
en was geen diplomatieke tactiek, doch
ie algemene Ujn van het huidige sovjet-
beleid.
De premier bracht in herinnering, dat
j de begroting 110.2 milliard roebel
s uitgetrokken voor defensie. 20,8'
van het totaal-bedrag vergeleken met
23.6% verleden jaar.
Hij gaf als cijfers voor de doelen der
Industriële productie in 1953: 38 mil-
lioen ton staal, 320 millioen ton kolen,
i2 millioen ton oiie. 16 millioen ton ce
ment en 133 milliard kilowatt-uur aan
electrlciteit.
De sovjet-begroting, zo verklaarde
hij onder toejuichingen van de afge
vaardigden, voorziet in het perfection-
men van de strijdkrachten en verbe
tering van het verdedigingsvermogen.
Malenkof herhaalde de in Maart
uiteengezette beginselen van de sovjet-
buitenlandse politiek. F.r bestaan geen
hangende vraagstukken, die niet door
middel van vreedzame onderhandelin-
i tussen de belanghebbende staten
inen worden opgelost. Hieronder
rekende hij de sovjet-Amerikaanse ge
schillen.
Malenkof gaf een overzicht van een
v regeringsprogram voor de produc-
an verbruiksgoederen. De regering
bereidt een grote inspanning tot dit
doel voor. zei hij. Binnen 2 a 3 jaar zou
:r overvloed van voedsel zijn!
De begroting noemde de premier een
jrote stap in de richting van de op
bouw van het communisme in de sovjet
unie Zij was een bewijs van de politiek
van de regering om tot een gestadig
groeiende nationale economie te komen.
In deze eerste rede sedert 14 Maart
verklaarde de sovjet-premier voorts,
dal communistisch China moest wor
den toegelaten tot de Ver. Naties en
alle andere internationale organi
saties.
Sprekende over de val van Beria zei
hij. dat het kortzichtig zou zijn om te
denken, dat dit geval een zwakheid van
de sovjetstaat aantoonde. Uitschakeling
*an een meesteragent van het imperia
lisme was een demonstratie van inwen-
e kracht, zo zei hij.
Er bestaat geen objectieve reden
oor een botsing tussen de sovjet-
nie en de Verenigde Staten, zo ver
klaarde Malenkof. Hu waarschuwde
echter, dat Amerikaanse staatslieden
n grote vergissing zouden maken, als
rij de sovjet-pogingen om tot vrede te
komen besrhouwden als tekenen van
zwakte.
Volgens de premier bestaat er een
poot verlangen van de volken naar be-
rprekingen op het hoogste niveau tus-
"n de grote mogendheden. Er diende
volgens hem een einde te komen aan
het negeren van de Chinese volksrepu-
Weerrcipporten
fVan hedenmorgen 7 uur).
air
S
Amsterdam zwaar bew. z
Edinburgh onbewolkt w
j-or.den onbewolkt wnw
wxemburg onbewolkt ono
onbewolkt wlndst
mist wlndst
zwaar bew. ono
half t
Geneve
Zunch
Berlijn
"ankfort
MJnchrn
"•enen
jontbrlick
evel
windstil 24 0
windstil
windstil
windstil
fineer sted.-od».
Malenkof juichte de door Eisenhower
i April afgelegde verklaring toe. waarin
op de sovjet-unie een beroep werd ge
daan om met de Verenigde Staten
samen te werken tot het redden van de
„bijna verloren hoop" op wereldvrede
door ontwapening en internationale sa-
emverking.
De huidige politiek van de regerende
kringen van Amerika was echter ln
tegenspraak met deze verklaringen.
Malenkof spiak verder over de betrek
kingen met veel staten en zeide met na
druk. dat de sovjet-unie goede betrek
kingen met haar naburen wenst te be
waren Hij merkte op, dat op initiatief
van de soviet-unie thans onderhande
lingen gaande waren met Perzië met het
oog op beëindiging van de grenstwisten
en een politiek van regeling der han
gende financiële kwesties tussen de
ivjet-unie en Perzië.
De hervatting van de diplomatieke be
trekkingen met Israël betekende niet,
ldus zeide hij. dat de sovjet-unie zich
tegenover de Arabische landen stelde.
De sovjet-unie wenst ook goede betrek
kingen met de Arabieren te onderhou
den.
Frankrijk, aldus zei Malenkof, zocht
naar een uitweg uit een doodlopend
slop en de sovjet-unie wenste Frank
rijk succes toe bij zgn strijd tegen
Duits militarisme.
Malenkof richtte tot de opperste sovjet
de opmerking, dat niet vergeten moest
worden, dat de sovjet-unie en Frankrijk
vriendschapsverdrag hadden, dat
kon dienen als basis voor verbeterde be
trekkingen.
Malenkof zeide. dat de sovjet-unie op
geen enkel land territoriale aanspraken
doet gelden. Het eerbiedigen van de sou-
vereiniteit van elk land is het principe
van de Russiseche buitenlandse politiek,
ldus Malenkof.
Een belangrijke voorwaarde voor ver
sterking van de zaak van de vrede is
het doen toenemen van het gezag en
de betekenis der rol van de Vere
nigde Naties, aldus Malenkof. Heden ten
dage verkeert deze Internationale orga
nisatie in feite in een staat van ern
stige crisis, want zU is verlaagd tot het
peil van te dienen als een der hefbomen
an het Noordatlantisch blok.
De Verenigde Naties moeten terugke
ren naar de weg. die voor haar door
het handvest is uitgestippeld. De directe
taak van de V. S. bestaat in het verge
makkelijken van de regeling van intêr-
natinoale problemen, zoals uitsluiting
van de mogelijkheid van agressie van de
zijde van een der leden. De sovjet-rege-
rme zal te dezer zake krachtige steun
verlenen.
Ten aanzien van de ondertekening van
wapenstilstand in Korea zeide Malen
kof. dat de volkeren van de gehele we
reld dit met de grootste vreugde hebben
toegejuicht en dat zij dit terecht be
schouwen als een overwinning van de
vredelievende krachten.
Over de Duitse kweslir zeide Malen
kof. dat de politiek, gericht op het In
sluiten van Duitsland in agressieve
hloks. losgelaten moest worden. De
sovjet-unie had in de oorlog tegen het
fascisme geen bloed vergoten om het
Duitse militarisme te doen herleven.
De soviet-unie zal alles doen om de
(OostI Duitse democratische republiek
te steunen en te helpen.
De Koreaanse wapenstilstand opende
de weg voor normalisering van de be
trekkingen tussen alle volkeren van het
Verre Oosten, vooral tussen de sovjet
unie en Japan. Er waren echter grote
belemmeringen doordat de Verenigde
Staten de na-oorlogse verdragen hadden
geschonden en Japan tot een wapen
plaats hadden gemankt. De Japanse po
gingen om op eigen benen te staan,
zouden de steun der sovjets hebben.
Als Japan stappen zou doen ter her
nieuwing van de betrekkingen met de
sovjet-unie, zou dit zowel door de
sovjet-unie als door de volksdemocra
tieën welkom geheten worden.
Ten aanzien van de betrekkingen met
Turkije hing alles van dit land af. De
onlangs gedane verklaring van de sovjet
unie zou kunnen dienen als basis voor
een regeling, op voorwaarde, dat Turkije
zijnerzijds zijn goede wil bewees om de
vrede te bewaren.
De betrekkingen met Italië zouden
beter kunnen zijn dan op het ogenblik.
Wanneer de Italiaanse Industrie voor de
sovjet-unie werkte, zou zU welvarender
zijn en de Italianen zouden daartegen
over van de sovjet-unie koren, olie en
andere producten kunnen ontvangen.
Malenkof bracht lof aan de pogingen
ven India ten gunste van een wapen
stilstand op Korea en voor handhaving
van de vrede. De sovjet-unie onderhoudt
zeer goede betrekkingen met India en
meent, dat zi) zich op alle gebied nog
neer zullen ontwikkelen.
Over de Juni-npstand in Duitsland
zeide Malenkof, dat, indien dc sovjet
unie geen bewijs van vastberadenheid
had gegeven, er een ernstig conflict
ontstaan zou kunnen zijn.
Voorts deelde de sovjet-premier in
zijn onverwachte rede op de laatste ge
zamenlijke vergadering van de opperste
sovjet mede, dat de regering heeft be
sloten een milliard roebel uit te trekken
voor hulp aan Korea.
Nadat Malenkof zijn rede gehouden
had, is de zitting van de opperste sovjet,
die vier dagen had geduurd, gesloten.
Op de sluitingsbijeenkomst werd de
staatsbegroting voor 1953 goedgekeurd
en de tussentijds genomen beslissingen
van het presidium van de opperste sov
jet. met inbegrip van die betreffende het
tslag van Beria. welke op 26 Juni ge
teerd was. bekrachtigd.
De minister van financien. Zveref,
verklaarde in zijn rapport, dat de critiek.
welke op zekere ministeries was uitge
bracht, in grote mate gerechtvaardigd
was en dat er rekening mee gehouden
moest worden. Ook de critiek op zijn
eigen ministerie was terecht. De nodige
maatregelen zouden getroffen worden.
Malenkof sprak zijn rede rustig en ln
■lug tempo uit en zonder onderbreking
tot aan de passage over de sovjet-russi-
sche verdedigingsklacht, waar h(j enige
ogenblikken door toejuichingen werd
onderbroken. HU was gekleed in donker
gekleurde tuniek, tot de hals dichtge
knoopt.
REACTIES.
In Washington gelooft men, dot als
gevolg van Malenkofs verklaring presi
dent Eisenhower wellicht binnenkort
een verklaring over atomdsche en wa-
terstofwapens zal afleggen.
Onlangs verklaarde de president te
geloven, dat meer inlichtingen over de
ontwikkeling op dit gebied aan het volk
dienden te worden gegeven en dat er
een grotere uitwisseling van gegevens
tussen de Ver. Staten en zijn geallieer
den diende te bestaan.
Uit ontvangen berichten over vorde
ringen in de Sovjet-unie op het gebied
der kern physic a viel reeds de veron
derstelling op te maken, dat Sovjet
geleerden de nodige theoretische ken
nis voor de ontwikkeling van de water
stofbom bezaten, zegt men.
Lewis Strauss voorzitter van de Ame
rikaanse commissie voor atoomenergie,
heef: verklaard: „Wij hebben nooit ge
loofd. dat het, de Sovjet-unie niet mo
gelijk zou zijn een waterstofbom te pro
duceren".
Dag Hammarskjoeld. de secretaris
generaal van de Ver. Naties, zei, dat
Malenkofs verklaring „sleohts de na
druk legt op de noodzaak om door de
Ver. Naties praotische en doelmatige
middelen te bereiken voor internatio
nale controle van dergelijke wapens".
De republikeinse senator Wiley, voor
zitter van de commissie van de senaat
voor buitenlandse betrekkingen, zeide
Zaterdag in Milwaukee, dat de Russen
misschien wel wapenen hadden, waar
de Amerikanen nog nooit van hadden
gehoord Duitse geleerden, die op dtt
terrein de Amerikanen vooruit waren,
zijn in de tweede wereldoorlog door de
Russen gevangen genomen. Misschien
waren zij de Amerikanen nog voor.
Volgens Wiley was Amerika m groter
gevaar dan na Pearl Harbour. Wiley
voegde eraan toe. dat de Verenigde
Staten im het beat van een bom zijn,
die binnen een straal van 150 kilome
ter vernielingen kan aam richt en.
In Parijse kringen heeft de verkla
ring van Malenkof een levendige be
langstelling, maar geen sensatie ver
wekt.
Evenals m Londen was men van oor
deel. dat Malenkof, zonder iets nieuws
tce te voegen, de polatoeke Ujn heeft
bevestigd; die na Stalms dood werd ge
volgd. De rede van Malenkof zou be
doeld zun om het Russische volk gerust
te stellen, de oorlogspsychose weg te
nemen en de reorganisatie van bepaal
de terreinen van de sovjet-economie
aan te moedigen, in het bijzonder de
landbouw.
Anderzijds wordt ten aanzien van de
waterstofbom ook gedacht aan bluf
De waterstofbom zou duizend maal
krachtiger zijn dim de atoombom, die
in 1945 Hirosjima verwoestte.
Nadat bekend u-as geworden, dat
het treinverkeer in de Franse hoofd-
stad hen-at zou worden, verdrongen
zich Zaterdag duizenden toeristen
voor de hekken van dc stations.
Hier zien we de menigte voor het
station Saint Lazare. Politiemannen
zorgen voor een ordcrlijk verloop.
De Ver. Staten hebben nooit officieel
bekend gemaakt, dat een waterstofbom
was vervaardigd of tot ontploffing ge
bracht. doch op 16 November 1952
maakte de Amerikaanse commissie voor
atoomenergie bekend, dat een nieuwe
serie atoom-proeven, waaronder „proe
ven die bijdragen aan het onderzoek in
verband mot de waterstofbom", zouden
worden gehouden Na ae proefnemin
gen. m de herfst van 1952 op Emwetok
in de Stille Oceaan, zouden atoomge
leerden, naar toen gemeld werd. op een
besloten bijeenkomst van de congres
commissie voor atoomenergie hebben
vertelaard, dat proeven met de water
stofbom .«root succes" hadden gehad.
Indonesische minister
president op Schiphol
Bespreking met ambassadeurs en
gezanten.
Met het KLM-toestel „Petrus Plan-
cius" uit New York is Zaterdagmorgen
op Schiphol aangekomen dr A. Sastroa
midjojo, de minister-president van het
nieuwe Indonesische kabinet. Hij werd
verwelkomd namens de Nederlandse
regering door mr J. Visser, chef van het
protocol van het ministerie van Buiten
landse Zaken en de waarnemend Hoge
Commissaris ln ons land. mr Soesanto
Tirtoprodjo. Voorts waren aanwezig de
ambassadeurs en gezanten van Indonesië
in een aantal Europese landen, die be
sprekingen voerden met hun minister
president ter algemene oriëntatie.
Volgens de minister-president zal in
de houding van Indnnesic ten opzichte
van de kwestie Nleuw-Guinea geen
verandering komen. Het kabinet, zo
zeide dr Sastroamidjojo. zal het toe-
laten van communistisch China tot de
UNO voorstaan. „Alle economische
hulp van het buitenland zal worden I
aanvaard, mits er geen politieke voor
waarden aan verbonden worden".
De minister-president vertelde voorts,
dat bij dc vorming van het nieuwe
kabinet overeenstemming is bereikt over
de diplomatieke betrekkingen met de
Sovjet-Unie. Tot dusverre bestonden
deze slechts formeel
Betreffende het conflict over de gron-
dcnverdeling in Oost-Sumatra is bij de
vorming van een kabinet overeenstem
ming bereikt over de houding, die men
in deze kwestie zal aannemen, aldus de
minister-president
Op de vraag of nieuwe maatregelen
beraamd worden voor een actie tegen
extreme elementen zei dr Sastroamid
jojo: „Dat bewaar ik tot ik in Indonesië
ben".
De minister-president is 's avonds per
KLM-toestel doorgereisd naar Djakarta.
Franse P.T.T. zet staking voort
Regering vaardigt
decreten uit
WEERBERICHT
Koeler
Bilt verwacht tot morgenavond:
"nog weer met wisselende bewol-
Overigens matige WestelUke
toTÜ' La?ere mld-dagtemperaturen dan
Mdaa" 'Opgemaakt te 10 uur).
11 AUGUSTUS.
Zon cp: 5 17 uur; onder: 20 12 uur
p: 7 15 uur; onder: 20 29 uu,r.
ter te Katwijk te 4 19 en
4 uur (Springtij).
*ban n
Hons «-
1644 u
"ummei bestaal nil acht pagina's
Minder vast weer
Het KNMI. deelt mede:
Boven grëte delen van Europa heerste
tUdens het weekeinde zonnig en vrM
warm zomerweer, dat veroorzaakt werd
door een uitgebreid gebied van hoge
luchtdruk. Alleen in de Povlakte kwamen
zware regens en onw eersbuien voor onder
invloed van een storing, die Zaterdag
over Frankrijk trok en ook daar op tal
van plaatsen onweer veroorzaakte. Grote
hitte kwam echter nergens voor met
uitzondering van Spanje waar dagelUks
maximumtemperaturen van buna 40
graden worden gemeten. Elders bleef
het kwik vrijwel overal beneden 30 gra
den
Ondertussen heeft de algemene lucht-
drukverdellng boven de Oceaan zich
zodanig gewijzigd, dat de aldaar heer
sende depressie-activiteit zich geleideiyk
naar Noord West-Euiopa gaat uitbrei
den. Ons land blijft zich daarbij op de
grens bevinden van een nieuw gebied
van hoge luchtdruk, dat zich over de
Golf van Biscaye uitbreidt en depressies
di« ten Noorden daarvan naar het
Oosten trekken. Of deze depressies hun
invloed ook tot ons land zullen uitbrei
den, is nu nog niet met zekerheid te
zeggen, maar men moet er wel rekening
mee houden dat het weer een Iets min
der vast karakter zal krijgen dan het de
laatste paar dagen heeft gehad.
Op doorreis naar zijn land is Zatei -
dagniorgen dc nieuw benoemde1
premier van Indonesië, dr Ali
Sastroamidjojo. met liet lijntoestel
van dr KLM uit New York op
Schiphol aangekomen.
Dr Sastroamidjojo (links) werd
verwelkomd door de llogc Commis
saris van Indonesië in ons land.
Z. Exc. Socsanlo Tirtoprodjo naast
hem).
De stakende post-, telefoon- en te-
legraafbeambten zijn nog niet van
plan om het werk te hervatten.
Namens de leiding van het socialisti
sche vakverbond en het christendemo
cratische C-F.T.C. Is Zaterdag het vol
gende telegram naar alle onderafdelin
gen in de provincie gezonden „Staking
blijft Maandag en volgende dagen
voortduren tot uiteindeluke nederlaag
m regering."
Deze dreigende taal laat aan duide
lijkheid niets te wensen over. De rege
ring. van haar kant. heeft inmiddels ge
toond. dat zU zich niet laat intimideren.
Alle ambtenaren, die een bevel tot on-
middelluke hervatting van de arbeid
ontvangen hebben, en desondanks, gis
teren acht uur nog niet op het werk wa
ren verschenen, worden uit staatsdienst
ontslagen en voor het gerecht gedaagd
En omdat deze regering van afwerken
houdt, kunnen laatstgenoemde stakers
ln staatsdienst reeds vandaag het ont
slagbriefje thuis verwachten. Boven
dien is het leger ingeschakeld om met
Ingang van heden eenmaal per dag een
postbezorging te verzekeren.
Het treinverkeer is thans na
uurstaking van Vrijdag weer geheel
normaal, terwijl ""k het personeel
van de gas- en lichthedrijven. hospi
talen. gemeente- administraties, enz.
het werk hervat heeft.
De regering is Zaterdag en Zondag
permanent bUeen geweest, ter formule
ring tan de wetsdecretcn. die het be
loofd had te zullen uitvaardigen, en die
reeds bij voorbaat de verontwaardiging
en de bezorgdheid van de Franse wer
kende stand hadden opgewekt Heden
morgen is een eerste serie van 21 de
creten in de staatscourant verschenen.
ZU bicden om dc ambtenaren de mo
gelijkheid om in plaats van met 55 en 60
Jaar. zoals nu het geval Is, eerst met 62
jaar met jjensioen te gaan. Verder Is
het aannemen van hulpkrachten en zo
genaamde arbcidscontractanten in
staatsdienst aan strenge voorwaarden
gebonden geworden om veel voorko
mend misbruik tegen tc gaan Het ge
heel der decreten maakt een verrassend
gematigde indruk. Opmerkelyk is dat
aan de status van het onderwUsperso-
neel. de PTT-ambtenarcn en beambten,
en het politiepersoneel, ln het geheel
niet getornd is. zoals aanvankelijk ge
vreesd werd De stakingen der afgelopen
dagen lijken daarmede eigenlijk volledig
overbodig te zUn geweest, terwijl voort
zetting van dc staking der postbeamb
ten verder nutteloos lijkt.
De vraag is echter of de vakverbon- j
den. die vandaag de regeringsbesluiten
zullen bestuderen, er ook zo over den
ken. Het feit dat deze decreten op de
eerste plaats herstel van de \Tije con
currentie. sanering van de handel en
van het gehele economische leven als
doel hebben, zou wel eens reden kunnen
zUn voor de syndicale wereld om deze
liberale regering opnieuw het leven
zuur te gaan maken met looneisen, en
I eisen voor meer zekerheid en veiligheid
Naast het bepaalde ten aanzien van
de pensioengerechtigde leeftijd van
ambtenaren bevatten de decreten om.
het volgende:
1) Een nieuw plan voor de suikerpro
ductie. dat beoogt de hoeveelheid sui
ker. die de Franse overzeese gebieden in
het dollargebled kopen, jaarlijks met
300 000 ton tc verlagen.
21 Werknemers, die meer dan tien
personen in dienst hebben, zullen een
procent van het bedrag, dat aan lonen
wordt uitbetaald, storten ln een fonds
voor de woningbouw.
3> Ambtenaren kunnen door de staat
gewaarborgde leningen krijgen teneinde
hen te helpen bU het krijgen van een
eigen huis.
4i Enige bezuinigingen door het niet
laten bezetten van een aantal vacante
plaatsen voor tijdelijk overheidsperso
neel. door een nieuwe regeling betref
fende aanspraken wegens oorlogsschade
en door het inkrimpen van de admini
stratieve dienst van het leger De re
gering krugt een grotere controle op de
financien van genationaliseerde indus-
strieen en openbare lichamen
5 Maatregelen tegen prUzenkartels
teneinde „de handhaving of het herstel
van de vrye concurrentie" te verzeke
ren.
6i Een besluit om het bedrag, dat vol
gend Jaar voor burgerlijke investeringen
z-al worden besteed te verlagen van 220
tot 190 milliard frank. Een belangrijk
deel hiervan zal worden gebruikt voor
de woningbouw.
Herriot. de voorzitter van de Franse
Nationale Vergadering, heeft gezegd,
dat hU niet zou ingaan op het verzoek
van de socialistische partU om het par
lement ln verband met de stakingen
van reces terug te roepen.
OMSLAAN VAN VEERBOOT EIST
VELE SLACHTOFFERS IN INDIA
Donderdag zun meer dan honderd
vrouwen er. kinderen verdronken, toen
een veerboot op de rivier de Gomt.. 30
kilometer van Benares (India), omsloeg.
De kapitein van de veerboot, die 125
personen vervoerde, is aangehouden,
omdat hU te veel personen op het vaar
tuig zou hebben toegelaten.
Voor de eerste maal heeft de Japanse
kustwacht een Russisch vaartuig bmr.cn
de Japanse wateren aangehouden De
vier opvarenden vei klaarden, dat zij per
ongeluk binnen de Japanse territoriale
wateren waren gekomen, als een gevolg
van een dichte mist.
De Japanse politie heeft echter ver
klaard, dat het Russische vaartuig op
dracht had een communistische spion,
die enige dagen tevoren met een bedrag
van een millioen Jen 'ongeveer 10 000
gulden) van het Russische eiland Sacha-
lin naar Hokkaido was gekomen om in
lichtingen in te winnen, weer op te
pikken Doordat deze spion de polrie
had ingelicht, had men de Russische
boot kunnen aanhouden.
