LEIDSCH DAGBLAD
Moskou aanvaardt conferentie van
ministers van buitenlandse zaken
g2ste Jaargang WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1953 No- 27983
„reetear: J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wi»« Sln*el 1 Lelden Glro No 57055
jooidrcdactle: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f6 per kwartaal: f0.47 per week Teiefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Maar wil algemene besprekingen
en reekt voor Rood-China
„terecht het herstel van zijn wettige
rechten in alle internationale zaken
eist". Dit niet te erkennen is in strijd
met de gedachte van versteviging van
de vrede en de internationale veiligheid,
aldus de Sovjet-regering.
Ipe Sovjet-regering heeft thans aan voorlopige overeenstemming die de Wes-
j. .-"dingen van Engeland. Frankrijk telijke mogendheden te Washington
'de V.S. een antwoord overhandigd hadden bereikt, zou daardoor een nega-
nota van 15 Juli over de bijeen- lieve invloed op de bespiekingen kun-
ig van een conferentie van minis- i non hebben, daar zij zich tevoren reeds
•an buitenlandse zaïken. gebonden zouden hebben. Dit was
Sovjet-regering gaat actoord met I bovendien in strijd met de internationale
- - I gewoonte en de bestaande overeenkom
sten over conferenties, gehouden door
ministers van buitenlandse zaken.
Het Duitse volk, aldus de nota. stelt
in de eerste plaats belang in de regeling
van kwesties als het tot stand brengen
van de nationale eenheid en het sluiten
van een vredesverdrag. Het Westelijke
voorstel om eerst te spreken over verkie
zingen gaat deze fundamentele proble
men uit de weg en zou leiden tot uitvoe
rige discussies over de vraag, of de toe
stand in Duitsland al dan niet moet
worden onderzocht door bepaalde ver
tegenwoordigers van andere landen, over
de vraag, hoe en waarom dit onderzoek,
dat beledigend is voor het Duitse volk,
moet worden uitgevoerd, enz aldus de
onrslel der westelijke mogend-
Ijirden om de Duitse kwestie op een
{bijeenkomst van de vier ministers van
buitenlandse /.aken te bespreken.
De Sovjet-regering stelt een agenda
van twee punten voor:
1. Bespreking van maatregelen ter
lermindering van dc spanning in de
internationale betrekkingen.
2. Bespreking van de Duitse kwestie
het vraagstuk van de hereniging
het sluiten van een vredesverdrag.
[in het antwoord wordt geopperd, dat
es bij de bespreking ven het Duitse
icstuk ook invloed zou hebben op
'besluit aangaande een vredesver-
voor Oostenrijk. Herinnerd wordt
Sovjet-nota over Oostenrijk van
Juli.
De Sovjet-regering stelt voor. dat
onder de maatregelen, die moeten
bijdragen tot een algemene verminde
ring van de spanning in de interna
tionale betrekkingen. o.m. zullen
worden besproken de kwestie van ver
mindering der bewapening en het
vrrbod om oorlogsbases op grondge
bied van andere staten te bezetten.
Jiiet alleen de toestand in Europa,
inaar ook die in Azië maakt een be
spreking van kwesties ter verminde
ring van de internationale spanning
noodzakelijk, aldus de Sovjet-regering,
die vervolgens de deelneming van
(onlinentaal China voorstelt.
|ln hun voorstel voor een bijeenkomst
ir. de vier ministers van buitenlandse
lier., gedaan na de conferentie te
'ashington. zeiden de Westelijke mi-
rs. zonder met name andere kwes-
'j;t te schakelen, dat de agenda zou
en omvatten de voorwaarden voor
lenncen van een regering voor
el Duitsland en bespreking van de
ennjkse kwestie, opdat Oostenrijk
r. onafhankelijkheid zou herkrijgen.
Ia ha si' antwoord-nota zegt de Sovjet-
:e, dat een vrije discussie der inter-
i/onale vraagstukken niet mogelijk is.
en de Westelijke mogendheden voor-
kit afzonderlijke overeenkomsten
nen over de te bespreken kwesties. De
nota.
De delegaties van de Sovjet-Unie en
Polen hebben geprotesteerd tegen de
aanwezigheid van een waarnemer van
West-Duitsland in de vergaderingen van
de economische en sociale raad van de
V.N. In een schrijven aan de voorzitter
van de raad zegt de Sovjet-Russische
afgevaardigde Aroetioenian, dat de aan
wezigheid van een waarnemer van de
regering van Bonn onwettig is. „daar
de regering van Bonn in internationale
organisaties Duitsland niet kan verte
genwoordigen".
Het Oostenrijkse kabinet heeft de
politieke commissie van de „Nationalrat"
(Tweede Kameri verzocht, een antwoord
op te stellen aan de Sovjet-Unie op
haar nota van 29 Juli, waarin werd
verklaard, dat de kwestie van het Oos-
tenryTcse staatsverdrag zou kunnen
worden opgelost als Oostenrijk het door
de Westelijke mogendheden voorgestelde
„verkorte verdrag" zou verwerpen. De
commissie zal zich op 19 Augustus in
een buitengewone zitting met het ant
woord bezig houden.
Mislukte Oost-Duitse demonstratie
tegen voedseluitdeling
Verdere hulpplannen
I te nemen. Zy schreeuwden„Wij willen
geen Amerikaans voedsel!" Ook poogden
zy de Oost-Berlyners te overreden ae
'pakketten niet in ontvangst te nemen,
teren de sectorgrens van West-Berlijn doch deze waren hier niet van gediend
op twee verschillende plaatsen over- J en weldra vielen klappen. De politie
schreden. Dit geschiedde in de voor- heeft in Kreuzberg 12 communistische
stad Kreuzberg. in de Amerikaanse demonstranten, waaronder een vrouw,
sector en in Wedding, in de Franse aangehouden; twee hunner waren aan
sector van Berlijn. De demonstranten het hoofd verwond.
werden door politie uiteengedreven.
Op heide plaatsen overschreden een
drieduizend communisten gezamenlijk
dc grens.
In Kreuzberg poogden de demonstran
ten zelf een post voor het uitdelen van
levensmiddelen te vormen. Sommigen
drongen in de tuin van dc school door.
waar dc Oost-Berliiners in ryen stonden
te wachten tot het hun beurt was am
een levensmiddelenpakket in ontvangst
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur).
regen zw 7 20
zwaar bcw w 3 24
zwaar bew. wzw 3 20
geh bew. w 3 25
onbewolkt windstil 26
onbewolkt z 1 23
onbewolkt nw 5 28
nevel windstil 23
netel zo 1 22
onbewolkt zo 2 26
regen
In België wordt hel Internationale
l amp Agoon gehouden voor invali
de padvinders.
Hier zien we een groep Nederland
se deelnemers voor de auto. waar
mede zij de reis maakten.
WEERBERICHT
'els hogere temperaturen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
'fel bewolking met tijdelijk wat lichte
eeen of motregen, maar later voorna-
de kust van Holland en Zee-
■™lopklaringen Matige, later weer
fcinH rChl'g toenemende Zuidwestelijke
a' Iets hogere temperaturen over-
pag. (Opgemaakt te 10 uur).
6 AUGUSTUS
Zon op: 5 09 uur; onder: 20.22 uur.
alaan op: 1.14 uur; onder: 18.53 uur.
Jfl-ater te Katwijk te 0.23 en
D't nummer bestaat uit zes pagina's
Iets warmer
Het KNMI deelt mede:
Twee druksystemen zyn de laatste
dagen bepalend geweest voor het weer
111 West-Europa. In de eerste plaats een
I depressie, die langzaam langs IJsland
in Oostelijke richting bewoog, in de
tweede plaats een hogedrukgebied. dat
zich uitstrekt van de Azoren over Mid
den-Europa tot in Oost-Rusland. Tus
sen deze druksvstemen In. ontstond op
de Oceaan een zeer krachtige Weste
lijke luchtstroming, waarin enkele sto-
nngsfronten mee bewogen, die intussen
Nederland zijn gepasseerd. Het eerste
kwam Dinsdagmorgen Het bracht ons
in warme lucht van subtropische oor
sprong. met als gevolg hogere tempera
turen dan we de laatste dagen gewend
waren. Op verschillende plaatsen in
Noord-Brabant en Limburg steeg giste
ren het kwik tot 24 graden. De afgelo
pen nacht kwam het tweede front, dat
byna overal in het land enige regen
bracht, het meest in het Noorden van
het land (Groningen 4. Leeuwarden 3.
Den Helder 2 mm».
Intussen ls er op de Oceaan nog een
zeer actieve depressie ontstaan. Deze
stuwt opnieuw grote hoeveelheden war
me, vochtige lucht, afkomstig van Zui
delijke breedten, in de richting van
West-Europa. Het binnendringen van
deze warmte veroorzaakte vanmorgen
in Ierland en West-Engeland motregen.
Het ziet er naar uit. dat de warme lucht
de komende nacht of morgenochtend
Nederland zal bereiken. Wat motregen
is er dan ook hier te venvachten Te
vens moet. aangezien de lucht een hoog
vochtgehalte bezit, op veel bewolking
worden gerekend, al zijn verspreide op-
klaringen later niet uitgesloten.
Nadat honderden West-Berlynse po
litiemannen waren ingeschakeld, kon de
orde weer hersteld worden. De uitdeling
der pakketten is daarna voortgezet.
Het West-Beriynse hooidbureau van
politie heeft later medegedeeld, dat in
totaal 69 communistische demonstran
ten. waaronder zeven vrouwen, zyn ge
arresteerd.
Een correspondent van Reuter zag.
hoe woedende, communistische leuzen
schreeuwende vrouwen, zich. met wap
perende rokken en haren, letterlyk op de
politiemannen wierpen.
Een West-Berlynse politieman, die
poogde de demonstranten te versprei
den. struikelde en viel. Onmiddellijk
stortten een 60 demonstranten zich over
hem heen. Zeven andere politiemannen
renden te hulp en wisten, met gummi
knuppels zwaaiend, hun collega te be
vrijden.
De Wcst-Berlijnse politicmannen wa
ren met revolvers en gummi-stokken ge
wapend, doch zy gebruikten uitsluitend
hun gummiknuppels.
Verscheidene honderden Oost-Duitsers
zijn tengevolge van het stopzetten van
de verkoop in Oost-Duitsland van spoor
wegkaartjes naar West-Berlyn. per rij
wiel en te voet in West-Berliin aange
komen. Zy voegden zich by dc duizen
den Oost-Berlyners. die in ryen voor 50
West-Berlijnse uitdelingscentra wacht
ten. Verscheidene West-Berlynse werk
lozen en gepensionneerden vervoegden
zich bi) West-Berlijnse uitdelingscentra,
waar zij de Maandag in Oost-Berlljn in
ontvangst genomen levensmiddelenpaa-
ketten inleverden, aldus ls door West-
Berlynse gemeentebeambten medege
deeld. Zij verklaarden zich naar Oost-
Berlyn te hebben begeven, „om het
door de communisten gestolen voedsel
terug te brengen".
In Oost-Berlijn werden op een andere,
verder van de Westelijke sectorgrens ce
legen plaats, levensmiddelen uitgedeeld.
Er waren ongeveer 200 liefhebbers
Luidsprekers van de Oost-Duitse
volkspolitie gaven voor deze 200 een
levendige beschrijving van de communis
tische demonstraties in West-Berliin. Zo
werd onder meer verklaard, dat de
demonstranten uitsluitend bestonden
uit „West-Berlijnse werklozen en ge
pensionneerden. die protesteerden tegen
de gratis uitreiking van Amerikaanse
levensmiddel en.
„Het ziet in Kreuzberg zwart van ver
ontwaardigde West-Berlijners", schalde
het door de luidsprekers, doch er kwam
geen reactie van de 200 armoedig ge
klede mannen en vrouwen, die langzaam
voortschuifclden. tot het hun beurt was
levensmiddelen in ontvangst te nemen.
Een insjsecteur van politie van het
West-Berlynse Kreuzberg heeft ver
klaard. dat er „geen twijfel aan bestaat,
dat de demonstraties in West-Berlijn
tevoren goed in de sovjet-sector van
Berliin waren voorbereid en georgani
seerd.
haald om aan Oost-Duitsland voor 25
mlllioen Westelijke marken, of indien
gewenst m»er. levensmiddelen te leve
ren Volgens de West-Duitse regering
beschikt Oost-Duitsland over genoeg
Westelijke marken verkregen uit het
Interzonale verkeer en de inkomsten van
de Berlynse S-baan om deze aankoop
te kunnen doen.
De tekst is gepubliceerd van een nota
van de Amerikaanse hoge commissaris
in Duitsland. Conant. aan de Russische
hoge commissaris. Semjonow. Conant
verzoekt hierin de sovjet-unie. in by-
zonderheden een plan in te dienen voor
het aanwenden van Oost-Duitse dollar
tegoeden voor de aankoop van levens
middelen in de V. S. ten behoeve van de
Oost-Duitse bevolking. Conant geeft de
verzekering, dat elk voorstel, hetwelk
voldoende waarborgen bevat, dat het
aangekondigde voedsel voor dit doel
wordt gebruikt, onmiddellyk naar de
"Amerikaanse regering zal worden ge
zonden.
De Oost-Duitse premier. Otto Grote-
wohl, verklaarde op 29 Juli in de Volks
kamer. dat Oost-Duitsland bereid was
Amerikaans voedsel te kopen tegen de
normale marktprijs voor een waar Je van
15 mlllioen dollar cf meer. Hij zeide. dat.
indien de Amerikaanse regering Oost-
Duitsland werkelijk wilde helpen, ge
blokkeerde Oost-Duitse rekeningen in de
V S. en bij Zwitserse banken voor dit
doel zouden moeten vrygeven. Volgens
Grotewohl hadden drie Amerikaanse
banken de Oost-Duitse circulatiebank op
11 Maart 1952 medegedeeld, dat deze
rekeningen waren geblokkeerd op last
van het Amerikaanse ministerie van
financien. Grotewohl verklaarde dit in
antwoord op president Eisenhowers aan
bod 0111 levensmiddelen ter waarde van
nillioen dollar gratis naar Oost-
Duitsland te zenden. Het aanbod werd
door Grotewohl en de sovjet-Russische
regering van de hand
Enorme brand in Djakarta
DUIZENDEN DAKLOOS
In de benedenstad van Djakarta is
een grote brand uitgebroken, waar
door duizenden personen dakloos zyn
geworden De brandweer had grote
moeite de brand meester te worden,
daar er een sterke wind stond. Men
schat de door de brand aangerichte
schade op enige millioenen rupiahs.
Prins Bernhard naar
Tanganjika
Het Vredespaleis te Den Haag is
op 28 Augustus a s. 40 jaar in ge-
I kiuik. De bouw van dit paleis is
mogelijk geworden door de gift van
Andrew Carnegie, die 3.75 millioen
Het ligt in de bedoeling van Prins t i
Bernhard binnen enkele maanden een Zelden beschikbaar stelde.
bezoek aan Tanganjika (Midden- I l 'oor het gebouw Zelf WCrd eed
iSS^dST&ZiSu L-
medegedeeld, hü zal een tocht door Cordonmcr te Rijscl met de eer-
ste prijs bekroond werd. Het even-
wel te kostbare ontwerp van Cor-
Jonnier werd in vereenvoudigde
vorm door de ontwerper, samen niet
dc architect prof A. G. van der
Steur uitgevoerd.
Thans zijn in het gebouw ge\cs-
ligd het Permanente Hof van Arbi
trage. het Permanente Hof van In
ternationale justitie cn dc Haagse
Academie voor Internationaal Recht
(Luchtopname ANP-foto)
Naar wjl nader vernemen, heeft Prins
Bernhard inderdaad het plan in begin
September een korte vacantiereis te
ondernemen naar Tanganjika Deze va-
cantie zal ongeveer twee weken duren.
Een „beweeglijke" minister
HET RAADSEL VAN DR SEEBOHM
(Van onze correspondent te Bonn)
De West-Duitse minister van verkeer,
dr Seebohm, is een zeer beweeglijke en
actieve figuur, zowel m zaken, zijn
departement betreffend, als in die van
zyn. rechts georiënteerde. Duitse partij.
Er zyn in Bonn mensen, dte hem zelfs
een beetje voor een wildebras houden.
In zyn politieke redevoeringen, bij voor
keur des Zondags gehouden, slaat hij
vaak zo woest om zich heen. dat het
grapje, als zou Bondskanselier Adenauer
op Maandagochtend met een bang hart
zijn krant opslaan, vooral op hem ge
munt ls. Op het ogenblik lacht men in
Bonn weer over minister Seebohm. In
een interview heeft hij nameiyk beweerd
dat hy in de vier jaar van zijn minister
schap op dienstreizen per spoor en per
auto niet minder dan 750 000 kilometer
heeft afgelegd, dat wil zeggen een af
stand, die gelijk is aan twintig reizen
om dc aaide! Eerst waren zy, die dat
hoorden, danig geïmponeerd. Maar toen
kwam Iemand op de gedachte dit ge
weldige getal eens nader te bekijken,
met het resultaat dat. indien het getal
juist is, de minister in de afgelopen vier
jaar elke dag gemiddeld ruim 500 kilo
meter afgelegd moet hebben. Dat is wel
wat veel, wanneer men bedenkt dat de
minister ook nog op zyn departement
heeft gezeten, debatten In de Bondsdag
heeft bygewoond en 's nachts thuis
heeft geslapen.
Met een zekere spanning waoht men
in Bonn nu op de oplossing van dit
ministeriele raadsel
OVERSTROMING IN PERZ1E EIST
TALRIJKE SLACHTOFFERS
Volgens te Teheran ontvangen be
richten heeft een overstroming in de
Perzische provincie Mazanderan aan de
Kaspische Zee twee dagen geleden tal
rijke slachtoffers geeist. De overstro
ming ontstond, doordat de rivier de
Noer. die tengevolge van zware regens
sterk gezwollen was buiten haar oevers
trad. In het dorp Jarjoed Roebbar zijn
tot dusverre 226 doden geteld.
Het water kwam zo snel opzetten, dat
het merendeel der inwoners niet de tijd
had om zich in veiligheid te stellen De
materiele schade in deze bijzonder
vruchtbare streek is geweldig.
Gisteravond werden de toehoorders
van een concert, gegeven door de
Engelse Markam Main Colliery
Band in het park van den Burg
op Texel, door een zware regenbui
overvallen. De 30 leden van dc
band. die in een muziektent hun
nummers ten gehore brachten,
stelden spontaan hun capes ter
beschikking van die omstanders,
die van regenkleding waren versto
ken Het aanbod werd. gaarne aan
vaard!
Oud-Leiden
De West-Berlijnse douane-ambtenaren
hebben opdracht gekregen om alle voed
selpakketten. die door West-Berlyners
Oost- naar West-Berlijn worden ge
bracht en die afkomstig zijn van cle
West Duits-Amerikaanse hulpverlening,
erbeurd te verklaren.
West-Berlijners. die in het bezit van
dergelijke pakketten worden aangetrof
fen. zullen worden berecht op beschul
diging van het aannemen van gestolen
goederen.
Gistei en zijn 110.000 voedselpakketten
aan Oost-BerliJncrs uitgereikt.
De West-Duitse Bondsregering heeft
besloten na beëindiging van de huidige
levensmiddelenuitdeling op 15 Aug. nog
een tweede hulpactie ten behoeve van
de Oost-Berlyners en Oost-Duitsers te
beginnen.
Over dit tweede progjam zijn nog geen
bijzonderheden bekend gemaakt. De ver
tegenwoordiger der Bondsregering te
West-Berlijn. dr Vockel, heeft meege
deeld. dat Bonn een nog steeds onbe
antwoord gebleven aanbod heeft her-
ücze opname dateert weliswaar nog niet van
50 jaar her. maar het is niettemin toch at weer
geruime tijd geleden, dat zij werd vervaardigd.
Het is een gezicht op de voormalige Lcidschc
Kataenfabrick voorheen dc Heydcr cn Co.) van
de familie Dricsscn aan de Heerengracht, welk
gebouwencomplex kort na dc liquidatie van dit
bedrijf (in 1936) grotendeels werd- afgebroken.
Alleen veel oudere Leidenaars herinneren zicli
nog dc grote brand, welke enkele jaren vóór de
eeuwwisseling deze fabriek voor een bclangr^k
dec! in de as legde.
Daarover weten die broekjes van nauwelij
vijftig, zestig jaar. zo niet mee te praten
Deze foto werd ons afgestaan door dc heer.
N. A. KriekOude Rijn 58.
