LEIDSCH
DAGBLAD
weerbericht
92ste Jaargang
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1953
No. 27982
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal: £0,47 per weck
Witte Singel 1, Leiden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Voedselstrijd in Oost-Duitsland
veroorzaakt nieuwe onlusten
Het communistische persbureau ont
hulde dat het ook In Leipzig tot relletjes
is gekomen. A.D.N. zegt dat op het per
ron van het hoofdstation aldaar ge
vechten zijn geleverd tussen voedsel-
halers en de politie.
Volgens betrouwbare berichten waren
de giote Leuna-fabrleken. chemische
fabrieken te Merseburg, de Buna-rub-
berfa blieken nabij Halle en fabrieken
in Maagdenburg, Jena, Bitterfeld en
andere plaatsen in de Russische zone
door stakingen verlamd.
Hoewel de ongeregeldheden niet dus
danig zijn. dat het weer nodig is de
staat van beleg af te kondigen, houden
de Russen hun garnizoen van 300 000
man in Oost-Duitsland ln staat van
grote paraatheid om tussenbeide te kun
nen komen.
Duizenden Oost-Duitsers die er niet
in geslaagd varen Berlin per trein te
bereiken, probeerden het daarna per
vrachtauto of flets, maar slechts enkelen
slaagden er in door het cordon te ko-
Russen blijven waakzaam
De radio en de pers in Oost-Duits
land zetten haar campagne tegen de
w-Berlijners en Oost-Duitsers, die
voedsel te West-Berlijn gaan halen,
loort Alle bladen vermelden namen,
idresscn en werkkringen van personen.
i pakket zijn gaan halen. Uit deze
listen moet blijken, dat het uitsluitend
nnieliers. goed gesalarieerde ambtena.
ren of ruke boeren zijn. Bij de Oost-
jiiltsers wordt er op aangedrongen,
ierjelijke medeburgers te boycotten.
Gisteren werden ongeveer honderd
duizend pakketten aan Oost-Berlijners
i Oost-Duitsers uitgereikt. In totaal
in in een week 1.200.000 pakketten
rekt.
De Oost-Berlijners konden gisteren
„i enkele uitzonderingen na, hun pak-
;ti oneestoord mee naar huis nemen.
Buiten Berlijn, in Oost-Duitsland,
jurde de inbeslagneming van pakket
en voort.
UP. meldt nog:
Ook gisteren is liet op tal van plaatsen
Oost-Duitsland onrustig geweest als
evolg van de maatregelen tegen het
erkeer naar Berlijn.
Oost-Duitsers die er in geslaagd zijn
door de ring te komen die de commu
nistische politie om Berlijn heeft ge-
Ud, maakten melding van relletjes in
iractisch iedere hoek van de Sovjet-
ine.
Hoewel minder wijdverspreid dan de
opstand van de 17de Juni. was de situa-
crnstig genoeg om de autoriteiten
dwingen de hulp van Russische sol
len en tanks in te roepen.
Verteld wordt dat in vei- ulteenlig-
,>iide steden als Leipzig, Chemnitz,
jallc Maagdenburg, Potsdam, Koenings-
«ustcrhausen en Frankfort-aan-de-
nssaal geprotesteerd is tegen het
cisverbod.
In Cottbus, een plaats op 100 km ten
.uidoosten van Berlijn, hebben woeden-
arbeiders een rel van uren volgehou-
n buiten het station. Het politiecor-
n weid doorbroken en de commu-
,sten liepen tenslotte de hulp van
ussische soldaten en tanks in. Er is
or de hoofden van het publiek
vuurd.
Naar verluidt, zijn de Russen ook in
icermuende, een plaats op 80 km ten
virdoosten van Berlijn er bij gehaald.
>n grote menigte was daar in verzet
..tomen tegen de arrestatie van 32
wdselhalers
Voleens een ooggetuige hebben ln
vdenburg duizenden mensen ge-
:d de spobrwegloketten te bestor-
•i De communistische politie stond
.•3 in arm maar haar cordon werd
•rbioken en het publiek werd pas na
Je stnjd teruggedreven. Vele demon-
anten werden gewond.
Te Gioss Schoenebeck. een plaatsje
n Noorden van Berlijn, hielden oi
er 50 personen een sitdown-stakmg
n andeihalf uur op de spoorrails Pas
een politicvcrsterkingen gearriveeid
Ken. lieten de demonstranten zich
rijven en konden de treinen weer
er onrustig was het ook in Potsdam
de politie een cordon om het
on trok en herhaaldelijk een charge
it uitvoeren.
aderc ooggetuigen zeggen dat in
nnitz de politie overmeesterd werd
siaatslevensmiddelenwinkels jat
d werden gestoken.
Weerrapporten
(Van hedemnorge
'inkt goh bcw.
onbewolkt
u jenhagen onbewolkt
imuerdam licht bew.
>n zwaar bew.
unburg mist
|s onbewolkt
ircnoblo
zziv 6 18
25 0
zwaar bfw. windstil 21
half bcw. nnw 1 26
onbewolkt no 8 20
mist windstil 20
onbewolkt o 2 24
licht bcw. w 2 19 0.1
nevel windstil 21
nevel nw 2 16 0.6
onbewolkt nw 1 17
geh bew. windstil 15
regen n 4 29
(lngez. Med.-Adv.)
Koel weer
vLPu' verwacht tot morgenavond:
•i v! jW0'k'nG met in hoofdzaak in
oorden van het land tijdelijk enige
itk «n'ê?" of motre8en, maar later
fochi - Kleine opklaringen. Matige tot
!?e V'ind tussen Zuid-West en
Aoel- (Opgemaakt te 10 uur).
Z«no
5 Augustus
>07 uur; onder: 20.24 uur.
op: 014 uur; onder: 18.11 uu
«wak:,- te Katwijk te 11 26 uur.
Mossadeq behaalt
gemakkelijke overwinning
Radio-Teheran heeft bekend gemaakt
dat de bevolking van Teheran bij re
ferendum zich uitgesproken heeft voor
ontbinding van de Kamer, zoals door
premier Mossadeq was verzocht Naar
schatting zouden meer dan 100 000 per
sonen aan het referendum hebben deel
genomen. Hiervan zouden slechts 67
tegen Kamerontbinding gestemd heb
ben.
De kiezers kregen de keus uit twee
soorten stemhokjes. Van de stemhokjes
voor de voorstanders van ontbinding
werd druk gebruik gemaakt, de andere
bleven leeg. Vier stemhokjes van het
laatste soort, die op het plein voor het
parlementsgebouw waren ongesteld, wa
ren verlaten. In de nabijheid bevonden
zich slechts politie, militaire bewaking
en controleurs. Boven de straten, die
naar deze stemhokjes voerden waren
spandoeken aangebracht met de tekst:
„Zij, die hier stemmen, zyn verraders
36 GEREDDEN VAN FRANSE
CONSTELLATION.
28 passagiers en 8 bemanningsleden
van het Franse verkeersvliegtuig, dat bij
de Golf van Pethiye i Zuid-Oost Turkije
een noodlanding op zee moest maken,
zijn gered. Vier personen, (twee man
nen en twee vrouw en zijn om het leven
gekomen. Drie Inzittenden werden ge
wond.
De noodlanding van het toestel, een
..Constellation" van de „Air France",
werd opgemerkt door een vuurtoren
wachter in de buurt, die onmiddellijk
de autoriteiten alarmeerde.
KARDINAAL STEPINACS TOESTAND
NIET ERNSTIG.
De chirurg dr Ruzlk uit Chicago, een
van de twee Amerikaanse dokters, die
de Zuidslavische kardinaal Stepinac heb
ben onderzocht, heeft medegedeeld
Prinses Irene morgen 14 jaar
agenten van de Britten". Iedere cloven, dat de kardinaal nog wel 15
De West-Berlunse kranlen maken
melding van golven van massale ar
restaties in de Russische zone. speciaal
in Mecklenburg. Zij zeggen dat drie
speciale treinen met gearresteerde
arbeiders deze week zullen arriveren
te Mngervlehhof, een concentratiekamp
dat door de communisten in een Oost-
Berlijnse buitenwijk is ingericht na de
opstand van 17 Juni.
Er zijn aanwijzingen dat vele Oost-
Duitsers die met pakjes terugkeren,
speciaal zij, die pakketten voor ver
scheidene familieleden of vrienden mee
nemen. gearresteerd worden.
Intussen gingen de communisten voort
met hun eigen propagandastunt, name
lijk de uitreiking van in beslag genomen
pakketten aan West-Berlijnse werklo
zen. Zij richtten twee tenten op nabij
de sector-grens, lieten marsmuziek uit
loudspeakers schetteren en verzamelden
publiek om het toneeltje gade te slaan.
Dc communisten beweren dat zij onge
veer 2 000 pakketten hebben uitgereikt,
maar de West-Berlijnse politie schat dat
het maar een paar honderd waren.
STEVENSTOREN BIJNA IN BRAND.
Gisterochtend werd de Nijmeegse
brandweer gealarmeerd voor een brandje
op de pas herstelde Sint Stevenstoren te
Nijmegen. De brandweer trok er onmid-
delhik heen en constateerde, dat een
schilder bezig was een verfpot uit te
branden. De brandweer maakte het de
schilder onmogelijk met het werk voort
te gaan. Tegen hem is proces-verbaal
opgemaakt.
stemmer moest zyn naam. leeftijd, adres
en het nummer van zijn identiteitsbe
wijs op zijn stembriefje schrijven.
Van een geheime stemming was dus
geen sprake!
De communisten, die de wens van
premier Mossadeq tot Kamerontbinding
en nieuwe verkiezingen steunen, trok
ken in optocht door de straten en rie
pen vredesleuzen. Van incidenten is tot
dusver geen melding gemaakt.
jaar zou kunnen leven
D? kardinaal leed aan plycvthemie,
waarbij de patient een overvloed van
rode bloedlichaampjes heeft.
Dr Ruzik en dr Lawrence, de andere
Amerikaanse arts. die Stepinac onder- i
zocht, waren van oordeel, dat de kardi- I
naai met radio-actieve stoffen kan wor
den behandeld Zij lieten een hoeveel
heid van deze stoffen in Zuid-Slavië
achter.
Uitvoering van bestand in
Korea vordert
Wederopbouw in Noord en
Zuid
Generaal-majoor Seven Grafstrom.
leider van de Zweedse delegatie bij de
neutrale commissie van toezicht der VN.
heeft bekend gemaakt, dat de commissie
8 Augustus heeft uitgekozen als voorlo
pige datum voor het uitsturen van in-
spectiegroepen naar Noord- en Zuld-
Korea.
Gemengde groepen, bestaande uit
Zwitserse, Zweedse, Poolse en Tsjecho-
sl o waakse leden zullen zich naar vijf
havens in Noord-Korea en vijf in Zuid-
Korea. waar troepen en wapens krach
tens de wapenstilstandsovereenkomst
de derde vergadering van de neutrale
commissie die in Panmoendjon werd ge
houden.
De communistische leden van de com
missie van toezicht hebben hun Zwitser
se en Zweedse collega's verbaasd door de
uitgebreidheid van hun staf. De Tsjeeho-
slowaakse en Poolse delegaties tellen nl.
samen meer dan 300 leden, terwijl de
Zwitserse groep uit 89 en de Zweedse
groep uit 78 bestaat.
De Polen en Tsjechoslowaken deelden
voorts mee, dat zii van plan waren in
Iedere inspectie groep twee officieren te
benoemen. De Zwitsers en Zweden ant
woordden hierop, dat bii hun weten deze
groep uit Vier leden zou bestaan. t.~"
kunnen passeren, begeven. De groepen I een uit elk land van de commissie van
zullen in de havens gestationneerd wor
den om er op toe te zien. dat beide par
tijen de bepalingen van de overeenkomst
naleven.
Generaal Grafstrom zeide. dat over de
datum overeenstemming bereikt werd op
toezicht. Zii voegden hier echter aan
dat zij ook twee officieren inp'aats van
een konden benoemen, door deze te ont
trekken aan de officieren die deel zou
den uitmaken van rondtrekkende in-
spectiegroepen.
Prof. Kernkamp terug:
„Samenwerking met Australië"
Gunstige besprekingen voor ontwikkeling van
Nieuw-Guinea
„Uitwisseling van gegevens met
Australië, besprekingen over gemeen
schappelijk onderzoek., een gecoördi
neerd gezondheidsplan: dat zijn enige
concrete resultaten san mijn reis naar
Nieuw-Guinca". verklaarde prof. dr IV.
J. A. Kernkamp. dc minister
van Overzeese Rijksdelen. nadat
hij gistermiddag in de K.L.M. Con
stellation „Vlaardingen" uit Blak op
Schiphol was geland.
„Die resultaten komen dus neer op
samenwerking mei Australië, zoals die
ook wordt weerspiegeld in de nieuwe
luchtlijn Lae-Ilollandia".
Prof. Kernkamp werd bij aankomst
a. verwelkomd door zijn collega zon
der portefeuille nir J. M. A H. Luns, die
enige weken geleden op Nieuw-Guinea
met hem is snmengeweest. en door 3e
heer A. T. Stirling. Australisch ambas
sadeur in Nederland.
„Mijn besprekingen met Australië zijn
i. gunstig geweest voor de politieke
ontwikkeling van Nieuw-Guinea". ver-
olgde de minister.
„Wat de economische ontwikkeling be
treft. met wat geluk, voor alles indien
Ij. ircu, inei wat getuit, voor auvs uiuie
nummer bestaat alt zes pagina's met exploratie spoedig iets wordt ge
vonden. dat geld oplevert, heeft het lnnd
een goede toekomst Er wonen nu 14 000
Nederlanders en er is geen reden waar
om dat er in een jaar of vijf niet 25 000
zouden zijn. Alle vaklieden ziin er wel- ..Sabena". Deze maand zullen til-
kom. Voor Oo_M„che Netotontowle dm rU„ MMtad vrach',.
In tegenwoordigheid van vele auto
riteiten en genodigden arriveerde
gistermorgen op liet Rotterdamse
vliegveld aan dc Hofdijk, dat de
naam Heliport heeft gekregen, het
eerste hefschroefvliegtuig - een Si
korsky S-55. van dc lucht dienst
Rotterdam-via Antwerpen. Brussel
en terug. Zoals bekend zal met dit
type helicopter een dienst van drie
maal
De vijf punten, welke in Zuid-Korea
zullen worden gecontroleerd, zijn: Int-
sjon (de haven van Seoel), dc vliegvel
den rondom Seoel. Poesan (de grootste
ZuidKoreaanse haven, in het Zuiden van
schiereiland) Taegoe reen belang -
vliegveld ln het binnenland) en de
haven van Kangnoeng aan de Oostkust.
In Noord-Korea ziln dc vijf controle
punten. Sinoeidjoe (een grote luchtbasis
vlak ten Zuiden van de Jaloei. Slnan-
djoe (een spoorweg knooppunt en lucht
haven ten Noorden van Pjongjang-
Noengnam (een grote haven aan de
Oostkust' en Manpowedjin. een belang
rijk spoorwegcentrum bij de Mandsjoe-
rijse grens.
De vier delegaties hebben generaal
Gralstrom tot haar voorzitter gekozen.
VEILIGHEIDSVERDRAG VOOR
NOORD-KOREA?
Amerikaanse regeringsfunctionaris
sen te Washington vei moeden. dat de
Sovjet-Unie en communistisch China
voorbereidingen treffen om Noord-Ko
rea op te nemen in een Aziatisch com
munistisch militair verbond. Zii ver-
wachten binnenkort een communistische
stap als tegenmaatregel tegen het door
de Verenigde Staten aan Zuid-Korea
aangeboden veillgheidsverdrag.
AMERIKAANSE LEGEREENHEDEN
GEEN ARBEIDSEENHEDEN
Het Witte Huis te Washington heeft
rerklaard. dat er geen plannen bestaan
om Amerikaanse gei echtseenheden in
Korea als arbeidseenheden te gebruiken
De president wenste alleen dat Ameri
kaanse strijdkrachten technische bij
stand zuilen verlenen om het herstel
van het door de oorlog verwoeste land
versnellen.
WEDEROPBOUW VAN PJONGJANG
De Noord Koreaanse regering heeft
een decreet uitgevaardigd betreffende de
wederopbouw van de hoofdstad Pjong
jang.
Hoewel het gehele plan in tien tot
'ilftien jaar moet zUn voltooid zullen de
dringendste voorzieningen in de komen
de drie jaar reeds worden getroffen. Het
voorziet in de bouw van huizen
met drie verdiepingen, talrijke theaters,
bibliotheken, sportvelden en zwembaden.
Voorts zal een aantal parken worden
aangelegd, terwijl alle historische bouw
werken zu'.len worden hersteld.
Jaarverslag der V.N.
GEEN NIEUWE GELUIDEN.
Gisteren is het eerste Jaarverslag van
de nieuwe secretaris-generaal van de
Ver. Naties, Hammcrskjoeld, nan de al
gemene vergadering, die op 15 Septem
ber haar achtste zitting znl beginnen,
gepubliceerd. Hammcrskjoeld verklaart
dit rapport, dat. hoewel de geschil-
die de huidige wereld verdeeld
houden, niet op te lossen lijken, voort-
durendn ieuwe mogelijkheiden onstaan
en men nooit de hoop op een oplossing
-opgeven. Hij legt de nadruk op de
per dag worden uitgevoerd F01, die ,de organisatie der V.N. hierbij
kan spelen.
door dc Belgische maatschappij
ik in Nieuw-Guinea geen tweede vader
land. maar zij die er wonen zijn meren
deels tevreden".
De medische verzorging noemde dc
minister uitstekend Na een succesvolle
actie tegen de malaria wordt nu de tu
berculosebestrijding krachtig ter hand
genomen. Het onderwijs wordt langzaam
beter. De telecommunicatie wordt deug
delijk opgezet. Als problemen noemde hij
houtvervoer (van belang bij het bouwen»
en gebrek aan geschoolde arbeids
krachten.
- Albanië heeft een Zuldslavlsch voor-
om een gemengde commissie In te
r het zoeken naar maatregelen
gaan aan-
,®'J een brand in Texarkana ln de
Amerikaanse staat Texas zijn tien perso
nen om het leven gekomen.
cn poststukken worden vervoerd en
in September a s. begint dan de
passagiersdienst.
Hier zim ut het moment, waarop
hel Sil.orsky hefschroefvliegtuig.
waarin als passagiers de reis mede-
maakten: dc Belgische minister van
Verkeerswezen. P. II'. Segcrs. de
burgemeester van Brussel. J. baron
van de Meulenbroeck en dc Ameri
kaanse vliegtuiginstructeur Igor A.
Sikorsky, op het punt staat te tan
den. Op de voorgrond in gala-uni
form gestoken leden van de kapel
der Koninklijke Luchtmacht, die ter
opluistering van de gebeurtenis
aanwezig was.
erklanrt voorts in het verslag,
dat voor de ondertekening van het be
stand in Korea werd opgesteld, dat een
bestand een overwinning van het be
ginsel van collectieve veiligheid zou be
tekenen en de mislukking van de po
ging om Korea „door gewapende agres
sie" te verenigen Hij wijst op de nood
zaak om Korea bu te staan bij het her
stel van de oorlogsschade cn hij roept
de organisatie op hierbij „met energie
en vrijgevig" te helpen.
De nadruk wordt in dit verslag ge
legd op de huidige economische en so--
ciale vraagstukken in de wereld en de
secretaris-generaal roept alle landen op
actief bjj te dragen aan de ontwikke
ling van economisch achtergebleven
landen.
Naar aanleiding van het ontslag van
een aantal Amerikaanse VN-functiona-
rissen. beschuldigd van anti-Ameri
kaanse activiteit, verklaart Hammers-
kjoeld. dat. indien de functionarissen
zich moeten onthouden van alle politieke
activitteit buiten hun werkkring, zij ge
vrijwaard moeten zyn voor alle druk
van de zjjde der regeringen.
Prinses Irene viert morgen haar
veertiende verjaardag. Wij wensen
haar in Amerika een genoeglijk
feest toe. Dat Prins Bernhard mede
van de partij zal zijn. betekent een
extra vreugde!
Streefbedrag Rampenfonds
overschreden
Thans 126.9 millioen
ontvangen
Tot nu toe is in het Nationaal Ram»
penfonds een bedrag van 126,9 mil
lioen gulden gestort. Hiermede is het
streefbedrag van 125 millioen gulden
ruim overschreden. Met dankbaarheid
zullen eventueel nog te ontvangen
giften en bedragen worden geaccep
teerd.
Doodvonnis tegen elf Griekse
communistische leiders
Elf leiders der in Griekenland verbo
den communistische partij zun door het
Atheense militaire gerechtshsof ter dood
veroordeeld. Tien der veroordeelden ver
toeven in het buitenland, zfj werden bjj
verstek berecht.
De elfde is Nicolas Plumbides. die
schuldig is bevonden aan het leiden van
een communistisch spionnagenet. dat in
Griekenland, ten bate van bii de Komin-
form aangesloten staten, was gelegd.
Deze spionnege-organisatie heeft in de
afgelopen vier jaar Griekse militaire
geheimen aan communistische staten
uitgeleverd. De organisatie werd ook
door deze landen bekostigd.
Plumbides was voorts leider der verbo
den Griekse communistische partij-
Twee vrouwen, die terecht stonden op
beschuldiging van het verlenen van on
derdak aan Plumbides. toen deze voort
vluchtig was. werden tot gevangenis
straf veroordeeld.
De verdediger van Plumbides deelde
mee dat hii binnen 24 uur een verzoek
voor een nieuwe behandeling van de
zaak zal Indienen. Volgens de Griekse
wet kan het doodvonnis.niet worden vol
trokken, voordat dit verzoek is behan
deld.
Plumbides werd voor de rechtzitting
naar het hof overgebracht uit het zie
kenhuis. waar hij sinds zijn arrestatie in
November van het vorige jaar wordt
verpleegd. Hu Uldt in ernstige mate aan
tuberculose.
Toen vorig Jaar Nicholas Beloyannls
op beschuldiging van spionnage ter dood
veroordeeld werd zond Plumbides van
uit zijn schuilplaats een brief, waarin hij
de autoriteiten liet weten dat hU zich
zou melden, a'.s Beloyannis gratie zou
worden verleend.. Dit aanbod werd ech
ter afgeslagen en Beloyannis werd te
rechtgesteld.
Toen Plumbides later in Athene werd
gearresteerd, beschuldigde het commu
nistische radiostation „Vrij Grieken
land" te Boekarest hem er van. ln dienst
van de Griekse politie te hebben gestaan
en zijn kameraden, onder wie Beloyan
nis te hebben „verkocht."
NOORWEGEN BLIJFT UITVOEREN
NAAR DE SOVJET UNIE
„Noorwegen zal aluminium naar de
Sovtje-Unie blijven uitvoeren." aldus
heeft de directeur van het Noorse minis-
der. naar aanleiding van de boodschap
van president Eisenhower aan het con
gres over de uitvoer van strategische
goederen van West-Europa naar de
Sovjet-Unie verklaard. Meiander voeg
de er aan toe dat Noorwegen geen
rehernere beperkingen van de hande'<-
betrekk'ngen met het Oosteiyk blok
wenst en van mening is dat de huidige
toestand gehandhaafd moet blijven.