LEIDSCH
DAGBLAD
f:
SZste Jaargang
DINSDAG 21 JULI 1953
No. 27970
recteur: 3. W. Benny
[ofdredactle: B. W. Menkhorst e
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal; f0.47 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Engelse Lagerhuis houdt
buitenlands debat
Geen grote verwachtingen
(Van onze Londense correspondent).
BB liet Lagerhuisdebat over de buiten
landse politiek ran vandaag en mor-
I "£ïn /aj antwoord moeten geven op de
■aag of de Britse regering in W'ash-
,jgton bakzeil heeft gehaald.
In Engeland voelt men dit niet min-
jer dan elders. Van de opzet van
fhurchills op 11 Mei gedane revolu-
Uoiinaire suggestie van een nieuw Lo-
no, thans voor het Oosten, en van
onmiddellijke informele bespre
king tussen Eisenhower. Malenkof en
lemzclf. is niets overgebleven.
deze diplomatieke nederlaag de
d van lord Salisbury, die niet over
chills vuur en overredingskracht
.iikt? Churchill zou, ware Bermuda
gecaan, mogelijk de Amerikaanse
.-stand hebben kunnen overwinnen,
[luidt de redenatie.
Dl deze voorstelling van zaken Juist
dient te worden afgewacht. Het is i
►t uitgesloten dat ook Churchill, die
[nooit voor terugdeinst met een bril-
hte inval de verbeelding te prikkelen,
[klemtoon wil verleggen sinds de ver
enende Ingrijpende gebeurtenissen
liter het IJzeren Gordijn, al zal hij
i lievelingsdenkbeeld van een ge
ek aan de top wel nooit loslaten Hij
-chouwt zulk een vredesinitiatief als
[bekroning van zijn leven.
Londen verwacht men weinig of
van een nieuwe ministerconferen-
beperkt tot Duitsland, een type van
eer.komst, welke Ohurchill juist v/il-
vermiiden. Zijn hoofddoel was een
fcuwe atmosfeer te scheppen voor een
hstruotieve vredespolitiek, waarbij de
jtiiheden, waarmee de experts elkaar
I lijf plegen te gaan, vermeden dienen
uorden. Churchdll wilde de. zich in
land manifesterende, krachten ten
.ie. aanmoedigen. Nu het daar gist,
daarvoor waarschijnlijk nog meer
'?n dan toen na Stalins dood alleen
maar allerlei veranderingen zicht-
„r werden.
.Dhurchill zal natuurlijk do laatste
Ie om zich de troeven, die het Wes
ter in handen houdt, te laten af van-
doch Amerika en Adenauer zijn
•enen bevreesd dat zulks zal cg-
Dulles' rede van Vrijdag heeft in
Londen niet alleen kwaad bloed gezet,
doch ook verwondering gewekt, omdat
hij uitdrukkelijk zeide ook namens En
geland te spreken. De Britse politiek
betreffende China is altijd gegrond
vest geweest op de hoop dat na het
einde der vijandelijkheden in Korea
ook Amerika en andere landen het En
gelse voorbeeld van erkenning van het
rode China zullen volgen en dat de
handel met dit land in volle omvang
hersteld zal worden. Dulles zette nu
reeds een domper op dit verlangen.
Vanzelfsprekend komt in het Lagerhuis
ook Egypte aan de orde Er is thans
hoop in Londen dat de aankomst van
generaal sir Brian Robertson In Cairo
zal leiden tot hervatting der bespre
kingen Men gelooft dat ook Naguib dit
wil. ondanks de anti-Britse propa
ganda.
Egyptische speldeprikken
Dp teleurstelling over Amerika's
bicgatic'e houding, niet alleen inzake
"e Sovjets, maar ook os-er het Verre
lOostcn. is in Londen aJgemeen Chur-
cliill sprak werkelijk namens het ge-
pielc Engelse volk. Hot wordt daarom
t verwacht, dat Butler, die Cbur-
s n oordvoerder is, helemaal zal
terugkrabbelen.
Stormschade in Beieren
n ambtenaar van de Beierse rege-
.g heeft te Dingolfing medegedeeld,
t ae door de stormen in het week-
e aangerichte schade in Neder -
werd geschat op ongeveer 55
n gulden.
leen reeds in het district Dingolfing
de schade geraamd op zeven tot
Bgen millioen gulden. Te Rimbach zijn
600 ono nieuwe dakpannen nodig.
M Volgens de functionaris worden vijf-
1 tig personen in het district Dingolfing
Weerrapporten
verbod uitgc
vsardagd voor het vervoer van levens
middelen en andere goederen van de
Nijl-della naar de Suez-Kanaalzone.
Als gevolg van deze maatregel zullen
dc 85.000 Britse soldaten, die in de Ka
naal-zone zijn gestat-ionneerd. alsmede
hun gezinnen en de ongeveer 35 000
hulpkrachten hun inkopen niet meer
in dit gebied kunnen doen. Boter, sui
ker. vlees, fruit. en andere levens
middelen zullen voortaan per vliegtuig
of per schip moeten worden aange
voerd.
In officiële Egyptlsohe kringen wordt
tegengesproken, dat het hier een „eco
nomische blokkade" betreft. Volgens
deze zegslieden is de maatregel slechts
genomen om te voorkomen, dat de
bronnen van het land worden uitgeput.
ADVIESRADEN VOOR DUITSE
OORLOGSMISDADIGERS.
De Westelijk geallieerde commissie
heeft bekendgemaakt, dat in de drie
Westelijke bezettingszones adviesraden
zullen worden gevormd, waarvan ook
door de Bondsregering aan te wijzen
personen deel zullen uit maken en wel
ke aan de geallieerde autoriteiten aan
bevelingen zullen doen inzake het ver
lenen van clementie aan of het op ere
woord vrijlaten van Duitse oorlogsmis
dadigers. Een hiertoe strekkend verzoek
was afkomstig van de West-Duitse
Bondsregering, aldus de verklaring,
waarin verder wordt gezegd, dat nadere
bijzonderheden binnenkort zullen wor
den bekendgemaakt.
De conventies van Bonn, die nog
steeds niet van kracht zijn, voorzien in
de instelling van één enkele geallieerd-
West-Duitse raad voor herziening van
de vonnissen der betrokken Duitse oor
logsmisdadigers. Deze raad krijgt veel
groteie bevoegdheden dan de thans in
gestelde zonale adviesraden.
WERKLOOSHEID IN DE VERENIGDE
STATEN DAALT.
In zijn jaarlijkse rapport over de
werkgelegenheid schrijft het Ameri
kaanse bureau voor de statistiek, dat de
werkloosheid verleden jaar het laagste
punt heeft bereikt sedert de tweede we
reldoorlog. Er waren in dat jaar gemid
deld ongeveer 1.7 millioen werklozen
tegen 1.9 millioen in 1951 en 3.1 mil
lioen in 1950. Men schrijft de vermin
dering van verleden jaar grotendeels toe
aan het feit, dat minder gehuwde vrou
wen een betrekking zochten.
De werkloosheid was het grootst on
der de uit Korea teruggekeerde mili
tairen, waarvan ongeveer 7 procent naai
werk zocht, tegen ongeveer 2 procent
onder de mannen van dezelfde leeftijd.
Raid van Franse Marine
eenheden in Midden-Vietnam
Vier Franse marine-eenheden heb
ben Zondag een landing uitgevoerd ten
Westen van Quang Ngai i midden-Viet-
nami. De eenheden, die ieder 100 man
sterk waren, kwamen te staan tegen
over Vietminh-troepen ter sterkte van
een bataljon. Ongeveer 50 Vietminh-
militairen werden gedood en 11 gevan
gen genomen. Een grote munitie-op-
slagplaats werd vernietigd, evenals een
aantal jonken.
Volgens een Franse militaire woord
voerder te Saigon moet de overval bij
Quang Ngai gezien worden als een
tweede stap in het meer offensieve op
treden, dat de opperbevelhebber In In-
do-China, generaal Navarre, had aan
gekondigd, toen hij een maand geleden
zijn post aanvaardde. De eerste actie
in deze reeks was de aanval van para-
chucisten op het gebied van Langsom
OPEN BRIEF VAN TOEDEII-
PARTIJ AAN MOSSADEQ.
Het centrale comité van de „Toedeh-
partU (communistisch) heeft premier
Mossadeq in een open brief zijn „poli
tiek van capitulatie voor de Ameri
kaanse lnterventacnasten" verweten. De
partij eist een referendum, ontbinding
van het parlement en nieuwe verkie-
z;ngen. verder, dat Mossadeq een eind
zal maken aan „de antinationale acti
viteit van het hof en de legerleiders",
opzegging van militaire overeenkom
sten met de VS., verwijdering van „de
spionnen van het punt vler-prognam",
sluiting van de Amerikaanse consula
ten en overeenkomsten met de landen
van het Oosten voor de verkoop van
olie.
Achter het IJzeren Gordijn
Ook Pieck probeert het
nog eens
In een door het Oost-Duitse persbu
reau ADN verspreide verklaring heeft
president Pieck zijn bijval betuigd met
de oproep van zijn regering om bespre
kingen tussen Oost- en West-Duits land
te houden. De vorming ran een ver
enigd. democratisch en vredelievend
Duitsland is in de eerste plaats een
zaak van het Duitse volk zelf. aldus
Pieck.
In gezaghebbende regeringskringen
te Bonn wordt echter verklaard, dat
de West-Duitse regering geen aan
dacht zal schenken aan de verklaring
van Pieck, zoals zij ook niet is inge
gaan op de oproep der Oost-Duitse re
gering van 15 Juli.
VONNISSEN VOOR 17 JUNt
Te Dresden is een man tot levens
lang veroordeeld wegens zijn aandeel in
dc ongeregeldheden van 17 Juni Vijf
tien anderen kregen samen 93 jaar
Zes inwoners van het Oost-Duitse
stadje Zodel, nabij Goerlitz, zijn ver
oordeeld tot gevangenisstraffen va
riërende van zes tot tien jaar. wegens
het deelnemen aan de demonstraties
van de vorige maaivd Zij werden er
van beschuldigd de burgemeester en de
voorzitter van dc liberaal-democrati
sche partij met een rode vlag aan el
kaar te hebben gebonden, waarna deze
wei-den gedwongen aan het hoofd van
de stoet der betogens een tocht door
het stadje te maken.
De Oost-Duitse zakenman Er.ch
Blancke is te Maagdenburg veroordeeld
tot zes jaar dwangarbeid. Blancke zou
de betogers op 17 Juni hebben geleid
bij de bestorming van dc gevangenis in
Zuid-Maagdenburg
In de Amerikaanse sector van Ber
lijn is, ter nagedachtenis aan de slacht
offers van de woelingen van de 17de
Juni jJ. in Oost-Berlijn en Oost-Duits-
land, een houten kruis opgericht. Het
kruis staat tegenover het Sovjet-Rus
sische oorlogsgedenkteken. een vecht-
wagen op een stenen basis, dat werd
vervaardigd ter ere ran de in 1945 in
Berlijn gesneuvelde Russische soldaten.
Het Oost-Duitse partijblad ran de
SED te Karl-Marx-stad (Chemnitz),
„Volksstimmc", heeft in een hoofdarti
kel bekendgemaakt, dat de brieven van
lezers aan de redactie werden vervalst
„op een dusdanige wijze", dat dc arbei
ders htm mening er niet in terug kon
den vinden". Ook berichten van corres
pondenten waren op onjuiste wijze her
schreven. Het blad belooft, dat zijn
.redacteuren thans zullen worden op-
celeid om verantwoordelijk te zijn voor
het geschreven woord"
Robert Allen, de Washingtonse cor
respondent van de „New York Post",
schrijft, dat generaal Gruenther, de
opperbevelhebber van de Na to. heeft
verklaard, dat het recente verschijnen
van vier Russische divisies in Oost-
DuiIsland ter onderdrukking van de
relletjes, had getoond dat de militaire
kracht ran de Sovjet-unie groter was
dan men in het Westen verwacht had.
Zo was gebleken, dat de divisies op
volle oorlogssterkte waren en naet op
80% of minder, zoals men had gemeend
tc mogen aannemen. Bewapening en
uitrusting waren uitstekend en geheel
modern.
Generaal Gruenther. die volgens Al
len deze mededelingen aan enkele con-
gresleiders gedaan heeft, zou de vor
ming van een Europese strydmacht in
grote mate afhankelijk achten van de
legers, die in de drie „orirtieke landen"
Italië, Duitsland en Joego-Slavié
konden worden opgebouwd. Deze lan
den hadden daartoe dringend Ameri
kaanse steun nodig.
VOEDSEL VOOR OOST-DUITSLAND
President Elsenhower heeft de West-
Duitse Bondskanselier, dr Adenauer,
medegedeeld, dat het voor Oost-Duits-
land bestemde voedsel ter waarde van
vijftien millioen dollar ter beschikking
van zijn regering zal worden gesteld.
Het voedsel zou de Oost-Duitse bevol
king aldus op dc best mogelijke manier
bereiken.
Adenauer had. aldus meldt thans het
Witte Huis. 3 Juli in een boodschap
aan Eisenhower verzocht het voedsel
aan zyn regering te doen toekomen.
Deze zou zich dan met de verdeling be
lasten. Dc eerste zending is dc vorige
week uit New York verzonden.
Dc Sovjet-unie zal in de tweede helft
li dit jaar nog 90 000 ton voedings-
nuddelen naar Oost -Duitsland zenden,
zo meldt het Oost-Duitse persbureau
AJD N.
Sovjet-nota aan Turkije
„Tass" meldt, dat Zorin, sovjetrus-
sisch onder-minister van buitenlandse
zaken, de Turkse ambassadeur te Moskou
een nota heeft overhandigd betreffende
de veelvuldige bezoeken aan Turkse
Zwarte-Zee-havens door buitenlandse
oorlogsschepen".
In de nota wordt gezegd, dat de be
zoeken van Amerikaanse en Britse oor
logsschepen aan Istanboel „als een soort
militaire demonstratie kunnen worden
beschouwd".
„De sovjetrussische regering hoopt
hieromtrent van de Turkse regering
nauwkeuriger inlichtingen te ontvan
gen", vervolgt de nota.
In de nota wordt verklaard, dat het
.de Russische regering, gezien de haar
door de Turkse regering gegeven inlich
tingen, onmogelijk is geen acht te slaan
op het feit, dat in de laatste tijd grote
buitenlandse oorlogsschepen meer dan
ooit tevoren bezoeken hebben gebracht
aan Turkse havens aan de Derdanellen
en de Zwarte Zee". Hieraan wordt toe
gevoegd. dat de aangekondigde bezoeken
door tien Amerikaanse en 22 Britse oor
logsschepen „de indruk kunnen vestigen
van een soort militaire demonstratie
Minder warm
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Toenemende bewolking met enkele
buien en een kans op onweer. Overwe-
~er'f matige wind aanvankelijk tussen
■uid-Oost en Zuid, later ruimend naar
Zuid-West. Belangrijk lagere middag-
"mperaturen. (Opgemaakt te 10 uur).
22 JULI
Zon op- 4 46 uur; onder: 20.46 uur.
laan op: 17 49 uur; onder: 0.06 uur.
■oogwater te Katwijk te 11.26 uur.
Dit nummer bestaat uit zes pagina's
Heden begint de vierdaagse weer.
Nijmegen is al vol enthousiaste
wandelaars uit binnen- cn buiten
land. die zich door niets zullen laten
afschrikken.
Oude bekenden ontmoeten elkaar.
Twee veteranen, links dc heer W. A.
Nijkamp uit Hengelo (71 jaar) en
rechts de Haarlemmer P. Wiedijk
(59 jaar). Dc heer Nijkamp loopt
voor dc vijfde maal mee. en de heer
Wiedijk voor de dertiende
nieuwe Finse coalitie-regering
heeft bij president Paasikivi een wets
ontwerp ingediend, waarbij de belastin
gen met in totaal 10 milliard Finse mar
ken worden verlaagd. De inkomstenbe
lasting cn de belasting op winsten van
vennootschappen zullen met 12,5 pro
cent worden verlaagd. De omzetbelas
ting zaL voor een aantal onmisbare ar
tikelen geheel worden afgeschaft, maar
op andere goederen. hoofdzakelijk
auto's, en goud- en zilverwaren die
tot nu toe van deze belasting vrij wa
ren gesteld, geheven worden. De staats
uitgaven zullen met 21 milliard marken
worden verminderd door verlaging van
de kindertoeslag en anderzins.
De regering tracht tevens de loontrek
kers er toe te brengen een vrijwillige
loonsverlaging van 10 procent te aan
vaarden en de regering heeft daarom
bes-prekingen gevoerd met vakvereni
gingsleiders.
De maatregelen hebben ten doel de
Finse export te vergroten door het tot-
standbrengen van een algemene verla
ging der prijzen van de Finse pro
ducten.
UIT KOREA GEEN NIEUWS.
Uit Korea komt heden geen nieuws
van enige betekenis. De gevechten aan
het front duren voort zonder veel wij
ziging te brengen in de situatie.
Ook de besprekingen te Panmoendjon
leverden geen resultaat.
Nog een foto van de Tour de
France. Langzaam klimt het peloton
de berg op. Haarspeldbocht voor
haarspclbocht; geen oog hebbend
voor liet natuurschoon .geheel en al
geconcentreerd op liet rijden, de
helling, cn dc tegenstanders.
SPIONNAGE VAN GEESTELIJKEN
IN CHINA GEMELD
Naar het Russische persbureau „Tass"
uit Peking meldt, heeft de Chinese pers
bekendgemaakt, dat te Sjanghai op 25
Maart cn 15 Juni contra-revolutionnaire
organisaties zijn ontdekt, waarvan
Katholieke missionarissen deel uit
maakten.
„Tass" schrijft, dat op 25 Maart „twee
Belgische missionarissen, tezamen met
acht medeplichtigen, zijn aangehouden".
Zij hadden bekend politieke en econo
mische spionnage te hebben gepleegd.
Op 15 Juni werden drie Amerikaanse
missionarissen, een Belg. een Fransman
en 26 anderen aangehouden, verdacht
van spionnage. zo voegt „Tass" hieraan
toe. Bij huiszoeking zouden vuurwape
nen. zenders cn documenten gevonden
zijn.
Millioen uit tegenwaarderekening
voor productie verhoging
bouwbedrijf
Ook gelden voor kleine metaalindustrie
en confectiebedrijf
Naar wjj vernemen is spoedig de officiële publicatie te verwachten be
treffende een nieuwe toewijzing van gelden uit de tegenwaarderekening van de
Marshallhulp, bestemd voor de productiviteitsverhoging in Nederland.
De bedrijfstakken, welke ditmaal met een aanmerkelijk bedrag begunstigd
zullen worden, zijn het bouwbedrijf, dc kleine metaalindustrie en het confec
tiebedrijf.
Zijn wy wel ingelicht, dan zat een bedrag van f. 1,1 millioen ter beschik
king worden gesteld van het bouwbedrijf.
Het weekblad „Cobouw", centraal or
gaan voor de bouwwereld, weet tc mel
den. dat het bedrag, dat aan de bouw
nijverheid zal worden toegewezen, ge
bruikt zal worden voor de instelling van
een lichaam voor de verhoging van de
productiviteit in het bouwbedriif. Het is
de bedoeling om met het kapitaal een
stichting in het leven te roepen met een
klein bestuur en een staf van geringe
omvang, welk lichaam zich aanvankelijk
zal bezig houden met een viertal pro
blemen en wel in de eerste plaats met
het onderzoek in zake de organisatie van
werk; voorts met verbetering van
hot tariefsysteem, eventueel indien werk
gevers en werknemers van de noodzaak
overtuigd zijn door het aanleggen van
een grondtijdenarchief en het opleiden
van tariefdeskundigen: verder met de
uitbreiding van de opleiding van werk
gevers cn uitvoerders en van dc scholing
van werknemers; cn ten slotte met de
propaganda en voorlichting ten aanzien
van werkgevers, uitvoerders cn werkne
mers.
In de bouwwereld bestaat de overtui
ging, dat de organisatie van de werk
zaamheden op de bouwplaats van
uitermate groot belang voor het econo
misch bouwen in zeer vele gevallen
nog kan worden verbeterd. Hiernaar
kan worden gestreefd door middel van
voorlichting od grond van gegevens om
trent de beste organisatie- en werk-
ZUID-SLAVIE VRAAGT GRAAN.
Dc Zuidslavische ambassadeur tc
Washington. Popovic, heeft de Ameri
kaanse regering verzocht 430.000 ton
graan naar zijn land te sturen De
schaarste zou te wijten zijn aan de
droogte van de afgelopen twee jaar.
VOORLOPIG NOG GEEN SPAANS
AMERIKAANS ACCOORD.
In gezaghebbende Amerikaanse krin
gen wordt .gezegd, dat een Spaans-Ame
rikaans accoord. waarbij Spanje een
aantal bases ter beschikking zou willen
stellen, nog niet aanstaande is. Er zUn.
zo zegt men, een aantal geschilpunten
vaa politieke en militaire aard gerezen.
methoden, bij het verzamelen waarvan
een op te richten „productiviteltscen-
trum" een belangrijke rol kan spelen.
DIPLOMATIEKE BETREKKINGEN
TUSSEN ISRAEL EN SOVJET-UNIE
HERSTELD.
Radio-Moskou heeft meegedeeld, dat
de diplomatieke betrekkingen tussen Is
rael en de sovjet-unie zijn hersteld. Da
Israëlische radio heeft een dergelijk be
richt omgeroepen.
Op 12 Februari van dit jaar waren de
betrekkingen afgebroken door Rusland,
dat de Israëlische regering verantwoor
delijk achtte voor de bomaanslag, welke
drie dagen tevoren op de Russische le
gatie te Tel Aviv was gepleegd.
Volgens radio-Moskou waren op 6
Juli, op verzoek van de Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken, SJarett,
de onderhandelingen begonnen, waarbij
Israël verklaard had niet te zullen deel
nemen aan enige bondgenootschap te
gen de sovjet-unie.
In het Russische bericht wordt verder
gezegd, dat de sovjet-regering in aan
merking heeft genomen, dat Israël zijn
verontschuldigingen voor de aanslag
heeft aangeboden en dat. hoewel het on
derzoek naar de schuldigen nog geen
positieve resultaten heeft gehad, de na
sporingen voortduren.
DE BRABAZONE WORDT GESLOOPT.
De twee grootste vliegtuigen van de
wereld, de Brabazone I en de Brabazone
II, zullen worden gesloopt, aldus heeft
de Britse minister van bevoorrading,
Duncan Sandys, in het Lagerhuis be
kend gemaakt.
Dc minster verklaarde, dat belangrijke
wetenschappeliike gegevens waren ver
kregen door deze prototypes, die te
zamen meer dan 60.000 000 gulden heb
ben gekost. Deze gegevens konden vor-
den verwerkt by het ontwerpen van
nieuwe vliegtuigtypen. Hij voegde hier
aan toe, dat de Brabazone slechts be
doeld was geweest als een experimen
tele machine, en dat hij thans was ver
drongen door de „Cornet" en de „Bri-
tannië".
De Brabazone kon 72 passagiers ver
voeren over een afstand van biina
5000 kilometer. Het toestel weegt 126
ton en heeft een vleugelwijdte van on-
gever 70 meter.