LEIDSCH DAGBLAD NATO VLIEGFEEST GRANDIOOS GESLAAGD 92ste Jaargang MAANDAG 20 JULI 1953 No. 27969 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.— per kwartaal: f 0.47 per week Witte Singel 1, Lelden Giro No. 5705S Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 40 Jaar Konitiklijke Nederlandse Luchtmacht Haarscherp stunten en indrukwekkende luclitparade Kwart millioen toeschouwers verzameld (Van onze speciale verslaggever) Soesterberg, Zaterdagmiddag Een ere-saluut voor de 40-jarige Kon. Ned. Luchtmacht! Een ere-saluut voor Neville Duke. Gerben Son- derman. Mike Lithgow. Flight Lieutenant Busken. Luitenant ter Zee j Izerda. Majoor-vlieger Wansink en al die andere beheersers van het luchtruim, die het N.A.T.O.-vliegleest Zaterdagmiddag op Soesterberg gehouden ter viering van het 40-jarig bestaan van de Kon. Ned. Lucht- 5 macht, tot een groots feest hebben gemaakt. Een ere-saluut ook voor Majoor-vlieger Flinterman, die achter "I de schermen de vliegtechnische leiding van het feest had, en de heer F. Zandvliet van de afdeling publiciteit van de K.L.M., die op een buitengewoon prettige en verhelderende wijze de tientallen nummers van commentaar voorzag. Uren. vele uren. voordat het feest gestellen, die zich moeizaam en laag geopend werd. stroomden van heinde endoor het luchtruim ploegden Maar „.„j de belangstellenden toe: in dui zenden autos, in honderden autbussen. in extra-treinen, op ontelbare fietsen of wandelend. Soesterberg was geluk een monster-magneet: ,uit Noordelijke. Zui delijke, Westelijke en Oostelijke richtin gen dromde men naar het historische vliegveld, historisch, omdat op de eerste juli 1913 door de toenmalige Lucht vaartafdeling het vliegveld Soesterberg als militair vliegterrein in gebruik werd genomen. En toen om drie uur precies het feest geopend werd door een vlaggenparade. hadden zich niet minder dan een kwart millioen mensen rond het uitgestrekte terrein verzameld! Tweehonderd vijftig I duizend mensen zaten op tribunes, in auto's, of op het gras. hingen over hek ken cn liepen heen en weer. Een kwart millioen! Charmante vlaggenparade De vlaggenparade was een even char mante als kleurige opening van het grootste vliegfeest, dat van drie uur tot ruim zeven uur duurde. 14 Nederlandse i Piper Cubs vlogen langzaam en laag dwars over het veld. de 14 vlaggen van I de N.A.T.O.-partners trekkend. De Turk se vlag strubbelde als hekkesluiter jam-1 mer genoeg wat tegen. Pas vlak voor de ere-tribune, waar HM. Koningin Juliana, Prins Bernhard en Prinses Margriet gezeten waren, richtte het rode dundoek met halve maan en ster zich moeizaam uit haar liggende hou ding op. Of was dit een speciale groet van het Zuidelijkste lid van de Noord Atlantische Verdrags Organisatie Wie zal 't zeggen. Prompt na deze vrolijke openings ceremonie trokken hoog over 24 Neder landse North American Harvards trai ningsvliegtuigen. die het getal „40" vormden: 40 jaren Kon. Ned. Lucht macht, 40 jaar trotse luchtvaartgeschie denis. 40 jaar pijlsnelle ontwikkeling symboliserend De formatie was perfect. Af En toen werd het luchtruim gevuld door schroef Jagers, straalvliegtuigen, luchtreuzen, helicopters, trainingsvlieg- j tuigen, bommenwerpers, transportvlieg- I tuigen, zweefvliegtuigen, alle op de1 meest duidelijke wijze illustrerend hóe snel de ontwikkeling in de afgelopen 40 jaren wel geweest is. Uit de ..grijze oudheid" van de Lucht vaart kwamen voor het voetlicht een Demoiselle en Caudron uit Frankrijk, fragiele toestelletjes met voor onze mo derne ogen dwaas aandoende landings- Gerben Sonderman. die hardnekkige pogingen deed om met „de spin" van de grond te komen, nam tenslotte maar plaats in een jeep en reed toen het van „touwtjes en linnen" gemaakte stake rige geheel trekkend langs de ere-tri bune En als vertegenwoordigers van de dag van vandaag en morgen waren er de Hawker Hunter straaljager, Canberra straalbommenwerpers, dc- Amerikaanse luchtreus Convair B-36, die een vleugel spanwijdte van 70 meter heeft (méér dan een huis-, tuin- en keuken-kerkto- Meteorg 8 van de Nederlanders en Belgen, Marcel Dassault MD-450 Ou- ragan straaljagers van de Franse Luchtmacht. Hawker Sea Hawks, straaljagers van dc Royal Navy, zij al len vlogen in formatie van 4 (of 3) als waren ze één toestel, haarscherp, vloeien als 't ware door het lucht ruim. en telkens werd de formatie ge wijzigd. telkens dook er een ander pa troon uit het ijle blauw naar de groene grasmat. Het was niet alleen een imponerend, maar vooral ook een schoon gezicht! De meestentijds naald-scherpe, soms echter iets plompere, toestellen duikel den rond als werden zij door één hand bestuurd, als waren zu door onzicht bare banden met elkaar verbonden. Het was imponerend Pijlsnel schoten de ranke toestellen stijl omhoog om even later weer naar de aarde terug te keren, gierend, vrij laag over het veld scherend om dan weer de neus naar de vrijheid te rich ten. De Nederlanders, Engelsen. Denen. Italianen, Belgen. Fransen en Amerika nen hebben laten zien en horen wat ze in hun mars hebben. Het was voortref felijk, Af, perfect! Nóg spectaculairder dan dit formatie stunten was het solo-werk. Zo was bijv. het voorvliegen van de Franse Fleuret straaljager door Jean Cliquet een lust voor het oog! De dof-zilver kleurige ranke vogel ijlde angstaanjagend snel van grasmat naar het oneindige, van het oneindige naar de grasmat. Lopings, rols waar bij het toestel jn horizontale of hail- verticale vlucht om haar lengte-as wen- STILLE STRIJD OM „DE STEM". Een vrolijke noot was de stille strijd, welke ongeveer een uur lang gevoerd is tussen de journalisten en een groep militairen tegen een deel van het publiek. De luidsprekers waren op dit gedeelte van het terrein namelijk zo opgesteld, dat er op de perstri bune geen woord te horen was van „de stem", de heer Zandvliet's verklarend commentaar. Fluks werd dus door een lucht vaartman het gevaarte met de vier grote luidsprekers weggedraaid van de tribune voor het publiek en ge richt op die voor de Journalisten. Het duurde echter niet lang of de van commentaar verstokenen stuurden een afgezant het veld op. die de installatie weer in haar oude positie bracht. En zo ging dit enige tijd door: geen hoorbaar commentaar, wel hoorbaar commentaar Steeds hogere militairen en steeds nieuwe afgezanten van het publiek werden m de stille strijd betrokken Tenslotte werd het ei van Co lumbus uitgevonden: er kwamen extra-lu idspre kers In verrukking brachten. En niet alleen het leken-publiek genoot van wat Ger ben Sonderman daar in de lucht uit haalde. ook de „technici" op dit gebied staken hun lof niet onder stoelen of banken. Ja. op Soesterberg heeft men kunnen zien wat een vooruitgang het straal vliegtuig wel betekent De schroefjagers klommen langzaam naar boven, vaak a? ff Weerrapporten (Van hedenmorgen 7 uur). Imponerende reuzen De K.L.M. kwam met gerechtvaar digde trots haar Lockheed Super Con stellation demonstreren, dc Amerika nen lieten hun Boeing KB-2!) tank vliegtuigen zien. met welke toestellen het tanken-in-de-lucht mogelijk is ge maakt, het Franse Nord-250 vracht vliegtuig vloog langzaam en statig over, de Engelse Electric Canberra straalbommenwerpers. prachtige pijl snelle toestellen, trokken met een do zijn over het veld. en tot slot bromden zwaar en diep dc reeds genoemde luchtreus B-36 en een Boeing B-47 straalbommenwerper over dc 250.000 j toeschouwers. Dof en indrukwekkend zoemden de reuzen over het veld. llcht-gierend volg den de straaltoestellen, lange, vuil grijze strepen achter zich trekkend. Ja, op Soesterberg heeft men óok kun nen zien welke imponerende reuzen te genwoordig eveneens het luchtruim kiezen Neville Duke in actie Neville Duke. de invlieger van Haw ker. nam het meest spectaculaire pro grammapunt voor zijn rekeninghet voorvliegen van de Hawker P 1067 Hun- terstraaljager. Hij zou de geluidsbar rière" doorbreken. Gelijk een kanonskogel schoot de Hun- ter onzichtbaar hoog weg. Men wachtte en wachtteeindelijk schoot hu naar beneden, trok op en zoefde weer weg. Géén knallen: hij was te „langzaam" geweest. Als pleister op de wonde gaf hij toen enige stunts te zien, die zó voorbeeldig werden uitgevoerd, dat keer op keer 250.000 paar ogen van links naar rechts, van voren naar achteren, van boven naar beneden of van beneden naar bo- 1 draaiden. Duke was in zun element waarschijnlijk vooral wel toen hij op een hoogte van even twintig meter voor de ere-tribune langs suisde met een duizelingwekkende snelheid (800. 900, 1000 km?) en rollende, zoevende don ders achter zich liet. Toen Duke dit kunststukje voor het eerst in Engeland uithaalde, liet dc ge routineerde B B C.-reporter van verbou- Prins Bernhard. gezeten naast H At. dc Koningin filmt dc overvliegende vliegtuigen tijdens het NATO vlieg feest te Soesterberg. Helsinki Stookholm Kopenhagen Amsterdam Edinburgh Londen Luxemburg Parite Bordeaux Grenoble Nice Geneve Zürloh Locarno Berllln Frankfort MUnchcn Innsbrück zwaar bew. zwaar bew. licht bew. zwaar bew. licht bew. windstil 23 onbewolkt windstil 23 onbewolkt windstil 23 onbewolkt n 2 27 onbewolkt windstil 24 mist windstil 22 onbewolkt windstil 27 half bew. wzw 5 21 cch bew. zw - 23 onbewolkt zw 3 17 onbewolkt wnw 8 17 - ceh bew. windstil 17 1 onbewolkt no 4 33 ren hoog is) en maar eventjes zes mil lioen harde dollars kost. de Franse straaltrainer Fleuret, Britse superma- rine attacker straaljagers, de Britse de Havilland Venom. Amerikaanse Sabres cn de Franse Mystere straaljagers en dan natuurluk ooic oude bekenden zoals Meteors. Thunderjets, Scafuries en Harvards. Vloeiend stunten Na het geruisloze demonstreren door c -- drie zweefvliegtuigen, die in perfecte i «2 ë3 formatie over het wijde terrein gleden. 2S werd begonnen met het stuntvliegen, dat keer op keer door telkens andere teams herhaald werd. North American Harvards trainings vliegtuigen van de Nederlandse lucht macht. Hawkcr Scafury schroefjagers van de Marine Luchtvaartdienst. Vic- 7 21 1 fcc™ Supermarine Attacker straalja- gers van de Britten. Republic F-24 Thunderjets van de Nederlanders Ita lianen. Amerikanen cn Denen. Gloster (loeez. Sled.-adv.) WEERBERICHT Vrij warm De Bilt verwacht tot morgenavond: Droog weer met veranderlijke be wol- kind. Matige, nu en dan krachtige wind tussen Zuid-West en Zuid. Vrij warm. (Opgemaakt te 10 uur). 21 JULI Zon op: 4.45 uur: onder: 20.47 uur. Maan op: 16.38 uur: onder uur. Hoogwater te Katwijk te 10 11 en 22.44 (Doodtij). Dit nummer bestaat alt 10 pagina's Samenwerking in Pakistan? Minister van Buitenlandse Zaken mr J. M. A. H Luns heeft te Karatsji tu* dens een receptie te zuner ere uitbrei ding van de economische en culturele samenwerking tussen Nederland en Pa kistan voorgesteld. Beide landen zouden vooidcel hebben van uitwisseling van een groot aantal studenten en zakenlieden, aldus de mi nister. telt en vrilles, ln lood-rechte duik vlucht om lengte-as wentelen, volgden elkaar in razende snelheid op. Maar ook de chef-invlieger van Fok ker. Gerben Sonderman. liet zien dat hij eveneens weet wat stunten is: met een Fokker S-ll instructor haalde hij toeren uit. die het publiek keer op keer Binnendringen subtropische lucht Het KNMI deelt mede: Gedurende het weekeinde Is de lucht druk in onze omgeving flink gestegen, hetgeen in verband stond met de na dering van een rug van hoge druk, die ons via de Britse eilanden bereikte en die Zondag voor opklaringen zorgde De rug werd op zijn beurt gevolgd cioor een warmtefront, dat dc voorste be grenzing vormt van een Zutd-Wcstelij- ke stroming, die warme cn vochtige subtropische lucht, afkomstig lüt het zeegebied rondom de Azoren in de rich ting van West-Europa transporteert. Bij de nadering van dit warmtefront viel voornamelijk ln het Noorden en Westen van het land enige regen Morgen ligt ons land geheel ln de warme Zuid-Westelijke luchtstroom. Het wordt dan warmer en het weer krijgt een enigszins drukkend karakter. Intermezzo: Landing van parachutisten Als intermezzo was in het 41 nummers tellende feestprogramma —waarvan enkele onderdelen he laas moesten vervallen in verband met ondermeer de weersomstan digheden op de basis-vliegvelden - opgenomen een groeps-parachute- sprong. Hieraan werd door 200 Belgische en 40 Nederlandse parachutisten deelgenomen. Met vier logge Pairchilds (vlie gende verhuiswagens' werden de door rode baretten gesierde Belgen aangevoerd en met twee DG-3's de Nederlanders, leden van de eerste Nederlandse Parachutistenclub. Bij de eerste overvlucht sprong de Marker die precies midden op het terrein neerkwam Hu markeerde de plek, waar de mannen moesten springen Even daarna vlogen de zes toestellen weer over. De eerste groep sprong achter uit de vliegtuigen, twee aan twee de Belgen, ieder aan een kant. alleen de Nederlanders. Toen zweefde de helft van de ln totaal 240 man tellende corpsen zacht naar beneden, soms heftag trappe lend en zwaaiend omdat de koor den van hun parachute ge.- d^aaid zaten, soms nog verwoeder worstelend omdat de koorden van twee parachutes in elkaar dreig den te venvarren. Toen na de derde overvlucht alle mannen behouden op de grond waren neergekomen, was het pas verzamelen blazen. Tenslotte reden do parachutisten in vrachtwagens langzaam langs de toeschouwers, een hartelijke ovatie in ontvangst nemend Eén parachute is. tussen twee haakjes, uit zó'n lap nylon ge maakt. dat men uit het garen, dat er in verwerkt ls. 400 paar kousen had kunnen maken Een beeld van liet NATO vliegfeest. dat Zaterdag te Soesterberg is ge houden: met oorverdovend lawaai davert een formatie Boeing B-46 stiaalbommenwcrpers over. Prinses Margriet is dc enige, die laat blij- hen. dat liet hartverscheurende ge luid niet bepaald prettig is om aan Ie horenMet stijf dicht gekne pen op rn leunt zij tegen de Konin gin. die bijna van haar stoel geduwd wordt HAZEN REPTEN ZICH! Eén categorie heeft het Nato- vliegfeest geenszins op prijs ge steld. Neen. dat was niet het 250 000 koppen tellende publiek, dat waren niet de ongeveer 100 journalisten en dat was ook niet de grote groep officiële gasten, waaronder de Ambassadeurs van de Ver. Staten, België, Oanada, Frankruk en Gr. Bri.ttan.nie, de gezanten van Grie kenland. IJsland. Italië. Portugal en Turkije, luchtvaart -aUaché's, luchtvaartautoriteiten en lucht vaartdeskundigen. leden van de Kon jiklijke hofhouding en van de Nederlandse regering, maar dat waren de hazen. Verschrikt ijlden zij telkens over het brede veld. de oren hoog op gestoken of laag op de kop gelegd, grote sprongen makend, zich weg- reppend voor el die luidruchtige drukte 't Was waarlijk een komisch ge zicht! •iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiniiiuuiiiiiiiiiiiiiiii wereerdheid zijn microfoon uit de han den vallen. Thans konden de Ameri kaanse filmoperateurs nauwelijks op de been blijven. Een kwartier later, toen de lucht- parade van ruim 280 straalvliegtui gen. welke het festpn besloot, aan het voorbijtrekken was. schoot Duke plot seling gelijk een venijnige Havik van grote hoogte op het veld af: twee korte heftige knallen. Ja. op Soesterberg was ook de ge- luids-,.barrière" doorbroken En zo eindigde dit grootste lucht vaartfeest: met een luehtparade van 283 straalvliegtuigen, die hoog over ronkten. Een machtig gezicht, dat on willekeurig herinneringen opriep aan de jaren '40'45. toen telkenmale bommenwerpers hoog over ons land trokken Bestandsbesprekingeu te Panmoendjon worden gerekt Voor de Duitse „vogelman" geldt ook vliegverbod 'Van onze correspondent te Bonn) Het gebeurde in Herford. Een leraar had een nieuwe budrage geleverd tot dc oplossing van het eeuwenoude pro bleem hoe een mens zich. evenals de vogels, in het luchtruim kan verheffen. Het probleem van de „vogelmens" dus. Met behulp van een tweetal ingenieurs had hu een nieuw, vernuftig apparaat in elkaar gezet Men was cr in Her ford niet weinig trots op. Het heette reeds dat er een proefvlucht zou wor den gemaakt Zeker met een vaart van zestig kilometer zou deze geperfection- ne;rde vogelmens de wolken doorklie ven De techniek zou een nieuwe triomf beleven. De proefvlucht bleef echter uit. Niet omdat men feilen aan het apparaat had ontdekt, niet omdat men ongelukken vreesde, maar omdat er in het bezette Duitsland nog altüd de mllltarisatleb.'palingen van kracht zün waardoor het verboden ls dat de Duitsers zelf vliegen! Het is wel ls waar nog slechts een kwestie van enkele maanden dat deze bepalingen opgeheven worden, maar zolang het verdrag van Bonn, dat reeds in Mei van het vorig jaar werd ondertekend, nog niet helemaal ln kan nen en kruiken ls. moeten de Duitsers geduld oefenen, zowel met de Luft hansa. die weer komt. als met de vogel mens van Herford. Zo kon deze vogel mens een dezer dager, voor een publiek van genodigden wel met zijn vleugels klapperen, maar mocht hij zich. net als een geketende vogel in de dierentuin, niet verwijderen. Houding van Zuid-Korea onzekere factor De communisten hebben op de be standsbesprekingen te Panmoendjon me degedeeld. dat zu bereid zijn onmiddel lijke onderhandelingen te beginnen over het tekenen van een bestand. In een door de Verenigde Naties vru- gegeven verklaring van de communis ten wordt gezegd, dat indien de Vere nigde Naties de uitgebroken gevangenen niet in krijgsgevangenschap kunnen terugvoeren, de communisten zich het recht voorbehouden om deze kwestie op de na het ondertekenen van een bestand te houden politieke conferentie te berde te brengen. De verklaring voegde er aan toe, dat belde partijen het Zuid-Koreaanse ver zet tegen toelating van Indische troe pen moeten wegnemen. De voornaamste onderhandelaar van de Verenigde Naties, generaal Harrison, had de communisten verzekerd, dat de strijdkrachten van de Verenigde Naties het Zuid-Koreaanse leger niet zouden steunen indien het zou overgaan tot militaire actie. De VN. hadden, aldus Harrison op dc besprekingen, de noodzakelijke waar borgen gekregen, dat de Zuid-Koreaanse regering de uitvoering van de ontwor pen bestandsovereenkomst niet zal sabo teren. binnen twaalf uur na het tekenen van een bestand uit de bufferzone zullen terugtrekken en het vuren zullen staken. Harrison deelde de communisten me de. dat in geval van schending van de bcstandsovereenkomst door de Zuid-Ko- reanen. de V. N. de Zuid-Koreanen geen „militaire steun, uitrusting of voorraden" zouden verschaffen. De communisten vroegen of de Zuid- Korcanen zich alleen hadden verbonden de wapenstilstand niet te saboteren voor een bepaalde periode Harrison ant woordde. dat het opperbevel van de V.N. zou vasthouden aan de bestandsovereen komst zo lang deze van kracht zal zijn. Harrison zelde niet, dat de Zuid-Korea nen de overeenkomst niet slechts in pe riode van beperkte duur zouden na komen Over de kwestie van de krijgsgevan genen wilde Harrison niet verder gaan dan de verklaring van generaal Mark Clarks van 29 Juni. volgens welke de V. N. haar pogingen tot het terugvinden van de gevangenen voortzetten. Harrison verzekerde de communisten, dat de overgebleven gevangenen zouden worden overhandigd aan de Noord-Ko- reaanse repatriëringscommissie. De geallieerde en communistische on derhandelaars zijn uiteengegaan zonder een datum voor een volgende bueen- komst te hebben vastgesteld. Onmiddellijk na afloop van deze over eenkomst kwamen de verbindingsofficie ren bijeen. De verbindingsofficieren verdaagden de zitting later tot heden. Een adjudant van Rhee zei over de verzekering van de V.N., dat de geal lieerden de Zuid-Koreanen niet zouden steunen in geval van een militaire actie na het sluiten van een bestand, dat dit probleem op het ogenblik te delicaat is om er over te spreken. De Zuid-Kore aanse regering had de wereld duidelijk gemaakt, dat indien de V. N. vasthouden aan de bepalingen van de bestandsover- eenkomst, de Zuid-Koreanen in de thd van ongeveer zes maanden na het slui ten van een wapenstilstand geen acties zuilen ondernemen, aldus de adjudant. VAN HET FRONT WEINIG MEl'WS. Ten Oosten en ten Westen van Koem- sone, naar het Zuid-Koreaanse tegen offensief nog gaande is, boekten de ge allieerden opnieuw terreinwinst De Chinezen zun nu bijna overal terug gedrongen tot de uitgangsstellingen van hun offensief, dat verleden week Maan dag begon. In West-Korea veroverden de roden twee heuvels op Amerikaanse mariniers. GEEN VIETNAMESE REGERINGS MISSIE NAAR PARIJS. Van gezaghebbende Vietnamese zijde wordt- vernomen, dat de regering van Vietnam is teruggekomen van een be sluit om een offücieuse regenngsmissie naar Parus te zenden, voor overleg met de Franse regering In Vietnamese kringen werd verno men. dat Bao Dai de missie als onno dig beschouwde, omdat Vietnam reeds in Frankrijk is vertegenwoordigd door een hoge commissaris, die inleidende besprekingen kan voeren Bao Dai heeft ook het bezoek dat hH zelf aan het einde van deze maand aan Panjs zou brengen, uitgesteld Waarnemen; zijn van oordeel, dat aan deze besluiten een verschil van me ning tussen regering en nationalisten ten grondslag ligt over de kwestie of Vietnam al of niet volkomen onafhan kelijk moet worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1