LEIDSCH
DAGBLAD
Na Churchill Lahour-leider Attlee
aan het woord
92ste Jaargang
WOENSDAG 13 MEI 1953
No. 27913
Directeur: J. W Henny
Hoofd redactie: B. W M enkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.per kwartaal: f 0.47 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie- 25041: Redactie: 21507
Hij steunt Britse premier krachtig
(Telefonisch van onze Londense corres-
I pondent)
Attlee, de leider van de oppositie,
heeft cisteren op zijn beurt een waar
devolle bijdrage geleverd lot het debat
over de buitelandse politiek met een
even krachtig en constructief betoog
als dat van Churchill, waarin hij diens
voorstel tot een conferentie met Ma
lenkof en Eisenhower verwelkomde.
Attlee onderstreepte de noodzakelijk
heid. dat Groot-Brittannie een leidende
rol op internationaal gebied diende te
spelen, en zette uiteen dat de Ver. Sta
len hierin door de eigenaardige consti
tutie verhinderd worden. Hetgeen de ei
genlijke oorzaak is van recente moeiüjk-
I heden en teleurstellingen.
Op heldere wyze gaf Attlee een uit
voerige analyse van liet Amerikaanse
regeringssysteem, dat oorspronkelijk
bedoeld was voor een Amerika, dat
niets met do buitenwereld te maken
wilde hebben. Verschillende vaak te
genstrijdige Invloeden doen zich in dc
Ver. Staten vaak beurtelings gelden,
waardoor dc Amerikaanse regering
geen meester in eigen huis Is. Dc Lo-
carno-gedachte vond Attlee hoopvol en
zal verder moeten worden uitgewerkt.
Attlee was van mening dat het de
Amerikaanse positie zou ten goede ko
men als na het afsluiten van een
lapenstilstand de andere leden der Ver.
Naties bii de te volgen politieke bespre
kingen zullen worden betrokken.
Juist door alles in één hand te hou
den, loopt Amerika het risico dat het
onrechtvaardige blaam op zich laadt. Na
het staken van de vijandelijkheden door
Clüna zal dit In de Veiligheidsraad die-
tien te worden opgenomen
Churchill knikte, toen Attlee nadruk
kelijk verzekerde dat dit pas zou moe
ten gebeuren na het einde van de strijd.
Tijdens de tweede wereldoorlog, toen
China volgens Attlee nog geen grote
mogendheid was, doch een uiteenge-
fcheurd land. gaf men Tsjang kai sjek
immers wel een plaats.
Attlee noemde Churchills rede buiten
gewoon realistisch. Hij was het met
Churchill eens dat het belangrijkste dat
In de Sovjet-Unie is gebeurd de inwendi
ge verandering is. welke daar heeft
plaats gehad De autocratie van Stalin
is blijkens de „Pravda" vervangen door
een collectief leiderschap. Ik ken Malen
kof niet. zei Attlee. De enige van de ver-
genwoordlge Russische leiders, die ik
ontmoet, heb zijn Molotof, Wysjinsky en
Kaganovitz. Het is van groot gewicht dat
wij de Russen beter leren kennen en zij
Wie wil 5 dagen
gratis naar Parijs?
Onze Spoorwegprijsvraag, uitge
schreven in samenwerking met de
Ned. Spoorwegen ter gelegenheid
van het ingebruiknemen der hoge
sporen cn het nieuwe Stationsge
bouw, heeft reeds verscheidene
honderden inzendingen opgeleverd.
Nu de sluiting der inzendingster
mijn in zicht komt a.s. Maan
dagmiddag om 12 uur! wekken
wij onze lezers, die hun oplossing
nog niet inzonden, met klem op dit
alsnog te doen.
De hoofdprijs bestaat uit een
vijfdaags verblijf in Parijs voor
twee personen met gratis vervoer
naar en van de Lichtstad. Boven
dien zijn er vele gratis retourbil
jetten naar zelf te kiezen bestem
mingen in Nederland, hetgeen een
welkome bezuiniging kan opleveren
op de vacantiekosten.
U heeft nog enkele dagen de tijd.
Maandagmiddag om 12 uur gaat
de inzendingsbus onherroepelijk
dicht!
Weerrapporten
Van hedenmorgen 7 uui
Oslo
KoDenhaaen
Amsterdam
Edinburgh
Londen
Luxemburg
Pulls
Bordeaux
Grenoble
Nice
Genese
ZUrich
Locamo
Bcrliln
f^nkfort
MUnchen
Wenen
Innsbruck
zwaar bew no 4 8 0
onbewolkt nno 2 14 0
onbewolkt windstil 18 0
zwaar bew nno 6 8 5
zwnar bow n 6 13 0
onbewolkt
licht bew.
zwaar bew
onbewolkt
licht bew.
licht bew.
iieh bew.
windstil 16 O
windstil
windstil 19 0
windstil 22 1
wlndbtll 19 O
WEERBERICHT
Iets zachter
De Bilt verwacht tot morgenavond:
veranderlijke bewolking met vannacht
nier en daar mist. Op de meeste plaat
sen droog weer. Zwakke tot matige wind
vit Oostelijke richtingen. Dezelfde tem
peraturen als vandaag of iets hogere.
'Opgemaakt te 10 uur).
14 MEI
Zon op: 4.48 uur: onder: 20.25 uu.
Maan op: 4.56 uur; onder: 22.45 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.45 en 16.14
'15/5 te 4.31 en 16 59 uur.; Springtij)
uur.
Dit nummer beslaat uit 10 pagina's
Niet alle problemen in de wereld zijn
het gevolg van een communistisch ini
tiatief. Ook is het verkeerd te geloven,
dat alle moeilijkheden door Amerika zijn
veroorzaakt
Over de politieke situatie na de wa
penstilstand moet van hart tot hart wor
den gesproken met de Ver. Staten zodra
deze wapenstilstand een feit Is.
Over de door Churchill voorgestelde
conferentie tussen de wereldleiders
zeidc Attlee dat een dergelijke bijeen
komst een zorgvuldige voorbereiding
vereist. Speciaal in verband met de
eigenaardige positie van de Ameri
kaanse president Anders bestaat het
gevaar, dat Eisenhower na de confe
rentie omver geworpen wordt zoals
eertijds met president Wilson het ge
val was.
Ook Attlee geloofde, dat persoonlijk
contact en wederzijds begriti het voor
naamste doel zouden moeten vormen
van de ontmoeting. Attlee's speech kreeg
grote bijval,
Tijdens zijn rede heerste er in het
Lagerhuis de grootst denkbare eenheid.
Vooral Labours linker vleugel gaf her
haaldelijk zijn instemming te ken
nen met Attlee's opmerkingen.
Over Indo-China zeide hij: elke po
ging om de Indochinese oorlog voor de
VN. te brengen zou een grote splitsing
In de wereldorganisatie en zelfs in het
Britse Gemenebest teweeg brengen.
Frankrijk was „langzaam" geweest met
zijn erkenning van de nationalistische
beweging. Hoewel Rusland voor ziin ei
gen doelen elke nationalistische bewe
ging steunt, betekent dit nog niet. dat er
geen echte nationalistische' bewegin
gen zijn, waarmee men rekening moet
houden, of deze nu zijn in Indo-China,
Egypte, Arable of Afrika, aldus Attlee
Een Britse basis in de Suezkanaalzone
tegen de wil van Egypte zou erg zwak
zijn en „ik hoop, dat Egypte daarin deel
zal nemen.
Het zou een fout ziin te opperen, dat
een verenigd Duitsland zich automatisch
zou moeten aansluiten bij de Noord-
Atlantische verdragsorganisatie.
Churchill's suggestie betreffende een
conferentie van staatshoofden der gro
te mogendheden komt Washington
beslist ongelegen. In tegenstelling tot
Churchill acht Amerika dc tijd voor
een conferentie nog niet rijp. Er heerst
hier nog altijd twijfel aan de oprecht
heid van de Russische vredesgebaren
en men wenst eerst op lager niveau
resultaten te bereiken inzake Korea en
Oostenrijk.
Bovendien is er hier onzekerheid om
trent de vraag wie in het Kremlin de
rode lakens uitdeelt en met wie men
derhalve moet onderhandelen Hoofd
zaak der Amreikaanse bezwaren tegen
Churchill's voorstel is echter, dat een re
geling met de Russen dermate gecom
pliceerd za! ziin dat dit geen taak van
een korte conferentie van staatshoofden
kan ziin Een regeling zelfs op onder-
geschike punten, kan alleen hecht ziin.
indien getrainde diplomaten daar we
kenlang aan werken.
Op Hemelvaartsdag zal op het ter
rein van de voormalige schietbaan
van het Polizeiliches Durchgangs-
lagerConcentratiekamp Amers
foort) een monument worden inge
wijd ter nagedachtenis van allen, die-
in dit kamp tijdens de bezettings
jaren liet leven hebben verloren.
Maandag is dit monument, dat werd
vervaardigd door de beeldhouwer
Fiits Sieger te Amsterdam, naar de
plaats van bestemming gebracht.
Onder leiding van de beeldhouwer
(rechts) wordt het gedenkteken op
het voetstuk geplaatst.
Regenkansen nog niet groot
Het K N.M.I. deelt mede:
De laatste dagen is ons land verschil
lende malen juist ontsnapt aan regen-
gebieden, die over West-Duitsland naar
het Zuiden trokken. De oude depressie,
waaromheen deze regengebieden bewo
gen, trekt nu naar hel Oosten weg,
waardoor Nederland tijdelijk onder een
zwakke rug van hoge druk komt te lig
gen. De hoogste barometerstanden blij
ven ten Noorden van ons land voorko
men.
Oceaanstoringen veroorzaken in Frank
rijk en de Bl itse eilanden dalingen van
de luchtdruk. Regenzones van deze
storingen dringen geleidelijk verder
Frankrijk cn Engeland binnen. Het ziet
er echter naar uit, dat zij morgen ons
land nog niet zullen bereiken. De regen
kansen zijn derhalve nog tamelijk klein.
De wind zal waarschijnlijk meer
Oostelijk worden, waardoor lucht uit
Duitsland wordt aangevoerd, die niet
veel warmer is, dan de lucht waarin we
ons de laatste dagen bevonden hebben.
Een belangrijke stijging van de tempe
ratuur zal derhalve morgen nog niet
optreden.
Vietminh-terugtocht duurt
voort
De Vietminh-troepen, die kort gele
den de hoofdstad van Laos, Loeang Pra-
bang, bedreigden, zetten hun terugtocht
langs de bovenloop van de rivier de Nam
Hoe voort. Zij bewegen zich in de rich
ting van hun uitgangspunt. Dien Bien
Phu, 200 kilometer ten Noordwesten van
Hanoi.
Opstandelingen, die enige dagen ge
leden nog druk uitoefenden op de pos
ten Moeong Hoea en Moeong Sai, resp.
140 kilometer ten Noorden en 100 kilo
meter ten Noordoosten van Loeang
Prabang, bewegen zich eveneens in de
richting van Dien Blen Phu.
DEENSE KAMER AANVAARDT
GRONDWETSHERZIENING.
De onlangs gekozen Deense Kamer van
Afgevaardigden heeft met 125 tegen 6
stemmen bij 2 onthoudingen de grond
wetswijzigingen goedgekeurd, die o.m.
'ooizien in een één-Kamerstelsel en de
mogeliikheld van opvolging in vrouwe
lijke lijn.
De wijzigingen gaan nu naar de Se
naat, die ze, naar venvacht wordt,
eveneens zal goedkeuren. Daarna zal
een volksstemming over de grondwets
herziening worden gehouden.
DETINERINGSKAMPEN IN DE V. ST.
In de V S. worden thans ten minste
vijf detineringskampen ingericht voor
personen, die in tijd van oorlog als ge-
'aarlijk voor de veiligheid van het land
eorden beschouwd. Een dergelijk iemand
zal, op grond van de wet op de binnen
landse veiligheid van 1950, krachtens
welke ook de kampen worden aangelegd,
voor onbepaalde tijd vastgezet kunnen
worden, zonder dat de gebruikelijke ge
rechtelijke procedure ln acht genomen
"ordt.
James Bennet, hoofd van het bureau
voor de gevangenissen, verklaarde
„Deze kanijoen zullen slechts worden ge
bruikt, wanneer er een noodtoestand is".
Prins Charles bij kroning van
zijn moeder
Uitgebreide repetities
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
Prins Charles zal een gedeelte van de
kroningsdienst in de Westminster Ab
bey bijwonen. Er is nog niet besloten
hoe lang hij er zal verblijven en tijdens
welk deel van de dienst. Ook is nog niet
bekend waar hij zal zitten en of hij een
officieel pakje zal dragen.
De hertog van Norfolk, die als earl
marshall de kroningsplechtigheden or
ganiseert, heeft aangekondigd, dat van
Donderdag as. tot Vrijdag 29 Mei da
gelijks kortere of langere repetities van
de ceremonie zullen worden gehouden,
waarbij zijn echtgenote, de hertogin van
Norfolk, de plaats van koningin Eliza
beth zal innemen.
De stoet van kerkelijke hoogwaardig
heidsbekleders en de anderen die bij het
ceremonieel betrokken zijn zal uit 260
personen bestaan, met inbegrip van 40
pages en de draagsters van dc konink
lijke sleep. De koningin zal 8 tot 10 mi
nuten nodig hebben om zich van de in
gang van de kathedraal naar de ruimte
voor het altaar te begeven, waar zij in
een van de drie stoelen, welke bij de
plechtigheid gebruikt worden, zal plaats
nemen.
stand van 100 meter naar het altaar zal
hebben afgelegd en iedereen zijn plaats
zal hebben ingenomen.
De hertog van Edinburgh zal onmid
dellijk voor de kroningssieraden uitlo
pen ln het uniform van admiraal Zijn
positie is gelijk aan die van de echtge
noot van koningin Anne, prins George
van Denemarken, bij haar kroning in
1702. De koningin, gekleed in een kar
mozijnen fluwelen mantel met herme
lijn afgezet en goudbrokaat zal de zoge
naamde kraag van de kouseband dra
gen en op haar hoofd een diadeem van
kostbare edelstenen.
Bij de plechtigheid zullen drie gene
raties Churchill aanwezig zijn. Sir Win
ston. zijn zoon Randolph, die een mili
taire ere-functie vervult, en de 12-ja-
rige Winston Spencer Churchill, het
zoontje van Randolph, die als page van
luchtmaarschalk Portal optreedt en
daarbij de taak heeft diens kroontje te
dragen. Alle peers en peeressen zétten
namelijk op het grote ogenblik van de
kroning hun eigen kroontjes op het
hoofd.
De zalving en de communie alsmede
enkele gebeden zullen niet door de tele
visie worden opgenomen.
De belichting van de scènes zal waar
schijnlijk wel moeilijkheden opleveren,
zeide de hertog van Norfolk gisteren op
de persconferentie.
Men zal op de televisie alles van een
afstand zien, omdat geen enkel close-
up, van wie dan ook, is toegestaan.
In de kathedraal zelf zullen drie tele
visie-camera's worden opgesteld.
Dinsdagmiddag brachten de Zuid-
afrikaanse volksdansers, die mo
menteel een tournée maken door
ons land. een bezoek aan Paleis
Soestdijk. waar zij door H.M. Ko
ningin Juliana werden ontvangen.
De volksdansers gaven enige de
monstraties cn boden Prinses
Marijke, die met Prinses Beatrix
aanwezig was. twee poppen aan.
Een van de leden van het gezelschap
bood Prinses Marijke de doos met
de poppen aan. Geheel links H.M.
Uiterst rechts Prinses Beatrix, naast
haar Prinses Marijke.
Bestuur NPD herkozen
In de gisteren gehouden algemene
jaarvergadering van de Vereniging van
uitgevers van dagbladen, de Neder
landse Dagbladpers 1945 (NDP) is het
zittende bestuur bij acclamatie herko
zen. Bovendien werden tot bestuurslid
gekozen de heren H. van Kuilenburg,
directeur van de Arbeiderspers, en Jacq.
de Smit-, directeur van het Zeeuwsch
Dagblad te Goes.
0BIIIIBDBIIQ9Blliaai
Hemelvaartsdag geen L.D.
Morgen, Hemelvaartsdag, zal ons
Blad niet verschijnen en zullen
onze Kantoren de gehele dag ge
sloten zijn.
DE DIRECTIE.
Oud-Leiden
Nieuwe Britse
ambassadeur in Moskou
William Hayter, thans Brits buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minis
ter in Parijs, is benoemd tot ambassa
deur in Moskou als opvolger van sir Al-
vary Gascoigne, die spoedig de pensioen
gerechtigde leeftijd bereikt. Hayter zal
in Parijs opgevolgd worden door Reily,
thans werkend op het Foreign Office.
De benoeming van een jonge ambassa
deur in Moskou (Hayter is 47), bete
kent een verandering der Britse ge
woonte. Tot nu toe betekende deze
benoeming steeds het hoogtepunt in
de loopbaan van een Brits diplomaat.
Na deze post wordt hij doorgaans ge-
pensionnee rd.
Hayter heeft in 1934 en '35 reeds als
ambassadesecretaris in Moskou gediend.
Voor de oorlog was hij in China en tij
dens de oorlog diende hij in Washing
ton.
Sir Alvary Gascoigne werd in October
1951 als ambassadeur in Moskou be
noemd. Daarvoor was hij hoofd van dc
Britse militaire missie naar Japan.
F.D.J. BEZET KATHOLIEK
JEUGDTEHUIS.
Achttien leden van de Oost-Duitse
Communistische Jeugdbeweging i F.D.J.)
hebben te Saarwo in de provincie Bran
denburg een jeugdtehuis van de katho
lieke kerk bezet, waar 130 kinderen van
2 tot 14 jaar worden verzorgd. Zij heb
ben vlugschriften uitgedeeld, waarin de
bevolking van de plaats wordt opgewekt
een massademonstratie tegen de leiding
van het tehuis te houden.
i Veertien dagen geleden heeft een
staatscommissie het tehuis bezocht,
waarna een communistisch blad de lei
ding er van beschuldigde, dat zij de
kinderen mishandelde.
Wij hebben in de afgelopen maanden al menig
plaatje gewijd aan het Kort Rapenburg en naaste
omgevingmaar toen wij de bovenstaande foto
ontvingen van Mevrouw Ch. f. Burggraaf-van
Helden uit Hillegom konden wij de verleiding toch
niet weerstaan om ze in deze serie op te nemen.
Voorzover nodig een korte toelichting: de foto is
genomen van liet punt Noordeinde hoek Rapen
burg met het gezicht op de Breestraat rechtsen
het Kort Rapenburg vóór de overkluizing in 1910.
Vermoedelijk is deze opname nog wel ouder dan
een halve eeuw. want ook op de originele foto
konden wij niets ontdekken wat zou kunnen
wijzen op het bestaan van een paardetram.