LEIDSCH
DAGBLAD
Felle aanklacht van Trygve Lie
op Sovjet-blok
92ste Jaargang
WOENSDAG 11 MAART 1953
No. 27861
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J Brouw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal: f0.47 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adni.: 25041; Red.: 21507
Zulks bij zij.: afscheidsrede als
secretaris-generaal der V.N.
„De Sovjet-Unie heeft de meest ruwe vorm van druk op my uitgeoefend. Zij
en de vier met haar verbonden ledenstaten der Verenigde Naties hebben sinds
1950 zelfs geweigerd my als secretaris-generaal der Verenigde Naties te er
kennen, dit op grond van het feit dat ik de actie der Verenigde Naties tegen
de gewapenderhand uitgevoerde aanval in Korea iieb gesteund", verklaarde
de secretaris-generaal der V.N., Trygve Lie, in een voltallige zitting der alge
mene vergadering, waarin hy zyn personeelsbeleid verdedigde.
Het vraagstuk van Lie's personeels
beleid is aan de orde gesteld sinds de
Verenigde Staten zijn begonnen met
een onderzoek naar de politieke be
trouwbaarheid van bij de V.N. in dienst
zijnde Amerikaanse burgers.
„Bijna drie jaar heb ik deze bejege
ning in stille verdragen, zonder acht
te slaan op de vele schendingen der
voor de werkwijze der V.N. vastge
stelde regels, doch ik acht het thans
het juiste ogenblik te verklaren dat
dit optreden der communistische sta-
icn-leden der V.N. de meest ernstige
schending vormt van artikel honderd
van het handvest, waarin is bepaald.
dat „de secretaris-generaal, noch
staf, bij het vervullen van hun plicht
bevelen zullen ontvangen van enige
regering of gezagsorgaan, buiten het
daartoe aangewezen orgaan der in
ternationale organisatie", verklaarde
Lie.
Hij vervolgde met te zeggen volkomen
bereid te zijn geweest zijn ambt tot het
einde van de daarvoor gestelde tijd te
vervullen, „ware het niet dat het hier
niet slechts ging om de vele aanvallen
van de Sovjet-Unie en haar aanhangers
op mjjn persoon, doch tevens om he'
behoud van de positie van de secreta-
ris-eeneraal binnen de V.N."
„De secretaris-generaal der V.N. moet
de hem verleende functie met een
maximum van gezag en doelmatigheid
kunnen uitoefenen, ook op politiek ge
bied, daar hij slechts kan worden geko
zen, indien de vijf permanente leden
van de Veiligheidsraad hieraan een
stemmig hun goedkeuring hechten. Dit
is van zeer groot belang voor het geval
de secretaris-generaal der V.N. in de
toekomst opnieuw in het belang van
vrede en vrijheid moet spreken of han
delen".
Sommigen zullen wellicht zeggen dat
mijn aftreden een bezwijken is on
der de door de Sovjet-Unie c.s. op
mij uitgeoefende druk. Dit is niet zo.
Ik handel aldus, om in eventucde
nieuwe crisis in de toekomst het ge
zag van de secretaris-generaal te ver
sterken. opdat hy aldus zijn invloed
nog meer zal kunnen aanwenden voor
het bewaren van de wereldvrede".
Trygve Lie vervolgde met te zeggen,
dat. er sinds 1950 door de Sovjet-Unie
en de met haar verbonden staten „een
stroom van verdachtmakingen aan
mijn adres is geuit". „Het centrale punt
hiervan was. dat het secretariaat-ge
neraal der V.N. door Amerikanen werd
beheerst en dat het personeel hiervan,
met de secretaris-generaal aan het
hoofd, niets anders waren dan de ge
hoorzame werktuigen van Wallstreet
en Washington.
Het is dan toch wel zeer merkwaar
dig, dat het secretariaat der V.N. tege-
LN'DIA PROTESTEERT WEER EENS
BIJ ZUID-AFRIKA
India heeft bij de Unie van Zuid-
Afrika geprotesteerd tegen de opheffing
van de consessie van 1914, volgens welke
Indische vrouwen en kinderen tot Zuid-
Afnka toegelaten werden.
De consessie. gedaan door maarschalk
Smuts, had ten doel een evenwicht te
brengen tussen het aantal Indische
mannen en vrouwen in Zuid-Afrika.
De Zuid-Afrikaanse regering heeft bij
de opheffing der consessie verklaard,
dat het evenwicht thans hersteld is.
Weerrapporten
Helsinki
Oslo
Stockholm
Kopcnhacen
Londen
Amsterdam
Brussel
Parlls
Bordeaux
Nico
Warschau
Berllin
Frankfort
Munchen
Zürlch
Wenen
onbewolkt
llcEht bew.
onbewolkt
celled bew.
half bew.
WEERBERICHT
Weinig verandering
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en op de
meeste plaatsen droog weer. Tijdelijk tot
matig of zwak afnemende wind hoofd
zakelijk tussen Noord en West. Vannacht
en morgenochtend over het algemeen
iets kouder en hier en daar mist Mor
een overdag ongeveer dezelfde tempera
tuur als vandaag.
(Opgemaakt te 10 uur).
12 Maart
Zon op: 702 uur: onder: 18.39 uur.
Maan op: 5 43 uur; onder: 14.38 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.30 en 13 00
uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
lijkertyd in de Verenigde Staten is aan
gevallen, omdat men beducht was dat
het onder communistische invloed
stond.
Doch ik wil hier nadrukkelijk verkla
ren dat alle staten-leden der V.N.. met
uitzondering van de communistische
groep, mijn recht hebben erkend om te
spreken en te handelen zoals ik heb
gedaan, waarbij zij het recht bezaten
het met mij, hetzij in het openbaar, het
zy in particuliere gesprekken, oneens te
zijn".
Trygve Lie besloot met de hoop uit
te spreken, dat de „sfeer van verden
king, teweeg gebracht door het onder
zoek naar de politieke betrouwbaarheid
van Amerikaanse employe's der V.N.,
spoedig zal zyn opgeklaard".
Hij zelde in personeelszaken weer
stand te hebben geboden aan de van
vele zijden op hem uitgeoefende krach
tige druk, om personeelsleden te benoe
men of te ontslaan. „In het politieke
vlak heb ik in de afgelopen zeven jaar
mijn politieke verantwoordelykheid, zo
als deze in het Handvest is vastgelegd,
krachtig uitgeoefend en verdedigd"
Trygve Lie heeft 10 November 1952
zijn ontslag als secretaris-generaal der
V.N. Ingediend. De veiligheidsraad zal.
als gemeld, heden byeen komen, om te
spreken over het opstellen van een
voordracht voor de benoeming van een
nieuwe secretaris-generaal. Indien over
de voordracht overeenstemming wordt
bereikt, zal zij aan de algemene verga
dering, die het recht van benoeming
hanteert, worden voorgelegd.
Het Openluchtmuseum te Arnhem
zal 6 April a.s. zijn poorten weer
openen voor het publiek. Thans is
men druk bezig voorbereidingen te
treffen, en de laatste hand te leggen
aan nieuwe aanwinsten, die een
bezoek aan het museum nog inte
ressanter zullen maken dan voor
heen.
Men is o.a. bezig met de opbouw
van het los-lioesuit Zeyen (Dr.)
Het zware eiken bintenwerk van
eeuwenoude balken wordt van een
„wand" voorzien. Deze wand be
staat uit vlechtwerk van tenenhout.
waarover met strohakscl vermengde
leem en koemest wordt gesmeerd,
deze wand vertegenwoordigt de
oudste wandconstructic in ons land.
De wand wordt in orde gemaakt.
Onderhoud Luns-Eisenhower
„Men moet zich niet om de tuin
laten leiden"
„Nederland komt verplichtingen na"
De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr J. M. A. H.
Luns heeft gisteren te Washington verklaard, dat president Eisenhower
het met hem eens was, dat de Westelijke bondgenoten hun defensie
inspanningen niet kunnen verslappen als gevolg van de wijziging in
het Sovjet-Russisch regiem. Minister Luns zeide met president Eisen
hower over de nieuwe situatie in de Sovjet Unie gesproken te hebben
in een onderhoud van een half uur in het Witte Huis.
President Eisenhower was het er mee
eens, dat de Westelijke landen zich
geenszins om de tuin moeten laten lei
den", door de houding van de nieuwe
leiders m de Sovjet-Unie in dit vroege
stadium. Eisenhower was van gevoelen,
dat „een onverflauwde inspanning" van
de Westelyke landen nodig was. Minis
ter Luns en Eisenhower hadden de ge
hele internationale situatie in ogen
schouw genomen, „waarbij vooral aan
Europa en de Europese verdedigings
plannen aandacht werd geschonken".
Minister Luns had president Eisen
hower duidelijk te kennen gegeven,
dat Nederland vastbesloten is, zijn vol
ledige militaire verplichtingen in Nato-
verband dit jaar na te komen niet
tegenstaande het feit van de rcusach-
Wisselend weer
Het KNMI deelt mede:
Dagenlang werd het weer in Neder
land bepaald door een gebied met hoge
barometerstanden, waarvan het cen
trum over de Britse eilanden zwierf. Za
terdag lag het boven Ierland. Zondag
boven Midden Engeland, Maandag bo
ven Schotland. Dinsdag was het weer
in Midden Engeland en vanochtend in
Ierland teruggekeerd. Dat deze laatste
positie door zyn grote afstand van Ne
derland voor ons tamelijk ongunstig is,
bleek zowel Zaterdag als vandaag. Op
beide dagen trok namelyk langs de
Oostflank van het hogedrukgebied een
storing over de Noordzee naar het Zui
den, het ging met een krachtige Noord-
Westelijke wind en enkele buien ge
paard. Bij het Zuidpunt van Groenland
bevindt zich thans een zeer diepe de
pressie. Deze veroorzaakt over het Wes
telijk deel van de Oceaan flinke stor
men. De invloed van deze depressie
heeft zich nu tot het zeegebied tussen
IJsland en Schotland uitgebreid. Het
ziet er naar uit, dat ook Nederland b.n-
nen de invloedsfeer van deze depressie
zal komen, zodat op enkele dagen met
wisselend weer moet worden gerekend.
tige kosten in verband met de waters
nood.
Verder zeidc minister Luns. presi
dent Eisenhower als zijn overtuiging
te hebben uitgesproken, dat er zich
geen vertraging zal voordoen bij de
bekrachtiging door Nederland van het
Europese verdedigingsverdrag.
Bij de besprekingen van de nieuwe
situatie in de Sovjet-Unie was gebleken,
dat minister Luns en president Eisen
hower beide van mening zijn. dat, het
nog te vroeg is om prpcies te zeggen
welke koers de Sovjet-Unie zal volgen
onder leiding van premier Malenkof.
„Zelfs de Russen kunnen nu nog niet
weten wat er zal gebeuren", aldus mi
nister Luns.
Minister Luns heeft ook economische
aangelegenheden met president Eisen
hower besproken. Hij was sterk onder de
indruk gekomen van de grote overeen
komst van zienswijze in vele kwesties
tussen de V.S, Engeland en Nederland.
„Wy beschouwen vele kwesties in het
zelfde licht", zo zei minister Luns.
Bij het onderhoud van minister Luns
met president Eisenhower waren tegen
woordig de Nederlandse ambassadeur dr
Van Royen en Walter Bedell Smith, on
der-minister van buitenlandse zaken der
V.S.
Vandaag zal minister Luns een onder
houd hebben met de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Foster
Dulles en Bedell Smith
Vanavond keert minister Luns naar
New York terug: hij denkt Vrijdag naar
Nederland terug te keren.
HAWAÏ 49STE STAAT IN DE V. ST.
De Amerikaanse Kamer van Afge
vaardigden heelt, een wetsontwerp goed
gekeurd, waarbij Hawai tot ric 49ste staat
van de V.St. wordt verklaard.
Heksenjacht in de V. St.
HET WORDT WEL WAT TE DOL
De voorzitter van de Amerikaanse
huiscommissie Inzake on-Amerikaanse
activiteit, Velde, heeft medegedeeld dat
hii een onderzoek zal in stellen naar de
wijze, waarop de jongste bijbelvertaling,
die vorig jaar in een oplage van tien
millioen exemplaren ln de V.S is ver
schenen, tot stand is gekomen, omdat
hij vermoedt dat hierbij communisten
zijn betrokken geweest.
Carl Miaclntyre, de voorzitter van de
Internationale Raad van Christelyke
kerken een organisatie, waarin 42
kleine Protestantse secten zijn opgeno
men heeft inmiddels zijn instemming
met het plan van afgevaardigde Velde
betuigd. Naar zijn mening behoorden
acht der vertalers tot een of meer orga
nisaties, die als crypto-communistisch
worden beschouwd
De Nationale Raad van kerken van
Christus, waarin het merendee' van de
Amerikaanse protestanten is vertegen
woordigd. weigerde, evenals de R K.
kerk commentaar op de mededeling van
Velde te geven.
Dezer dagen zyn in de werkplaats
voor herstellingen der Oost-Duitse
spoorwegen te Malchin, in Mecklen
burg, een locomotief, twee personen-
en vijf goederenwagons binnengebracht,
waarin zich honderden kogelgaten be
vonden.
Vernomen wordt dat de trein 18 Fe
bruari J.l. gedurende een rit door het
door Polen bezette gebied ten Oosten
van de Oder en Neisse door Poolse ver
zetsstrijders is overvallen en beschoten
Dit geschiedde op enige kilometers van
Frankfort-aan-Oder. Een Duitse trein
begeleider en drie Sovjet-Russische
soldaten werden hierbij zwaar gewond.
Nabij San Diego iCalifornle) zijn een
f-86 Sabre straaljager en een Panther
van de Amerikaanse vloot met elkaar in
botsing gekomen. De piloot van de Sabre
kwam om het leven De bestuurder van
de Panther wist zyn toestel veilig aan
de grond te zetten.
Ou acht kilometer ten Zuid-Westen
van Grand Prairie (Texas) stortte een
R-47 jager brandend neer, de piloot ver
loor het leven.
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII.IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
Foto-Album
„OUD-LEIDEN" I
1 Onze aankondiging van de verschijning van een foto-album E
E „Oud-Leiden" is met groot enthousiasme ontvangen. Totdus-
verre werden reeds meer dan 600 exemplaren besteld. E
Mogen wij hen, die wel belangstelling voor deze uitgave j§
bezitten, doch daarvan tot dusverre geen blijk gaven in de vorm
E van een bestelling, verzoeken dit niet te lang meer uit te stellen? E
De oplage zal uiteraard zijn afgesteld op het aantal binnen-
gekomen inschrijvingen en het is hoogst onwaarschijnlijk, dat s
E daarvan een tweede druk zal verschijnen. Teneinde teleurstel- E
E ling te voorkomen, verdient het dus aanbeveling reeds nu een E
exemplaar te doen reserveren. U bent er dan zeker van straks j§
E niet achter het net te vissen.
U kunt daartoe gebruik maken van onderstaande bon, s
E welke U ingevuld in een open enveloppe als drukwerk met 2 E
E cents gefrankeerd, gelieve te zenden aan onze Administratie, s
Witte Singel 1, te Leiden. s
E Omtrent de wijze van aflevering en van betaling volgen
E t z t. nadere mededelingen. Men wordt dringend verzocht om
thans géén geld of postzegels in te sluiten.
Directie L. D. M
Ondergetekende,
BESTELBON
(ln blokletters
v.p.)
straatnaam, huisnummer en woonplaats,
wenst t.z.t. te ontvangen exemplaren van Uw Foto-album
OUD-LEIDEN, tegen de prijs van 90 cents per stuk.
siimm
Amerikaans vliegtuig door Migs
neergeschoten
- Ernstig incident
Twee straaljagers van het Russische
type Mig-15 hebben gisteren, komen
de uit Tsjecho-Slowakye, een Ame
rikaanse straaljager van het type
Thunderjet neergeschoten nabii Re
gensburg. 16 kilometer binnen de
Amerikaanse zone van Duitsland, al
dus het hoofdkwartier van de Ameri
kaanse luchtmacht in West-Duitsland.
De Amerikaanse ambassadeur te
Praag, George Wadsworth, heeft van
zijn regering opdracht gekregen „zo
krachtig mogelijk" te protesteren te
gen het gebeurde.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
77,5 millioen voor
Rampenfonds
Het Nationale Rampenfonds had
tot gisteravond "7,5 millioen gul
den ontvangen. In één dag Is er
dus weer ruim een millioen gul
den bijgekomen. Maandag was de
stand 76.3 millioen.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIilllllllllllllllllllHIIIII
De Thunderjet werd door een s_...
van de Migs zodanig getroffen, dat het
toestel onbestuurbaar werd De piloot
luitenant Warren Brown, wist zich met
zijn valscherm in veiligheid te brengen.
De Amerikaanse straaljager stortte neer
en brandde na een ontploffing geheel
uit.
Een andere Amerikaanse straaljager,
die de Thunderjet begeleidde op een
normale verkenningsvlucht, deed geen
poging om het vuur op de Migs te ope
nen. doch landde op het vliegveld Fur-
sten-Feldbruck bii Muenchen.
Luitenant Brown verklaardde dat de
twee Migs op een hoogte van 12 000 voet
verschenen en ln het voorbygaan op zijn
toestel vuurden.
De Amerikaanse hoge commissaris
in Duitsland, dr Conant. zeide in een
verklaring, die te Bonn aan de pers
verstrekt werd. dat het gebeurde „een
ernstig incident" en een grove schen
ding van de zonegrens betekent. Ook
de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Foster Dulles, noemde
tegenover journalisten te Washington
het voorval „zeer ernstig."
De West Duitse grenspolitie verklaar
de ln haar maandelijks rapport, dat
Britse burgerwacht
ontbonden
De Britse minister van oorlog, Head,
heeft in het Lagerhuis de officiële ont
binding van de burgerwacht bekendge
maakt.
Hiermee is het oudste instituut van
nationale dienst in Groot-Brittannie
opgeheven. In 55 voor Christus moes
ten reeds leden van deze organisatie
van vrijwilligers het hoofd bieden aan
de Romeinse inval onder leiding van
Julius Caesar. Later moesten invasies
van Noormannen en Denen worden af
geslagen. In het midden der zeventien
de eeuw kreeg de organisatie haar hui
dige naam. Zy heeft een rol gespeeld
bij alle belangrijke militaire gebeurte
nissen van de laatste c
Tsjechoslowaakse straalvliegtuigen vori
ge maand verscheidene malen de grens
hebben geschonden.
Op 8 October van het vorige Jsjlt
protesteerden de V S. tegen het beschie
ten van een toestel van het. type C-<ï7
door twee Russische Migs 15. De C-47
was voor evacuatiedoelelnden op weg
van West-Duitsland naar West-Berhjn.
De Russische autoriteiten verklaarden
toen, dat het Amerikaanse toestel, dat
niet werd getroffen, buiten de interna
tionale luchtcorridor had gevlogen.
De bovenstaande foto
hoort ongetwijfeld niet
thuis in onze serie oude
stadsbeelden, maar wij
vonden ze zó aardig,
dat wij meenden haar
onze lezers niet te mo
gen onthouden. Het is
een jeugdfoto van onze
vorige burgemeester,
thans wijlen mr Adri-
aan Van de Sonde Bak-
huyzen (rechts), die
zijn voder, prof. dr H.
G. van de Sonde Bak-
huyzen (in het midden)
en oom, dr E. E. F. van de Sonde Bakhuyzen, behulpzacm is bihet verrichten van astronomische waarnemingen aan
de Leidse Sterrewacht. Prof. dr H. G. van de Sonde Bakhuyzen was van 1872 tot 1908 gewoon hoogleraar in de
sterrenkunde aan de Leidse Universiteit. Na zijn aftreden laatstgenoemd jaar bihet bereiken van de wettelijke
leeftijdsgrens werd hials buitengewoon hoogleraar opgevolgd door zijn broer Ernst, die tot dan lector was
geweest.
Deze foto is vermoedelijk gemaakt in het eerste of tweede studiejaar van onze oud-burgemeester, 1897 of 1898.
