Eerste ver lieslij st Rootle Kruis verschenen samenleving Oost-Dnitsland biedt geen waarborgen voor de rechten van de mens Hier ligt een taak voor tie democratische landen Tweede gevaar voor Engeland De Polesine ordt vergolden afgeweerd? Schadevergoeding in België LEIDSCR DAGBLAD - DONDERDAG 5 FEBRUARI omgeving van het plaatsje Lynn in Engeland staat on- Velen zijn uit dit gebied naar het plaatsje, waar zij ondergebracht in scholen particulieren. In een voor het doel overhaast in gericht klasselokaal. worden de evacué's verzorgd, door Rode-Kruis- zusters. Een baby krijgt de fles. een oude vrouw wordt in bed geholpen. Vandaag heeft het Ned. Roode Kruis een eerste verlieslijst uitgegeven, waar op meer dan honderd namen voorkomen van personen, waarvan verluidt, dat zij om het leven zouden zijn gekomen of vermist worden. Deze lijsten, zo vernemen wij van de' directeur van het Informatiebureau van het Roode Kruis de heer J- van de Vosse zullen zoveel moge'tik dagelijks worden uitgegeven. De gegevens, die daarop voorkomen, zijn ongecontroleerd. Zij kunnen voor familieleden en verwanten van daarop vermelde personen dus hoog stens een aanwijzing zijn. dat rekening moet worden gehouden met het feit. dat de verwant mogelijk iets is overkomen. De lijsten zullen ter Inzage liggen op de p'aatselijke afdelingen van het Roode Kruis. Men gelieve deze afdelingen niet op te bellen voor Informaties. Bovendien ligt deze lijst voor belang stellenden ter inzage aan ons Bureau Witte Singel 1. Ook wij verzoeken dringend daarover niet telefonisch in lichtingen te vragen! In Zeeland en de Zuid Hollandse eilanden zijn speciale functionarissen van het Roode Kruis bezig met het ver zamelen van gegevens, sommige daarvan zullen verstrekt zijn door nog ter plaatse aanwez ge autoriteiten, andere afkom stig van ooggetiiig-n evacués, militairen en burgers die helpen aan de bestrij ding van de ramp en haar gevolgen enz. daar het onder de huidige omstandighe den ondoenlijk is de verstrekte gegevens alle op korte termijn te controleren en op hun betrouwbaarheid te toetsen, kunnen genoemde verlieslijsten dus al leen beschouwd worden als een voor'o- pige informatie, die voor correctie vat baar is. (Van een onzer verslaggevers) Men heeft in de Kuno Fischerstrasse in West-Berlijn de vluchje- '9enbalans over de maand Januari opgemaakt. Rekening houdend el de belangrijke categorie niet geregistreerden, wordt het totaal mensen, dat in dertig dagen van Oost-Duitsland uit naar West- "lijn de wijk heeft genomen, op rond 40.000 geschat. Eén beklem- end cijfer, dat in feite een felle aanklacht inhoudt tegen een wereld, jjarvan de leiders hun onderdanen opriepen zich te verzetten tegen ere vorm van beknotting van vrije meningsuiting en voorts te njden voor de rechten van de mens. 1 Die gigantische worsteling, waarbij millioenen ten onder gingen, "eP ruines, welke, dank zij de moderne hulpmiddelen, geleidelijk lillen verdwijnen. Doch zolang er systemen zullen blijven bestaan welke er zich op ®,en, de mens geen andere betekenis toe te kennen dan een nummer 1 oei maatschappelijk verkeer, zullen latere generaties alleen maar 'er die tweede wereldoorlog spreken als van een zinloze strijd, omdat doel, vrijheid voor een ieder, niet werd bereikt. het schrjjnend vluchtelingenprobleem niet opgelost. Alle landen, welk- de de mocratische beginselen zijn toegedaan, hebben nog een kans om de Moskovtti- sche dictatuur te tonen, d.-t hun rege ringssysteem hoge waarde toekent aan het begrip humaniteit. Als het mogelijk is internationaal militair en cconomlsch De categorie intellectuele vluch telingen uit Oost-Duitsland ls zeer groot Doelbewust zijn de Sovjets er op uit om het studeren in de door hen bezette gebieden onmo gelijk te maken. Dit thema behan delt thans onze verslaggever, die zich in West-Berlijn bevindt. 'lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllll samen te werken, dan moet het ook mogelijk zijn al diegenen, die aan de worgende greep van het communisme wensten te ontkomen, te helpen. Til van vluchtelingen hebben mij eerlijk bekend van de communistische doelstellingen voor zichzelf en de we reld aanvankelijk heil te hebben ver wacht. Heeft het zin deze mensen thans verwijten te doen, nu zij heb ben ingezien van welk een werkelijke aard en karakter deze leer is? Zij, die nauw met deze mensen In aanra king komen en geen Duitsers zijn die zo wel van het nationaal socialisme als van het communisme persoonlijk leed hebben ondervonden, spreken zich niet in ver oordelende zin over deze vluchtelingen uit. VOOR „INTELLECTUELEN" GEEN TOEKOMST Ik heb één en zeker niet onbelang rijke groep der vluchtelingen nog niet gesproken. Dal ls de categorie der jonge intellectuelen. Tot voor een half Jaar kon de Jongen, die daartoe de gaven bezat, zich op wat men ln Nederland zou noemen middelbare scholen voorbe reiden op een universitaire studie. Het lerarencorps aan deze onderwijsinstel lingen werd vrijer in zijn leermethoden gelaten dan de collega's op de z.g. „Volksschule". Op één enkele uitzonde ring na, kon het normale lesrooster wor den afgewerkt. Geen communistische organisatie had, tot midden 1952, enige vat op het onderwijsprogramma kunnen krijgen. Zelfs waren de leerlingen vrij gesteld van toetreding tot de „Dienst für Deutschland" en van de Volkspolitle. Zij, die al met goed gevolg hun middel bare schoopopleiding linde':n afgesloten, konden ongestoord zich verder onder richten aan de universiteit. Maar bij het, begin van het nieuwe semester kwamen de moeilijkheden. Ik noem één geval als voorbeeld. Kurt Grothe. 17 jaar, is met zijn vriend Hans Nicderbaum, 1G jaar, naar West-Berlijn gekomen. Zij komen uit Maagdenburg en hebben een krankzin nige "rondreis van bijna drie weken moe ten maken om de Westelijke sector te kunnen bereiken. Beiden stonden voor hun laatste leerjaar. Op een gegeven ogenblik, in Septem ber, moesten alle leerlingen zich in de aula verzamelen voor het aanho ren van een redevoering door een hun onbekende communistische partijfunc tionaris, die de leerlingen erop wees, dat een daadwerkelijke medewerking aan de opbouw van de Oost-Duitse volksrepubliek van meer waarde was dan welke studie dan ook. Op grond daarvan zou het lesrooster worden veranderd: de vakken cultuurgeschie denis en algemene geschiedenis zouden plaats moeten maken voor politiek onderricht en lichamelijke ontspan ning. Dit laatste bleek in de practyk te bestaan uit exercities op het school plein. volkomen in militaire stijl. Een geest van onrust ontstond onder de jongens, welke nog werd vergroot toen de rector werd ontslagen en met enkele leraren met onbekende bestemming werd ,-eggevoerd. LIJDELIJK VERZET. De koppen weiden bij elkaar gestoken .n sinds October begon er een lijdelijk verzet, tegen alle nieuwigheden, welke door de nieuwe rector en anderen wer den ingevoerd. Ook leerlingen van an dere scholen werden tot de hoogste klassen toegelaten, die prompt blijk gaven van hun communistische gezind heid. Zij waren het, die aandrongen op een „klassevertegenwoordiging": de leer lingen konden hun wensen en crltlek kerbaar maken aan die vertegenwoordi ging, waarvan de nieuw aangekomen leerlingen, als initiatiefnemers, deel uit maakten. Het lijdelijk verzet groeide er de klassevertegenwoordiging werd gene geerd. Dit duurde tot December, toen op een goede of liever gezegd, kwade dag de 'ngeid door de Volks school werd c politie. Een ieder moi uitzondering i de klas blijven met dc vertegenwoordi ging. Deze werd verzocht in de kamer van de rector te komen en als resultaat van de bespreking daar. werden tien tallen jongens uit de klassen gehaald, op vrachtauto's gezet en van geen van de knapen heeft men iels meer ge hoord. Enkele jongens zijn uit het raam ge sprongen, waarbij er één dódeliik werd verwond. Kurt en Hans werden niet weggehaald. Met de andere overgeble- I venen werden zij op het schoolplein bijeengedreven. De (communistische) rector sprak allen toe met de vernaming de lessen ,.ln nieuwe st-ijl" met aandacht te volgen. Van hen, die niet de volgende dag op school zouden verschijnen, zou den de ouders worden gearresteerd.... Hans en Kurt zijn ondanks deze be dreiging gevlucht. Hun ouders zouden nakomen, maar tot op heden hadden zU geen enkel bericht of deze er even eens in waren geslaagd te vluchten. Belden vertelden nog, dat in een der lessen ook de positie der Joden werd behandeld. „Zionistische Joden" zo werd gezegd „hoorden in dc nieuwe republiek niet thuis, besmet als zij waren door de verderfelijk Amerikaanse ideeën STUDEREN ONMOGELIJK Ten aanzien van de studenten treden de communisten nog drastischer op. Zij moeten aantonen hoe zij aan het geld voor hun studie komen. Begrijpelijk worden in de meeste gevallen deze stu dies door de ouders bekostigd. Prompt krijgen deze vaders en moeders een hogere belastingaanslag, met terugwer kende kröcht, te voldoen. Blijft men ln gebreke, wat de betaling betreft, dan moet de student zijn studie onderbreken en zich aanmelden bij de „Dienst für Deutschland". Hogescholen en universi teiten lopen dientengevolge leeg. Papa's die volbloed communist zijn, wordt het ln hoge mate kwalijk genomen, dat zij zoon of dochter laten studeren. Dit, zo Nooit had dit zestienjarige meisje uit Den Haag gedacht, dat zij nog eens in staat zou zijn een baardige Zeeuw als een volleerd ..kapper" te scheren. Maar in lijden van nood wordt het onmogelijke mogelijk, als dc goede wit er maar isl Mary Timmer uit Den Haag doet haar best. heet het, getuigt van een nog behept zijn met opvattingen, welke niet meer in deze tijd thuishoren. DOEL Wat voor doel heeft Moskou met deze methoden? Uit tal van Inlichtingen waarover de Westelijke geallieerde veiligheidsdiensten beschikken, en tevens uit de verklaringen van de Intellectuele vluchtelingen, blijkt, dat het de Sovjets er in de door hen bezette gebieden om te doen ls, de stu derende klasse uit te roeien. De Intel lectuelen vormen een gevaar. Tegen het geestelijk verzet is zeer moeilijk te vechten. Uit deze kringen kunnen hun leiders voortkomen. In Tsjecho Slowakije en Polen vooral bestaan deze verzetskringen, die goed zijn georganiseerd en door de intel lectuele klasse worden geleld. Aan slagen op treinen en sabotages in de fabrieken zijn in de satellietstaten aan de orde van de dag. De communisten zijn beducht voor de „gestudeerden". De arrestatie der Mos- kouse doktoren wordt als bewijs aange voerd voor de stelling, dat de intellec tueel een gevaar vormt voor de proleta riër. vandaar dat het studeren, ln het bijzonder in Oost-Duitsland, practisch onmogelijk wordt gemaakt. De Sovjets beogen een groot niemands land aan de grenzen van hun eigen territoir. Vandaar dat zij de vlucht der tienduizenden vooralsnog niet tegen zullen gaan Misschien dat zij er straks bun slaven naar toe zullen brengen. Moge de vlucht uit het Oosten voor de gehele westerse wereld een „mene tekel" aün..— Z.K.H. Prins Bernhard. die een bezoek heeft gebracht aan New York ter gelegenheid van de her denking van het 300-jarig bestaan van deze stad. woonde een dienst bij in dc St. Mark-kerk In-The- Bouwerie. welke werd geleid door Bisschop Horace \V. B. Donogan (links). Tijdens deze herdenkings bijeenkomst sprak Z.K.H. Prins Bcrnliard de genodigden toe. Achter dc Prins en de Bisschop het borstbeeld van Pictcr Stuyvesant. De houding der A.V.R.O. Leden protesteren Het landelijk comité van actie van de Avro-lcden heeft het onderstaande te legram verzonden aan de minister van O.. K. en W., onder wie de radio res sorteert: „Het landelijke comité van actie van de Avro-leden heeft met verontwaardi ging kennis genomen van de weigering door de voorzitter van de Avro om de berichtgeving betreffende de noodgeble- den op bepaalde voorwaarden te coördi neren met de andere Omroepverenigin gen. Het verzoekt Uwe Excellentie met klem zodanige maatregelen te nemen, dat de bedoelde weigering in geen en kel opzicht schade kan doen aan da uiterst belangrijke taak. die de radio heeft ter leniging van de nood cn ter verzachting van het leed". Italië in actie! Millioenen lires t (Van onze Romeinse correspondent) De Italiaanse pers wijdt vele kolom men aan de gebeurtenissen in Neder land en herinnert aan de wijze, waarop Nederland heeft meegeleefd met de ramp. welke Italië in de winter van 1951 —1952 trof. Zo lezen wij in de Romeinse „Messagero" o.a. „Laten wij het ons herinneren: Ne derland droeg tot de onmiddellijke hulp- verschaffing aan de slachtoffers van de Polesine bij met niet minder dan 165 millioen lire. tientallen tonnen graan, honderden stuks vee, duizenden paren schoenen, talrijke motorvoertuigen en nog vele andere waardevolle zaken in een indrukwekkende hoeveelheid. De ziel van het kleine Nederland, dat zich in an hoog tot laag de wereld een grote plaats heeft weten te verschaffen en dat toch zo zeer is blootgesteld aan de slagen van het lot, kon zich op dat voor ons tragische ogen blik niet met meer adel en grootsheid manifesteren! En in een ander blad, de 'Tempo', lezen wij: „Hel Nederlandse volk. dat thans getroffen wordt door een onheil dat ln zijn geschiedenis niet alleen staat, heeft in 1951 met diepe bewo genheid medegevocld met de ramp van de Polesine. De hulp, die door Nederland aan Italië werd verleend, bereikte wat stoffelijke waarde be treft het peil van de hulp. die ons geboden werd door de grootste en machtigste mogendheden der aarde, en, wat nog veel meer zegt, het was een hulp die verleend werd zonder propagandistische bijbedoelingen, vol komen spontaan en uit het hart! In het droeve uur dat Nederland thans doorleeft, geloven en vertrou wen wij dat Italië met gelijke liefde dc hulp, aan de Polesine geboden, zal weten te vergelden! In een radiorede heeft de Italiaanse minister-president De Gasperi het Italiaanse volk opgewekt om deel te nemen aan de hulpactie. „Wij ken nen", zcide hij, „de slachtoffers niet cn verstaan hun taal niet. Maar zij zijn onze broeders en ons lot is ver bonden met het hunne." 12000 Milanese tramconducteurs heb ben spontaan en eenstemmig besloten een uur loon af te staan. In een oproep aan alle Milanese arbeiders hebben zij bovendien verzocht hun voorbeeld te volgen. De arbeiders van de fiat-fabrie ken hebben een hulpcomité opgericht en de directie schonk 15 millioen lire. „Oli vetti" stelde een vacantiekolonie van het personeel beschkbaax voor Neder landse kinderen. Het dagelijkse radio-kwartiertje bracht onder de titel 'ketting der solidariteit* op de eerste dag 20 millioen lire op De burgemeester van Rome schonk twee millioen lire. De Paus zond een goede ren trein met sinaasappelen voor de Ne derlandse en Belgische kinderen en stel de alle vacantlekolonies van de „Pause lijke commissie van bijstand" ter be schikking van ontheemde kinderen. uur na middernacht is aan dc Britse Oostkust een storm opge lden vreesde een nieuwe ramp de reeds zwaar getroffen Britse De veiligheidsdiensten op het Sheppey aan de Zuidelijke oever Theems werden gealarmeerd, in de nacht nam de wind geluk- kracht af Er bestond hoop, dat eede ramp bij de vloed in dc ochtenduren zou uitblijven, duizend personen die weigeren Canvey te verlaten werden voor de dreigende vloed, de toestond gevaarlijk voor hen /orden, zou men hen door middel ee lichtsignalen waarschuwen, het zwaargetroffen eiland „waterdicht" werd verklaard, de geëvacueerde bewoners toch geen toestemming naar hun wonin- terug te keren. totaal zijn 265 lijken van slachtof- i de overstromingen in het afge rekend geborgen, ntse vissersvloot heeft tenslotte veel te lijden gehad van de stor- het afgelopen weekeinde. Het van de schepen slaagde erin verwoede strijd met de elemen- Engelse of Schotse haven binnen Eén treiler heeft schade aan opgelopen. Londense correspondent meldt Gisteravond stak opnieuw een storm achtige wind langs de Oostkust op. Windstoten van 96 km. werden geregis treerd in Lincolnshire en Yorkshire. De vloed was hoger dan normaal. Boeren kregen het advies hun vee naar hogere plaatsen te brengen. Het grootste gevaar dreigt aan de rivier Ouse, waar granietblokken cn ander dichlingsmateriaal in snel tempo wordt aangevoerd. De bewoners van Kingslin gingen naar bed met zandzakken achter dc voor deur. De gevaarlijkste plek is in Wig- genhall, tussen Kingslin en Downham Markot, waar een gat van 40 meter in dc rivierdijk is geslagen. Studenten uit Cambridge helpen mee met dc wanhopige strijd, welke hier te gen het water wordt gevoerd. In het be dreigde gebied wonen 35.000 mensen. Er werd door de autoriteiten op aangedron gen dat zij hun kinderen naar Kingslin zouden sturen. Gisteravond laat kon het gevaar voor lopig worden, bezworen. In Schotland vielen slechts 6 doden te betreuren, terwijl 150 personen dakloos zijn. In Tilbury aan de Theems, stroomaf waarts van Londen, zijn nog steeds 5000 bovengedeelte van hun woningen. De minister van binnenlandse zaken verklaarde in het Lagerhuis dat geen enkele Engelse regering een alarm systeem had ingevoerd, doordat een ramp van deze aard zich in de tegen woordige eeuw niet had voorgedaan. Met spoed wordt thans nagegaan of het mogelijk is een dergelijk waarschuwings systeem te organiseren. Reeds is gepleit voor permanente samenwerking met Nederland op dit gebied. Dc Nederlandse regering heeft 10.000 koolspitsen in Engeland besteld voor zoeklichten. Deze zijn reeds per KLM afgezonden. De BBC besluit haar avond-uitzending met een speciaal gebed voor de slacht offers van de rampen in Engeland en Nederland. De BBC heeft Michael Barsley, die reeds zovele programma's uit Nederland heeft verzorgd, naar ons land gestuurd voor een grote reportage over de waters nood. welke Donderdag. 13 Februari, zal kunnen worden gehoord. De BBC geeft overigens voortdurend korte beelden van hetgeen zich in Ne derland afspeelt. Onze Brusselse correspondent meldt: Het Belgische Rode Kruis is belast met de verzorging van 10.000 Belgische gezinnen, die naar schatting hulp dienen te ontvangen. Samen met de ver tegenwoordigers der regering beheert het Rode Kruis het pas opgerichte Bel gische rampenfonds. De minister van landbouw verklaarde dat de boeren uit dit fonds 70fö van de schade aan vee, materialen en stallen, enz. vergoed zullen krijgen. Kosteloos wordt aan dc boeren gips geleverd ter bestrijding van de verzilting van cul tuurgronden. Volgende week zal het rampenfonds reeds beginnen met het leveren van vee aan de boeren, machines aan kleine be drijven cn middenstanders. Te Oostende js het verboden honden vrij in de straten te laten rondlopen, uit vrees voor een epidemie. De politie kreeg bevel de dieren neer te schieten. De toegang tot de stad staat sedert gisteren onder controle. Men constateer de n.l. dat honderden nieuwsgierigen uit Brussel en elders kwamen opdagen, wat allerminst bevorderlijk is voor de opbouw. Bij de .polders ten Noord-Oosten van Antwerpen was de situatie, ten gevolge van de hevige en koude wind van gis teravond verslechterd. Aan de kust werd veel van het herstel werk der jongste dagen vernietigd. In de Ardennen is men er in geslaagd de autosnelweg van Luik naar Bastogne vrij te maken. De bewoners van Oostende hebben in s vroege ochtenduren een angstige tijd doorleefd. De vloed bereikte zijn hoogte punt en een harde wind deed de golven tegen de kruin van de dijk slaan, die Oostende tegen de zee beschermt. Dc zee zag echter geen kans het terrein dat zij sedert het weekeinde verloor, te her winnen. In het geheel zijn voor zover vanoch tend bekend was. veertien personen bij de overstroming in België omgekomen: en in Oostende, vijf in de monding i de Schelde bij Antwerpen en twee in de omgeving van Termonde. De materiële schade bedraagt volgens een wethouder van Oostende drie ciil- lard Belgische francs De zwaarste materiële verliezen wer den geleden door zakenlieden en vissers, wier goederen niet tegen zeeschade zijn verzekerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 9