LEIDSCH mDAGBLAD
Truman dient laatste begroting
91»le Jaargang
ZATERDAG 10 JANUARI 1S53
No. 27810
Directeur; J W H.»«, DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wi.t. 6tu„l 1. Lelden Giro NO. 57055
Hoofdredactie: B W Menkhorst^nj^ tg.— per kwartaal; t. 0 47 per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Amerika's houding
De tyd nadert, dat de nieuwe presi
dent van Amerika, generaal Eisenhower,
zijn functie zal aanvaarden. Nog slechts
tien dagen scheiden ons van deze ge
beurlijkheid van de grootste impor-
tantie.
Er is daarom alle aanleiding eens te
overzien, hoe zich voor het forum van
de wereld deze wisseling van gezag aan-
Eisenhower heeft zijn ministers en
1 verdere leiding gevende ambtenaren be
noemd en er was alle reden, daarover
tevreden te ztjn, want zijn naaste me
dewerkers horen niet tltuls ln het mi
lieu van de rechtervleugel der republi
keinen. waarvan Taft de leiding heeft.
Dat gaf een zekere geruststelling. Ke
iaas is de verdere gang van zaken daar
mede niet geheel in overeenstemming.
Hel nieuwe congres is immers intussen
reeds bijeen gekomen en duidelijk is al
gebleken, dat Taft, die ook de steun
geniet van de behoudende democraten,
vooral van de zg. dixiecraten (de verte
genwoordigers der Zuidelijke staten)
een zeer besliste stem zal hebben in de
kc mende ontwikkeling van Amerika's
houding, om niet te zeggen de beslis
sende.
Is het nog nodig te zeggen, dat daar
aan voor de wereld zeer belangrijke ge
volgen zullen zijn verbonden? En nu
niet bepaald de meest gewenste?
Eisenhower heeft zich uitgelaten, dat
hij de mening van het congres zal eer
biedigen. Afgezien van de kwestie, of
het congres hein daartoe niet zou kun
nen dwingen, is dat op zichzelf ietwat
gevaarlijk. Het accentueert immers bij
voorbaat de macht van Taft
Eisenhower heeft dientengevolge bij
het bezoek van de Engelse premier
Churchill waarmede hij het als op
perbevelhebber van de geallieerde le
gers en als opperbevelhebber der Nato-
strijdkrachten steeds goed heeft kun
nen vinden naar buiten zich geheel
op de vlakte gehouden en verklaard, dat
er slechts besprekingen plaats vonden
van uitwisseling van gedachten, zonder
verdere gevolgtrekkingen!
Intussen zijn er reeds kleine aanwij
zingen. dat Amerika de weg van Taft
zal gaan bewandelen, al is nog niet te
zeggen in hoever. Zo mag worden aan
genomen. dat aan de hulp aan het bui
tenland bepaalde limieten zullen wor
den gesteld, die veel lager zullen liggen,
dan de huidige. Dat kondigt zich al dui
delijk aan. Amerika zal de hand op de
zak gaan leggen
Op zichzelf zou dit nog zo ernstig niet
zijn, wanneer daar tenminste tegenover
stond voldoende begrip voor de leus, dat
het verstandiger is de overige wereld te
gemoet te komen door verlaging oer
tarieven aan invoer en dergelijke, zodat
d.- wereld het verlies aan hulp kan dek
ken door eigen verdiensten, doch ook
dit is twijfelachtig geworden.
De eerste vrees, geuit bU de overwin
ning der republikeinen, schijnt daarom
niet misplaatst te zijn geweest en de
idee: het valt wel mee. vindt al bij de
vooravond van Eisenhower's optreden
tegenspraak.
Nu is het ongetwijfeld juist, dat Euro
pa zelf Taft volledig in de kaart speelt.
Men weet. hoe Amerika de grootste be
langstelling toont vpor het sterk-wor-
den van ons oude werelddeel als afweer
tegen de dreigende rode agressie en
daarvoor nog steeds bereid is grote of
fers te brengen. Zelfs Taft heeft het
isolationistische standpunt in deze ver
laten. Zij het gematigd. Wat doet
Europa nu? Het traineert, om niet te
zeggen saboteert. Anders is immers de
gang van zaken inzake de Europese De
fensie Gemeenschap moeilijk te inter
preteren. Men mag gerust verklaren,
dat Europa zich weer toekeert tot het
principe van de nationale zelfstandig
heid in plaats van zich te bekeren tot
één-wording. Geen wonder, dat de Ame
rikaanse pérs zich zeer teleur gesteld
uitlaat over de ontwikkeling in ons
werelddeel en dat zal zijn terugslag
hebben op de Amerikaanse publieke
opinie.
Het zal er o 1 toe leiden, dat Amerika
meer zijn eigen gang zal gaan, zowel
wat Duitsland betreft als wat Spanje
aanbelangt. Laat ons hopen, dat zo-
zodoende over Europa heen toch een
gunstige ontwikkeling zal mogelijk blij
ken.
Tegen het Europese onverstand ln!
Veerboot in Korea gezonken
223 DODEN.
De politie van Poesan (Zuid-Korea)
heeft meegedeeld, dat 223 personen ver
dronken zijn, toen de veerboot tussen
Poesan en Yosoe zes mijl buiten Poe
san omsloeg en zonk. Slechts zeven per
sonen konden worden gered, onder wie
de kapitein, die is gearresteerd op be
schuldiging, dat hij teveel mensen op
de boot had toegelaten.
Rustig weekeinde
Het KN.M.I. deelt mede:
De storing die gisteren in ons land
regen en dooi biacht trekt nu over
Duitsland weg en wordt gevolgd aoor
een rug van hoge luchtdruk, die zich
boven de Britse eilanden bevindt. Deze
rug van hoge druk neemt nog langzaam
in betekenis toe en verplaatst zich in
de richting van ons land. In verband
hoermee mogen we op een rustig en
overwegend droog weekeinde rekenen,
aangezien de aanvoer van zachtere
lucht ophoudt is geen verdere stijging
van temperatuur te verwachten. Tij
dens nachtelijke opklaringen kan de
temperatuur tot even beneden het
vriespunt dalen, waarbij mist kan ont
staan, maar overdag zal het over het
algemeen blijven dooien.
Klipfontein-ramp
Kan men schip en lading bergen?
Ligging thans 40 nieter diep
Kapitein toonbeeld van bedaardheid en moed
De „Bloemfontein Castle" is thans met alle opvarenden der „Klipfontein"
in Beir? aangekomen.
In Kaapstad is verklaard, dat er hoop bestaat, dat tenminste een deel van
de lading van de „Klipfontein", zo niet het schip zelf, zal kunnen worden'
geborgen. Het schip zonk op minder dan 16 kilometer uit de kust. Ter plaatse
staat weinig of geen stroom en het water is er ongeveer 40 meter diep.
Bovendien bevindt zich een der nieuwste en best uitgeruste Britse bergings
vaartuigen, de Twyford, bij Zuid-Afrika, waar het tracht een bijna 12 jaar
geleden verloren gegane lading koper te bergen.
Voorzover bekend had de „Klipfontein" 1000 ton koper aan boord, met
een geraamde waarde van 2.5 millioen gulden, en 100 balen wol, met een
geraamde waarde van 50 tot f. 100.000.
HET DUITSE VLUCHTELINGEN
PROBLEEM.
De West-Duitse Bondskanselier,-Ade
nauer. heeft in een brief aan burge
meester Reuter van West-Berlijn ver
klaard. dat met het oog op het toene
mend aantal vluchtelingen in West-
Berlijn de eerste en dringendste taak is
bespoediging van het vervoer van er
kende vluchtelingen naar West-Duits-
land.
„Wij zijn tot de conclusie gekomen
dat er gen xv ruimte is om dé nieuw
komers onderdak te verschaffen. Er zijn
speciale regelingen getroffen om over
noodkampen te kunnen beschikken in
dien dit nodig is".
Prof. Reuter zeide vier dagen geleden
ln een schrijven aan Adenauer, dat er
200 ooo niet erkende vluchtelingen ln
Btrlijn zijn.
Mevr. Houghton nieuw
Amerikaans ambassadeur
Volgens Republikeinse kringen te
Washington zou generaal Eisenhower
het voornemen hebben mevrouw Hiram
Cole Houghton tot ambassadeur van de
Verenigde Staten ln Nederland te be
noemen.
Mevrouw Houghton is afkomstig uit
Red Oak ln de staat Iowa, waar haar
echtgenoot bankier is. Zij maakte zes
jaar lang deel uit van de Hoge Raad
voor het onderwijs van Iowa.
Generaal de Gaulle is wegens staar
geopereerd Hij zal tamelijk lang zust
moeten houden.
In Oost-Duitsland zijn aan het begin
van deze week een predikant en een
Katholieke geestelijke gearresteerd, be
schuldigd van het slaan van schoolkin
deren. Voorts heeft de Oost-Duitse re
gering de vergunning van het enige
maandblad van de evangelische Jeugd
beweging. „Die Staffete" ingetrokken.
Onder voorzitterschap van bisschop
Dibelius hebben evangelische kerklei
ders een resolutie opgesteld, waarin zij
hun „grote ontzetting" uitspreken over
de Jongste maatregelen.
Het orgaan van de Oost-Duitse F.D.J.
'Vrije Duitse Jeugdbeweging i heeft
Protestantse en Katholieke geestelijken
beschuldigd van „ondermijning, op
Amerikaans bevel, van de opvoeding
der jeugd".
Het kantoor van de HollandAfrika-
Lgn te Johannesburg heeft gisteravond
de namen van de passagier^ van de
„Klipfontein" bekendgemaakt. O.m. be
vonden zich aan boord 14 Nederlanders,
3 Denen en een Duitser De meeste an
dere passagiers waren Britten.
De namen der 14 Nederlanders luiden
volgens een opgave van Reuter: Hen-
drika Bosch. Gerda van Duyn, Nellie
van Gijn, Maria Honig. Theodorus Koek,
Jo Kpotstra, "Jeraruus Mathot, Gertrui-
da Mathot. Theodora Mathot, Cornelia
Rees. Mattheus Rees. Elly de Vente,
Karin M. Roozen en W. A. Hocke.
UITSTEKENDE VERZORGING
Hoewel de meeste passagiers van de
„Klipfontein" al hun bezittingen op
het gezonken sehip moesten achter
laten toonden zij aan boord van de
„Bloemfontein Castle", dat zij de moed
niet verloren hadden. Alle geredden
ïverd het zo prett.g mogelijk gemaakt
en de geredde bemanning genoot de-
i aan persoonlijke bezittingen met de
I „Klipfontein" onder gegaan Een meisje
uit Amsterdam, dat op weg was naar
Mombassa waar zij in het htweiyk zou
treden, verloor haar gehele uitzet, even-
als een meisje uit Zuid-Afrika. dat op
weg was naar Engeland. Enige emigran-
I ten. die op weg waren naar Kenia, ver
loren alles wat zi) bij zich hadden en
I een boer uit Kenia, dir naar Engeland
j terugkeerde, zag zyn waardevolle mo-
i deme landbouwwerktuigen met het
schip ln de golven verdwijnen.
Ook enkele bejaarde echtparen, op
weg naar Engeland om daar hun laat-
I ste levensdagen te slijten, verloren
met één slag al hun bezittingen.
ELN SPELLETJE.j
I Een 24-jarige Nieuw Zeelandse ver- 1
telde, dat men geheel onverwacht een
geschuur en vervolgens een stoot had 1
gevoeld. Het schip voer nog een eindje 1
door en toen stopten de mac' ines. „Wij
beseften niet. dat er iets ernstigs was
gebeurd. Na ongeveer een uur kregen
wy aanzegging paspoorten en geld te
Eisenhower zal wijzigingen „5,
Hl
kunnen aanbrengen
Defensie op voorgrond
President Truman heeft bij het Ame
rikaanse Congres de ontwerp-bcgro-
llng ingediend voor het begrotings
jaar van 1 Juli 1953 tot en met 30
Juni 1954. Het bedrag daarvan is lager
dan dat van de op 30 Juni as af
lopende dienst. De uitgaven worden
begroot op T8.G nvlliard dollar. Zg
rullen voor 72.9 mil'iard dollar worden
gevond n uit nieuwe middelen en
voor het overige deel worden eef nan-
cirrd met nog niet verbruikte bedra
gen van de begroting 1952/53. De be
grotingsontvangsten tot dekking van
de dienst 1953/54 worden door presi
dent Truman geraamd op 68.1 milliard
doltar. Het b-grot'ngstekort wordt dus
op 9.9 milliard dollar geraamd.
zelfde behandeling als de geredde
passagiers. Allen kregen kleren cn
noodzakelijke toiletartikelen.
De bemanning van ei" „Bloemfontein
Castle" is by de redding opgetreden als
of het hier dagelijks werk betrof-Zon
der twyfel heeft het feit. dat de passa
giers, gezamenlyk Nederlandse zeeliedjes
zongen, toen zy op het dek van de zin
kende ..Klipfontein" stonden; er veel toe
bygedragen om de ore- en rust te be
waren. Gisteren konden de geredden zich
maar nauwelyks meer voorstellen, dat
zy een lamp hadden overleefd. Allen,
passagiers en bemanningsleden, waren
vol lof over het optreden van de kapi
tein van de „Klipfontein".
OE RAMP VAN 0E "KLIPEONTEIN"
'De ..Willem Ruys", die tn aanvu-
I ring is geweest met de ..Oranje"
I met een beschadigde neus op weg
I r.aar Port Said waar het schip ver-
moedclijk eerst op de helling moei i
om de drie grote gaten in de steven
te laten repareren.
cp. dat zijn opvolger gen: raai Eisen
hower. geen enkele verantwoordelijk-
beid draagt voor de ïpzedlende cijfers
I en volkomen vrij zi! Tfjn w ijzigingen
(daarvan voor te stellen iZoals men
1 weet. heeft echter de vertegenwoordiger
van de n euwe president in het begro
tingsbureau. J Dodee. van nabij de
(opstelling van de oniwerpb-prctlng :e-
volgd. Aangezien president Truman nog
in functie blgft tot 20 Januari heef:
i deze de begroting ingediend
President Truman deelt m zijn bond
schap verder mede. dat 73r7 van de voor
gestelde begrotingsuitgaven voor de
dienst 1953'54 bestemd zullen zijn voor
jde z.g. „veiligheidsprogramma's" De
I voorziene uitgaven voor d-'z- program
ma's belojoen 57.3 milliard dollar, waar
van 46 3 milliard dollar voor de strijd
krachten te land ter zee en ln de lucht
en 8 milliard voor hulpverlening aan
het buitenland. In deze cijfers zijn ech
ter niet verbruikte gelden van vorige
diensten begrepen. De aangevraagde
nieuwe militaire credieten beiopen in
feite 41.5 milliard dollar en d« aange
vraagde gelden voor economische hulp
verlening 7,8 milliard dollar.
De voorziene uitgaven voor het pro
gramma voor atoomenergie belopen 2.7
milliard dollar Wanneer men echter
rekening houdt met de nog verbruikte
gelden, welke voor de thans in uitvoering
zynde projecten werden toegestaan,
worden ter voorziening in de uitgaven
voor dit programma 1.997.000 000 dollar
aangevraagd.
Vergeleken met de vorige dienst zijn
de geraamde uitgaven hoger voor de
strijdkrachten, hulp aan buitenland, na-
tuuriyke hulpbronnen, onderwijs, oud-
istryders. administratieve diensten en
'lager voor financiën, handel en In
dustrie. landbouw, goedkope woningen,
sociale zekerheid en rente op ae open
bare schuld. Voor de strydkrachten is
het bedroeg der nieuwe middelen ech
ter lager.
Voor het leger is 15.358.650.000. voor
de vloot 11.801.000.000 en voor de
luchtmacht 17.470.000.000 dollar uitge
trokken.
In de nieuwe begroting zijn gelden
uitgetrokken voor het in stand houden
van 24 gevcchtsklare Amerikaanse di
visies; drie hiervan zijn divisies ma
riniers.
De Amerikaanse luchtmacht zal op
143 groejien, dat is 20.000 vliegtuigen,
worden gebracht. Hierbij komen nog
15.000 marinevliegtuigen, zodat de
Verenigde Staten in totaal de beschik
king over 35.000 militaire vliegtuigen
zullen krijgen.
•an het ln de begroting voor
..aankoj5en van materiaal" uitgetrokken
brdrag zal worden besteed voor het aan-
schaffen van vliegtuigen Het aantal
I militairen van leger vloot en lucht-
I macht te zamen zal 3 500 000 bedragen,
i tegen thans 3 600 000 Het totaal van het
onder militaire discipline staande Ame
rikaan.:? personeel, inbegrepen de leden
I van hulpdiensten, die in oorlogstijd niet
aan de gevechtshandelingen deelnemen,
wordt 4 580.000
Volgens de ingediende ontwerp-begro-
f ting komt er op elke veertien Ameri-
kaanse militairen één vliegtuig
In oorlc>?stiid kan het aantal Ameri
kaanse militairen door het onder de
i wanenen roepen van reservsten snel en
I aanzienlijk worden uitgebreid
Uit de ontwerp-begroting blijkt, dat
(de Verenigde Staten vastbesloten ziin
hun bestaande meerderheid ln de lucht
te handhaven.
I 34'7 deT bfgrotineszelden ls uitgetrok
ken voor geschut, ammunitie en andere
i legeruitcaven. 8r- zal worden gebruikt
voor de bouw van nieuwe oorlogsschepen,
i Fresident Truman Wijst in zijn bege
leidende boodschap op het belang van
het streven om onderzeeboten uit te
ru;fen met atoomkrachtmotoren. Het
zelfde wordt nagestreefd voor militaire
vliegtuigen.
President Truman wgst er in zijn
begeleidende boodschap op. dat de
ontwerp-bcgrotinc het maximum aan
wijst der Amerikaanse militaire uit
gaven. De president acht het mogelijk,
dat in volgende jaren met een lager
bedrag zal kunnen worden volstaan,
dat echter xJ. niet beneden de 35 a 40
milliard dollar per jaar zal dalen.
L Ruim 700.000 000 dollar is uitgetrokken
I voor de aanleg van vliegvelden in en
I buiten de Verenigde Staten.
Truman spreekt zich in zijn boodschap
uit voor een verlenging van de huidige
wet op de productie voor de landsver
dediging die zi. er toe heeft bligedragen
de Amerikaanse militaire inspanning. na
het uitbreken van de Koreaanse oorlog,
te verhogen.
Van elke dollar, welke president Tru
man heeft gevraagd voor het begro
tingsjaar 1953 54, zal 59 dollarcent be
steed worden voor militaire diensten. 10
dollarcent voor internationale veiligheid
en betrekkingen met het buitenland. 8
dollarcent voor rente op leningen. 6 dol
larcent voor oud-stryders en 17 dollar
cent voor alle andere regeringspro
gramma's.
Van elke ontvangen dollar zal 41 dol
larcent worden verkregen uit directe
belastingen voor personen, 29 dollar
cent uit directe belastingen op bedrij
ven. 13 dollarcent uit leningen, 12 dol
larcent uit accynsen, 5 dollarcent uit
douanerechten en andere heffingen.
Oud-Leiden
nog steeds niet aan gevaar en toen wij
in de sloepen moesten gaan, dachten
sommigen nog aan een oefening Pas
toen wy in de sloepen wedvoeren en
naar de Klipfontein keken, zagen wij i
dat het schip overhelde. Plotseling ver
dween de neus in de golven en even
later was het gezonken. Al gauv hoor-
den we. dat de Bloemfontein Castle
naar ons onderweg was. Wij juichten
toen we het schip aan de horizon zagen
opdoemen". Alles wat zg had gered,
waren de kleren die zij droeg, een tan
denborstel en haar breiwerk.
Steward Robert Kosteman zei, dat
een uur nadat het schip was lekgestoten i
alle sloepen wegvoeren. De kapitein was
een toonbeeld van bedaardheid en moed
geweest, die iedereen in zUn nabijheid
bezielde.
Mevrouw Waller uit Durban zei, dat i
de Bloemfontein Castle tijdens het over
nemen van de schipbreukelingen olie
uitliet om de zee rustiger te maken. Aan
de jonge kinderen ln de boten werd j
verteld, dat het een spelletje was".... i
Vorming Europees parlement
WEERBERICHT
Rustig weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Rustig weer met enkele opklaringen
en plaatselijk mist. Vannacht en mor
genochtend temperaturen om het vries
punt tot lichte vorst: morgenmiddag
bijna overal lichte dool.
(Opgemaakt te 10 uur).
11 JANUARI
Zon op: 8.45 uur; onder: 16.5? uur.
Maan op: 4.50 uur; onder: 12.27 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.19 uur
(21/1 te 0 28 en 12.54 uur).
Dit nummer beslaat oil 12 pagina's.
Dat er geen doden te oetreuren zyn
schryft men toe aan het gedisciplineerde
optreden en de kalmte van de kapitein
en zyn bema .n.ng Een ervaren zeeman,
'die in de oorlog tweemaal schipbreuk
heeft geleden, noemde het vergaan van
de „Klipfontein" zijn „meest comfor-
tatele schipbreuk". De kapitein van de
„Klipfontein" heeft de geredden toege
sproken en verklaard, dat de maatschap-
PÜ alles in het werk zal stellen om hen
te helpen
ALLES VERLOREN.
De grondwetsvergadering van Straat-s- j
burg heeft zich uitgesproken voor de sa
menstelling van een Eurojjese Kamer
door directe verkiezingen en met een
vertegenwoordiging der landen naar ge-
lang van -het bevolkingstal. Een po-1
ging van Nederlandse zijde om de recht- j
streckse Europese verkiezingen uit tf i
stellen tot de Europese idee ln de volken
rijper z,ou zijn geworden, m's'ukte. Ook
een BelgischNederlands initiatief om I
te trachten een gelijke vertegenwoordi-1
ging van alle landen In een Europese i
Senaat te verkrijgen, werd door de meer
derheid der vergadering afgestemd
Daarentegen heeft de Neder'andse de'c-
eat'e het meces geboekt, gelijk reeds in
e»n d°e] onzer OD'aag verme'd dat de
werkcommissto werd opgedragen haal
onvVdoende eeachte voorstellen mor de
economische taak voor een Europees t
gezag te herzien.
Itct zal U - evenals het dat ons gedaan heep -
grote moeite hosten om te geloven dat dit.plaatje,
uit het archief van de firma Van der Zanden,
Neetlands drukste verkeersweg in beeld brengt.
Het is de befaamde snelverkeersweg Den Haag -
Amsterdam nabij liet knooppunt aan de Haagse
Schouw cn gezien uit de richting Den Haag. De
aftakking naar rechts voert naar de Vink. die
naar links naar Valkenburg. In het midden op de
achtergrond de klapbrtig over de Rijn nabij de
begraafplaats „Rhijnhof".
En dan te bedenken dal thans dagelijks duizen
den cn nog eens duizenden auto's dit voormalige
rustoord passerenWat zouden onze groot
ouders een ogen opzetten als ze dit nog eens
konden zien! Maar ir<? geloven dat hun waar
dering voor de nieuwe situatie niet erg groot zou
zijn. En eerlijk gezegd: wij jagende, jachtige,
jakkerende, mensen van deze 20ste eeuw. wat
zouden wij er vaal: voor willen geven om iets van
die vroegere rust terug te brengen in ons rusteloos
bestaan
