LEIDSCH m DAGBLAD
Het afluisteren van
in Amerika
tefefoon-gesprekken
neemt toe
91ste Jaargang
ZATERDAG 3 JANUARI 1953
No. 27804
Directeur: J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wille Singel 1. Lelden - Giro No, 67055
Hoofdredactie- B W Menkhorsl en 3 Brouwer f6 per kwartaal: f 0 47 per week Telefoon Dir en Adm25041: Red 21507
Formateur Rene Mayer hoopt
volgende week te slagen
Zekerheid nog niet verkregen
(Telefonisch van onze Pari]se
correspondent)
De 56-jarige radicaal René Mayer, de
vierde man, die door president Auriol
werd aangezocht om de Franse kabinets
crisis op te lossen, gaat zonder over
haasting te werk. Gisteren heeft hij zo
zijn besprekingen met de leiders van
alle partijen, met uitzondering van de
communisten, Voortgezet, en men neemt
aan. dat hij Maandag, of uiterlijk Dins
dag. de Kamer zyn regeringsprogramma
voor zal kunnen leggen. Wanneer hij dan
een meerderheid van 314 stemmen krygt
wat algemeen wel wordt verwacht
kan hy vervolgens beginnen met zijn
tweede opgavede samenstelling van een
regering, waaraan het parlement dan
nogmaals zijn fiat zal moeten geven.
Mayer, die pas na de oorlog in de po
litiek ging, en voordien een brilliante
carrière in de bankwereld maakte. hij
is nauw aan de Rothschilds geparenteerd
wordt gerekend tot de weinige krach
tige persoonlijkheden, die zitting hebben
ln het huidige Franse parlement. Hij Is
geen verstokte partijman, hij ligt nog
wel eens met zijn mede-radicalen over
hoop, en hij spreekt maar weinig. Als
hij echter in de Kamer of elders het
woord voerde, kon men er zeker van zijn,
dat hl) iets van belang te zeggen had.
Een wat hautaine, hooghartig figuur,
deze Mayer, die weinig vrienden heeft
en vermoedelijk nooit de populariteit zal
bereiken van zijn voorganger Pinay, die
nu nog dageiyks uit alle kringen van het
volk uitgebreide post ontvangt
Vanwege zijn uitgebreide kennis op ve
lerlei gebied. Mayer was o m. al minister
van justitie, van financiën, van onder
wijs cn van oorlog, en ook om zijn allure
van onmiskenbaar staatsman, wordt hij
in de Kamer algemeen geacht en
zelfs gevreesd en die achting komt
hem dan ook zeker toe.
Over het programma, dat Mayer vol
gende week ontvouwen zal. is men al vri)
volledig Ingelicht door de redevoering,
die door hem op het jongste congres van
zijn partij werd uitgesproken. Zo weet
men. dat hij voorstander is van een In
tensieve woning-politiek die by Pinay
wat in het gedrang was geraakt er
dat hij een open oog heeft voor de ont
wikkeling en de modernisatie van de
landbouw, waarvoor hij gisteren een
nieuw plan zou hebben ontworpen. Ove-
rieens vei wacht men algemeen, dat hij
Pinay's experiment voor de redding van
de franc voort zal zetten en evenmin als
zijn voorganger nieuwe belastingen zal
vragen.
Mayer staat verder bekend als een
overtuigde Europeeêr. en men denkt dat
hi) w-at meer stoom zal zetten achter het
Europese leger, dat Pinay voorlopig nog
wat op de plaats rust had willen laten
marcheren. Waarschijnlijk zal hij het
E D G -verdrag opnieuw by de Kamer
commissies aanhangig maken.
Ten slotte heeft Mayer bekend ge
maakt dat hij in Februari het voorbeeld
van Churchill hoopt te volgen om even
eens een persoonlijk bezoek aan Eisen
hower te gaan brengen.
Het heet touwens, dat hij met finan
ciële kringen in de republikeinse party
al zeer goede relaties onderhoudt.
Over dc keus van de nieuwe ministers
is uiteraard nog weinig of niets bekend.
Niettemin neemt men wel algemeen aan,
dat Schuman niet meer op dc Quai
d'Orsay terug zal keren. De katholieke
M.R.P moet zich nu eindeiyk met zijn
vertrek hebben verzoend zyn waar-
schyniykste opvolger is zyn partijgenoot
en voorganger George Bidault. Het zou
kunnen, v'arSchuman, die van huis uit
econoom is. opnieuw de portefeuille van
financien voor zyn rekening gaat nemen,
die in elk geval niet langer door de pre
mier zelf zal worden beheerd.
Over de steun welke Mayer, die in het
verleden tweemaal, maar vergeefs, naar
de gunsten van de Kamer dong, van de
partyen kan verwachten, is men nogal
optimistisch gestemd. De socialisten zijn
hem tamelijk welgezind, en zij zullen ver
moedelijk althans niet tegen stemmen.
Bij de Gaullisten liggen de stukken vry-
wel net zo.
Onder deze omstandigheden mag René
Mayer dus wel hopen, zo is de algemene
indruk, dat hij volgende week door de
volksvertegenwoordiging als premier be
vestigd zal kunnen worden.
VREEMDE VECHTPARTIJ
Toen de trein Duinkerken—ParUs Juist 1
vertrokken was, ontwaarde de machinist
op de spoorbaan twee vechtende man
nen. Hy gaf herhaaldelijk fluitsignalen,
doch de mannen bleven al vechtend op
de spoorbaan. De machinist zag zich
gedwongen de ein tot staan te bren
gen. teneinde de mannen te sparen Een
van hen nam daarop de vlucht. De an
der, die later een broer van de gevluch
te bleek te zUn, ging op de rails zitten
en begonnen de machinist uit te Jouwen.
Hij verdween pas. toen enige spoorweg-
cmployé's op hem afkwamen.
In Beieren is een in 1922 gepleegde
zesvoudige moord opgehelderd. De beide
daders zijn bekend Een van hen is in
de oorlog op zyn beurt vermoord, de
tweede slijt zijn oude dag in behoeftige
omstandigheden in een Zuld-Bciers
dorpje Deze laatste zal echter niet meer
worden vervolge., omdat de misdaad
reeds tien jaar geleden ls verjaard
Op 31 Maart 1922 hadden de twee
mannen op een boerderij bij Ingolstadt
in Beieren een oud echtpaar, een we
duwe met haar twee kinderen en een
dienstmeisje vermoord.
Door politici, politie en
particulieren
(Van onze correspondent te New- Yorkt
I)e nieuwe president van de Verenigde
Stalen krijgt vele problemen op te
lossen. Het is te hopen dat hij binnen
afzienbare tijd ook aandadil zal
schenken aan een kwestie, welke hen.
die de vrijheid liefhebben, enigszins
begint te verontrusten. Meer en meer
komt hier namelijk dc praktijk in
zwang om telefoongesprekken af te
luisteren.
Deze praktyk is officieel verboden
maar omdat staatsorganen er geen been
In zien, zelf deze methode toe te pas
sen. worden pa'ltlci en andere particu
lieren. die z'ch de techniek V3n het lii-
non-aftapps-n ten nutte maken, vrijwel
nooit vervolgd.
Met het openmaken van andermans
brieven moet men oppassen, maar met
het openmaken van de te.efoon tjn van
een ander loopt men nauwe'yks en g
risico. Het is al'een heel kostbaar om
ge prekken - biiv. door een detective- j
bureau - te laten afuisteren.
Wanneer zu'k een bureau daarvoor
zevenhonderd dollar oer week berekent.!
overvraagt het nog niet eens
BIJ DE WET VERBODEN
Het vierde amendement - dat sedert
Koningin ontvangt
Bondskanselier Figl
PRINSES MARGRIET
ONDERSCHEIDEN
Hoewel het weer minder gunstig is
geworden sedert Oudejaarsavond
sneeuwt het cn het is vrij guur
maakten de Koningin, de Prinsesen
en het overige gezelschap wederom
skitorhten in de omgeving van Sankt
Anton, of volgden zij de lessen van de
skiklassen.
Geiyk gemeld, bracht de dorpskapel
op dc ochtend van Nieuwjaarsdag de
Koningin een muzikale nieuwjaarsgroet
voor het hotel en 's middags nam Prin
ses Margriet deel aan kinderwedstrüden.
Zy verliet enthousiast het strijdperk
met een kindcronderscheiding van de
skischool van Sankt Anton.
Gisteren moest Prinses Irene het bed
houden wegens een lichte verkoudheid
maar tegen de avond mocht zy weer
opstaan Prinses Beatrix trok er dien
tengevolge alleen op uit met haar gids
Toni Mart en zij oefende ijverig de
slalom.
Als gasten van HM. de Koningin zul
len vanavond de Bondskanselier en me
vrouw Figl de maaltyd in hotel „Post"
gebruiken.
GEEN RUIMTE MEER IN BERLIJN
VOOR VLUCHTELINGEN
De West-Berlijnse dienst, di: belast ls
met de zorg voor uit het Oosten komen
de vluchtelingen, heeft medegeceeld, dat
hij niet meer in staat is nieuwe vluch
telingen behooriyk onderdak te ver
schaffen.
De 69 vluchtelingenkampen en nood
kampen zyn vol.
Nieuwe vluchtelingen kan in het ver
volg niet dan op zeer primitieve wyze
onderdak worden verschaft.
STAKING IN NEW l'ORKSE HAVEN
Als gevolg van een staking v an wegers
ligt sedert Nieuwjaarsdag op zeventien
kaden in de haven van New York het
werk stil. De stakers eisen loonsverhO'
ging.
Men acht de mogeiykheid niet uitge
sloten. dat de staking zich over de ge
hele haven zal uitbreiden, gedeeltelijk
uit solidariteit met de wegers, gedeelte-
lyk uit protest tegen het huidige ge
rechtelijke onderzoek naar misstanden
in de haven van New York.
WEERBERICHT
Noord Oostenwind
De Bilt verwaoht tot morgenavond:
Veranderiyke bewolking met enkele
sneeuwbuien. Matige en later voorname
lijk langs de Waddenkust krachtige
Noord-Oostelijke wind. aanvankelyk ech
ter in het Zuid-Oosten van het land nog
zwakke wind met hier en daar mist.
Overwegend lichte vorst. (Opgemaakt te
10 uur).
4 JANUARI.
Zon op: 8.48 uur: onder: 16.42 uur.
Maan cp: 21.31 uur: onder: 10.43 uur.
Hoogwater te Katwyk te 5 54 uur en
18.04 uur (5/1 te 6.25 en 18 37 uur>.
Tc Londen hebben zich verloofd de
'3-jarige Prins Osayande Akenzna
van dc Binislam uit Nigeria, cn
Oma-Oba (d.w.z. prinses) Adetcun
Adomcla. ook 23 jaar oud. die el
kaar leerden kennen als leden van
de ..International Language Club'
te Croydon in Surrey.
De Prins is een lid van dc 1000
jaar oude dynastie van dc Koningen
van Benin. Hij studeert rechten in
Engeland. Wanneer dc Obanaar
Engeland komt om dc Kroning van Oud-Leiden
Koningin Elizabeth bij te wonen, zal
het paar in Juni trouwen.
Esther F ami Osula (links) brengt
een toast uit on het paar. zij is een
nicht van de Prins.
1791 tot de Ameiikaanse grondwet be
hoort - laat er cn? Inzens geen tuyfe'
over be?Laan of het on-geauloriseerd
afuisteren V3n telefoongcprekken te
gen de geest van de constitutie ls. Maar
in 1791 kende men de telefoon nc-g niet
en daarom kon in 1928 het Amerika in-
se opperste gerechtshof op formele
gror.den en met een zo klein mogelijke
meerderheid nog vo'houden dat ..gepro
jecteerde stemmen" in dat amendement
tie' in aanmerking waren genomen
Het. gezonde verstand overwon echter
D'iedig daarna want in 1934, onder
Franklin D Rooseve't, kwam de fede-
ral-communicat'ons-act erdoor en daar
ui werd het afluisteren wel terdege
■erboden.
Niettemin is er sindsdien heel wat af-
ge'uis'erd Zodra de tweede wereldoorlog
u'tbrak, sprak het vanzelf dat de staat j
zich het recht voorbehield in het be- j
lang van de vei'lgheid d"? 'ands steek-
n'oeven te remen waar dat maar nut-
f jx scheen En ook in de jaren daarna
heef' de FBT. de Amerikaanse staats
politie. openlijk 'oegeceven d3t zii ln
be'angriike gevallen telefoongesprekken
i Luisterde Als zodan:z werden ee-
lionnage, sabotage, kinderroof
gevaren, waarbij men-
mnl stonden. De
toe'nafba.ar zijn. Ts'ntët' 2o gemakTte'H-k
te trekken en toch za' de nieuwe rege
ring. wil zii klaarheid brengen ln deze
k. zulk een grens vast moeten stel-
HET COMFORT VAN DE TECHNIEK
Waarschynlijk ls geen volk ter wereld
meer van het gemak en van de econo
mie der telefoon overtuigd dan het Ame-
ikaanse. Maar nergens ook heeft men
ontdekt, hoeveel gerieflijker men zyn
c en leven als politieagent, als za
kenman. als politicus en als echtgenoot
kan maken door de telefoongesprekken
af te luisteren van boeven, concurrenten.
rivalen en vsn de eigen vrouw. Het eni
ge oncomfortabele is. zoals gezegd, de
kostbaarheid. Maar roor de polit.e, grote
zakenlieoen en politici van 'kaliber'
speelt ae kostbaarheid niet zulk een
grote rol.
Congi es-commissies, die corruptie en
misdadigheid moeten onderzoeken heb
ben herhaaideiyk van de afluistermetho-
dc gc-bruik gemaact. De politie in ver
scheidene grote steden gebruikt dit mid
del in haar stryd tegen de prostitutie,
politici proberen op die manier achter
de plannen van hun tegenstanders te
komen en zakenlieden is het natuurlyk
heel wat waard om te weten, met wie
hun concurrent handel dryft en naar
welke gebieden hy zyn zaken wil uit
breiden
Vrijwel in alle. laatstgenoemde, geval
len is het toepassen van de afluister-
techniek kennelyk bij de wet verboden,
maar zoals de zaken thans staan, kan
ieder, die over voldcende dollars be
schikt. ongestraft telefoongesprekken la
ten afluisteren en laten vastleggen op
gramofoonplaten of op geluidsbanden.
Geen wonder dan ook. dat het beroep
van a fl ulster-specialist en met name dat
van lynaftapper, bijzonder lucratief ge
worden is. 1000 dollar per week is voor
een technisch deskundige een normaal
Inkomen. Meestal zyn zulke lijnaftap-
nalice employés van telcfoon-
ühapp'ljen. die een bepaald tele
foonnet goed kennen en die zonder
moeite in de huizen van particulieren
de indruk kunnen maken, dat zy een
of andere reparatie aan telefoonkabels
I komen verrichten. Kunnen deze beden
hun tijd niet volmaken met aftappen...
dan kunnen zij voor mensen, die zich
bezorgd maken, dat hun iyn wordt af-
i geluisterd, nagaan of dit inderdaad het
get al is
I Het is heel nuttie. dat het voortref
felijke blad ..The Reporter", een blad
dat tweemaal per week hier verschynt.
deze zaak eens uit de doeken heeft ge
daan. Het zal niet zo gcmakkelyk zijn
Het koude weer in Japan brengt
zowel voor dc mensen als voor de
planten grote problemen met zich
mee. die op ongeveer gelijke manier
worden opgelost namelijk: door ze
goed in tc pakken.
Dc teerste planten worden van de
knop tot aan dc wortels ingepakt.
Zó hoopt de Japanse boer zijn
gewassen de winter door tc krijgen!
RUZIE OM EEN LEEUW EN
STAARTJE
De Belgische Volksvertegenwoordigers
en Senatoren zullen voortaan een zeven
centimeter lang en vyf centimeter breed
insigne mogen dragen Deze zilveren in
signes vertonen de Belgische gekroonde
1 leeuw, die voor de Volksvertecenwoordi-
I ger„ met lauwertakken, voor de Senato
ren met een stralenkrans is omgeven.
Het socialistische blad Le Peuple" heeft
intussen ontdekt, dat de leeuw der Sena
toren drie pluimen aan zyn staart heeft
tegenover die der Kamerleden slechts
twee. Het blad acht dit een achterstel
ling der Kamerleden en verwacht, dat
de voorzitter van de Kamer, Frans van
Cauwelaert, krachtig zal protesteren.
voor de nieuwe regering om de grens
te trekken, die aan moet geven, tot waar
de aftap-techniek in het belang van
het land getolereerd kan worden. Dat
die grens echter moet worden vastge
steld en dat grensoverschrydmgm
streng moeten worden gestraft, is bui
ten kyf. Boeten zullen als straf met vol
dcende zyn. want de organisatie? en
zaken, die \an deze methoden gebruik
maken, zyn doorgaans sterk genoeg om
boeten, als extra kosten, op de koop
toe te nemen.
Plan van de Ganlle voor
Europese gemeenschap
Dit nummer bestaat alt 12 pagina's.
Gedachte Europese leger-
verdrag onaanvaardbaar
Generaal de Gaullc heeft een plan
bekendgemaakt dat vraagt om een
Duits Nationaal leger, opgenomen in 't
Westelyke verdedigingsstelscl. en een
politieke unie van Europese staten,
waaronder Duitsland, met een ge
meenschappelijke buitenlandse poli
tiek.
Dit plan stelt de generaal als alter
natief van het huidige Europese legcr-
verdrag waarin de deelnemende
landen hun souvereiniteit over de
nationale strijdkrachten verliezen
aldus heeft de Gaulle in een exclusief
vraaggesprek met Reuters correspon
dent Harold King verklaard. De Gaulle
gelooft niet. dat het zes maanden ge
leden getekende Europese legcrvcr-
drag in dc huidige vorm door de
Franse volksvertegenwoordiging zal
worden geratificeerd.
De drie grondslagen van De Gaulle's
p'an zouden zyn:
1) Geen lid van de (Europese) con
federatie zal trachten met geweld zyn
bestaand nat'onaal gebied te vergroten
2) Gepn If 7!" cv,?e nv'flr- orve»~».
tie tegen welk Europees land dan ook
ondernemen zonder »coral o.e.tcutti.i-
ming hierover te hebben bereikt met
de andere leden.
3» Duitsland zou er in moeten toe
stemmen in vredestijd niet meer divi
sies op de been te hebben dan Frank-
ryk in zyn overzeese gebieden nodig
heeft.
De confederatie zou volgens De Gaulle
zonder veel tijdverlies kurn^n wo-s-n
opgezet, te beginnen met de zes leden
van de bestaande Europese geme-n-
schap Frankrijk. Duitsland. Italië.
Nederland. België en Luxemburg, Frank-
ryk zou met de Franse unie. haar over
zeese gebiedsdelen als eenheid toetre
den om een evenwicht te scheppen
tegenover Duitsland en een overheer
sende Duitse positie te voorkomen. (Aan
het huidige Europese legerverdrag zou
Frankr ijk zonder zyn overzeese gebieds
delen deelnemen).
De politieke confederatie zou eenheid
van buitenlandse politiek moeten ver
zekeren en voorkomen, dat een herbe
wapend Duitsland strategische doe'cn
nastreeft, die afwijken van de doelen
der Atlantische mogendheden.
De grote alhantie van nat.onale legers
zou. naar De Gaulle meent, n.et het
overnemen van een aantal voornenin- i
gen van het Europese legerverdrag be- 1
hoeven te verhinderen. Gezamenlijke
verbindingsdiensten en dergciyke. als-1
mede standaardisatie van w apens zou- j
den de gecombineerde strydkrachten
doelmatiger en economischer kunnen i
maken zonder de essent.eie nationale I
Identiteit van deze strydkrachten pan
te tasten Ook zou binnen de conferentie
een gemeenschappelijk opperbevel, met
Duitse deelneming, en te zyner tijd een
genreenschappeiyke generale staf kun
nen worden ingesteld.
Om er voor te zorgen, dat de poli
tieke confederatie van het begin af
werkelijk zou leven, moet aldus De
Ganlle. in elk deelnemend land een
volksstemming worden gehouden over
toetreding lot de confederate.
De confederatie zou te zyner tyd
kunnen worden ontwikkeld om tot gro
tere integratie van de deelnemende sta
ten te komen. Dit was echter o'.gens
De Gaulle een taak voor de toekomst,
nadat uit de ervaring zou zijn gebleken,
hoe het bondgenootschap zich ontwik
kelt.
Generaal De Gaulle meent, dat de
Europese gemeenschap moet word'ui ge
bouwd op de werkelijkheid, en deze is
volgens hem grotendeels nat'onaal. Hy
ee'.ooft, dat het Europese leger met ziin
verlies van nat'onale kenmerken mili
tair en psychologisch onmachtig zcu
worden of anders zou leiden tot Duit.se
overheersing ten koste van Frankryk.
Het Europese legerverdrag is voor
hein onaanvaardbaar, omdat het het
Franse leger in tweeën zou splitsen
leen bijdrage aan het Europese leger
en een Frans legrr voor de unie) cn
omdat dat het einde zou betekenen
van de Franse unie, aldus generaal De
Gaullc.
Het lijkt ons voor degenen, die de boven weer
gegeven situatie niet persoonlijk hebben gekend,
bijna onmogelijk om te zeggen waar deze tol heeft
gestaan. Weliswaar bieden bij de oriëntering de
tramrails enig houvast, maar ook dun heeft men
nog de keuze tussen - laten wij zeggen - de
Hoge Rijndijk, de Haagweg cn dc Rijnsburgerwcg.
Laten wij dc onwetenden niet langer in dc
onzekerheid laten: liet is de tol aan de Rijnsbur
gerwcg. welke kort voor de eerste wereldoorlog
werd opaeheven. De tol tt'as in het bezit van de
familie Beyer; de laatste tolbaas was de heer
Van der Made. die gehuwd was met een dochter
van dc heer Beyer en van deze laatste de tol
had gepacht. Dc tolboom bevond zich ter hoogte
van iict tegenwoordige pand Rijnsburgerwcg nr90
- gezien van de stadszijdc -ter linkerzijde t an
de weg even voorbij de huidige Houtlaan.
Voetgangers waren niet tolplichtig. maar fietsers
moesten voor iedere keer dat ze deze plaats pas
seerden. twee centen betalen en voor een paard-
cn-wagen. later voor auto's bedroeg het tarief ei n
dubbeltje.Dc tram was ten tijde van dit plaat ie
nog met geëlectrificeerd en reed rechts van dc
weg; de rails dienden voor dc stoomtrammetics
naar Katwijk. Noordwijk cn Haarlem. Na de eiec-
trificatic. toen de sloot aan dc rechterkant werd
gedempt, verhuisde de tram naar liet linkerwer-
dccl om hij dc algehele modernisering van <fc
Rijnsburgerwcg in 1925 cn '26 het gulden mid
denpad tc gaan berijden. Bovenstaande foto is
wederom uit de collectie Van der Zanden.