LEIDSCH
DAGBLAD
Hoe de wereld het Kerstfeest vierde
91ste Jaargang
ZATERDAG 27 DECEMBER 1952
No. 27799
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6.— per kwartaal; f 0 47 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 67055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Gevaarlijke crisis
in Frankrijk
Vlak voor de Kerstdagen ls Frankrijk
weer eens in een regeringscrisis gestort,
die niet zo eenvoudig zal zijn op te los
sen en vermoedelijk het land onbere
kenbare schade zal toevoeren.
Pinay. een politiek onbekende, heeft
kans gezien om tien maanden lang het
heft in handen te houden en Frankrijk
een betere toekomst te openen. Zonder
furore of opzienbarende maatrege'en.
eenvoudig langs de weg der logica
waarvoor het gewone publiek oog en
oor had. Geruime tlid is Pinay. dien
tengevolge in het zadel kupnen blijven,
omdat de politieke partnen hem niet
durfden te laten vallen, waar zij immers
bij uitstek waren aangewezen op de
politieke opinie. Speciaal in Frankrijk
doet dit opgeld. Frankrijk is toch wel
een slecht voorbeeld van democratie,
a' heeft men er dc mond vol van. Daar
overheerst immers het partijbelang het
landsbe'ang in gevaarlijke mate. het
geen wel zeer in strijd is met het ware
begrip van democratie.
Pinay is tenslotte ook gestruikeld
over een simpel onderdeel der begro
ting. dat heus een kabinetscrisis niet
waard was De belangrijke factor der
Franse wiinboeren deed evenwel haar
invloed gelden en dat betekende Pi-
nay's val.
De grote vraae is echter, wat er nu In
Frankrijk uit de bus zal komen. Te
meer. waar de partijen volkomen op
drift ziin en zich liever niet dan al la
ten vmden voor zetels in he* regerings
kasteel.
In hoeverre in deze omstandigheden I geheel,
winst zal kunnen zijn. dat de partij van
de Gaulle het standpunt van alles of r ANGZAMERHAND groeit algemeen
niets heeft verlaten en zich wil inlaten i het b'grip. dat zij ook in waarheid
Kerstrede H. M. de Koningin
„Mogelijkheden goede zijn
verbazingwekkend"
„Ieder mens zij een opbouwend clement"
„In diepste duisternis wordt het Licht geboren"
II II KONINGIN JULIANA heeft Donderdagmiddag voor de beide N'eder-
landse zenders de volgende „Kerstrede" uitgesproken:
„Het Licht schynt in de duisternis dit ls altijd weer het heil. dat wjj zoeken
en waarvan wy de uittreding verwachten van alles wat ons hart bezwaart.
Wij beleven en verwerken het ieder op oei ze eigen manier, en toch ook weer
allen samen.
Hel is goed, stil te luisteren, en te kijken naar wat het Kerstfeest ons brengt,
voordat wy zo straks een nieuw jaar ingaan, een jaar, waarvan wy beseffen, dat
het voor ons en voor de gehele wereld uitermate belangrijk zal zijn, en dus ook
voor elk van ons afzonderlijk.
In de vele eeuwen, sinds het „Vrede op aarde" ons werd verkondigd als richt
snoer en als einddoel, zyn wy onverstoord doorgegaan met het in 't verderf stor
ten van dc ene mensengroep door de andere. Eerst waren dit kleine gemeen
schappen. Toch sloten deze zich uiteindelijk geleidelijk aaneen, en werden ver
smolten tot grotere groeperingen, en het werd dam binnen die groeperingen steeds
moeilijker, elkaar op geweldddige wyze te bestrijden, zoals dat kon voor dc vereni
ging plaats had- Dit geldt ook voor onze tijd, nu we aan het begin staan van een
samengaan ais werelddelen of groepen van werelddelen. Door schade en schande
hebben wy veel geleerd, en nog nooit was het begrip zo universeel als nu, dat
een laatste strijd, op dc grootste schaal, volkomen onaanvaardbaar is.
Wetenschap en techniek dragen ertoe by de mensheid te verweven tot een
Met het KLM-lijnvliegtuig uit Bcl-
roet zijn Woensdagavond op Schip-
hol de acht overlevenden aangeko
men van het ongeluk met de Cara-
Una" vlicgboot. welke in liet Liba
nese bergland is neergestort. Zoals
b. Lcnd k wam dc sergeant-vlieger
H. Rocby uit Zandvoort bij dit
vliegongeval om het leven.
Zittend v.l.n r. luitenant ter zee vlie
ger tweede klasse A. Haan. lui
tenant ter zee vlieger eerste klasse
j. R. Schuiling. gezagvoerder van
u'e ..Catahna"-vlicgboot. korporaal
K. Oltliol en luitenant ter zee twee
de klasse H. R. M. Schcercn.
Slaande v.l.n.r.: majoor vliegtuig-
maker J. Visser, korporaal A
Dekker, vliegtuigtelegrajist F. M.
Ros en knrporcal vliegtuigtelegra-
fist J. Müllcr.
9 Aprii vorstelijk huwelijk gtalin beantwoordt opnieuw vragen
in Luxemburg 1
D; oppermaarschalk van het Belgische
hof deelt mede: het huwelijk van H.K.H. I
prinses Josephine-Charlotte met Z.K.H.
Jan van Luxemburg zal 9 April te j
Luxemburg worden voltrokken.
met een samengaan met andere par
tijen. is nog moei'ijk te beoorde'en.
Haog slaan we de betekenis van deze
front-wijziging nog niet aan. Daarvoor
zou zij wel eens te laat kunnen komen!
Op zich zelf is het voor Frankrijk al een
vreemd verschijnsel, dat een aanhanger
van de Gaulle is aangezocht voor het
premierschap en deze dit aanbod niet
direct van de hand heeft gewezen Dat
hii zal slagen, geloven wy intussen niet.
De conc'usie mag evenwel worden ge
trokken, dat Frankrijk vermoedelijk op
nieuw een ruk naar rechts zal maken.
Of de tijd reeds daar is om de grondwet
van het volks-democratische kabinet
B'.um hoe heeft deze wet meegehol
pen om het Franse communisme te
paard te brengen te wijzigen, zal
men moeten afwachten. Het zou voor
Frankrijk ongetwijfeld een zege zijn.
Voor de toch reeds precaire finan-
cie'e positie van Frankrijk is de crisis
op dit moment een zware slag. Het de-
fatie-gevaar is plotseling acuut ge
worden. te meer, waar in Frankrijk be
langrijke groepen toch reeds daarop
aanstuurden uit puur eigen belang!
Maar ook voor het buitenland is deze
Franse crisis van bijzonder grote bete
kenis. Het staat bil voorbaat thans wel
vast. dat Schuman niet aan buiten
landse zaken zal terugkeren en daarme
de is bestendiging van de totdusver ge
voerde po'itiek aanwezig, toch al aan
scherpe critiek bloot od elk terrein van
het buitenlands bewind
Nog altijd staat tussen Frankrijk en
Duitsland de kwestie van de Saar. Fei
telijk beslist deze kwestie over de rati
ficatie van de conventies van Bonn en
van de Europese Defensie-Gemeen
schap Zowel te Bonn als te Parijs!
Dan de Franse deelneming aan
Noord-Atlantisch pact in verband met
de strijd in Indo-China. Waarbij zich
vanzelfsprekend voegt de politiek in
Noord-Afrika. Dit alles komt op losse
6chroeven te staan.
Onnodig te zeggen, hoezeer dus
oplossing van de Franse crisis een zaak
van algemeen belang is. Uit deze hoek
dreigen grote gevaren voor de Europese
eenheid, die broodnodig blijft.
En ware in Frankrijk de ware demo
cratische gedachte nu maar vaardig,
doch luist daaraan hapert het daar in
ge-aarliik opzicht.
Deze Franse crisis komt wel zeer on
gelegen.
J een eenheid bohcort te
ook dat. willen wij Wijven roor butaan,
die eenheid te verwerkelijken meet zijn
en dos in een niet te verre toekomst
moet liggen.
Zo hebben wy dan door deze nood
zaak een d'.ejaer besef leien kennen van
het leien en een dieper begrip voor de
wereldnood.
Wy kunnen alleen maar dankbaar
zijn voor dit besef, dat een begin is van
het dagen van een licht dat m de duis
ternis sdhiint, ook al lijkt het nog on
zeker en kil. zoals het eerste lengen
der dagen in de winter.
Voor een ieder is het het grootst
denkbare voorrecht te mogen medewer
ken voor vrede op aarde en voor het
welzijn der mensen.
Aan zovelen dringt zich In onze tild
de vraag op: „Wat kan ik hierin doen
als enkeling?" En dat lijkt dan v„ak
ZO goed als niets. aaiiaeurucni. i_rariK zi| een spi
En toch is dat niet zo. Beslat de tran.-portseisel konden c'e troepen
Iets kouder
Het K.N.M.I. deelt mede:
Het weer in West-Europa blijft nog
onder invloed van een depressie-systeem
waarvan het centrum vanmorgen
Zuiden van Ierland was gelezsn.
Aangezien de depressie opvult, ne
men de windkrachten af en in verband
daarmede zal het weer in ons land mor
gen vry rustig zijn. Kleine storingen
kunnen hier en daar nog enige regen
brengen, maar er zullen ook plaatse
lijk opklaringen voor komen.
De directe aanvoer van Oceaanlucht van
gematigde breedte is nu ten ende en
ais gevolg daarvan zal de temperatuur
wat lager worden waarbij tegen de
ochtend het kwik plaatselijk tot even
onder het vriespunt kan dalen.
De nachtelijke afkoeling zal boven
dien hier en daar mist doen ontstaan.
wereld soms niet uit enkelingen, en dus
uit persoonlijkheden?
De mogelijkheden ten goede, ieder
mens gegeven, zajn verbazingwekkend.
Hoe ontzaglijk groot is niet de aotie-
radlus van een mens die naar zyn ge
weten handelt.
In ieder mens is de mogelijkheid
gelegd een opbouwend element in de
maatschappij te zyn. Ter verduidelij
king: wie nog échte vreugde kan be
leven aan zyn werk of zijn liefheb
berij of aan zijn omgang met an
deren die heeft nog iets. wat zijn
omgeving in hem kan respecteren.
liet respectabele, het goed willende
nu in alle enkelingen tezamen, is ook
collectief tot allerlei in staat even
als het totaal van het kwaad willende
in alle enkelingen tezamen. Dc keus
daartussen, moet bepaald worden door
liet geweten der gezamenlijke mens
heid.
Als lk u en mijzelf nu écn ding toe
zou willen wensen met dit Kerstfeest
en ook in het komende jaar. dan Is
het wel dit, dat ieder, voor zich, van
uit zyn persoonlijk geloof, ertoe zal
meewerken het gezamenlijk geweten
levendiger te maken en op te voe
ren tot sterker kracht-uitstraling.
Het moet de controle zijn voor al wat
gebeurt, in h-et klein, maar evenzeer in
het groot. overal waar levensbelan
gen op het spel staan Het moet zyn
stem kunnen verheffen met maoht Er
moet naar geluisterd worden .en naar
gehandeld.
Oost en West weer
tegenover elkaar
In vele landen is od de traditionele
wijze het Kerstfeest gevierd.
In de kleine kerk van Bethlehem werd
de mis bueewoond door pelgrims en her
ders uit de omgeving, tezamen met een
aantal din'omaten en consulaire func-
tionnarissen. die toestemming hadden
gekresen, de door mijnenvelden en prik
keldraad versperringen versterkte de-
marcatieliin od de weg tussen Jeruzalem
en Bethlehem te overschrijden.
Zelfs aan het front in Korea, waar
een grimmige koude heerscht waren
Kerstbomen opgesteld en versleringen
aangebracht. Dank zn een speciaal
an
(Incez. Med.-adv.)
r—j o er al een zeker evenwicht bestaat
d :u- en goede en kwade e'.emen en,
Z_J waardoor de wereld is. zoa.s zij is.
en niet nog erger alleen door het
handelen naar ons aller geweten kan de
scfiwal ooit omslaan naar he: we.zyn.
naar waaraoh:i®s welvaart voor a'.'.en.
Een ieder kan ni?t alleen hebben,
maar heeft onberekenbaar gro'.e invloed
om aioh heen. Deze ten goede aan te
wenden is ieders eigen ver antwoord e-
lnkiheld. rrnac kan alleen een rgenrljke
werking hebben natuurlijk in de eerste
plaats in eigen kring, maar ook In
niemand weet hoeveel wijdere krin
gen daaromheen.
Tegenstand wekt steeds weer nieuwe
tegenstand op in een ein.de-'oz? vic-ieuse
cirkel, maar stijgen we eenmaal op de
vleugels van goedwillendheid omhoog,
dan worden we na zekere tijd steeds
WEERBERICHT
Iets kouder
De Bilt venvacht tot morgenavond:
Overwegend zwaar bewolkt met plaat-
selyk mist en hier cn daar enige regen
of motregen. Iets kouder met in het bin
nenland vannacht temperaturen om het
vriespunt. Zwakke tot matige wind uit
uiteenlopende richtingen.
(Opgemaakt te 10 uur).
28 DECEMBER.
Zon op: 8.48 uur; onder- 1635 uur.
Maan op: 13.50 uur; onder: 6.35 uur.
Hoogwater te Katwijk te 045 en 13.09
uru (29/12 te 143 en 14.02 uur).
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
.winder hevig geschokt en door elkaar
aeisohud door de emous de- emoties,
tot we daar bovenuit komen We voelen
dan een kracht over ons vaardig wor
den die overwinnen kan a! wat twist
en tweedracht is. en we zien opeens hoe
dwaas opgeblazen de omtrekken van al
onze conflicten geweest zyn. en tot
hoeveel kleiner proporties ze dan
'zo~ kan men het leven in riii'.e kracht
beleen en ba'.yden en het Kirt-.exe. in
de Kerolnach* geboren, heef: ons
alle trden als baod^ohap a oh'erge I a
..Hebt goede moed. Ik heo ae
wereld overwonnen".
Het is nog altyd Christus. die door de
mens is vereerd ais de lichtbrenger en
God het mees* nabij Zo moet de mens
wel bekennen dat hij het zonder dat
licht niet kan k'.a-en noch met zich
zelf. nooh met anderen
Daarom bronzen wij ieder jaar net
svmbcol der Kerstllohten in onze ka-
mDe Kerstnacht, de nacht bit uitne
mendheid. doet ons ervaten. dat in de
diepste duisternis het L/ioht geboren
wordt."
de V N. langs het gehele front godsdien
stige plechtigheden bijwonen, eeleid door
geestelijken onder wie kardinaal Spell-
man van New Vork. die met leeps, lich
te vliegtuigen en hefschroeftoestel'.en de
eenheden bezochten. Do Noord-Korea-
nen hadden weer Kerstgeschenken ge-1
hangen aan de prikkeldraadversperrin
gen doch zii werden trots uitnodiging i
niet afgehaald.
In Washington deed president Tru
man. alvorens de nationale kerstboom
op het grasveld voor het Witte Huls te j
ontsteken, een beroep op de Amerika
nen om te bidden voor hun vijanden.
..opdat Gods geest in hun leven zal ko
men en in hun landen zal heersen".
In de haven van New York voegden
honderden leden van de bemanning van
het Franse passagiersschip ..Liberté"
zich voor de viering van het Kerstfeest
bij hun collega's, die geen toestemming
an de Ameriaanse regering hadden ge
kregen om aan de wal te gaan. zulks op
grond van de nieuwe wet op de toela
ting van vreemdelingen, die Woensdag
van kracht is geworden. Een rondrit
door New York. georganiseerd voor 300
schepelingen, moest worden afgezegd.
Woensdagavond werd nan boord een
amusementsprogramma uitgevoerd waar
na het merendeel van de leden der be
manning de nachtmis bijwoonde.
De nieuw gekozen president der V S
generaal Eisenhower en ziin gezin in
hun woning in de Columbia-unverslteit
te New York ontvinzen talrnke kerstge-
chenken. De pakketten, die door vreem
den aan de eeneraal werden gezonden,
zullen echter eerst door leden van de
eeiieime dienst met x-stralen worden
onderzocht. De drie kleinkinderen van
e generaal kregen zoveel speelgoed, dat
de familie besloot de geschenken aan
weeshuizen te ceven.
In Engeland vierden de meeste men
sen het Kerstfeest thuis ondanks het
stralende weer In Sandrinaham «Nor
folk» luichten 2500 mensen het Ko-
ninkliike Gezin toe toen het bn de pa
rochiekerk aankwam voor het bijwonen
van de morgendienst. Later luisterden
millioenen naar de eerste Kerstbood
schap van koningin Elizabeth. Vierdui
zend personen waren aanwezig by de j
dienst in de kathedraal van Westmin
ster.
Koningin Elizabeth heeft de bevolking
van het Gemenebest eevraagd voor haar
te bidden ..opdat God mii de wiisheid en
de kracht moge geven om Hem en U
alle dagen van ïnnn leven trouw te die
nen en om de plechtige beloften na te
komen die ik bil mijn kroning op 2 Juni
zal doen".
In Parijs en Brussel was het prach
tig weer. In de Franse hoofdstad was
de temperatuur hoger dan in de afgelo
pen laar met Kerstmis het geval is ge
weest.
In West-Berlijn troffen de ruim 300
personen die zo iuist uit Oost-Duitsland
waren uitgeweken, liet vluchtelingen
kamp in Kerststemming aan.
In een andere omstreden en verdeel
de stad. Triest, verleende de Britse com
mandant. eeneraal sir John Win ter ton.
amnestie aan 40 personen, die wegens
eennee vereriipen waren veroordeeld.
Duizenden kinderen liepen in Rome
mee in een processie, waarin het met
voor luwelen versierde beeld van het Kindeke
Jezus, bekend als de ..Bambino", werd
meegedragen Aan dit beeld worden dui
zenden wonderbaarlnke eenezingen van
kinderen toegeschreven. In de catacom
ben aan de rand van de Italiaanse
hoofdstad werden missen opgedragen
als ..teken van ceesteliike verbonden
heid met de katholieken die tflans aan
vervolging bloot-staan".
In vele delen van Oost-Europa deelde
.GrootvaJer vorst" in plaats van het
kerstmannetje geschenken uit aan de
kinderen. De Oost-Duitse radio eindig
de echter een uitzenden? met de luis
teraars een „heel gelukkig Kerstfeest"
te wensen.
In d» soviet-unie wordt het Kerst
feest in overeenstemming met de kalen-
der van de Russische orthodoxe kerk het antwoord;
eerst in Jiet begin van het nieuwe taar
gevierd
Woensdag werden in alle Hongaarse
fabrieken orders ontvangen om na de
werktijd, bijeenkomsten van het fa-
brieksperscneel en van leden der com
munistische partij te doen houden. In
sommige gevallen moest een Russische
film worden vertoond. Het doel van deze
maatregel ls te verzekeren dat de arbei
ders niet in staat zullen ziin aan enige
Kerstmisviering in de huiselijke kring
deel te nemen.
Tweede Kerstdag was in Hongarije
een gewone werkdag Arbeiders, die die
dag niet op hun werk zouden verschij
nen. zullen op staande voet ontslagen
worden.
Geruststellende suggesties
Vo'gens de ..New York Times"' heeft
maarschalk Stalin g antwoord op een
aantal vragen van de diplomatieke cor-
respondent van het blad Reston. die
hem waren voorgelegd door bemiddeling
van de Russische ambassade te Wash
ington Op de vraa? van Reston aan 1
maarschalk Stain of hij. aan het bezin
1 van het nieuwe bewind in de V St.. n:z j
steeds de overtuiging ls toegedaan, dat
de sovjet-uni? cn de V. S. de komende
jaren n vrede kunnen leven, luidde
dat oorloz tussen de V. St. en de sovjet-
..Ik geloof nog steeds, dat oorlo-
tussen de V. S. en de sovjet-unie niet j beschikking staan,
ais iets onvermijdelijks kan worden
beschouwd en dat onze landen in
vrede kunnen blijven leven."
buitenlandse zaken zal zyn. heeft na
een telefoongesprek mei de nieuwe
Amer kaanse president, generaal Eien-
hower. een verklaring uitgegeven,
waarin maarschalk Stalin wordt uit
genodigd, „concrete voorstellen" te
doen ter bevordering van de vrede. De
verklaring belooft, dat zij in „ernstige
en welwillende" overweging genomen
zullen worden.
Dulles zegt verder, dat daarvoor en
voor de uitwisseling van gedachten, be
doeld om wegen te vmden ter bevorde
ring van de vrede en de internationale
goede verstandhouding, altijd de diplo
matieke kanalen of die van de V. N. ter
MAKTY WORDT UITGESTOTEN.
De partijcel van de gtdegradeerde
Franse cemmunistenleider André Marty
heeft diens uitzetting uit de party
geëist, zo deelt het partijbestuur mede.
Volgens het partyregiement kan een
lid slechts worden geroyeerd op voorstel
van de cel. waartoe hij behoort.
DE AMERIKAANSE VERLIEZEN
IN' KOREA.
Volgens het Amerikaanse ministerie
van defensie bedragen de Amerikaanse
verliezen m Korea tot dusverre 128.083
man. nl 20 172 doden. 94.936 gewonden
en 12.975 gevangenen of vermisten.
Op de vraag, waar naar zijn oordeel
de oorzaken van de huidige tegenstel
ling gezocht moeten worden, antwoordde
Stalin: „Overal waar de politiek van de
koude oorlog tegen de sovjet-unie haar
agressieve uitdrukking vindt."
Restons vraa? of maarschalk Stalin
diplomatieke besprekingen met verte
genwoordigers van de regering-Esen-
hower. waarbij rekening gehouden wordt
met de mogelijkheid van een gesprek
van de maarschalk en de generaal over
het verzwakken van de spanmn?en in
de wereld, zou toejuichen, werd door
Stalin bevestigend beantwoord: ..Ik
voel veel voor deze suggestie". Tenslotte
verklaarde Staün te willen medewerken
aan nieuwe diplomatieke pogingen, om
een einde te maken aan de oorlog op
Korea, „omdat de sovjet-unie hier be
lang by heelt."
John Foster Duller, die in de nieuwe
Amerikaanse regering minister van
Uitbreiding
Zaterdagavondblad
Met ingang van 3 Januari a s.
zullen wh een belangrijke uitbrei
ding geven aan onze Zaterdagse
rubrieken, welke in een 4 pagina's
omvattend bijvoegsel zullen wor
den samengebracht.
Naast de reeds bestaande rubrie
ken als het .Woord van Bezinning"
door een der Leidse predikanten,
de boekbespreking door mevrouw
Cara Eggink. het modepraatje
van onze Parijse medewerkster,
het knippatroon, recepten voor de
huisvrouw, dam- en bridgeprob'e-
men, zult U daarin aantreffen
een film kroniek. actuele re
portages uit de stad en omgeving,
een kinderverhaal en verder geva
rieerd allerlei.
Moge deze nieuwe uitbreiding
een gunstig onthaal ten deel val
len en de band tussen onze lezers
kring en ons Blad andermaal ver
sterken.
Oud-Leiden
Allereerst zijn wij het antwoord schuldig op onze
vraag van Woensdag j.l.: „Waar staat dit ge
bouw?" Het antwoord luidt: In Leiden en het is
de Leidse Stcrrcwacht.
Momenteel zou een dergelijke opname door de
tegenovergelegen bebouwing niet mogelijk zijn.
maar ten tijde van deze foto. ongeveer 60
jaar geleden, lag het voorterrein nog braak.
Vandaar dat de tegenwoordige generatic dit ge-
houw nooit zo heeft kunnen zien cn vandaar ook.
dat liet aantal van lien, die erin slaagden dit
plaatje ..thuis te brengen", niet erg groot u-os.
Het waren - uiteraard - voornamelijk de
seniores uit onze lezerskring.
Een klein aantal lezers meende in onze foto de
Zdvcrfabrick in Voorscholen te herkennen, doch
met alle waardering voor hun scherpzinnigheid:
dit was fout!
Als volgende in onze serie een opname van de
3 October-feestcn in IS85: de Geuzcnvloot. voor
afgegaan door het Bestuur cn de officiële ge
nodigden. passeert dc jan van Goycnkade op
weg naar de Vlietbrug, waar een ingemetselde
steen nog alhjd herinnert aan dc intocht van 1574.
Deze foto werd ons Ier beschikking gesteld door
de heer C. Lau, Rijnsburgcrwcg 32.
