LEIDSCH
DAGBLAD
Raad van O.E.E.S. te Parijs bijeen
Oud-strijders te Londen bijeen
ïïZiïssz&F&isrSi
Eisenhower te New York
teruggekeerd
91ste Jaargang
MAANDAG 15 DECEMBER 1S52
No. 27790
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6— per kwartaal; f 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Rapport minder gunstig
De optimistische tonen, die de OEES
(oigdiuaaue voor Europese economiscne
iaiü-owerkingj 1 'a jaar- geieaen nog aan-
s.oeg. toen zij voorspelde, dat de West-
Laiupese la noen in vijf jaren njds hun
proauctie met 25 procent zouden kun
nen opvoeren en daardoor hun bewape-
r.ingsprogram zonder veel pijn zouden
kunnen voltooien, hebben thans voor
meer gereserveerde geluiden plaats ge
maakt. Het thans uitgebrachte rapport
o/er 1952 heeft de zeer aangevochten
vuoispelling nu verloochend en de des
kundigen mikken nu heel wat lager. Zij
hepen dat eind 1954 de totale industrië
le productie der achttien landen een
kleine zeven procent boven die van 1951
zai liggen.
De onbevredigende ontwikkeling der
productie in de eerste negen maanden
van 1952 wordt in het rapport groten
deels toegeschreven aan tijdelijke fac-
toien, zodat „geen reden voor ontijdig
pessimisme" aanwezig wordt geacht. In
een ander deel van het rapport wordt
echter op grond van de berichten der
aangesloten landen vastgesteld, dat er
„ongelukkigerwijs geen reden is om te
geloven, dat de huidige moeilijkheden
zouden worden veroorzaakt door onge
wone factoren, die mettertijd zullen ver
dwijnen. Integendeel wordt er op gewe
zen. dat de oorzaken der thans bestaan
de hindernissen, zoals de verdedigings
inspanning en het verlies van de handel
met Oost-Europa, eerder van blijvende
aard zijn.
Ook de Nederlandse vertegenwoordi
ger. minister Beyen, heeft daarop tij
dens het tweedaagse beraad, dat de
raad aan het rapport wijdde, bijzondere
aandacht gevestigd.
Tijdens de zitting van de raad zijn
ook weer voorstellen gedaan, onder meer
ven Duitse zijde, om een economische
wereldconferentie te houden. Minister
Eden. die de zitting presideerde, heeft
zich daartegen in dit stadium echter
verzet.
Zulk een conferentie zou. wil zij succes
hebben, een basis van overeenstemming
op vele punten veronderstellen, die tot
nog toe niet bestond. Ook minister Bey
en was van deze mening.
Het in het rapport aan Nederland ge
wijde deel komt tot de conclusie, dat de
defensieuitgaven geen bedreiging voor
prijspeil of betalingsbalans inhouden.
De Nederlandse economie heeft een over
Marokko en Tunis
Vier leden van de Marokkaanse com
munistische partij zijn in de nacht van
Zaterdag op Zondag gearresteerd.
In een olie-opslagplaats bij het weer
kundig station van de Amerikaanse basis
Boulhaut is die nacht brand uitgebro
ken. Het station werd volkomen ver
woest. Er zijn geen slachtoffers.
Officieel werd bekend gemaakt dat het
hier geen sabotagedaad doch een brand
tengevolge van onachtzaamheid van een
lid van het Amerikaanse personeel be
treft. Ook zijn nog enige nationalistische
leiders gearresteerd.
Een Marokkaans gerechtshof heeft
Zaterdag 122 personen veroordeeld tot
gevangenisstraffen wegens deelneming
aan de relletjes van de afgelopen week,
waarbij 50 personen om het leven kwa
men. De straffen varieerden van zes
maanden tot twee jaar. De belangrijke
overtreders zullen nog terecht moeten
staan.
Een Franse militaire rechtbank in
Tunis heeft Zaterdag drie verzetslieden
ter dood. vier tot levenslange en een
achtste tot 20 jaar dwangarbeid veroor
deeld wegens een gewapende overval op
een politiepost bij Gafsa.
Enkele kleine incidenten deden zich
in Tunis voor.
In Egypte is een permanente commis
sie voor hulp aan Noord-Afrika" ge
vormd. De commissie zal een program
voor „doelmatige hulp aan Noordafri-
kaanse landen, teneinde deze te helpen
bij hun vrijheidsstrijd" opstellen. De
commissie zal een boycot van Franse
goederen en instellingen aanbevelen en
op economisch, politiek en cultureel ge
bied Frankrijk bestrijden.
BURGERWACHT IN KENYA
Honderden inheemsen in Kenya heb
ben zich opgegeven voor dienst bij de
„burgerwacht", die door Gitsjoeroe. een
stamhoofd te Dagoretti, acht kilometer
van Nairobi, en de inheemse leider in
de wetgevende raad. Elioed Mathoe, is
opgericht ter bestrijding van terroristi
sche activiteit. De vrijwilligers krijgen
ten proeftijd van een maand.
Onlangs veroordeelde Mathoe het op
treden van de Mau Mau in een radio
toespraak. Volgens blanken heeft hij
hiermee zijn doodvonnis getekend.
In de rivier de Tsjinga in het Zuide
lijke deel van het Nyerri-resërvaat heeft
toen de lijken van Uvee inheemsen ge
vonden.
(Incez. Ried.-adv.)
WEERBERICHT
Enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met enkele regen-,
nagel- of sneeuwbuien. Langs de kust
aanvankelijk nu en dan krachtige, ove-
n?ens zwakke tot matige wind in hoofd
"ak tussen Zuid-West en Noord-West.
weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur).
16 DECEMBER
Zon op; 8.12 uur; onder: 16.29 uur
Maan op: 7.17 uur: onder: 14 34 uur.
Hoocwater te Katwijk te 2.25 en
»41 uur.
Dit nummer bestaat uit acht pagina's.
het geheel gezien bevredigende beta-
llngspositie, die waarschijnlijk zal kun
nen worden gehandhaafd zolang geen
buitengewone wijzigingen op de wereld
markt optreden. De verhoging van de
nationale productie, die voor de eerst
volgende twee jaren wordt voorzien,
schijnt laag in verhouding tot de hoge
Investeringsquota. Dit ls wellicht toe te
schrijven aan het klaarblijkelijk minder
wordende aandeel, dat de industrie in
de investeringen heeft. Het uitbalance
ren van reconstructiebehoeften ener
zijds en geringere winstverwachtingen
tengevolge van de kopersmarkt ander
zijds zullen wellicht maatregelen nodig
maken om de investeringen in de indu
strie op het peil te houden, dat vooral
in verband met de bevolkingsaanwas,
nodig is, aldus het rapport.
Vele Noordelijke krijgs
gevangenen gedood en
gewond
82 Noordelijke krijgsgevangenen tn een
kamp op het eiland Pongam zijn giste
ren bij een opstand gedood en 120 ge
wand, aldus een mededeling van he*
opperbevel der V N in Kor:a. Het
gistte reeds weer enige dagen in de
kampen.
De moeilijkheden in
Oost-Duitsland
De Oost-Duitse regering heeft be
paald, dat het ter beschikking stellen
van industriële producten aan de be
volking het komende jaar drastisch zal
worden beperkt. Voor sommige artike
len geldt een vermindering van meer
dan de helft. Bepaalde kwaliteitspro-
duoten zullen in prijs worden verhoogd.
De woningbouw zal worden ingekrom
pen. Deze maatregelen zouden worden
genomen in het belang van de herbe
wapening.
De Oost-Duitse minister van bevoor
rading, dr Karl Hamann, die verleden
week is geschorst, omdat hij verant
woordelijk wordt gesteld voor het ln
Oost-Duitsland heersende tekort aan
levensmiddelen, ls sinds Woensdag j.l.
spoorloos verdwenen. Hij zou gearres
teerd zijn.
Dr Hamann was mede-voorzitter der
liberaai-democratisohe partij in de Sov
jet-zone. Hij is ook van deze post ont
heven.
BINNENKORT VIERMOGEND-
HEDENBESPREKINGEX
OVER ZUID-OOST-AZIE.
Binnenkort zullen G;-oot. Brittannië,
Australië en Nieuw Zeeland met de Ver
enigde Staten van gedachten wisselen
over de toestand in het Stille Oceaan-
gebied en Zuidoost Azië.
Russell: „Mau zonder handen"
„Het is niet wat je verloren hebt, maar wat
je gevonden hebt!"
(Speciale berichtgeving).
Meer dan 100 afgevaardigden en
waarnemers uit 27 verschillende lan
den (die bijna 20 millioen oud-strij
ders vertegenwoordigen) hebben van
8 tot 12 December in de Church Hall
te Londen de derde algemene verga
dering gehouden van dc „Wereldfede
ratie van oud-strijders". Dit was de
grootste vergadering, welke de W.V.F.
sedert haar oprichting, in 1950, bijeen
geroepen heeft, en nimmer waren zó
veel vertegenwoordigers van oud-strij
ders bij elkaar.
De Federatie bestaat tihans uit 102
oudstryders-organisaties uit Brazilië,
België, Canada. Denefnarken. Frankrijk,
Engeland, de Goudkust, Griekenland,
Israël, India. Italië. Luxemburg. Neder-
De vergadenns werd officieel geopend
door veldmaarschalk Lord Alexander,
de Britse minister van Oorlog.
Een van de gedelegeerden was Harold
Russell, de Amerikaan, die in de afge
lopen oorlog belde handen verloor en
bij miilioenen mensen bekend is als
de hoofdrolspeler uit de film „De berie
jaren van ons loven'., waarin hij de
aangrijpende rol vertolkte van Homer
Parrish. de matroos zonder handen.
In Londen ontmoette hij o.m- majoor
Jan Lmzel, verbindingsofficier van de
Federatie in Nederland, bekend als de
man. die in Korea als gesneuveld werd
gemeld, maar die tooh, zij het zwaar
gewond, naar Nederland terugkeerde.
Ook Nederland kent zijn soldaten, die
hun handen verloren in de Meidagen
van 1940 en 10 jaar later in Korea.
Harold Russel's boodschap aan mili
taire slachtoffers was; „Het is niet wat
je verloren hebt. maar wat Je overge
houden hebt. en wat je daarmee dóét,
wat belangrijk is".
Russal is nu 38 jaar oud en met de
twee ha.ken. die zijn handen vervangen,
doet hij alles wat een normaal mens
kan doen. Moed en volharding maakten
hem tot een succesvol man, die naast
het schrijven van zijn boek „Overwin
ning in mijn handen" thuis als liefheb
berij heerlijk kookt en als Manusje van
alles en tuinman menig huisvader m de
schaduw stelt!
Harold Russell treedt op als leLder van
de Amerikaanse delegatie op de ake-
mene vergadering van de Wereldfedera
tie en neemt deel aan de besprekingen
over het revalidatleprogramma van de
Wereldfederatie voor alle. oorlogsslacht
offers. waar dan ook ter wereld. Daar
naast is hij zeer actief als reizend pro
pagandist om de belangstelling op te
wekken van organisaties en landen voor
de juiste revalidatie van hen, die lede
maten verloren
Harold Ru-sell zal binnenkort ln Ne
derland als gast van de Bond van Ne
derlandse militaire oorlogsslachtoffers
komen.
Voor liet Kapitool te Washington
liggen geweldige hoeveelheden hout
opgestapeld, waarvan men tribunes,
terrassen enz. gaat houwen voor
hen. die de plechtige installatie van
generaal Eisenhower als president
van de Verenigde Staten zullen be
wonen. In hel midden op de achter
grond hel podium, waarop Eisen
hower zijn ambtseed 'zül afleggen.
RUSSISCH LID VAN
V.N.-SECRETARIAAT ONTSLAGEN
Een Russisch lid van het secretariaat
der V.N. mag Amerika niet meer binnen
komen, omdat hij „getracht heeft spion-
nage te plegen". Dit wordt gezegd in een
officiële verklaring van de Amerikaanse
verklaring van de Amerikaanse dele
gatie bij de VN
De Rus is Nicolai Skvortsof Hij is al
verscheidene maanden met verlof in
Rusland geweest.
Hij is door Tryve Lie ontslagen.
Hereniging van Labour?
In Lenden is een tweedaagse conferen
tie van Britse socialistische leiders ge
houden, waarbij, volg ns ae secretaris
der Labour-partU, Morgan Phillips, het
uit 27 leden bestaande dagelijkse be
stuur eenstemmig tot de slotsom is ge
komen. dat een nieuwe economische po
litiek noodzakelijk is. Phillips deelde
mee. dat de b sprekingen „buitenge
woon succesvol" waren geweest en dat
het nieuwe program voliend voorjaar
zal worden bekend gemaakt.
Ei- bestaan aanwijzingen, dat de la-
bour-leiders elkaar nader zijn gekomen
dan in ae afgelopen maanden het geval
was. In hoeverre de geschillen tussen
Bevan en ziin aanhangers en de rest
van de socialisten zijn opgelost. Is ech
ter nog niet duidelijk.
Het Labour-pian. zo zride Phl'lips, zei
voorrien in een snelle verheg ng der
productie in het bijzonder die van de
sleutelindustrieën,
Voorts was gesproken over voorsteden
betreffende mcr zeggenschap van de
staat over de industrie
Leiders van d° leboijr-partU zullen
b"t>reklnaen voeren met lcdc-s van de
\akb?wes'no tenrind° te V-men tot een
gemeenschapp;lijke politiek.
Onbekende klank op Weens
„Vredescongres"
I Het hoogtepunt van de herdenking
I van het vijfde lustrum van de
Katholieke Economische Hoge-
-7 I Door een klein lek in de Canadese
school te Tilburg vormde Zaterdag atoomreactor te Shalk Rjver is een ge-
dc ere promotie van dc Franse j vaa,riÜ'k® ,?n onzichtbare atoomwolk
ter van Buitenlandse Zaken.
De plechtigheid, welke plaats vond
in dc Metropolo Schouwburg, werd
veroordelen. j door vele Nederlandse en Franse
Stomverbaasd hoorden de 1590 afgc- ailiori'citcn bijgewoond.
vaardigden daarom, hoe een Italiaanse I r,
vrouw een scherjie aanval deed op de I ^,nisterpresident dr VI Drces hiedt
Russische minister van Buiten andse Robert Scliuman na zijn promotie
Z'WSi. Alexandra Plasgin I Ca"S" f"cM\
die dc Italiaanse vrede-beweging verte- mensen aan. Op de achtergrond
genwoerdigde, verweet Wysjlnski, dat hij 1' l.n r.: Mr 'Jonkman, dc voorzitter
het plan van Ir.dia voor een oplossing w,,r Frrvfr k'nmnr mr 1 n k'nri^n
op Korea niet had aangenomen. Zij e Kamer, 'llrL U.Korten-
achttedlt voorstel wel degelijk aanvaard- horst, dc voorzitter der Iweedc
baar. Ook vond signora Piaggio de Rus- Kamer Cll de oud-minister van Eco-
va ede alle-minst ten goede kwam. I van den Brink.
delijk twee of drie weken duren i
rens het weer zonder gevaar betrede
kan worden.
Verwijdering van Truman
Generaal Eisenhower 'is gisteren van
zijn reis van 16 dagen, waarbij hij een
bezoek aan Korea bracht, te New York
teruggekeerd. De ..Constellation", waar
mee de nieuwe Amerikaanse president
uit San Francisco kwam, landde twee
uur later dan men verwacht had op het
vliegveld La Guardla. Een kleine me
nigte juichte de generaal toe, toen hij
het toestel verliet.
In een korte verklaring zeide hij. dat
zi.in reis „niet het eind?, doch het begin
van nieuwe poging" om te komen tot
een eervol einde van de strijd in Korea
betekende.
„Ik ben teruggekeerd met een her
nieuwd vertrouwen, dat het hereiken
van een bevredigende oplossing ln
Korea kan worden bespoedigd", aldus
Eisenhower.
Zulk een oplossing „vereist gezond
verstand en zorgvuldigheid, veel overleg
en veel geduld", zo voegde hij hieraan
toe. „maar in Korea, n'et minder dan
ergens anders in de wereld, ligt het bin
nen de macht van vrije mensen om tot
een eervolle vrede te komen wan:
zij dit doel met verstand en energie
streven"
„Zolang ik nog niet het ambt van
president bekleed" zo vervolgde de ge
neraal. „past het mij niet te sprekan
met het gezag, dat aan dit ambt ver
bonden ls, maar iedereen is van oor
deel, dat wij iets geleerd hebben om dit
tot het beginpunt te maken voor het
opstellen van plannen en wij verwach
ten tot een positief plan te komen".
Kort na zijn aankomst vertrok Elsen
hower naar zijn woning in het complex
van de Columbia-universitelt.
In een schriftelijke verklaring, die
aan de verslaggevers werd overhan
digd. wordt nog gezegd: „Wü zien ons
(in Korea) geplaatst tegenover een
vijand van wie w\j niet kunnen hopen,
dat wg op hem met woorden, hoe
welsprekend ook, indruk kunnen ma
ken, doch alleen met dad*n. ten u:l-
voer gelegd onder omstandigheden, die
wij zelf kiezen".
President Trumans verklaring, dat
Eisenhowers reis naar Korea een „stuk
pol.tieke demagogie" was, he*ft gene
raal Eisenhower diep getroffen en zal
waarschijnlijk elke kans op vriendschap
pelijke betrekkingen tussen hen in de
to-komst onmogelijk maken.
De nieuwe president heeft tot de boe-
I ren het verzoek gericht om aan de re
dering hun opvattingen kenbaar te ma
ken betreffende de voortzetting van de
Prijssteun wanneer de desbetreffende
I wet in 1954 afloopt.
I ..H?t is voor de regering van essen-
1 tieel briang de boeren behulpzaam te
zijn bij het bereiken van een stabiele
levensstandaard met behulp van mid
delen, welke de bewegingsvrijheid van
de boeren niet aantasten en hét particu
lier initiatief niet aan band-en leggen."
HU wees er op, dat de regering nog
tot het e'nd van 1954 aan de prijssteun
op de belangrijkste landbouwproducten
gebonden is en schryft dan verder:
„Welke voorzieningen de landbouwwet-
geving na 1954 dient te treffen is een
vraagstuk van het allerhoogste belang
voor onze boeren en evenzeer voor alle
andere burgers".
Luchtpostcorrespondentie voor landen
bulten Europa, die de geadresseerde vóór
1 Januari a^. moet bereiken, moet uiter-
lijk op de ondervermelde data worden
verzonden. Deze data gelden voor de
plaatsen, die achter de landen zijn ver
nield. Voor andere bistemmingen in
hetzelfde land ls in het algemeen ver
zending met een vroegere gelegenheid
nod'g:
Alegrië (Algiers): 27 December: Ar-
gentin.ë (Bunos Aires): 28 Dec.;
Australitsche Statenbond (Sydney»: 23
Dec.; Brazilië (Rio de Janeiro) 28 Dec.;
Canada (Montreal" 27 Dcc.; Chili (San
tiago) 25 Dec.; Egypte iCairo) 27 Dec.;
India (Bombay) 27 Dec.; Indones
(Djakarta) 25 Dec.; Irak (Bagdad) 28
Dec.; Iran (Teheran) 29 Dec.; Israël
(Tel Aviv) (Haifa) 29 Dec.; Marokko
(Casablanca) 27 Dec.; Mexica (Mexico
DF.) 26 Dec.; Ned Antillen Willem
stad. Oranjestad. 27 Dec Ned. Nieuw
Guinea <Biak> 23 Dcc.; Nieuw Zeeland
(Aucklandi 23 Dec.; Surinam* (Para
maribo) 27 Dec.; Tunis (Tunis) 27 Dec
Syrlc 'Damascu-i 27 Dec.; Unie van
Zuid-Afrika (Johannesburg) 28 Dec.:
Uruguay (Montevideo) 23 Dec.; Veren.
Staten van Amerika (New York) 27
December.
STORM EN SNEEUW.
Als gevolg van zware sneeuwval in
Nieuw-Engeland (V.S-) zijn sinds Don
derdag 14 mensen om het leven ge
komen.
Ook in Zuid-West-Duitsland en het
Saargebied heeft het Zaterdag zwaar
gestormd. VU-f personen zijn om het le
ven gekomen. Er werden windsnelheden
gemeten van 150 km. per uur.
Op de Rijn. waar de golven hier en
daar een hoogte van 3 meter bereikten,
zonken twee schepen.
Ook in Frankrijk is stormschade aan
gericht.
De kathedraal van Metz. waar vele
daken en schoorstenen werden vernield,
werd beschadigd.
In de West-Duitse staat Hessen lie
pen de steden Frankfort. Darmstadt en
een aantal andere aanzienlijke storm
schade op.
In België werd hier en daar door
zware sneeuwval he' verkeer ontwricht
en knap'en telefoonlijnen en hoogspan
ningskabels af
In Weren waren de straten Zaterdag
ochtend zo glad. dat zioh talloze val
partijen voordeden. Ruim 180 personen
moesten naar ziekenhuizen worden ver
voerd met gebroken ledematen of ver
wondingen.
Oud-minister
mr J. Terpstra -j-
In dc nacht van Zaterdag op Zon
dag is op 64-jarige leeftijd in een zie
kenhuis te Den Haag na een operatie
overleden, mr Jan Terpstra, oud-mi
nister van O.. K. en W.. sinds 1933
secretaris van de Tweede Kamer
fractie der A R. partg en directeur
van de Vrije Universiteit te Amster
dam. Mr Terpstra was voorts de eer
ste secretaris van dc Schoolraad van
de Unie voor scholen met de Bijbel
cn directeur van de Bond voor Chr.
Middelbaar en Voorbereidend Hoger
Onderwijs.
Mr Jan Terpstra werd op 8 Juni 1888
geboren. Hij werd aanvankelijk opgeleid
tot onderwijzer en was als zodanig ge
durende vijf jaax werkzaam aan de
Christelijke ULO te Stadskanaal. Daar
na studeerde hij rechtswetenschappen
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam,
waar hij in 1918 promoveerde.
Van 10 Augustus 1929 af. tijdens het
derde ministerie Ruys de Beerer.brouck,
was mr Terpstra minister van O., K. en
W. Hg bleef dit tot 26 Mei 1933. toen
na de ontbinding der Tweede Kamer
het Kabinet Ruys aftrad. In dit jaar
werd hU bU de nieuwe samenstelling
der Tweede Kamer lid van dit college,
voor de A.R.-fractie, waarvan hij vele
Uud-nunistcr Terpstra.
Jaren secretaris ls geweest.
Mr Terpstra w-as jaren lang directeur
van de VrUe Universiteit te Amsterdam
en lid van het dagelgks bestuur der
dr A. Kuyiper-stiohting te 's-Graven-
hage. Bovendien was hU zowel van de
Commissie van beroep voor het Prot-
Ohr. NU'VerheidsonderwUs. als die voor
het Prot. Ohr. Lager OnderwUs voor
zitter.
De thans overledene was Ridder ln de
Orde van de Nederlandse Leeuw-
De begrafenis zal gesohieden Donder
dag as. te 14 30 uur op de begraafplaats
Nieuw Eyk en Duinen" te 's-Graven-
hage.
Neem NU een abonnement op het
LEIDSCH DAGBLAD
Wie zich nu als abonné opgeeft, ontvangt ons blad
GRATIS TOT EN MET 31 DECEMBER A.S.
De abonnementsprijs bedraagt f 6,per kwartaal of
47 cent per week.
Wordt evenals meer dan 60 der Leidenaars lezer van
de meesl gelezen courant in Leiden en Omstreken.
Ondergetekende,
wonende no.
te
verzoekt U
per 1 Januari 1953 als
week
abonné
haar K kwartaal
van het Leidsch Dagblad te noteren, op voorwaarde dat
dit blad tot en met 31 December a.s. gratis
ontvangt.
Dec. 1952
(Handtekening)