LEIDSCH DAGBLAD tit] es£<i Maandag te Parijs Nato-conferentie op lioog niveau maar »c< H« sc""< w Verhoudingen in Indonesië voor ons moeilijker 91ste Jaargang ZATERDAG 13 DECEMBER 1952 No. 27789 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.6— per kwartaal: f.0 47 per weck Witte Singel 1. Leiden - Giro No 57055 Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507 Een stapel moeilijkheden Het heeft er veel van, alsof de wereld dc ene moeilijkheid op de andere wil tupelen. zodat er een hoogte ontstaat, waarover niet meer heen is te zien. In West-Duitsland spande Bondskan selier Adenauer zich tot het uiterste in, om de verdragen van Bonn en de aan sluiting by de E.D.G. er door te krijgen, t'ots het (hardnekkig verzet.der socia- 1 ten en enkele kleinere groeperingen. Hij scheen de obstakels de baas te zijn geworden maar plotseling stelde hij de e.nd-ratificatie der verdragen uit tot bet begin volgend jaar, in afwachting van de uitspraak van het hoogste ge rechtshof te Karlsruhe over de vraag of de verdragen al dan niet in strijd waren met de grondwet. Zulks was in eerste instantie gevraagd door de presi dent Heuss. Tegen iedere verwachting in en zelfs ongetwijfeld in strijd met de rechtsorde, b:sliste het hof, dat, door beide partijen in de „politiek" was getrokken, dat het meende zijn oordeel in plaats van een adviserende stem een bindende te moe ten toekennen. Zodoende wilde het hof proberen zijn prestige, dat door de poli tiek had geleden, te herstellen Daarmede bracht het Adenauer echter in een zeer vreemd parket. Hoe toch, wanneer de beslissing eens tegen hem eou uibvallen? Dan zou er immers een twee-derde meerderheid nodig zijn om de verdragen te ratificeren en daarover beschikt de Bondskanselier beslist niet. Adenauer heeft daarop de president weten te bewegen om zijn aanvraag tot het hof terug te inemen, ook al wordt alles in het werk gesteld om het te doen voorkomen, dat president Heuss op eigen instigatie handelde Verrassing volgde dus op verrassing! Maar deze gang van zaken kan geen Ir vrediging schenken. Voor de zoveelste naai worden politiek en rechtspraak weer eens gemixed en daaruit komt li.miner iets goeds te voorschijn. Beide plegen bij zulk een „gemengd bad" f.eren te laten. De West-Duitse democratie, die toch al een bedenkelijk tintje droeg hoe kon het anders, daar Duitsland ware democratie eigenlijk mog nooit heeft gekend wordt door deze loop van zaken ernstig bedreigd. Men mag toch aannemen, dat de oppositie van hetgeen zij noemt ..een constitutionele orisis" cuohtig gebruik zal gaan maken. Bovendien zal het hof de kwestie, waarom het gaat, todi moeten behan delen, daar de regering zowel als oppo sitie hetzelfde thema als vraagpunt hebben voorgelegd. Het wordt enigsins een Babylonische spraakverwarring Doch wie meent, dat er een einde aan de verrassingen was gekomen, nr.akt zich schuldig aan een illusie. Om het aantal verrassingen te comple teren, komt daar op eens het bericht: Het bestuursoomdté van de West- Du its e sociaal-democratische partij heeft aangedrongen op het sluiten van een voorlopig vredesverdrag en ren veiligheldsverdrag tussen de West-Duitse bondsrepubliek en de Westelijke mogendheden. Onwillekeurig is men geneigd, zich de ogen uit te wrijven. Wat heeft dat nu weer te betekenen, na het hartgron dig verzet tegen de plannen van Acie- nauer De situatie wordt steeds ingewik kelder. Datzelfde kan men ook zeggen van de gang van zaken in Noord-Afrika. Nog was inzake Tunis door de V.N n:et beslist, of in Marokko braken onlus'cn uit, die duidelijk genoeg waren voorbe- :e d door een combinatie van nationa listische en communistische elementen. Jammer, dat daarbij zovele slachtoffers znn gevallen, want zij zullen als slacht offers-martelaren worden voorgedra gen Intussen, de verhoudingen zijn er '"eer niet gemakkelijker op geworden en het Arabisch-Aziatisch blok. dat Tu nis voor de V.N. bracht, zal nu met Ma rokko kernen aandragen. Dit zal mee helpen de toch reeds verward toegespit st- verhoudingen nog verder te ontwik kelen. Zo stapelt zich de ene moeilijkheid op de andere en slechts Moskou meent daarvan te profiteren. Doch ook zelf '-'-keert het niet in al te gunstige om standigheden. Inwend'; en uitwendig, ?-ie de crisis in Oosl-Dji island op het ter-em der voedselvoorziening. Maar, helaas, van achter het IJzeren Gordijn hoort men te weinig betrouw baar nieuws Roodkleurig is het daar echter zeker •liet! Integendeel. NIEUWE MAU-MAU-ACTIE. Vier inheemsen, ter dood veroordeeld 'opens het doden van inheemsen bij acties van de Mau Mau, zijn heden te Thompson Falie terechtgesteld. In het gebied van Zufd-Nyeri in Ke nya zijn twee Afrikaanse aanhangers van de regering gedood en een rege ringsgezind opperhoofd ernstig gewond. 14 ministers zullen vermoedelijk geen belangrijke besluiten nemen (Van onze Par ij se correspondent) Van Maandag a.s. af, vindt in het Parysc Palais de Chaillot waar liet voorlopige hoofdkwartier van de At lantische gemeenschap is gevestigd een conferentie plaats, waarbij alle veertien aangesloten landen door hun minister van buitenlandse zaken (voor Nederland: mr Beyen) vertegenwoor digd zullen zijn. Zo'n N.a.t.o.-conferentie op het hoog- e niveau gelijk dit heet wordt uit practische overwegingen niet zo heel veelvuldig gehouden. De vorige bijenkomst van ministers vond in Februari te Lissabon plaats en de volgende wordt in April of Mei in een nog niet bepaalde stad gehouden. Het „dagelijkse werk" wordt in de Atlantische gemeenschap in de tussen perioden verricht door het orgaan der permanente vertegenwoordigers, dat te Parijs zetelt en waarin ons land door jhr Van Starkenborgh Stachouwer wordt vertegenwoordigd. Ofschoon deze conferentie, die vier tot 'ijf dagen zal duren en onder leid ng staat van de Deense minister van bui tenlandse zaken, Ole Björn Kraft, zeker van belang is. alleen al reeds omdat de leidende figuren uit de Atlant'sche ge meenschap elkaar daarbij weer eens zullen ontmoeten, zal men van deze bij eenkomst toch geen bijzonder ingrijpen de besluiten mogen verwachten. Om verschillende redenen. Ten eerste al van wege het feit, dat het machtigste lid, Amerika, momenteel nog in een situatie erkeert. waarin het uiteraard geen verreikende besluiten nemen kan: de republikeinen, die volgende maand het bewind in Washington overnemen, zul len in Parijs niet eens officieel verte genwoordigd zijn. Een andere onzeker heid, die daar direct verband mee houdt, betreft vooral voor Frankrijk de houding die Amerika in de toekomst aan nemen met betrekking tot de oorlcg in Indo-Chma. Zolang de Fransen niet weten, op welke steun zij daar mogen rekenen, zullen zij immers ook g?en toe zeggingen kunnen doen wat betreft hun toekomstige bijdrage aan de verdediging van Europa. Maar de voornaamste reden waarom van deze conferentie niet al te veel mag word?n verwacht, is toch wel dat Europa zelf nog in de mist ver keert, en daardoor de algemene pers pectieven wel vry duister "zijn. We doelen hier natuurlijk speciaal op de kwesti? van het Europese leger en de Duitse herbewapening, waarover men in Bonn nóch in Parijs gelijk wel al gemeen bekend mag worden veronder steld in het reine is ïckom n. Zelfs de toekomstige verhoud.ng tussen het Europese leger en de Atlantische ge meenschap is voor het moment nog niet eens duidelijk gepreciseerd. Lord Ismay, de secretaris-generaal van het permanente orgaan en als zodanig de motorische kracht Ln het Atlantisch pact, hoopt echter, dat in de komende maanden inzake deze voornaamste pun ten zóveel zal kunnen worden bereikt, dat het bij de volgende conferentie mo gelijk zal zijn de beslissingen te ne men. die men van Maandag a.s. af meer of minder in het vage zal kunnen over wegen. In het Palais de Challot onderschrijft men in het alremeen zeker niet de alar merende berichten, die de laatste maan den in de wereldpers hebben eecireu- leerd over een totale mislukking van de Lissabmse plannen. Aan de hand van de cijfers toc.nt men integendeel aan, dat wat 1952 betreft, die plannen voor circa 90 pet ziin uitgevoerd. Maar de perspectieven voor het vol gende jaar zien er echter heel wat minder optimistisch uit. Want de meeste landen hebben gelijk men weet al bekend gemaakt, dat zjj zich over 1953 tot ongeveer dc helft van hel programma zullen be perken, waartoe in Lissabon besloten werd, en dat op langere termijn dus wel wat te hoog gegrepen was. Op grond van de verschillende mede delingen wordt thans berekend, dat het Atlantische leger indien men dat dan zo wil noemen over een Jaar zal kun nen beschikken Over een 60-tal der 94 gc-proj icteerde divisies en over een 6000 vliegtuigen in plaats van de 10.000 waar naar oorspronkelijk zou worden ge streefd. En dat alles natuurlijk onder conditie dat Amerika geen wijziging zal brengen in zfjn Europese hulpverlenings programma. Is die vertraging militair te verant woorden? Dat is uiteraard wel dc cardlnale vraag, die ock in Parijs alle discussies zal bpheersen. Het gaat er om zoals een Amerikaans publicist zich onlangs heeft uitgedrukt te weten wat voor het Westen de doorslag meet g'ven bij de oriëntering der Atlantische verdedi ging de concrete kracht, waarover het sovje'-blck beschikt, .cf wel de bedce- lincen. die Moskou kunnen worden toe gedicht ten aanzim van het onm'ddei- Ulk gebruik dat het van die kracht wil maken Anders gezegd- streeft men op korte termijn naar een militair even wicht met het Oosten, of zal men er zich toe beperken de achterstand nog zo ver mogelijk ln te lopen? Men mag wel zeggen, dat men in tussen van dat eerste doel heeft afge zien. Men neemt aan, dat Rusland mo menteel over een 175 erien en nog een 60 satelliet-divisies beschikt, en de er varingen met de Europese herb?wape- nmg hebben nu wel uitgewezen dat i j het uitgesloten is eenzelfde machtsont- l'^riSCOOp, omdat de stuurhut met plooimg te evenar n. Wanneer de kans boven op het dek werd gebouwd. schreven, dan zijn er echter ook nog wel andere redenen waarom men Westen, zonder gaan rusten, nu niettemin manui™ laitm wel wat km e?kE'' Vs'18 maar een rpjc,n j plausibel? aanwijzing voor bestaat, da iren geli 'ctulgd Ruslands agressieve bedoelingen. althans voor een onmiddellijke toekomst. Hier ziet U de ..Relentless" de modernste Britse onderzeeboot- jagers, die wordt bestuurd per cn vanmortieren, die met behulp van een clcctronisch brein worden bediend, cn een regen van projectielen zen den naar de ontdekte onderzeeboot. De ..Relentless" tijdens een proef vaart. op zijn lauweren te i h.«*ft ,mi"lster Schuman omangs nog Icttemm van oordeel is. I uitdrukkelu* verklaard.dat er geen ure lasten wel wat kan enkel ernstig bewys of zelfs maar een dm is dat men in Plausibel? aanwijzing voor bestaat, WuKTm enige laren srlelen - 15,U!'a"a thana «"M* thans allerminst mam ove-tulgd van WW-ton» a» overwegen. •erlichten Oud - II. C. Lamping „Men zal steeds groter aanspraken doen" Gisteravond is de heer A. Th. Lam ping, oud Hoge Commissaris van Neder land in Indonesië en thans benoemd tot ambassadeur van Nederland in Bonn op Schiphol aangekomen. H(j werd ver gezeld door zijn echtgenote De heer Lamping vertelde, dat hij ruim een maand geleden uit Djakarta is vertrokken en daarna een reis heeft gemaakt langs diverse Zuldaziatische hoofdsteden, zoals Singapore, Bangkok, New Delhi en Damascus, teneinde zijn kennis en ervaring inzake de Zuid- Aziatische verhoudingen af te ronden. Hij heeft op zijn reis slechts bij wei nigen belangstelling bemerkt voor de kwestie IndonesiëNederland. „Men betreurt het, dat de samenwerking tussen Indonesië en Nederland niet nauwer is, omdat men er van overtuigd is, dat een dergelijke samenwerking voor beide landen bijzonder belangrijk zou zijn. Men en dan neem ik als voorbeeld Ceylon was verwonderd, als ik vertelde, dat Indonesië weinig voor nauwe samenwerking met Neder land voelt". Betreffende de verhoudingen in Indo nesië zei de heer Lamping: ..Ik ben op 11 November j.l. vertrokken. Toen was de situatie nog niet overzichtelijk en daarna heb ik maar weinig nieuws meer ge hoord". Wel gaf de heer Lamping als een persoonlijke visie, dat de verhou dingen in Indonesië voor ons moeilijker zijn geworden. „Wij moeten er rekening mee houden, dat er van Indonesische zijde in veel grotere mate aanspraken zullen wor den gedaan". De heer Lamping kwam uit Rome. want na zijn reis door Zuid-Azlë heeft hij nog Athene en de Italiaanse hoofd stad bezocht. Hij verwacht medio Januari 1953 zijn post in Bonn te betrekken. deze meer bescheiden, maar ook meer realistische plannen uiteraard niet geboden. Maar dat wil evenmin zeggen, dat we ons in het Westen, zelfs op dit moment, volkomen onbeschermd zou den hoeven te voelen. Reeds thans kan namelijk aan de militaire macht van hel Westen wel zoveel betekenis worden toegekend, dat de Russen gesteld dat ze daartoe het verlangen zouden hebben geen aanval meer op het Westen zullen kunnen onderne men, zonder daartoe eerst omvang rijke voorbereidingen te hebben ge nomen. Het effect van de verrassing Ls dus zó, tot hun nadele, nu al uitge schakeld, want tijdens die voorberei dingen zou generaal Ridgway reeds do nodige maatregelen kunnen nemen, waardoor Europa in vry hoge mate pa raat zou kunnen worden gemaakt. Bijna 140.000 werklozen Blykens een opgave van het C.B.S. waren er eind November van dit jaar in ons land 138.600 werklozen waarvan 30.400 geregistreerde D.U.W.-arbeiders. Er waren 9.000 vrouwelijke werklozen. In October 1952 waren er 120.000 werk lozen in November van het vorige jaar 121.800. GROEIEND LEDENAANTAL C.N.V. Het ledental van de Christelijke Vak beweging ls over het derde kwartaal van 1952 met 829 toegenomen. Per 1 October bedroeg het 178.957. De Verbondsraad van het C N V. heeft besloten de heer J. ten Heuvelhof voor te dragen ter benoeming tot adjunct secretaris-generaal van het Int. Chr. Vakverbond. De heer Ten Heuvelhof is thans pen..ingmeester van de Ned. Chr. Bond van overheidspersoneel. Hij maakt voorts o.m. deel uit van de Verbonds raad van het C.N.V. Oud-Leiden Dertigduizend Nederlandse tulpen bollen. een gift van Nederlandse kwekers ter gelegenheid van de aanstaande kroning: zullen lc Lon den worden geplant. De eerste bol len werden door Mevrouw Stikker, in aanwezigheid van haar man. de Nederlandse ambassadeur le Lon den en enige meisjes in Neder landse klederdracht, geplant. (Telefoto). (Ingez. Med.-adv.) WEERBERICHT Plaatselijk buien De Bilt verwacht tot morgenavond: Half tot zwaar bewolkt met plaatse lijk enkele buien en in de nacht en ochtend hier en daar mist. Zwakke tot batige wind in hoofdzaak tussen Zuid- West en Noord-West. Ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. 'Opgemaakt te 10 uur). 14 DECEMBER Zon op: 8.41 uur; onder: 1629 uur. Maan op 5.56 uur; onder: 14 02 uur. Hoogwater te Katwijk te 0.52 en 13.13 uur (15 12 te 1.43 en 13.59 uur). Dit nummer bestaat alt 12 pagina's. Kans op dalende temperatuur Het KNMI deelt mede: Krachtige Zuid-Westen winden, die veroorzaakt werden door. een depressie boven Schotland, voerden tijdelijk zach tere Oceaanlucht naar ons land en maakten Donderdag een einde aan de vorst. De temperaturen liepen geleidelijk op en bereikten Vrijdag in het gehele land waarden van 5 A 6 graden. Een ver dere stijging van de temperatuur is niet te verwachten. Integendeel, achter een volgende depressie stroomde grote hoe veelheden koude arctische lucht over IJsland naar het Zuiden en vervolgens over de Britse eilanden naar ons land, zodat de temperaturen opnieuw gingen dalen. De strijd tussen deze koude mas sa's en zeer zachte luchtmassa's, die zich boven Zuid-Frankrijk bevonden gaf gis teravond aanleiding tot ontwikkeling van een cüepe depressie, die vergezeld van zware stormen over Frankrijk naar West-Duitsland trok en vanmorgen vroeg in het Zuiden Oosten van het land re gen en sneeuw veroorzaakte. Na het pas seren van deze depressie zal de wind weer naar Zuid-West of West gaan draalen onder invloed van een oud la gedrukgebied boven de Noordzee. In dit lagedrukgebied komen enkele buien voor, die van hagel en natte sneeuw vergezeld gaan, maar ook nu en dan opklaringen Hoewel vannacht weer plaatselijk mist kan ontstaan, ziet het weer voor morgen rr dus wat gunstiger uit. Men moet er echter op rekenen, dat de temperaturen de volgende daeen geleidelijk nog iets verder zullen dalen, zodat de kans op vorst 'voornamelijk des nachts groter wordt. Pinay stelt vertrouwens kwestie na nederlaag De Franse Nationale Vergadering heeft gisteravond de herziene rege ringsvoorstellen voor belastinghervor mingen met 337 tegen 272 stemmen verworpen. Deze neder.aag voor P:nay zal eohter niet het aftreden der rege ring tengevolge hebben, aangezien aan deze stemming met de vertrouwens kwestie was verbonden. Pinay heeft later officieel de vertrou wenskwestie verbonden aan de aan vaarding van ae premies der sociale verzekeringen Dinsdag zal vermoedelijk de stemming in de Nationale Vergade ring worden gehouden. Dit is de derde maal in veertien dagen tijd-s. dat Pinay de vertrouwenskwestie stelt. In de wandeigangen van de Nationale Vergadering aoht men Pin ay's kansen om deze vertrouwenskwestie te winnen niet groot Gestemd zal worden over zyn voorstel om een klein deel van de werkgeversbijdrage in het fonds voor gezinstoeslag, dat een overschot van 18 milliard francs heeft, over te heve len naar het fonds van de ziekteverze kering dat met een tekort van 30 mil liard francs kampt. In een bittere redevoering in de Na tionale Vergadering hekelde de pre mier, dat de vergadering belastingver laging en nieuwe uitgaven voorstelde, hoewel alle sprekers het er over eens waren, dat de financiële toestand ern stig en de toestand van de schatkist slecht was De oppositie schaarde zich aaneen, als het er op aankwam de re gering aan te vallen, dcoh op het punt van een constructief beleid was zij ver deeld. aldus Pinay. Hij besloot met te verklaren, dat de Nationale Vergadering het regeringsbe leid van bezuiniging en stabilisatie zal moeten voortzetten of met een andere regering een ander beleid zal moeten voeren. Pinay stelde voorts de vertrouwens kwestie met betrekking tct een artikel van het wetsontwerp betreffende de financiën, welk artikel de regering machtigt bij decreet belastinghervor mingen in te voeren, indien het parle ment dergelijke maatregelen niet voor 31 Mei zou hebben genomen. Péd Daar het in het leven altijd aanbeveling verdu nt dc dingen van twee kanten te bekijken, tonen wij U thans - na ons plaatje van Woensdag j.l. - dc Paardensteeg van de andere zijde. n.I. gezien vanuit het tegenwoordige hotel ..Bellevue" op dc hoek van de Morsstraat. Deze foto. welke ons werd toegezonden door de lieer J. F. van der Meer. Rijn cn Scluekade 19. brengt het passeren van de MaskcraJc-optocht in het jaar 1900 van de Blauwpoortsbrug in beeld. Op liet reclamebord aan de gevel rechts op de oto wordt propaganda gemaakt voor een bezoek aan ..De Leidsclie Wiclrijscliool" vah de Gebrs. Straatsburg in de Haarlemmerstraat. In de tegen woordige sigarenzaak van de firma Walenkamp (Haarlemmer: iraat hoek Prinsessekade) was des tijds een manufacturenzaak van de firma S. H. C. Smits gevestigd. De Lustrumcommissie anno 1900 had overigens niet over gebrek aan belangstelling te klagen cn evenaarde die van ons huidige 3 October- feest!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1