LEIDSCH
DAGBLAD
Spanje tot UNESCO toegelaten
giste Jaargang
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1952
No. 27769
ecieur: J. W Henny
nofdredactte: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t 6 per kwartaal: 10 47 per week
Witte Singel 1. LetdeD Gtro No. 5705S
Telefoon Uir en Aam 25041: Red 21507
Verzet in linkse kringen
Gisteren heeft in Parijs de algemene
rercidt-ring van de UNESCO zonder
•nine discussie en met een meerder-
jrid van 44 tegen 4 stemmen bcslo-
rn Spanje als volwaardig lid in dit
n'turele lichaam van de Verenigde
s'aties op te nemen.
de stemming, die Dinsdag
Kits had moeten vinden, maar toen
■i uitgesteld omdat verschillende de
ilies, waaronder de Franse, nog geen
xuctles van hun regering hadden
jnïen hebben 7 landen, waaronder
Irr and, zich van een uitspraak ont-
uden,
)e reden van deze Nederlandse stem-
Ihouding zal in de loop van vandaag
iens een persconferentie door onze
cgatle, die onder leiding staat van
is ter Oals, nog nader worden uit
gezet.
)e vier tegenstemmers ziin: Zuid-
vlë. Uruguay. Birma en Mexico,
lieden, Denemarken. India. Israel,
jmburg. Noorwegen en Nederland
hielden zich.
ladat bh het begin van de conferen-
ruim een week geleden, het nog
dubieus had geleken hoe over
anje's candidatuur zou worden be
ukt. zijn sedertdien de papieren van
'.and vril plotseling gaan stijgen,
lliandag J-l hoopten de tegenstan-
ran Spanje's toetreden, waaronder
toen vrii algemeen ook Frankrijk
rende, nog een uitstel van de beslis-
e tot de volgende algemene vergade-
die over twee jaar gehouden zal
■den. te kunnen bewerkstelligen,
laar gisteren bleek een grote meer
heid een voorstel van de Peruviaan-
af;evaardigde te willen volgen, en zo
dan boven dit compromis een on-
idellijke uitspraak verkozen. Een uit-
ak. waaraan al weinig twijfel meer
bestaan, toen gistermorgen bekend
id, dat de Franse regering zich zon-
voorbehoud ten gunste van Spanje
zou spreken.
voornemen van de zijde van een
dat zlth in zijn buitenlandse poli
tot dusverre als sterke tegenstan-
van het Franco-bewind had laten
men. heeft zeker verschillende dele
er toe gebracht hun stem ten
van Spanje uit te brengen,
jnmiddellljk na de uitslag besteeg de
rc» minister van buitenlandse za-
José de Erice, het spreekgestoelte
zijn dank voor deze verheugende en
«vaardige bes'issing. zoals hij het
mde. uit te brengen. Het was voor
een historisch moment, zo ver-
irde de minister verder, dat hij nu
functie van observateur voor die
van officieel afgevaardigde kon ver
wisselen.
Voor De Erice het woord kon nemen,
werd eerst nog de perstribune door een
licht incident beroerd Een tiental link
se extremisten had hiertoe door weten
te dringen, maar een poging om een
manifestatie te ontketenen werd onmo-
ge'ijk gemaakt door de vertegenwoor
diger; der Spaanse pers. Aan een hand
gemeen tussen beide partijen werd door
enke'e politieagenten spoedig een einde
gemaakt.
Kort nadat minister de Erice had ge
sproken. werd bekend gemaakt, dat
drie Franse socialisten zich als offi
ciële vertegenwoordigers uit de UNES
CO hadden teruggetrokken. Men ver
wacht dat vandaag nog verschillende
linkse organisaties en kunstenaars
hun voorbeeld uit protest zullen vol
gen.
Onder de Franse vertegenwoordigers,
die de UNESCO de rug hebben toege
keerd. bevindt zich de oud-minister
Maegelen.
Voor Spanje betekent de beslissing,
die gisteren genomen is. ongetwijfeld
een grote morele en zelfs politieke over
winning. Niet alleen omdat de regering
van Madrid de hu'p van UNESCO goed
zal kunnen gebruiken in haar strijd te
gen het analphabetisme. dat in Spanje
groter is dan in enig ander land van
Europa, maar ook en vooral omdat door
dit toetreden tot de UNESCO een voor
name stap werd gedaan om het politie
ke isolement, waarin Spanje nog altijd
verkeert, te doorbreken Als UNESCO-
11.1 is Spanje nu a's het ware via een
zijdeur in de organisatie van de Ver
enigde Naties toegelaten.
En daarmede zal Franco zijn prestige
in het binnen, zowel ais buitenland ze
ker niet weinig weten te versterken.
Hoeveel prijs door Franco op aan-
■aarding van Spanje werd gesteld, kon
'.m. nog wel blijken uit de verklaring,
die de Spaanse ambassadeur in het be
gin van deze week vrhwlllig had afge
legd, en waarin hij de garantie gaf dat
alle UNESCO-publicatles vtü en zon
der enige beperking door aijn land
zouden kunnen circuleren.
Ook Libye en Nepal zijn toegelaten.
Het Westen heeft bezwaren
tegen resolutie van India
Te veel vage punten
In de vergadering van de Ver. Naties
heeft Menon, de vertegenwoordiger van
India, een toelichting gegeven op de
namens zijn land ingediende resolutie,
welke het probleem der Koreaanse krijgs
gevangenen beoogt op te lossen. Hij deed
dat in een zeer bewogen betoog, dat
stellig indruk heeft gemaakt, speciaal op
de vertegenwoordigers van de Aziatische
landen. Van Westerse zijde bleek men
minder enthousiast omdat allerlei pun
ten te vaag zijn gehouden. Met name is
het onzeker, waarheen de krijgsgevange
nen zullen worden overgebracht, voordat
z^i worden gerepatrieerd Evenmin is het
duidelijk door wie daar de orde zal wor
den bewaard.
Het grootste bezwaar gaat intussen
tegen het laatste deel van de resolutie,
cmdat het lot der gevangenen onvol
doende beveiligd wordt geacht onder de
hoede van een vredesconferentie. Onge
twijfeld komt de scherpste terughoudend
heid van de zijde der Amerikanen, maar
er kan toch wel gezegd worden, dat het
gehele Westerse kamp de mening is toe
gedaan. dat getracht moet worden de
resolutie dermate te verhelderen, dat de
WEERBERICHT
Vannacht lichte vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
"if tot zwaar bewolkt met plaatselijk
"e sneeuw. Overwegend matige wind
Oostelijke richtingen. Vannacht
le vorst, morgen overdag tempera-
•-n om het vriespunt.
'Opgemaakt te 10 uur).
21 November
Hoogwater" te~ Katwijk'te~5.2l
Uur.
it nummer bestaat uit 10 pagina's
Op de oefenterreinen van het En
gelse ministerie van Oorlog te
Farnborough. zijn demonstraties
gegeven met een nieuw militair
voertuig met aandrijving op vier
wielen. Het vehikel - vervaardigd
door Austin en ..Cliamp" genaamd^
- is uitgerust met een ..snuiver"
apparaat, waardoor het in staat is
tot een bepaalde diepte onder water
te rijden. Het kan tevens zeer on
gunstige terreinsomstandigheden
het hoofd bieden en niet al te steile
heuvels beklimmen.
Hier zien we de ..Cliamp". bestuurd
door een ..kikvorsman", op het punt
een tot een hoogte van twee meter
met water gevulde ..tank" binnen
te rijden Links, naast de voorruit,
de ..snuiverbuis"welke bij het
rijden op het land neergeklapt kan
worden.
inhoud wordt behouden doch de dubieu
ze punten zoveel mogelijk verwijderd
worden. Het is veel waard, dat er tussen
het Westen en Azië principiële overeen
stemming komt inzake het ook in de
resolutie van India uitgesproken prin
cipe ..geen geweld, noch bij repatriatie.
noch bij gevangenhouding".
Aldus kan immers een front worden
gevormd, dat een maximale pressie op de
Russen zal uitoefenen.
Verwerpt Rusland eventueel de Wes-
ters-Aziatlsche resolutie, dan zou dat de
eenheid der anti-communistische krach
ten versterken. Ziedaar voor het Westen
het richtsnoer bij de reactie op het be
toog van de vertegenwoordiger van
India.
De Franse aarzeling
INZAKE RATIFICATIE E.D.G.-PACT j
De dertig leden tellende groep van I
Gauilistiocne dissidenten in de Franse
Nationale Vergauenng heeft bekend ge
maakt. aat zij gekant is tegen bekiac.i-
tiging van hei Europese leg ei verdrag in
zijn nuidige vorm.
Hiermee is de hoop van de aanhangers
van het verdrag, dat de onlangs in de
Gaulliii.sche Iractie opgetreden splitsing
dc kansen op ratificatie van het veidrag
zou vermeerderen, in rook vervlogen.
Totdusver is het van 215 van de 627
leuen der Nationale Vergadering, te we
ten de gehele Gaullistische fractie van
121 afgevaardigden en de communisten,
bekend, dat zij tegen het verdrag zijn
Hierbij komt nog een onbekend aantal
tegenstanders onder de onafhankelyken,
de agrarische partij cn de rechts georiën
teerde radicalen. Dit aantal wordt wel
geschat op 80. Ook enige afgevaardigden
van de republikeinse volkspartij iMRP)
en socialisten hebben hun houding nog
niet bepaald.
Men is dan ook op het ogenblik ln de
Nationale Vergadering van mening, dat
het moeilijk zal zijn, het verdrag te ra
tificeren. Men gelooft echter, dat latere
besprekingen met de Verenigde Staten
en Engeland wellicht enige afgevaardig
den, die nu nog in twijfel verkeren, aan
de zijde der voorstanders zullen brengen
Recente uitlatingen in West-Duits-
land, waaronder de verklaring van
Bondskanselier Adenauer, dat zijn re
gering de verkiezingen in Saarland wei
gert te erkennen, hebben in Franse po
litieke kringen de bezorgdheid over een
Duitse herbewapening doen toenemen.
HEDEN ENGELS ANTWOORD
INZAKE SOEDAN
De Britse ambassadeur te Cairo, sir
Ralph Stevenson, zal heden generaal
Naguib op de hoogte stellen van het
Britse standpunt ten aanzien van Soe
dan
Men verklaart te Londen, dat. hoewel
dt Egyptische voorstellen voor een her
ziening van de Socdanese grondwet op
sommiee punten gecritiseerd worden
Groot-Brittannië het belangrijkste punt
in de desbetreffende Egyptische nota
toejuicht nl het beginsel van het uit
eindelijke recht van zelfbestemming van
Soedan
Er heerst verschil van mening o.a.
over de wijze van het houden van alge
mene verkiezingen.
De hertog van Windsor, die tot
Zaterdag in Engeland zal vertoeven.
Iiad Dinsdag een onderhoud met
Winston Churchill in zijn ambts
woning in Downingstreet nr. 10.
Men neemt aan. dat de kwestie over j
het al of niet uitnodigen tot bijwo-
Zuid-Afrika zal geen inmenging
der Y.N. dulden
Nog steeds geen beslissing
Zuid-Afnka waarschuwde de V. N. gis
teravond. dat voortgezette bespreking
van zijn binnenlandse vraagstukken „er
slechts toe kan dienen degenen aan te
moedigen, die de Zuid-Afrikaanse bur
gers zoveel mogelijk tegen elkander
willen opzetten".
Het hoofd der Zuid-Afrikaanse dele
gatie, Jooste, verklaarde dit in de spe
ciale politieke commissie, nadat de In
dische afgevaardigde Dajal een nieuwe
aanval op de Zuid-Afrikaanse apart
heidspolitiek had gedaan.
„Zuid-Afrika acht zich niet ver
plicht aan de V. N. rekenschap af te
leggen over aangelegenheden van lou
ter-binnenlands-politieke aard", ver
klaarde Jooste. Hij viel hen aan, die
„de Verenigde Naties misbruiken om
Zuid-Afrika in opspraak te brengen,
waarbij zij er naar streven het ver
wrongen beeld van onze zaken, dat zij
de wereld hebben voorgeschilderd, nog
minder in overeenstemming met dc
werkelijkheid te brengen".
Jooste besloot met de verklaring, dat,
indien de V.N. de door hem in de spe
ciale politieke commissie ingediende re
solutie, waarin wordt verklaard, dat de
V.N. de bevoegdheid zich m te laten met
de Zuid-Afrikaanse apartheidspolitiek
missen, zouden verwerpen, hieruit zou
blijken, dat paragraaf 7 van artikel 2
van het handvest, dat zegt. dat de In
ternationale organisatie zich niet met
de binnenlandse aangelegenheden van
haar leden-staten mag inlaten. niet
langer de waarborgen biedt, die de sta-
ten-oprichters der V.N. hebben aan
vaard. ln het handvest vastgelegd en
vervolgens bekrachtigd.
De Britse afgevaardigde, lord Llewel
lyn, verklaarde dat zijn delegatie na
drukkelijk onderstreept dat de V. N. zich
op een verkeerde weg zouden begeven,
indien ÓJ zich zouden gaan inlaten met
louter binnenlandse aangelegenheden
harer leden-staten. „Indien deze weg
wordt gevolgd, zou dit uiteindelijk wel
eens kunnen lieden tot het ontstaan der
„Onverenigde Naties", aldus de Britse
vertegenwoordiger.
De delegatie van de Negerrepubliek
Haiti deelde mee een brief te hebben
ontvangen van de Zuid-Afrikaanse
.neger-1 professor Matthews, waarin
deze verklaart, dat Zuid-Afrikaanse
autoriteiten druk op hem hebben uitge
oefend om te voorkomen, dat hij in de
speciale politieke commissie het woord
zou voeren over de apartheidspolitiek.
De delegatie verzocht de brief ter in
zage te mogen laten rondgaan, voordat
de voorgestelde resoluties in stemming
zouden worden gebracht. Dit verzoek
werd door de voorzitter ingewilligd.
iicn van de kroning van koningin
Elizabeth, het onderwerp van de
bespreking was.
Buiten het gebouw in Downing
street nr. 10 neemt de hertog van
Windsor na de bespreking afscheid
van Churchill.
Prins bezoekt Tempel van Zonnegod
Inkopen voor Koningin en Prinsesjes
Prins Bemhard heeft gisteren in Lima
geschenken voor de Koningin en de
Prinsessen gekocht. Hij was ln gezel
schap van de Nederlandse gezant en de
Peruaanse chef van het leger.
De Prins had speciaal belangstelling
voor zilversmeedwerk.
Middags reed hij ongeveer 40
naar het Zuid-Oosten om de ruïne van
een tempel te bezoeken, die door de In
ca's aan de Zonnegod was gewijd De
tempel werd opgericht op een opge
worpen berg. die 250 meter uitstak bo
ven de vroegere stad Pachacamac
De Inca's vonden het nodig, dat de
zonnetempel hoger lag dan de in de
buurt gelegen tempel, die aan de Maan-
god was gewijd. De Prins beklom de
WET TOT WERING VAN
COMMUNISTEN UIT FRANSE
OVERHEIDSDIENST
Bij de Franse regering ls een wets
ontwerp ingediend tot wering van com
munisten uit overheidsdienst en belang,
rijke posten bij genationaliseerde be
drijven en vervoer.
De regering heeft nog niet besloten,
of de wet op alle 962.000 ambtenaren of
slechts op de hogere ambtenaren, in
totaal ongeveer 50.000 van toepassing
zal zyn.
Volgens ingelichte kringen zou een
ambtenaar wórden aangemerkt als com
munist als hij lid was van de commu
nistische partij of een mantelorganisatie,
als hij deelnam aan door de regering
verboden betogingen of als hij hetzij
door middel van de pers, hetzij door
toespraken communistische propaganda
verspreidde.
In ingelichte kringen meent men, dat
communistische ambtenaren zullen kun-
kiezen: uit de partij treden of de
overheidsdienst verlaten. Degenen, die
ontslag zouden nemen, zouden recht
hebben op schadevergoeding en hun
normale pensioen.
Truman voor verlaging
Amerikaanse douanetarieven
In een boodschap, gericht tot het con
gres van de nationale raad voor de bui
tenlandse handel, dat te New York wordt
gehouden, heeft president Truman de
nadruk gelegd op de noodzakelijkheid
om vooral door uitbreiding van de han
del de economische macht van de vrije
wereld te vergroten teneinde wereld
overheersing door de Sovjets te voor
komen. Voorts bepleitte de president
een verlaging van de Amerikaanse
douanetarieven.
Een economische vooruitgang van
blijvende aard in de vrije wereld zal
slechts mogelyk zijn. aldus president
Truman .wanneer de landen, die hiertoe
behoren, de middelen vinden om hun
economisch evenwicht te verzekeren en
hun bevolking een behoorlijke levens
standaard te verschaffen. Deze landen
moeten in staat zijn dit zonder grote
hulp van de Verenigde Staten te berei
ken. Wanneer de Verenigde Staten hun
douanetarieven, die in zekere zin een
anachronisme zijn. daar Amerika het
grootste crediteurland ter wereld is. ver
lagen, en de rest van de vrije wereld de
productie verhoogt, maatregelen neemt
tot verlichting van de inflatiedruk en de
prijzen handhaaft op een niveau, dat het
mogelijk maakt de concurrentie het
hoofd te bieden, dan zullen wij op een
zeer overtuigende wijze de onjuistheid
van Stalin's beweringen kunnen aanto-
en, aldus Truman.
Nieuw Amerikaans wapen
tegen duikboten
De Amerikaanse admiraal Malcolm
Schoeffel heeft verklaard, dat de marine
zeer ver gevorderd is met de vervaardi
ging van een wapen, dat elke vijande
lijke duikboot onschadelijk kan maken.
Dulles Acheson's opvolger
In republikeinse kringen te Washing
ton heeft men bevestigd dat Eisenhower
John Foster Dulles heeft verzocht de
post van minister van buitenlandse
zaken te aanvaarden.
Dulles, de vroegere republikeinse
raadgever van de democratische rege
ring. zal heden Eisenhower ontmoeten.
De Engelse minister voor de voedsel
voorziening. Gwllym Lloyd George, heeft
in het Lagerhuis medegedeeld, dat met
ingang van 30 November a.s. de waarde
van het vleesrantsoen verlaagd zal wor
den van 2 shilling tot 1 shilling 8 pence.
De minister zeide. dat de vermindering
in deze tijd van het Jaar normaal was
en dat hij hoopte het nieuwe rantsoen
gedurende de gehele winter te kunnen
handhaven.
Afgevaardigden van veertien bij de
NATO aangesloten landen woonden
een deel van de oefeningen bij.
welke in de Middellandse Zee onder
commando van admiraal Robert
B. Carney, opperbevelhebber van de
NATO-strijdkrachten in de Zuide
lijke sector, gehouden werden en
waaraan werd deelgenomen door
zee- en luchtstrijdkrachten van zes
naties.
Hier zien we aan boord van de
Amerikaanse zware kruiser ..Colum
bus" van rechts naar links: jhr mr
A. W. L. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer (NederlandM. de
Steensen-Lcth Denemarkenen A.
de Staercke (België), de oefening
gadeslaan.
berg en filmde van daar de Stille
Oceaan.
Als officieel einde van zijn bezoek aan
Peru bood Prins Bernhard ter ere van
president Odria een diner aan in een
club te Lima, waaraan 50 personen deel
namen. De gehele avond stond de Garde
met gouden helmen voor het gebouw,
waar het diner gehouden werd.
De Prins en zijn gevolg zouden van
middag Lima per vliegtuig verlaten en
zonder tussenlanding naar Acapuloo ln
Mexico vliegen: een vlucht van 13 uur.
In Apaculpo zal de Prins vier dagen
rust nemen na zijn buitengewoon ver
moeiende reis.
Daarna vliegt de Prins in een vliegtuig
van de .American Airlines" naar Wash
ington. Na een paar dagen ln New York
te hebben doorgebracht, zal hij 4 De
cember naar ons land terugkeren.
Attlee verslaaf Bevan
Bij de stemming voor zes van de twaalf
zetels van Labour's schaduwkabinet, het
bestuur van de parlementsfractie der
Labourparty, zijn noch Bevan, noch
acht candidaten. die hem steunen, ge
kozen. De zes gekozenen zyn allen oud-
minlsters en aanhangers van partij
leider Attlee. Voor de zes resterende
plaatsen zal een tweede stemming wor
den gehouden, waarbij de twaalf can
didaten, die bij de eerste stemming in
stemmenaantal volgden op de zes ge
kozenen, candidaat zullen staan.
De zes gekozenen zyn: Griffiths (194
stemmen). Chuter Ede (189 stemmen).
Gaitskell (179 stemmen), Robens (148
stemmen). Dalton (140 stemmen) en
Callaghan (137 stemmen). Bevan ein
digde als twaalfde met 108 stemmen.
Met twee van zyn aanhangers. Wilson
en Bing, behoort hij tot de twaalf, die
bij de tweede stemming candidaat staan.
De resterenden van de oorspronkelijke
51 candidaten voor het schaduwkabinet
zijn uitgeschakeld.
Van het kabinet zijn voorts, uit hoofde
van hun functie, lid: Attlee als partijlei
der, Morrison als zijn waarnemer en
Whiteley als „whip", de organisator van
de fractie.
De meeste afgevaardigden van de lin
kervleugel hebben geprotesteerd tegen
de wijziging van het kiessysteem door
Attlee. Vroeger werden in één enkele
stemming de twaalf leden van het scha
duwkabinet gekozen en de Bevanisten
menen, dat het nieuwe systeem door
Attlee is ingevoerd om aanhangers van
Bevan uit te schakelen. Bevan zelf ver
klaarde. dat de stemming vervalst was
en dat hy ln de 23 Jaar. dat hij lid is
van de fractie, nog nooit iets dergelijks
had meegemaakt.
Men heeft de indruk, dat de menings
verschillen in de partij door de stem
ming nieuw leven is ingeblazen.
In de wandelgangen van het parle
mentsgebouw is later vernomen, dat
Bevan zich niet bij de tweede stemming
candidaat zal stellen.
De bijeenkomst van ongeveer 1.000
ridderkruisdragers, die het komende
week-einde te Bad Homburg bij Frank
fort zou worden gehouden, gaat niet
door. De voormalige kolonel bij de lucht
macht Dickfeld. voorzitter van de ver
eniging. verklaarde, dat het houden van
de byeenkomst. gezien de ontwikkelingen
met betrekking tot het Europese leger-
verdrag. op het ogenblik „niet oppor
tuun" zou zijn. De bijeenkomst zal vol
gend Jaar worden belegd.
De vervaardigers van kroningssouve-
nirs in Groot-Brittannië zyn zich aan
het verzekeren tegen eventueel uitstel
van de kroningsplechtigheid, waardoor
aangebrachte datum-inscripties waarde
loos zouden worden. Hetzelfde doen ook
ondernemers ln het hotel- en amuse
mentsbedrijf en boekingsbureaux voor
plaatsen langs de route van de kronings
stoet. Men herinnert zich klaarblijkelijk
de grote verliezen, welke geleden werden
doordat Edward VIII in 1936 afstand
deed van de troon nog voordat hij ge
kroond was.
Volgens beursmakelaars is de markt
„verzadigd" van polissen op het leven
van de koningin of op uitstel van de
kroningsplechtigheid.
