Hoe zullen Amerikaans- Europese verhoudingen zich ontwikkelen? over Prot. werkgevers en -nemers bezitsvorming FILMS 51ste Jaargang LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 15 November 1952 Tweede Blad No. 27763 Parijs verwacht van Washington Blinder tegemoetkomendheid en minder materiële steun weven zijn. Terecht, want in de laatste I oorlog is wel duidelijk gebleken, hoe groot hel strategisch belang is van de Noord- 1 Afrikaanse gewesten voor de geallieerde We hebben rtiiiKaanse gewesten voor ae geaniïerae sumeren de verschlllende^unte^d^ ah ding tot. Frankrijk, en indirect Tunis kunnen de Fransen zoals opgemerkt de toekomst vermoede lijk iets optimistischer tegemoet zien. I Want van de republikeinen valt te ver wachten, dal ze een wat minder straf dice Fvfmkviit t ,T ■.antirkolonlallstlscfo" standpunt in zul- XIT'r%uiz*v„°'z sfiSi,»,n's,r'de •*mocr'""'tot flu- ITtZ.rJiïL'" Fra,"fS" «s«n°v« De ootas uit wa«hmstm o.er dit mnm.ïïi f. D"f' 1 probleem werd™ in het verleden voor een. maar van hei SSLS".? T, seralneerd door een Sloep Alleen inzake Tunis enige hoop (Van onze Pa rij se correspondent) I Het zijn in het bijzonder vier punten j |e"' maar van het moment af, dat p^^^eve ■"eest. waarover Frankrijk en Ame- ?,se"hmT' hJkt 'e sPel(n nV het ldee hetFranVRevwl va i de laatste maanden groeiende de An"la"kaanse Hoepen uit Korea terug 1 ninasverschillen hebben gehad. En nu 'V ls.llet zeker niet waarschijn- innenkort het bewind in Washington Li'.aL Amerikanen wel actief aan de handen der democraten in die destiijd m Vietnam deel zouden willen republikeinen over zal gaan. ligt het "f,1"!"' Anderzijds zyn er in de republi- de hand dat men zich in Parijse L i uP l.LiJ.,PP. a,ngl.1J stromingen. "êringskringen afvraagt, of in een na- ije, of verdere toekomst, een oplossing an die geschillen bemoeilijkt, dan wel gemakkelljkt zal worden Die vier staande spanningen tussen beide lan den dus eerder stijgen, dan afnemen, want er zal mécr van Frankrijk wor den geëist, meer initiatieven ih Europa, en vooral meer inspanningen. positie ln Tunis zou dis direct dmg™ ^Sr'eT'llSedTtVan f>a"kriik va" Eur»"a- Weste^kp kUiiriLiehetdlen ritiivf^Ir Europa- bmnenkr"'t aan (ie orde zullen' Ook zonder extreem nationalisme wffwhiL™ veiligheid. Dat risico za'j dienen te worden gesteld, hier uiter- I ligt het in de lijn der ontwikke'mg, rlat Eisennower wel niet nemen. aard slechts kort aan kunnen stippen de bij-,tand aan Europa, zo die al n.et 7S1 nnnr posiitif tv °ver elk Pun' 'Mu een npnrt, en uitvoe- direct beperkt wordt, toch zeker wel ln *ALRooiT Iartikel zyn l« schr^'en mf- •ifhankehJ,k *al worden .MAKoKKu ooit gesteld van de eigen prestaties en van HERWONNEN WORDEN? Maar toch valt uit deze beknopte het tempo, waarin de Europese landen, opsomming al wel een voorlopige con- j zelf de weg in zullen slaan, die naar In MaTokko liggen de stukken anders clusie te trekken. En die luidt dan. 1 federatie en eenheid zal moeten leiden, en voor de Fransen aanmerkelijk on-dat Frankrijk dc Tunis-kwesti'ë bui- En zo gezien zou een republikeins be nd óók een sterke stimulans kunnen an betekenen voor de Europese sa- enwerking. Een stimulans, die zich te oer materiele hulp moet verwachten dan het lot nu toe van de democraten in het algemeen ondervonden heeft. MEER BEGRIP VOOR TUNE- i SISCHE MOEILIJKHEDEN? Wat het punt Noord-Afrika betreft, moet een scherp onderschejd worden gemaakt tus-en Tunis en Marokko. In- rwi uc 1IaïJOW1 BtlIII,lciniC1 Wl. r «wflP—i take de meningsverschillen met Amerika voordeliger. De Amerikanen hebben hier ten beschouwing gelaten zoais i republikeins bewind in Ws minder tegemoetkomendheid een stevige militaire en economi sche voet aan de grond en daardoor bestaat hier veel minder direct gevaar, dat vermindering van de Franse invloed zich ten nadele der Atlantische defensie zou kunnen manifesteren. H;-t ls hier dus minder een machtsstrijd tussen de Fransen en de Marokkanen, dan wel tussen Washington en Parijs. Frankrijk heeft Amerika belangrijke j krachtiger za] manifesteren, waar het i schrikbeeld van het Amerikaanse lationisme in elk geval, op de achter- Waarschijnlijk zullen dc reeds be- grond, tooh dreigender op zal doemen. zijn: i De kwestie der off-shore-bestellin- en. Het Europese leger en de Duitse rbewapening. 31 Do Amerikaanse actieve bijstand Indo-Chlna. Het probleem Noord-Afrika. dat dan peer uiteenvalt in een kwestie-Tunis en tn kwestle-Marokko. In de politiek kan men, over het alge- leen, zo heeft een van Nederlands kun- Igste diplomaten ons eens gezegd, nooit eel verder dan drie weken vooruitzien, angezien het nog een tiental weken uurt vóór Eisenhower het Amerikaanse over zal nemen, zou men in arijs op het ogenblik dus niet zo heel eel meer kunnen doen, dan enkele corzichtige speculaties formuleren, laar regeren is ook vooruitzien en daar- mi is Parijs wel verplicht reeds nu zo auwkeurig mogelijk na te gaan hoe aarschijnlfjk het republikeinse stand- it tegenover die vier genoemde pun- uit zal vallen. Dat uit te zoeken is an ook zeker een van de voornaamste pdrachten, die minister Schuman, uit aam van de Franse regering, thans in merika zal dienen uit te voeren, al mag bij zijn aankomst dan ook verklaard ebben, niet van plan te zijn officieel generaal Eisenhower belet aan te ragen. Die informaties kan hij trouwens ook el elders inwinnen. Met een overeen- omstige taak is stellig ook zijn cofllega den belast, die in het bijzonder wel nige opheldering zou willen hebben over Koreaanse plannen van de generaal. Direct na de uitslag der Amerikaanse residentsverkiezingen hebben we ge dreven, dat de Fransen geen redenen rhenen te hebben zich nu uitzonderlijk elukkig te gevoelen. Die indruk heeft riertdien wel haar bevestiging gekre- ofschoon er een enkel punt is de she Tunis, waarop we straks nader irugkomen waarover men in Parijs ir de toekomst nu iets hoopvoller is hemd. Maar laten we het lijstje lie- svstematisch even punt voor punt kijken. Voor de off-shore-procurements lijkt perspectief voor Frankrijk zeker niet rewekter te zijn geworden. Men mag ilig aannemen, dat de Atlantische sa- nwerking, zoals die ln wederzijdse •rdragen is vastgelegd, ook door de re- ublikeinen zal worden bestendigd isenhower is van die samenwerking wens zelf een der voornaamste pro- ors en uitvoerders geweest. De off- e-bestellingen betroffen echter een a-hulp, die in Lissabon slechts mon- ig, en min of meer ln het vage, was (jezegd Het is daarom wel zeer on- üirschljnlijk, dat deze beloften, die de democraten zelf niet, of slechts a gedeeltelijk, werden gehonoreerd, c de republikeinen wèl zouden wor- i Ingelost. n het algemeen lijkt verder de ver- :hting gewettigd, dat de republikei- i de bijstand aan het buitenland uvoor ze. mogelijk, speciaal particu- re belangen zullen trachten te inte- sseren sterker dan tot dusverre af- ankcliik zullen trachten te stellen van tinspanningen, die Europa zich op mi- hir en economisch gebied zélf zal ge- hosten. Vermoedelijk zal een republi- ónse regering zich minder geroepen Kien om als gangmaker en promotor Europese samenwerking op te tre- i En de republikeinse leuze: „Azië Mr de Aziaten", zou mettertijd, in wat enuanceerder vorm, misschien zelfs wel tns op Europa kunnen worden toege- Maar daaraan hoeft n worden gedacht. i nog niet direct Het republikeinse standpunt tegenover et Europese leger zal, naar aller waar- mljnlijkheid. door verwante gedaohten orden geïnspireerd. Hetgeen dus bete rt, dat van Frankrijk en Duitsland in eerste plaats wordt verwacht, dat ze n geschillen de Saarkwestie bijvoor- ;ld eerst onderling zelf zullen rege- 1 alvorens op Amerikaanse bijstand oaspraak te kunnen maken. Komt zo'n Jereenkomst niet tot stand, en blijft [gevolg het Europese leger ln de lucht *ven, dan lijkt de kans groter, dat ge maal Eisenhower zich eerder door stra- lasche, dan door politieke en psycho- "ische overwegingen zal laten leiden er daardoor gemakkelijker toe zal ko len Duitsland op nationale voet te doen Gapenen. Een dergelijke conclusie lijkt 'n wel te mogen trekken uit de ver- 'ngenis, waarmee president Eisenho- r door Bonn en speciaal door Adenauer j„ na ziin overwinning werd begroet. a|k5 tezamen is er ook hier voor Jjankrijk dus weinig reden tot uitbun- Achter de kwestie Indo-Chlna mag tn, in dit velband, nog wel het vetste plaatsen. Men weet dat krin meer Fransen ook in regerings- F'igen gaan overhellen naar de op- L 'n8' dat binnenkort een keuze zal Slrhf" W0rden gemaakt tussen de ver- Itr i"en in Eui'°Pa en de verpllchtin- m het Verre Oosten. In Europa her- aPenen in het tempo, dat door de p antische afspraken wordt voorge- C even. en tegelijkert';d ln Indo-China ;n krachten een uitputtende oorlog juristen, en voor I milltaiic- bases op Marokkaans grondge- gevoel van eigi-nwaarde \va- I bied afgestaan en het verdrag, waarin „aanbevelingen" zeer zwaar te!die concessies zijn vastgelegd, schijnt erteren. uiterst vaag te zijn geredigeerd. Hoewei een radicale omzwenking in Het is met name een der zwaarste lit verband wel niet direct voor de deur grieven der Gaullisten tegen minister SIP.,. al staan, ma.g Frankrijk op een meer i Schuman, dat in dat verdrag geen en- die zich voorlopig, volgens de verlangens begrijpznde houding van Washington in I kele nauwkeurige tijdslimiet, aan die van Mac Arthur en in zekere zin°ook de toekomst toch wel hopen. Temeer verpachting van militaire bases moet van John Foster Dulles, in het bijzonder omdat ook hier de nieuwe president wel zijn gesteld. Zolang de internationale eerst aan de strijd tegen het communis- jniet zal vergeten, dat hij soldaat is ge- omstandigheden dat wenselijk maken, me in Azië zouden willen wijden Zouden weert, zodat ook de grote strategisohe i zo wordt ln het verdrag gezegd, zal deze stromingen de overhand krijgen, j belang ?n, die voor het Westen in Tunis Amerika over diï ba.ses kunnen beschlk- dan zou zeer waarschijnlijk het front ln op het spel staan, bij de bepaling van ken. Met in Washington een generaal I organisaties bestaande uit het Verbond Indo-China in een groter strategisch 1 zijn houding wel een woordje mee zullen als president (met als gevolg een ver- van Prot-Chr. Werkgevers in N''der- vei band kunnen worden opgenomen, spreken Het ls bovendien bekend, dat hoogde invloed van het Pentagon op het land. de Ned Chr Boeren- en Tuin- Met als gevolg voor Frankrijk, dat het mimster Pleven, met wi? Eisenhówer buitenlands beleid) is het zeker niet dersbond de Chr. Middenstand-bond en zich dan met méér energie aan de Euro- goed bevriend ls, de generaal, toen deze waarschijnlijk, dat de Fransen hun het Chr Nat Vakverbond in Nederland pese taken zou kunnen geven, en bijge- nog N.a t.o-opperbevelhebber was. her- vroegere posit'e in Marokko weer zullen heeft een verklaring uitgegeven inzake volg minder beducht zou hoeven te zijn jhaaldelijk er op gewezen heeft, dat voor herwinnen. Ook wat Marokko betreft het vraagstuk der bezitsvorming door voor een Duits militair en economisch de Flansen de problemen Tunas em hoeft Frankrijk van een republikeins werknemers, waaraan wij ontlenen: Europees leger hecht met elkaar ver- Amerika dus op weinig steun te rekenen. Geen regeling Verantwoordelijkheidsbesef verzwakt Conv?nt der Christelijk-Sociale overwicht. BROMMENDE PROBLEMEN „Een der voornaamste gevaren van deze tijd is de in steeds grotere krin gen van onze samenleving zich voor doende verzwakking van het verant woordelijkheidsbesef van de mens. enerzijds voor zyn eigen arbeid en anderzijds voor de inrichting van de maatschappij. Dit verlies aan verant woordelijkheid vindt ten diepste zijn oorzaak in de afval van God en in de daaruit voortvloeiende verwereldlijking van het leven. Het wordt daarnaast bevorderd door allerlei oorzaken van materiële aard. Dit betekent een voort durende bedreiging voor haar gezonde ontwikkeling. Tevens is het een aan tasting van het meest wezenlijke van de mens. die toch naar Gods woord geroepen is tot het zün van beeld drager en mede-arbeider van zijn Schepper. Het Convent van Christelijk-Sociale organisaties heeft met stijgende onge rustheid deze ontwikkeling waargenomen t zach berad'zn over middelen ter be strijding daarvan. AJs één van deze Openbaar onderwijs groeit vau Staatswege O I middelen ziet het convent de bezitsvor ming, Het Convent is er zich ten volle van bewust, dat voor het besef van verant woordelijkheid het deel-hebben aan de eigendom van duurzame goederen geen noodzakelijke voorwaard? is. De Bijbel betuigi ons. dat het bezit van stoffelijk goed zelfs een belc-mmering kan vormen voor het waarlijk Christen zijn. Nletie- min kan een zekere mate van b?zits- verming bijdragen tot herstel van het gevoel van verantwoordelijkheid van de enkeling. Nu zeer belangrijke verbeteringen tot stand zijn gebracht op het punt van de sociale voorzieningen, waardoor, afge zien van het vraagstuk der ouderdoms voorziening, het bestaan der werkne mers in redelijk? mate is gewaarborgd, acht het Convent voor deze groep, in wier kring het massificatie-verschijnsel eveneens in sterke mate valt te consta teren, de bezitsvormin* wegens haar bo venomschreven werking van grote Bij de bezitsvorming door werkne mers dient te worden uitgegaan van de erkenning van de werknemer als bcdrijfsgenoot. Een gedetailleerde, van overheidswege verordende en centraal uitgevoerde regeling wijst het Con vent af. Door de werknemers in de gelegenheid be stellen privaat bezit te verwerven en daaruit inkomen te genieten, wordt tevens een rechtvaardiger inkomensver deling bevorderd. De beslissing over de keuze van de In vestering en het karakter van het aldus verkregen bezit is primair een zaak van de werknemer. In het algemeen kan gesteld worden, dat een zo nauw mogelijk verband tussen de vorm van bezit en de arbeid van de betrokken werknemers de aan de b ezits- vorming gestelde dooeleanden het beste dient. „Vom Teufel gejagt" Niet spannend zonder méér VAN DEZE WEEK: lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Casino Hoewel men niet van een dramatische film kan spreken en men na het zien van „Vom Teufel gejagt" niet boordevol deernis zal zijn met de hoofdrolspeler dr Blank (Hans Albers Paniek op straat" Builenpest Luxor De politie van New Orleans dndt in de haven een door revolver- zit er toch een tragisch element in deze schoten gedode man. Bij het routine- fllm. De kundige dr Blank, die genees- onderzoek in de morgue komt men tot heer-directeur is van een zenuwinrich- de verschrikkelijke ontdekking, dat het tipg en wars is van het „uitmelken" van slachtoffer met builenpest besmet is. rijke patiënten, die niets mankeren, Een officier van de gezondheidsdienst wordt in zijn ijver "om geesteszieken te alarmeert het gemeentebestuur en poli- genezen Inderdaad „door de duivel ge- tie, daar hi) terecht vreest, dat de dader dreven" om zijn doel te bereiken. 0f daders van de moord eveneens is of Dr Blank heeft namelijk een nieuwe zijn aangetast en de gevreesde ziekte medicijn ontdekt, die heilzaam zal zijn verspreid zal worden. Na een hevig con- voor waanzinnigen. De medische wereld I flict. de autoriteiten zien het gevaar staat er sceptisch tegenover, maar door niet direct in, gaat de ambtelijke machi- de medicijn op zichzelf te beproeven ne toch aan het draaien en volgt een mon bewijst hij, dat ze niet dodelijk is Na- interessante en opwindende speurtocht 7 "Pf'H heeft, zijn er aan behandeling met een kostbaar Frans .naar de bacillen-dragende gangsters, j ZIJ^e van wagTen^;Per'! serum is echter noodzakelijk. j Richard Widmark en Paul Douglas spe- ïl ;e a*"be,derf' dla al Een bankier ziet wel iets in het nieuwe ]en de hoofdrollen in deze spannende duldig afwachten, tot hun 1 politie film crensDameren in otyip ziin. deze geschiedenis wel interessant, en er zullen zeker mensen zijn, voor wie hier een passende schoen aan te trek ken valt, maar om dit geval algemeen te stellen is niet juist, gelukkig. De film geeft derhalve niet, wat men ervan zou verwachten hetgeen een gevoel van teleurstelling wekt. dat op g, zichzelf toch niet geheel gerechtvaar- v In het gebouw Emporium te Rotter dam is gisteravond de algemene .verga dering begonnen van „Volksonderwijs". Deze vergadering wordt bijgewoond door 485 afgevaardigden uit alle delen van ons land. De algemeen voorzitter, mr A. de Roos, sprak de openingsrede uit en toonde aan de hand van cijfers de groei van het openbaar onderwijs aan. In Amsterdam was een verhoging van 45% in 1947 tot 49% in 1952. Rot terdam ging in deze jaren van 42 tot 45% omhoog en Den Haag kwam van 32 op 34%. In deze drie steden bestaat een grotere groei dan op het platte land. In de periode van 17 Januari tot 16 September 1952 steeg het tot het openbaar onderwijs in ons land toege laten aantal leerlingen van 28.9 tot 29.6 vergeleken bij een overeen komstige periode in 1951. Het Christ. Onderwijs handhaafde 7.ich volgens mr De Roos in deze periode, het R.K. daalde van 41.8 tot 41 Mr De Roos leverde voorts critiek op de gang van zaken bij het openbaar onderwijs in een aantal gemeenten, waarbij hij de activiteiten van volks onderwijs beschreef. Voorts bracht de voorzitter dank aan de vice-voorzitter R. van Gaas beek. die gedurende een 50-tal jaren zijn kracht aan Volksonderwijs had gegeven. Dr J. A. Wesseling sprak de jubilaris toen en deelde onder applaus mee. dat het H.M. de Koningin had behaagd de heer Van Gaasbeek te be noemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. De secretaris deelde mee, dat „Volks onderwijs" thans 136.368 leden telt. „Onvoldoende scholenbouw en drei gend onderwijzerstekort" was de titel inleiding, die daarna door de digd is, daar het door Margaret Field, algemeen secretaris, de heer P. van Robert Clarke en Nana Bryant goed gespeelde verhaal voldoende boeiende elementen bevat. Thuijl werd gehouden. NIEUWE KINDERPOSTZEGELS De 2egels zijn verkrijgbaar van17No*-76Jotl De zegels zijn geldig en 17No«S2r3tOec'S3 Ontwerp Jenny DalenoordtaFT» Grensincident Optreden tegen „mensensmokkel" Rex In het Zuiden van de Verenigde Staten, nabij de Mexicaanse grens, vin den talrijke Mexicaanse landarbeiders ibracero's) werk, dat zij in hun eigen land vergeefs zochten. Daar er zich echter meer bracero's aanbieden dan Angst voor het huwelijk" grenspapieren in orde zijn. De niet-geduldigen willen dan soms de grens op illegale wijze overschrijden, waartoe zij zich wenden tot lieden, die hun voor 70 pesos „per stuk" naar de Interessant geval andere zijde smokkelen. Deze „mensen-smokkelaars" zijn ech- Lido Uit de titel, maar vooral uit ter met de 70 pesos nog lang niet tevre- het onderschrift van de aankondiging den, en zij wachten af. tot de bracero's „Het probleem, dat duizenden jonge met de in Amerika verdiende dollars Tn^croiiiir' nnppionfwaaidi" aaiidoet in I huwelijken te gronde richt", zou men 1 willen terugkeren naar Mexico Wéér bee!d gebracht De rol van de arts. die concluderen dat de film „Angst voor verlenen zij hun „bemiddeling", maar 3 ppn "pëprd medicus en een nusda- I het,huwelijk een algemeen-geldend nu om de bracero's te beroven, e middel, ruikt winst en wil geld lenen. Maar dr Blank wil slechts de zieken gene zen en geen rijkdom verwerven. Om aan geld te komen doet hij dan dingen, die niet door de beugel kunnen. Hierbij maakt hij o.a. gebruik van de eigen schap van zijn medicijn, dat men vol komen willoos wordt.. Ook speelt geheu genstoornis een rol in de film. Op knappe wijze is het gegeven, dat nnnAn i.ftnHfln' Hnnr I ue oiae sten. Deze^ indruk wordt nog versterkt door min "ofmeer figuranten. komen voorts talrijke opnamen voor, die ook fotografisch gezien sterk de aandacht trekken. „Don Camillo" Geprolongeerd dat de film gemaakt is voor jonge men sen wier huwelijksgeluk op het spel staat en voor ouders, die begane ver gissingen moeten herstellen. Dan volgt echter een zeer speciaal geval, van een meisje, dat op de brui loftsdag wegvlucht van haar man, zich r haar moeder begeeft en zelfmoord :ht te plegen allemaal tengevolge uhmuhciiucwius Trianon De uitstekende film „De van een geestelijke en morele dwang- onverkwikkelijke affaire, \vaarbij een voeren blijkt steeds duidelijker Kleine Wereld van Don Camillo" onder positie, waarin zij door haar onverstan-i van hen het slachtoffer van zijn werk °Pgave, die de klachten van het hui- regie van Jullen Düvivier en 'met Fel- dige moeder gebracht is. Op zichzelf ls 1 wordt. Een spannende füm. en hen m een moeras te doen verdwijnen. Daar bü deze affaire zowel Amerika nen als Mexicanen betrokken zijn, be sluiten de Amerikaanse en Mexicaanse geheime diensten de zaak ln samenwer king op te lossen. Een Mexicaanse geheime agent laat zich, als bracero. over-smokkelen, ter wijl een lid van de Amerikaanse politie zich inwerkt in het illegale papieren- systeem van de bende. Beide politiemannen werken aldus elkaar toe ter oplossing van deze BLOEMEN OP KLAPROOSDAG. Een deputatie uit het bestuur van de Vereniging oud-illegale werkers te Bloe- mendaal heeft op deze klaproosdag even als vorige jaren bloemen gelegd bij het monument, op de graven van gevallen geallieerde strijders en op de Erebe graafplaats te Overveen. Sinds enige tijd zijn de onlusten in de Kaapprovincie veer in alle hevig heid opgelaaid. Overal in Zuid- Afrika heerst angst, niet alleen on der de Europeanen, maar ook onder dc vredelievende niet-blanken. In Oost-Londcn. een havenstad, ontstonden gevechten tussen politie en niet-blanken, die uitliepen op schietpartijen-, waarbij negen perso nen werden gedood en minstens 35 gewond. Gebouwen en kerken wer den beschadigd. Een verdachte, die zojuist is ge arresteerd. wordt in liet politic- wagentje zwaar bewaakt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 3