EIDSCH
DAGBLAD
Treinbotsing Waalhaven: 2 doden
en 30 gewonden
91ste Jaargang
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1952
No. 27759
irecteur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst eD J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6 per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm 25041; Red. 21507
Amerika
1 weer ingeschakeld
(Wederom heefit in Amerika het opl-
le-onderzoek gefaald! In 1948 werd
n Truman geen sohijn van een kans
keven en lnj won Onder de aware
1st van dit edhec was men nu erg voor-
'j" :eworden en tot het laatste toe
i een nek-aan-nek-race voorspeld
Elsenhower een neuslengte voor.
is weer anders gelopen: Eisenho-
heeft in een soort van politieke
[.verschuiving de democraten wegge-
rd en de grootste overwinning uit
fcierika's historie bevochten I Zuiver en
teen door zijn persoon, gelet op het
dat hij zowel in Huis van Afge-
rrdigden als in de Senaat slechts over
i uiterst kleine meerderheid beschikt,
t is een zeer bedenkelijk verschijnsel,
nt dientengevolge wordt hij meer
,n 'hem lief zal zijn gebonden aan de
ohtervleugel in zijn partij, m,.a.w.
,ft en Mc Cartihy. Of zal hij het dur-
n wagen om zijn politiek te vestigen
i een gedeeltelijke steun van de demo
nen? Voor het welzijn van de vrije
ereld zou dat ongetwijfeld verre te
irldezen zijn, maar zal het uitvoer-
ar blijken?
Natuurlijk zijn in de hevige verkle-
Cvscampagne woorden en beloften ce
len, die moeilijk te verwezenlijken
Doch aan de onverwachte toezeg-
j van de nieuwe president, dat hij
'bezoek aan Korea zou gaan bren-
kon hij niet ontkomen en weldra
Eisenhower zich per vliegtuig naar
K Aziatische oorlogsterrein begeven,
s militair kan hij daar practisoh zioh
n gelden, doch daarop komt het nu
t niet aan! Het gaat er integendeel
hoe een einde aan het wapenge-
d is te maken en in dit opzioht kan
Eisenhower weinig uitrichten. De
isslng in deze materie blijft aan
uikou en Peking, specifiek natuurlijk
ui het Kremlin.
Bedriegen de voortekenen niet, dan
rdt deze reis een teleurstelling en dus
n slecht begin
Veel zal verder afhangen van de be
lling van Eisenhower over zijn naaste
sdewerkers, speciaal wat betreft de
leuwe bezetting van de post van Dean
pheson. Komt Foster Dulles daar. dan
il Europa zich niet bepaald opgeluoht
woelen, want, hoe gecamoufleerd ook,
t7e heeft zioh vastgelegd aan volledige
eun aan verzet tegen het gezag van
oskou in de satelliet-landen. Een
eemde wisselwerking doet zich op het
gezicht voor in de Russische
.thieën. Tijdens de verkiezings-
impagne toonde Moskou pro-Eisenho-
er-neigingen, nu de strijd is gestre-
ver'.ooohent het Kremlin zijn fa-
Blijkbaar heeft Moskou voordeel
i/.ieii in de keuze van de oud-opper-
welhebber van de Nato.... om zijn
i'ljfczwoan-pogingen in het Westelijk
ok voedsel te kunnen toevoeren
In dit opzicht treft ongetwijfeld, hoe
- der eerste daden van de nieuw ge-
•n Amerikaanse president is ge
test het zenden van een geruststellend
legram aan de Franse premier Pinay.
■1st in Frankrijk heerste immers de
lotste teleurstelling over de keuze van
Amerikanen!
Nu in Amerika de grote strijd is ge
reden, is in ieder geval een einde ge-
men aan de periode ran uitschake-
ig van de machtigste tegenspeler van
bskou. Zonder overdrijving kan gerust
irden geconstateerd, dat Washington
rLge maanden buiten gevecht is gesteld
freest en alle belangrijke beslissingen
de weg ging, niet wetend, in welke
.htinz het nieuwe bewind zou gaan.
lira an is nu tenminste een einde ge-
[men
Eerst nu zal de algemene vergade-
a? der V.N. volle betekenis krijgen,
wel Eden als Sohuman zijn ook nu
is naar New York vertrokken. De
st in de grote politiek is afgelopen!
De laatste daad van het democrat-l
ie Amerika zou wel eens geweest kun-
n zijn, dat met Spanje de basis is ge-
:d voor een nauwe samenwerking op
■litair gebied. Trots alle verzet uit
ïeie Europese kringen verzet geba-
leerd op gevoeligheden, gespeend van
'le realiteitszin heeft Washington
lorgezet en een overeenkomst lijkt
mns verzekerd, waarbij Amerika kan
■schikken over militaire bases In het
de Spaanse gebied en het zijdelings
voegen van het Spaanse leger in het
itl-cemimunlstisohe blok. Zoals nu
Inmaal de harde realiteit dat eiet.
Voor Truman zullen de paar laatste
I «manden niet zijn gelukkigste zijn.
[Wn! hij bü iedere beslissing over-
I leg met zijn opvolger moeten plegen.
Op 20 Januari kan hij zich eohter ont-
voelen van zijn besognes
Handelsbetrekkingen
West-Duitsland - Indonesië
NAAR VERDERE UITBREIDING
Dr R. A. Asmaun, hoofd van dc afde
ling buitenlandse handel van het Indo
nesische Ministerie van Economische
Zaken, heeft gisteren een drieweeks
bezoek aan de Westduitse Bondsrepu
bliek beëindigd.
Hij zeide dal Duitsland thans weer over
een modern geoutilleerde industrie
beschikt, die in staat is vlugger, effi
ciënter en goedkoper te leveren dan
die van andere landen. Hy legde er
echter de nadruk op, dat de voor
naamste moeilijkheid, die de ontwik
keling van de handelsbetrekkingen
tussen Duitsland en Indonesië, in de
weg staat de financiële situatie is.
Het was volgens hem noodzakelijk
eerst een oplossing te vinden voor ti*
financiële moeilijkheden.
..Wanneer Duitsland ons een crediet
op lange termijn zou kunnen verlenen,
zou ik grote mogelijkheden zien voor
een uitbreiding der handelsbetrekkingen
Wij hebben vooral gebrek aan kapitaal
goederen, die Duitsland ons zou kunnen
leveren", aldus de minister.
iprekingen tussen Indonesië en Duits
land zullen kunnen beginnen Deze zul
len in Djakarta worden gehouden, met
het doel te komen tol een .verlenging
en uitbreiding van het bestaande han-
delsaccoord.
In de haven van Saint Nazatre Is
80 ton metend Marokkaans tankschip o:
ploft, toen het zee wilde kiezen. Er
Teleurstelling
verhouding
WEERBERICHT
e Bilt
Koude nacht
vacht tot morgenavond:
inkelijk flinke opklaringen met
rrr-, hechts enkele verspreid optredende
"U'tjes, verder afnemende wind uit
noordelijke richtingen en in de nacht
plaatselijk lichte vorst. Later toene
mende bewolking met enige regen, ma-
Ke, kracht Zuidelijke tot Zuidwes-
ieujke wind en ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag.
IOpgemaakt te 10 uur).
19 NOVEMBER.
Zon op: 7.49 uur; onder: 16.56 uur.
Maan op: 2341 uur; onder: 14.19 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8,01 en 20.26
ttur. do/li te 9,02 en 21,36 uur).
Bit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Door verkeerde wisselstand en
gebroken koppeling
Houten wagons schoven in elkaar
O
Chaotische en schokkende aanblik
(Speciale berichtgeving)
Gisteravond tegen zes uur zijn twee treinen waarmee dagelijks een groot
aantal arbeiders van de BPM te Pernis naar en van hun werk worden vervoerd,
aan de Waalhaven Oostzijde op elkaar gebotst, doordat de tweede trein in
volle vaart op de eerste liep, die een half uur vertraging had. De gevolgen
waren ontstellend. De achterste twee (oude houten) wagons van de eerste
trein schoven onder luid gekraak van versplinterd hout en glasgerinkel in
elkaar, waardoor twee der passagiers onmiddellijk werden gedood en een
dertigtal meer of minder ernstig gewond naar het Zuiderziekenhuis moest
worden vervoerd of ter plaatse werd verbonden. Nog geen kwartier na de
ramp waren politie, brandweer en geneeskundige dienst met groot materiaal
aanwezig en kon het reddingswerk in het grillig licht van schijnwerpers en
autolampen onder storm- en regenvlagen een aanvang nemen.
Hartverscheurend gekerm
Na de botsing steeg een hartversoheu-
ïend gekerm en geschreeuw op uit de
zwaarst getroffen wagons. Even was het
een wild dooreengeren van ongedeerde,
maar hevig geschrokken passagiers langs
de in donker gehulde spoorbaan. Man-
met bebloede gezichten en handen
had de wagonruiten ingeslagen)
liepen als verdoofd het veld in.
Een lid van het treinpersoneel werd
in het .gezicht geslagen door een passa
gier, die leed onder een zware zenuw
schok. Maar na de eerste hevige op
winding vermande men zich tot hande
len en helpen. Enkele mannen renden
door de weide naar de overkant van de
weg. waar zij by de portier van een
machinefabriek de politie, de genees
kundige dienst en de brandweer alar
meerden. Anderen hief den op de ver
keersweg langs de Waalhaven automobi
listen aan met het verzoek met hun kop-
lampen hulp te verlenen. Zonder aar-I die onder die wirwar van verspi n terl
zelen werd hieraan gevolg cegiven. Ook hout en verbogen staal beklemd lagen,
personeel van de nabije Marine-duik- Nadat een zijwand was verwijderd kon
het deerlijk,-t- 1"'
Wisselvallig weer
Het K.N.M.I. deelt mede:
vloed van een uitgestrekt lage-
Hierboven enkele in elkaar gescho
ven rijtuigen van de treinen, die
met elkaar in botsing kwamen en
waar de meeste slachtoffers vielen.
H. C. Djakarta weinig
toeschietelijk
Wü ontlenen aan de voorlopige ver
slagen der Tweede Kamer over de be
grotingen van Unie-aangelegenheden
en Uniezaken en Overzeese Rijksdelen,
dat alle leden er hun teleurstelling
over uitspraken, dat geen verbetering
waarneembaar is in de verhouding
tussen Nederland en Indonesië.
In verband met deze minder goede
verhouding vroegen verschillende leden,
of de regering niet het ogenblik geko
men acht om de Nederlandse militaire
missie uit Indonesië terug te roep:n.
Deze missie verricht op verzoek van de
Indonesische regering in dat land haar
instructie-werkzaamhedsnn ettemin
wordt zij in de openbare discussies al
daar op de meest onwelwillende wijze
bejegend.
Vele leden merkten hiertegen op, dat
het niet tot de taak van de Nederlandse
regering behoort consequenties te ver
binden aan uitlatingen, zoals hierboven
Snelheid 30 km.
De eerste trein was normaal om
kwart voor vijf van het terrein te Per-
nis vertrokken in de richting van
Rotterdam. Ter hoogte van de Vonde
lingenplaat brak een haak van de kop
peling van de derde wagon. Nadat deze
wagon was gerangeerd, werd ze achter
ujuy de trein gekoppeld. Toen de trein
weer verder kon, moest de machinist
stoppen voor een verkeerde wissel-
stand (de wissels worden op dit tra
ject niet automatisch bediend). Al met
al was er een klein half uur vertraging
ontstaan. De machinist van de tweede
trein kon niet meer tijdig worden ge
waarschuwd, aangezien er geen blok-
posten zijn op deze baan.
Het rode achterlicht van de eerste
trein werd door dc leerling-machinist
van de tweede trcirrop het laatste mo
ment opgemerkt.. Hij waarschuwde de
„meester", die nog remde, maar toen
was het reeds te laat. Gelukkig was
de snelheid: 30 km. per uur niet
groot, want anders zouden de gevolgen
van dc botsing waarschijnlijk nog veel
ernstiger zijn geweest. Hulpdiensten
van de N. S. zijn inmiddels begonnen
met het vrijmaken van de spoorbaan.
Nederlaud-Indonesië
bedoeld; zn dic-nt vast te houden aan
de desbetreffende overeenkomsten met
de Indonesische regering.
Verschillende andere leden wezen op
de huns inziens discriminerende maat
regelen, welke tegen de Nederlandse im-
en exporthandel door de Indonesische re
gering worden uitgevaardigd.
Zeer vele leden moesten tot hun
spijt constateren, dat de klachten over
de ambtelijke en de vaak weinig toe
schietelijke houding van het Hoge
Commissariaat te Djakarta nog steeds
toenemen. De algemene klacht is, dat
het Hoge Commissariaat, zowel ten
aanzien van de Nederlanders als van
de Indonesiërs, geïsoleerd staat.
Voorts werd nog een aantal vragen
gesteld inzake algemene voorzieningen
ten behoeve van Nederlanders in Indo
nesië.
Alle leden zouden gaarne spoedig het
oordeel van de minister vernemen over
de reeds in het voorlopig verslag op de
ontwerp-begrotingen voor 1950, 1951 en
1952 tot uiting gebrachte suggestie om
een commissie uit de Kamer Nieuw-
Guinea te doen bezoeken.
De algemene situatie op Nieuw-Guinea
.in ogenschouw nemende, erkenden ver-
schillende leden, dat er een gestadige
vooruitgang valt te bespeuren.
Met zorg waren deze leden vervuld
over de situatie van de kolonisten.
Verschillende leden betwijfelden, of de
ontwikkeling van Nieuw-Gumea wel op
de juiste manier wordt aangepakt.. Er
zitten, naar de mening van deze leden,
in Nieuw-Guinea op lange termijn
mogelijkheden om tot het exporteren
van landbouwproducten te komen en dus
ook om de ruilhandel tussen Nederland
en dit gebiedsdeel te ontwikkelen.
Halve eeuwfeest Oud-Leiden
bootbasis bood onmiddellijk hulp met
manschappen en materieel.
Nog geen kwartier later arriveerden
poli tie-jeeps. radlowagens, zes ambulan
ces en gereedschapswagens van de
brandweer in een lange rij en onder
geloei van hun sirenes.
D? eerste hulp gold de gewonden in
de trein. Noodverbanden werden aange
legd en weldra vertrok de en? zieken
auto na de andere niet ernstig en licht
gewonden naar het Zuiderziekeinhuis.
Met snijbranders
Chaotisch en schokkend was de aan
blik van de in elkaar geschoven wagens,
waarin onder het felle licht van de
schijnwerpers en autolampen, met snij
branders. zagen en houwelen met man
en macht werd gewerkt om de tussen
de brokstukken bekneld geraakte passa
giers te bevrijden.
Men wist niet hoeveel het er waren.
erminkte lijk van een der
slachtoffers geborgen worden. Korte tijd
later werd een tweede passagier bevrijd,
maar ook bij deze was het leven reeds
geweken.
De beid? slachtoffers zijn de 58-j3rige
drukgebied boven Scandinavië en Mid- p- Spam-boom van de Katendrechtre-
den Europa stiekte zich ook vanmorgen legedijk te Rotterdam, en de 53-jame
nog tot over onze omgeving uit. j W. van der Schulp, uit de Jasmijnstraat
Wel is waar verdween de kern van de te Rotterdam. Een prlitie-radio-auto
diepe stormdepressie. die gisternacht j riep het verzoek om aan de neg op het
■er de Noordelijke provincies
land trok naar Tsjecho-Slowakije, over
een groot deel van de Noordzee bleven
de luchtdrukverschillen groot., zodat de
storm uit Noord-West tot Noord vooral
langs de kust van Nederland nog voort
duurde. Bovendien ontwikkelde zich
boven de Duitse bocht nog een kleine
randstonng. hetgeen tot gevolg had. dat
het afnemen van de storm tijdelijk werd
onderbroken en de wind weer iets in
kracht toenam.
De stormachtige winden voerden grote
hoeveelheden kouae onstabiele uit
Poolstreken afkomstige lucht over
Noordzee, aan.
terrein van de ramp aanwezige pa
giers zich naar de verkeersweg te bege
ven, wear vele vrouwen in grote onge
rustheid over het lot. van hun familie
leden zich verzameld hadden.
Als in een flits
Een der passagiers van de veronge
lukte trein, de lasser Jacob de Graaf,
deed ons in enkele woerden een sober,
ruaar aangrijpend relaas van het ge-
de I beurde: „Ik zat in de laatste wagon van
de eerste trein. Plotseling voelden we een
In deze lucht kwamen naast talrijke ontzettende schok. We grepen ei-kaar
regen, ook hagelbuien voor, terwijl en- iVast, werden door elkaar gesmeten en
kele buien van onweer vergezeld gingen. we schreeuwden van schrik, teen we het
Inmiddels beginnen nu enkele veran- bout en van de andere wagen naar
deringen in de luchtdruk verder op te I binnen zagen dringen. Alles gebeurde
treden, die aan deze storm op de Noord- natuurlijk ,n een flits, maar ik zie nog
zee een eind zullen maken. myn overbuurman de glasscherven tut
De depressie boven de Duitse bocht Z1)n blo€.a-nd voorhoofd trekken en een
trekt namelijk naar Duitsland w«j?> te.- ander ocn man aj op leeftijd, stil en
wijl een rug van hoge)iucihtdiuk.khe zich I t wydop,n ^n VOor z'.oh uitstaren,
uitstrekt van de Golf van Biscajik zelf ben er afgekomen met een bonk
IJsland naar Groenland in L.an myn y0C(fd tegen een schot, waar-
begint af te nn het n^rdelfik van lk nu no® een barstende hoofdpijn
een nieuwe depre»le op heb. Het. gekerm van de gewonden was
deel van de Atlantische Oceaan. versohrikk°liik Wp clo°rren de ru t -n van
Deze doet de luchtdruk op IJsland ®"-™„.-tn van
snel dalen en breidt zich in de richting Oe wagen
SS T? J; -u"
ïich morgen in de loop van de daü ook I Utrecht had ,n de tweede tran (mbo.
tot over ons land zal uitbreiden. Hy h-"? uit het port.erraam. teen ..lj
Dit heeft een tijdelijk afnemen van de het rode achterlicht van de eerste trein
wind tot gevolg maar doet de kans op snel zag naderen: „Jongens, hij gaat er
een periode van regen bij de nadering bovenop, spring eruit!" schreeuwde hy
van een warmte front van de Oceaan- tot zijn kameradm, maar even later I
depressie toenemen.
Het wisselvallige weer duurt dus voort, elkaar geworpen.
werden zü door de botsing wild door
In het geheugen van de meer be
jaarde Leidenaars leven de namen
van de voormalige hotels Levcdag
(tegenwoordig nr 85. firma Fon-
gers). „Du lion d'or" (nr. 24. fa
Koningsvelden ..Le soleil d'or"
(nr 155. fa v. d. Stok), alle aan de
Breestraat. glorieus voort.
Ze wekken herinneringen aan de
Maskeradefeesten van een lialve
eeuw geleden, aan een schittering
van fluweel, zijde en satijn, die niet
meer van deze tijd is
Hierboven hotel „Le soleil d'or".