EIDSCH DAGBLAD ^001' republikeinen: nu of nooit Geschil over Indiërs in Zuid-Af rika voor de V.N. (Telegrafisch van onze Amerikaanse correspondent dr P. G. J. Korteweg). Het Amerikaanse volk staat vandaag voor een belangTyke beslissing in zijn Ischiedenis, voor een keus, die des te moeilijker is, omdat het niet gaat tussen n wit, tussen volstrekt goed en volstrekt kwaad. De politieke koers van Eisenhower en Stevenson verschilt slechts in nuancen, tij wel alle voorspellers menen, dat de partijen elkaar in sterkte niet veel ontlo- Dit feit geeft hun, die er begrijpelijkerwijs grote waarde aan hechten, dat de Ipublikeinen thans de regeringsverantwoordelijkheid zullen dragen, een gevoel of nooit. Dank zij Eisenhower's populariteit en dank zjj zijn aantrekkings- Rracht op dc vrouwelijke kiezers (sex-appeal en Korea-appcal) heeft de republi- rinse partij dit jaar wellicht een kans, die et verschil zou toch wel eens bijzon belangrijk kunnen blijken te zijn. In Koreaanse kwestie kan het de Azia- van Amerika vervreemden of de i d van de Aziaten voor hun vrijheid rsterken. Dit kan ook het handelsver- ;r tussen Europa en Amerika verbe en of belemmeren, en de wapen- eranties aan de oude wereld indruk- kkend effectief maken of verontrus- id symbolisch. [Wat nu weinig meer lijkt dan een lance-verschil tussen Stevenson en .senhower, ontwikkelt zich, zodra deze anncn moeten werken met de partij, lartoe zij behoren, tot een veel groter schil! campagne heeft dat reeds uitgewe- Dit nuance-verschil leidt wellicht tg niet tot een verschil in principe, [sar dan toch wel tot een verschil met in ijpende gevolgen voor de interna- Jpr.ale situatie. Wat het binnenland be- zal niemand willen beweren, dat hower een heksenjager is, maar n dit opzicht zouden bij de verkie- van Ike krachten tot gelding kun- i komen, die Amerika's reputatie als an de vrijheid ernstig afbreuk kunnen doen. Vooral in de ogen in politieke, intellectuele en kerkelijke lamemers in Europa, iclis dit van binnenlandse aard lijken nuanceverschil zou het uiteendrijven in de twee contingenten in de hand nnen werken. Dc candidaat, die 266 stemmen op Izijn naam brengt, wint de grote prijs. ■Een overwinning in een bepaalde staat ;rt hem een zeker aantal stemmen en dit aantal is afhankelijk van het Jv.onertal van die staat. Wie zo in de Baat New York wint (45 stemmen) of 1 California of Pennsylvania (ieder 32 jemmen) verkrijgt een groot brok der jemmen. Daarop volgen: Illinois (27), :as (24). welke stemmenaantallen ook i te versmaden zijn. Wat deze verkiezing zo spannend iakt, is het feit, dat geen der candi- en er met zekerheid op kan rekenen, e grote happen op zijn bord te krij- Vrijdag heeft Stevenson een ris- ite stunt uitgehaald. Hij onderbrak tournee en stelde dus zijn verkie- ingsluisteraars teleur om in Illinois, raar hij gouverneur is, een poging te i een ernstige opstand in de staats- angenis te onderdrukken. Tot grote pluchting van Stevenson's partijgeno- n slaagde hij daar in snel en overtui gd Dit dapper optreden kan hem de i stemmen van Illinois opleveren. Maar ,35 interventie mislukt, dan had hem at. door de slechte indruk, het presi- entschap kunnen kosten. In New York en Pennsylvania zou isenhower, volgens de opinie-onder- rekers, nog een kleine voorsprong heb- doch de voorkeur van de publieke „,nie ontwikkelt zich reeds sedert Aken vrij algemeen in de richting van Itevenson. Californië cn Texas behoren b: de onzekere staten. I De uitslag van de staat New York zal jtij vroeg bekend worden cn de candi- Isat. die daar wint, krijgt ineens een grote voorsprong. Door het tijdsverschil cn lang op het resultaat van Cali- moeten wachten, en juist Cali- zou de doorslag kunnen geven. ich niet spoedig herhalen zal. De laatste loodjes Op de laatste avond voor de verkie zingsdag toonde het televisiescherm een enigszins vermoeide Eisenhower en een zeer vermoeide Stevenson. Eisenhower sprak ie Boston voor een volle zaal. Hij verpersoonlijkte daar een trouwhartige, gelovige vaderfiguur, ont hield zich van schimpen op zijn tegen standers en bespaarde anderzijds zijn gehoor elk diepzinnig denken, tenzij men de bewering „Amerika is goed, daarom is het groot" diepzinnig zou wil len noemen. Al met al was dit toch wel een rede. die Eisenhower goed zal hebben ge daan, met name bij de ouderen onder zijn gehoor Van Stevenson kon men tot dusverre zeggen, dat hij geen fout heeft gemaakt in zijn gehele campagne. Op deze laat ste avond evenwel heeft hij zijn kans bij lange na niet uitgebuit. Een grote fout was, dat zijn rede niet precies op tijd eindigde, waardoor het verheffend slot voor het televisiepubliek verloren ging. Bovendien was het psychologisch onjuist op deze laatste avond tot twee maal de mogelijkheid te vermelden dat hij de verkiezing kan verliezen. Ten slotte was het alweer psychologisch onjuist tweemaal toe te geven wel zijn uiterste best te hebben gedaan, doch niet ten volle over zichzelf tevreden te zijn. Zulk een bescheidenheid zou in Europa wellicht gewaardeerd worden, doch de perfectielievende Amerikanen horen zulke bekentenissen toch met enige ver wondering. En hun vertrouwen in de candidaat wordt aldus niet versterkt. Het is moeilijk te zeggen, van hoeveel gewicht zulk een laatste optreden voor de televisie nog is. Men kan zich even wel niet aan het gevoel onttrekken, dat Stevenson op deze laatste avond een belangrijke fout heeft gemaakt, die hem veel stemmen kosten kan. VAKBEWEGING IN ACTIE. De Amerikaanse vakbonden AFL, CIO en de verenigde mijnwerkers onder John- Lewis hebben voor het eerst in de ge schiedenis alle openlijk steun toegezegd aan een candidaat voor het president schap. Hoewel de leiders van deze orga nisaties zich hebben uitgesproken voor de democratische candidaat, gouverneur Stevenson, zijn de leiders van de bon den van timmerlieden, zeevarenden en arbeiders in de bouwvakken binnen de AFL op de hand van generaal Eisen hower. Als gevolg van een intensieve cam pagne in honderden bladen van de vak beweging zullen de organisaties haar diensten bij de verkiezingen verlenen, o.m. door het opbellen van de ingeschre ven kiezers, het vervoer der stemge rechtigden naar en van de stembureaux en het toezicht houden in de stemlokalen. De kosten van deze campagne worden geraamd op twee tot meer dan vier millioen. In enige steden hebben de AFL en de CIO, die zeggen samen 14 millioen leden te hebben, plannen uitgewerkt om cr voor te zorgen, dat alle kiesgerechtigde georganiseerde arbeiders hun stem uit brengen. AMERIKAANSE KAPPERS VOOR SPELLEN OVERWINNING VAN STEVENSON. Amerikaanse kappers hebben hun klanten naar hun mening over de uit slag der komende verkiezingen gevraagd. Het resultaat hiervan was dat 208.836 klanten het op de democraat Stevenson en 203 140 op zijn republikeins mede- candidaat Eisenhower hielden. Gezegd wordt dat de kappers het met dit opinie- qnderzoek gedurende meer dan twintig jaar, met éen uitzondering, bij het rechte eind hebben gehad. WEERBERICHT Enige regen De Bilt verwacht tot Woensdagavond: lalf tot zwaar bewolkt met enige regen, •wtige tot krachtige en langs de kust tldelijk harde wind, aanvankelijk Zui- 'el|Jk, later Zuidwestelijk tot Westelijk, 'annacht zachter, morgenoverdag on- jeveer dezelfde temperaturen als van- (Opgemaakt te 10 uur). 5 NOVEMBER [oogwater te Katwijk te 5.05 en 17.24 u. t nummer bestaat uit zes pagina's Ten behoeve van de door de waters nood in de Italiaanse Povlakte ge troffen boeren is gisteren een geschenkzending vaarzen te Roo sendaal door de heer Ir Th. C. M. Rysenbeek. Directeur van het veeteeltwezen van het Ministerie van Landbouw, overgenomen. Deze zending, die bestond uit een 60-tal vaarzen, werd te Roosendaal samen gevoegd met een zending van 100 koeien. Na de aanvaarding vervoerden de autoriteiten ook een beestje. Von rechts naar links ziet U: de heer Rysenbeek. de heer fohan dc Veer. voorzitter Bedrijfsschap Vee en Vlees, en geheel links, de heer H. Venema. namens de Veeartsenij- kundige dienst. OE AMERIKAANSE VERKIEZINGEN AanfaiuitgeDracnte stemmen van I912af Grote Poolse haring-order De Nederlandse Bond van Haring- handelaren heeft naar Polen 20.000 vaten vette haring en 15.000 vaten volle haring verkocht. Deze haring zal in de loop van deze maand worden verzon den. Egyptische nota aan Engeland INZAKE DE SOEDAN De Egyptische regering heeft gisteren de nota over Soedan, die Zondag door generaal Naguib aan dc Britse ambas sadeur in Egypte is overhandigd, ge publiceerd. De inhoud van de nota komt in grote trekken overeen met die van de tussen Egypte en de partijen van het Soedanese „onafhankelijkhcids- front" gesloten overeenkomst. De Egyptische regering verklaart, over tuigd te zijn van „het recht van de Soe- danezen, over hun eigen lot te beslis sen en te zijner tijd en onder de nodige waarborgen hun eigen toekomst in handen te nemen". De nota voorziet in een overgangs periode van ten hoogste drie jaar, waarin de gouverneur-generaal het hoogste constitutionele gezag zal uit oefenen, daarbij bijgestaan door een commissie van vijf leden. Engeland en Egypte zullen bij overeenkomst twee Soedanese leden van de commissie aan wijzen. Deze overeenkomst zal aan het Soedanese parlement ter goedkeuring worden voorgelegd. Het vijfde lid van de commissie zou een Pakistanier of een Indiër zijn, res pectievelijk voorgedragen door do rege ring van Pakistan en India. De vijf commissieleden zouden bij decreet door de Egyptische regering benoemd wor den. De gouverneur zou verantwoorde lijk blijven tegenover de beide .liquide rende mogendheden" voor zover het za ken betreft van niet strikt binnenlands belang. Een commissie van zeven zou toezicht moeten houden op de verkiezingen, die voor het einde van dit jaar gehouden zouden moeten worden Tenslotte wordt in de nota gezegd, dat de Britse en Egyptische strijd krachten minstens een jaar voor het kiezen van de grondwetgevende verga dering die over de toekomst van Soedan zal beslissen, moeten worden terugge trokken. Misstap van Charley Chaplin M Toen Charley Chaplin in het E „Ambassadeurs Theatre" te Parijs ingehuldigd werd als erelid van de Franse vereniging van acteurs, struikelde hij en viel bijna door het luik van het soufleurshokje. De 600 aanwezige acteurs en actrices, die hem toejuichten, barstten in gelach uit, waarop Chaplin zeide: „dat is H nu juist myn gewone werk". lillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfl Een resolutie ingediend Jooste, leider der Zuidafrikaanse dele gatie bij de Verenigde Naties, heeft in de speciale politieke commissie, by een bespreking van de behandeling der In diërs in Zuid-Afrika, verklaard, dat In dia er op uit is de Zuidafrikaanse vraag stukken op rassengebied voor zijn eigen voordeel uit te buiten. Hij voegde hieraan toe, dat zijn tegen woordigheid bij de behandeling van dit agendapunt niet moest worden uitge legd als te betekenen dat Zuid-Afnka zijn standpunt, dat het hier een louter binnenlandse aangelegenheid betreft, waarmede de Verenigde Naties zich, krachtens de desbetreffende bepaling in hun eigen Handvest, niet mogen inla ten, had gewijzigd. Zuid-Afrika blijft bereid deze angelegenheid met India en Pakistan te bespreken, alhoewel India sinds 1946 geen enkel daadwerkelijk be wijs heeft geleverd, dat het er ernstig naar streeft hierover met ons overeen stemming te bereiken", verklaarde hij. Mevrouw Laksjmi Pandit, leidster van de Indische delegatie, zeide tot haar grote leedwezen te moeten constateren dat het „tot nu toe onmogelijk is ge bleken gerechtigheid voor de Indische burgers van Zuid-Afrika te verkrijgen". Zij herinnerde er aan, dat verschillende algemene vergaderingen moties hadden aanvaard, waarin er bij de betrokken partijen op aan werd gedrongen de on derhandelingen voort te zetten. Zij be schuldigde Zuid-Afrika er van ln 1950 en 1951 te hebben geweigerd de behan deling der Indische burgers in Zuid- Afrika tot een punt van onderhandelin gen met India en Pakistan te maken en zij bracht in herinnering dat secretaris- Strijd in Indo-China gunstiger voor de Fransen Volgens berichten die gisteren te Pariis zijn ontvangen, zijn de Franse troepen, generaal Trygve Lie er niet in geslaagd was de partyen tot elkander te brengen. Volgens mevrouw Laksjmi „gaan de gebeurtenissen in Zuid-Afrika snel in de richting van een onvermijdelijke ramp". Zij achtte het gezag van de Verenigde Naties betrokken by een regeling van het vraagstuk der behandeling van niet- blanken in de Unie. De afgevaardigde van Pakistan, prof. Bokharl, onderschreef het betoog van de Indische vertegenwoordigster. Hij stelde voor, dat de algemene vergade ring „onpartijdige en vooraanstaande personen, die buiten de betrokken partij en staan", zou uitnodigen te helpen by het zoeken naar een oplossing van dit vraagstuk. Veertien Aziatische en Afrikaanse landen hebben een resolutie ingediend, volgens welke de algemene vergadering een commissie van goede diensten moet instellen voor onderhandelingen tussen Zuid-Afrika enerzijds en India en Pakistan anderzijds. Deze commis sie van drie zou rapport moeten uit brengen aan de achtste gewone zitting van de algemene vergadering. De re solutie doet verder o.m. een beroep op de regering van Zuid-Afrika, de uit- voring van de bepalingen van de wet op afzonderlijke woongebieden op te schorten in afwachting van de voltooi ing van bovengenoemde onderhande lingen. De indieners van de resolutie zijn: Afghanistan, Birma, Egypte. India. In donesië, Irak. Libanon, Liberia, Pakistan Perzië, de Phllippynen, Saoedi-Arabië, Syrië en Jemen. De Breestraat omstreeks 1900 ge zien vanaf de Hogewoerd. De paardentram beheerste het verkeersbeeld Commissie-besluiten ter V.N. De beheerschapscommïssie der V. N aanvaardde met 46 tegen 1 stem, bij twee onthoudingen, een ontwerpreso lutie inzake rassendiscriminatie in af hankelijke gebieden. In de resolutie wordt de algemene vergadering verzocht, de besturende landen aan te bevelen om discrimine rende wetten af te schaffen en de inwo ners van de afhankelijke gebieden, onge acht hun ras te laten delen in alle open bare faciliteiten, De sociale commissie heeft een Rus sische resolutie verworpen, waarin werd voorgesteld, het gebruik van pers, radio, film en andere voorlichtingsmiddelen voor het bevorderen van „agressie en oorlog" te verhinderen. Volgens de resolutie was in bepaalde landen de oorlogspropaganda toegeno men „sinds de algemene vergadering in November 1947 een resolutie heeft aan genomen inzake maatregelen tegen pro paganda voor de aanstokers van een nieuwe oorlog". De Amerikaanse afgevaardigde Sprague noemde het Russische voorstel „een Trojaans paard, gehuld in mooie phra- sen". Naar zijn mening beoogde de Sovjet-Unie niet het bevorderen van de vrede, maar „het opleggen van eenvor migheid ten aanzien van de voorlich ting". De Gasperi doet beroep óp Zuid-Slavië Premier de Gasperi van Italië heeft in een rede ter gelegenheid van de Dag van de nationale eenheid" van Zuid-Slavië „een daad van goede wil" gevraagd ten einde het vraagstuk Triest te regelen. Sprekend op het oorlogskerkhof te Redipuglia in Noord-Italië, waar 100.000 Italianen rusten, die gesneuveld zyn in de twee wereldoorlogen, zeide de Gas peri: „De democratie is geduldig, maar zij is ook vasthoudend en gaat gebukt onder haar verantwoordelijkheden. De verantwoordelijkheden van het democra tische Italië zyn ook de uwe en. bovenal, die van de geallieerden, die ons een vredesverdrag hebben opgelegd, dat zy niet konden handhaven. Later vervin gen zy het door een verklaring, die zij als „gentlemen" niet kunnen Intrekken". Men neemt aan. dat de premier hierbij zinspeelde op de Brits-Amerikaans- Franse verklaring van 27 Maart 1948, waarin gezegd werd. dat Triëst aan Italië moet worden teruggeven. IN OCTOBER WERD GESPAARD. Hoewel October over het algemeen geen gunstige spaarmaand is. vertoont deze maand dit jaar een gunstige ont wikkeling. Bij de Rijkspostspaarbank werd ingelegd f 34 millioen en terugbe taald f 31 8 millioen, zodat het spaar overschot f. 2.2 millioen bedraagt. In de maanden Januari October is totaal in gelegd f 311.4 millioen en terugbetaald f. 306.5 millioen, zodat het spaarover schot thans bijna f. 5 millioen beloopt. Dit cijfer steekt gunstig af tegenover vorig jaar, toen in dezelfde periode een bedrag van f. 96.2 millioen werd ont- spaard. Nu brengt deze ..stoomwagen" slechts een smalend glimlachje te weeg. maar in de tijd. waarin hij werd vervaardigd, omstreeks 1900 vervulde hij velen met bewondering. Thans is dit museumstuk in het be zit van de heer M. Edwards uit Norwich, die er jaarlijks mee deel neemt aan een veteranen-wedstrijd. Dit jaar startte hij met 164 andere veteranen in Hyde Park te Londen. Het einddoel was Brighton. Of hij daar reeds is aangekomen, vermeldt de historie niet. Besprekingen tussen Suriname en de Antillen NADER OVERLEG GEWENST. Naar aanleiding van de besprekingen, die werden gevoerd tussen Suriname en de Ned. Antillen, is na het vertrek van de Surinaamse delegatie uit Willemstad, het volgende communiqué uitgegeven: De besprekingen, die gedurende de af gelopen week zijn gehouden tussen de regeringsraad van de Ned. Antillen en een missie van de Surinaamse landsre gering, hebben een aangenaam verloop gehad. Deze uitwisseling van gedachten heeft geleid tot een beter begrip ten aanzien van de wederzijdse standpunten, alsmede met betrekking tot de basis, waarop vruchtbaar zal kunnen worden gewerkt bij de komende voortzetting der Rondetafel-conferentie. Voordat de R.T.C. wordt voortgezet verdient het aanbeveling, dat de re geringen der drie rijksdelen zich zul len verstaan over de beginselen, welke daaraan ten grondslag dienen te lig gen. Voor wat betreft de besprekingen in de algemene vergadering der Verenigde Naties met betrekking tot het staken van het uitbrengen van rapporten door Nederland over de Ned. AntUlen en Su riname, zal worden getracht, tot een ge meenschappelijk standpunt van de drie rijksdelen te geraken. Tot zover het communiqué. De cor respondent van het ANP te Willemstad voe-gt hieraan toe. dat waarnemers als hun mening te kennnen hebben gege ven, dat de Surinaamse missie er niet geheel in is geslaagd, de regeringsraad der Ned. Antillen te winnen voor het standpunt van Suriname in de diverse vraagstukken, indien dit al het doel van haar komst naar de Antillen mocht zijn geweest. Naar men meent, zal de komst van minister Kernkamp zeker verhelde rend kunnen werken. SCHIETPARTIJ IN JOHANNESBURG Bii een vechtDartii tussen politie en kleurlingen in Johannesburg ziin drie kleurlingen gedood en vier gewond. De politie werd met stenen aange vallen. toen zij poogde de directeur voor een tehuis van inheemsen te be vrijden. De directeur wa5 gevangen ge zet door de inheemsen, uit protest te gen een verhoging van de huur. Halve eeuwfeest Oud-Leiden dringen, op iets meer tegenstand van de Vietminh gestoten, nadat zy het belang rijke wegenknooppunt Phu-to hadden bezet. Tengevolge van verbeterde weersom standigheden konden Franse jachtbom menwerpers strijdkrachten van de Viet minh met bommen en mitrailleurvuur aanvallen. Door de sterkere tegenstand van de Vietminh is de opmars van de Franse troepen tot nu niet vertraagd. Het be lang van Phu-to voor de bevoorrading wordt geïllustreerd door het feit, dat de Fransen Zondag in de omgeving van deze plaats een rystvoorraad van 65.000 rantsoenen hebben gevonden. Franse genietroepen voltooiden giste ren een 300 meter lange pontonbrug over de Zwarte Rivier, waarover artille rie en tanks kunnen worden aangevoerd Naar het schijnt heeft het Franse op perbevel maar een beperkt aantal troe pen in deze operatie ingezet, daar het volgens kringen te Pariis mogelijk wordt geacht, dat de Vietminh in het gebied ten Noord-Oosten van Hanoi tot een of fensief zal overgaan. Franse militaire kringen toonden zich vol vertrouwen, dat de nieuwe, naar de overleden maarschalk de Lattre de Tas- signy genoemde linie, iedere aanval uit die richting zou kunnen afslaan Deze nieuwe verdedigingslinie, die de haven stad Haiphong beschermt, bestaat uit 152 bunkers die alle met artillerie zijn uitgerust. 91ste Jaargang DINSDAG 4 NOVEMBER 1952 No. 27755 irecteur: J. W Henny Ho (dredactie: B W Menkhorst en J Brouwer dagblad voor leiden en omstreken f.6per kwartaal: f 0 47 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1