LEIDSCH
DAGBLAD
Verboden bloem uit tuin van Europa
voor lady Ismay
Begroting 1953 Zuid-Holland
Frans-Duitse Saarbesprekingen
afgebroken
Veel wordt nu nog meer onzeker
lord Ismay niet ontevreden over
groeiende Navo-samenuverking
,.Goe(l moreel belangrijker dan bataljons,
kanonnen en vliegtuigen"
(Van een onzer redacteuren)
De secrelaris-generaal van de NAVO, lord Ismay, heeft na zijn
iezoeken aan Kopenhagen, Oslo, Lissabon en Rome de afgelopen
lagen een bezoek aan ons land gebracht in gezelschap van zijn echt
genote. Tussen een overladen programma van plechtigheden van
Uerlei aard door zijn besprekingen gevoerd met de Nederlandse auto-
iteiten over de hangende defensieproblemen, heeft lord Ismay Zater-
lagmiddag in Den Haag tijdens een persconferentie zijn inzichten
treergegeven over enkele dier vraagstukken, terwijl voordien lady
smay haar naam schonk aan een dahlia van de Leidse kwekers J. G.
allego en Zonen als symbool van opbloeiend internationaal begrip.
Honderd eenden en een
Leidse dahlia
Zaterdagochtend heeft Prins Bernhard
jn de secretaris-generaal van de Noord
tlantische Verdedigings Organisatie een
ichtpartij aangeboden op het buiten
aaphorst *te Wassenaar. In gezelschap
in nog enkele gasten werd een succes-
ille eendenjaclrt gehouden („Een stuk
honderd", vertelde lord Ismay later
iet voldoening aan zijn echtgenote)
aarna op het jachtslot Terhorst door
et Koninklijk Paar met lord en lady
smay werd geluncht.
Terwijl lord Ismay nog enkele bespre-
Ingen met autoriteiten voerde, verleen-
e lady Ismay in een intieme plechtig-
eid in hotel De Witte Brug haar naam
an een nieuwgekweekte dahlia van de
irma Ballego te Leiden.
De heer Ballego sprak haar met een
nkel woord toe. waarin hij eir aan her-
inerde. dat Holland wel eens de „tuin
;n Europa" wordt genoemd, al moge
it wat overdreven klinken tegenover
at sommige proeftuinen in Engeland
n te brengen. De Leidse dahliatui-
hebben echter hun faam over de
rereld voorgoed gevestigd De dahlia is
m over de gehele wereld bekende bloem
orden, nadat de variëteiten in aan-
lant.
Die algemene bekendheid van de
dahlia betekent ook, dat een nieuwe
bloem een over dc gehele wereld be
kende naam dient te krijgen. Spreker
was derhalve dankbaar, dat lady
Ismav haar naam aan deze bloem had
willen schenken, een naam die dc
internationale samenwerking symboli-
zoals de bloem op internationale
waardering en bewondering kan bogen.
Lady Ismay verklaarde daarna, met
en woord van dank voor de geste
an de heer Ballego en bewondering
vinden naar de tuinen van lady
Ismay.
De nieuw vernoemde dahlia, die di
verse getuigschriften van verdienste
heeft verworven, draagt bloemen met
een diameter van circa 20 c.m. en van
een diep zalm-rose tint. De planten wor
den ongeveer 130 c.m. hoog.
Dat lady Ismay aan deze bloem haar
naam heeft willen verbinden, getuigt
Lord Ismay bekijkt dc afbeelding
van dc bloem die naar zijn echt
genote is genoemd. Van links naar
rechts de heer M. Ballego. lord
Ismay. de heer Joustra. mevrouw
Ismay en de heer A. N. Ballego.
De Lady Ismay"
oor de naar haar genoemde bloem
[waarvan slechts een afbeelding kon
'orden overhandigd omdat de bloem
hans niet bloeit, dat zij haar naam
daaraan gaarne gaf.
DOOR GESLOTEN GRENS?
Pen pikant tintje zat er aan deze aan
bieding, door dat het misschien lady
Ismay nog moeite zal kosten de naar
haar genoemde bloem zelf in Enge
land te laten groeien en bloeien, of
dat het de heren Ballego nog moeite
'al kosten, haar dit genoegen te gun
nen. Engeland heeft namelijk sinds
1139 zijn grenzen potdicht gehouden
voor de invoer van Nederlandse
dahliaknollen Het zou de firma
Ballego ongetwijfeld een morele vol
doening schenken, wanneer een
zending van deze knollen langs offi
ciële kanalen haar weg zou kunnen
WEERBERICHT
Zacht weer
Dc Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met gedu-
ënde de nacht plaatselijk lichte regen,
■"ar morgen overdag overwegend droog,
tatige tot krachtige wind in hoofdzaak
ssen Zuid-West en Zuid. Nog iets ho-
temperaturen.
•Opgemaakt te 10 uur)
28 OCTOBER.
Zon op: 7.28 uur: onder: 1719 uur.
Maan op: 15.25 uur; onder: 1.19 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.05 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
President Auriol opent
grootste stuwwerk
President Auriol van Frankrijk heeft
Zaterdagmiddag het reusachtige Don-
zére-Mondragon-stuwwerk in de Rhóne.
het groot-te van West-Europa en de
trots van de Franse ingenieurs, officieel
in gebruik gesteld. De president sprak in
tegenwoordigheid van meer dan 60 am
bassadeurs en diplomaten over het ver
bazingwekkende herstel van Frankrijk,
dat hiermee bewees geen oud en afge
leefd land te zijn. Het is geen wonder
dat Frankrijk in verzet komt als het on
rechtvaardig behandeld wordt, als zijn
opofferingen vergeten of verkleind wor
den. als zijn waarschuwingen in de wind
worden geslagen, aldus Auriol met. een
verwijzing naar Indo-China, Tunis en
Marokko.
Als het stuwwerk eenmaal zijn volle
capaciteit van 2 milliard kilowatt-uur
bereikt zal hebben is dat voldoende om
de mlllioenenstad Parijs een jaar lang
van licht en warmte te voorzien. Het op
gestuwde w ater drijft nu drie en straks
zes turbines aan.
Zeven duizend Fransen. Italianen.
Spanjaarden en Polen hebben 50 mil
lioen kubieke meter grond afgegraven
voor een betonnen paal van 30 kilometer
tussen Donzère en Mondragon.
Het project dient tevens om de Rhone
van Marseille tot Lyon bevaarbaar te
maken. De sluis voor de scheepvaart is
195 meter lang 12 meter breed en 26
meter diep De France ingenieur* bew°-
ïen dat de 8 minuten die nodig zijn om
de sluis te vullen, een were'drecord be
tekenen De kosten hebben l.?5 milliard
gulden bedragen.
niet alleen voor waardering voor dit
enkele product van de Nederlandse
bloemenkwekerij, doch moet tevens ge
zien worden als de erkenning van de
grote verdiensten van Nederland als
selectiecentrum van tuinbouw- en sier
teeltproducten.
De plechtigheid werd bijgewoond door
de heren A. N. en J. M Ballego. ir
Joustra als directeur van de buitenland
se agrarische voorlichtingsdienst, de
heer Pearson van de staf van de Novo
en mr Bergsma van het Ministerie van
Buitenlandse Zaken.
Saamhoorigheidsgevoel
primair
In een andere zaal van De Witte Brug
vertelde Lord Ismay de pers over zijn
Indrukken, opgedaan in ons land, en zijn
zienswijze over enkele actuele defensie
problemen.
De secretaris generaal van de Navo,
die thans zes maanden in functie is,
verklaarde de in die tijd gemaakte
vooruitgang verbazingwekkend te vin
den. wanneer men de enorme problemen
in aanmerking nam die moesten over
wonnen. hoewel hij persoonlijk een snel
lere ontwikkeling met vreugde zou heb
ben begroet.
„Men ziet evenwel de NAVO nog te
veel als een louter militair verbond,
terwijl het in wezen een defensie
organisatie is die ook, en zelfs niet in
de laatste plaats, de verdediging van
culturele en economische waarden
met middelen in diezelfde vlakken
nastreeft. Ook culturele, sociale en
economische samenwerking is van
zeer groot belang. Een goed moreel,
dat wil zeggen een gevoel van grote
saamhorigheid op alle levensterreinen
is belangrijker dan bataljons, kanon
nen en vliegtuigen. Ilebbcn wij dat
saamhorigheidsgevoel eenmaal bereikt,
dan hoeft men zich niet meer zoveel
zorg te maken voor een tekort aan
wat vliegtuigen of soldaten".
Lord Ismay verklaarde, dat Nederland
een van de weinige landen van de Navo is
die aan hun verplichting hebben voldaan
om tijdig aan de NAVO-raad de opge
vraagde militaire sterktec|)fers te zen
den. Door het ln gebreke blijven van de
andere landen kon lord Ismay nog niet
vaststellen, of de Navo-landen gezamen
lijk aan de verplichtingen zouden kun
nen voldoen, die zij te Lissabon voor dit
jaar op zich genomen hebben.
GEEN CENTRAAL GEREGELDE
DIENSTTIJD.
„Dwaasheid" achtte Lord Ismay het,
van een land grotere militaire inspan
ning te vergen, dan het op kan bren
gen. „Militaire inspanningen die tot
een nationaal bankroet leiden, span
nen het paard achter de wagen". Dit is
een van de redenen, waarom niet
centraal een voor alle landen gelden
de dienstplichttijd mag worden vast
gesteld. De regeringen moeten die zelf
vaststellen, mits z« er voor zorgen, dat
de troepen in tweede linie geoefend
en snel mobilisabel z|jn. De troepen
in eerste linie zijn thans in de sterkte
aanwezig, die men in Lissabon heeft
vastgesteld.
Voorts bepleitte lord Ismay. dat de
regeling van de besteding der tegen-
waardegelden van de Marshallhulp voor
de militaire productie voortaan niet
meer langs bilaterale weg door de V.S.
vastgesteld zou worden, doch via de
NAVO.
Zaterdagavond dineerden lord en lady
Ismay ten huize van de Britse ambassa
deur en Zondagochtend vertrokken zij
naar Parijs, na de dienst in de Engelse
kerk te Den Haag te hebben bijgewoond.
Besluit Haagse Kunstmaand
1952
In het vrijwel geheel gevulde Gebouw
voor K. en W. te Den Haag heeft het
Residente Orkest Zaterdagavond de
Haagse Kunstmaand 1952 gesloten.
Voor de werken van Mozart en Hay dn
was het concert-podium meer in een
toneel-podium herschappen. Toen de
kaarsen in de kandelaars ontstoken wa
ren. verschenen de musici in fraaie Bie-
dermeyerkiedij en met pruik en ten
slotte namen ook een vorst en zijn ge
malin. mitsgaders het gevolg, op het
toneel plaats.
Dat alles verwekte veel vrolijkheid bij
de luisteraars. E-n vrolijkheid, die er
natuurlijk ook was toen in de Afscheids-
symphonie een voor een de kaarsjes wer
den uitgeblazen, waarbij door de ver
dwijnende musici niet werd vergeten nog
een laatste reverence te maken.
Van Otterloo eveneens gepruikt!
„i zijn musici hadden een zeer warm en
hartelijk applaus in ontvangst te nemen.
In tegenwoordigheid van vele Britse
en Nederlandse autoriteiten is
Zaterdag te 's-Hertogenbosch het
Britse oorlogsgedenkteken, dat aan
de Oostelijke ingang van de stad is
opgericht ter nagedachtenis aan de
gesneuvelden van de „53ste Welsh
Infantry Division", plechtig inge
wijd. De onthulling geschiedde door
generaal-majoor C. F. C. Coleman.
destijds brigadier-generaal van de
divisie. De inwijding werd verricht
door de Lord Bishop van St. Asaph.
De foto toont het moment, waarop
het gedenkteken onthuld wordt.
De Amerikaanse luchtmacht heeft de
Instelling van een commissie voor het doen
van aanbevelingen ter bereiking Tan een
maximum aan zuinigheid bij de aanleg
van Amerikaanse luchtbaees ln de gehele
wereld bekend gemaakt.
Kosten Wegenplan nog 86 millioen
12 Millioen voor nieuw
Provinciehuis
Ged. Staten van Zuid-Holland heb
ben aan Pror. Staten de provinciale
begroting voor 1953 aangeboden.
In een begeleidende voordracht delen
Ged. Staten o.a. mede. dat voor de
Gewone Dienst de financiële situatie
verbeterd Is. doordien de regering
heeft afgezien van haar aanvankelijk
voornemen om het percentage van het
aandeel van het Provinciefonds in de
opbrengst van een aantal Rijksbelas
tingen te verlagen van 0,7 tot 0,62%.
f 25.000 op No. 1312
In de 517e staatsloterij. 3e klasse le
lijst is op het nummer 1312 een pr|js
gevallen van f25 000.
MR KRANENBURG TE POESAN
Mr Kranenburg U Zaterdag te Poe-
san aangekomen. Hii was in gezelschap
van de heer Ketel. Nederlands verte
genwoordiger in de commlsssie der VN
voor de hereniging en het herstel van
Korea.
(Telefonisch van onze Parijse
oorrespondent
Enkele dagen eerder dan in Parijs
over het algemeen verwacht werd.
zijn Zaterdagavond dc besprekingen
tussen Frankrijk en Duitsland over de
Europeanisatie van het Saargebied
afgebroken. Dit werd medegedeeld
door een officieel communiqué, dat in
Bonn door kanselier Adenauer en dc
Franse hoge commissaris, André
Frangois Poncet, werd uitgegeven.
Weliswaar verklaart dat communiqué,
dat Frankrijk en Duitsland voort zui
len gaan naar een accoord te stre
ven. maar veel meer dan een doekje
voor het bloeden is die mededeling
niet. Uit de openhartigheid, waarmee
verder nJ. wordt geconstateerd, dat
het niet mogelijk is geweest overeen
stemming te bereiken inzake de da
tum der verkiezingen in het Saarge
bied, blijkt al wel overduidelijk, dat
men zich over die voortgezette po
gingen liever geen al te hoge illusies
maken moet.
Intussen kan men niet zeggen, dat de
Franse en Duitse onderhandelaars hun
gesprek Uohtainniig hebben verbroken,
want de laatste maanden, om precies te
zijn sinds einde Juli, ging er bijna geen
week voorbij of er werden tussen Bonn
en Parijs één of twee nota's gewisseld.
Nbta's, die alle betreking hadden op
een gemeenschappelijke verklaring, die
I over het Saarprobleem zou worden ge-
publiceerd en waarin dan Schuman en
Adenauer de punten zouden hebben op
gesomd. waarover ze het inmiddels he
lemaal of b|jna eens waren geworden.
Maar die lijst is nu dan wel zo mager
gebleken, dat men er met goed fatsoen
niet mee voor de dag heeft willen ko
men.
Al is de correspondentie tussen Schu
man en Adenauer met opvallende dis
cretie gevoerd, tooh meent men in Pa
rijs te weten, dat hun beide standpun
ten zich de laatste weken steeds verder
van elkaar verwijderd zouden hebben.
Duitsland zou zijn terugigekomen op z|jn
aanvankelijke erkenning van de econo
mische voorrechten, die de Fransen
thans ln het Saarland genieten, terwijl
I Sahuman van z|jn kant. ongetwijfeld
op aandrang van de premier van Saar
land, Hoffmann, steeds minder bereid-
i heid moet hebben getoond om de drie
pro-Duitse partijen vr|jiheid van hande
ling in het Saargebied toe te staan.
Een laatste beroep van Poncet om be
grip bij Adenauer voor de belangen die
Frankrijk in de Saar verdedigt, als re
delijke tegemoetkoming voor de verlie
zen die het tijdens de oorlog heeft ge
leden. is dus Zaterdag vruchteloos ge-
bi eken.
Onder deze omstandigheden heeft
Hoffmann, die ziah Zaterdag op drin
gend verzoek met de Franse ambassa
deur Grandval en de zeven voornaam
ste politieke leiders in het Saargebied
naar Parijs had gespoed en vier uur
lang met minister Sohuman aan de
Quay d'Orsay confereerde, blijkbaar
trien reden meer gezien om de datum
van de verkiezingen ten tweede male
uit te stellen. Te minder omdat zo"n-
uitsel grondwetsherziening noodzakelijk
had gemaakt, aangezien op 12 Decem
ber a-s. het huidige Saarparlement zijn
tijd officieel zal hebben uitgezeten.
De verkiezingen, waarvan in Par|js
verwacht en in Bonn gevreesd wordt.
dat ze de Frans gezinde regering een
overwinning zullen bezorgen, blijven
J nu dus waarschijnlijk op 30 November
I a.s- bepaald.
j Te verwaohten is. dat, nu de Europea-
i nisaUe van de Saar naar een vage toe-
bomot i.s verwezen, ook de ratificatie
i van de verdragen van Parijs en Bonn
i in belde landen nogmaals een nieuwe
vertraging zullen ondervinden.
Verscheidene Franse parlementariërs
i hadden namelijk hun adhaesie met die
verdragen afhankelijk gesteld van een
overeenkomst ten aanzien van de Saar-
kwestle
Een ander zeker uitvloeisel is. dat de
hoofdzetel van het Sohuman-plan. die
Immers volgens besluit der zes ministers
i ün Mei te Parijs genomen, in het ge-
j europeaniseerde Saarbrücken gevestigd
i zou worden, nu wel tot ln lengte van
I dagen in Luxemburg zal blijven.
Uitraard zal. over het algemeen geno-
I men, de Frans-Duitse verstandhouding
door het fiasco van deze Saarbesprekin
gen met verbeterd worden en in Parijs
verwacht men. dat Bonn nu de Saar-
kwestie bij de Europese raad aanhangig
zal maken, terwijl tevens gerekend
wordt met de mogelijkheid, dat Ade
nauer ook zal trachten de U.N.O. in
deze kwestie te interesseren.
De Saarkwestie heeft men b|j her
haling de toetssteen genoemd voor
het Europese besef, zowel van Franse
als van Duitse leidende kringen. Nu
het in beide landen dus niet mogelijk
is gebleken om het probleem ln de
zogenaamde Europese geest tot een
oplossing te brengen, moet nog ster
ker met de mogelijkheid rekening
worden gehouden, dat Amerika t.z.t.
en dat wil natuurlijk in elk geval
zeggen: na de presidentsverkiezingen
een aanbod zal doen tussen beide
partijen te bemiddelen.
Par|js ziet zo'n bemiddeling met ta
melijk vertrouwen tegemoet, omdat men
ziah hier herinnert, dat Aoheson in "47
de belofte heeft gedaan het Franse
standpunt te zullen ondersteunen,
j Maar nabuurl|jk zou moeten worden
afgewacht, of en in hoeverre Achesons
democratische of republikeinse opvolger
ziah mettertijd gebonden zal achten
met de toezegging van zijn voorganger.
In ieder geval zijn ln dit verband twee
dinger zeker: ten eerste dat de afstand
Bonn—Washington, diplomatiek gespro
ken. sindsdien niet onaanzienl|1k werd
ingekort, en ten tweede dat Parijs ook
in dit verband geen enkele reden heeft
zioh daarover te verheugen.
Kroon schorst Raadsbesluit
GEEN FRIESE STRAATNAMEN?
Naar wij vernemen heeft de Kroon
een raadsbesluit van de gemeente Has-
kerland geschorst tot 1 April 1953, han
gende een onderzoek naar de vraag of
het in stri'd ls met de wet of het alge
meen belang, in welk Raadsbesluit be
paald was. dat de straatnamen voortaan
uitsluitend in de Friese taal zouden moe
ten luiden.
B en W hadden voorgesteld zowel de
Nederlandse als de Friese namen te
bezigen.
Wat de kapitaaldienst betreft, is de
kapitaalschaarste. welke in het afgelo
pen jaar de uitvoering van provinciale
werken in ernstige mate belemmeren, in
de laatste maanden aanzienlijk minder
geworden, zodat de financiering van de
kapitaals-uitgaven ln 1953 nu reeds ver
zekerd is.
De minister van Financiën heeft me
degedeeld. dat op grond van de thans
ten dienste staande gegevens moet wor
den verwacht, de als gevolg van de huur
verhoging en de wetswijziging geschatte
hogere opbrengst van de personele be
lasting niet zal worden bereikt.
Ged. Staten hebben gemeend bij de
raming van de post niet te moeten af
wijken van de door de belastingdienst
verstrekte gegevens, waardoor die ra
ming f. 381.000 lager moest worden ge
steld dan vorig jaar. De voorzieningen,
welke voor 1953 zijn uitgesteld, zullen
later toch aan de orde komen.
Er ls goede grond voor de verwach
ting, dat de regering in de loop van het
volgend jaar met een herziening komt
inzake de wegenfinanciering.
Ged. Staten koesteren de hoop. dat
zulks tot een verlichting van de op de
Gewone Dienst drukkende last voor de
secundaire wegen zal leiden. Zonder dat
zou het de Provincie onmogelijk zijn het
wegenplan geheel tot uitvoering te
brengen.
De uitgaven welke ten laste van het
dienstjaar 1952 voor de uitvoering van
het Wegenplan kunnen worden gedaan,
zullen slechts betrekkelijk gering zjjn en
vermoedelijk beneden een bedrag van
drie millioen gulden blijven.
Een nieuwe berekening is opge
maakt van de uitgaven, welke dc vol
tooiing van het Provinciaal We
genplan nog zal vorderen, geba
seerd op het tegenwoordige kostenpeil.
Deze berekening heeft uitgewezen, dat
met de voltooiing van genoemd plan
nog ongeveer een bedrag van f. 86
millioen gemoeid zal zijn. De capaci
teit van de technische dienst van de
Prov. Waterstaat laat toe de meest ur
gente werken in een zodanig tempo
uit te voeren, dat jaarlijks gemiddeld
een bedrag van f. 10.000.000 wordt ver
werkt. De niet urgente werken zouden
daarna in een enigszins lager tempo
van gemiddeld f. 6.000.000 per jaar
tot uitvoering kunnen worden ge
bracht.
Ook zullen In de naaste toekomst be
langrijke investeringen moeten plaats
vinden voor de uitvoering van werken
aan rivieren, kanalen, sluizen, bruggen
enz., voor de aanleg van rijwielpaden en
voer de bouw ^van het nieuwe Provin
ciehuis. Het laat zich aanzien, dat de
uitvoering van laatst bedoeld project
binnen afzienbare tijd ter hand zal kun
nen worden genomen. Rekening moet
worden gehouden met een netto-uiteave
van f12 000 000 voorbouw en inrichting.
In diverse Waterstaatswerken zal
voorts in de eerstkomende iaren ver
moedelijk ongeveer f. 10 000 000 geïnves
teerd moeten worden waarvan jaarlijks
gemiddeld f1 500 000 zou kunnen worden
verwerkt Naar de wenselijkheid van uit
breiding van het net van rijwielpaden
in de provincie wordt een onderzoek
ingesteld. Ged Staten stellen rich voor
lopig voor. dat uit dezen hoofde in de
naaste toekomst een bedrag van
f 3 500 000 geïnvesteerd za> moeien wer
den, waarvan jaarlijks f.500 000 zou
kunnen worden verwerkt.
Jiste Jaargang MAANDAG 27 OCTOBER 1952 No. 27748
irecteur: J. W Henny
oofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6— per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507