LEIDSCH DAGBLAD Aclieson lioudt fel betoog tegen sovjet-politiek Is India weer bemiddelaar in Korea? Windhoos zaaide verderf in Drente Ruïnes langs Griendtsveenkanaal 91ste Jaargang ZATERDAG 25 OCTOBER 1952 No. 27747 Directeur; J. W Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 16 per kwartaal: f 0 47 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Gevaren dreigen! Steeds duidelijker blijkt, dat niet ge noeg gewaarschuwd kan worden tegen inrdeeldheid in het Westerse kamp. Het laat zich aanzien, dat Stalin, teen hy zo openlijk zijn kaarten op tafel legde inzake zijn verwachtingen over toekom st :ce onenigheid tussen de leden van de ..vrije wereld", niet zo vreemd gokte. Het is speciaal Frankryk, dat momen teel een hele reeks gevaren opwerpt ten aanzien van de Westelijke eenheid. Eer lijkheidshalve zij toegegeven, dat daar voor reden is, maar het wordt te veel i. .iccentueerd, zodat het moeilijk valt oe tegenstellingen uit de wereld te hel pen. Terwijl in West-Duitsland Adenauer trots het verzet uit socialistische kring een ratificatie van de verdragen in zake vrede en de Europese Verdedigings Gemeenschap (de E.D.Gvrijwel kan garanderen, al zal het niet zo snel gaan, als hij wel zou wensen, heerst er weer eens onzekerheid, of Frankrijk daartoe zal overgaan. Tenslotte zal het vermoe delijk wel meevallen, doch dan vi coaetus (door geweld gedwongen). Voor de zoveelste maal is in Frank rijk opgelaaid de oude vrees voor herstel van een Duitse weermacht en zelfs in zodanige mate, dat ook de instelling van een Europees leger met deelneming van Duitsers opnieuw wordt aangevochten. Leidende figuren als de president der Nationale vergadering Herriot en andere radicalen nemen daaraan deel! Het liefst zouden zy de besprekingen daar over heropenen, alsof het pact dien aangaande niet reeds is ondertekend en ook de handtekening van Schuman ei: aagtOf is dat, gezien de groeiende tegenzin tegen diens beleid, mede oor zaak? De Franse tegenstanders zouden ver dere toezeggingen van de zijde van En geland en Amerika eisen. Op zich zelf niet af te keuren, hoe groter de verbin tenissen, des te beter. Doch de tyd dringt en uitstel is uit den boze Toch zal het wel volgend jaar worden, voor en aleer Frankrijk tot ratificatie overgaat! En dan nog niet van harte, maar uit vrees voor de gevolgen van niet-ratifi- catie. Het is nu juist niet de sfeer, die by zulke belangrijke beslissingen past. Op zich zelf al een gevaarlijk experi ment. gelijk te Parys dan ook wel wordt ingezien, doch bovendien des te gevaar lijker, daar het dan wel eens mogelijk zou kunnen blijken, dat Amerika nau were relaties met Bonn aanknoopte en herstel van de vroegere Duitse weer macht juist zou gaan entameren! Zodat Frankrijk zelf zou hebben geholpen aan herstel van wat het het ergste vreest By oprichting van een Europees leger unen er immers wel Duitse divisies, d.ich onct-Hesclïikt aan het geheel u.i de Westelijke verdediging, hetgeen voor Fiankryk heel wat minder gevaar in houdt dan een weder herleven van een zuiver Duits leger. Niet zonder aarzelen heeft de Franse premier Pinay zich achter zyn minister van buitenlandse zaken gesteld, doch hij moest wel Dan maakt Frankrijk bedenkingen over de lasten van de verdediging van Indo-China tegen de rode agressie. On tegenzeglijk bijt Frankrijk daar het spit af. dat blijkt juist opnieuw, nu de Vietminh weer een fel offensief hebben geopend en niet zonder succes, al dreigt er, gelukkig, nog geen direct gevaar. Frankrijk vraagt daar meer hulp, zowel militair als finantieel en. zoals gezégd, niet ten om-echte. Speciaal Amerika zal die moeten leveren, doch voor de uitslag der verkiezingen daar bekend is, is er niets te verwachten. En tenslotte, wat Frankryk betreft, de gang van zaken inzake het vraagstuk van Tunis en Marokko baart Parys de giootste zorgen, nu ter algemene verga dering der V.N. duidelijk blijkt, dat de Invloed der Arabische Liga, gesteund door de Aziatische en Zuid-Amerikaanse staten, beduidend sterker is dan werd verwacht. Men weet, hoe Frankryk deze aangelegenheid geheel als een binnen landse beschouwt, maar Parys verliest daarbij toch wel te veel uit het oog, dat de zucht naar vrijheid geen kolonisatie meer duldt. Zelfs niet alleen in de be trokken landen, doch ook daarbuiten. Het Franse hardnekkige verzet om te gemoet te komen aan de eisen van beide Noord-Afrikaanse landen kan uiteinde lijk slechts leiden tot een verbreking der banden, zo deze niet met geweld zijn te zyn handhaven. Welke grote ge varen daarin schuilen, niet alleen voor Frankryk doch ook voor de Westelijke gemeenschap, is o.i. zonneklaar. Hoezeer de situatie in Afrika onge wenste aspecten gaat aannemen, blijkt overduidelijk uit de gang van zaken in Kenya, waar de opstandige beweging der Mau Mau zich dusdanig heeft ont wikkeld. dat een krachtig ingrijpen noodzakelijk werd. Laat ons hopen, dat het nog op tijd is In dit licht bezien, is het meer dan begrypelyk, dat de VJ4. ook de apart heidspolitiek van Malan in Zuid-Afrika onder de loupe gaat nemen! Aanhoudend zacht weer Het K.N.M.I. deelt mede: In de laatste dagen Is het weer In West-Europa meer en meer onder in vloed gekomen van Oceaanstoringen. Vooral een diepe depressie die vanmor gen ten Westen van Schotland lag heeft hiertoe bijgedragen. Het binnendringen van Oceaanlucht had een stijging van de temperatuur en af en toe regenval tot gevolg Achter een randstoni^g, die gistermiddag plaatselijk zware buien en hier en daar zelfs onweer veroorzaakte, stroomde onstabiele lucht ons land bin nen. waarin enkele buien voorkwamen. De depressie bij Schotland neemt nu ge leidelijk in betekenis af. De buiigheid zal hierdoor ook spoedig minder worden, zodat vooral morgenochtend flinke op klaringen zullen voorkomen Later op de cag kan de invloed van een nieuwe sto fing, die vanmorgen nog ten Noord- Westen van de Azoren lag. merkbaar worden. Het zachte weer blijft daarbij echter aanhouden. De Amerikaanse minister van buiten landse zaken, Achcson heeft gisteren in een debat in de politieke commissie der Verenigde Naties, een volledig overzicht gegeven van de Koreaanse oorlog en de wapenstilstandsbesprekingen te Pan- moendjon. Hij sprak ter ondersteuning van een mede door de Britse delegatie gesteund voorstel, neergelegd in een re solutie der algemene vergadering, in houdend dat de assemblee een beroep zal doen op de Chinese communistische regering om een wapenstilstand te slui ten op de door de Verenigde Naties aan geboden voorwaarden. „De Verenigde Naties", aldus Aeheson, ..hebben al het mogelijke in het werk gesteld om tot een vrede in Korea te komen, doch de aanvaller heeft alles gedaan om het tot stand komen van vrede te verhinderen. Het verloop der wapenstilstandsonderhandelingen heeft een einde gemaakt aan vele hoopvolle verwachtingen". „Willen de communisten werkelijk vrede?", vroeg Aeheson. „Zo ja, dan zullen de Verenigde Staten alles in het werk stellen om deze wens te hel pen verwezenlijken. Zo niet, dan zul len de Verenigde Staten en de andere leden der Verenigde Naties de strijd voortzetten, zo lang dit nodig mocht zijn". Hij bracht in herinnering, dat de Verenigde Staten in 1947 hebben voor gesteld een vier-mogendheden conferen tie te houden, die verkiezingen in geheel Korea zou moeten uitschrijven en die een schema zou moeten opstellen voor een voorlopig Koreaans wetsbestel. De Sovjet-Unie had dit voorstel echter van de hand gewezen. „Het werd de Ver enigde Staten toen duidelyk dat niets meer kon worden verwacht van Ameri kaansRussische besprekingen", ver klaarde Aeheson. „De geallieerde legerleiding heeft de beschikking gekregen over een grote hoeveelheid bewijsmateriaal, waaruit blykt, dat. zelfs nadat de Russische be zettingstroepen in 1949 uit Noord-Korea waren teruggetrokken, de Sovjet-Unie dit gebied heimelyk onder toezicht hield, onder meer door het handhaven van een Russische geheime politie. Het ver enigde opperbevel beschikt voorts over bewyzen. dat de communistische gueril- la-strijdkrachten in Korea van uit het Noorden manschappen en uitrusting ter beschikking kregen gesteld en dat ook de financiële kosten op deze wijze wer den gedekt", vervolgde minister Aeheson. die overigens de ganse kwestie van het begin af aan nog eens oprakelde in -en rede, wars van alle propaganda, doch geheel ingesteld op de realiteit. De Russische beschuldigingen, dat de V.S. een bacteriologische oorlog voeren, noemde Aeheson „volkomen onwaar". Hy herinnerde er aan, dat de Sovjet- Unie haar veto had uitgesproken over een resolutie strekkende tot het instel len van een onpartijdig onderzoek naar deze beschuldigingen. Na zyn rede. diende Aeheson de reso lutie in. die een beroep doet op de com munisten om het conflict in Korea tot een oplossing te brengen. Nog 19 landen hebben zich er achter geschaard n 1. Australië. Belgie, Canada. Columoia. Denemarken. Ethiopië, Frankrijk. Grie kenland. Honduras. IJsland. Luxemburg. Nederland, Nicaragua. Nieuw-Zeeland, Noorwegen, de Philippljnen, Siam. Tur kije en Uruguay. Volgens een bericht in enige New Yorkse bladen heeft de Amerikaanse regering India verzocht „te helpen bij het bereiken van een bestand in Korea door diplomatiek contact op hoog niveau met Aziatische communisten". Volgens een ander bericht was ge meld, dat „hooggeplaatste Amerikaanse en Britse functionarissen in Washington India hebben voorgesteld een actieve diplomatieke rol te spelen en zijn con tacten in Peking te gebruiken om na te gaan. of de Chinese communisten nieu we stappen wensen te ondernemen". Luidens dit laatste bericht had pre mier Nehroe „tot dusver nog niet te I kennen gegeven, of hij op deze voorstel len wilde ingaan of niet" I In kringen van de Britse delegatie bij de V.N. is echter inmiddels verklaard. I dat Engeland inzake Korea geen stap- pen by India heeft gedaan „noch op regerings-, noch op delegatieniveau. hoewel de Britse delegatie natuurlijk in voortdurend contact met Je Indiase vertegenwoordigers staat, evenals met alle andere leden van het Gemenebest". Het hoofd van de Indiase delegatie, mevrouw Pandit, zeide „Ik heb over 1 deze stappen door Westelijke diploma- J ten niets gehoord behalve hetgeen in de pers verschenen is Er hebben geen I Westelijke diplomaten m|j over deze kwestie geraadpleegd en ik heb geen commentaar". Wel zeide zij. dat tussen verscheidene delegaties geheime besprekingen aan ue 1 gang zijn ter beëindiging van de impasse bij de bestandsbesprekingen in Korea. I zy zeide geen bijzonderheden hierover I te kunnen verstrekken I Voorts deelde zU mede, dat zy heden I voor de tweede maal een onderhoud met I de Russische minister van buitenlandse I zaken, Wysjinsky, zal hebben. Naar haar mening wensten de Noord-Koreanen en I de Chinezen een wapenstilstand. In ver- j band hiermee was zij van oordeel, dat I de erkenning van de regering te Peking door de Verenigde Staten een stap naar internationale ontspanning zou zyn. Boerderij verdween van aardbodem Gistermiddag hebben woedende elementen verderf gezaaid in Z.O. Drente, in de streek tussen Schoonebeek en Erica, ten Noorden van de olievelden. Even voor 5 uur werd het snel duister cn uit het donkere zwerk lichtten bliksemflitsen hel op. Een zware regenbui, die ieder, die daartoe moor in de gelegenheid iras. beschutting deed zoeken, ging aan het eigenlijke onheil vooral. Met een angstaanjagend gehuil trok een windhoos over de velden, alles vernielend wat in haar baan lag. In luttele seconden werden uit tal van bomen de kruinen gedraaid of waren de bomen met wortel en al uit de grond gerukt. Muren konden geen weerstand bieden aan de enorme luchtdruk. Ge vels stortten in. daken werden meters ver opgelicht en totaal versplinterd in wyde omtrek over de velden uit gestrooid. Dakpannen vlogen overal door de lucht. In de baan van de hoos is over een Lord Ismay. Secretaris-Generaal van de Nato. werd gistermorgen door Minister-President Dr Drees in zijn werkkamer ontvangen, in het bijzijn van enige Ministers. Van links naar rechts: Minister van Oorlog cn Marine. Ir C. Staf. fhr Mr A. \V. L. Tjarda van Starken- borgh Stachouwer. permanent ver tegenwoordiger van ons land bij de Nato. Minister-President Dr W. Drees. Lord Ismay. Mr J. VI'. Beycn. Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister van Financiën ran de Kieft. afstand van enkele kilometers een enor me ravage aangericht. By de ramp zijn geen mensenlevens verloren gegaan, doch er is een vrij groot aantal gewonden. De materiële schade is zeer aan zienlijk. Zis moeilijk te dragen door de getroffenen, die voor het meren deel tot de werkende stand behoren. Velen hadden hun have en goed niet verzekerd. Onherstelbare vernielingen Even voor het. Griendtsveen-kanaal, in de weg van Erica naar Schoonebeek, zyn van een paar bomen takken afge rukt. Niets wyst er op. dat daar gister middag een natuurramp plaats vond. Maar als men de brug over bovenge noemd kanaal genaderd is, weet men beter. Aan de linkerkant van de weg staat, of beter gezegd: stond, de oude centrale van de N.V. Griendtsveen Turf- strooisel Maatschappij. Sinds drie we ken was dit gebouw in gebruik als land- bouwschuur. De voormalige centrale be vond zioh in de baan van de hoos. De muren konden de enorme luohtdruk niet weerstaan en stortten in. Slechts één van de zywanden bleef overeind. Toen wij gisteravond struikelend over stukken hout en brokken steen van nabij de schade opnamen, bleek dat de bedrijfsruimte en de zich daar achter bevindende landbouw- loods onherstelbaar zijn vernield. De directeur van genoemde N.V., de heer J. P. van der Griendt, uit Zwolle, vertelde dat in de schuur een tractor, eggen en kunstmeststrooiers hadden gestaan. Wat daarvan is overgebleven was toen nog niet bekend, maar men moet aannemen dat uit de ruïnes niets gered zal kunnen worden. De belendende percelen, ook eigen dom van genoemde N.V. liepen grote schade op. Over de totale sohade kon de heer Van der Griendt nog weinig meedelen. Vast staat eohter ln ieder geval dat zy zeer groot is. Gewond werden by de Griendtsveen Maatschappij de heren Bouma en War ners. Zy kregen blessures aan het noofd. De heren Feien, en Musee. werden even eens gewond. Aan de Berkenlaan. die de grens tussen de gemeenten Emmen en Schoo nebeek vormt, staat een woning, die ook een troosteloos beeld vertoont. Het huis, eigendom van de heer Ten Hage. uit Schoonebeek en bewoond werd door de gezinnen Geérsten en Sieben. is nu onbewoonbaar. Een groot stuk is uit Ue achtergevel geslagen; de muren zijn to taal ontzet. Het gedeelte van de regenbak, die zich i boven de grond bevond, knapte af, werd I over het dak gezogen en ln de voortuin gedeponeerd. Éen vuilnisvat van de bu ren vloog door een gat ln het dak en kwam in een der vertrekken terecht. Het kippenhok, dat achter in de tuin stond, waaide door de lucht en raakte t vast in een boom. Men zag de kippen nog even fladderen, doch tegen de kradhten van de hoos waren z- niet op gewassen. En her en der verspreid lig gen nu dode kippen Uit de beschadigingen moet wel de conclusie getrokken worden, dat de wer velstorm vrywel langs de Beekweg is getrokken. Niet alleen sneuvelden tal van bomen, die deze weg omzoomden, doch de boerderytjes en woningen aan weerszijden van de Beekweg. kwamen er geen van allen ongeschonden af. Ver schillende percelen werden min of meer ernstig beschadigd. Het kantoor van de Nederlandse Aardolie Maat-schappy kreeg nogal wat glasschade. Het bedrijf zelf ondervond geen stagnatie door de woedende ele menten. Waardeloos puin Voor Albert v. d. Velde uit Schoone beek heeft de natuurramp wel een byzonder tragisch gevolg gehad. Hij is een 65-jarige weduwnaar en woonde tientallen jaren op een aardig boerde rijtje aan de Beekweg. Het omvatte behalve het woonhuis een grote land- bouwschuur en een 5 a 6 meter hoge kapschuur. Gisteravond was daar nog slechts een zwaar beschadigde woning van over. Her en der verspreid liggen wal brokstukken en puinmassa's. Het is alles wat er van de boerderij overbleef. De grote kapschuur is totaal van de aarde weggevaagd en de ryke opslag hooi is grotendeels verdwenen. De land- bouwsctiuur. waarin 4 koeien en 1 paard stonden, werd volledig opgetild en wat niet door de wervelwind werd wegge slingerd, viel als waardeloos puin in elkaar. Eerste atooiubom- schuilkelder Komt in Den Haag Binnenkort zal in Den Haag begonnen worden met de bouw van een schuil kelder, die aan de moderne eisen vol doet, en ook bescherming biedt tegen de radioactieve uitstralingen van de atoombom. Deze schuilkelder, die on geveer 200 mensen kan bergen, komt onder een nieuw te bouwen winkel galerij op de hock van dc Grote Marktstraat en het Spui. Het initiatief tot de bouw van deze schuilkelder komt van particuliere zyde, n.l. van de heer J. L. Lassen, directeur van een textielmaatschappy in Den Haag. Toen deze tot de bouw van de nieuwe wlnkelgalery besloot, betrok hy tegeiy- kertyd het schuilkelderprobleem in zyn bouwplannen. Hij zette daarmee een tra ditie voort, want in 1934 was hy ook een der eersten in ons land. die, op de zelfde plaats, tot de bouw van een schuilkelder overging. De nieuwe schuil kelder sluit aan bij de oude. zy het dan dat de uit 1934 daterende schuilgelegcn- heid gemoderniseerd zal worden. De heer Lassen heeft zyn plannen met enkele deskundigen zelf ontwikkeld en voorge legd aan het plaatselyk hoofd van de bescherming bevolking. Deze heeft de schuilkelder goedgekeurd an opgenomen in het schuilkelderplan van de gemeente Den Haag. Het ligt in de bedoeling dat deze moderne schuilgelegenheid behalve zijn primaire functie van beveiliging voor degene, die in de er boven gelegen be drijven en kantoren werkzaam zijn, zal dienen als studieobject en als model voor andere gebouwen, welke van een schuilgelegenheid moeten worden voor zien. Daartoe zal de kelder in zekere mate voor bezichtiging worden open gesteld. MAU-MAU NOG NIET GEHEEL GELIQUIDEERD. De regering van Kenya meent, dat het merendeel van de voornaamste ..vijan dige" Mau-Mau elementen thans is ge arresteerd. doch dat er waarschynlijk andere Afrikanen zyn. die de eed hebben afgelegd en de Mau-Mau-campagne kunnen voortzetten. Volgens de woordvoerder „hoopt" de regering de ..hersens" van de Mau Mau gevat te hebben. 26 van de 130 gezochte verdaohten bevinden zich nog steeds op vrye voeten. Bliksem en zwarte wolken Het was noodweer om ongeveer 5 uur. Het donderde en bliksemde en zwarte wolken joegen langs de hemel. Het was alsof de akkers rookten van een zware brand, die donkere rook kolommen over het land braakte. Wat er precies is gebeurd, kan niemand precies zeggen. Juist toen de aarde scheen te scheuren onder een ratelen de donderslag, hoorden de bewoners een hels lawaai in de verte aanzwellen. Zy wierpen zich op de vloer en toen zy. nadat het weer stiller was geworden opstonden, zagen zy. dat de boerdery was verdwenen. Uit de schamele ruines van de schuur renden de koeien en het paard het land in. Maar verder was er geen teken van leven te bespeuren. Al leen het huis bleef gedeelteijk intact, maar de achtergevel was ingestort en door de klapperende dakspanten kon men de blauwe bliksemstralen langs het zwerk zien schieten. Toen na een half uur het onweer bedaarde en de slag regen overging ln een drullig motregen tje. ontdekten de vyf bewoners, dat de verwoesting van hun eigendommen byna totaal was. MS (Ingez. Mrd.-Adv.) WEERBERICHT Later meer bewolking De Bilt verwacht tot morgenavond: Aanvankeiyk flinke opklaringen, maar later toenemende bewolking. En kele verspreide buien. Overwegend ma tige Zuid-Westeiyke wind. Tamely k zacht weer. (Opgemaakt te 10 uur). 26 OCTOBER. Zon op: 7,24 uur; onder: 17.23 uur. Maan op: 14.51 uur; onder: 23,51 uur. Hoogwater 'e Katwyk te 8.09 en 20.42 uur. (27/10 te 9,30 en 22,13 uur Doodty) Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. Finse regering blijft aan De verleden week afgetreden Finse coalitieregering is in ongewyzigde vorm weer aan het bewind gekomen Premier Kekkonen heeft president Pasikm mee gedeeld, dat de breuk tussen agrariërs en sociaal-democraten was geheeld en dat alle ministers hun ontslagaanvrage introkken. Het meningsverschil tussen agrariërs en sociaal-democraten was ontstaan door de voedselprijzen en de huren. De eerste taak van de regering zal zijn het indienen van een wetsontwerp op de pryzen van landbouwproducten (o.m. ter stabilisatie van de inkomsten der boeren op het peil van October 1951 en een hurenwet (die een huurverhoging van 30 procent zal toestaan'. Socialistische en agrarische woordvoer ders deelden gisteravond mede, dat bei de wetsontwerpen nu zouden worden aangenomen. Een Bulgaars vrachtschip met een la ding springstoffen, dat in 1943 voor Pi- reaus tot zinken werd gebracht, is gis teren geexplodeerd. hetgeen een enorme waterhoos veroorzaakte. De ontploffing deed de stad Pireaus op haar grondves ten schudden en werd ln Athene ge voeld. Volgens de eerste berichten is er één dode te betreuren en ziln zes per sonen gewond. De matrlele schade zou aanzien'.yk zijn Het se Ivo bevond zich op een diepte van 40 meter. De ontp'offing deed zich voor, toen duikers met snijbranders bezig waren het wrak te bergen. Vrijdag werd op het Frederiksplem tc Amsterdam de Dag der Verenig de Naties gevierd, waarbij het woord werd gevoerd door Burge meester d'Ailly. burgemeester van Amsterdam, cn door de lieer Scrra-\de bijeenkomst;, de Vlag der Ver- rens. lid van dc Tweede Kamer. De\enigde Naties middenwordt muziekkapel van de Amsterdamse]gehesen. Rondom ziet U de vlaggen politie luisterde de plechtigheid op. van alle landen, die bij de V.N. zijn Een overzicht van het plein, tijdens I aangesloten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1