LEIDSCH m DAGBLAD
Natuur leverde zo goed als geen
„ideale bollengrond"
Overwinning van Bevan op
Labour-congres
Raad van Europa gaat accoord
met plan Eden
91ste Jaargang
WOENSDAG 1 OCTOBER 1952
No. 27727
Directeur: J. W Benny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WiKe Singel 1. Lelden Giro No 57055
Hoofdredactie: B. W Menkhorst en J. Brouwer t6.— per kwartaal; f 0 47 per week Telefoon Du en Adm.: 25041; Red 215J7
Met liet op 1 September jl. inge
voerde luchtwegenstelsel in Neder
land. dat aansluiting geeft op dat
der overige Europese landen, vormt
ons land een belangrijke schakel in
de keten van stations, welke dc
internationale luchtverkeersbeveili
ging verzorgen. De nieuwe appara
tuur. waartoe een rondzoek-radar
installatie met groot bereik behoort,
is op de Amsterdamse luchthaven
Schiphol ondergebracht.
De antenne van de rondzoekra-
dar"-installatie, die is geïnstalleerd
op het dak van het gebouw van de
'erbindingsdienst aan het Stations
plein (links).
De radar ondersteunt de verkeers
leiding (rechts). Men kan de plaats,
waar de vliegtuigen zich bevinden
nauwkeurig bepalen binnen een ge
bied met een straal van 100 km. en
een vlieger desgewenst hulp bij dc
navigatie bieden.
Sprekend over de Verenigde Staten
zeide Morrison, die de laatste minister
van buitenlandse zaken onder de rege-
ring-Attlee was. oa. ..Laten wfl realis
tisch tegenover de Verenigde Staten
staan en vooral niet uit het oog ver
liezen dat de economische wereldvraag
stukken niet zonder medewerking van
de Verenigde Staten of van Groot-Brit-
tannië en andere landen, kunnen wor
den opgelost.
De Verenigde Staten vormen een van
de belangrijkste factoren in de huidige
wereldsituatie hetgeen overigens in ge
lijke mate voor de Sovjet-unie geldt B:
zou het even belangrijk aohten indien
wij de medewerking van de Sovjet-unie,
als die der Verenigde Staten zouden
kunnen verkrijgen".
AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA
4 t
3 Onze knipselprijsvraag
De oude beproefde advertentie-
- knipselprijsvraag blijkt nog niets
van haar populariteit te hebben
verloren; tientallen abonné's zon-
■4 den ons reeds hun oplossing; de
4 meeste met een enthousiast
briefje waarin zij hun instemming
4 betuigen, enkele met de verzuch-
4 ting, dat de opgave dit keer
M wel een beetje moeilijk was.
4 Maar daarvoor beschikken onze
4 abonné's dan ook over enige erva-
ring op dit gebied!
Met de komende feestdagen zal
4 er van puzzlen misschien niet veel
komen, doch U heeft tot Dinsdag-
4 middag 12 uur gelegenheid in te
4 zenden. Vergeet U het niet?
Dat zou jammer zijn van de
4 moeite!
Russen in Korea?
Het Britse ministerie van oorlog heeft
verklaard redenen te hebben om aan te
nemen, dat zich in Korea ..een aan
zienlijk aantal Russische militairen be
vindt." .De Russen zijn niet in eenhe
den samengevoegd, doch doen dienst
als adviseurs en spelen een rol bij tech
nisch onderhoud," aldus deze medede
ling.
De woordvoerder van het ministerie,
die dit meedeelde, wilde geen door de
aanwezige journalisten gestelde vragen
over aantal en duur van het verblijf
der Russen beantwoorden Hij kon niet
meer doen dan de verklaring afleggen,
zo voegde hij hieraan toe,
In kringen van het achtste leger op
Korea toont men zich „zeer verrast"
over de berichten dat 7.000 tot 15 000
Russen aan de zijde der noordelingen
in Korea zouden meestrijden. „Wij we
ten heel goed dat de Russen helpen en
hun raad geven aan de Noord-Koreaan-
se regering, en tot op zekere hoogte, aan
de Noord-Koreaanse generale staf. wij
hebben echter in het geheel geen bewijs
van een directe deelneming aan de
huidige g» vechten", zo verklaarde men
ln betrouwbare kringen.
Uit dezelfde bron wordt vernom.-n.
dat het bekend ls. dat enige technische
installaties, zoals luchtafweerbatterijn,
die door radar geleid worden, door Rus
sische „pecialisten zijn ingericht en
georganiseerd en dat er reden ls aan
te nemen, dat deze installaties. ten
minste gpdeeltelyk. door Russen worden
bediend Ock zouden dikwijls draadloze
berichten ln het Russisch tussen vlieg
tuigen worden opgevangen.
Diepdelven en omspuiten
brachten grote verbeteringen
Centrum der streek verplaatst
naar het Zuiden
De in ons vorig artikel aan de hand van het onderzoek van dr Van der
Meer besproken geologische verscheidenheid van de bloembollenstreek levert
ook evenzovele verschillende milieu's voor de bloembollenteelt. De bodem
eenheden waarmede men in het bloembollengebied te maken heeft zijn de
zandige strandwallen, de tussen deze gelegen strandvlakten, de kleigronden
van het oude Rijngebied en de zanden van de duinen.
Naast deze verschillen in de bodemgesteldheid zijn bij de bloembollen
cultuur ook andere factoren, als vochtigheid, kalkgehalte en dergelijke in het
spel. Deze factoren blijken echter nauw verbonden te zijn met de geologische
bouw van het onderzochte gebied.
Het huidige cultuurlandschap van de bollenstreek is van recente datum.
Dit houdt natuurlijk niet in dat de strandwalgronden niet reeds zeer lang
bewoond en ook plaatselijk wel als bouwland in gebruik zijn geweest. De vondst
van een vuurstenen sikkel van ongeveer het jaar 1000 vóór Chr. bij Sassenheim
is hier getuige van.
De „ideale" structuur
Algemeen wordt thans wel aangeno
men, dat de ideale bollengrond een
zandgrond is. waarin zich binnen en
kele meters van de oppervlakte af geen
zogenaamde storende lagen van klei of
veen bevinden, zandgrond die verder
op een bepaalde hoogte (56 cm.) boven
het goed te regelen waterpeil van de
betreffende polder of van Rynland ligt
en kalkrijk is.
Wanneer alleen nog maar de gecom
bineerde eis: homogeen bodemprofiel
van kalkrijk zand gesteld wordt, kun
nen al direct grote gebieden van de
bollenstreek niet meer op de classifi
catie van ideale bollengrond aan
spraak maken, maar gelukkig zyn er
ook grote gebieden, die wèl aan deze
eisen voldoen. Er zijn echter maar
weinig gronden aan te wijzen, die vun
nature een ideale bollengrond zijn.
De strandwal komt de eis. een ho
mogeen kalkrijk zandprofiel. het dichtst
nabij; in natuurlijke staat zijn ae
strandwallen echter te droog. In ae
strandvlakten zit een ongeveer een me
ter dikke laag veen, die m het Noorden,
nabij Spaarhdam. en in het Zuidelijk
de»l. Zuidelijk van Noordwijkerhout en
Lisse, bovendien nog met een kleilaag
is afgedekt. De kleigronden in de vroe
ger» Rijnmonding en by het IJ voldoen
uiteraard niet aan de bovengenoem
de eis.
STERKE ONTKALKING.
De strandwallen zijn voor een deel
gedurende lange tijd met bos begroeid
geweest. Hierdoor heeft een sterke
ontkalking van het zand plaats gevon
den. Omdat de dieper liggende zanden
nog wel kalkrijk zijn is men er dus al
gemeen toe overgegaan de grond hier
tot een bepaald niveau, dat gegeven is
door de grondwaterstand, af te graven.
Is de ontkalking echter nog dieper
voortgeschreden dan zal men een kalx-
lozc grond moeten aanvaarden. Het zal
nu duidelijk zijn, dat een van nature
ideale bollengrond moeilijk te vinden
eal zijn.
H»t oudste centrum van de bloem
bollencultuur lag dan ook niet op een
ideale bollengrond, maar direct ten
We*en van Haarlem, nabij Overveen.
in de strandvlakte dus, op een beslist
niet ideaal bodemprofiel. Door de
afzandingen in de vorige eeuw zijn
echte- in dc zgn. zanderijen wel
ideale gronden ter beschikking geko
men.
Het antrum van de bollenteelt ls
hierdoor verplaatst. Aan het einde van
de vorig» eeuw vond dus het omge
keerde plaats van wat in andere tu:n-
bouwcentia gebeurde: men kon hier
niet de meest geschikte gronden het
eerst in gtbruik nemen en vandaar uit
breiden naar minder geschikte, om
dat de goede gronden er nog niet
waren. Nu zal ledereen, die de bollen
streek kent weten., dat ook bulten ae
betrekkelijk smalle strandwal gebieden,
dus in de strandvlakten, thans veel bol
len gekweel» worden. Dit is echter mo
gelijk geworden omdat men vrijwel al
gemeen grondverbetering heeft toege
past. Zulk ten grondverbetering be
staat dan ui het verwijderen van het
veen. dan we uit het meer ingrijpende
diepdelven of omspuiten. Doel is steeds
het kalkrijke zand uit de ondergrond
naar boven t» brengen en de slechte
bovengrond ln de diepte te laten weg
zakken.
Het gebiel tussen de provinciale
grens, direct 'en Zuiden van Benne-
broek, en de ïandsloot bij Lisse is te
b»=chouwen aL. het centrum van
bollenstreek. D. kalkrijke kern var
gebied, dat vier kilometer lang en een
kilometer broed is, bestaat vrijwel
uitsluitend uit prima bollengrond.
HYACINTEN STELLEN
HOGE EISEN.
De hyacint is het gewas, dat de
hoogste eisen stelt; de andere bolgewas
sen kunnen desnoods met wat minder
kalk toe of kunnen een storende laag
in het profiel nog wel verdragen. Dr
Van der Meer wijst echter met nadruk
de door vele kwekers gehoorzaamde wei
af als zouden veen-op-zand gronden, m
de strandvlakten dus, de ideale narcis-
gronden zijn. Deze beweerde geschikt
heid berust hoofdzakelijk op een niet
geschikt zijn voor de gevoelige hyacint;
WEERBERICHT
Enkele buien
De Bilt verwacht lot morgenavond:
Zwaar tot half bevolkt met nu een
dan buien. Matige tot krachtige wind.
in een groot deel vat het land nog ge
ruime tijd tussen Oost en Zuid maar in
het Zuid-Westen van het land spoedig
ruimend naar West <X Noord-West.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur).
2 OCTOBER.
Zon op- 6 43 uur; ondtr: 1816 uur.
Maan op: 17 33 uur: ader: 511 uur.
Hoogwater te Katwijk te 100 en 14.23
Dit nummer bestaat alt tebt pagina's.
men teelt er dan narcissen. De ideale
bodem voor de narcis is echter dezelfde
als voor de hyacint.
De selectie, die het bodemprofiel op
de soort teelt maakt, heeft een be-
paMde (regionale verbreiding vin de
verschillende gewassen ten gevolge. Op
het grote complex zanderijgronden by
Hillegom en Lisse worden overwegend
hyacinten en tulpen gekweekt: omdat
echter by Lisse vry veel kalkloze zan
derijgronden voorkomen, treft men hier
over een vrij groot gebied narcissen aan
In Warmond en Sassenheim. waar de
kalkloze zandgrond domineert, worden
hoofdzakeiyk narcissen en tulpen ge
kweekt.
De als grondverbeteringen genoemde
handelingen blfiken volgans dr Van der
Meer niet altijd verbeteringen te zyn
Alles ls prima in orde als er zorgvul
dig gewerkt wordt: er zlin echter voor
beelden te over waar. door een kleine
nalatigheid, alles mis ls gegaan. Een
kleilaagje. dat nu de ondergrond bit
het omspuiten of diepdelven door het
zand gemengd in de bovengronden
komt. kan de grond gelijk een beton
plaat. en daarmede ten enen male on
geschikt voor bloembollenteelt maken.
Het aantal mislukkingen bij het om
spuiten is aanzienlyk perineer dan bii
het meer kostbare diepdelven: bü
omspuiten komen 12 pet. mislukkin
gen voor. tegen 47 pet. bij diepdelven.
Als een bewys hoezeer de opbrengst
van het gewas afhankeiyk Is van de
grondsoort komt dr Van der Meer tot
de conclusie, dat de laagste opbreng
sten op de goede gronden nog altijd
25 a 30 pet. hoger liggen dan de hoogste
opbrengsten van de afwykende gronden.
BODEM FUNDAMENT.
De resultaten van het veldonder
zoek overziende, komt dr Van der
Meer tot de conclusie, dat de uitspraak
van een boUcnkweker. een halve eeuw
geleden: „het gewas ligt in de schuur",
waarmede bedoeld wordt dat de be
handeling van de bol in de -schuur
het fundament is van de bloembollen
teelt. gewijzigd dient te worden In:
„De bodem is het fundament en de
schuurbehandcling heeft gelegenheid
om van dit fundament het volle pro
fijt te trekken".
Dr J. D. DE JONG.
In dc Elan Valley nabij liet plaatsje
Rhayader in Wales Gr. Britt.) zal
binnenkort. 23 October a.s.. door
H.M. Koningin Elizabeth en haar
echtgenoot, de Hertog van Edin
burgh. een nieuwe dam worden
opengesteld. Titans is men bezig de
laatste hand te leggen aan dit
bouwwerk, waarvan dc buitenmuur
ongeveer 61 meter hoog is. Het
reservoir kan 40 milliard liter water
bevatten en is 11 km lang. Een weg.
die op de dam is aangelegd en de
oevers met elkaar verbindt, heeft
een lengte van ongeveer 350 meter.
De foto geeft een beeld van de reus
achtige afmetingen van dc Claer-
wen-dam in dc Clacrwen-rivier.
Men begon met de bouwwerkzaam
heden in 1945.
Attlee blijft leider
De Britse linkse labourleider Aneurin
Bevan en vyf van zyn volgelingen heb
ben zes van de zeven zetels in de be
stuurscommissie van de party verkre
gen.
In plaats van de vorige minister van
buitenlandse zaken Morrison en de ge
wezen minister van financiën Hugh
Dalton zyn Harold Wilson en Richard
Crossman, beiden aanhangers van
Bevan, gekomen.
Bevan kreeg meer dan 100.000 stem
men meer dan by de vorige bestuurs
verkiezing.
De andere „Bevanieten" zijn mevrouw
Barbara Castle. Tom Driberg en Ian
Mikardo, die allen reeds in het bestuur
zaten.
Het zevende lid is Griffiths, die een
aanhanger van Attlee is. Crossman is
expert op het gebied van buitenlandse
aangelegenheden. De bovenvermelde
verkiezing was voor de politieke afde
ling van het partijbestuur, die zeven ze
tels telt.
Hiernaast heeft het partybestuur nog
een vakverenigingsafdeling van 12 ze
tels. die afzonderlijk door de vakbewe-
gir.„ gtkozen wordt. Attlee is automa
tisch lid van het bestuur als party-
leider.
Bev^n wilde geen commentaar op zyn
overwinning geven, maar Richard Cross
man zei. dat zij een uitspraak is ten
gunste van een meer militante socialisti
sche politiek en tegen het denkbeeld,
dat de volgende labourregering moet
consolideren in plaats van overgaan tot
een snelle uitbreiding der nationalisa
ties. De stemming is ook geïnspireerd
door het gevoel, dat Engeland te veel
toegeeft aan Amerikaanse druk en dat
een volgende Labourregenng tot elke
prijs de onafhankelijkheid moet herwin
nen, aldus Crossman. Hy voegde daar
aan toe: ..Niemand betwist, dat Attlee
de Labourparty blijft leiden en weer
premier moet worden na de volgenae
verkiezing in 1953 of 1954".
Aanhangers van de linkervleugellei
der Bevan verklaarden dat hun groep
thans aal pogen in de socialistische par
lementaire ..schaduwregering" vertegen
woordigd te worden. De volgelingen van
Bevan hebben, sinds diens aftreden als
Nieuwe commandant
Luchtverdediging
KOLONEL W. J. REYNIERSE
Generaal-majoor S. Mante, chef per
soneel Luchtmacht zal met ingang van
1 November as. wegens het bereiken
•van het aantal pensioengerechtigde ja
ren zyn huidige functie neerleggen. Om
dezelfde reden zal commodore-vlieger
waarnemer J. van de Werff. comman
dant Luchtverdediging, de luchtmacht
verlaten.
Commodore van de Werff wordt opge
volgd door de kolonel-vlleger-waarnemer
W. J. Reynierse. die. nadat hy de func
tie van Commandant vliegbasis Leeu
warden had neergelegd, twee jaar was
verbonden aan Shape. Generaal Mante
wordt in zyn huidige functie niet opge
volgd Tengevolge van de Invoering van
een nieuwe organisatie betreflenoe het
directoraat personeel van het Ministerie
van Oorlog wordt aan de directeur per
soneel toegevoegd een adjunct directeur
personeel Luchtmacht In deze functie
is benoemd de kolonel waarnemer H P
Zielstra. thans verbonden aan de stal
van generaal Lauris Norstad te Fon-
talnebleau.
Zitting te Straatsburg
geëindigd
De Europese assemblee heeft gisteren
haar laatste zitting van dit jaar be
sloten met de aanvaarding van de
voorstellen tot het leggen van een
zeer nauwe band tussen dc te vormen
gemeenschappen der West-continen
talc landen en de overige landen, ii
het byzonder Engeland.
De aanvaarding van dit voorstel met
vrijwel algemene stemmen werd be
schouwd als een succes van de Britse
afgevaardigden, die gedurende d(
hele zitting alles in het werk hebben
gesteld om de assemblee er van te over
tuigen dat de vorming van een klein-
Europese federatie geen scheiding tus
sen het continent en Engeland zou mo
gen teweeg brengen. De laatste weer
standen in de assemblee tegen het ad
vies werden gebroken door een krachtig
betoog van de Britse parlementaire on
derstaatssecretaris Nutting.
De banden die in het nu aangenomen
advies zyn voorzien bestaan voorname
lijk uit het zenden van waarnemers
naar de Europese parlementaire orga
nen. die daar dan ook recht van spre
ken zullen hebben Voorts heeft de as
semblee de ministers geadviseerd, het
apparaat van de Raad van Europa en
van de gemeenschappen nauw bit el
kaar te houden en tot een Europese
ambtenarencentrale te combineren. Er
blijft voor Straatsburg nog onzekerheid
bestaan over de wijzen waarop de geste
tegenover fenge'and zal kunnen worden
gerealiseerd en de banden werkelyk
kunnen worden geknoopt
Nutting zelf heeft in een persconfe
rentie toegegeven dat het huidige sche
ma nractlsch met verder reikt dan het
plan-Schuman en het defensieplan.
„Mocht Klem-Europa straks een po
litieke autoriteit knlgen en daardoor de
vorm van een confederatie aannemen,
dan zal het wel nodig zijn het plan ge
heel en a' te herzien" a d-K Nutt'ng
Geen enke'e moe "'-hri-i werd het
I lang besproken voorde! gisteren noz in
I de weg gelegd. De enige ernstig bedoel
de aanval daarop kwam van de kant
van de,Italiaanse federalisten, maar die
gingen na Nutting's betoog overstag
Zo ging het ook met een aantal voor
stellen tot kleinere wijzigingen. Alleen
de Dujftee sociaal-democraten kregen
gedailBÜ'diat een uitdrukkelijke verwij
zing aafy de defensiegemeenschap uit
het nn'j»erp werd geschrapt.
Kracfftige pleidooien voor het liaison
project hielden de Fransen Teltgen en
Mollet en voor Nederland mej Klompé.
De indruk der in de iaatste dagen
lid der jongste soclalistisohe regering,
niets meer met het schaduwkabinet te
maken willen hebben,
ATTLEE SPREEKT.
Partyleider Attlee sprak zioh in een
toespraak uit voor zoveel mogelijk inter
nationale handel, onder meer zeggend:
.het is niet onze schuld, dat er niet
meer handel tussen Oost en West wordt
gedreven".
„Wij moeten", aldus oud-premier
Attlee, „met de rest van de wereld, die
nu eenmaal niet altyd hetzelfde stand
punt inneemt als wy. samenwerken De
Verenigde Staten huldigen op econo
misch gebied andere beginselen dan de
sccialisten Niettemin hebben wy op
zeer harteiyke wy-ze met de Verenigde
Staten samengewerkt en ik heb nimmer
by de Amerikanen iets van terughou
dendheid kunnen bespeuren, omdat wy
indertijd een socialistisch Brits bewind
vormden.
Het is van groot belang dat wij met
anderen samenwerken, om te pogen de
economische en aohïer zijnde gebieden
in de wereld tot ontwikkeling te bren
gen".
RESOLUTIES.
De voorzitter van het vakverbond der
Britse mynwerkers diende een resolutie
in. waarin de conferentie zich met lof
uitspreekt over het onder de afgetreden
socialistische regering in Groot-Brit-
tannië verrichte werk: zij werd met al
gemene stemmen aangenomen.
Bveneens met algemene stemmen
werden resoluties goedgekeurd, behel
zende: het ontwikkelen van handelsbe
trekkingen met alle staten, het instel
len van een vijfjaren-.jplan voor de
arbeid" en het verlenen van hulp aan
economisch ten achter gebleven ge
bieden.
De officiële partijpolitiek werd met
een meerderheid van ruim vyf millioen
stemmen goedgekeurd.
TOESPRAAK VAN MORRISON.
Morrison hield, voor het eerst sinds
zyn niet meer herkozen worden in de
bestuurscommissie der Britse socialisti
sche party, een toespraak, waarin hy
verklaarde „zonder bitterheid al zijn
kracht aan de party en het socialisme
te zullen blijven geven".
aangevoerde Britse argumenten wa:
blykbaar zo groot, dat de Duitse chris
ten-democraat Gerstenmaier vergat dat
hij twee weken geleden had ver
klaard. dat men beter zonder Engeland
verder kon gaan en nu een rede hield
vol .waardering en dank voor onze
Britse vrienden".
Het verhoogde tempo van de Europe
se bedrijvigheid werd gedemonstreerd
door het feit. dat de assemblee besloot
midden Januari weer voor enkele
gen in Straatsburg bijeen te komen ten
einde dan kennis te nemen van de be
sluiten die begin Januari door het par
lement van de kolen- en staa'eemeen-
schap zullen worden eenomen. Tot dus
verre kwam de assemblee tegen Mei by-
een.
Omringd door partijgenoten houdtwaarin werd besloten niet accoord
dc President van de Wafd-partij. te gaan met het bevel van de hui-
Nahaseen toespraak na de belang- digc Egyptische regering om de
rijke vergadering van deze partij. politieke partijen te reorganiseren.
