De Staalmeesters - Het huishouden van Jan Steen - De Nachtwacht en het St. Lucas Gilde hiuneii Leidens veste Leitlens feestgave: haring en wittebrood wordt aan 13.115 personen uitgereikt "Leiclse Meesters,, in beeld GEMEENSCHAP Leidse schilders hebben mede de roem van Leiden gevestigd ZATERDAG 27 SEPTEMBER II at Leiden op 3 October te wachten staat Ook de Kon. Militaire Kapel op het appél Nog slcchls enkele dagen en Leiden zit midden in de feestvreugde van de 3 Octoberdag. Zullen tien- en tienduizenden zich te goed kunnen doen aan een ..3 October-sclwtel", vol kostelijke ..spijs". Zullen zij vol ver wonderende blikken een Nachtwachtvan Rembrandt en een Huis houden van Jan Steen" binnen Leidens veste zien verschijnen. Zullen zij. die gevoel voor traditie hebben, weer een ogenblik verwijlen in de omgeving van het Waaggebouw, waar ditmaal aun 13.115 personen haring en wittebrood zal worden uitgereikt. Weer anderen maken zich deze dag deelgenoot van de Koraalmuziek in het Van der Werffpark of brengen een bezoek aan de Pieterskerk om daar de historie ..te laten spreken". Zo is er deze dag - ook het Lunapark op het Schuttersveld zal voldoende afleiding bieden - voor ..elck wat wils". Luchtvaartdemonstratie boven de stad In navolging van vorige jaren zal ook Het bestuur der 3 Octobervereeuginz. ditmaal de Chr Zangvereniging Kerk- dat de laatste weken op volle toeren I koor ..Ex Animo' op Woensdagavond in draalt om alles toch vooral maar in de de Pieterskerk een feesteiyke wijdt puntjes ln orde te hebben, heelt ons een dezer dagen een kijkje achter de schermen van dit as. 3 Octcberfes'ijn laten nemen Een bont menu van vele leestelyke gangen werd ons voor ogen gtzct. LEÏDSE WEEK. Aan de eigenlijke herdenkingsdagen gaat dit Jaar een „Leldse Week" vooral, die. dank zij de medewerking van de Leidse middenstand cn de organlsaton- verzorgen Ds D J Vcsser» zal een kort wydingswoc.d spreken het orgel wordt bespeeld door de heer Leo Mens. TAPTOE OP 2 OCTOBER. Traditie getrouw zal aan de voor avond van de grote feestdag een taptoe worden gehouden. Behalve de zeven Leidse muziekcorpsen, w.o. het Chr Tambour- en Pypetoorps „Kunst en Genoegen", zullen ook de drumband \an de Nationale Reserve en de kapel van de Marine Luchtvaartdienst aan deze om 7 taptoe hun medewerking verlenen. Van ba'pen 's avonds 7 uur worden de deelnemende umiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Lucas van Leyden komt naar Leiden A s Maandag wacht onze stad een grote verrassing. Met het oog op de „Leidse week", die vandaag geopend is. zal Lucas van Leyden met Lys- beth van Boshuysen. zijn echtge note, een bezoek aan Lelden bren gen. een rondrit door de stad ma ken en afstappen bij enkele deel nemende firma's. Misschien zal niet ledereen pre cies weten, wie Lucas van Leyden was. Welnu we kunnen hem be schouwen als de hoofdfiguur van de Leidse School uit de overgang van Gothlek naar Renaissance Hij leefde van 1489—1533 en behoorde, met Albrecht Dtirer, tot de groot ste graveurs van zijn tijd. In ons Stedelijk Museum hebben we echter ook zijn beroemde schilderij „Het laatste oordeel", een drieluik, dat aanvankelijk in de Pieterskerk heeft gehangen, doch dat thans het pronkstuk van „de Lakenhal vormt. Van Leyden bracht ln 1521 een bezoek aan Dürer te Antwerpen: dit feit zult U op 3 October a s. uit gebeeld zien in de optocht. Lucas kon echter zijn ongeduld niet bedwingen en komt reeds a s Maandag 's middags om 3 uur van af de RijnsburRersingel zijn goede stad binnentrekken. Hij zal. met zijn vrouw, gezeten in een fraaie karos en voorafgegaan door muziek zijn ommegang maken en waar schijnlijk zeer verheugd zijn, dat thans, ruim 4 eeuwen na zijn werk zaam leven, aan hem en zijn mede kunstschilders door de stad. die hem zo lief was. zoveel aandacht besteed wordt. Wij roepen hem een hartelijk wel kom toe en wensen hem een aan gename rondrit, geestdriftige ont vangst en grote belangstelling van de Leidenaars! J Het verkeer op 3 October in de binnenstad De commissaris van Politie maakt bekend, dat op 3 October as krachtens besluit van B en W de binnenstad van Leicren op de eebiuiKeu.ee wuzt voor het verkeer met rijpaarden, door trek dieren voortbewogen voertuigen en mo- torrijtuigen op meer dan twee wielen zal worden afgesloten van 's morgens 7 uur tot 's nachts 1 uur. Onder verwij- zing naar de desbetreffende publicaties i wordt bekend gemaakt, dat een beperkt aantal bewijzen van toegang tot het door afsluitbomen afgesloten gedeelte j der gemeente zal worden uitgereikt, ln- 1 dien kan worden aangetoond, dat tot het toelaten van de omschreven cate- gorie vervoermiddelen een dringende reden bestaat. Aanvragen tot het verkrijgen van een bewijs van toelating kunnen worden ge daan van Maandag 29 September tot en met Woensdag 1 October van 9 tot 12 en van 2 tot 5 uur aan het Politiebureau Zonneveldstraat 10. Schrifteliike aanvragen worden alleen dan ln behandeling genomen. Indien daarin duidelijk vermeld staan: 1. Naam en adres van de aanvrager; 2. voor welk soort vervoermiddel de aanvrage geldt; 3. de reden van aanvrage. Aanvragen, welke niet volledig zijn of na 1 October binnenkomen, worden niet ln behandeling genomen. Gezien het jaarlijks steeds groeiende aantal aanvragen, waardoor de rybeper- klng op de 3de October illusoir dreigt te worden, zal ook ditmaal wederom al leen voor urgente gevallen een bewijs worden uitgereikt. iiiiiiiiiiiiiiiiiiii1iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu DE EIGENLIJKE FEESTDAG. De 3 Octoberdag zoals het gehele feest vol tradities opent 's ochtends uur met een reveille vanaf het van het Stadhuis aan de zijde de Vismarkt. Ook nu weer aange- erenigingen op het Ka;i marktterre.n boden door het Leids Politie Muzlek- erwacht Het bestuur van de 3 October- gezelschap. zou kunnen dragen, wordt a.s. Dinsdag avond om 8 uur in het Waaggebouw gehouden. Mede met het oog op enige nog al o-nbekendc liederen worden zan gers" essen), die aan dit wijdingsvolle gedeelte van de 3 Octoberdag hun mede werking wensen te verlenen, dringend verzccht deze avend aanwezig te zijn. MILITAIRE MARS EN LUCHTVAARTDEMONSTRATIES Onderdelen van de Kon. Marine, de Kon. Landmacht en de Luchtstrijd krachten zullen met medewerking van de Stud. Vereniging tot VrUw. oefening in de wapenhandel „Pro Patrla" deze dag van 9.15>10.15 uur een militaire mars door de stad maken. Dg Kon. Mi litaire Kapel, de drumband van de Nat. Reserve en de kapel van het Marine- vliegkamp Valkenburg zorgen voor de marsmuziek. Om kwart vóór 10 zal de garnizoenscommandant voor het Stad- huis het défilé afnemen. Tijdens deze mars en vóór het défilé zullen door enkele vliegtuigen van de Tactische Luchtstrijdkrachten uit Bra bant demonstraties boven Leiden ge geven worden. vereniging vestigt er met nadruk de I aandacht op, dat auto's, wagens en bak fietsen uit de stoet zullen worden ge- weerd en dat het aanbeveling verdunt om ge?n kinderen beneden de le?ftud van 12 Jaar aan de taptoe te laten deelnemen. HARING EN WITTEBROOD Deze ..Leidse Meester", welke in een grote oplage over liet gehele land en ook in het buitenland is verspreid, nodigt landgenoot cn vreemdeling uit om op de a.s. 3 Octoberdag in drommen naar de Sleutelstad te trekken om mede het feest van Leiden's Ontzet te vieren. KON MILITAIRE KAPEI. KOMT. Dank zij dc toestemming der auto riteiten zal de Kon. Militaire Kapel onder leiding van de kapitein R. \un Ypcrcn, zowel op 2 als op 3 October naar Leiden komen, ln de avond van 2 October verzorgt deze kapel samenwerking met de drumband do Nat. Reserve en dc kapel van M.L.D. de taptoe ln het Van Werffpark. Met het oog op het bijzonder grote aantal personen (13.1151. dat dit jaar voor de uitreiking van de feestgave: haring en wittebrood in aanmerking wenst te komen (v.j. 7575 personen i. zal reeds om zeven uur met de uitde ling worden begonnen. Extra maat- regelen (uitbreiding van het aantal uitreikuosten in het Waaggebouw) tijii getroffen, dal alles zo vlot mogelijk zal verlopen. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de toegang tot het Waaggebouw Xiit- sluitend via de Vrouwensteeg en de Aal- in markt zal zijn. Tijden» deze uitreiking men vei - dc wacht cm 10 uur gereed te zijn zal de Harmoniekapel T. en D. op het Waag- hoofd concerteren. Na afloop van deze taptoe en de kransleggtng aan de voet van het stand beeld van Van der Werfl, vertrekt x-e stoet naar het monument bij het Plant soen, bit welk monument eveneens een krans zal worden neergelegd D? plech tigheid zal worden besloten met het spelen van het Volkslied, waarna de „Concordia" de koorzang begeleiden. K M K. nog een rondgang door dc stad I De repetitie-avond, welke ditmaal wel zal maken. eens een enigszins afwijkend karakter KORAALMUZIEK. Inmiddels is reeds om 8 uur ln het Van der Werffpark een aanvang ge maakt. met d? koraalmuziek. De heer Leo Mens zal dit jaar voor de 25ste maal als dirigent voos het koor staan. Ook nu zal de Chr. Muziekvereniging sche talenten van V.V.V. en het Actie comité „Lelden Leeft", een waardige in zet van de feestviering belooft te worden. Reeds hedenmiddag is deze week ge opend. Zij heeft de gestelde verwach tingen verre overtroffen. Honderden winkeliers, met in totaal 372 étalages, deen er aan mee Onder de titel „Wie. I wat en waar" is aan deze week een prijs- 1 vraag verbonden, waarvoor het bestuur der 3 Octobcrvereeniging f. 600 aan waardebonnen "hoofdprijs f.100' be schikbaar heeft gesteld. Wat men heeft tc doen? Heel eenvoudig. In de étalages der deelnemende winkeliers is een aan tal reproducties van schilderijen van leidse meesters tentoongesteld De l'iilsvraag omvat het op'poren van zo veel mogelijk reproductie?, onder ver melding van de naam van de schilders, de titel van het schildery en de naam van de deelnemers, waar men de repro ductie aantrof. Er zijn 20 reproducties tentoongesteld, doch van elke reproduc tie zijn verscheidene exemplaren ge- etalcerd. daar elke deelnemende firma tenminste één. doch dikwijls meer repro ducties exposeert Teneinde hen. die aan deze prijsvraag w.llen deelnemen, enigszins behulpzaam te zijn, zijn alle geëtaleerde reproduc'ies 1 en de deelnemende winkeliers in de gis teren verschenen en door de NV. Druk- j kerlj Eduard IJdo met smaak uitge voerde feestwijzer opgenomen. Boven- 1 dien is in het Stedelijk Museum „De Lakenhal" een tentoonstelling ingericht van schilderijen en reproducties van de stukken der Leidse meesters, die men in dc diverse étalages aantreft. LUCHTVAARTTENTOONSTELLING PIETERSKERKPLEIN. Eveneens zal een interessante op het Pieterskerkplein te houden Luchtvaart- tentoonstelling aan de 3 Octoberdag vooraf gaan. Hiervoor neeft men de sjiontane medewerking verkregen van üe Marine Luchtvaartdienst te Valkenburg, die om Amerikaanse en Engelse rub berboten. radarapparaturen, complete vliegersuitrustingen en zelfs een Seafury vliegtuig van Hr Ms „Karei Doorman" tentoon zal stellen. Deze tentoonstel ling. welke gratis toegankelijk is, is as Dinsdag geopend van 1010 uur. Woens dag van 10 tot 7 uur en Donderdag van 10 tot 3 uur. In de avonduren van de eerste dag zal de kapel van de Marine In tegenstelling met het vorig jaar teen een kortebaan-dravenj „onder de man" werd gehouden, zal ditmaal op het Levendaal "van 8.30 tot 10 uur) een kortebaan-draveri) worden gehouden van paarden gespannen voor een sulky, dit ls een licht, maar sterk gebouwd tweewielig karretje op luchtbanden. Acht paarden, w.o. enkele zeer bekende renpaarden, zullen deze ochtend ln de baan. welke een lengte heeft van plm. 300 meter verschijnen. Voor leden van I de 3 Octobervereeniglng is een gedeelte Ivan het Leveridaal (onevenzijde' gere serveerd. Terwijl de start zich ter hoogte van de Geregracht bevindt. Is de finish aan het einde van het Levendaal. bij het Plantsoen. JEUGD ZIET SPROOKJES. Ditmaal ls ln de ochtenduren speciaal ook voor de jeugd van 6 lot 12 jaar ge zorgd. Zjj zal reeds om 9 uur ln de Stadsgehoorzaal tegen sterk geredu ceerde prijs een voorstelling kunnen bij wonen van het Scapino-ballet. De kin deren maken kennis met verscnillende sprookjesfiguren (de Gelaarsde Kat, Hans en Grietje. Roodkapje enz.), op reis naar het paleis van de Koning van Sprookjesland. KERKDIENST PIETERSKERK. In de officiële kerkdienst, welke om halfe'f uur in de Pieterskerk aanvangt, zal dit jaar ds J. Groot voorgaan. Uiteraard zal ock de fontein op de Vismarkt weer „springen" en wordt ln de Lakenhal een tentoonstelling geor ganiseerd, welke speciaal betrekking heeft op Leidens beleg en ontzet. Men kan er in de ochtenduren van 10 tot 12 uur terecht. CABARET IN DE STADS GEHOORZAAL. Onder de titel „Juist iets voor U" pre senteert Roland Wagter 's avonds om 8 uur in de Stadsgehoorzaal een cabaret- revue,. waaraan o.a. medewerken Kees Stel» de gezellige boer uit West-Fries- Woord van Bezinning De komende 3 Octoberoptocht staat, werk van Cornells Engelbrcchtsz, Lucas gelijk men weet. in het teken der „Leid- van Leyden Jan van Goyen. Rembrandt se Meesters". over wie men talryke his- van Rijn, Jan Steen, Gerrit Dou, Ga- torische bijzondei heden kan lezen in de briel Metsu. Floris Vester e.a. Versclul- Feestwijzer der 3 Octoberverenlging. lende der hierbij besproken stukken zyn Gisteravond heeft onze stadgenoot mr ln de Lakenhal aanwezig. W C. Feit kamp. ingeleid door de voor- Deze lezing heeft er ongetwijfeld ln zltter van K en O de heer H. de Wilde. hoge mate toe bygedragen. het Inzicht tijdens een door de 3 Octobervereniglng te verdiepen en de basis te verbreden en K. en O. in de Grote Pers van de voor een goed begrip van de komende Lakenhal georganiseerde bijeenkomst. optocht, waarmee de Leidse schilders aan de hand van een uitgebreide serie van faam geëerd zullen worden, lichtbeelden, een interessante karak- Hoe belangrijk de Leidse school is ge- teristlek gegeven van dc kunst der Leid- weost, kwam treffend tot uiting se schilders In de loop der eeuwen Zijn i Hierboven een reproductie van „De 7 keuze bepaalde zich tot de belangrilkste, officieren van het oranje-wit-groene die nationale zowel als Internationale vendel" van Joris van Schooten <1587 Luchtvaartdienst op het tentoonstel-interesse gewekt hebben 16511. het schilderij dat ook in de lingsterrein een concert geven. I Zo behandelde lui 1» vogelvlucht het 3 Octoberoptocht zijn plaats Z3l vinden. Dit is langzamerhand een zoveel gebruikt en zo afgesleten woord geworden dat een mens het byna niet meer horen kan. Ieder heeft het over gemeenschap Er kan geen cursus wezen, geen fuifje, geen excursie of maaltijd, of het woord ..gemeenschappelijk" wordt er bij gebruikt. En daardoor is dit woord gedevalueerd. Toch ls het een van de slagwoor den van onze tijd. Wij hebben het er voortdurend over. we zoenen er steeds naar En hier komt de nood aan de dag. waar wij allen onder lijden: wij ztJn elkaar kwijt geraakt, en daarmee ook onszelf. Een vroegere generatie had tot slagwoord: Individu. Individualisme Ieder mens werd op zichzelf be schouwd. als een ondeelbaar geheel; liet ging om het meest eigene, en de persoonlijkheid werd aange kweekt. En de mens was zichzelf genoeg. Tot wij ontdekken gingen, dat de mens leeft ln groot verband, en de weg van het individualisme In trot se eenzaamheid moet doodlopen. En vandaag aan de dag begint het besef te daeen dat een mens niet op zichzelf beschouwd kan worden Wy staan niet ieder op zichzelf, maar horen bij elkaar. En om echt mens te zijn, -hebben wij elkaar nodig Wanneer ln de Bijbel over de schepping van de mens gesproken wordt, staat er- En God schiep de mens naar Zlln beold, naar het beeld Gods schiep Hij hem: irian en vrouw schiep Hij ze. Dat wil zeggen: niet dc man en ook de vrouw; maar man-vrouw, als een eenheid. De man alleen Ls nog geen mens. en de vrouw alleen evnmin. E°rst samen, in het op elkaar betrokken ziin. ziin zij mens Robinson Crusoë. de eenzame schipbreukeling, bestaat niet. Hy Is een romanfiguur, maar kan in werkelykheid niet voorkomen. Dat houdt geen mens uit. om jaren ach tereen op zichzelf te zUn aangewe zen. en dan nog als mens te kun nen leven. En het ls nodiger dan brood, dat wij leren verstaan, dat wy op el kaar zijn aangewezen, dat wy el kaar hebben te ontmoeten en ge meenschap onderhouden. Want al leen in gemeenschap kunnen wij mens zyn. Maar nu is het niet zo eenvoudig om elkaar te hervinden. Niet alleen zit het individualisme ons nog in de weg. maar ccn ander gevaar heeft ons tc pakken gekre gen: wy zyn op weg massa te wor den. Geen mensen, die elkaar in verantwoordelijkheid ontmoeten, maar exemplaren van dc soort. De enkeling gaat onder in de massa: en wij zien geen mensen meer met wie wij persoonlyk te maken hebben en voor wie wij verantwoordelijk zyn. Wij zien: sol daten. arbeiders. communisten, kerkmensen, en ga maar door. En wij behandelen ze als groep, als collectiviteit; plakken er een etiket op. en stoppen ze ln het pas sende loketje. En hebben er verder niets meer mee te maken. In dc teeenstelling Oost en West hebben wij gekozen: en hebben er verder geen woord meer aan toe te voegen. En het gaat niet langer om leven de mensen, maar om ideologie. land. Kostja van Katwyk, Carla met haar sprekende poppen. The Movers (mens of pop' en Dick Harris. LUNA-PARK EN VUURWERK Het Luna-park op het Schuttersveld, dat reeds op 2 October 's avonds om 7 uur open gaat, biedt weer zyn „duizend en-één" vermakelijkheden, waaronder attracties, welke vcor onze stad gloed nieuw zijn. Ook dit jaar is de toegang weer uitsluitend aan de Rijnsburgcr- singel. In de avond van 3 October zorgt de muziekvereniging „Paul Kruger" voor een hosconcert. Tenslotte volgt tct besluit een groot en schitterend vuurwerk ('s avonds om 11 uur op het Schuttersveld). Zoals men ziet inderdaad een feestprogramma, dat „Elck wat wils" biedt. 3 OCTOBER IN RADIO EN VOOR TELEVISIE. Naar wij vernemen zal de N.C.R.V. flitsen van de 3 Octoberviering voor de radio en de televisie opnemen. En hieraan gaan wU te gronde, ook waar wy het zelf nog niet mer ken. Want een mens kan alleen leven, en alleen mens zyn in ge meenschap. Alleen dan leef ik. wan neer ik er anderen ontmoet, en hen dienen mag. In het luisteren en antwoord geven, ln kennen en her kennen. in de dienst van oog en hart en handen, zijn wy pas mens. Wij zijn elkaar kwijt geraakt, maar daarmee hebben wy ons zeil verloren. En dan krygt de schreeuw om zemeensrhap dat wanhopige van mensen, die zich verloren weten, en die zoeken om een uitweg, die zy niet kunnen vinden. In zyn boek „De boodschap van Israël" zegt H. van Praag: „De haitstocht (eros. cupido) wil de eenzaamheid samen vergeten de vriendschap (philia, amor' wil haar samen dragen, maar de liefde (aga pe. caritas) wil haar samen oplos sen". Dit woord is me als een gouden sleutel. Wij allen hun'teren naar gemeen schap, niaar hoevelen van ons vluchten alleen maar in de eiotiek? Langs deze weg worden wy niet vrygemaakt tot gemeenschap Want erotiek zoekt de diepste zelfvervul ling en raakt van zichzelf niet be- vryd. De liefde alleen zoekt de vervul ling van de ander. Een prachtig voorbeeld geeft Van Praag in zijn boek; „Een boer zat met een andere boer ln de herberg en dronk. Lange tijd zweeg hy net als de anderen. Toen echter zijn hart door de drank bewogen was. sprak hij tot zijn buurman: „Zeg es. heb je me lief of niet?" De ander antwoordde: ..Ik heb je erg lief". Maar toen sprak hy weer: „Je zegt: ik heb je Hef. en weet toch niet. wat my scheelt. Had je me echt lief. dan zou je het weten". De ander was niet in staat nog een woord uit te brengen, en de boer die gevraagd had. zweeg weer als te voren. Ik begreep echter: dat is liefde tot de mensen, hun behoef ten te bespeuren en hun leed te dragen". De bijbel bezingt de liefde, die zichzelf niet zoekt, die niet bitter wordt en geen kwaad denkt; die zich niet verbiyd ln de ongerechtig heid. maar in de waarheid. Deze liefde heet Jezus Christus. Wat is zyn geheim' Dat hij van God uitging, en ons ontmoette op het vlak. waar wij ons bevinden: dat hij ons heeft ge zien en werkelijk gekend: dat Hij onze nood heeft gespeurd en ons leed heeft gedragen Hier ls gemeenschap, waar de goddelijke liefde ons aanraakt: en waar wij in beweging worden ge bracht. en door die liefde naar de ander worden gezonden. En God mogen dienen in de dienst aan elkaar. Want de liefde tot God staat nooit los van de lief de tot de medemens. De liefde, waarmee God ons lief heeft en waarin Hij ons Zijn ge meenschap geeft, maakt Hij vrucht baar in de liefde van ons tot de ander. Daar is de eenzaamheid overwon nen, waar wy oren. ogen en han den hebben, die in dienst staan van de mens, die op onze weg is geplaatst. G. F. Callenbach (Ineez. Med.-Adv.) WEK DE GAL IN UW LEVER OP U lalt morgens „kiplekker" alt bed springen. Elke dag moet uw lever een liter gal In uw Ingewanden doen stromen, anders rer- teert uw voedsel niet. het bederft U raakt veratopt wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige CARTER'S LEVERPII^ LETJES om die liter gal op te wekken en uw spijsvertering en stoelgang op natuur lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht middel onovertroffen om de gal te doen stromen. Eist Carter's LeverplUetjes. ,De mannen van het palet" 3 Octobcrbcstuur cn Optochtcommissie mogen wij dankbaar zyn. dat ook dit jaar weer is teruggegrepen op een echt specifiek Leidse optocht: de Leidse meesters, de mannen van het palet. Leiden toch neemt in de ontwikkeling van dc Nederlandse schilderkunst in de overgang van Gothiek naar Renaissance (circa 1500) en in het midden der 17de eeuw een belangryke plaats in. Mannen als Lucas van Leyden, Rembrandt van Rijn, Gerard Dou, Jan van Goyen. drie geslachten van Mieris en Jan Steen om maar enkele namen te noe men hebben als Leidse schilders mede de roem van Leiden helpen vestigen. Welnu aan hen en zovele anderen ls de komende optocht gewijd. Optocht: één schilderachtig tafereel Doen wil slechts een greep uit het schilderachtig tafereel, dat ons op 3 October voor ogen zal worden getoverd, dan noemen wy allereerst de Rem- brandt-groep, welke niet minder dan vier afdelingen zal bevatten. Rem brandt. die later ln Amsterdam vele op drachten kreeg, grote roem verwierf en daardoor veel geld verdiende, kon zo doende als eenvoudig Leidse molenaars zoon de rijke erfdochter Saskia van Uylenburch uit een Friese patriciërs familie ten huweiyk vragen Dit huwe- ïyk. in al zyn fantastische bekoring, wordt ons op 3 October in de eerste af- de'ing „ten tonele gevoerd". Tweede en derde afdeling brengen ons de schilde rijen, waardoor Rembrandt wel zyn grootste beroemdheid verwierf: De Nachtwacht en de Staa meesters. Zij zul'en in een opstel.ing worden gebracht, welke het vermoeden wekken „als uit de lijst te zyn weggelopen." Tenslotte de vierde afdeling: verschillende door de grote meester geschilderde Oosterse modellen HET HUISHOUDEN VAN JAN STEEN Jan steen, die als geen ander de echt Hollandse feesten als b.v. St. Nico'-aas- avond. Prinsjesdag en allerlei gewone huise'ijke taferelen wist te verbinden met begrip en Innigheid, zal deze dag al evenmin op het appèl ontbreken. Hoe spreek woord elyk is zyn huishouden van Jan Steen A's één van Leidens begena digde schilders wist hy het innerlijke van d® mens met de juiste gelaatsuit drukking en lichaamshouding te ver binden. in de optocht zal znn „Herberg scène". omgeven door figuren, die Jan Steen zo caarn? tot onderwerp van ziin schilderijen koos. worden mede gevoerd. ÓOK LUCAS VAN LEYDEN Dat Lucas van Leyden ln deze „galerij der meesters" n et mocht ontbreken, ligt voor de hand Hoe wordt zlln „Laatste oordeel' niet zeer terecht één der waar devo'ste bezittingen van „De Lakenhal" genoemd. Van Lucas van Leyden. de eerste Leidse schilder, die zich een we reldnaam verwierf, is bekend, dat hij eens de beroemde kopergraveur Albrecht Durer in Antwerpen heeft bezocht. Voorts vermeldt de levensgeschiedenis van deze meester onder de meesters, dat hy in 1526 naar Middelburg trok om daar de beroemde Vlaamse schilder Jan Gossaert van Mabuse t? bezoeken niet wie hy nog eens de Zulde'.yke Neder landen in trok. Het zijn deze feiten, w el ke in één der groepen van de optocht zijn verwerkt. GABRIEL METSU EN JAN VAN GOYEN Gabriel Metsu. Jan van Goyen en nog vele andere schilders van naam zyn bij eengebracht rond de groep van het St. Lucas Gilde, genoemd naar de patroon, de evangelist Lucas. De grootste onder deze gildebroeders ls ongetw-yfeld de landschapschilder Jan van Goyen. Nie mand als hii wist het oneindige van de Hollandse weiden en dreven uit te druk ken of zo hoge weidse luchten daarbo ven aan te leggen. Het is de wel zeer hoogopgevatte taak der Optochtcommis sie. die ons ook deze groep niet heeft willen onthouden Behalve, dat wil Ga briel Metsu in deze Gi'.de-groepen zui len aantreffen, zijn ook twee zyner meest typische interieurstukken, t.w. ..De briefschrijver" en „De dame met brief" ln de optocht opgenomen. Zo zouden wij door kunnen gaan met het noemen van Leidse meesters, zouden wij kunnen spreken van een Bakker Korff, een Cornet en Cornells Engebreehtsz, die allen Leidens roem hebben hoog gehouden, doch ook het element van verrassing en verwonde ring moet in deze zo specifiek Leidse optocht verborgen blijven. Laten w-jj daarom volstaan met er op tc wyzen, flat in deze optocht zeven praalwagens w o. de bloemenwagen „Het palet", zullen mederijden. Voorts nemen 440 geenstumeerde personen, ruim 130 paarden en plm 450 „man muziek" er aan deel. Met het gebruikelijke cere monieel, waaronder ditmaal als by "itzondering een naukenist en vier trompetters, wordt de optocht ge opend Lelden en zijn tienduizenden he-o-U-rs wacht dit jaar wel iets zeer byzonders.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 2