LEIDSCH DAGBLAD Schuman-Assemblée besloot eerste zittingsperiode Internationale karakter springt steeds duidelijker naar voren Kleine representatie onzer eenheden bij „Hold Fast" 91ste Jaargang MAANDAG 15 SEPTEMBER 1952 No. 27713 Directeur: J. W. Henny i-'oofdredactie: B W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.6per kwartaal; f 047 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Schuman, Adenauer en De Gasperi dirigeren „Klein Europa" (Telefonisch van onze Franse correspondent uit Straatsburg). Zaterdagmiddag om kwart over een kon voorzitter Spaak met een verge noegde uitdrukking op zün ronde gelaat de hamer laten vallen. Hij had reden tot tevredenheid. De eerste zittingsperiode van de Assemblee voor steenkool en staal was beëindigd en ze was in vele opzichten vruchtdragend geweest. Er is in deze vier dagen inderdaad veel werk verzet. Er is een reglement van orde geredigeerd en aanvaard; er is een presiderend bureau van zes leden onder leiding van Spaak dus samengesteld, er is een commissie van 23 leden geconstitueerd onder voorzitterschap van Paul Reynaud, waarin voor Nederland de katholiek Sassen, de liberaal Korthals en de socialist Nederhorst zitting hebben en die het verbindingsorgaan tussen de Assemblée en de Hoge Autori teit zal vormen, en tenslotte is dan nu Zaterdag door de Assemblée officieel het aanbod der zes ministers aanvaard om een Europese Constitutie voor te bereiden. Hiertoe is de Schuman-Assemblée met negen extra leden drie Italia nen, drie Fransen en drie Duitsers uitgebreid, die uit de Europese raad werden gerecruteerd. Deze versterkte Schuman-Assemblée preconstituante genoemd bestaat dus uit 87 leden, het juiste aantal, dat de nog op te richten Assemblée voor de Europese Defensie Gemeenschap tellen zou. ruimschoots beantwoord wordt. En nu zouden we. volgens de heer Struye. dus uit procedure-overwegingen het aanbod van de hand moeten wijzen? Dat. zoals Struye gesuggereerd had. de stap van de ministers bovendien onwettig zou zijn geweest, omdat alleen de nationale parlementen een opdracht van zulke wijde strekking mochten verstrekken, vermocht Teitgen al evenmin in te zien. Aan\ kelijk was zo men weet het E D G.-parlement voorbestemd een Europese grondwet te ontwerpen. Aan gezien echter het E.D.G.-verdrag nog niet door de zes landen werd geratifi ceerd. en deze ratificatie vooral wat Duitsland en Frankrijk betTeft in het gunstigste geval zeker nog wel geruime tijd op zich zal laten wachten, hebben de zes ministers, om tijd te winnen, op initiatief van Frankrijk en Italië, deze uitgebreide Schuman-Assemblée met deze taak willen belasten. Uit deze pre constituante wordt nu een commissie gekozen, die direct met haar werk zaamheden beginnen kan. Eventueel zal zij kunnen worden bijgestaan door juri dische experts en ook zal zij gebruik mogen maken van de resultaten, die verschillende studie-commissies van de Europese raad reeds hebben behaald. Zo wordt tevens bij voorbaat enigszins tegemoet gekomen aan de verlangens van Eden. die hier Zondagavond is aan gekomen, en vanmiddag om zes uur de consultatieve Assemblée zijn plan zal toelichten, dat juist een nauwe samen werking tussen de Schuman-gemeen- schap en de Europese raad beoogt. DE KWESTIE TRIEST. Er werd hier gisteravond ook nog be kend gemaakt, dat Schuman en de Gasperi vandaag in Straatsbui g konden worden verwacht. De Gasperi wil zo vermoedt men met de Engelse minis ter in het bijzonder het probleem Triest nog eens onder ogen nemen, voordat Eden zijn reis naar Joego-Slavië onder neemt, waar hij dezelfde kwestie met maarschalk Tito gaat bespreken. Van Vrijdagavond af hebben de par lementariërs hun algemene beschouwin gen gehouden over de rapporten, die Adenauer en Monnet daags tevoren had den uitgebracht, en daarbij heeft het verzoek, dat de zes ministers tot de Assemblée hebben gericht om de Euro pese grondwet voor te bereiden uiter aard de hoofdschotel gevormd. ASSEMBLEE IS SOUVEREIN! De debatten, die soms vrij heftig zijn geweest, werden geopend met een bril jante rede van de heer Struye, de president van de Belgische Senaat, die zich de vorige dagen reeds als een zeer kundig rapporteur had onderscheiden. Struve is daarbij uitermate scherp van leer "getrokken tegen de ministers, die hij verweet de Assemblée een opdracht te hebben verstrekt. Hetgeen, zo vond de Belg, dit parlement zich onmogelijk kon laten welgevallen. Het verstrekken van een opdracht betekent, zo betoogde Struye. een duidelijke aanranding van de souvereiniteit van de Assemblee, en daarom vond de Belgische afgevaar digde dat dit de ministers maar eens duidelijk aan het verstand moest wor den gebracht. Deze zienswijze, die bij de leden over het algemeen een duidelijke en grote verbazing wekte, werd direct daarna door Struye's buurman, de Franse katholiek Teitgen met gelijke heftigheid bestreden. FRANSE BESTRIJDING. Wat nu. riep Teitgen uit. vier jaar lang hebben we hier in Straatsburg in alle toonaarden de Europese minister raad verzocht, gesmeekt, bezworen om uitgebreidere bevoegdheden toe te ken nen. Nu bereikt ons het verzoek inzake de voorbereiding van de politieke Hoge Autoriteit. Teitgen sprak van ..ver zoek", terwijl in de ministeriële bood schap inderdaad wat ongelukkig van een „opdracht" was gesproken een verzoek, waarmede aan onze verlangens WEERBERICHT Aanhoudend droog De Bilt verwacht tot morgenavond: Droog weer met enkele overdrijvende wolkenvelden. Zwakke tot matige wind tussen Noord en Oost. Weinig verande ring in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur). 16 SEPTEMBER Zon op; 6.16 uur; onder; 18.53 uur. Maan op: 2.58 uur; onder; 17.54 ui Hoogwater te Katwijk te 1.50 en 14.16 u. GEEN HAARKLOVERIJEN Het ontwerp voor de politieke Hoge Autoriteit zou immers zo merkte de Fransman op na verloop van tijd aan de zes parlementen ter goedkeuring en ratificatie worden voorgelegd, een feit. waaruit blijkt dat de zes volksver tegenwoordigingen de uiteindelijke be slissing te allen tijde in handen hou den Nee, zo besloot Teitgen. mijn ge achte collega, laten we proberen om ernstig te blijven. Wat Europa van ons verwacht, zijn geen haarkloverijen en juristerijen. Wat nu het hardste nodig is. dat is een tekst, een commissie en een grond wet, laten wjj daar al onze krachten op concentreren. Tot dusverre werd deze houding van beide groepen de Duitse socialisten en Franse Gaullisten in overwegende mate door nationale binnenlandse over wegingen bepaald Maar hier in Straats burg beginnen zich nu reeds de geest verwanten van de verschillende landen duidelijk in organisatorisch verband af te tekenen De eerste officiële inter- Europese fractie der Italiaanse Franse, Belgische, Luxemburgse, Nederlandse Duitse liberalen, is nu al gevormd heeft zich onder leiding gesteld van de Franse radicale oud-minister Delbos Het kan moeilijk anders, of dit voor beeld zal zeker door de overige partijen op zijn tijd gevolgd moeten worden. Het accent der beslissingen zal dan geleide lijk steeds duidelijker van het nationale naar het politieke en ideologische plan worden verplaatst. De vraag is dus: wat zal in dat geval de houding der Duitse socialisten zijn? Zullen zij zich bij deze wederopstanding van de socialistische internationale afzijdig kunnen houden? Dat valt reeds met net oog op de ge schiedenis en het verleden van het socialisme wel moeilijk aan te nemen Maar in zo'n Europese socialistische fractie zal Ollenhauer zonder enige twijfel worden genoodzaakt op de voor naamste punten van zijn politiek één lijn met zijn geestverwanten uit de andere landen te trekken, en er kan wel weinig twijfel over bestaan of die lijn zal niet direct in het rechte verlengde van de verdragslijn liggen, die de Duitse socialisten gevolgd hebben. Wanneer men dit perspectief in het oog neemt, wordt het niet alleen be grijpelijker. waarom Ollenhauer zich in Straatsburg tot dusverre zo discreet gedragen heeft, maar ook waarom Adenauer Schumans initiatief tot poli tieke uitbouw van de steenkool en staal-pool zo geestdriftig heeft aan vaard. Wat voor Schuman inzake zün gespannen verhoudingen met de Gaul listen geldt, geldt namelük in nog sterker mate voor Adenauer met be trekking tot zijn gespannen verhou ding met de Duitse socialisten. Voor beiden ligt hier een uitgezochte en unieke mogelijkheid om hun oppositie goeddeels te ontwapenen. Want het begint er steeds duidelüker op te lü- ken. dat de Franse Gaullisten en d< Duitse socialisten hier hun ondanks dreigen te worden ingescheept in het vaartuig, dat „Klein Europa" heet. en waarvan het roer door het drieman schap SchumanAdenauer en de Gasperi in handen wordt gehouden. Met zün hartstochtelük pleidooi, dat i Waar de besprekingen te Straats soms op striemend-sarcastische toon werd uitgesproken, had Teitgen zijn burg li 'Orden gehouden: het Z.gM. Belgische collega wel heel duidelijk Dit nummer bestaat uit 10 pagina's verslagen, want in het verdere loop der debatten vond Struye voor zün formalistische bezwaren eigenlük alleen maar steun bij de Franse Gaul list Tébré. Een motie, opgesteld door een viertal Franse gedelegeerden, onder wie de socialist Guy Mollet, waarin het aanbod of zo men wil: de opdracht van de ministers met warme instemming werd aanvaard. HOUDING VAN DUITSE SOCIALISTEN EN FRANSE GAULLISTEN. Wanneer wij nog een enkele kantte kening bij de zojuist gevoerde debatten willen maken, dan betreffen die in het bijzonder de houdinRcn van de Duitse socialisten en de Franse Gaullisten. Beiden staan bekend zoals men weet als tegenstanders, zij het om uiteen lopende redenen, van het Schuman- plan zowel als van de defensie-gemeen schap.. en het heeft hier de aandacht getrokken, dat hun woordvoerders de afgelopen week zich met een opvallen de discretie hebben gedragen. De Duitse socialist Ollenhauer. de opvolger van Schumacher, een vyftigjarige man met een rond hoofd en grijze achterover ge kamde haren, heeft al deze vier dagen zelfs niet één keer zijn mond openge daan Zijn positie is dan ook wel moei lijk. Hij staat dan ook voor de keus óf wel zijn verleden, en zün zo juist ge storven leider Schumacher te verlooche nen, door mede te werken aan de op bouw van het zogenaamde „kleine Europa" der zes Scnuman-landen. of wel consequent afwijzend te blijven. Maar zou zulk een negatieve houding voor het forum van Europa op den duur te verantwoorden en te hand haven zün? Integendeel, wordt het nu wel steeds waarschünlijker, dat de beslissingen, die door de nieuwe As semblée van Straatsburg overwogen en genomen zullen worden, ook hun ingrijpende en vergaande invloed op de binnenlandse politieke verhoudin gen en speciaal dan op die van Duitsland en Frankrük zullen gaan uitoefenen. Europa-huisopgetrokken in de r internationale bouwwerken bestemde luciferdoosjesstijl. De groei der Westelijke verdedigingskracht SOVJETS HEBBEN TWEEMAAL ZOVEEL TROEPEN In een rapport van 50 bladzijden deelt het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken mede, dat de Europese bondgenoten van de V.S. op hel ogenblik meer dan 2 milliocn man onder de wapenen hebben. Het rap port zegt verder, dat de Sovjet-Unie vier millioen man onder de wapenen heeft, waaronder 175 frontdivisies, waarvan er 100 in de Oost-Europese landen zij" verspreid. I bouwd De financiële hulp van de V S. is volgens het rapport een essentiële Lictor in de verwerkelijking van het ver- deciglngsprogram der bondgenoten van Amerika. De defensiebegrotingen van de Amerikaanse bondgenoten in de Nato ziin vooxtdurend uitgebreid Het totale I bedrag voor het begrotingsjaar 1952 1953 zou 117 milliard dollar kunnen belopen I aldus het rapport. Dit cijfer zou waar- I "chijnlyk tot 14 milliard kunnen stijgen Indian West-Duitsland tieh bij de an- I dere Europese bondgenot n van de V.S I zou' voegen Voorts wordt In het licht gesteld, dat de Europese productie van militaire uitrusting is gestegen en vol- I eens de huidige verwachtingen tegen I het eind van 1952 vergeleken met 1949 bijna verviervoudigd zal z.ljn. Tenslotte wordt geconstateerd, dat de stijging van het moreel en d® ver.s'erking van de eenheid van Europa gelijke tred gehou den hebben met de groei van zijn defen- I sieve kracht en de vermindering van de 'communistische invloed. Zinken cent heden uit circulatie Met ingang van heden wordt de zin ken cent daterende uit de oorlog, inge trokken Gelegenheid tot inwisseling te gen eanebare Nederlandse betaalmid del en wordt geseven van 15 September tot 15 December as. Inwisseling kan ge schieden bii de postkantoren de bn- en hulpkantoren der posterijen en do poststations. Geldig bliiven z»wel de bronzen cent van vóór de oorlog als de nieuwe bronzen cent. Mr Stikker definitief ambassadeur in Londen Mr D. U. Stikker is by K.B. van 13 September benoemd tot Harer Ma- jesteits buitengewoon en gevolmach tigd ambassadeur bü het Hof van Sint James. Kivart millioen soldaten oefenen in W'est Duitsland Maar gedegen voorbereiding en enthousiasme! Telefonisch van onze Speciale verslaggever). Uit het Duitse manoe uvregebled. 14 September „Hold Fast" is de even typerende als kernachtige benaming voor de tot nu toe grootste gecombineerde oefening In Nato-verband, welke van 15—22 Sep tember in een gebied, dat zich uitstrekt van Soest tot aan de Weser, wordt gehouden. Een kwart millioen man is bü deze manoeuvres ingeschakeld. Nederland wordt vertegenwoordigd door het Iste legerkorps, bestaande uit de complete derde divisie en het „skelet" van de tweede divisie, de legerkorps staf plus de legerkorpstroepen, hetgeen ondanks het imponerende totaal aantal van 35.000 man, een ietwat magere representatie is, als men bedenkt, dat België met 2 complete infanterie-divisies, benevens een pantserdivisie deelneemt. Gebrek aan materiaal is er de oorzaak van, dat ons land niet zoals aanvankelijk de opzet was, met 2 divisies op oorlogs- sterkte zün aandeel in het welslagen van „Hold Fast" heeft kunnen leveren. Afbreuk aan de gedegen voorbereiding van Nederlandse zijde heelt dit evenwel niet gedaan en zeker niet aan het enthousiasme om op zo uitstekend moge lijke wijze voor de dag te komen, als Vanavond de oefening een aanvang zal nemen. In dit verband moge met ere genoemd worden de voldoening in net Engelse hoofdkwartier over de uitste kende Nederlandse prestaties bij de oefening der geallieerde staven „Grand Alliance" enkele maanden geleden, die als een inleiding voor „Hold Fast" heeft gegolden. ZWARE OPGAAF. Dat men bü de onzen, als „Groenland" de vijandelijkheden op het gebied van „Blauwland" gaat openen, voor een zeer zware opgaaf zal komen te staan, staat in het Nederlandse kamp by voorbaat vast. Niet met 2500 trucs en jeeps van nieuwe makelij uit de Amer. dumps, maar met circa 2000 voertuigen, welke ietwat overjarig zijn en niet bepaald geschikt voor het zware terrein, zullen de Ne derlandse transport-compagnieën hun krachten hebben te meten met die der Engelsen en der Belgen, waarvan het wagenpark, naar algemeen wordt aan genomen, up to date is. Maar de Hol landse soldaat zou geen goed Hollands soldaat zijn, als hij het in de komende dagen niet zou klaren! ZOU 'T KLOPPEN? Per trein en over de weg zijn 6 dagen lang de Nederlandse eenheden de grens overgetrokken. 10.000 man maakten In 3x3 lange treinen de reis naar hun verzamelpunten en 25.000 zochten per truc hun bases in het West Faalse land op. In groepen van 8 gingen de wagens by Maasniel, Beek, Elten en Blanerbrug de grens over. Voor de aanvoer van de benodigde goedere. was in de achter ons liggende weken ook gebruik gemaakt ZimkwmsSmiS Opnieuw hebben Russische wacht posten motorvoertuigen van de Britse en Amerikaanse politie op de voornaamste Berlijnse verkeersweg tegengehouden, toen deze zich naar hun controlepunt te Dreilindcn wil den begeven. De aanhouding ge schiedde op een klein gebied van de Sovjetzonedat zich in een punt vorm dwars over deze weg uit strekt. Niet militaire voertuigen mochten wel doorrijden. Twee Britse leden van de militaire politie keren onverrichter zake te rug. na te zijn tegengehouden door de Russen. Hun kameraden (met jeep) staan hen op te wachten. van kleine Rijnaken, die deels behoor den tot het korps vaartuigendienst. deels van particulieren waren gehuurd. Dui zenden tonnen olie. bmzine, cadi-arti- kelen, technische goederen, kledings- en uitrustingsstukken, verbindingsmid delen. geneeskundige artikelen enz., aangevoerd per schip, trein of vracht wagen. werden de laatste dagen op de plaats van bestemming afgeleverd. Men duizelt werkelijk als men kennis neemt van de gedetailleerde cüfers, waarbij men tevens onder de indruk komt van het organisatie talent van degenen, die nu maanden lang inten- PECH VOOR KORPORAAL Eén Nederlandse korporaal zal zich geen zorgen meer hebben te maken over het verloop van de oefening „Hold Tast". HU ging té goed uitgerust naar het manoeuvre gebied. Niet zozeer uit angst, dat de keukenwagen hem in die 10 da gen wel eens in de steek zou kun nen laten, maar meer om in het koffiearme Duitsland zaken te kunnen doen. had hij in zyn rugzak 3 pond echte koffiebonen verstopt. Laat nu de Nederlandse mare chaussee juist hém uit die 10.000 man uitpikken en visiteren! Pech voor de korporaal, die zonder kof fie in de Nederlandse petoet ging. de grens van Groenland heeft gebracht (als grens is in dit geval de Weser ge nomen» wordt door de strydkrachten van Groenland bedreigd- Al vechtende trekken de Blauwen terug, waarbij het Engels-Canadese-Belgische en Neder landse legercorps tot taak zullen heb ben de in de klassieke uitvalspoort van West-Europa, t.w. de Westfaalse laag vlakte, oprukkende vijand tegen te hou den, om later door een grootscheepse tegenaanval tot aan zyn grens terug te dringen. De aanvaller, die het gemunt heeft op het industriegebied langs Rijn en Roer. is uitermate sterk. Hy zal ver kunnen oprukken, doch op een gegeven ogenblik zal hij zich door zyn steeds langer wordende verbindingslijnen moe ten herproeperen. Dat is het moment, waarop Blauwland, dat versterking krijgt DE OEFENING HOLD FAST sief hebben gearbeid, doch nu nog hun hart vasthouden, gekweld als zij zün door de vraag „zou het kloppen?" Een voorproefje van wat het zeggen wil om 250.000 man op manoeuvre te sturen hebben wy gekregen in het kamp „Sennelager". normaal het trainings kamp van het Britse Rynleger. doch nu het centrale zenuwstelsel van „Hold Fast". Generaal Gale, geassisteerd door de Nederlandse gener.ial-majoor Dürst Britt en diens Belgische collega Adam, zal van hieruit zyn bevelen geven. Dit kampement, waarvoor men uren en uren nodig heeft om h°t te doorkruisen, is een stadje op zichzelf Er zyn scho len. kerken, bioscopen enz. In onderge bracht en r.lles wat de inrichting betreft, is tot in de puntjes verzorgd. In de massaal aandoende operation-rooms, wordt hier al weken lang onder hoog spanning gewerkt, en toch merkt men van een nerveuze spanning niet veel. Daarvoor is d. zaak te grondig voor bereid en is er de min of meer ijzige kalmte der Engelsen, welke onverstoor baar schünt Eenzelfde sfeer troffen wij bü de Nederlandse stat, ongeveer 80 k.m. van Sennelager verwüderd. Luitenant generaal A. T. C Opsomer en brigade generaal Lefèvre de Montigny waren tevreden over wat onze jongens in luttel lüdsbestek in hun verschillende her en d?r verspreid liggende onder delen hadden gepresteerd. Uitermate eritiscb hebben helde de zaken beke ken, gewaarschuwd voor te grote zelf voldoening, maar zü hebben de ver wachting uitgesproken, dat ondanks de hierboven genoemde handicaps, de komende gelukkig nog imaginaire! strijd met vertrouwen kan worden tegemoet gezien. ZU konden slapen, toen gistermiddag de drie laatste Infanterie bataljons uit Weert behouden en wel waren gearri veerd. Het manoeuvre-plan omvat het vol gende: Blauwland, dat gezien de cri- tiek politieke situatie, voorposten over van de luchtmacht der verbondenen, zyn tegenaanval kan lanceren. Met betrekking tot deze ondersteu ning uit de lucht kan nog worden ver meld. dat Nederland deel neemt met 4 squadrons Thunderjets. 3 squadrons Meteors en 1 squadron Spitfires. Wat eens wat de Goden verhoe den! gnmmeige werkelijkheid kan worden, is nu nog oefening. In détail is met alle omstandigheden, welke zich bij een werkelyke oorlog met dit ver loop zouden kunnen voordoen, rekening gehouden. ROMMEL EN GOERING. De vredige Zondagsrust in de Duitse plaatsjes, die in het imaginaire opera tiegebied liggen, is wel verstoord ge worden Tanks, trucs en jeeps daverden door de nauwe straten. De Duitse jeugd vooral toonde voor de voorbytrekkende colonne's grote belangstelling. De vol wassenen richtten hun aandacht meer op andere zaken, zoals b.v. op de bij eenkomsten, welke zowel Zaterdag als Zondag voor de oud-frontsoldaten, die deel hebben uitgemaakt van het voor malige Afrika-Korps van Rommel en van de Herman Goering divisies, op en kele plaatsen in West-Falen waren ge organiseerd. Er is geen station of er hangt een affiche met de beeltenissen van Rom mel en Goering. Dat men de gezich ten van deze lieden weer zo openlük ziet uitgestald, is een weinig verblü- dend symptoom van een volk. dat een recent verleden maar niet schünt te willen vergeten. Sterker nog: er een ziekelijke verering voor blükt te be zitten. Nu moet gezegd worden, dat het militair machtsvertoon der geal lieerden de laatste dagen ook niet be paald voor een Duitser geschikt was om „das Militar" te vergeten Mannelijke en vrouwelijke Russische valschermspringers hebben twee nieuwe wereldrecords gevestigd. Drie Russische sprlngsters wisten na de sprong hun val scherm gedurende dertien seconden, waar- In zij 7100 meter „vielen", gesloten te hruden. Vier springers openden hun val scherm eerst na vijftien seconden waarin zü 8400 meter „vallend" hadden afgelegd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1