STADSNIEUWS
JIt/ë rSSBa-fflS
«SKI «.iat
Verontrustende Symptomen
en
„Nacht- en Onty"-jagers
honderden duikboten
Vruchteloos onderzoek gevolg van
onderlinge naijver bij de Franse
politieorganen
Beloften inzake autonomie vragen
om inlossing
Concerten Maatschappij
voor Toonkunst
je Maatschappij vpor Toonkunst
.ft in het komende seizoen wederom
serie van drie concerten, waarbij
zullen doen horen het piano-duo
nsky—Babin, het Wiener-Oktett en
Loewenguth-Kwartet.
oor de Jeugdconcerten der Maat-
appij zullen eveneens het piano-duo
msky-Babin en het Wiener Oktett
reden, alsmede tweemaal het Rotter-
iii Philharmonisoh Orkest, onder lei-
g van Eduard Flipse.
DE A.S. BRADERIE.
laar wij vernemen ligt het in de be
ling van het Actie-comité „Leiden
d .ft" om tijdens de Braderie op 17, 18
'r 19 September a.s. de feestvreugde in
koopcentrum door middel van ver-
't uUende attracties te verhogen, o a.
ir concerten van diverse muzlekgezel-
'P nopen in de avonduren.
Iet populaire Leidse Clippertje zal er
t Braderie-expresse opereren en
"rts zijn nog meerdere attracties in
irbereiding.
)SS EILAND" VIERT TUINFEEST.
Speeltulnver. „Ons Eiland" viert
Zaterdagavond een tuinfeest,
henals vorige jaren zijn tr weer vele
acties, zoals rad van avontuur,
iel tenten, oliebollenkraam, glijbaan,
svloer, enz.
e hopelijk-flinke baten komen ten
ie aan het bouwfonds voor een eigen
jhuis.
CONGRES CHR. BOUW- EN
HOUTBEWERKERSBONDEN.
ie Vakinternationale van Ohr. Bouw-
Houtbewerkersbonden houdt, genjk
neld, haar congres op 17 en 18 Sep-
Lber te Leiden. Aan het congres ne-
deel afgevaardigden uit Belgle,
„rcrijk, Zwitserland, Saarland, Oos-
rijk, Luxemburg en Nederland.Er
l: o m. een rapport .worden uitgebracht
r de positie van hout als grondstof
r de bouw- en houtnijverheid en een
13 iport over de derde zitting van de
u ustriële commissie voor de bouwnij-
lieid.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Hoe laat moet ik
die brief posten
Bübusscn 7 uur
fin de nacht van
Zondag op Maandag
te middernacht)
Hoofdkantoor 10.25 uur
Stationsbus 11 uur
scheepsberichten.
lOEMFONTEIN, 24/8 v. Belra te Dar
Salaam; BORNEO, Java-A'dam v^w
■is <8 nm. QuessantBrake; CALTEX
,FT (tl. SldonR'dam yerw.p. ze a
«-•v de Gata zo Spanje; CALTEX
(t). Sldon—R'dam p- 26,8 Gl-
tar CERAM, R'damCalcutta 24/8 te
achl- FARMSUM. 25/8 v. R dam tc
bec;' GAASTERLAND A'dam—Buenos
t ys/R tc Rlo Grande; JOHAN VAN
.ENBARNEVELT A'dam—Sydney p.
i ten o Port Sudan Rode Zee, koia
OB W| fï,"
(MAN. KaipUstad—R?dam 26/8 Oporta-
ir,HlItA>lR'dam—Buenos Aires 26/8 v.
L?-Sant0s; A^ERAMIN H'dam-
Golf 27/8 te Aden; ALGEN1B. D»'"
fclco 26/8 V. Havana—Tampicd. AN-
1K.ERK. R'dam Brisbane 26/8 nim. te
n: AXELDIJK, Java—New York 26 8
v. Halifax—Boston; BOISSEVAN, - //a
as/I -.%? af V
te Vltorla; HEELSUM. Houston
a 27/8 te Antwerpen; KLIPFONTEIN
v. Eastlonden te Durban, KOTA IN
R'dam—T). Prlok 26/8 y. MarseUle to
-i- LAAGKERK. Calcutta—R dam
n. v. Karachi—Aden; LINDEKERK
Qhorramshar p. 28/8 nm. Mon-
'den"SING^p'A'dar^-Tndonesle 26 8
SingaporeTJ. Prlok; STAD ALKMAAR
8 nm. v. Newport mon te Narvik verw.
AD HAARLEM/ 27'8 v. R'dam te Lulea
WALI. 26/8 v. New YorkJava via
xandrld; TOMINI. TJ. d»"}-
3 nm. v. Kopenhagen—Oslo; TOMORi,
Prlok—R'dam 27/8 te Massawa; WIL-
MSTAD, Chrlstobal—A'dam 26/8 v.
mouth te Antwerpen: WINSÜM. Adam
V-Afrika 29/8 Dakar verw.
IALSDIJK 26/8 nm. v. New York—Bal-
re; ALBIREO 27/8 vm, v. Buenos
i te R'dam; ALPHERAT 26 8 nm. v.
mNew Orleans; AXELDIJK Java
r York 27/8 v. Halifax tc
L.TEX LEIDEN <T1 27/8 v. Sldon te
n: DRENTE 25/8 v. Semarane te
ipore: EDAM 26 8 nm. v. New York
'dam; ESSO ROTTERDAM iTl 26 8
v Aruba te R'dam: FAIRSEA Svd-
p—R'dam D. 26/8 Kp Bougaronl:
ASTERLAND A'damBuenos Aires
8 v. Rlo Grande te Pto Aleere verw7
RA 27/8 v. Antw. te R dam: HESTIA
8 nm v MantaBucna Ventura: ja-
RSFONTEIN O Afrika—A'dam 27 8 te
'"lampton: LANGKOEAS 26 8 nm v.
ics18 te R'dam: OVERIJSEL New
Calcutta 27/8 v. Bandaishapur—
irali; POLYPHEMUS 24/8 v. Belawan
Port Swettenham: PRINS WILLEM V.
AN JE R'dam—Chicago p. 26 8 nm.
ihcrpolnt 28/8 Montreal: ROTULA (Tl
8 v. R'dam te New Orleans verw
RPEDON A'damKingston 27/8 nm.
Azoren verw.La Gualra: SCHIE 26/8
EsscaulboAmsterdam: SOMERSET-
IRE 26 '8 nm. v. TJ. Prlok te A dam;
RAAT MAKASSAR Santos—Japan 25/8
Singapore; TJISADANE Rlo de Janeiro
la pan 25/8 te Yokohama; WIEL-
^ECHT (T) 27/8 v. Napier op Palem-
-Ivler verw.: ZUIDERKRUIS R'dam
York p. 27/8 vm. Dovei—South-
n; ALKAID R'dam—Calcutta 27/8
v GenuaPt Said: ARGOS 27'8 van
us—Piraeus; BIDUK R'dam—Tl. Prlok
D 0500 u. v. Pt Said: DUIVENDRECHT
27-8 v. LondenR'dam; LIMBURG
v R'dam tc TJ. Prlok: RONDO Java
W York 27/8 nm. Suez verw.: TER-
E R'dam—Tl. Prlok p. 26'8 1800 11.
altar: UTRECHT San Francisco-
bay 25/8 21 u. v. HonoloclocPhiUP-
tLMKERK JapanR'dam 27/8 v. Port
'ttehamPenane; ANNENKERK Rot-
lam—Brisbane 27/8 v. Aden—Cochin;
'SKOOP A'damGuayaquil 26/8 v. Pto
bello te Curacao: COTTICA 26/8 van
own te A'dam: DELFT 27/8 van
te Hamburg; HELDER 27/8 van
Prince—Santiago de Cubn: HE-
NA A'dam—W. Indie 26/8 v. Curacao
Lacualra: LEUVEKERK Perz. Golf—
Ham 27/8 v. Pt Said—Genua; LINGE
LissabonHuelva; LOENERKERK
aR'dam 26/8 te Bombay: MAAS-
•RK 27/8 vm. v. Hamburg tc A'dam:
/ORDWIJK 26/8 v. Sas v. Gent te Hu
il cn verm. 30/8 v. HuelvaSluiskil:
ELand A'damBuenos Aires 26/8 te
Grande: STAD DORDRECHT 27/8 v.
am—Ceuta: WESTLAND Buenos Aires
m 26/8 v Montevideo: WINTERS-
Huelva—Sluiskil 28/8 Tcrneuzen
BARENDRECHT (T) 4/9 v. Me-
dahmadl te 8tanlow verw.: DUTVEN-
rvcu^ (T) a7/8 nm v Londen te
>erw ELMINA verm. 27/8 v. Dou-
Monrovia: HEELSUM Houstlon—
verm. 27/8 v. Antw.—Bremen-
'gersfontein o Afrika—a'dam 27/8
SouthamptonAntw markelo 26 8
Talbot tc Las Palmas: roepat
y. Java tc Amsterri-am: SCHerpen-
JECHT (t) 26/8 v Bclem te Curacao:
PEKSDRECHT (t) 30/8 V. Aden te
pstanura verw.
Bijbussen
Hoofdkantoor
Stationsbus
13 uur
14.15 uur
15.15 uur
WOENSDAG 27 AUGUSTUS
Drie woningen afgebrand
in Gemert
Bjjbussen 19.30 uur
Hoofdkantoor 22.45 uur
Stationsbus 23 uur
Illllllllllllllllllllllllll
GELDLENING.
Van do N.V. Bank voor Nederlandsche
Gemeenten te 's-Gravenhage ontvingen
B en W. een aanbieding voor het ver
strekken aan de gemeente van een geld
lening, groot f. 607 335.—. aan te gaan
op onderhandse schuldbekentenis A pari.
tegen een rente van 4 per jaar, af te
lossen in 25 jaarlijkse annuiteiten ad
f. 38.908 71.
Deze lening dient ter consolidatie
de vlottende sdhuld. aangegaan voor de
financiering van de kosten van het
stichten van 57 z.g. goedkope woningen
op terreinen nabij de Lage Mors weg.
Extra aflossing is niet toegestaan.
B. en W. stellen voor dit aanbod te
aanvaarden.
Voorts zal Maandag de Raad in sec
ties worden verdeeld, in verband met de
komende begroting.
Mej. J. Kingima alhier is benoemd
tot gezinsverzorgster te Beilen.
De schrijver A van 's Rijks Belas
tingen A. C A. Romijn te Leiden (Insp.
I. en A.) is overgeplaatst naar Hil
versum.
Onze stadgenoot, de heer L. C.
Baljé. theol- candidaat, is benoemd tot
vicaris van de Herv. Gemeente te De
Kaag.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN.
Emma Maria, dr van P. J. Kostense cn
L. J. J. Houtepen: Margaretha. dr van
P. L. van Delft cn H. Pracht: Gerardus
Johannes, zn van A. A. Caspcrs cn M. W.
Biileveld; Maartje. dr van G. Plug en C.
Vlieland: Hubertus Jacobus, zn van H
J. van Meurs en A. Hodde: Jacoba Corne
lia. dr x an H. H. van Oosten en M IJ.
Kranenburc: Louise, dr van G. Bavelaar
en J. M. de l'Ecluse.
OVERLEDEN.
W. Metier, huisvr. van Kuipers. 48 J.:
L Prins. man. 68 J.: S. van Wllk. man.
76 j A. van Wecren. man. 59 J.: A.
Steenbeek. huisvr. van Drommel, 30 J.
„LANGKOEAS" SIGNALEERDE
DRIJVENDE MIJN
Toen gezagvoerder P. W. de Haan van
de ..Langkoeas" gisteravond omstreeks
zeven uur ln de officiële vaarroute langs
de Ijust naar Rotterdam voer, ontdekte
hij ter hoogte van het lichtschip Goeroe
op nog geen 100 meter afstand een drij
vende mijn Ogenblikkelilk liet hil het
roer omgooien, waardoor het Lloydschip
nog juist een aanvaring met het gevaar
lijke projectiel kon ontlopen. Terstond
heeft de kapitein Scheveningen Radio
op de hoogte gesteld onder opgave van
een nauwkeurige plaatsbepaling. Het
Nederlandse radiostation heeft, daarop
een waarschuwing uitgezonden voor alle
in de omgeving varende schepen en de
mijnopruimingsdienst op de hoogte ge
steld. Deze zal onmiddellijk trachten de
mijn tot zinken te brengen of op ande^
re wijze onschadelijk te maken.
VIER GEZINNEN DAKLOOS.
Een petrolcumvergasscr is er ver
moedelijk de oorzaak van geweest, dat
hedenmorgen te Gemert drie wonin
gen zijn afgebrand. Een vierde bleef
gedeeltelijk behouden.
Door omwonenden werd de familie
Willems gewaarschuwd, dat er brand m
de keuken was uitgebroken. Het vuur
greep met grote snelheid om zich heen
c in een ogenblik stond het met stro
gedekte huis in lichter laaie. De vrijwil
lige brandweer, die onmiddellijk met
groot materiaal was uitgerukt, stond
voor een hopeloze taak. Aangewakkerd
door de sterke wind sloeg het vuur in
een minimum van tijd over naar het
huis. bewoond door de weduwe Van der
Kruijssen,terwijl de daarachter gelegen
twee woningen van de familie Rovers
eveneens door het vuur werden aange
tast. Al deze woningen waren met stro
gedekt.
Drie woningen brandden tot dc
grond toe af, terwijl er écn gedeeltelijk
kon worden behouden. Door de buren
kon het meubilair van alle woningen
gedeeltelijk in veiligheid worden ge
bracht. Vier gezinnen, tezamen 14
personen, werden door deze brand in
nauwelijks twee uren tijds dakloos.
Het gemeentebestuur van Gemert nam
onmiddellijk maatregelen om de getrof
fen gezinnen onder te brengen. De grote
schade wordt gedeeltelijk door verzeke
ring gedekt.
Ontvoerde dames bevrijd
Dc dames Windzant cn Neyendorf,
die op 29 Juli in dc omgeving van
Cheribon door een bende werden ont
voerd. zijn gisteravond door een afde
ling van het Indonesische leger be
vrijd. Volgens nog niet bevestigde be
richten is haar gezondheidstoestand
goed.
Beide dames werden, toen zij met
een schoolbus, waarvan door enkele sui
kerondernemingen wordt gebruik ge
maakt, van Cheribon terugkeerden naar
de onderneming Sindanglaut. door een
bende ontvoerd. Een derde in de bus
aanwezige dame, mevrouw Jordaan. be
nevens twee kinderen, werden aanvan
kelijk door de bende meegevoerd, doch
keerden in de avond van 29 Juli op de
onderneming terug.
Militair nieuws uit
Washington
Een vertraagd bericht meldt, dat op
14 Augustus jl. brand is uitgebroken ln
een kantoor van de B.PM. m Tarakan.
Verschillende onderdelen van het kan
toor brandden af.
De schade is op Rp 300.000 begroot.
Er deden zich bij de brand geen per
soonlijke ongelukken voor. Over de oor
zaak van de brand tast men nog in het
duister.
Generaal Eisenhower vertrekt 2 Sep
tember uit New York voor de verkie
zingsactie en zal ln tien dagen veertien
steden in tien staten bezoeken, aldus
heeft zijn perssecretaris meegedeeld.
„Europese beweging" organiseert
in alle landen, die hebben meegewerkt
aan de voorbereiding van de Europese
Defensie Gemeenschap, een campagne,
die ten doel heeft „de openbare mening
wakker te maken ten gunste van een
.Europees politiek gezag". Een groot
aantal Nederlanders, uit alle sectoren
van ons volksleven, zal de vraag wor
den gesteld „zich uit te spreken voor
het bijeenroepen van een „Europese ver
gadering", door de regeringen belast niet
het ontwerpen van een „Europees po'l-
tiek gezag," onderworpen aan een wer
kelijke democratische controle."
TWEE GEREDDEN.
De Amerikaanse marine meldt, dat
een mijnenveger twee leden der be
manning van de Amerikaanse bommen
werper. die Dinsdag by vergissing boven
de Golf van Mexico werd neergescho
ten. heeft opgepikt. Het tweetal bevond
I zich in een reddingboot.
II.
(Van onze correspondent in Amerika)
Herhaaldelijk bleek de Russische roodionk kwaadaardiger v«
„wereld" dan men aanvankelijk meende. Een van die \erontrustende
was het optreden van de Russische straaljagers ln Korea. De Mlg-1.
uiterst venijnige bacil.
Enkele maanden geleden werden de Amerikaanse bommenwerpers ook
aangevallen door „nacht- en onty"-jagers, door toestellen dus, die ook in zware
bewolking en in het duister hun prooi kunnen vinden. Deze jagers maakten het
voor de Amerikaanse B-29, die 's nachts nog goede diensten bew
gevaarlijk om er In het donker nog alleen op uit te trekken. Zonder dc radar der
communisten zou het voor die B-29 nog niet zo riskant zijn geweest, maar
kennelijk stegen de Russische jagers op na gewaarschuwd te zfjn door hun
radardienst. Die radar - dat wist men aan Amerikaanse zijde - werd van
electricitcit voorzien door de clectrische centrales in Noord-Korea en de aanvallen
op die centrales - zo is achteraf bekend geworden - hebben onder meer ten doel
gehad het radarnet van de communisten voor een tijd buiten werking te stellen.
>r patiënt
rmptomen
bleek een
De actie, waarover zoveel te doen is In het eerste artikel van deze kleine
geweest, heeft, wat de radar betreft. I reeks hebben wij nogmaals gewezen op
succes gehad. De communisten zullen
wel noodmaatregelen treffen, maar
voorlopig kunnen de Russische Jagers
veel minder effectief optreden en de
B-29 kan weer zonder al te veel risico
starten.
DE DUIKBOOT-BACIL.
Niet alleen dc Mig, ook de duikboot
bacil vertoonde zich in gTOter getale
dan waarmee men rekende. Men
neemt thans te Washington aan, dal
de Russen over 400 duikboten be
schikken (100 in het Oosten en 300
in het Westen). Honderd andere zou
den op stapel staan. Dat zijn indruk
wekkende getallen. De Duitsers be
gonnen de tweede wereldoorlog met
57 onderzeeërs!
VROUW OVER BOORD.
Tijdens bedevaart naar Mekka.
Toen het pelgrimsschip „Kota Baroe"
van de Kon, Rott. Lloyd met een 1000-
tal Indonesische bedevaartgangers op
naar Djeddah in de Indische
Oceaan voer. bleek plotseling een van
de vrouwelijke passagiers ^overboord ge
sprongen te zijn. Kapitein H. A. Faber
liet onmiddellijk stoppen en daarna
terugstomen en wonder boven wonder
mocht het na lang zoeken gelukken de
drenkelinge te vinden en behouden aan
boord terug te brengen. Maar een dag
voor de aankomst in Djeddah verdween
zU weer over de reling. Ofschoon ook
ditmaal dc omgeving vele uren lang
werd afgezocht, heeft men de vrouw niet
meer teruggezien.
LINSE'S VRIJLATING GEKIST.
Walter Donnelly, de Amerikaanse
hoge commissaris in Duitsland, heelt
in een nota aan de Sovjet-autoriteiten
de Jongste Sovjet-nota over de be
weerde entvoering van dr Walter Linse,
lid van het anti-communistische „Co
mité van vrije juristen", als geheel on
bevredigend van de hand gewezen, daar
deze nota „de kwestie ontwijkt, dat dr
Linse, na in de Amerikaanse sector van
Beriijn te zijn aangevallen, zich thans
ln handen der Sovjet-autoriteiten be
vindt.
Donnelly etst onmiddellijke vrijlating.
ïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiimiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiii1
Het Leidscb Dagblad
Als van ouds de
MEEST GELEZEN COURANT
van Leiden en Omstreken
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De moord op de familie Drummond
'Van onze Parijse correspondent)
Het is nu al ruim drie weken geleden,
dat op een akker vlak bij een grote ver
keersweg ln de buurt van het Franse
dorpje Luis, des nachts de Engelse
voedselgeleerde sir Jack Drummond met
zijn vrouw en 14-jarig dochtertje op
beestachtige wijze werden vermoord.
Alle pogingen echter de dader op het
spoor te komen, zijn tot dusverre ver
geefs geweest.
Dagelijks kan men ln de Franse kran-
n uitvoerige verhalen lezen met nieu-
e veronderstellingen, die door de politie
geopperd zouden worden veronder
stellingen, die de volgende dag weer even
uitvoerig moeten worden herzien. Men
tast in een volledig duister, zo geeft de
politic zelf toe. De enige bron van In
formatie vormt tob dusverre de 30-
Jarlge landbouwer Gustave Domlnici.
wiens boerderij vlak bij dc plaats van
de misdaad is gelegen en die "s nachts
de schoten heeft gehoord en 's morgens
de lijken ontdekte. Vrijwel dagelijks
wordt hij door de politieinspecteurs ver
hoord en vrijwel dagelijks verschijnt zijn
portret in de kranten.
Het publiek heeft zioh zelfs afge
vraagd of deze enige getuige soms ook
niet de dader zou kunnen zijn. Waarom
ls hy bij het horen van de schoten de
slachtoffers niet te hulp gesneld?
Een zekere verdenking L gen Dominlci
heeft trouwens de politic ook zelf al ge
uit. Maar die mogelijkheid is naderhand
weer verworpen.
Intussen heeft het wel de algemene
verwondering gewekt, dat een aantal,
naar men aan mag nemen, der beste
speurders, waarover de Franse en En
gelse politie beschikt Scotland Yard
is namelijk bij het onderzoek ingescha
keld na drie weken nog niet de min
ste klaarheid in deze moordzaak heeft
kunnen brengen. En die verbazing is te
groter, waar aanvankelijk alle gegevens
toch wel leken uit te wijzen, dat men
hier allerminst te maken had met wat £sten van het Parijse hof mr Maurice
Gargon, lid bovendien van de Academie
niet steeds gediend schijnt te worden.
Aan die onderlinge naijver zou het ook
zijn toe te schrijven, dat enkele uren na
de ontdekking van de misdaad al zoveel
verschillende politiedeskundigen ter
plaatse aanwezig waren, dat voetstappen,
vingerafdrukken en andere eventuele
aanwijzingen reeds goeddeels waren uit
gewist toen het werkelijke onderzoek nog
moest beginnen.
Deze algemene indruk, dat er aan het
onderzoek wel iets moet haperen. Is nu
bovendien door onverdacht deskundige
zijde bevestigd. Een der vermaardste ju-
belangrijkheid van liet naburige Oos
ten in geval van oorlog. De aanvals-
kracht, die het Westen in geval van
nood bijvoorbeeld van Turkije uit zou
kunnen ontplooien, zou echter sterk ver
minderd worden, indien de Russen er
in zouden slagen de noodzakelijke trans
porten tussen Amerika en het Middel-
landse-Zeegebled te torpederen
Breekt een derde wereldoorlog uit. dan
zou er gezien die 300 Russische duik
boten allereerst een grote strijd ge
voerd moeten worden om op de Atlan
tische Oceaan vrjj baan te krijgen voor
de transporten naar de Middellandse
Zee, naar Engeland en naar de niet
door de Russen bezette delen van West-
Europa.
AANDACHT VOOR HET ZEE
GEBIED TUSSEN ENGELAND
EN NOORWEGEN.
Op 13 September beginnen in Nato-
verband de grote vlootmanoeuvres, die
men de naam ..Main brace" heeft gege
ven. Alles wijst er op, dat deze ma
noeuvres gehouden zaollen worden in de
huurt van Engeland en Noorwegen, in
dat gebied dus, waar ln geval van oor
log de Russische duikboten zouden uit
zwermen voor hun stryd tegen de con-
v ooi en op de Atlantische Oceaan.
Men zal, ln geval van oorlog, dc
havens van Noord-Rusland en van
een eventueel bezet Noord-Nonrwegcn
terdege ln het bomvizicr moeten hou
den. Het is interessant, dat de Noren
onlangs besloten hebben om parate
troepen te legeren in het uiterste
Noordoosten van hun land. Tot dus
ver hadden zij zich geconcentreerd op
de verdediging van het Zuiden.
De vliegdekschepen van 60.000 ton,
die de Amerikanen thans bouwen, zijn
voor de eventuele strijd in dit gebied
van grote betekenis. Maar het gewel
dige vliegdekschlp, dat „Engeland" heet,
zal toch voor de strijd om de Atlanti
sche Oceaan het vlaggeschip zijn van de
vloot der vrijheid.
Niets ware in dc begin-fase van Cen
strijd tussen Oost en West fataler voor
het Westen dan liet verlies of het ern
stig onklaar raken van Groot-Brit-
tanniè.
De Amerikanen beseffen dat en de
Engelsen doen eveneens wat ze kunnen
ter verdediging van het grondgebied. De
Britten schijnen veel succes te hebben
met hun nieuwe doelzoekende straal-
projectielen, en de Amerikanen hebben
ter verdediging van hun luchtbases
in Engeland het nieuwste en in
Amerika nog schaarse luchtafweerge
schut daarheen overgebracht.
De overplaatsing van de Amerikaanse
admiraal Wright van Napels naar Lon
den kan er eveneens op wijzen, aat
Amerika Engeland van primair belang
acht voor de strijd om de Atlantische
Oceaan.
Vooral dan zouden de Russen het
vliegdekschlp „Engeland" ernstig
kunnen beschadigen, wanneer z(j
straalprojeetielen mei atoom-lading
af konden schieten van de Nederlandse
en Belgische kust en wanneer zij
hun bommenwerpers de aanvallen
op Engeland zouden moeten doen
een escorte konden geven van jagers,
opgestegen al weer in het Belgische
cn Nederlandse gebied. Wie daarom
Engeland verdedigen wil ln cen toe
komstige oorlog, moet de Europese
kust aan de overzijde van dit land
vrjj houden van de vijand.
Is het dan verwonderlijk, dat Nash,
Amerikaanse onderstaatssecretaris
van defensie, en generaal Olmstedt (die
de Amerikaanse generale staf moet ad-
iseren over wapen-toewijzingen aan het
buitenland) onlangs een bezoek aan Ne
derland hebben gebracht?
Van Amerikaanse zijde heeft men
waardering, maar ook critiek getoond in
verband met wat Nederland heeft ge
presteerd op militair gebied. Tegen die
critiek verdedigt men zich in Nederland
oornamelijk door te wijzen op te ge
ringe wapenleveranties uit Amerika. De
kans bestaat echter, dat die wapens ge
makkelijker los zullen komen. De West
rand van Europa moet immers gehouden
worden, ook al is Duitsland nog niet
bewapend.
Nederland krijgt thans de kans (en
de plicht) om door een doelmatig en
realistisch plan ter verdediging van ons
grondgebied onze bondgenoten te tonen,
dat wapens voor Nederland inderdaad
het effect zullen hebben, dat men be-
afweer van de Russen ten bate
de gehele Atlantische gemeen
schap.
Javanisme in Indonesië's bestuur
Ontevredenheid over centrale regering leidt
naar Federalisme
(Van onze correspondent te Djakarta) I waarop Indonesië als een unitarische
De voorzitter van het Indonesisch i Republiek de proclamatie van zijn on-
parlement, mr Sartono, heeft in een afhankelijkheid herdacht. Het is dus
begrijpelijk, dat de minister van Bin
nenlandse Zaken, mr Roem, tegen de
Sumatraanse actie in het geweer kwam.
Hij deed dit op een persconferentie
zijn eerste en het gewicht van de
kwestie blijkt daaruit. De vraag is echter
of de minister wel de Juiste woorden
heeft gevonden om de ongerustheid in
de buitengebieden weg te nemen. Want
met het veroordelen van de actie als
„een ongezonde idee, afkomstig van te
leurgestelde lieden, die niet de posities
bekleden, welke zij wensen." en afgunstig
zijn op bepaalde functionarissen, over
tuigt men deze lieden vermoedelilk van
de schadelijkheid van hun streven naar
een eigen staat niet.
dc detectieve romans wel de
maakte misdaad" pleegt te noemen. De
volgende dag werd immers reeds het ge
weer gevonden, waarmee de moorden
zouden zijn gepleegd en ook de afschuwe
lijke wijze, waarop sir Jacks dochtertje
aan haar einde moet zijn gekomen, deed
eerder veronderstellen, dat men hier
hi et een dolzinnige dan met een „er
varen" en koel overleggend misdadiger
te doen had. Er werd bovendien maar
een zeer geringe som geld vermist, of
schoon op het lichaam van sir Jack
een portefeuille vol bankbiljetten werd
gevonden. Ook dat zou aantonen, dat de
misdadiger overhaast en zonder enige
omzichtigheid of voorzorg te werk is
gegaan. Hoe dus te verklaren, dat onder
die omstandigheden er in al die tijd
nog maar zo weinig, of beter nieu,
kon worden opgehelderd? Zeker niet uit
gebrek aan Ijver van de kant der Franse
autoriteiten. Reeds om deze rede niet,
dat men er zich hier wel zeer van be
wust is. dat door deze misdaad ook een
zware slag werd toegebracht aan Frank-
rijks goede naam als toeristenland, een
slag, die zich in een verminderd be
zoek, vooral van Britse, vacantlegangers
al direct zou hebben doen gevoelen.
francaise, heeft zich dezer dagen na
melijk m een artikel in „Le Monde"
openlijk verwonderd over de talrijke ver
klaringen, die door de bij het onderzoek
betrokken politie-inspecteur m perscon
ferenties werden afgelegd, en waarDlj
dan twijfels, veronderstellingen en zelfs
verdenkingen werden uitgesproken, die
dan meestal de volgende dag weer her
roepen moesten worden. Op zijn beurt
verdenkt mr Gar?on er die inspecteurs
nu van wat al te gebrand te zijn op
persoonlijke publiciteit. Volgens deze
advocaat zou hun eerste zorg zijn dat
er over hen ln de kranten wordt ge
sproken. Hun tjvere Maigret dat ls d.e
Franse Sherlock Holmes in scherp
zinnigheid te evenaren bezorgt hun, zo
zegt Gargon, duidelijk slapeloze nach
ten.
Ontoelaatbaar noemt de Parijse ad
vocaat zulk optreden en hij vindt
dat het tijd wordt, dat „onze politie
inspecteurs beginnen m te zien. dat ze
de resultaten van hun onderzoek uit
sluitend aan de rechter van instructie
hebben mee te delen, die op zijn beurt
door de wet tot de strengste geheim
houding wordt verplicht".
,.De enige taak van de politie"
Neen. zeker niet gebrek aan Ijver kan
hier de oorzaak zijn, maar misschien besluit mr Garcon zijn scherpe terecht-
wel een overdaad van Ijver. Beter ge- wijzing, „bestaat uit speuren, ontdek-
zegd van naijver. Frankrijk bezit name- j ken en zwijgen".
lijk niet één, maar verschillende om i Men behoeft die taak ln deze zaak
precies te zijn vier politie-apparaten. intussen niet te onderschatten. Vooral,
die onafhankelijk opereren, en het is nu na verloop van drie weken de re-
algemeen bekend, dat hun onderlinge
samenwerking nog we] eens iets te wen
sen overlaat. Bij dit onderzoek zijn zeker
twee verschillende Franse fjolitlc-lnstan-
tles betrokken en omdat beiden er cen
begrijpelijk hoge eer in stellen dit ma
cabere mysterie tot oplossing te bren
gen. moet er tussen die twee diensten
een ware wedstrijd zijn ontbrand, waar
door de degelijkheid van het onderzoek
constructie van de misdaad neg steeds
op grote moeilijkheden stuit.
Het ongeduld van het publiek is ln dit
soort, gevallen zeker niet altijd gemoti
veerd. Maar de vraag, die men zich ln
Frankrijk mèt nu- Maurice Garcon
nu toch wel stelt, Ls, of de politie
door gebrek aan samenwerking en
discretie, niet zelf het onderzoek on
nodig heeft verzwaard.
rede, die wegens ziekte door de waar
nemend voorzitter werd uitgesproken,
cen zeer actuele kwestie aangesne
den, n.l. het verlenen van autonomie
aan de deelgebieden. De centrale re
geringsapparaten zo zeide mr Sar
tono zijn thans op een punt van
consolidatie gekomen, zodat nu groter
aandacht kan worden gewijd aan de
democratische ontwikkeling van dc
gebieden buiten Java. De tijd is thans
rijp om tegemoet te komen aan de
wens van de daerahs (deelgebieden),
om direct deel te nemen aan de demo
cratische opbouw van het land.
KETTINGBRIEF
Het ls niet speculatief te veronderstel
len, dat mr. Sartono's woorden een reac
tie waren op de jongste actie op Suma
tra, welke de vorming vah een „Negara
Sumatera" een Sumatraanse deel
staat dus beoogt.
Deze actie vindt haar uitdrukking
gelijk reeds kort -vermeld in een ket
tingbrief', die op Sumatra rondgaat,
Daarin worden vooraanstaande Suma-
tranen aangespoord in een der steden
van Sumatra bijeen te komen, teneinde
te bespreken of het niet gewenst is een
„Staat Sumatra" te vormen, nu de re
gering in Djakarta er niet toe gebracht
kan worden de belangen van Sumatra
te behartigen.
De Initiatiefnemers tot deze ketting-
brief-actie zijn niet bekend, doch hun
actie verloopt nochtans niet geheel ano
niem. Een vooraanstaand ingezetene
van Atjeh, H. M. Zainoeddin. heeft reeds
in een interview verklaard, in te stem
men met het op legale wijze vormen van
een Sumatraanse deelstaat als deel van
de Republiek Indonesië. Hij achtte het
beleid van dc regering onbevredigend: te
weinig aandacht wordt besteed aan de
politieke en economische belangen van
Sumatra.
STEUN VAN PARLEMENTSLID
Bij de stem van de heer Zainoeddin
veegde zich die van het Parlementslid
der democratische fractie. Anton Ma-
nopo, die sterker nog dan de Atjeher
deed uitkomen, dat de actie op Sumatra
een gevolg is van de Ja va-centrische po
litiek der landsregering. Onverbloemd
zeide hij. dat de elkaar opvolgende ka
binetten slechts de belangen van Java
hebben behartigd en weinig aandacht
hebben geschonken aan de gebieden bul
ten Java. Als voorbeeld noemde hij Ce
lebes, Borneo en de Noord-MGolukken.
Men vindt dit ook terug in de be
noemingen van regenten enz. waarbij
de regering voorkeur geeft aan „Java
nen", hoewel er geschikte candidaten
in de gebieden zelf zijn. Slechts meer
aandacht voor de daerahs kan vol
gens het Parlementslid het afglij
den naar het destijds afgebroken fe
derale stelsel voorkomen.
SCHERPE REACTIE
Uiteraard waren dit minder prettige
klanken aan de vooravond van de dag,
Vooral niet. omdat de regering moet
toegeven, dat aan het verlangen der
bevolking ln de daerahs naar autono
mie nog op onbevredigende wijze is te
gemoet gekomen, al is dan wel voor
uitgang gemaakt. Dat de regering op
Java voor grote moeilijkheden staat, is
daarbij natuurlijk een aanvaardbare
verontschuldiging, doch neemt de oor
zaak van het gevoel te zijn achteruit
gezet, niet weg.
REEDS UITGESPROKEN
WAARSCHUWING
De stroming, die zich nu op Sumatra
openbaart, is niet nieuw al ls de actie
dat dan wel. Nog niet zo heel lang ge
leden waarschuwde het Masjoemi-parle-
mentslid M. Isa Anhary, dat op de ei
landen bulten Java wel eens volksbewe
gingen zouden kunnen ontstaan, voor de
omvorming van Indonesië in een repu
bliek op federale basis. Een reis door do
buitengebieden ook Sumatra had
hem de overtuiging gegeven, dat er een
toenemende ontevredenheid was over
het Java-centrische handelen der rege
ring. Anhary heeft gelijk gekregen: op
Sumatra is die ontevredenheid nu tot
uitdrukking gekomen in genoemde „ket-
lingbrief-actie'". Wij zouden niet willen
beweren, dat de regering daarvan is ge
schrokken. doch de snelle (hoewel scher
pe) reactie van minister Roem en de
woorden van de Parlementsvoorzitter,
bewijzen, hoe belangrijk de regering de
Sumatraanse actie acht.
LAND MAG NIET UITEENVALLEN
Dat Ls cen gelukkig ding en het
doet verwachten, dat de toekenning
van autonome bevoegdheden in ver
sneld tempo zal plaats vinden, zodat
acties als op Sumatra kunnen wor
den voorkomen. Niets zou waarschijn
lijk dc moeilijkheden, waarmee Indo
nesië thans te kampen heeft de on
veiligheid cn dc slechte economische
positie meer vergroten, dan wan
neer het land uiteen zou "*'len in een
aantal deelstaten, die leder voor zich
voor het complex van problemen zou
den worden geplaatst. Dat kan voor
komen worden als men er in slaagt het
onbehaaglijke gevoel over het „Java
nisme der buiten-provincies weg te
nemen.