LEIDSCH DAGBLA HP Beweging! WEERBERICHT 91ste Jaargang ZATERDAG 19 JULI 1952 No. 27664 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.6.— per kwartaal: f 0.47 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro Na 57055 Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507 Zou er dan werkelijk kans zijn op een ïerbreking van de verstarring in het we reldgebeuren? In Perzië is Mossadeq at je! reden en vervangen door Ghavam el Soeltaneh een oud-premier, die ener- zijcL- aan de nationalisatie van de Per zische olie niet zal tornen, doch ander zijds niet zo strak de teugels zal hou den. dat een oplossing bij voorbaat als onmogelijk behoeft te worden be schouwd. Weliswaar zal het zeer moei lijk zijn om de volkomen verbroken be trekkingen met de Anglo-Iranian weer op te vatten, doch anderzyds moet het ook voor deze Engelse maatschappij van groot belang zijn om een behoorlijke ecnadeloosstelllnz te verkrijgen Geheel opgehelderd is de situatie ove rigens in Iran niet. De nationalistische partij van Mossadeq schijnt zich toch niet neer te willen leggen bij deze gang van zaken, waarnaar de sjah reeds ge- ruime tijd heeft uitgezien. En daarin schuilen gevaren, die zich niet direct laten schatten. Eén ding staat vast: Perzië staat dicht toor een staatsbankroet. De salarissen tan het rijkspersoneel kunnen niet be taald worden en de petroleum-installa- s verkommeren. Op korte termijn zal dientengevolge verbetering moeten Intreden, wil men een chaos vermijden. Zal de nieuwe regering daarvoor kun nen zorgen zonder de uiterst gevoelig gemaakte nationalistische gevoelens te kwetsen? Voor de zoveelste maal duiken er ge ruchten op, dat in Korea de mogelijk heid van een wapenstilstand voor de deur staat, hoewel bij de besprekingen te Panmoendjon daarvan direct nog niet is cebleken Men concludeert daartoe, omdat Malik, de vertegenwoordiger van Moskou bij de V.N.. zijn reis naar Mos kou heeft uitgesteld, hetgeen men in verband brengt met de noodzakelijkheid van een V. N-vergadering, zodra in Ko rea een wapenstilstand is gesloten. Laat on rustig afwachten, wat hiervan zij Het schijnt, dat India voor de zo veelste maal, als bemiddelaar tussen Peking en Londen Is opgetreden, doch mag men de commentaren uit dc Engel- sp hoofdstad geloven, dan heeft dit niet tot enig tastbaar resultaat geleid. Trouwens, uit de Indiase commentaren, die unaniem een veroordeling inhouden van het scherpere optieden der V.N.- luchtmacht tegenover Noord-Korea. mag uit het ongerijmde worden opgemaakt, dat van toenadering geen sprake kan zijn, want niet alleen duren deze bom bardementen voort, doch bovendien la ten de Amerikaanse leiders er geen twijfel over bestaan, dat generaal Mare Clark onder zekere omstandigheden de bevoegdheid heeft verkregen zelfs op te treden in Mandsjoerije. Of heeft deze dreiging de tegenpartij tot concessies bewogen? Mc Arthur zou dan wel volledig in het gelijk worden gesteld Wederom: laat ons rustig afwachten, wat er van zy. Maar daarbij vooral niet vergeten, dat een wapenstilstand in Korea op zich zelf geen oplossing brengt van het eigen- li:ke vraagstuk, integendeel gevaren in zich bergt, die men goed zal doen, niet te laag aan te slaan. Het Koreaanse vraagstuk is immers net opgelost dan wanneer Noord en Zuid weer zijn verenigd onder een eigen bestuur, dat evenwel langs zuiver demo cratische weg zou zijn gekozen. Moeten we er nog op wijzen, dat in Noord-Korea van vrije verkiezingen helemaal geen sprake zal zijn. terwijl zelfs voor Zuid- Korea deze mogelijkheid maar proble matisch is. gezien de houding van pre sident Syngman Rhee? En dan: wordt een wapenstilstand be reikt, dan zal van rode zijde zeer zeker opnieuw worden aangedrongen op een terugtrekken der V.N.-troepen. Zou dit geschieden, dan staat de gelegenheid voor een nieuwe aanval der communis ten aLs het ware open. Misschien zijn zelfs de gevaren groter vanneer een wapenstilstand wordt be- I rokt dan wanneer deze verkapte oorlog voortduurt I Reden voor optimisme zien we der halve nog allerminst, al heeft het er iets van weg. dat er beweging komt in de vastgelopen vraagstukken in Azië. die het meest op de voorgrond treden. De verstarring .maakt plaats voor de mogelijkheid van bewegingen, die haar I eigen gevaren mee dragen De kabinetsformatie Anti-Revoliitionnaire wensen zijn niet onredelijk Oplossing en overeenstemming niet gemakkelijk Partijen aan het touwtrekken (Van onze parlementaire redacteur) Men kan het vervelend vinden en het hoofd schudden omdat door de bezwaren van Anti-Revolutionnaire zijde de kabinetsformatie thans stag neert, maar uit de mededelingen van Dr. Drees is gisteren wel gebleken, dat de wensen van de A. R. niet voort spruiten uit onredelijkheid. Voor de goede verstaander heeft Dr. Drees im mers als kern van de moeilijkheden onthuld: als de Anti-Revolutionnairen meedoen, mogen zij dan geen aans- spraak maken op zetels, die de andere drie partijen in de afgelopen vier jaar steeds hebben bezet, en moeten zij ge noegen nemen met de nu vrijkomende zetels van minder politiek belang. of moeten de door de andere partijen be zette zetels eerst ook worden vrijge maakt, wanneer men over de zetelver deling gaat praten? Het was door de verklaring van Dr. Drees duidelijk, dat de Anti-Revolution- nairen geen genoegen hadden willen ne men met de toevallige ..overschotzetels". Dat standpunt is begrijpelijk en zeker niet onredelijk. Wanneer de Anti-Revo lutionnairen verantwoordelijkheid op zich nemen voor het landsbestuur, dan is het niet meer dan billijk dat zij naar verhouding als volwaardige partners ook een redelijk aandeel krijgen in de re gering- Anders moet men onwillekeurig den ken aan de verklaring van mr. Oud vo rig jaar in de Tweede Kamer, op 13 No vember: „Om al deze redenen is er voor ons weinig geneigdheid om opnieuw me de te werken aan een kabinetsformatie als die van 1948 en ook als die van 1951. De kabinetsformatie van 1948 is naar mijn mening in feite gebleken te zijn een formatie op smalle basis, waaraan men de schijn van een brede basis heeft gegeven." Er kan ongeveer worden nagegaan, dat de A. R. partij niet een redelijk aan deel was toebedacht. In zijn voorlopig schema was Dr. Drees weer uitgegaan van 15 ministers. De KVP en de Pjv.d-A. zouden ieder vijf zetels krijgen, hetgeen betekent, dat de K.V.P., die thans zes zetels bezet, een zetel zou moeten prijs geven. De K.V.P. heeft in het kabinet twee ministers zonder portefeuille <mr. Teulings en prof. Albregts) en het ligt voor de hand dat dan een minister zon der portefeuille zou worden geofferd. De KVP zou dan eventueel met an dere personen als ministers behouden de departementen van Economische Zaken, Binnenlandse Zaken, Ondcrwys en Overzeese Rijksdelen. De P.v.d.A. zou behouden: Algemene Zaken (minister-president), Financiën, Sociale Zaken, Landbouw en Wederop bouw. De C.H.U. zou behouden De fensie en Justitie. Van de thans bestaande departemen ten zouden dan overblijven „Verkeer en Waterstaat" en Buitenlandse Zaken, een Opnieuw vorderen der Amerikaanse staalindustrie? Op het Witte Huis bestudeert men thans de mogelijkheid van het opnieuw, f.lohans voor een deel, vorderen van de Amerikaanse staalindustrie. Daarbij zou dan een beroep worden gedaan op de wetgeving betreffende bijzondere maat regelen in oorlogstijd. SCHILDERIJEN GESTOLEN. Inbrekers hebben in de kapel van het kasteel van de hertog van Luyne te Dampierre. bij Versailles, ingebroken en een schilderij van Rubens, voorstellend het Kindeke Jezus, gestolen. De waarde van het schilderij wordt geraamd op ongeveer een half millioen gulden. Gemeld wordt, dat ook een schilderij van Raphael gestolen is. Beide schilde rijen waren niet verzekerd. Verspreide opklaringen De Bilt verwacht tot morgenavond: 1 Over het algemeen veel bewolking, maar ook verspreide opklaringen Geen regen van betekenis. Matige en in het i Noorden van het land tijdelijk krach- I tige Westelijke wind. Dezelfde of iets ho- sere temperaturen dan vandaag. (Opge- I maakt te 10 uur). 20 JULI. I Zon op: 4.44 uur; onder: 20.48 uur I Maan op: 2.36 uur: onder: 20.25 uur Hoogwater te Katwijk te 2.11 en 14.39 I uur (21/7 te 2.54 en 15.23 uur). Bit nummer bestaat uit 10 pagina's belangrijke portefeuille waarvoor ln het voorlopige schema van Dr. Drees echter is gedacht aan een partijloze vakminis ter. zodat de Anti-Rev. daarvoor niet in aanmerking zouden komen, indien zij althans deze zetel zouden willen bezet ten Voor de A R. partij met 12 zteels in de Tweede Kamer zou dus over blijven het Departement van „Verkeer en Waterstaat" en een ministerschap zonder portefeuille. Vergelijk daarmee de C.H Udie met 9 zetels in de Tweede Kamer de departementen van Defensie en Justitie zou bezetten. Men kan zich voorstellen dat de A.R. departementaal een grote invloed wensen. De P.v.d.A de K VP of de C.H.U. zullen dus een ze- tel. die zij thans bezetten, moeten op- geven inruil voor een andere. Welke zetel"» Daar zijn de partijen thans om aan het touwtrekken. Bij het zoeken van een oplossing kan eventueel een nieuw departement wor den gevormd. Er kan eventueel ook een ministerschap zonder portefeuille ver- vallen Daarom verklaarde Dr. Drees, j dat omtrent het definitieve aantal mi nisters in het kabinet niets vaststaat. Wanneer echter alle zetels discutabel worden gesteld, althans een groot aan tal, en daarvoor tenslotte de geschikte personen moeten worden gevonden, dan begrijpt men dat een oplossing en over eenstemming tussen de vier partyen niet gemakkelijk is en dat het nog wel even zal duren voor het nieuwe kabinet tot stand is gekomen, k. Nieuwe Perzische premier wil geschil met Engeland oplossen Mossadeq's aanhang in verzet De nieuwe Perzische premier, Ghavam el Soeltaneh. heeft gezegd: ..Ik heb een nieuwe politiek gekozen Tegen ieder, die zich tegen deze politiek verzet, zal gestreng met wettige middelen opgetre den worden". Hij zei het oliegeschil met Engeland tc zullen oplossen. „Ik geef toe, dat het moeilijk zal zijn. doch het is niet on mogelijk. Ongelukkigerwijze zijn onze pogingen, om onze rechten van de vroegere Anglo-Iranian te verkrijgen, door enkele fouten uitgelopen op vij andschap tussen de beide landen. In dien ik er niet in slaag, het probleem op te lossen, zal ook ik in vergetelheid geraken". De nieuwe regering diende volgens Soeltaneh te streven naar naleving van de wet en betrachting van rechtvaardig heid. Indirect verwijzend naar de poli tiek van Mossadeq verklaarde de nieuwe premier, dat „het verlagen van de sala rissen der ambtenaren en het verzame len van dienstauto's en tapijten, uit bureaux en huizen van ambtenaren, ten einde deze te verkopen, nonsens was". „Ik zal hel inkomen van een ieder in dit land verhogen en iedereen het best mo gelijke geven". De nieuwe premier zal het geloof buiten de politiek houden. In naam van de strijd tegen het rode ge vaar heeft men het zwarte imperialisme over ons gebracht, aldus Soeltaneh. Men gelooft, dat de sjah hem het recht heeft verleend opnieuw de titel „Djahab asjraf" (Zijne hoogheidi te voeren. Deze titel had de sjah hem twee jaar geleden, als blijk van zijn misnoegen, ontnomen Indertijd werd Soeltaneh in een com muniqué van het hof „corrupt, een ver rader en een misdadiger" genoemd. Ter gelegenheid van dc officiële opening van het gerestaureerde stadhuis te Goudawaarbij H.M. dc Koningin tegenwoordig was. Iiceft de Vorstin ook een bezoek ge bracht aan enkele in de nabijheid gelegen plaatsjes. We zien de Koningin hier staande op de weegschaal in de ..Heksen- waag" te Oudewater, de enige waag in ons land. die indertijd be voegd was certificatenaf te geven, of een vrouw al dan geen heks was. President Truman wijst opvolger van Mc Cloy aan (President Truman heeft Walter Don nelly, de Amerikaanse hoge commissaris in Oostenrijk, aangewezen als opvolger van John McCloy, de scheidende hoge commissaris in Duitsland. Llewellyn Thompson is aangewezen als opvolger van Donnelly. Hy zal hoge commissaris en Amerikaans ambassa deur in Oostenryk zijn. Thompson was de laatste twee jaar in Rome gestation- neerd- Op 1 Augustus aanvaardt Don nelly zijn nieuwe functie. De militaire gouvereneur van Tehe ran heeft .gewaarschuwd, dat elke in breuk op de bestaande krijgswet zwaar zal worden gestraft. In de hoofdstraten van Teheran pa trouilleren tanks en pantserwagens. Dertig aanhangers van Mossadeq heb ben besloten een delegatie naar de sjah te zenden om hun standpunt, dat de aan wijzing van Soeltaneh door de Kamer onwettig is, omdat slechts veertig leden voor hem stemden, uiteen te zetten. Deze aanhangers waren niet by de stemming aanwezig en zij menen, dat de premier moet worden aangewezen met goedkeu ring van drievierde van het aantal in Teheran aanwezige parlementsleden Voorts hebben zy een verklaring onder tekend. waarin zij „zweren Mossadeq en diens politiek te steunen/". De Wereldbank is bereid de bespre kingen met Engeland en Perzië ter op lossing van het oliegeschil te hervatten, indien beide landen daarom verzoeken, aldus hebben functionarissen van de bank te Washington verklaard. Een communiqué over de gezondheids toestand van Eva Peron, dat gisteren werd uitgegeven, zeide, dat haar toe stand des middags „merkbaar verer gerd" was. Te middernacht plaatselijke tijd waren alle ministers in het paleis byeen. De avondvoorstellingen van de vier ge meentetheaters te Buenos Aires werden afgelast. Beide huizen van het congres hebben de zitting gisteravond onverwacht ge schorst na met spoed een wet te hebben aangenomen, waarbij aan mevrouw Pe ron de hoogste Argentijnse onderschei ding wordt toegekend: de orde van de bevrijder generaal San Martin. Vanochtend vroeg werd gemeld, dat des nachts een lichte verbetering in de toestand van Eva Peron is ingetreden. De zieke had een rustige nacht. De Franse Justitie heeft de vrijlating gelast van André Still, hoofdredacteur van het communistische blad ,J' Huma- nité". Geen belangrijke temperatuurstijging Het K.N.M.I. deelt mede: Een hogedrukgebied ten Noorden van de Azorcn heeft de afgelopen week voortdurend koele luchtmassa's uit het Noord-Westen naar ons land gestuurd. Tevens trok een reeks kleine storingen van het zeegebied ten Zuiden van IJs land via Schotland en de Noordzee naar Noord-Duitsland, waardoor er veel be wolking en af en toe regen optrad. In deze toestand komt nu in zoverre veran dering. dat de storingen geleidelijk wat minder invloed op het weer ln ons land gaan uitoefenen, terwijl iets warmere lucht van de Britse eilanden naar ons land stroomt. Deze warmere lucht is evenwel zeer vochtig., zodat er uitge breide wolkenmassa's in voorkomen. Vanmorgen viel hieruit voornamelijk in het Noorden van het land enige lichte regen Morgen is de kans op neerslag vrij klein, vooral ln het Zuiden van het land. M^sohlen zal de zon af en toe door de wolken heendringen, maar over het algemeen zal er toch veel bewolking blijven. Hierdoor Is, ondanks het bin nendringen van de warmere lucht, een belangrijke styging van de temperatuur niet te verwachten. Hier zijn de twee Amerikaanse hcf- schroefvliegtuigen. dc Hopalong en de ..Whiblaway" even na het verlaten van een basis van de Ame rikaanse luchtmacht in Massaclius- setts voor hun vlucht naar Europa. Dit is de eerste maal. dat de ..vlie gende windmolens" een dergelijke tocht maken. De af te leggen af stand naar Duitsland is vier duizend mijl. Een speciale commissie van het Ame rikaanse Huis van Afgevaardigden heeft, als gemeld, een rapport opgesteld over het in 1940 vermoorden van 15.000 Poolse officieren ln de bossen van Ka- tyn, nabij Smolensk, in de Sovjet-unie. De commissie kwam tot de conclusie dat deze massamoord door de Russen is gepleegd (de Russen zeggen, dat de Duitsers het deden). Ruim honderd leden van het Britse Lagerhuis, verdeeld over alle Britse po litieke partijen, hebben thans een motie aangenomen, waarin er bij de Engelse regering op aan wordt gedrongen de V. St. te steunen in de wens. dat het rapport over de massa/moord in de bos sen van Katyn aan de algemene verga dering der V.N. zal worden voorgelegd. Het doel hiervan zou zijn er bij de al- gemeene vergadering op aan te dringen stappen te nemen, opdat deze zaak kan worden onderworpen aan het oordeel van ihet Internationale Gerechtshof. De gehele communistische fractie heeft de vergadering van de Indiase Kamer verlaten, nadat stormachtige discussies waren gevoerd over het wets ontwerp betreffende preventieve hech tenis, dat de regering de bevoegdheid geeft personen zonder proces gevangen te zetten- De communisten kanten zich wel tegen dit wetsontwerp. Nadat de communisten een rede van de minister van binnenlandse zaken, die aanneming van het wetsontwerp be pleitte voortdurend hadden onderbroken met opmerkingen, dreigde de Kamer voorzitter een communistische afgevaar digde met geweld uit de zaal te doen verwijderen. Na een woordenwisseling met de voor zitter, die zij van oneerlijkheid beticht ten, verlieten de dertig communistische en communistisch gezinde leden de zaal. Nog geen beslissing inzake f 200.- inkomensaftrek Aan de Memorie van Antwoord inzake het ontwerp van wet tot nadere wijzi ging van de noodwet ouderdomsvoorzie ning i uitbreiding tot nieuwe leeftijds groepen en herziening van aftrekrege ling) ontlenen wij. dat het aantal ouden van dagen, hetwelk ten gevolge van de voorgestelde uitbreiding van de wer kingssfeer van de noodwet ouderdoms voorziening tot drie nieuwe jaarklassen onder de werking van de wet wordt ge bracht. met inachtneming van hen, die door overlijden afvallen, volgens een zeer globale schatting in totaal ongeveer 12% per jaar zal bedragen. Indien men in aanmerking neemt, dat thans in ruim 324.000 gevallen een uitkering is toegekend, zal een jaar na de eventuele inwerkingtreding van het onderhavige wetsontwerp het aan tal toegekende uitkeringen ruim 336.000 bedragen. Met medetelling van de ge huwde vrouwen, die geen zelfstandig recht op een uitkering hebben, profi teren thans ruim 440.000 personen van de werking van de noodwet. De aandrang, welke op de regering wordt uitgeoefend om met een bedrag van f 100.maar een bedrag van f 200 van de inkomensaftrek vrij te stellen, heeft de regering, mede ook in verband met de financiële gevolgen, welke daar aan zouden zijn verbonden, na rijp be raad doen besluiten, het onderhavige ontwerp van wet te beperken tot de noodzakelijke uitbreiding van de wer kingssfeer van de noodwet ouderdoms voorziening tot drie nieuwe leeftijds groepen. Het thans demissionnaire kabinet acht het juister, dat de regering na de kabinetsformatie een beslissing neemt over de hoogte van het bedrag, dat van de inkomstenaftrek zal worden vrijge steld. Gisteren is het gerestaureerde stad huis van Gouda, het oudste stad huis in ons land. officieel in tegen woordigheid van H.M. Koningin Juliana in gebruik genomen. We zien hier een overzicht van het marktplein - de ster op de voor grond geeft het middelpunt van de oude stad aan - op het moment dat de Koningin het bordes van het stadhuis betreedt. JOSEF KRIPS IS OVERWERKT. De bekende Weense dirigent Josef Krips is overwerkt. Zijn bloeddruk is te hoog en de dokter heeft hem alle arbeid voor de tijd van zes weken verboden. Hy zal zich zich binnenkort naar de bergen in Zwitserland begeven om zijn herstel te bespoedigen. Als gevoJg hiervan zal de voorgeno men reis van de dirigent naar de Ver. Staten geen doorgang kunnen vinden. Hy zou Dinsdag a.s. in Chicago een concert leiden. Op 23 dezer begint in Parijs een ministersconferentie voor het plan Schuman. Nederland zal hierbij ver tegenwoordigd worden door de heren Stikker, wanneer die dan nog in functie zal zijn en Spierenburg, directeur- generaal van de buitenlandse economi sche betrekkingen. JAARVERSLAG NED. ROODE KRUIS. 370 afdelingen met 460.000 leden. In de vandaag in Breda gehouden algemene vergadering van het Ned. Roode Kruis is het jaarverslag over 1951 uitgebracht. Hieraan is het volgende ontleend Het resultaat van de actie tot hulp verlening aan de door de watersnood/ getroffen gebieden in Italië was een bruto bedrag van circa f. 480000—, alsmede belangrijke en kleinere bedra gen in natura. Tien nieuwe afdelingen werden ge sticht; de afdeling Waddinxveen werd opgeheven. Het aantal afdelingen be droeg per ultimo 31 December 1951 370. Het aantal leden bedroeg ruim 460.000. De 840 hulpposten langs de wegen verleenden in ca. 3.000 gevallen hulp. Aan de A.N.W.B werden dit Jaar we derom 20 verbandtrommels met inhoud gratis ter beschikking gesteld ten be hoeve van de Wegenwacht. 63 afdelingen beschikken over een of meer ambulances: het totaal aantal zie kenauto's bedraagt 75. Het Roode Kruiskorps bestond op ultimo 31 December 1951 uit 5 593 hel pers en 4 789 helpsters. Het ligt in het voornemen binnen kort over te gaan tot het inrichten van bescheiden dépendances van kringma- gazynen. Wegens het vrijwel geheel ontbreken van sport- en ontspanningsartikelen ln de ruim 50 woonoorden der Ambonezen werd voor een bedrag "an meer dan f. 40.000— hierin voorzien. Er werden 42 919 boeken ingezameld voor het lectuurdepot. hetgeen 14 000 meer is dan in 1950. De opbrenest der lectuurhuisjes is stijgend: 55 148 kg. tijdschriften worden uitgezonden. De aantallen donors, donors van wie bloed in ziekenhuizen werd afgenomen en de personen van wie bloed werd af getapt voor plasmabereiding, bedroegen resp. 65.000, 58.000 en 45.552 (in 1950 50.000. 33.000 en 30 900). De moedermelkcentrale gaf in 1951 3511 liters af 'v. j. 3146); verwacht wordt, dat in 1952 de 5.000 liters zullen worden overschreden. In 1951 hebben ca. 10.000 personen zich bereid verklaard na hun dood hun ogen af te staan voor hoornvliestrans plantatie. Op verzoek van de Staatssecretaris van Volksgezondheid besloot het dage lijks bestuur zyn medewerking te ver lenen aan het aanmaken en distribue ren van beentransplantaten. Gedurende 1950 en 1951 stond het dagelijks bestuur credieter van ln totaal f. 68.000— toe voor hulpverlening aan Nieuw-Guinea.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1