LEIDSCH m DAGBLAD De heksenketel van Chicago staat nog rood-gloeiend De economische vooruitzichten in Ned. Nieuw Gumea lste Jaargang DONDERDAG 10 JULI 1952 No. 27656 recteur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055 xrfdredactie: B W. Menkhorst en J. Brouwer t6— per kwartaal: f 0 47 per week Telefoon Dir en Adm 25041; Red. 21507 Eisenhower komt steeds meer naar voren Heden waarschijnlijk de remmingen voor aanwijzing presidentscandidaat Op dè republikeinse conventie te Chi- komt Eisenhower steeds meer naar i. De commissie voor de geloofsbrie- n heeft 13 zetels van Louisiana toege zien aan generaal Eisenhower. TWÉÉ zetels, die niet betwist werden. >ven voor Taft. oorspronkelijk waren e zetels voor senator Taft. QeMraal Eisenhower heeft hedenoch- id vroeg een belangryke overwinning bookt doordat de republikeinse party- nventie zich met 607 tegen 531 stern en uitsprak ten gunste van 17 tellende legatie van aanhangers van de gene- al uit Georgia. Met deze uitspraak aakte de conventie het besluit van de mmlssie voor de geloofsbrieven, die de legatie bestaande uit aanhangers van ift de wettige had genoemd, ongedaan. Waarnemers zijn van mening, dat de- uitspraak van de conventie mogelijk taal is voor de kansen van senator ilt. Ook het door de commissie van de loofsbric. ti genomen besluit om de legatie van Texas te splitsen in 22 nhaflfTi van Taft en 16 aanhangers n Heenhower is ongedaan gemaakt, ndert stemming te eisen hebben Tafts nhangeiö toegegeven en voor Texas Hen 33 aanhangers van Eisenhower .ting krijgen. 5 voor Taft. Voor de eerste maal heeft Eisenho- er volgens dc nict-offieiele telling nu de leiding. Deze schatting geeft Eisenhower 501 cn Taft 485 candida tes Heden wordt de stemming voor het presidentschap verwacht. Generaal Eisenhower heeft tijdens een iderhoud met de afgevaardigden van ebrastea gewaagd van „de dringende adzaak tot terugkeer tot de godsdienst de deugdzaamheid in alle regering s- lelingen." .Een van de oorzaken, dat Transen zo zijn afgedwaald, is. dat zich er op beroemen, dat vijftig pro nt van hen atheist is", zo voegde £i- nhower er aan toe. Het senaatslid McCarthy uit Wiscon- n verklaarde dat de mininster van bui- bnlandse zaken Acheson de communisten ""net een geparfumeerde ziiden zakdoek in de voordein- m het gezicht heeft ge lagen. terwijl deze onze vrienden aan i achterdeur bewerken met koperen Giksbeucels en ploertendoders. Vrienden •bben mij verweten, dat ik in deze rW tegen het communisme te ruw n. Hun zeg ik. dat er voor het gezond rstand een grens is aan vriendelyk- id en fijnzinnigheid. Die grens ligt ijkaar, waar oneerlijkheid en verraad be- 7 bt." UIT HET PARTIJPROGRAM Jn het conventie-program der repu- Mkelnen wordt Truman heftig aange- Killen. De partij zal een politiek voeren ui .samenwerking met bevriende lan- ïn om de vrijheid in de wereld te her ellen. Zij eist meer aandacht voor het ~~erre Oosten, waar volgens Stalin de eg naar de overwinning op het Westen v^t. De partij belooft de vorming van irydkrac hten voor de gemeenschappe- ■Mttlellieheid in West-Europa en elders an te moedigen en te steunen. Door overleg had de oorlog in Korea TJorkomen kunnen worden, aldus deze >rklarmg De in het programma uiteengezette tjaiifcenland.se politiek wijst meer in de 'chting van internationale samenwer- {ng, waarvoor Eisenhower de laatste gepleit heeft, dan naar Tafts stel- Jig, dat de V.S. meer op haar eigen ver- Bfflpngskracht moet steunen en minder 0 de hulp van anderen. De regering van Truman wordt ver eten, dat het vasteland van China aan e ëommunisten verloren is gegaan en at de V.S. ..zulke bevriende landen" als hanen. Letland. Estland. Polen en 'sjechoslowakije in de steek hebben ge iten. De politiek van Truman beteken de in feite voor de communisten een uitnodiging. Zuid-Korea binnen te val len, waarna het land genoopt was oorlog te voeren onder ongunstige omstandig heden. aldus deze verklaring In dit programma wordt gepleit voor een beperkte hulp aan het buitenland in die mate. dat de toewijzingen gedragen kunnen worden, zonder dat de economi sche gezondheid of de gezonde financië le toestand gevaar loopt. Het programma bevat nog drie ande re aanbevelingen: 1. Uitbreiding van de wereldhandel en van wederzijdse handelsovereenkomsten, doch alleen op deze basis, dat „discri minerende practijken" ten aanzien van de Amerikaanse export worden uitge bannen en de binnenlandse handel wordt gevrijwaard tegen „oneerlijke con currentie van de import". 2. Het versterken van de banden tus sen de V S. en de Amerikaanse republie ken. 3. Het aanwenden van de invloed der V S. voor het totstandbrengen van de uiteindelijke vrede tussen Israel en de Arabische staten en het bevorderen van het economische en sociale evenwicht in dat gebied. Wat de kwestie der burgerrechten be treft. Is de commissie van oordeel, dat de Amerikaanse regering binnen de mo gelijkheid van haar grondwettige rechts bevoegdheid verdere stappen moet ne men om zich te verzetten tegen discri minatie op het gebied van ras. gods dienst of landsaard. De mogelijkheid wordt opengelaten voor maatregelen te gen werkgevers, die bij het aannemen en ontslaan van arbeiders discriminerend optreden tegen negers en andere rassen. h2iseoabe dgh pn-n ez he pl kgi Maar ernst toch ondergrond De heksenketel van de republikeinse conventie staat nog altijd roodgloei end. en de stad Chicago, waar deze pot op het vuur staat, kan men een vro lijke keuken noemen, waar zeker 40.000 republikeinen zijn samengekomen, die tezamen naar schatting een tien milliocn dollar zullen uitgeven. Chicago is een stad met een zeer eigen karakter en niets is misschien zo typisch voor deze metropolis als de geweldige tegenstellingen, die hier op vrijwel alle gebied bestaan. Afschuwelijker achter buurten dan die van Chicago kent men in de Westerse wereld vrijwel nergens, maar op een paar honderd meter af stand van die armoewijken ligt de goud kust: luxe flatgebouwen, die uitzicht ge ven over een prachtige boulevard en over het Michigan-meer. dat zo groot is als een zee. Aan de goudkust is geen stank en geen hitte, daar zitten geen halfnaakte negerkindertjes tot 's nachts twaalf uur op de stoepen, daar heeft ieder, mocht het zelfs hier te warm wor den. slaapkamers, die electrisch gekoeld zyn. Ook de conventie heeft twee aange zichten: voor duizenden is deze mas sale politieke bijeenkomst een soort opwindende voetbalwedstrijd. Voor kele tientallen daarentegen is het periode, waarin zy geschiedenis ma ken. Hun eigen geschiedenis, hun eigen carrière staat op het spel. n tevens beseffen de besten onder hen, dat in deze week. wellicht beslissin gen genomen zullen worden, die het lot van heel Amerika, ja var gehele wereld van het grootste be lang kunnen zijn. sofa's, maar ook op de traptreden, in de overvolle hotel-halls. In die hotels zetten de demonstraties zich voort. Ook daai is gezang, gezwaai met portretten en leu- zengeroep. De vrouwen behoeven zich, terwijl hun echtgenoten vergaderen in de rokerige hotelkamers, dus niet te vervelen. Heel anders is de stemming in d( hotel- en conferentiekamers der poli tieke leiders. Duizenden op straat en in de hotelgangen hebben dagenlang een soort voetbalpret, maar enkele tien tallen in deze stad voeren de strijd var hun leven. Om die strijd te winnen, be hoeven ze de steun van de meerderheid der ruim 1200 gedelegeerden. Het grote verwijt der Eisenhower-aan- hangers aan Taft is. dat hij op ondemo cratische wijze gedelegeerden voor d« conventie heeft laten benoemen, die hem gunstig gezind zijn. De aanhangers van Eisenhower houden staande, dat Taft ongeveer 70 gedelegeerden „gestolen" heeft en zy wensen in hun plaats 70 Eisenhower-aanhangers een stem in het kapittel te geven. (En zy hebben succes gehad, zie elders). De beslissing, die deze week te Chi cago vallen moet, achten wij van bij zonder belang. Zonder party te kiezen tussen Taft en Eisenhower, kan men als buitenlands waarnemer wel zeggen, dat de republikeinen, met Eisenhower als candidaat, een groter kans hebben om in November te winnen, dan met Taft. Gebeurt in de wereld tot November niets sensationeels geen groot com munistisch offensief dan zouden wy zelfs geneigd zyn te zeggen: alleen met Eisenhower kunnen de republikeinen winnen. De republikeinse party is een minderheidsparty geworden. Alleen door een man als Eisenhower, die nieuw leven en nieuw bloed in deze partij vermag te brengen, kan het twee-partijen-stelsel -*-* realiteit wor- 50ste Sovjet-veto uitgebracht GROTE VERBITTERING. De Sovjet-Unie heeft by monde van Jacob Malik haar veto uitgebracht tegen de Amerikaanse resolutie, vol gens welke het uiten van valse be schuldigingen van het voeren van bac teriologische strijd wordt veroordeeld als factor, die de internationale span ning kan vergroten. Pakistan onthield zich van stemming en de overige negen landen stemden voor de resolutie. Hiermede heeft de Sovjet-Unie haar 50ste veto uitgebracht. In het geheel is 51 maal van het recht gebruik gemaakt. Éénmaal gebruikte Frankrijk dit'recht en wel bij de behandeling van de Indo nesische kwestie. Gross (Amerika) zeide. dat hiermede de „Sovjet-leugencampagne van haat in het licht is gesteld". Jebb (Engeland» verklaarde, dat de Sovjet-Unie getoond had niet te wensen in vrede met andere landen tezamen te leven, zy wenste slechts de vrede van het graf. een vrede, die bereikt kon worden door de gehele wereld onder communistische overheersing te brengen. De Sovjet-beschuldiging inzake de bacteriologische wapens was zo belache- ïyk. dat. indien zij alleen stond, zij niet de moeite van bespreken waard zou zyn. „Ongelukkigerwijze is zij echter tekenend voor de Sovjet-politiek". Selim Sarper (Turkye) zeide te be treuren. dat hiermede de pogingen om achter de waarheid der beschuldiging te komen gefnuikt waren. Dit is geen onbelangrijke zaak. In een land. waar één party zo sterk wordt, dat haar nauwelijks meer de regeermacht ontnomen kan worden, loopt de demo cratie een gevaar, dat men niet mag onderschatten. Blijft een bepaalde party te lang aan het bewind, dan loopt men juist in een land als Amerika het risico dat in feite een party-kliek het land gaat regeren. Corruptie is dan nauwelyks te vermyden. Die ernst zou men kunnen vergeten, wanneer men alleen op de jool lette, die thans heerst rondom Chicago's grote in Amerika weer tot hotels. Daar maken jeugdige of jong- den gemaakt, doende aanhangers van Taft en Eisen- hower tamtam zoveel te kunnen. Een lied als „Taft is a loser, a four time loser" schalt de gehele dag uit enorme luidsprekers, gevolgd door de verzeke ring „Eisenhower, the man of the hour". Taft is en man die vier maal verliest, maar Eisenhower is de man van dit mo ment). Maar even luid gaan de aanhangers van Taft daar tegen in: „Win with Taft" (win met Taft) is hun luid uitge roepen leus. Vrywel iedereen draagt enorme insig nes en petten. Met leuzen onvermoeibaar zingt en schreeuwt men maar door. Ve len zijn schor, maar ze blyven vrolyk tot laat in de avond. De fevenskracht van dit volk kan imposant zijn en de Angel saksische sportiviteit behoudt gelukkig bij al deze opwinding de overhand. Tot dusverre zag ik geen enkele ruzie of vechtparty. By een internationale voetbalwedstrijd kan men soms ernstiger animositeit waarnemen dan hier in Chicago tussen deze vrolijke politieke drukteschoppeis De meeste gedelegeerden hebben hun vrouwen meegebracht naar Chicago. Die zitten, op zyn mooist uitgedost, op de De Veiligheidsraad heeft met acht tegen één (de Sovjet-Unie) en by twee onthoudingen (Chili en Pakistan» be sloten. de behandeling van de kwestie der toelating van nieuwe leden tot 2 September uit te stellen. De twee landen, die zich van stem ming onthielden hebben er by de vyf permanente leden van de raad op aan gedrongen, met elkaar te overleggen op welke wyze de impasse over de toela ting van nieuwe leden kan worden op gelost. Denationalisatie vrachtvervoer langs de weg in Engeland De conservatieve regering heeft giste ren het wetsontwerp gepubliceerd, waar in de plannen zyn opgenomen voor de terugkeer van het vrachtvervoer langs de weg. dat in 1947 door de Labourrege- ring was genationaliseerd, in particu liere handen. Ongeveer 40000 vracht auto's. die geëxploiteerd zyn door Britse staatsdiensten zullen aan de wegvervoer ders worden terugverkocht. Daartegen over zullen de vervoerders een heffing moeten betalen van naar schatting 4 millloen pond sterling per Jaar als com pensatie voor de staatsspoorwegen voor het verlies van vervoer, dat naar ver wacht wordt uit de sterke concurrentie tussen wegvervoer en spoorwegen zal voortvloeien. Aaft de spoorwegen zal ook meer vrijheid worden gegeven. Het cen trale spoorwegbestuur. dat thans toezicht uitoefent op het gehele net van Engelse spoorwegen, zal worden opgeheven en er zullen weer regionale directies komen, die een belangryke vrijheid van han delen zullen genieten. Een niet verwach te bepaling in het wetsontwerp voor komt. dat de Britse vervoerscommissie het centrale orgaan, dat toezicht uit oefent op het gehele vervoerstelsel. dat eigendom is van de staat, een monopolie zal vestigen voor passagiersvervoer langs de weg. Leiders van Labour hebben meegedeeld dat de party in het gehele land een campagne zal voeren tegen het wets voorstel der regering. Dit zijn nieuwe portretfoto's van Het halssnoer was een huwelijks- Koningin Elizabeth II en de Hertog geschenk van de Nizam van Hyde' van Edinburgh, de eerste sinds de rahad. De tiara, geheel vervaardigd Koningin de troon bestegen heeft, van diamanten en paarlen. werd De Koningin draagt als onderschei- gedragen door de koninginnen van ding de Sjerp en Ster van de OrdeEngeland sinds Koningin Victoria, van de Kousenband. I Ulbricht wil Oost-Duitsland verder bolsjewiseren Gisteren is in Oost-Berlyn de tweede partyconferentie van de Oostduitse so cialistische eenheidspartij (de SED) be gonnen, die met een rede van enige uren van de algemene secretaris Walter Ul bricht werd geopend. Ulbricht kondigde nieuwe maatregelen aan voor de ver steviging en verdediging van de grenzen der Sovjet-zone. Byzonderheden deelde hij niet mee Onder langdurige byval kondigde Ul bricht voorts het begin van een nieuwe fase in de Sovjet-zone aan: de overgang tot het socialisme van marxistisch-leni- nistisch karakter. Het bewustzijn van de arbeidersklasse en van de meerderheid der werknemers in de Sovjet-zone was thans zover ontwikkeld, dat de opbouw van het socialisme de voornaamste taak was geworden, aldus Ulbricht. Volgens Ulbricht moeten de vyf staten, die sinds 1945 de Sovjet-zone vormen, vervangen worden door vijftien „dis trictsraden". Dit was noodzakelijk, om dat de van het oude Duitsland overge nomen structuur der middelste en laag ste bestuursorganen niet meer aan de nieuwe toestanden beantwoordde. Volgens Ulbricht moeten de leden van de Oostduitse strydkrachten vervuld zyn van haat tegen de „Amerikaanse, Britse en Franse imperialisten". Hy verklaarde zich voorstander van het scheppen van een „socialistisch recht". In dit verband noemde hy het wetboek van strafrecht, het burgerlyk wetboek en de bepalingen betreffende het burgerlyke en strafprocesrecht, zo als deze thans in Oost-Duitsland gel den. een „belemmering voor de ontwik» keling van het nieuwe recht". Van de kerken verlangde Ulbricht, dat zy niet langer „haar standpunt on der het mom van neutraliteit verbergen". Op het congres van het verbond van Britse mynwerkers. dat op het ogenblik m Scarborough gehouden wordt, is een motie van aanhangers van Be van, die verlaging eist van de begroting voor de herbewapening met 409.000 tegen 259.000 stemmen verworpen. Deze getallen dui den evenwel op een aanmerkelijke groei van de invloed van Bevan in het ver bond dat tot dusver gematigd van ka rakter is geweest. Verder is met algeme ne stemmen een resolutie aangenomen, waarin de vorige (socialistische» rege ring dank gebracht wordt voor hetgeen zij bereikt heeft. Actueel en belangwekkend proefschrift van jhr mr R. J. Stratenus Aan de Leidse Universiteit promoveerde hedenmiddag tot doctor in de rechtsgeleerdheid op een proefschrift getiteld „Een voorlopig onderzoek naar de economische vooruitzichten in Nederlands Nieuw Guinea" jhr mr R. J. Stratenus, wonende te 's-Gravenhage. Als promotor trad op dr J. H. Boeke. WEERBERICHT Iets warmer De Bilt verwacht tot morgenavond: En-oog '.veer met enkele overdrijvende wolkenvelden. Zwakke tot matige wind ussen West en Zuid. Iets warmer. (Op- te 10 uuri. VRIJDAG 11 JULI. Zon op: 4.33 uur; onder: 20.57 uur. Maan op- 22 51 uur; onder- 9.51 uur. OÏOOgwater te Katwijk te 5.54 en 18.23 u. Dit nummer bestaat uit acht pagina's MOSSADEQ TOCH AFGEWEZEN? In een vergadering van de Perzische senaat waarby 36 leden tegenwoordig waren, hebben 14 senatoren dr Mossa- deq, die Zaterdag zyn ontslag heeft in gediend. voorgedragen voor het pre mierschap. Zijn rivaal, generaal Zahedi. beeft één stem gekregen. Negentien se natoren hebben blanco en twee ongel dig gestemd. De vice-voorzitter van de Senaat. Hoesain Gholi Bayat. heeft verklaard, cat dr Mossadeq de ajah heeft medege deeld. niet geneigd te zyn zich met de vorming van een nieuwe regering te be lasten als de Senaat zioh niet evenals de Tweede Kamer duidelyk voor zyn candidatuur zou uitspreken. De Amerikaanse petrnleumadministra- tie voor de defensie heeft verklaard, dat het verlies van de Perzische olieproduc- tie door de Westelyke wereld is over wonnen. De aanpassingen, waartoe de olie-industrie is overgegaan, zyn der mate geslaagd, dat het thans mogelyk is de plannen voor het compenseren van het verlies te beëindigen. Bepaalde na delige gevolgen van het verlies der Per zische oheproductie doen zich echter nog steeds gevoelen in de vorm van moge- j lijke tekorten aan vliegtuigbenzlne. re sidu-stookolie en destillaten van laag gehalte Het West-Duitse vakverbond zal in plaats van 17 en 18 Juli en 12 Juli ver gaderen over de kwestie der medezeg genschap. Men vreest namelyk anders voor voldongen feiten geplaatst te wor den. De Canadian Pacific Railway liecft haar stoomtreinen vervangen door moderne gestroomlijnde diesels. Hier zien wij een van deze nieuwe I treinen in de Canadese Rocky Mountains. Deze lijn is een van de moeilijkste in de wereld. Regeling politieke status is primair In de inleiding tot zyn dissertatie noemt de promovendus het kernpunt van de Nieuw-Guinea-kwestie niet het economisch belang van Nederland, maar de Nederlandse verantwoorde lijkheid voor een gebied, waar nog geen zelfstandige politieke wilsvorming mo gelijk is. Persoonlijk zegt de schryver, die eco nomisch adviseur van het Gouvernement van N.-G. is geweest, ervan overtuigd te zyn dat Nederland beter dan Indo nesië de Papoea kan binnenvoeren in de moderne wereld. Zou de Nederlandse re gering deze overtuiging tot de hare wil len maken, dan is het een dringende noodzakelykheld, dat aan alle onzeker heid omtrent de politieke toekomst van N.-G. definitief een einde wordt ge maakt. UIT DE „IJSKAST"! Zolang Iemand kan twijfelen aan de bedoelingen van Nederland t.a v. N.-G. zal met de economische ontwikkeling van dit gebied zelfs geen begin kun nen worden gemaakt. Ofschoon de heer Stratenus uitgaat van de hoop. dat niet de baten of ver liezen. die N.-G. voor Nederland kan op leveren. noch het zekerstellen van eco nomische belangen in Indonesië in de toekomst het beleid van de Nederlandse regering zullen bepalen, staat het proef schrift daarna uitvoerig stil by de eco nomische consequenties voor Nederland by handhaving der Nederlandse souve- remiteit. Op grond van een uitgebreid onder zoek van de huidige economie, komt de schrijver tot de conclusie, dat het ant woord op de vraag of ontwikkeling ran de thans reeds zichtbare mogelijkhe den voldoende kan zijn om N.-G. (bin nen afzienbare tijdb.v. 10 jaar» een sluitende begroting en handelsbalans te bezorgen, bevestigend luidt. Evenwel kan N.-G. over 10 jaar nog niet zo ver zyn. dat het de van Neder land geleende gelden kan terugbetalen. Het zal zelfs van Nederland nog jaar lijks een bedrag van omstreeks f 20 mil lloen nodig hebben voor defensie-uitga ven. Voor de schatkist is N.-G. dus nog altyd een debetpost. Daarentegen is het waarschyniyk dat voor het deviezen- fonds N -G. binnenkort een actlefpost zal worden. Naar de mening van de schryver. behoeven met de ontwikkeling van N.-G. althans voorlopig, geen zeer grote bedra gen te zyn gemoeid Degenen, die In dit verband over milliarden spreken, verlie zen z.i. de realiteit uit het oog. Een le ning van circa f 50 millioen zal nodig zyn zomede een jaarlykse bydrage A fonds perdu en het tekort van N.-G- ad f 10 millioen gedurende een jaar of tien. Daarbij komen dan nog de militaire uit gaven. De schryver is er stellig van over tuigd. dat dit geen bedragen zyn. welke niet ook het verarmde Nederland zou kunnen opbrengen. En het is z.i. een goede belegging, want is de Nederland se regering niet bereid deze bedragen te fourneren, dan acht hij het bepaald uitgesloten, dat Nieuw Guinea binnen afzienbare tyd een sluitende begroting heeft. En uiteindelijk zal dit gewest Nederland dan aanmerkelijk méér geld kosten! HET INKOMEN DER BRITSE KONINKLIJKE FAMILIE. Het Britse Lagerhuis heeft zonder stemming het voorstel van de regering aangenomen, koningin Elizabeth voor het leven een inkomen an 475 000 pond sterling per jaar toe te kennen. Een voorstel van vier linkse Labourleden, het inkomen tot 250 000 pond te vermin deren. werd met een meerderheid van 319 stemmen verworpen. Een voorstel van de Labouroppositie, het inkomen na tien jaar te herzien, voor het geval dan enige wijziging noodzakelijk is, werd met de kleine meerderheid van 28 stemmen verwor pen. Een tweede amendement van de Labourfractie, inhoudende prins Char les geen toelage te geven, voordat hij achttien is, werd met een meerderheid van 34 stemmen verworpen. BRITSE ORGANISATIE VAN „VRIENDEN VAN DE ATLANTISCHE UNIE" OPGERICHT Een aantal Britten onder wie de La- bour-oud-mimsters van handel en fi nancien. Shawcross en Gaitskell. heeft een organisatie, genaamd „menden van de Atlantische Unie", opgericht, welke wil streven naar een „za nauw moge lijk? samenwerking op politiek en sociaal gebied tussen de leden van het Noord- atlantisch verdrag" Sir Hartley Shawcross zal optreden als voorzitter der organisatie, welke ver der gesteund wordt door de aartsbis schop van York. dr Cyrll Garbett, de voorzitter van het Britse verbond van vakverenigingen. Deakin, en de filmspe ler Douglas Fairbanks.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1