EIDSCH
DAGBLAD
;WEERBERICHT
„Contact met Kamer was boeiende
zijde van mijn werk"
giste Jaargang
vrijdag 27 juni 1952
Rijnstreek-editie
No. 27645
[irecteur: J W. Henny
Dofdredactie: B W. Menkhorst en J. Brouwer
dagblad voor leiden en omstreken
t 6.— per kwartaal; f 0 47 per week
Witte Singel 1, Leiden Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Amerikanen zetten aanvallen aan
de Jaloe voort
Boosheid in V. St. over
Engelse houding
150 slraalgevechtsbommenwerpers heb-
de waterkrachtcentrales in Noord-
ea, die reeds ernstig waren bescha-
i, opnieuw gebombardeerd
Büe aanval van gisteren werd uitge
leerd op de centrales te Foesen en
Jfeyangdjin (Tsjosen).
Bovendien werden een gebouw met
r.sformatoren en twee hoogspannings-
lions ten Noorden en Noordwesten
n Hamhoeng aan de Noord-Oost-kust
n Korea aangevallen.
;De Amerikaanse minister van Buiten-
jndsc Zaken, Dean Acheson, heeft op
jen besloten bijeenkomst van Britse
Hrlementsleden verklaard, dat Engeland
ier.gevolge van een administratieve
foul" niet op de hoogte was gesteld van
bet plan om de electrische centrale aan
de Jaloe te bombarderen. Naar verluidt,
«af Acheson deze uitleg zonder te doen
voorkomen, dat Engeland automatisch
het recht had, te worden geraadpleegd.
Waarnemers, die bekend zijn met het
igelijks overleg tussen Britse en Ame-
kaanse functionarissen te Washington
trklaren moeilijk in te kunnen zien
t voor „administratieve fout" had
nnen verhinderen, dat de V.S. Enge-
d van het bombarderen der centrales
de hoogte stelden en de politieke ge
lgen er van bespraken. De Britse am-
sadeur, sir Oliver Franks, had vier
;en voor de bombardementen nog een
ierhoud met minister Acheson. ver
heeft Michael McDermott, de offi-
le woordvoerder van het Amerikaanse
aisierie van Buitenlandse Zaken,
ensdag verklaard, dat Engeland niet
s geraadpleegd of ingelicht, omdat
!t niet nodig werd geacht dit te doen"
grond van de politiek ten aanzien
van de vijandelijkheden in Korea.
•De republikeinse fractieleider in de
Amerikaanse Senaat, Bridges, verklaar
de geschokt te zijn door het bericht uit
tulen, dat „minister Acheson zich
erover leden van het Britse parle-
[jnt verontschuldigd heeft over het feit.
_it Engeland niet van tevoren gekend is
in het plan om de centrale aan de oever
van de Jaloe te bombarderen.
Zijn partijgenoot senator Knowland
eiste, dat de volledige tekst van Ache-
sons verklaring aan het congres zal wor
den bekendgemaakt. Hij zei in de Senaat
van mening te zijn. dat de in het Lager
huis geuite protesten het Kremlin in de
kaart spelen. De republikeinse senator
Alexander Smith verklaarde: „Ik ben
geschokt door het bericht, dat onze rege-
nng in het Britse parlement wordt be-
I critiseerd".
Op het vliegveld van Orly bood de
|#rfl/ise Minister van Verkeer en
Publieke werken M. Morice aan de
\praziliaanse Minister van Lucht
vaart M. Moura het vliegtuigje aan.
Waarmede Santas Dumont. die van
Braziliaanse afkomst was. vijftig
jaren geleden zijn eerste vlucht op
het vaste land van Europa gemaakt
h ft.
Wet vliegtuigje, dat de naam van
I.La demoiselle" draagt, is uit
mamboé vervaardigd en verschilt
popal wat van de toestellen 1952!
Wet toestelletje zal thans naar
prazilië worden overgebracht.
In het toestel heeft de generaal van
ifl'e Braziliaanse luchtmacht Henri
Wyott Fontenelle plaatsgenomen.
■De toeschouwer-instructeur is de
Franse luchtvaart-generaal Charles
1 Vallin.
Vrij warm
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Over het algemeen weinig bewolking
en droog weer Zwakke tot matige wind
hoofdzakelijk tussen Zuid en West.
Vannacht iets minder koud. Morgen
overdag ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag. (Opgemaakt te 10 uur).
Zaterdag 28 Juni
Zon op: 4.22 uur; onder: 21.04 uur.
Maan op: 10.43 uur: onder: 23.39 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6 49 en 19.10
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Het Britse parlement heeft zijn goed
keuring gehecht aan de benoeming van
een Britse hoofdofficier tot adjunct bij
generaal Mark Clark, de opperbevel
hebber van de V. N. in Korea.
De Britse Labourpartij zal Dinsdag a s.
in het Lagerhuis een motie van afkeu
ring aangaande de regeringspolitiek be
treffende het Verre Oosten indienen
De motie betreft o.m. de politiek aan
gaande Korea en in het bijzonder het
bombarderen van de waterkrachtcen
trales in Noord-Korea.
STILSTAND TE PANMOENDJON
De afgevaardigden van de verbonde
nen od de wapenstilstandsbesprekingen
te Panmoendjon zijn uit de bijeenkomst
weggelopen, toen de Noordelijke afge
vaardigde generaal Nam E een aantal
opmerkingen maakte. Zij zeiden, dat
zij gedurende drie dagen niet zouden
terugkomen.
Generaal-majoor Harrison, leider van
de delegatie der verbondenen, zei later
tegenover verslaggevers, dat generaal
Nam n „zeer boos" was. „Hij had gro
te moeite om zioh te beheersen", aldus
Harrison.
Syngman Rlhee, president van Zuid-
Korea, heeft bevel gegeven, alle cen
suur in Zuid-Korea od te heffen als
demonstratie dat de republiek „een vrij
en democratisch land" is
De censuur werd 25 Mei krachtens
de staat van beleg ingevoerd. Enige
Amerikaanse tijdschriften en enige
dagbladen werden verboden wegens cri-
tiek op de politiek van Rhee. De rege
ring staakte tevens de heruitzendingen
van de „Stem van Amerika", de dienst
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken.
Rhee verklaarde thans: „wij hebben
niets te verbergen voor de buitenwe
reld of het volk van Korea".
De politie meldt, dat zij opnieuw twee
leden van de oppositiepartij heeft ge
arresteerd in verband met de aanslag
od Syngman Rhee. In totaal zjjn thans
vijf personen in verband met deze aan
slag gearresteerd.
Rhee aanvaardde de ontslagaanvrage
van het hoofd van politie te Poesan en
hij berispte drie andere hoge politiebe
ambten. omdat zjj naar zjjn zeggen
geen voldoende veiligheidsmaatregelen
hadden genomen.
Versterking van het Sovjet
gebied bij de Elbemonding
Het grensgebied van de Sovjet-zone
langs de benedenloop van de Elbe is
sinds kort weer onder direct Sovjet-
Russisch militair bestuur gesteld.
Volgens ooggetuigen zijn in dit gebied
sinds de maatregelen aan de grens met
West-Duitsland uit de Sovjet-Unie
nieuwe pantser-artillerie-eenheden aan
gekomen. Od de dammen van de Elbe
zijn schijnwerperbatterijen in stelling
gebracht, waarmee de rivier des nachts
verlicht wordt.
Vroeger stond hier grenspolitie uit de
Sovjet-zone opgesteld, die thans door
militaire eenheden is afgelost.
Russische militairen ruimen in het
enige kilometers diepe niemandsland
bomen en dergelijke op om een goed
schootsveld te krijgen. Bewoners van dit
gebied hebben orders gekregen, onmid
dellijk naar het achterland te evacueren,
waarna Russische troepen de ontruimde
boerderijen en woningen bezetten. Plaat
selijke bevelhebbers van deze troepen
hebben bevel gegeven, afdelingen van
de Oost-Duitse grenspolitie, aan wier
bekwaamheid zij twijfelen, te vervangen
door Oost-Duitse elite-troepen, be
staande uit militair geschoolde eenhe-
;n ter sterkte van 55.000 man.
Britse troepen bezetten sinds Zondag
stellingen aan de Westelijke zijde van
de zonegrens, zulks na een incident,
waarbij 43 West-Duitsers door Russi
sche militairen en leden der Oost-Duitse
volkspolitle naar Oost-Duitsland wer
den ontvoerd, doch spoedig weer vrijge
laten.
Zware nederlagen voor
Truman
Het Amerikaanse Huls van Afgevaar
digden heeft president Truman een van
zijn grootste tegenslagen van de laatste
Jaren bezorgd door een geamendeerde
wet op de defensieproductie goed te
keuren, door welke In feite op 30 Juni
as. een einde zal komen aan de prijs
controle. De wet handhaaft de controle
op de lonen nog een jaar. De stemmen
verhouding was 211 tegen 185.
In de vorm zoals het wetsontwerp
door het Huis Is aangenomen, bevat het
geen enkele van de nieuwe controlebe
voegdheden. welke de president wenst
te krijgen en ontneemt het hem ook
veel van de bevoegdheden, welke hU be
zat.
Door deze wet zou ook de bestaande
loonstabilisatle-raad vervangen worden,
terwjjl zij ook voorzieningen bevat om
een einde te maken op 30 September as.
aan controle op de huren in vele. zo
niet de meeste gebieden, waar thans
deze controle bestaat.
Het wetsontwerp zal thans worden be
handeld door een gemeenschappelijke
commissie van Senaat en Huis. welke
tot taak zal hebben de verschillen tus
sen de teksten van belde Huizen van het
congres uit het wetsontwerp te doen
verdwijnen.
In het wetsontwerp van de Senaat
wordt de controle op huren, lonen en
prijzen grotendeels in de bestaande
vorm gedurende acht maanden gehand
haafd en worden de bevoegdheden van
de president tot toewijzingen en con
trole op de credieten met een jaar ver
lengd.
Dit ontwerp ontneemt de loonstabill-
satle raad een deel van zaj<n bevoegd
heden en evenals in de tekst van het
ontwerp van het Huis van Afgevaardig
den wordt aan de president verzooht te
trachten een regeling tot stand te bren
gen voor de staking in de staalindus
trie door toepassing van de wet Taft-
Hartley.
HUIS VAN AFGEVAARDIGDEN
DOET VETO VAN TRUMAN TE
NIET
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft het veto van president
Truman vhe reoti eft br Mh
Truman over het fel omstreden immi
gratie-wetsvoorstel met 278 tegen 113
stemmen te niet gedaan
Naar verwacht wordt, zal de Senaat
het ontwerp heden behandelen. Indien
het voorstel ook hier een meerderheid
van twee derden krijgt, wordt het au
tomatisch wet.
Zoals bekend, had president Truman
zijn veto uitgesproken, omdat het ont
werp z.i. niet in overeenstemming is
met de tijd en op bepaalde punten on
rechtvaardig.
De democratische senator Pat McCar-
ran, die het ontwerp mede heeft opge
steld, noemde het veto „een van de
meest on-Amerikaanse daden, die ik
ooit in mijn loopbaan heb meegemaakt.
De leider van de gevangenen, die on
langs uit de gevangenis op het Brazi
liaanse eiland Anchieta zijn uitgebro
ken. is er opnieuw in geslaagd met een
kleine groep door het cordon van mili
tairen en politiemannen te breken en in
het oerwoud te verdwijnen. Deze man.
Joa Pereira Lima genaamd, zat een ge
vangenisstraf van 93 jaar uit. toen de
opstand begon.
Zijn ontsnapping dankte hij aan een
krijgslist. Hij koos tien mannen uit. die
door uitputting niet in staat waren de
strijd voort te zetten, en droeg hun op
de aandacht van de troepen af te lei
den. Intussen poogde hij met achttien
anderen de omsingeling te doorbreken,
hetgeen inderdaad gelukte. De troepen
zetten de achtervolging voort. Van de
tien achtergeblevenen pleegden er acht
zelfmoord, voordat zijn konden worden
ondervraagd.
Negen bemanningsleden spoorloos.
De opsporingspogingen naar de be
manningsleden van de Britse bommer-
werper, die gisteren in de Noordzee
stortte, zijn thans opgegeven.
Twee overlevenden werden ongedeerd
opgepikt. Het lijk van een derde is ge
vonden. doch van de negen overige be
manningsleden is geen spoor te ontdek
ken.
Koning Talal naar Jordanië
vertrokken
Koning Talal van Jordanië ls gister
avond uit Lausanne naar zijn land ver
trokken. Hij wordt 3 Juli te Amman
verwaoht.
JOEGOSLAVISCH VLIEGTUIG
IN ITALIË GELAND.
Een Joegoslavisch vliegtuig met 27
personen aan boord is te Foligno, 120 ki
lometer ren Noord-Oosten van Rome,
geland. Boven Joego-Slavië namen drie
gewapende mannen de leiding ln het
vliegtuig over en lieten het koers zetten
naar tlalië Het toestel was op weg naar
Polax. op het schiereiland van Istrie.
Een van de gewapende mannen is een
voormalige sergeant van de Joegoslavi
sche luchtmacht. Het drietal heeft de
Italiaanse politie om politiek asyl ge
vraagd hetgeen verleend is.
Het vliegtuig, een Douglas C-47, zal
naar Joego-Slavië terugkeren met hen.
die zulks wensen.
Sinds het begin van het jaar zijn 155
personen uit Joeg:o-Slavië naar Italië
uitgeweken, van wie 21 in deze maand.
HET GEVAL KEMRITZ GAAT
IN DE DOOFPOT
De West Duitse regering zal de zaak-
Kemritz verder laten rusten, zo heeft de
West Duitse minister van Justitie Tho
mas Deken in het parlement verklaard.
Een nieuw beroep op de Amerikaanse ho-
gecommissie zou volgens de minister zin
loos zijn. Dr Hans Kemritz. een Ber-
lijns advocaat, wordt van Duitse zijde
er van beschuldigd 23 agenten van Hit-
Iers geheime dienst aan de Russen te
hebben uitgeleverd. Zestien van deze
agenten zouden dood zijn.
Volgens een Amerikaans rapport
heeft Kemritz toegegeven, zeven agen
ten aan de Russen uitgeleverd te heb
ben.
De Duitse-justitle wilde Kemritz be
rechten wegens .misdaden tegen de
menselijkheid". De Amerikanen verbo
den dit en verklaarden, dat Kemritz
aan de andere kant de geallieerden
waardevolle diensten had bewezen.
Frans initiatief verwacht inzake
algemene Europese verkiezingen
De nieuwste foto van Z.K.H. Prins i feit wij de Prins reeds nu van harte
Bernhard. die Zondag a.s. de leef- gelukwensen.
tijd van 41 jaren bereikt, met welk (Opname w. schurman njxj
Bij Lieftinck's afscheid
„Ik had vorig jaar al willen
ophouden"
Een man, die durfde en durfde eisen
(Van onze parlementaire redacteur)
Drie ministers uit het thans aftre
dende kabinet hebben de volle zeven
jaar uitgediend: Drees, Mansholt en
Lieftinck.
Eén ding is zeker: Lieftinck keert
niet op de Kneuterdijk terug. Met in
gang van 1 Juli heeft hij ontheffing
uit zijn ambt gevraagd. Op die datum
vertrekt hij naar Washington om zich
voor te bereiden op zijn nieuwe func
tie: adviseur van de Turkse regering,
als vertegenwoordiger van de „Inter
nationale Bank voor herstel en ont
wikkeling", de „Wereldbank".
Besprekingen
over Kabinetsformatie
H.M. de Koningin heeft gistermiddag
in het Paleis aan de Lange Voorhout
te Den Haag achtereenvolgens ont
vangen de voorzitter van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, mr J. M.
Jonkman, de voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal mr L. G.
Kortenhorst en de vice-president van
de Raad van State, jhr. mr. F.
Beelaerts van Blokland.
Prof. Lieftinck is dus. wat Nederland
betreft, „buiten spel" ai is hjj dan ook
tot Lid van de Eerste Kamer gekozen.
Hü zal die plaats nu niet gaan in
nemen.
NEUSLENGTE
Op het Departement van Financiën
behoorde minister Lieftinck langzamer
hand tot de oude garde. Hij was thans
toe aan zijn vierde thesaurier-generaal,
en aan zijn derde secretaris-generaal,
terwijl vroeger een thesaurier-generaal
vaak vier ministers „versleet". Zeven jaar
onafgebroken Minister van Financiën:
van 24 Juni 1945 tot 1 Juli 1952 het
ls bijna een record!
Sinds 1948 ls dat nog maar één keer
beuTd! Recordhouder is jhr mr D. J. de
Geer, die van 8 Maart 1926 tot 16 Mei
1933 „Financiën" beheerde en dus de
tegenwoordige minister met een „neus
lengte" heeft geklopt. Voor prof. Lief
tinck geldt dan het record dat hij zijn
land ln vier achtereenvolgende kabinet
ten heeft gediend
STOUT STUK
Géén wonder dat ten departemente
een paar boeken vol carricaluren zijn
Een echt gekozen Europees
parlement
(Van onze Parijse correspondent
per telefoon)
Politieke kringen in Parijs venvacht-
ten. dat de Franse regering zeer bin
nenkort een officieel voorstel zal doen
tot het organiseren ran Europese ver
kiezingen. Die verkiezingen zullen het
aanzien moeten geven aan een echt
Europees parlement, waarvan de leden
dius direct door de Europese volkeren
zullen worden aangewezen. Zulks ln
tegenstelling dus tot de assemblee ran
Straatsburg, welks leden - zoals be
kend - uit. de nationale parlementen
worden gerecruteerd en wier bevoegd
heden verder maar uiterst beperkt zijn
Dit nieuwe initiatief ran minister
Schuman is in de Franse ministerraad
voor het eerst door hem toegelicht
Men herinnert er in dit verband aan.
dat vorige week Zaterdag de minister
van defensie P'even in de Franse ka
mer heeft gezegd, dat Frankrijk de con
stitutie ran een werkelijk representa
tief Europees parlement als een zijner
voornaamste doelstellingen beschouwt.
De reden, waarom Frankrijk juist op
dit moment dit verreikende voorste',
wil doen. hangt nauw samen met de
impasse, waarin. In Duitsland zowel als
in Frankrijk, de kwestie van het Euro
pese leger dreigde te geraken. Zonder
opzienbarende nieuwe perspectieven zal,
zo meent men in Parijse regeringskrin
gen. het Duitse, noch het Franse par
lement toestemming tot ratificatie
het EDG-verdrag willen geven.
Ook andere geschilpunten tussen bei
de regeringen - in het bijzonder de
Saarkwestie - zouden, zo wordt hier
gemeend, alleen op een hechtere Eu
ropese basis kunnen worden opgelost.
Men hoopt dus. dat met dit ingrij
pende voorstel zal kunnen worden be
reikt, dat de wat bedompt geworden
atmosfeer ln verschillende Europese
landen weer wat zal kunnen worden
opgeklaard. Ofschoon men ln regerings
kringen nog geen details heeft gege
ven over de stap. die thans zal wor
den ondernomen, gelooft men, dat mi
nister Schuman van plan is om er bij
de andere Europese regeringen op aan
te dringen, gevolg te geven aan de re
solutie. die onlangs in de assemblee te
Straatsburg werd aangenomen.
Hierin werd de noodzaak uitgespro
ken een vergadering biieen te roepen,
die zou moeten worden belast met de
opstelling van een Europese constitutie
en de voorbereiding van algemene ver
kiezingen. die in 1953 ln geheel Europa
plaats zouden moeten vinden
Het is niet onmogelijk - en zelfs waar
schijnlijk - dat op de as. ministerscon
ferentie over het Schumanplan, die
deze maand - of uiterlijk begin Juli -
in Parijs zal worden gehouden. Frank-
rijk's minister van buitenlandse zaken
zijn ambtgenoten met dit Franse voor
nemen officieel in kennis zal stellen.
In het Philips Natuurkundig Labo
ratorium te Eindhoven, waar onder
leiding van Dr R. v. d. Veen uit
gebreide proeven worden genomen
over de invloed van het licht op de
plantengroei, treft men tegenwoor
dig ook een ruimte aan. waarin
woestijnflora (cacteën en vet plan
ten) uitstekend gedijt. Men heeft
daartoe in een normale kas. waar
veelsoortige tropische planten (o.a.
bananen) groeien een woestijnkli
maat geschapen door er enkele
infrarood droogstralers aan te bren
gen. De plantjes blijken zich in dit
kunstmatige stukje woestijn won
derwel thuis te voelen.
verzameld. Want er ls sinds de bevrij
ding geen minister geweest: zó om
streden, zó verguisd maar aan d«
andere kant ook zó bewonderd, ge
tuige de uitlatingen van een zijner
meest geduchte tegenspelers in de
Tweede Kamer, mr P. J. Oud, als deze
professor aan de Economische Hoge
school (die. in 1945 tot het ambt van
minister geroepen) niet voor krasse
maatregelen terugdeinsde.
Lieftinck's geldzuivering was een
stout stuk. Reeds daarom zal zijn naam
in de geschiedenis voortleven als van
een financier van uitzonderlijk for
maat.
Een man, die durfde, en durfde eisen
iemand, die wel eens te veel eiste,
ook in de zeer letterlijke zin. maar te
gelijk een man. die nooit onder de maat
bleef en die ondanks de bezwaren,
welke men tegen zijn financieel beleid
mocht hebben, ook door zijn tegen
standers werd geëerd als een „eerlijk
speler".
RECORDHOUDER!
Prof. Lieftinck zelf heeft gistermiddag
een beetje zitten mediteren over de af
gelopen zeven jaar. toen hij afscheid
nam van de parlementaire pers Hij her
innerde er aan. dat in deze zeven jaar
37 ministers waren, dat er drie door de
dood aan hun werk werden ontrukt.
En daarna sprak hij over het contact
met de Kamer. De vonken zijn er in de
afgelopen tijden vaak afgespetterd. en
men kan het de bewindsman aanzien
dat hij dit gevecht niet schuwde, integen
deel. Lieftinck was. met ruim vier uur
welsprekendheid, recordhouder!
„Ik heb", zo vertelde de minister, „dit
contact een van de boeiendste zijden van
mijn werk gevonden. Van jongsaf had
ik er belangstelling voor. Ik las. wan
neer ik de kans kreeg, zelfs de „Hande
lingen" en dank zij minister Verschuur
ben ik in dit werk opgegroeid. Het con
tact met de Kamer was telkens weer
een vuurproef'.
TURKIJE HEEFT TOEKOMST.
De minister sprak er van. hoezeer het
accent na de oorlog is verlegd naar het
monetaire beleid, naar de verstoorde
valuta-verhoudingen, de betalings
balans, de financiering van de woning-
houw. En hij stelde vast dat het mone
tair evenwicht is bereikt en de begro
ting in evenwicht is gebracht.
„Ik wilde er het vorig jaar al mee op
houden". onthulde prof. Lieftinck. „maar
ik heb mij toch weer laten inhuren op
uitdrukkelijke voorwaarde dat gestreefd
zou worden naar stabiliteit, en dat ik
eventueel niet behoefde te wachten tot
de afloop van de 4-jarige periode. Maar
thans heb ik er grote behoefte aan dit
werk neer te leggen. De functie in
Turkije heb ik graag aanvaard", aldus
de minister. „Zij geeft mij tijd tot rustige
bezinning en bovendien is met de ont
wikkeling van Turkije een groot Euro
pees belang gemoeid. Daarbij kan wor
den gezegd dat de vooruitzichten voor
Turkije goed zijn".
„Ik ben er niet rouwig om", zo ver
klapte de heer Lieftinck. „dat de be
sprekingen omtrent de kabinetsformatie
aan mij voorbij gaan".
Tenslotte sprak de scheidende minister
de verwachting uit dat zich zij het
niet op korte termijn voor de econo
mische samenwerking in Benelux-ver-
band goede perspectieven zullen openen.
